metabole en cardiovasculaire aandoeningen info voor patiënten Valpreventie

Transcriptie

1 metabole en cardiovasculaire aandoeningen info voor patiënten Valpreventie

2 Inhoud 01 Voorwoord Beweging en evenwicht Medicatiegebruik Bloeddrukproblemen Gezichtsvermogen Schoenen en voeten Omgeving en gedrag Valangst Mentale status Nuttige informatie Tot slot... 08

3 01. Voorwoord 03. Medicatiegebruik Vallen is bij oudere mensen een ernstig probleem. Ongeveer 1 op de 3 van de thuiswonende 65-plussers valt minstens 1 maal per jaar. Met het ouder worden, verhoogt ook de kans op vallen. Vallen kan ernstige gevolgen hebben. Het is dus belangrijk om het risico op vallen te verminderen. Hieronder volgen enkele aandachtspunten. 02. Beweging en evenwicht Sommige medicatie (bv. slaapmedicatie, bloeddrukverlagende middelen ) verhoogt het risico op vallen. Neem uw medicatie correct in en meld neveneffecten onmiddellijk aan de arts. Hoe meer medicatie u neemt, hoe groter de kans op neveneffecten. Als u het moeilijk vindt om uw medicatie zelf correct op te volgen, kan u zich laten helpen door thuisverpleegkundigen of mantelzorgers. Met het ouder worden, worden de bewegingen trager en het evenwicht minder. Het is dus belangrijk om te blijven bewegen en het evenwicht te onderhouden. Lichaamsbeweging helpt niet alleen het risico op vallen te verminderen, het is ook goed voor uw gezondheid. Op voorschrift van de arts kan u een oefenprogramma volgen bij een kinesitherapeut. Ook zelfredzaam blijven (wassen, aankleden,...) is belangrijk om beweging en evenwicht te onderhouden. Dit kan eventueel onder begeleiding van thuishulp (verpleging, bejaardenhulp). Het gebruik van een loophulpmiddel (wandelstok, kruk, rollator, looprek) is geen schande, zeker niet wanneer het stappen niet meer zo vanzelfsprekend is. 5

4 04. Bloeddrukproblemen 07. Omgeving en gedrag Draaierigheid of duizeligheid bij het rechtkomen kunnen wijzen op een te sterke daling van de bloeddruk en kunnen tot vallen leiden. Het is van groot belang om deze symptomen te melden aan uw arts. Vermijd om plots recht te komen of plotse bewegingen te maken. U komt best langzaam en met tussenstappen recht uit bed. Kom eerst van liggen naar zitten op de rand van het bed, wacht dan even en ga dan pas rechtstaan. Plaats ook het hoofdeinde van uw bed iets hoger. 05. Gezichtsvermogen Een verminderd zicht verhoogt het risico op vallen. Een jaarlijkse controle bij de oogarts is geen overbodige luxe. 06. Schoenen en voeten Aangepaste schoenen en een goede verzorging van de voeten verminderen het valrisico. Kies voor schoenen die gesloten zijn en die een platte reliëfzool hebben. De schoen moet de voet voldoende ondersteunen. Bij het ontbreken van de juiste schoenen zijn antislipkousen een alternatief. Voor voetproblemen gaat u het best naar de orthopedist of naar de podoloog, voor een goede voetzorg en voethygiëne naar de pedicure. Risicosituaties thuis en ondoordacht handelen zijn ook een oorzaak van vallen. Verlicht uw omgeving goed en pas ze waar nodig aan. Wat kan u thuis doen? Voorzie voldoende beweegruimte (verwijder overbodige meubels). Verwijder losliggende tapijten. Accentueer en egaliseer drempels (ev. hellend vlak) en maak losliggende vloertegels vast. Maak losliggende elektriciteitskabels vast en werk ze weg langs de plinten. Laat geen voorwerpen rondslingeren op de grond. Plaats gebruiksvoorwerpen op een goede reikhoogte. Pas de hoogte van bed, toilet, zetel aan, zodat u gemakkelijk in- en uit-, op- en af- kan stappen. Voorzie eventueel handgrepen. Plaats nachtverlichting. Koop een personenalarm en voorzie een lijstje met de meest noodzakelijke telefoonnummers voor noodgevallen. Voorzie desnoods een tweede telefoontoestel, zodat u steeds een toestel binnen handbereik hebt (bijvoorbeeld in de leefruimte, in de slaapkamer). Voorzie de trap van een goede trapleuning, plaats eventueel een tweede leuning. Als u de trap niet meer kan gebruiken, reorganiseer dan de benedenruimte om er te wonen en te slapen. Als u uw woning niet kan reorganiseren, win dan advies in over mogelijke alternatieven. 7

5 10. Nuttige informatie Kent u een dienst die tips en richtlijnen kan geven om o.a. vallen te voorkomen? Ook de website biedt een ruime waaier aan informatie en een checklist om in uw woning te overlopen waar de valkuilen zijn. 11. Tot slot Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, contacteer dan uw behandelende arts of de verpleegkundige van de afdeling. 08. Valangst Een gezonde bekommernis helpt vallen voorkomen. Teveel angst verhoogt dan weer de kans om te vallen. Als u angst voelt, spreek er dan over met de hulpverleners in uw omgeving (arts, thuisverpleging,...). Zij kunnen u helpen om de angst te leren overwinnen. 09. Mentale status Veranderingen op mentaal vlak (vergeetachtigheid, weemoedig zijn,... ) verhogen het risico op vallen. Praat erover met uw huisarts. Hij of zij kan u het juiste advies geven of doorverwijzen naar de juiste instantie. 9

6 Vragen? Noteer ze hier Vragen? Noteer ze hier 11

7 Dienst Geriatrie Gebouw K2, 1ste verdieping Tel Deze brochure werd enkel ontwikkeld voor gebruik binnen het UZ Gent. Alle rechten voorbehouden.niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van het UZ Gent. MODULO.be mei AS v.u.: Eric Mortier, afgevaardigd bestuurder UZ Gent, De Pintelaan 185, 9000 Gent Deze brochure werd opgesteld door het Zorgprogramma voor de geriatrische patiënt van het UZ Gent in samenwerking met de dienst Geriatrie van het A.Z. Sint-Vincentius Deinze. UZ Gent Postadres De Pintelaan 185 Toegang C. Heymanslaan B 9000 Gent T: +32 (0) info@uzgent.be volg ons op