Cursus Schrijven Hoofdstuk 1 Algemene schrijftheorie 1 Schrijfdoelen en benaderingswijzen A 1 Bijvoorbeeld: Wie zijn er allemaal gameverslaafd? Hoe komt het dat zoveel mensen gameverslaafd zijn? Wat is ertegen te doen? 2 Bijvoorbeeld: Wat valt nu precies onder de term gameverslaafd? Aan welke soorten spellen raken mensen verslaafd? Wat doen spelletjesmakers om ervoor te zorgen dat mensen niet verslaafd raken? Wat doen spelletjesmakers om ervoor te zorgen dat mensen verslaafd raken? Welke processen spelen zich bij verslaafde mensen af? 3 Bijvoorbeeld: Welke gevolgen heeft gameverslaving voor de maatschappij? Welke groepen mensen zijn gevoelig voor (game)verslaving? Wat kunnen we eraan doen om het aantal gameverslaafden terug te dringen? Hoeveel uren game ik? Is dat nog acceptabel of is het soms te veel? Waarom doe ik het? B 2 Inleiding 1 met behulp van een voorbeeld (uit de geschiedenis) 2 door enkele vragen te stellen 3 (de betrouwbaarheid van) internetenquêtes 1 met behulp van een voorbeeld 2 door een standpunt te verkondigen 3 afschieten van olifanten/olifantenoverschot 4 betoog 5 Dat het soms/in het Krugerpark nodig is om olifanten dood te maken. 3 Middenstuk Noordhoff Uitgevers bv, 2008 1
4 Slot 1 een DNAdatabank 2 Er zitten zowel voor als nadelen aan het invoeren van een DNAdatabank.. 3 B en C Opdracht 8 1 kinderen zelf opvoeden of naar de crèche sturen 2 Er zijn grote verschillen tussen kinderen die alleen thuis opgevoed worden en kinderen die op de crèche opgevoed worden. 3 D (en een beetje C) Opdracht 9 5 Publiekgerichtheid 0 1 Bijvoorbeeld: onafzienbare, arctisch, gedisciplineerde massa, pseudoniem, icoon 2 Waarschijnlijk de tweede zin. 3 Bijvoorbeeld: gepolijste, gereproduceerde, aura, obligaat 4 1 2 bijvoorbeeld: 1 Vierkante ogen 2 To be or not to be 3 Een frisse wind 4 Vereende krachten 5 Ou est het woordenboek? Hoofdstuk 2 Informerende teksten 1 Instructie 1 Tekst 1 is een instructie om in het spel Axis & Allies eenheden te kopen. 2 De instructie is bestemd voor spelers van het spel Axis & Allies. 3 Om de instructie te begrijpen moet je weten wat eenheden zijn, wat IPC s zijn, en wat een Referentie Kaart is, wat de mobilisatiezone is. 4 A 1 Tekst 2 en 3 zijn instructies om je pinpas te laten blokkeren bij diefstaf of verlies. 2 De instructie in tekst 2 is geschreven voor klanten van de Postbank, de instructie in tekst 3 is geschreven voor klanten van ABN Amro. 3 Als je belt wordt je pas geblokkeerd. Je kunt meteen een nieuwe pas aanvragen. Je kunt je oude Pincode blijven gebruiken. Noordhoff Uitgevers bv, 2008 2
Met een Betaal of Royaalpakket kun je in één keer al je passen blokkeren. De nieuwe pinpas ontvang je binnen 5 werkdagen. Je kunt eventueel een nieuwe Pincode aanvragen. Een nieuwe giropas kost 7,50. 4 5 B A 1 Tekst 4 is een instructie om een het standaardlettertype in te stellen in Word. 2 De instructie is geschreven voor computergebruikers die Word als tekstverwerkingsprogramma gebruiken. 3 Om de instructie te begrijpen moet je weten wat een document is, hoe je tekst moet selecteren, waar het menu Opmaak staat en wat het dialoogvenster is. B 1 a Wat is het aantal hele opvanguren per volle maand voor dit kind? b Wat is de datum van de aankoop van de woning? c Wat is uw huidige hypotheekschuld? d Wat is de premie of subsidie voor de koopwoning? e Wat is het merk? f Wat is het kenteken en bouwjaar? g Wat is de aankoopsom en de aankoopdatum? h Wat is de door u betaalde alimentatie? i Bij wie heeft u een lening? j Waarvoor is de lening aangegaan? 2 3 Formuleer passende tussenkopjes. Maak een goede toelichting bij de vragen. Stel vragen! Maak korte zinnen. Vermijd formele taal. Schrijf actief. 2 Nieuwsbericht 1 Ja. 2 De eerste alinea geeft een samenvatting van het hele bericht. 3 Ja; Het is een titel die nieuwsgierig maakt. Nee; De titel is te lang/te onduidelijk. Overtreden huisregels metro wordt niet beboet door politie 1 t/m 7 1 Ja. 2 3 Noordhoff Uitgevers bv, 2008 3
Hoofdstuk 3 Opiniërende teksten 1 Recensie 1 De recensie gaat over Het huis van de moskee van Kader Abdolah. 2 De recensie bevat informatie over de inhoud informatie over de thematiek informatie over de schrijver 3 Het huis van de moskee is een grootse prestatie met zwakke momenten. Maar Nederland moet blij zijn zo n schrijver erbij te hebben. 4 Er zitten vreemdsoortige uitdrukkingen in. Zijn stijl kan soepeler, is nu hoekig. Gaat bij sommige onderwerpen nogal bot te werk, bij andere juist heel mooi en subtiel. 5 1 Er moet in ieder geval informatie gegeven worden over de artiest, de keuze uit het repertoire, de locatie, de hoeveelheid publiek en de reactie van het publiek. Het oordeel moet duidelijk zijn en beargumenteerd worden. 2 Er moet informatie gegeven worden over de exposerende kunstenaars, over de thematiek, de samenhang, de locatie, de expositiedata en tijden, de entreeprijs. Het oordeel moet duidelijk zijn en beargumenteerd worden. 2 Verslag 1 Tekst 2 is een verslag van het festival Lowlands. 2 de kritische benadering 3 Bijvoorbeeld: Twee vriendelijke hippies roken overbodig maakt. (alinea 3) De enorme eerlijke katoen. (alinea 3) Love, of liever LLOV, invalshoeken kiest. (alinea 4) Met het eigen stralend zonnetje koesterde. (alinea 4) Pas op zondag goed moddersurfen was. (alinea 4) Mooie muziek milde miezerregen. (alinea 5) Van Katoenzanger mij mij mij! (alinea 1) Andere hernieuwde komisch effect had. (alinea 2) Massive Attack weilandvullende zoemtonen. (alinea 2) Op zaterdag uit speelgoedapparaatjes. (alinea 5) 5 Bijvoorbeeld: Waar vond het festival plaats? Wat was er te beleven behalve muziek? Hoe was het publiek samengesteld? 1 t/m 5 Noordhoff Uitgevers bv, 2008 4
1 Tekst 3 is een verslag van een werkweek naar Istanbul. 2 Het verslag is geschreven voor de lezers van de schoolkrant van het Stedelijk College. 3 Bijvoorbeeld: Voor de meer zin in. (alinea 3, zondag 14 oktober) Bij het avondeten erg gezellig. (alinea 4, zondag 14 oktober) Die nacht werd de rustigste van allemaal. (alinea 4, zondag 14 oktober) Om 6 uur uit de douches! (alinea 5, maandag 15 oktober) Het was ruim op me afvloog). (alinea 5, maandag 15 oktober) Wie heeft deze onmenselijke tijd bedacht? (alinea 3, zondag 14 oktober) Je voelt je daar al snel heel rijk. (alinea 5, maandag 15 oktober) Dat was echt lachen! (alinea 6, maandag 15 oktober) Het was erg ontspannend. (alinea 8, dinsdag 16 oktober) 5 in alinea 1, 2 en 12 (inleiding, zaterdag 13 oktober, vrijdag 19 oktober) 6 Bijvoorbeeld: Wie was er mee als begeleiding? Waarom ging de reis naar Istanbul? Waarom bleven ze een halve dag langer in Istanbul? Hoofdstuk 4 Overtuigende teksten 1 Ingezonden brief 1 Het zou goed zijn als ontgroende studenten de excessen op internet publiceren. (Clinge Doorenbosch vindt dit geen goed idee.) 2 Eerste bezwaar: het is geheimzinnig, (want pottenkijkers worden niet toegelaten en niemand mag er iets over vertellen.) 3 Tweede bezwaar: de kwellingen die de nieuwelingen moeten ondergaan, zijn te erg. 4 Tegen Huygens tweede bezwaar: dat het allemaal te erg is. 5 De excessen vallen erg mee, want de meeste eerstejaars zijn tevreden. 6 De genoemde excessen zijn telkens dezelfde oude (!) voorbeelden. 7 In een normaal weekend gebeuren er dingen die veel erger zijn dan wat er voorvalt bij ontgroeningen. 8 Je kunt er ook voor kiezen om lid te worden van een vereniging waar ze niet ontgroenen. 9 C argumentatie op basis van vergelijking (Hier gaat het overigens om een verschil tussen beide situaties.) 10 De meeste wel. Het citaat over de site bijvoorbeeld noemt inderdaad oude voorbeelden. Maar het citaat van Johannes Baas (die het allemaal wel leuk vond) gaat nu juist over een school waar al wel openbaarheid is en waar nu op min of meer correcte wijze ontgroend wordt. Dat pleit eigenlijk vóór de openbaarheid die Huygen graag wil. 11 In alinea 1 noemt Clinge Doorenbosch de tekst waarop hij reageert. Hij gebruikt ook geregeld citaten uit die tekst en noemt de opvattingen waarmee hij het niet eens is. 12 Aanpak 2, want hij gaat herhaaldelijk in op de argumenten van Huygen en komt pas aan het eind met een nieuw argument voor zijn eigen standpunt (aanpak 3). 13 Hoofdstuk 5 Activerende teksten 1 Pamflet Noordhoff Uitgevers bv, 2008 5
1 Antikraak komt steeds vaker voor. 2 Doe niet mee aan antikraakpraktijken en geef vooral geen geld aan antikraakbureaus. 3 Er worden goedkope woningen gesloopt. Er worden dure woningen gebouwd. Er staan heel veel kantoren leeg. Er komen steeds meer kantoren bij. Minder mensen krijgen nog huurbescherming. In antikraakpanden wonen (te) weinig mensen. Uitbuiting van leegstand wordt economisch rendabel. Uitbuiting van leegstand wordt maatschappelijk geaccepteerd. De positie van woningzoekenden wordt aangetast. 2 Flyer 1 Voor het concert van The Polaroids in discotheek The Question. 2 Er staat niet bij tot hoe laat het concert duurt. 3 3 Folder 1 Alzheimer cafés 2 informatie geven over Alzheimer cafés mensen uitnodigen een langs te komen in een Alzheimer café mensen vragen vrijwilliger te worden in een Alzheimer café mensen vragen geld te geven 3 + 4 De folder geeft met behulp van tussenkopjes duidelijk en gestructureerd vrij veel informatie. 5 6 De folder heeft geen slagzin. 3 Reclame 1 humor (eventueel: woordspeling) Opdracht 8 Noordhoff Uitgevers bv, 2008 6