Jaarverslag Preventie 2013 Bureau Schuldhulpverlening/GKB+ Gemeente Nijmegen
Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 2
Inleiding Voor u ligt het jaarverslag 2013 van de preventieactiviteiten van Bureau Schuldhulpverlening (BSHV). Met dit jaarverslag geven we u een beeld van de door ons uitgevoerde activiteiten. In 2013 hebben we de activiteiten die hun nut hebben bewezen voortgezet. Ook hebben we enkele nieuwe activiteiten opgezet, zoals onze inzet tijdens de Nationale Ouderdag. Eén belangrijke nieuwe activiteit in 2013 is de nazorg aan mensen die met succes een minnelijke schuldregeling hebben afgerond. Vanuit het Actiecentrum Hatert Werkt zijn veel van de geplande preventieactiviteiten ook op locatie opgepakt. Dicht bij de bewoners van deze wijk. Veel leesplezier, René van der Sanden Marianne Bolder Preventiemedewerkers schuldhulpverlening April 2014 Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 3
Overzicht en bereik Hieronder volgt een overzicht van en het bereik van de activiteiten die de afdeling preventie in 2013 heeft uitgevoerd. In de daarop volgende pagina s wordt dieper ingegaan op deze activiteiten. De activiteiten zijn gesplitst in individuele- en groepsactiviteiten. Preventieactiviteit aantal groepen Spreekuur ROC 30 Spreekuur Jongerenloket 49 WWB budgetadviezen 25 Open inloop WWb budgetadvies 2 WWB budgetadviezen telefonisch 18 Workshop administratie ordenen 2 5 Nazorg na beëindiging SK/SB 59 Nazorg gedurende SK 53 Inloop spreekuur Hatert 13 aantal deelnemers Inloop spreekuur Hatert Nazorg gedurende SK Nazorg na beëindiging SK/SB Workshop administratie ordenen WWB budgetadviezen telefonisch Open inloop WWb budgetadvies aantal deelnemers aantal groepen WWB budgetadviezen Spreekuur Jongerenloket Spreekuur ROC 0 10 20 30 40 50 60 Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 4
Groepsvoorlichting aantal groepen Budgetcursus verplicht 6 54 Budgetcursus vrijwillig 3 34 Budgetcursus met NIM 1 3 Themamiddag ouderen 1 38 Speeddate HAN 3 80 Gastles ROC 5 102 Gastles HAN (werkgroep) 12 242 Gastles HAN (hoorcollege) 3 125 Gastles Kandinsky 1 18 Gastles Citadel 3 50 Voorlichting intern 3 56 Voorlichting ketenpartners 6 107 Voorlichting cliënten ketenpartners 4 67 aantal deelnemers Voorlichting cliënten ketenpartners Voorlichting ketenpartners Voorlichting intern Gastles Citadel Gastles Kandinsky Gastles HAN (hoorcollege) Gastles HAN (werkgroep) Gastles ROC aantal deelnemers aantal groepen Speeddate HAN Themamiddag ouderen Budgetcursus met NIM Budgetcursus vrijwillig Budgetcursus verplicht 0 50 100 150 200 250 Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 5
Preventieactiviteiten We gaan hier in op de hiervoor benoemde preventie-activiteiten. Jongeren In onze activiteiten rondom jongeren gaan we waar mogelijk naar de jongeren toe in plaats van de jongeren naar ons te laten komen. Door deze werkwijze bereiken we meer jongeren. ROC Nijmegen Gastlessen ROC In 2013 hebben we 5 gastlessen op het ROC gegeven. We hebben met deze gastlessen 102 studenten bereikt. De gastlessen worden aangepast aan het verzoek van de docent en het thema waarbinnen de gastles wordt gegeven. Onderwerpen die besproken zijn in deze gastlessen zijn: o.a. schulden bij jongeren, voorkomen van schulden en de zorgverzekering. In de gastlessen wordt ook altijd gewezen op het bestaan van het financiële spreekuur dat wij verzorgen binnen het ROC. Meerdere leerlingen hebben zich naar aanleiding van deze gastlessen gemeld voor het financiële spreekuur. ROC-spreekuur Aan het ROC studeren leerlingen in de leeftijd van 16 tot en met 22 jaar. Van ons wekelijkse spreekuur maken vooral de leerlingen in de leeftijd van 18 tot en met 22 jaar gebruik. De jongeren die naar het spreekuur komen missen vaak het overzicht en het inzicht in hun eigen financiën. Het maken van een begroting zorgt in veel gevallen voor inzicht en geeft rust. Vanuit dit punt kunnen jongeren zelf de stappen gaan zetten om hun problemen in kaart te brengen en mogelijk op te lossen. Behalve het geven van inzicht geven we de jongeren ook voorbeeldbrieven mee om naar schuldeisers te sturen, adviseren we hen over betaalregelingen en geven hen informatie over hun rechten en plichten rondom het incassotraject. In 2013 zijn er 40 studenten aangemeld voor het spreekuur hiervan zij er 30 studenten daadwerkelijk verschenen. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 6
Gastlessen HAN Bij de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, de HAN, verzorgen we al enkele jaren gastlessen. Deze lessen zijn voor voltijd- en deeltijdstudenten Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. Het is een goede manier om aankomend maatschappelijk werkers tijdens hun studie met schuldhulpverlening kennis te laten maken. Deskundigheid die ze later in het veld goed kunnen gebruiken. In deze lessen komen onderwerpen aan de orde als integrale schuldhulpverlening, het maken van een sluitende begroting en berekening van het Vrij Te Laten Bedrag (VTLB). Er is voor gekozen om tijdens een hoorcollege (gelijktijdig aan alle klassen) informatie te geven over schuldhulpverlening. Tijdens werkgroepen wordt er in de verschillende klassen gesproken over het maken van een begroting en het berekenen van het VTLB. Op deze manier kunnen we de verschillende onderwerpen beter en uitvoeriger bespreken. In 2013 hebben we 3 hoorcolleges en 12 werkcolleges gegeven. Met de hoorcolleges hebben we ongeveer 125 studenten bereikt. Bij de 12 werkcolleges hebben we in totaal 242 studenten bereikt. In 2013 hebben we bij de opleiding HBO-V meegedraaid in de speeddatesessies voor studenten. In deze sessies krijgen groepjes studenten de mogelijkheid om professionals uit verschillende vakgebieden te interviewen. In drie bijeenkomsten hebben we op deze manier 80 studenten bereikt. Gastlessen Middelbaar onderwijs Kandinsky College In 2013 zijn er in de tweede klassen economie van het Kandinsky College gastlessen gegeven. Samen met een cliënte, die zelf in de schulden zit, is aan de leerlingen verteld wat het hebben van schulden met iemand doet. De leerlingen zijn erg onder de indruk van het verhaal van de ervaringsdeskundige. In 2013 hebben we 1 gastles gegeven bij het Kandinsky College. Hiermee hebben we 18 leerlingen bereikt. Citadelcollege In 2013 hebben we ook gastlessen over geld en schulden gegeven bij het CitadelCollege in Lent. Deze lessen waren een onderdeel van het vak maatschappijleer aan derdeklassers van de VMBO-richting. In 3 gastlessen hebben we 50 3ejaars leerlingen bereikt. Onderwerpen die aan de orde kwamen in deze gastlessen waren zak- en kleedgeld, mobiele telefoon, roken en schulden. De onderwerpen werden ingeluid met stellingen. Alle leerlingen hadden wel een mening over de verschillende stellingen. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 7
Regionaal Jongerenloket Nijmegen In 2013 is het spreekuur bij het Jongerenloket voortgezet. Dit spreekuur vindt plaats op dinsdag- en woensdagmiddag van 13.30 uur tot 15.00 uur. Jongeren worden door een medewerker van het Jongerenloket ingepland voor het spreekuur. In deze gesprekken worden jongeren voorzien van informatie en advies. In deze gesprekken proberen we de volgende zaken op te pakken: - opstellen van een maandbegroting; - adviezen om een begroting sluitend te krijgen; - opstellen van een schuldoverzicht; - indien mogelijk adviezen rondom passende betaalregelingen met schuldeisers; - adviezen rondom stabiliseren financiële situatie; doorverwijzingen naar: - schuldhulpverlening; - budgetbeheer. In 2013 zijn er 49 jongeren van advies voorzien. Sinds medio 2013 is het mogelijk om jongeren voor budgetbegeleiding door te verwijzen naar Humanitas. In 2013 zijn er 6 jongeren doorverwezen naar Humanitas. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 8
Samenwerking Voorlichtingen In 2013 zijn er bij meerdere organisaties voorlichtingen gegeven. In deze voorlichtingen wordt duidelijk gemaakt wat BSHV doet, wat zijn de werkzaamheden van schuldhulpverlening en hoe worden die uitgevoerd. Ook wordt hier uitgelegd hoe cliënten zich bij ons kunnen melden en wat noodzakelijk is om het traject zo goed mogelijk te laten verlopen. Deze voorlichtingen hebben plaats gevonden op verzoek van de desbetreffende organisatie of op initiatief van de preventiemedewerkers. Deze voorlichtingen richten zich op zowel de organisaties als hun doelgroep. Door het verzorgen van deze voorlichtingen krijgt BSHV ook meer inzicht in deze organisaties. Dit komt de samenwerking, met deze organisaties, ten goede. In 2013 hebben er voorlichtingen plaats gevonden aan medewerkers van: Regionaal Jongerenloket Nijmegen; Bureau inkomensondersteuning Re-integratiespecialisten van Hatert Werkt; Schuldwegwijzer; Bewindvoerderskantoor Melse Wassink; Swon; RIBW. Er hebben voorlichtingen plaats gevonden aan cliënten van: Intercity; Tandem; Swon. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 9
Nazorg Nazorg schuldhulpverlening In 2013 zijn we gestart met het aanbieden van nazorg aan mensen die met een succes een schuldregeling na 3 jaar hebben afgerond. Een half jaar na afronding van de schuldregeling benaderen we cliënten. We informeren bij de cliënt of de inkomsten en uitgaven in evenwicht zijn. We vragen of er (nieuwe) betalingsachterstanden zijn ontstaan. Een aandachtspunt is ook of er gebruik gemaakt wordt van de inkomensaanvullende regelingen zoals langdurigheidstoeslag en de CAZ. In eerste instantie benaderen we de cliënten telefonisch. Is de cliënt niet bereikbaar dan sturen we een brief met daarin de vraag of hij gebruik wil maken van nazorg. Een éénmalig budgetadviesgesprek behoort tot de mogelijkheden. Indien nodig worden cliënten doorverwezen naar andere hulpverlenende instanties. We hebben 61 mensen benaderd. Nazorg saneringskredieten Cliënten die op dit moment aflossen aan een saneringskrediet benaderen we telefonisch. Dit om te informeren of de financiële situatie nog steeds in evenwicht is en te zien of er nieuwe problemen zijn ontstaan. Het aanbieden van een budgetadviesgesprek behoort tot de mogelijkheden van deze contacten. In 2013 hebben we met 53 mensen telefonisch contact gehad. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 10
Overige activiteiten Naast de benoemde speerpunten (jongeren, samenwerking en nazorg) hebben er ook andere preventieactiviteiten plaats gevonden. Deze worden hierna besproken. Budgetcursus Wéét wat je besteedt! Het bevorderen van zelfredzaamheid is een manier om te voorkomen dat mensen in een problematische schuldsituatie terechtkomen. Zelfredzaamheid kan bevorderd worden door het leren van vaardigheden op het gebied van omgaan met geld. Om deze reden bieden wij budgetcursussen aan. Voor een deel van de cliënten van BSHV is dit een verplicht onderdeel van het traject. Het is bedoeld ter ondersteuning van het traject en ter voorkoming van recidive na het succesvol afronden van een minnelijke schuldregeling. Ook inwoners van Nijmegen die niet bekend zijn bij BSHV kunnen zich aanmelden voor de vrijwillige budgetcursus die de inwoners gratis kunnen volgen. Belangrijk onderdeel van de cursus is het leren inzicht te krijgen in de eigen financiën en daarna het overzicht te behouden. Het inzicht krijgen wordt bereikt door veel praktische opdrachten uit te voeren, zoals het bijhouden van een kasboek. Het bespreken met andere groepsleden speelt hierin ook een belangrijke rol. Hoe lukt het anderen om rond te komen. In totaal hebben er 54 mensen deelgenomen aan een cursus als verplicht onderdeel van hun schuldhulpverleningstraject. Deze mensen zijn verdeeld over 6 cursussen waarvan er twee cursussen ook in de avonduren aangeboden zijn voor de deelnemers die overdag werken. Hiernaast hebben ook 34 mensen op vrijwillige basis deelgenomen aan 3 vrijwillige budgetcursussen. In samenwerking met het NIM is er ook een cursus gegeven aan mensen die met schulden bij het NIM op de wachtlijst staan. Een belangrijke aanvulling op de budgetcursus was de inzet van een diëtiste naar aanleiding van het initiatief Gezonde slagkracht in Hatert. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 11
De deelnemers van de cursus hebben na afloop van iedere cursus een evaluatieformulier ingevuld. Uit de resultaten van deze evaluatie is onderstaande grafiek opgesteld. Enkele opmerkingen van deelnemers aan de cursus: Heel leerzaam. Ik heb er zeker wat aangehad! Bedankt voor dit aanbod! Het is mij duidelijk geworden dat je je administratie/verzekeringen jaarlijks moet bekijken: oververzekerd? W.A.- of Allriskautoverzekering? Aan te raden cursus. Ik vond vooral de les over de extra potjes van de gemeente leerzaam, de bijzondere bijstand. Workshops Administratie ordenen In de workshop administratie ordenen gaan we in groepjes aan de slag met het ordenen van de financiële administratie. De workshop bestaat uit twee bijeenkomsten. In de eerste bijeenkomst wordt uitgelegd wat te doen met post. Wat gooi je weg? Wat bewaar je? Waarom bewaar je bepaalde post? Hoe lang bewaar je deze post? In de tweede bijeenkomst gaan we heel praktisch aan de slag met administratiemappen, tabbladen en perforators. In 2013 hebben we 2 workshops gegeven. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 12
Nationale ouderendag Op vrijdag 4 oktober hebben we in het kader van de Nationale Ouderendag een themamiddag gehouden over gezonde, betaalbare voeding. Voor een deel van deze middag is de hulp ingeschakeld van een diëtiste van de Zorggroep Zuid Gelderland (ZZG). We hebben gebruik gemaakt van een locatie waar ouderen in de wijk Hatert wekelijks samen komen. Ook de bewoners van complex De Weem zijn uitgenodigd voor deze bijeenkomst. De insteek van deze middag was balans vinden in je financiën en gezond eten. Dit is tot stand gekomen door middel van een duo-presentatie van een diëtiste en één van de preventiemedewerkers. 38 senioren zijn naar deze thema-middag gekomen. Na afloop kreeg iedereen een schaaltje fruit mee. Deze fruitschaaltjes hebben we kunnen uitdelen met medewerking van een Hatertse supermarkt. WWB-budgetadviezen In 2013 zijn we gestart met het benaderen van mensen die recent een Wwb-uitkering toegewezen hebben gekregen en schulden hebben. 84 mensen hebben wij een aanbod gedaan om mee te kijken naar hun budget en schuldensituatie. We hebben deze groep mensen in drie subgroepen verdeeld: 1. minder dan 500,00 schuld (19%) Werkwijze: 2 inloopochtenden. Faciliteiten: computerlokaal en software op usbstick voor het maken van een begroting. Van hieruit vervolgactie bepalen bijvoorbeeld richting: lening, inkomensondersteuning, betaalregeling, schuldhulpverlening budgetcursus. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 13
2. tussen 500,00 en 1.500,00 schuld (30%) Werkwijze: brief met verzoek telefonisch contact op te nemen. Vanuit deze gesprekken kan vervolgactie worden bepaald, bijvoorbeeld richting: budgetadviesgesprek lening, inkomensondersteuning, betaalregeling, schuldhulpverlening en budgetcursus. 3. meer dan 1.500,00 schuld (51%) Werkwijze: allen zijn schriftelijk uitgenodigd voor een kennismakingsgesprek om van hieruit het vervolg te bepalen bijvoorbeeld richting: lening, inkomensondersteuning, betaalregeling, schuldhulpverlening budgetcursus. Inloop spreekuur Hatert In het Actiecentrum Hatert Werkt vindt iedere maandag en vrijdag een inloopspreekuur schuldhulpverlening plaats. In dit spreekuur kunnen wijkbewoners binnenlopen met vragen inzake geld en schulden. Afhankelijk van de vraag kan een doorverwijzing plaats vinden richting betaalregeling, schuldhulpverlening, lening, bewindvoering, inkomensondersteuning en andere dienstverlening van ketenpartners. 49 wijkbewoners hebben gebruik gemaakt van het spreekuur. Publicaties Nieuwsbrief Budgetbeheer De Nieuwsbrief Budgetbeheer verschijnt twee keer in het jaar. Via de Nieuwsbrief informeren wij cliënten over wijzigingen en aanpassingen in landelijke en lokale regelgeving. We gebruiken de nieuwsbrief ook om cliënten op de hoogte te brengen van besparingstips en andere wetenswaardigheden. Huis-aan-huisblad De Brug In De Brug kondigen wij trainingen, workshops en andere bijeenkomsten aan. Uit de ervaring blijkt dat De Brug goed gelezen wordt en hier veel reacties op komen. Jaarverslag 2013: Preventie schuldhulpverlening. Bureau Schuldhulpverlening. April 2014. Pagina 14