Opleiding Medisch Frans Vraagstelling/Probleemstelling Omschrijving van het probleemstelling: Door zijn dichte positionering ten opzichte van Wallonië en Frankrijk, trekt az groeninge te Kortrijk steeds meer Franstalige patiënten aan. Dit vormt een ware uitdaging voor het zorgverstrekkend personeel op communicatieniveau met patiënten: het personeel beheerst vaak onvoldoende het Frans om volwaardig te kunnen communiceren met de patiënten. Er is bijgevolg nood aan professionalisering met betrekking tot Frans. Gegeven de wisselende uurroosters zal een professionaliseringsaanbod voor Medisch Frans flexibel moeten zijn. Doelstelling: Franse communicatievaardigheden optimaliseren bij het (zorgverstrekkend) personeel (artsen, verplegend personeel en medische secretaresses) om hen optimaal voor te bereiden op een succesvolle communicatie met Franstalige patiënten. Betrokken instellingen: Deze opleiding wordt georganiseerd door: Het Business Language and Communication Centre (BLCC) Dienst Postacademische Vorming van de KU Leuven Kulak Katholieke Hogeschool Zuid-West-Vlaanderen, Departement Verpleegen Vroedkunde Het leermateriaal werd ontwikkeld in samenwerking met az groeninge (artsen, verpleegkundigen en administratief personeel van azgroeninge werden betrokken bij de ontwikkeling van de inhoud van deze opleiding). Huidig doelpubliek: Deze opleiding richt zich tot verpleegkundigen, zorgverleners, medisch secretariaats-medewerkers, (huis)artsen en specialisten www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 1
Aanpak Omschrijving (volgens de terminologie van instelling) Concreet wordt de opleiding Medisch Frans als volgt georganiseerd: Contactonderwijs: 24 uur/semester (8 sessies van 3 uur) gewijd aan interactieve face-to-face training, waarbij de (via zelfstudie) geleerde structuren en communicatieve formules in de praktijk worden gebracht. Tijdens de 8 groepssessies brengen de deelnemers de nieuw verworven kennis in de praktijk via rollenspelen en oefenfiches. De sessies worden gewijd aan diverse communicatieve situaties die in de medische praktijk vaak voorkomen (bv. opvangen van patiënten na een slecht nieuwsgesprek). Digitaal leren aan de hand van e-learningmateriaal aangeboden op een elektronisch leerplatform. Dankzij het e-platform studeert de cursist op eigen tempo en op een tijdstip dat hem/haar best past. De oefeningen zijn gevarieerd, interactief en voorzien van foutspecifieke geautomatiseerde feedback. De cursus is volledig gebaseerd op authentiek materiaal uit de dagelijkse praktijk. De lerende wordt 2 mogelijkheden aangeboden om het e-learningmateriaal te doorlopen: op een gestuurde wijze, en op eigen wijze. Indien men verkiest om op eigen wijze te studeren, dan is men vrij om bepaalde leeractiviteiten over te slaan of juist prioritair te stellen (men kan de theorie overslaan, men kan beginnen met gelijk welke oefening). De gestuurde methode biedt leeractiviteiten op een op voorhand gestelde volgorde aan, volgens de volgende structuur: nieuwe woorden, theorie, oefeningen, eindtest en extraoefeningen (zie voorbeeld 1). (Voorbeeld 1: Overzicht van de cursusinhoud) www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 2
4C/ID model toegepast Deze opleiding was niet ontworpen vanuit een 4C/ID model redenering; hoe dan ook, kunnen er een aantal parallellen getrokken worden met dit model. Leertaken/taakklassen Gedurende deze opleiding werkt men rond verschillende taakklassen die thematisch worden ingedeeld. De taakklassen zijn gebundeld rond authentieke thema s uit concrete beroepssituaties. Het werken rond authentieke en levensechte thema s is motiverend en ook cognitief uitdagend voor de deelnemers. Voorbeeld van taakklassen: Le patient et les examens Situations délicates Le patient en son hospitalisation Le patient et les détails pratiques de son hospitalisation Communiquer avec un patient au sein d un service spécifique Binnen de taakklassen worden er verschillende leertaken/oefeningen aangeboden, zowel tijdens de contactmomenten, als ook elektronisch binnen het digitale gedeelte: a) Binnen het digitale gedeelte ligt de nadruk op het verwerven van (geïsoleerde) kennis en deelvaardigheden. Deze vaardigheden zijn maar een beperkt onderdeel van communicatieve competenties. De leertaken worden als volg ingedeeld: : - meerkeuzeoefeningen als opwarmertje ; - invuloefeningen, al iets moeilijker; - kruiswoordraadsels, audio-oefeningen, sleepoefeningen, Er wordt ook een begin- en eindtest voorzien om de vooruitgang te kunnen meten (zie voorbeeld 2). www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 3
(Voorbeeld 2: Classificatie van de leertaken) b) Tijdens de contacturen wordt er gewerkt met authentieke leertaken; die zijn zeer divers en afgestemd op de communicatieve behoeften van de cursist, zoals het communiceren met patiënten in een moeilijke situatie, het opnemen van een patiënt in een ziekenhuis, etc. Er wordt vooral aandacht besteed aan luisteren en spreken. Die worden samen geïntegreerd in complexe en authentieke probleemstellingen en leertaken. Op die manier worden de cursisten in contact gebracht met een gevarieerde taalinput van verschillende niveaus van complexiteit. Groepswerk en rollenspel primeren als didactische werkvormen. Ondersteunende informatie (OI) Dit wordt aangeboden in het digitale gedeelte van de opleiding (zie voorbeeld 3). Het principe is dat men eerst de theorie op een zelfstandige manier studeert; de theorie vormt de basis van de interactieve sessies tijdens de contactmomenten. Concreet bestaat de OI uit theorie waar sleutelzinnen worden aangeboden. De theorie blijft altijd beschikbaar tijdens de leertaken. www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 4
Indien de cursist kiest om de opleiding op een eigen wijze door te lopen, dan heeft de OI/theorie een vrijblijvend karakter, de cursisten mogen de theorie overslaan en direct met de leertaken /oefeningen beginnen. Dat is een manier om de leeractiviteiten te doen aansluiten bij de voorkennis van de lerende en om de lerende controle te geven op zijn eigen leerproces. Dat impliceert een groot niveau van zelfsturing en zelfreflectie vanuit de volwassen leerders. (Voorbeeld 3: Overzicht van ondersteunende informatie) Procedurele/JIT informatie Binnen het digitale gedeelte wordt er correctieve feedback bij de gemaakte oefeningen aangeboden. De cursist heeft na het maken van een activiteit twee opties: enerzijds kan hij het juiste antwoord raadplegen ( Solution ), anderzijds krijgt hij ook gepersonaliseerde feedback met uitgebreide uitleg over het juiste antwoord ( Correction ), zie voorbeeld 4: www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 5
(Voorbeeld 4: Correctieve feedback) Per thema kan men ook een zeer gedetailleerde weergave van zijn vooruitgang of resultaten zien. Een cirkeldiagram geeft in een schematische voorstelling de tijd weer die men aan de oefeningen of theorie heeft gespendeerd. Ook de geschatte tijd die de cursisten nog moeten spenderen aan de opleiding wordt aangegeven. De scores van de testen worden ook bijgehouden. Bij elke score van een test kan men ook details over de antwoorden opvragen, zie voorbeeld 5. www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 6
(Voorbeeld 5: Weergave van resultaten) De deeltaakoefeningen Binnen het digitale gedeelde kan de cursist de vragen die hij zelf moeilijk vindt aanduiden als breinbreker., De cursist kan alle breinbrekers opnieuw maken. Het is ook mogelijk om alle oefeningen die foutief werden beantwoord opnieuw te maken. De lerende heeft zelf de vrije keuze om terug te komen op deze moeilijke oefeningen. Het is aan de cursist om zelf te bepalen of hij dit al dan niet volgt. In die zin kan men spreken van een adaptieve leeromgeving. Verhouding e-learning & contactmomenten : o o Contactmomenten: 24 uren Op het e-learningplatform wordt zo n 68u e-learning leertijd aangeboden. Management: dagdagelijks management Gebruikte technologie(ën): ook als technologiecasussen uitwerken Basistechnologie 1. CMS: Edumatic (Televic Education) 2. Multimedia: in de leeromgeving zijn afbeeldingen, geluidsfragmenten en video verwerkt 3. Online / offline: online Aangeboden hulpmiddelen www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 7
4. Informatie: er zijn theoriedocumenten in de elektronische leeromgeving verwerkt, en de cursisten krijgen een uitprint van de belangrijkste theorie-documenten als syllabus mee bij de eerste contactsessie. 5. Communicatie: er worden verschillende middelen aangereikt voor communicatie met de coach en met de medecursisten. Deze communicatiemiddelen worden gebundeld onder de map Gemeenschap en bevat de volgende zaken (zie voorbeeld 7): De coaches voor de cursus: hier vindt de cursist de contactgegevens van zijn coach terug Medestudenten: de contactcoördinaten van de medestudenten worden weergegeven Contactkalender: hier wordt er een overzicht gegeven van alle taken, contactsessies, chatsessies, telefoonsessies etc E-mailbox: emailverkeer tussen de cursist en de coach Forum: hier kunnen de cursisten vragen aan elkaar of aan de coach stelen over een bepaald onderwerp Chatroom: gebruikt voor live te communiceren met de medecursisten of de coaches (Voorbeeld 7: Overzicht van de communicatiemiddelen) www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 8
Balans/conclusie/effectiviteit: Positieve zaken Deze opleiding werd reeds verschillende keren georganiseerd en geëvalueerd. De opleiding werd in het algemeen zeer positief ervaren door de cursisten; de afwisseling/variatie in de leertaken, de praktijkgerichte aanpak, de e-learning die als voorbereiding diende op de contactmomenten werden aangegeven als een meerwaarde van de opleiding. De face-toface training in de groepssessies werden ervaren als leerrijk juist omdat ze zeer praktisch waren. Problemen en uitdagingen Wat de negatieve aspecten betreft, wijzen de cursisten voornamelijk op enkele technische aspecten van het e-learning systeem. Sommige cursisten geven ook aan dat ze de opleiding als te intensief hebben ervaren, en wensen meer contactmomenten voor een toekomstige opleiding. Potentieel doelpubliek (voor wie nog kan het gebruikt worden): Enerzijds richt deze opleiding zich tot verpleegkundigen, zorgverleners, medisch secretariaats-medewerkers, (huis)artsen en specialisten. Anderzijds, worden er binnen BLCC verschillende taalopleidingen georganiseerd met hetzelfde formaat als dit (bv. zakelijke taalopleidingen, in samenwerking met het Postuniversitair Centrum)-. In die zin spreekt deze BL formule een zeer breed doelpubliek aan. Effectiviteit: Dankzij de combinatie van e-learning met face-to-face sessies leert men sneller én meer in eenzelfde tijdspanne. www.kuleuven-kortrijk.be/cbl 9