Vallen of fixeren? Een keuze voor bewegingsvrijheid Niet kunnen kiezen is verliezen, Keuzevrijheid in het wzc 18/02/2016
Welke van volgende maatregelen zijn vrijheidsbeperking?
Alle onvrijwillige toegepaste middelen en maatregelen die een persoon in zijn bewegingsvrijheid en keuzevrijheid beperken. voorkeur voor de term vrijheidsbeperking Definitie fixatie
Positioneringsmateriaal en/of het gebruik van voorzettafels en onrusthekkens op vraag van de bewoner voor zijn of haar comfort. Wat is fixatie niet?
50 tot 70 % van de bewoners komt minstens één keer per jaar ten val Lichamelijke gevolgen: kneuzingen, snijwonden, breuk, tijdelijke of blijvende verminderde mobiliteit Psychische en sociale factoren: valangst, terugtrekken uit de omgeving Financiële consequenties : zorgkosten Indicator C: Valincidenten Een onverwachte gebeurtenis waarbij de oudere op de grond, de vloer of een lager gelegen niveau terechtkomt, Los van de impact of gevolgen van het valincident. Indien een bewoner of een derde persoon een valincident komt melden, wordt dit ook geregistreerd als een valincident Kwaliteitsindicatoren
Meting gedurende 1 maand (mei) C1: % bewoners met min 1 valincident in de afgelopen maand C2: % bewoners met 2 of meer valincidenten in de afgelopen maand Kwaliteitsindicatoren
Veiligheid is de meest voorkomende reden om te fixeren. Fixatie als valpreventie? Vallen versus fixeren
Door géén vrijheidsbeperkende maatregelen toe te passen, stijgt het aantal valincidenten nauwelijks en doen er zich ook minder ernstige valletsels voor Wet op de rechten van de patiënt Geen specifiek wetgevend kader voor vrijheidsbeperking in woonzorgcentra Nieuwe technologie en domotica bieden kans om op minder directe en ingrijpende manier bescherming te bieden aan bewoners in sommige situaties Indicator D: Dagelijks fysieke vrijheidsbeperking tijdens de dag Elke handelingsmethode, materiaal of uitrusting Aan of in de buurt van het lichaam van de bewoner Die deze niet gemakkelijk kan verwijderen En die de bewegingsvrijheid van of de normale toegang tot het lichaam beperkt Kwaliteitsindicatoren
Drie-dagen-prevalentiemeting van fysieke vrijheidsbeperking (18-19-20 februari) Elke reden, ongeacht motivatie tot gebruik ervan Elke tijdsspanne Volgende maatregelen: bedhekken of onrusthekken, voorzettafel, gekantelde geriatrische zetel of diepe stoel waaruit men niet kan rechtstaan, verpleegdeken, trappelzak, plukpyama of andere vrijheidsbeperkende kledij, zweedse gordel toegepast in zetel en / of toegepast in bed, polsband, enkelband Indicatoren D1-D2-D3 (ondersteuning met fixatiedoc) hoeven niet meer gemonitord te worden Kwaliteitsindicatoren
D4 : % bewoners met gebruik v min 1 vd 9 fysieke VBM overdag D5 : % bewoners met gebruik v min 1 vd 9 fysieke VBM s nachts D6: % bewoners met gebruik v bedhekken overdag D7: % bewoners met gebruik v bedhekken s nachts D8: % bewoners met gebruik v zweedse gordel (in zetel en / of bed) overdag D9: % bewoners met gebruik v zweedse gordel (in zetel en / of bed) s nachts Kwaliteitsindicatoren
Het gekste idee is niet gek genoeg! Een fixatievrij woonzorgcentrum. Kort : Gekko project Duur 2 jaar: 2014-2015 Onderzoek door KDG Demonstratieproject
Januari 2013 Februari 2014 Februari 2015 Juli 2015 November 2015 December 2015 % fysieke fixatie 31,87 % 27,47 % 11,96 % 8,05% 13,19% 8,51% Aantal fysieke fixatiemiddelen 46 38 14 7 12 11 Fixatiemiddel % 2013 % 2014 % 2015 % 2015 % 2015 % 2015 Kipzetel 0 0 0 0 0 0 Buikriem in bed 0 0 0 0 0 0 Buikriem in stoel 3,30 4,40 1,09 1,15 0 0 Slaapzak 0 0 0 0 0 0 Slaappak 5,49 7,69 2,17 2,30 5,49 4 verpleegdeken 1,10 0 0 0 0 0 Onrusthekken 29,67 21,98 7,61 4,60 8,79 5 Deurhekje 0 0 2,17 1,15 1,10 1 Voorzettafel 10,99 7,69 2,17 2,30 1,10 1
Valincidenten 2013-1014: 1 ste jaar project Resultaten verwerkt door Karel de Grote hogeschool Fall related injuries: - In 2013: 142 valincidenten, 33 waarbij een arts werd gecontacteerd - In 2014: 271 valincidenten, 36 waarbij een arts werd gecontacteerd % Letsels na een val - In 2013: 32 % - In 2014: 19 % Bijna dubbel zoveel registraties, echter geen verschil in het aantal fall related injuries Resultaten project
Valincidenten 2013-1014: 1 ste jaar project Resultaten verwerkt door Karel de Grote hogeschool Resultaten project
Eerste val >< meervallers Gevolgen van fixatie Fixatie als valpreventie?
Lichamelijke gevolgen Huidletsels Decubitus (doorligwonden) Incontinentie en constipatie Orthostatische hypotensie (bloeddrukval) Oedeem van de onderste ledematen (vochtophoping) Verminderde spiermassa,-spanning,-kracht en uithoudingsvermogen Wekere botten en meer kans op botbreuken Veranderend voedingspatroon Trombose (bloedklonter) Infecties door verminderde mobiliteit Hartproblemen door wijziging in bloeddruk en polsslag Overlijden door wurging Gevolgen
Psychosociale gevolgen Onrust en agressiviteit Woede Verlatingsangst Toenemende verwardheid Sociale isolatie Afhankelijkheid Algemene achteruitgang Depressiviteit Verlies van zelfrespect en minderwaardigheidsgevoel Schaamte Identiteitsverlies Onverschilligheid door onmacht Gevolgen
Redenen om te fixeren Voorkomen van : valincidenten Letsels Breuken Gevolgen van fixatie Verhoogd risico op : Valincidenten Letsels Breuken Bij : Onrust Agressie Hulpbehoevendheid Versterken van : Onrust Agressie Hulpbehoevendheid Een vicieuze cirkel
Niet fixeren? Wat dan wel?
Een objectieve observatie : Val-kalender Rekening houden met vele externe factoren: Zicht? Bril? Licht? Gehoor? Gehoorapparaat? Materiaal in de kamer? Personen in de kamer? Schoenen? Vloer? Boenen? Medicatie? Ziekte? Juiste hulpmiddelen (rollator, looprek, wandelstok) + juist gebruik? Incontinentie? Rekening houden met persoonsgebonden factoren : Wat wou persoon doen? Wie/ wat was er in de buurt en welke invloed had dit op gedrag? -> Persoonsgerichte analyse! Oorzaak zoeken!
Overzicht praktijkrichtlijn valpreventie voor woonzorgcentra in Vlaanderen: www.valpreventie.be Oorzaak val achterhalen
Beweging bevorderen!
Hou rekening met de lichamelijke achteruitgang van de oudere. Geef tijd!!
Heb aandacht voor een loophulpmiddel op maat en het correct gebruik ervan. Evenals voor andere risicofactoren.
Valrisico aanvaarden
Casus
Bedankt voor de aandacht! www.innofix.be like us on facebook