Toekomst Nederlandse kantoren(markt) 29 april 2015 Herman van den Berg 43 e VOGON studiemiddag, UP Amsterdam
v De veranderende mens Concentratie bewegingen Afnemende plaatsgebondenheid Alles gaat sneller
De veranderende mens
toegang tot technologie en kennis veranderd arbeidsethos, groei ZZP ers perceptie veranderd demografie en grotere generatieverschillen #
Concentratie bewegingen
inspirerende huisvesting voor het aantrekken van personeel en het versterken van de corporate indentity concentratie op bereikbare locaties met veel voorzieningen ruimte-optimalisatie en flexibiliteit #
Afnemende plaatsgebondenheid
vergaande digitalisering winkelen hoeft niet in een winkel werken kan ook buiten kantoor #
Alles gaat sneller
veranderingen volgen elkaar in hoog tempo op digitale en fysieke infrastructuur worden beter de wereld wordt kleiner en klein wordt steeds sneller wereldwijs #
v De veranderende mens Concentratie bewegingen Afnemende plaatsgebondenheid Alles gaat sneller
kantorenmarkt
Afnemende plaatsgebondenheid De veranderende mens werknemers willen werken in een dynamische omgeving clubhuis voor samenwerken en kennisdelen inspirerende werkruimten werk en privé lopen meer door elkaar organisaties kijken kritisch naar metrage dat echt nodig is flexibiliseren ruimteaanbod nabijheid ov en voorzieningen trek naar kernsteden: 40% landelijke opname in G4 Concentratie bewegingen Alles gaat sneller
Afnemende plaatsgebondenheid De veranderende mens werknemers willen werken in een dynamische omgeving aantrekkelijke multifunctionele ruimten inspirerende werkruimten werk en privé lopen meer door elkaar organisaties kijken kritisch naar metrage dat echt nodig is flexibiliseren ruimteaanbod nabijheid ov en voorzieningen trek naar kernsteden: 40% landelijke opname in G4 Concentratie bewegingen veel alternatieven voor kantoren activiteit gerelateerde kantoorconcepten flexfactor 1 grote vloeren gemiddelde contractsduur neemt af organisaties weer sneller op de markt gedifferentieerde huurprijzen en huurtermijnen mogelijkheid (her)onderhandelen kanshebbend vastgoed Alles gaat sneller
Flexibiliseren ruimteaanbod Variatie in lengte huurtermijn afhankelijk van type locatie METRAGE Ruimtevraag Huur korte termijn Huur middellange termijn Huur lange termijn / eigendom Project locaties Satelliet kantoren marktconform courant Fullservice kantoren identiteit incourant Flexibele voorraad IJzeren voorraad TIJD
Mate van invoering Het Nieuwe Werken 10 10 10 10 10 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 0 0 0 0 Benchmark HNW (Online Presence)
Activiteit gerelateerde kantoorconcepten Publieke zone Facilitaire zone Werk zone Ontvangen Ontmoeten Wachten Vergaderen Presenteren Koffiebar Ontmoeten Ontspannen Brainstormen Consumeren Coachen Studeren Werken Concentreren Telefoneren Archiveren Samenwerken (In)formeel overleg
Publieke zone Café met ruimte voor cliënten om te wachten en werken en voor medewerkers om kort te overleggen. Combinatie van een receptie met hostessfunctie, waar cliënten worden ontvangen en welkom geheten. Moderne, warme en zakelijke vergaderruimten die op basis van het type cliënt kunnen worden gekozen.
Facilitaire zone Klein overleg vindt plaats buiten de eigen werkplek, waarmee men deze ruimten intensiever gebruikt. Centraal op de vloeren ontmoeten medewerkers elkaar op informeel wijze bij facilitaire punten.
Werk zone Kamers of open werkplekken zijn transparant, waarmee werknemers elkaar makkelijker kunnen vinden. Ruimte voor informeel overleg en telefoongesprekken op de interne werkvloer. Dossierkasten worden centraal per afdeling geplaatst of digitaal, hier kunnen tevens informele ontmoetingen plaatsvinden.
Mogelijkheid (her)onderhandelen Besparing 1.250.000 Besparing 2.000.000 6.000.000 Aanname huidige huisvestingslasten (huur-, service- en facilitaire kosten) 4.750.000 Optimalisatie (Her)onderhandelingen 24 4.000.000 Optimalisatie (Her)onderhandelingen Alternatieve huisvesting
Health Check Health Check Output Input Baker Tilly Berk 25-2-2016 Aantallen Werkplekbesparing Het groene werken Property Take Management Control Niet elke werknemer Werknemers FTE's Werkplekken heeft eigen werkplek. Servicekosten Aanpassen naar werknemers Facilitaire kosten 700 630 665 700 605 O.b.v. bezettingsgraad Belastingen Belastingen 70 % Geconcentreerd en fte's werkplekken Heffingen Heffingen bepalen. Flexibele Verzekeringen Verzekeringen 20 % Vergaderaars Electriciteit Electriciteit algemene ruimten bij 0% 0% 6% -14% 0% piekbelasting Huidig gebruiken. Nieuw Verwarming Verwarming 10 % Nomaden Water Water Onderhoud verhuurder Onderhoud verhuurder Aanpassen huisvesting Onderhoud huurder Onderhoud huurder Schoonmaak verhuurder Schoonmaak verhuurder Aantal m² verhuurbaar Aantal m² v.v.o. vloeroppervlak Metragebesparing per werkplek 0,95 FTE-gemiddelde Schoonmaak huurder Schoonmaak huurder Werkplekken 15.400 10.893 Algemene ruimte 6.600 5.280 Totaal metrage 22.000 16.173 Traditioneel 30m², kamer Afvalverwerking Afvalverwerking 91 % Flexfactor 25m², tuin 21m², combi Technische dienst Technische dienst 19m², flex 17m² en Beveiliging / receptie Beveiliging / receptie 18,0 gem. m² / wp cublicles 15m². Diensten huurder Diensten huurder Gemiddeld 30% van het ICT ICT 20 % Multifunctioneel Documentmanagement Documentmanagement totaal v.v.o. algemene en -29% 0% -20% -26% 0% Huidig facilitaire ruimten. Nieuw Overige servicekosten Overige servicekosten 15 % Huurverlaging Overige facilitaire kosten Overige facilitaire kosten Kosten per m² per jaar Huurprijs Servicekosten Facilitaire kosten 153,00 180,00 31,52 35,30 59,95 64,11-15% 0% 12% 0% 0% 7% Gemiddelde Kostenbesparing kosten Huurprijs: 139 per m² per jaar in 2014. Servicekosten: 31,52 per m² per jaar in 2014. Dit is exclusief facilitaire kosten. Huidig Nieuw Health Check Totale kosten per jaar 5.972.340 4.082.187-32% 25