Programma van Eisen Moderne woonvorm voor mensen met een psychiatrische aandoening Juli 2013
Programma van Eisen voor de oprichting en in standhouding van een moderne woonvorm voor mensen met een psychiatrische aandoening. Nadere informatie over het programma is te verkrijgen bij: De heer H.P. Kieft Vossenbrinkweg 86 7491 DE DELDEN Tel: 06-53 50 33 12 Juli 2013 2
Inleiding De door de overheid afgedwongen extramuralisering (uit de instelling plaatsen) is ook van toepassing bij de GGZ-patiënten. Het gevolg is dat de cliënten in de wijk komen te wonen, al of niet met begeleiding op afstand. Bij een groot aantal patiënten zijn de gevolgen direct waarneembaar in de vorm van vereenzaming, vervuiling en het veroorzaken van overlast. Velen worden draaideurpatiënten voor de GGZ. Het is aangetoond dat geclusterd wonen onder begeleiding een sterke vermindering van deze verschijnselen met zich meebrengt. De woonbegeleiding geschiedt door vakkundig personeel. Eventuele problemen kunnen vroegtijdig worden gesignaleerd. Vroegtijdig handelen voorkomt dat de bewoner een terugval krijgt. Programma van eisen. Dit programma van eisen beschrijft de meest gewenste situatie voor bewoners en zorgverleners. Elke concessie kan vermindering van woongenot, veiligheid en vermindering van de kwaliteit van de zorgverlening betekenen. Om te komen tot de realisatie van een extramuraal wooncomplex voor zelfstandig wonende mensen met een psychiatrische aandoening is het van belang een goede beschrijving van de doelgroep te hebben en daarop een Programma van Eisen voor de bouw op te stellen. Doelgroep De doelgroep bestaat zoals gezegd uit mensen met een psychiatrische aandoening. De mensen, die bij Stichting WOPiT komen te wonen, zijn te goed om in het ziekenhuis te blijven en te kwetsbaar om zelfstandig in de wijk te wonen. Deskundig personeel maakt een selectie uit de aanmeldingen om tot een zo n homogeen mogelijke groep te komen. Aanmeldingen worden gedaan door mensen, die in het ziekenhuis verblijven, in de wijk wonen met begeleiding op afstand, bij hun ouders wonen of gezamenlijk in één woning verblijven. Wonen Iedere bewoner huurt de woning zelfstandig van de verhuurder. Vanwege de geringe inkomsten van de bewoners kan de huur niet hoger zijn dan het bedrag, waarop percentagewijs de maximale huurtoelage kan worden verkregen. Dit is de zgn. aftoppingsgrens. De woonbegeleiding wordt gefinancierd uit het persoonsgebonden budget (zorgzwaartepakket). Op deze manier ontstaat een volledige scheiding van wonen en zorg, waar elke zorginstelling aan moet voldoen vanaf 1 januari 2014. Omvang van de wooncluster De ervaring leert dat de clusters niet kleiner moeten zijn dan 12 wooneenheden en niet groter dan 20. Zelfredzaamheid De bewoners zijn zelfredzaam en kunnen bij brand net zoals bij appartementengebouwen gebruik maken van de normale vereiste vluchtvoorzieningen. Juli 2013 3
Woonbegeleiding De woonbegeleiding zal plaatsvinden gedurende een groot gedeelte van de dag. Nachtbegeleiding is niet aanwezig, omdat dat niet nodig is bij zorgzwaarteklassen t/m max 4. Wel is er een telefonische bereikbaarheid. Drugsgebruik Hoewel bekend is dat drugsgebruik cederend werkt voor deze doelgroep, dient een bewoner met een dubbele diagnose te worden uitgesloten. Incidenteel gebruik van softdrugs is niet te voorkomen, maar zal door de woonbegeleiding zoveel mogelijk worden ontmoedigd. Activiteiten Werkzaamheden binnen en buiten de wooncluster zullen zoveel mogelijk door de bewoners worden gedaan. Dit om de servicekosten te verlagen. In onderling overleg zal een werkschema worden opgesteld. Indien mogelijk en voor de bewoner haalbaar zal tewerkstelling elders worden gestimuleerd. Woonomgeving Vanwege gevoeligheid voor prikkels is vestiging langs een drukke weg minder gewenst. Woningen op de begane grond en gestapelde bouw kan beide. De bewoners zijn in het algemeen niet in het bezit van een auto, zodat de ligging niet te ver van een winkelvoorziening c.q. een centrumvoorziening dient te zijn gelegen. Tevens is het wenselijk dat in de nabijheid dagactiviteiten mogelijk zijn. Het is minder gewenst dat de buitenwereld gemakkelijk in de woning kan kijken. De bewoner moet zich veilig en geborgen voelen. Het is niet gewenst om een verdieping van een flatgebouw te betrekken. Architectuur Het geheel moet er uit zien als een normaal wooncomplex. Met het oog op stigmatisering mag het geen monumentaal karakter heben. Het complex en/of de woningen moet(en) een vriendelijke uitstraling hebben. De woning In het algemeen kan gesteld worden dat wanneer de woning aan de bouwvoorschriften voldoet, deze ook geschikt is voor de doelgroep. - Geluid Gezien de wijzigingen in het dag- en nachtritme en het voortdurend wijzigen van de inrichting is het gewenst om extra aandacht te geven aan de geluidsisolatie. Vanwege de gewenste hygiëne moet het mogelijk zijn om een harde vloerbedekking toe te passen (zeil, tegels, laminaat). Toepassing van een zwevende dekvloer is daarom noodzakelijk. - Afwerking De woning is niet van onderhoudsgevoelig materiaal. Massieve stompe deuren met minimaal 3 scharnieren hebben de voorkeur. Zo weinig mogelijk deuren toepassen. Eenvoudige thermostaatbediening. Beeldintercom met de hoofdentree. Juli 2013 4
In verband met de toegankelijkheid in geval van nood, de toegangsdeuren aan de binnenkant niet voorzien van sluitingen. Wanden behangklaar opleveren, maar dan in dit geval het egalisatiemiddel over het gehele oppervlak uitstrijken. - Installaties De woning heeft geen gasinstallatie, behalve dan eventueel voor de verwarming. De voorkeur gaat uit naar blokverwarming (kostenbesparend) in combinatie met toepassing van aardwarmte Aansluitmogelijkheden voor vaatwasser, wasmachine en droger. Elke woonkamer en slaapkamer te voorzien van CAI en telefoonaansluiting. Woonkamer, slaapkamer(s) en keuken te voorzien van rookmelders, doorgeschakeld naar de woonbegeleiding. Een directe huistelefoonverbinding met de woonbegeleiding (niet voor verhuurder). Toegangen van het terrein voorzien van videobewaking, waarneembaar in het kantoor van de woonbegeleiding (niet voor verhuurder). Alle toegangen van het terrein afsluitbaar. Toegang(en) tot het terrein elektronisch bedienbaar (niet voor verhuurder). - Woonruimten De woning heeft een eigen voordeur en afzonderlijke ruimten voor wonen, koken en slapen. Wonen en koken mag, indien nodig, in één ruimte worden gecombineerd. Bij één slaapkamer is de woning minimaal 60 m² en bij twee slaapkamers minimaal 70 m² netto tussen de bouwmuren en de voor- en achtergevel. Afzonderlijke w.c. Badkamer met douche en wastafel en ruimte voor wasmachine en droger. Buitenberging ca. 8 m². Zo mogelijk alle ruimten vanuit centrale hal bereikbaar. - Tuin Een eigen tuintje is niet nodig. Er moet een gemeenschappelijke afsluitbare buitenruimte zijn voor een gemeenschappelijke tuin en enkele parkeerplaatsen. Gemeenschappelijk ruimten Een apart afsluitbaar kantoor voor de woonbegeleiding, min. 16 m² voor 2 personen. Een semiprofessionele keuken, oppervlak 1,6 x het aantal woningen met een minimum van 20 m². Een gezamenlijke woonkamer, oppervlak 2,5 x het aantal woningen met een minimum van 30 m². Een rookkamer min. 10 m². Indien mogelijk ergens in het gebouw een spreekkamer/reserveruimte/slaapwacht van ca. 16 m². Bij de centrale ruimten een bezemkast (1,5 m²), een kast voor wasmachine en droger (1,5 m²), een damestoilet en een herentoilet met urinoir. Vanuit de centrale keuken of woonkamer dubbele deuren naar een terras (zonzijde). Juli 2013 5