Dit is het begin van een foto impressie van de Veurstreek in Nieuw Amsterdam met foto s van vroeger vergeleken met de situatie zomer 2018. Niet bedoeld als een historisch overzicht, daarvoor zijn de beelden en gegevens te summier, maar meer voor degenen die Nieuw Amsterdam voornamelijk kennen van uit het verleden en door deze beelden verloren herinneringen terug krijgen. Samenstelling: Anne Post Norg. https://www.dorpshistorie.nl Verantwoording beeldmateriaal: Foto s 2018: eigen opnames zomer 2018. Oude foto s na 1958: eigen opnames en familiearchief. Oude foto s voor 1958: Internet publiek domain (CCO 1.0), Dorpsarchief NAV.
Vaart ZZ 1 en 2 Nieuw Amsterdam, het begin van de Veurstreek, vanaf de grens met Veenoord. Boven de situatie even na de 2e wereldoorlog. Op de hoek de brugwachterswoning met de werkplaats van rijwielhersteller Toon Doek. Er naast de woning van de huisarts Du Buy. Voor 1934 woonde hier dokter Lodewijks, overleden eind oktober 1933. Onder de situatie zomer 2018. Links de voormalige huisartsenwoning. Rechts de tandartsenpraktijk Quadrant en TOP therapieën. Het pand links had in 1932 het huisnummer 315. Die nummering begon toen bij de 2e Zuiderraai zuidzijde en liep via de Zijtak oostzijde tot aan de Zwarteweg, waar het Amsterdamse Veld begon, terug via Zijtak Westzijde, Vaart ZZ, Sportlaan en terug, Vaart ZZ, Wijkstraat en terug, Vaart ZZ tot en met de Schooldijk. De Vaart NZ begon bij de Stationsstraat, nu Vaart NZ 1 met het nummer 361 en liep dan door tot aan de Molenwijk, de grens met Erica.
Boven Vaart ZZ 2, 3, 4 en 5 omstreeks 1925. De nummers 3 en 4 waren oorspronkelijk woningen, maar zijn in latere jaren winkelpanden geworden. Machiel Bos was gevestigd op nr. 3 met een paardenslagerij. Vooraan de Schooldijk stond een gebouwtje waar de paarden werden gestald. Later heeft Veldkamp zich hier gevestigd. Andries Bakker had hier een galanteriezaak op nr. 4. Onder de situatie zomer 2018. Tussen nummer 2 en nummer 5 zijn de panden afgebroken en vervangen door woningen met een stadse uitstraling. De kant van de vaart is nu een grote en lange aanlegsteiger voor de pleziervaart. Op de wal de twee fraaie zitbanken, een kunstwerk, gemaakt door vrijwilligers.
Vaart ZZ 3, waar o.a. Jan Veldkamp een slagerij heeft gehad en voor hem Machiel Bos, een paardenslagerij. (voor 1940) Onder de situatie zomer 2018, met de woning nummer 3 (rechts) en een deel van de woningen nrs. 4A t/m 4H.
Vaart ZZ 1, 2, 3 en 4, met op de achtergrond café Kruimink op de hoek van de Schooldijk aan de Veenoordse kant, omstreeks 1920. Op de onderste foto de situatie zomer 2018. In het kanaal de Johannes Veldkamp. Een boot (snikke) waarmee vaartochten kunnen worden gemaakt over de kanalen in Zuid Oost Drenthe tussen 1 april en 1 november.
Boven de situatie omstreeks 1950 met links het pand van vishandel Obdam. Onder de situatie 2018 met vishandel Nijland, frontaal gezien.
Boven de Vaart ZZ in 1912 vanaf het pand nummer 3 oostwaarts. Langs de straat telegraafpalen en de straatverlichting met gaslampen. De panden 5 t/m 8 zijn verscholen achter de bomen achter de gaslamp. Onder het frontaanzicht van deze panden in 2018.
Boven de Vaart ZZ omstreeks 1950 vanaf het pand nummer 3 uiterst rechts oostwaarts. Ter hoogte van het middelste schip in de vaart beginnen de nummers 6 t/m 9. Die panden zijn op de onderste foto frontaal afgebeeld, gezien vanaf de Vaart NZ in 2018. In 1958 zat schoenmaker J de Haan op nummer 6, J Gankema met een manufacturenzaak op nummer 7, J Drok, meubelmaker op nummer 8 en L Rigtering, banketbakker op nummer 9. In 2018 zit bakker ten Napel op nummer 9.
Boven de panden Vaart ZZ 10 t/m 16 in 1960, tijdens de viering van het 100 jarig bestaan van Nieuw Amsterdam. In het pand rechts op nummer 9 zat A Hartgers, loodgieter, ernaast op nummer 13 G Brakel, schilder, dan Meme Luth, tevens hulpbesteller bij de PTT, ernaast in de burgerwoning A Luth, manufacturier en op nummer 16 A Buning, besteller bij de PTT. Al deze panden zijn afgebroken en vervangen door nieuwbouw van één groot winkelpand van de Coop. Die situatie van 2018 ziet u op de onderste foto.
Vaart ZZ 11 t/m 15, van rechts naar links. In 1958 zat op 11 A Hartgers, loodgieter, op 13 (witte muren) G Brakel schilder, op 14 Meme Luth en op 15 A Luth, manufacturier. Al deze panden zijn in 2018 niet meer aanwezig. Ter plaatse staat het nieuwe gebouw van de Coöp. Onder een opname uit Google Earth net na de sloop van de panden.
Vaart ZZ 14 t/m 22. Boven de situatie omstreeks 1970. De bomen, die in 1960 nog aanwezig waren, zijn gekapt. Zichtbaar zijn de panden van Luth, Buning, Pen, de Vries, Rotman (nr. 20) en Klaas Mulder, de slager. Het rechterdeel van de onderste foto van 2018 geeft de panden weer die nu op die plek staan. Alleen het pand van Rotman is grotendeels nog authentiek.
Het pand Vaart ZZ 16, omstreeks 1925, toen Karst van Loo daar een schoenenzaak had. Hij was schoenmaker van beroep. In 1958 zat hier A Buning met een zaak in rookartikelen. Hij was tevens besteller bij de PTT. Rechts de nieuwe situatie in 2018.
Vaart ZZ 15 t/m 21. Boven de situatie omstreeks 1932. Links op nr 21 zetelde schoenmaker S Harder. Rechts naast hem manufacturier Willem Rotman, dan Jagt levensmiddelen en boekhandel Mande. Dan het pand waar schoenmaker K van Loo zat en verderop zat nog manufacturier H J Cohen. Op de onderste foto van 2018 is alleen het pand van Rotman nog te herkennen.
Nog een foto van omstreeks 1932 maar dan ten oosten van de winkel van Willem Rotman. Naast Rotman schoenmaker S Harder. Een eindje verder de kruidenierswinkel van de Coöp met ernaast de bakkerij van de Coöp. Weer een eindje verder woonde aannemer W F Jonker en schipper G J Oldekamp. Zijn buurvrouw was de verpleegster M A Jerhanion en dan kwam F Jonker de schoenmaker op de hoek van de Wijkstraat of Akkermansdiekie. Onder de situatie 2018 direct ten oosten van het pand Rotman.
De Vaart na een eerdere aanleg van voorzieningen voor de pleziervaart (boven) en de nieuwste aanpassing (gereed 2018) op de onderste foto. Tussen de brug op de grens met Veenoord en de Zijtak ligt nu één lange aanlegkade van beton met banken zowel op de kade als op de wal en met voorzieningen, ook voor rolstoelers, om veilig aan wal te komen. Achter de Coop zijn voorzieningen voor douchen en wassen.
Vaart ZZ 28 t/m 35.Boven de situatie omstreeks 1980 met rechts de Raiffeisenbank, in 2018 (onder) is hier gevestigd het Gezondheidsplein. Ten oosten van het bankgebouw het pand van juwelier Pekelsma, zowel op de bovenste als onderste foto.
De Vaart ZZ vanaf nr. 30 in oostelijke richting gezien. Boven omstreeks 1970 en onder in de zomer van 2018.
Het pand Vaart ZZ 35 omstreeks 1932, hoek Wijkstraat. In 1932 was schoenmaker F Jonker hier gevestigd. In 1958 Teun Krikken. Onder het punt in 2018. Een onderdeel van de huisartsenpraktijk aan de Valkeniersweg, er achter.
Boven Hotel Akkerman op de hoek van de Vaart ZZ en de Wijkstraat, oostkant, omstreeks 1900. Dit hotel is na brand in 1907 gesloopt en in juli 1908 vond de aanbesteding plaats van het bouwen van een winkelbehuizing in opdracht van Samuel Palm. Tot de 2e wereldoorlog heeft Palm hier een confectiezaak gehad. Onder het pand in juli 2018, maar het pand staat leeg om vervangen te worden door nieuwbouw.
Boven rechts de winkel van Samuel Palm omstreeks 1915, op de hoek van de Vaart ZZ en de Wijkstraat. Links de drogisterij van E Madhuizen. Zoon Karel Palm heeft begin 1940 zijn bedrijf verkocht en vertrok naar de USA. in 1958 was Levi ten Brink hier gevestigd. Later heeft Gankema het pand gekocht, die daarvoor een zaak had aan de Zijtak OZ bij het vonder naar de Zwarteweg. Onder een beeld van de Vaart met de bebouwing zomer 2018.
Het pand Vaart ZZ 36 omstreeks 1960 en 2018.
Vaart ZZ 36 t/m 46. Boven de situatie ca 1955. Links het pand van Trientje Askes modehuis, met op nr 45 H Loots, machinebamkwerker en tevens TW en RR Nijwening, apothekers assistenten. Dan R Wesseling, groentehandelaar op nr 44, J Pals, winkelier, op nr 42, C Offereins op nr 41, dan Berend Kuik, kweker op nr 39 (tot 1948 woonde hier de fam Huisman) en op nr. 38 T Madhuizen-Doevendans, drogiste. Op nr 37 woonde HJ Bosman en nr. 36 was het pand van Levi ten Brink, later Gankema. Onder de situatie zomer 2018, een geheel andere aanblik, bijna New York. Links het pand Aan de Markt, met diverse zaken, rechts aansluitend JG Doldersum, links achter de blauwe zuil New Fashion mode en het Party Centrum New York, naar rechts cafetaria De Veurstreek, Klaassen optiek en Restaurante La Roma. Het oude pand van v/h Gankema wordt in 2019 vervangen door nieuwbouw.
Boven de panden Vaart ZZ 36 t/m 46 nogmaals, maar nu omstreeks 1990 en gezien in oostelijke richting vanaf het pand van Gankema. Het pand van Madhuizen is dan al vervangen door nieuwbouw, evenals het pand van Offereins. Ook de voortuinen met heggen zijn dan niet meer aanwezig.
Vanaf Vaart ZZ 39 in oostelijke richting gezien. Bovenste foto omstreeks 2000 en de onderste foto zomer 2018. Het kanaal is als boulevard een onderdeel geworden van het winkel en uitgaanscentrum en het geheel oogt nu veel ruimtelijker. Een dorp is veranderd in een klein stadje.
Vaart ZZ 40-60. De veranderingen in ruim 20 jaar tot zomer 2018. Vervolg in deel 2