Het profielwerkstuk HAVO N-profielen 2015 2016 (Dit formulier is ook te vinden in Its Learning)

Het profielwerkstuk HAVO N-profielen 2015 2016 (Dit formulier is ook te vinden in Its Learning) Inleiding Het profielwerkstuk (PWS) voor een N-profiel bestaat uit drie delen: een uitgebreide onderzoeksopdracht, een ethische analyse en een presentatie. De studielast is 80 uur per leerling. Je maakt het profielwerkstuk in 5 Havo in groepjes van 3 leerlingen. Je mag zelf je groepsgenoten en het onderwerp uitkiezen. Indien zich problemen voordoen met de indeling, bepaalt de schoolleiding de definitieve keuze van het onderwerp en de begeleider. Het profielwerkstuk telt naast maatschappijleer en levensbeschouwing voor een derde mee voor het combinatiecijfer, dat volwaardig meetelt bij de bepaling van de examenuitslag. Op je diploma wordt de titel van het PWS vermeld. Zorg ervoor dat je door het maken van een goed PWS een 7 of hoger haalt voor het combinatiecijfer! Het combinatiecijfer wordt vóór het centraal examen vastgesteld. Geen cijfer (of een cijfer lager dan een 4) voor het profielwerkstuk betekent dus geen combinatiecijfer en dus geen toegang tot het centraal examen. Let op! Een goed cijfer voor het PWS kan een goed combinatiecijfer opleveren zodat je compensatiepunten scoort! In het kader van het belonen van excellentie kent Het Vlier een prijs voor de beste profielwerkstukken op het havo en het vwo. In aanmerking komen op het vwo uitsluitend profielwerkstukken die becijferd zijn met het cijfer 9.0 of hoger, op het havo ligt de grens bij 8.0. Het moet gaan om uitzonderlijk goed werk. Alleen docenten kunnen profielwerkstukken voordragen. Er wordt een jury samengesteld die bestaat uit docenten en een lid van de schoolleiding. Wij hopen met het instellen van deze prijzen op een extra stimulans om een uitmuntend profielwerkstuk in te leveren. Onderwerp/intekenprocedure Het onderwerp van een PWS mag je in principe zelf bepalen. Het onderwerp moet natuurlijk wel de mogelijkheid bieden voor een profielwerkstuk van voldoende niveau en diepgang. Dit wordt beoordeeld door de begeleider. Je kunt je zelfgekozen opdracht koppelen aan elk groot vak (320 uur studielast of meer) uit jouw vakkenpakket. Je kunt dus geen onderwerp kiezen bij een vak dat niet in je vakkenpakket zit. Iedere groep kiest in Its Learning een begeleidend docent. Een van de drie leerlingen van het groepje moet intekenen en aangeven welke leerlingen meedoen in het groepje (LET OP!! De twee andere namen vermelden bij keuze uitleggen ). Wie het eerst komt, wie het eerst maalt! Je mag maar bij één docent intekenen! Teken je toch bij meerdere docenten in dan kom je achteraan in de rij en beslist school waar je geplaatst wordt! Elke docent begeleidt een beperkt aantal groepen. Als er voor die groepen ingetekend is kun je alleen nog bij andere docenten intekenen. Soms staat er in Its Learning bij een docent een aantal voorbeeldonderwerpen genoemd. Enkele daarvan zijn ingevuld bij voorkeursmogelijkheden. Je kunt na overleg met de docent ook een ander onderwerp kiezen in plaats van het onderwerp waar je voor ingetekend hebt. Let op: als je eenmaal hebt ingetekend kun je niet meer wisselen van vak en begeleider!! Het onderzoek Het ligt voor de hand dat de NT-leerlingen kiezen voor een natuurwetenschappelijk onderzoek. Dat kan een experimenteel onderzoek zijn of een technisch ontwerp. Een natuurwetenschappelijk onderzoek houdt in dat je herhaalde waarnemingen en metingen doet. En (meet)opstellingen bedenkt of kiest (met argumenten). Het mag geen onderzoek zijn dat voorgekookt is en waarvan je het recept uitvoert. Als het onderzoek niet volledig op school uitgevoerd kan worden, kun je eventueel een deel ervan elders (bijv. op een universiteit, bij een bedrijf, in een ziekenhuis) uitvoeren. Voor de NG-leerlingen geldt dat zij vrij zijn in de keuze voor hun onderzoek, dat ook een vergelijkend literatuuronderzoek met een beperkt experimenteel gedeelte mag zijn. Hoewel dit niet voor de hand ligt, kunnen zowel de NG- als NT-leerlingen ook voor een onderwerp kiezen dat past bij een ander vak dan een van de natuurwetenschappelijke vakken of wiskunde. 1

Verantwoordelijkheden/fraude Je begeleider is de bewaker van het niveau, de uitgebreidheid en de juistheid van jullie werk/onderzoek. Hoewel je het PWS maakt in een groep, is iedere individuele leerling persoonlijk verantwoordelijk voor het voortgangsproces van het PWS! De begeleider ziet erop toe dat het een eigen onderzoek is en blijft (controle op echtheid; dus dat het eigen werk is!). Teksten en ideeën van anderen mogen niet samengevat of gewijzigd worden en vervolgens in een eigen document gepresenteerd worden, dat is plagiaat. Ook het zonder bronvermelding overnemen van teksten en conclusies van anderen is plagiaat en dus frauduleus. Dan wordt het PWS afgekeurd en moet je een nieuw PWS maken over een ander onderwerp, als daar nog tijd voor is. In het ergste geval kan de directeur besluiten dat je niet mee mag doen aan het CE! Dat kan gelden voor de hele groep maar ook voor de individuele leden van de groep. Wanneer voor een werkstuk literatuur en andere bronnen zijn bestudeerd, kunnen daar tóch delen uit worden overgenomen. Overleg hierover altijd met je begeleider. Een duidelijke bronvermelding geeft aan welke delen van het werkstuk zijn overgenomen uit het werk van een ander. Met deze bronvermelding kan de docent (of een andere lezer) nagaan: welke bronnen gebruikt zijn (betrouwbaarheid) of er een variatie aan bronnen is gebruikt of de bron correct is gebruikt en of belangrijke bronnen ontbreken ls het PWS af is dan moet je het ook via Its Learning inleveren. Overzicht van de werkzaamheden 1. Oriëntatiefase (ca. 4 uur) Groepsleden kiezen en bespreken wat je interessant vindt. In Its Learning kijken naar aangeboden onderwerpen. Vak voor het onderzoek kiezen, oriënteren op een mogelijk onderwerp. Onderzoeken in bibliotheek, mediatheek en op internet of er voldoende informatie over je onderwerp beschikbaar is. Informatief overleg met je vakdocenten. 2. Keuzefase (ca. 4 uur) Overleg met je docent van het gekozen vak Snuffelen in de literatuur/geschikte bronnen zoeken. Noteer direct alle bronnen die je raadpleegt. Ze moeten later in het verslag vermeld worden. Formuleren van de onderzoeksvraag (hoofd- en deelvragen), vraag evt. hulp van vakdocent. Onderwerp kiezen en intekenen via Its Learning. 3. Voorbereidingsfase (ca. 12 uur) Literatuuronderzoek. Wat is er al bekend over de vragen die je jezelf hebt gesteld? Onderzoeksmethode bedenken of uitproberen. Bij een experimenteel onderzoek: mogelijke meetmethodes uitproberen. Hier gaat soms veel tijd in zitten, maar dat haal je bij de uitvoering wel weer in. Hypothese(s) formuleren: wat denk je wat er uit je onderzoek komt? Experiment(en) plannen - werkplan maken (met omschrijving meetmethoden en meetprocedures). Onderzoek plannen. 4. Uitvoeringsfase (ca. 40 uur) Experimenten uitvoeren: opstelling(en) maken en waarnemingen en metingen verrichten. Onderzoek uitvoeren. 2

Eventuele verbeteringen aanbrengen in de opzet van de experimenten en deze herhalen: voor natuurwetenschappelijk onderzoek moet een experiment altijd meerdere keren worden uitgevoerd. Gegevens voorlopig uitwerken. Controle: ga na of de verzamelde informatie volledig is, of je daarmee de onderzoeksvraag of vragen kunt beantwoorden. Ethische analyse maken (2 uur) 5. Schrijffase en presentatie (ca. 20 uur) Profielwerkstuk afronden, verslag schrijven. Richtlijn voor de omvang van het verslag is 4000 6000 woorden (10 15 volle pagina s). Lettertype Arial, lettergrootte 11, regelafstand 1, marges volgens standaardinstellingen. De omvang is exclusief bronnenlijst en eventuele bijlagen. Houd je aan deze omvang. Presentatie geven De presentatie wordt uitgevoerd op woensdag 10 februari 2016. Stel vast wat je daarbij nodig hebt en geef dat op tijd door via Its Learning. Je presenteert aan je docenten, medeleerlingen en aan leerlingen van 5 Vwo en 4 Havo. Ook familieleden en andere belangstellenden zijn dan van harte welkom. Presenteren kan d.m.v. een posterpresentatie of een elektronische/audiovisuele presentatie met behulp van een beamer. Heb je experimenteel onderzoek gedaan dan combineer je de presentatie met een proefopstelling (indien mogelijk). De presentatie moet zodanig zijn dat medeleerlingen en andere belangstellenden inzicht krijgen in: - de vraagstelling (hoofd- en deelvragen); - de theoretische achtergrond van het onderzoek; - de werkwijze; - de problemen tijdens het werk (met eventuele tips); - de resultaten; - de conclusie(s) van het onderzoek - de ethische analyse en afweging. Eindproduct en beoordeling Van het onderzoek moet in principe een schriftelijk verslag gemaakt worden. De uiteindelijke vorm van het eindproduct wordt door de begeleider bepaald. De beoordelingscriteria en puntenverdeling vind je op het beoordelingsformulier (zie bijlage). De begeleider bepaalt vooraf welk beoordelingsformulier gebruikt gaat worden. Dat geldt ook voor onderwerpen die afwijken van de gewone onderwerpen. Dan kan de begeleider kiezen voor een ander beoordelingsformulier. In alle gevallen moet dat vooraf aan jullie worden bekend gemaakt. Dus overleg daarover tussen begeleider en leerlingen is noodzakelijk! De begeleider beoordeelt het PWS. Indien daartoe aanleiding bestaat kan de beoordeling per leerling verschillend zijn. De eindpresentatie (10 februari 2016) is een verplicht onderdeel van het profielwerkstuk en maakt deel uit van de beoordeling. De ethische analyse in het profielwerkstuk Je maakt je profielwerkstuk vanuit een bepaalde optiek. Een optiek is de manier waarop je naar de werkelijkheid kijkt. Voorbeelden van optieken zijn de wiskundige optiek, de natuurwetenschappelijke optiek (natuurkunde, scheikunde, biologie), de historische optiek (geschiedenis), de economische optiek, de geografische optiek (aardrijkskunde), de filosofische optiek, de kunstzinnige optiek en de taalkundige optiek. Het profielwerkstuk maak je vanuit de optiek van één of twee profielvakken. Je kijkt immers vanuit dat vak/die vakken naar de werkelijkheid. Naast de genoemde optieken bestaat er een ethische optiek. In de ethiek gaat het erom dat je het menselijk handelen ziet als het gevolg van een vrije keuze. Sommige handelingen keuren we goed en andere af. Maar waarom is de ene handeling beter dan de andere? Mensen gebruiken daar verschillende argumenten voor. Bij levensbeschouwing in de vierde klas staat de ethische optiek op het programma. Onderdeel daarvan is het maken van een ethische analyse en het geven van een beoordeling volgens een rationele (ratio betekent verstand) systematiek. Dat moet je nu weer doen. Ethisch gezien kun je een situatie op 3 manieren benaderen: vanuit de gevolgenethiek, beginselethiek en deugdenethiek (zie boek voor levensbeschouwing, Zin Leren). Je mag bij deze opdracht putten uit alle soorten ethiek. Dat is de gewone, dagelijkse benadering. 3

Werk volgens het volgende stappenplan: 2. Je baseert je op een casus ( = je onderwerp) die je uit je onderzoek haalt. 3. Wat zijn de feiten? Welke optieken spelen hierbij een rol? 4. Welke waarden (= principes) spelen in deze concrete situatie een rol? 5. Wat is het ethisch probleem (welke menselijke handeling ga je beoordelen)? 5. Wie zijn de belanghebbenden? 6. Wie is in ethisch/moreel opzicht aanspreekbaar/verantwoordelijk? 7. Wat is je afweging/je oordeel? Veel leerlingen zijn met enige moeite zelfstandig in staat om een ethische analyse en afweging te maken. Voor degenen die daarbij begeleiding nodig hebben, zijn de docenten levensbeschouwing in K-tijd beschikbaar. De tekst van het hoofdstuk ethiek uit Zin Leren ligt ter inzage in de mediatheek, een uittreksel staat op de website van de school. Logboek Het verloop van je onderzoek noem je het proces. Dat proces moet bijgehouden worden in een logboek (zie bijlage). Het logboek dient als hulpmiddel in de gesprekken met je begeleider en je mentor. In je logboek vermeld je alle aantekeningen, waarnemingen en meetresultaten (in kladvorm) evenals wanneer je wat gedaan hebt en de hoeveelheid tijd die je eraan besteed hebt. De vorm van het logboek wordt in overleg met de begeleider bepaald en kan per type onderzoek verschillen. Je moet vanaf het begin bijhouden wat je gedaan hebt (soort activiteit) en wat dat heeft opgeleverd (de resultaten van die activiteit). Ook noteer je in je logboek de vragen die je aan je begeleidende docent wilt stellen. Hij/zij kan dan snel zien hoe ver je al bent en welke hulp je eventueel nodig hebt. Een goed ingevuld logboek maakt het makkelijker vast te stellen of er op een goede en effectieve manier gewerkt wordt. Bovendien kun je aan de hand van het logboek nagaan of je nog op schema ligt en of je niet teveel of te weinig tijd aan het onderzoek besteedt. Literatuur / bronnenlijst Achterin het verslag van je profielwerkstuk wordt een lijst opgenomen van alle bronnen die geraadpleegd zijn: de bronnenlijst. Als hulpmiddel bij het maken van een bronnenlijst zijn er regels gepubliceerd over de wijze waarop literatuurverwijzingen vermeld moeten worden. Deze APArichtlijnen worden inmiddels door veel universiteiten, hogescholen en andere instellingen gehanteerd. In het onderstaande overzicht worden de belangrijkste richtlijnen beschreven. Het is verplicht deze toe te passen in het PWS. Verwijzing naar een boek: Achternaam auteur, A. (jaar van uitgave). Titel van het boek. Plaats: Uitgeverij. Meer, K. van, Neijenhof, J. van & Bouwens, M. (2001). Elementaire sociale vaardigheden. (2e druk). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum. Verwijzing naar een artikel uit een tijdschrift: Achternaam auteur, voorletter(s). (jaartal). Titel artikel. Naam van tijdschrift, jaargang (nummer), paginanummers Burwood, L. (1996). How should schools respond to the plurality of values in a multicultural society? Journal of Philosophy of Education, 30 (3), 415-428. Verwijzing naar een internetbron: Achternaam auteur, A. (jaar van uitgave). Titel van het document. Geraadpleegd/gedownload op dag maand, jaar, van http://url. Het adres van een website begint met http:// en is geheel onderstreept. Meijden, B. van der (1998). Schiphol als thema voor een geschiedenis-, internet- en/of profielwerkstuk. Geraadpleegd op 7 juli 2005, van http://www.histopia.nl/schiphol.htm Verwijzing naar een audiovisuele bron (dvd, cd-rom, TV-uitzending, etc.): Achternaam auteur, A. (Functie) (jaar van uitgave of datum uitzending). Titel. [Materiaalsoort]. Plaats: Uitgeverij. Bartelsman, M. (Verslaggeving). (2005, 23 december). Armoede in Nederland. NOVA [TVuitzending]. Hilversum: VARA/NPS. 4

Merk op: bij boeken wordt de titel van het boek cursief weergegeven; bij tijdschriftartikelen wordt de naam van het tijdschrift (en níet de titel van het betreffende artikel) cursief gezet voorletters van auteurs staan achter de achternaam; voorletters van redacteuren komen voor de achternaam in de literatuurlijst worden de titels van auteurs (dr., drs., mr.) niet vermeld. De keuze tussen voorletters of voornaam (indien vermeld op titelpagina van het aangehaalde werk) is een persoonlijke. Draaiboek PWS 2015-2016 totale studielast 80 klokuren per persoon Schooljaar 2014-2015: Week 16: PWS voorlichting door teamleiders in gymzalen aan 4H en 5V Week 17: 20 april 17.00 uur intekenen, Week 18: 1 mei indeling en begeleiders bekend Week 21: groepjes spreken begeleider in K-uur (intekenen gebeurt dus in week 20) Maandag 1 juni indienen Plan van aanpak PWS (zie bijlage) door elk groepje bij begeleider, oriëntatiefase, keuzefase én voorbereidingsfase + een plan van aanpak voor de activiteiten voor de eerste lesdag in augustus. Vrijdag 12 juni (uiterlijk) feedback op plan van aanpak PWS en werkplan voor 17 augustus. Eventueel opdracht om eind juni op school te komen werken. Vrijdag 26 juni (en indien nodig 29, 30 juni 1,2,3 juli) werkdag(en) voor groepjes die op 1 juni geen afdoende plannen hebben ingediend. Insturen via It s Learning aan begeleider. ONGEVEER 20 KLOKUREN PP BESTEED!!! NOG MINIMAAL 60 TE GAAN Schooljaar 2015-2016: 17 augustus eerste schooldag PWS dag voor leerlingen van 6V en 5H 10.15 uur ontvangst 5havo en 6vwo in de hal met toespraak door een van de teamleiders. 10.30 leerlingen melden zich aan bij hun eigen teamleider. Vervolgens zijn mediatheek, studienissen, lokalen die niet gebruikt worden voor introductie, beschikbaar voor leerlingen. Breng je eigen laptop mee!!! 15.30 afmelden in de kamer van je eigen teamleider. NA DEZE DAG GEMIDDELD NOG 55 UUR TE GAAN!!!! DE KOMENDE WEKEN MINIMAAL 15 UUR INZETTEN. Week 37: groepjes spreken begeleider in K-uur (intekenen gebeurt dus in week 36) voortgangsgesprek met vragen, tips adviezen etc. MINIMAAL 20 UUR PLANNEN TOT VOLGENDE AFSPRAAK!!! Week 38 en 39, 40, 41, 42, 43 voortgang PWS, Week 44 groepjes spreken begeleider in K-uur (intekenen gebeurt dus in week 42/43): voortgangsgesprek met vragen, tips, adviezen etc. MINIMAAL 10 UUR PLANNEN TOT VOLGENDE AFSPRAAK!!! Week 45 en 46 voortgang PWS Week 47 groepjes spreken begeleider in K-uur (intekenen gebeurt dus in week 46): inleveren voorlopige versie PWS, vragen, tips adviezen etc. MINIMAAL 10 UUR PLANNEN TOT VOLGENDE AFSPRAAK!!! Week 48 en 49 voortgang PWS Week 50 groepjes spreken begeleider in K-uur (intekenen gebeurt dus in week 49): bespreken voortgang, bespreken voorlopige versie, tips en ultieme adviezen. AFMAKEN DEFINITIEVE VERSIE PROFIELWERKSTUK VOOR 22 JANUARI. DAT LIJKT RUIM MAAR HIERIN VALT DE KERSTVAKANTIE EN DE DERDE TOETSWEEK!!! 5

Week 51, 52, 53, 1, 2, 3 voltooien PWS (LET OP: TE3 IN WEEK 1 EN 2!) Week 3 uiterlijk 22 januari inleveren definitieve versie PWS, hardcopy en via It s Learning Week 6 woensdag 10 februari PWS presentatie-avond Week 8 uiterlijk 24 februari beoordeling PWS in Somtoday Iedere individuele leerling is verantwoordelijk voor de voortgang van en de bijdrage aan het PWS. Met je begeleider heb je in ieder geval in de aangewezen weken tijdens een K-uur contact. Als er problemen zijn met de samenwerking is het ieders verantwoordelijkheid om deze meteen bij de begeleider aan te kaarten. Wacht daarmee niet tot de deadline in beeld komt. Let op: Als je je houdt aan het tijdpad en de deadlines dan krijg je daar (snel verdiende) punten voor. Zie beoordelingsformulier. Houd je je niet aan de deadlines dan is er sprake van puntenaftrek, zie examenreglement!! VEEL SUCCES GEWENST!!! 6

Beoordelingsformulier profielwerkstuk N-profielen havo (Indien de aard van het gekozen onderwerp/onderzoek niet past binnen dit beoordelingsformulier stelt de begeleider vooraf een alternatief beoordelingsformulier ter beschikking aan de leden van de profielwerkstukgroep.) Naam leerling 1 Vak Eindcijfer Naam leerling 2 Vak Eindcijfer Naam leerling 3 Vak Eindcijfer Titel profielwerkstuk Aantal punten behaald voor plan van aanpak in 4H (max 10 pt): Puntenaftrek vanwege overschrijding deadline ja/nee Aantal punten aftrek (zie examenreglement) Naam en paraaf hoofdbegeleider Vorm Onderzoek Ethische analyse - Inleiding en onderzoeksvragen - Titel en titelpagina - motivatie voor de onderzoeksvragen - Toepassing methodiek - Paginanummering - onderzoeksvragen - Kwalitatieve afweging - Inhoudsopgave - Hypothese - Hoofdstukindeling - het veronderstelde antwoord - Bronnen - argumenten hiervoor - literatuurlijst, vermelding - Methode en materiaal volgens APA stijl - opstellingen - Onderzoeksmethode - meetmethoden en procedures - Logboek - manier waarop het onderzoek is - Taalverzorging en spelling uitgevoerd - verzorgd taalgebruik - materialen - alinea s - Resultaten - hoofdletters - meetresultaten (liefst grafisch) - spelling werkwoorden - berekeningen - spelling overige - resultaten van de herhaalde - gebruik van leestekens onderzoeken en vergelijkend (punten, komma's enz.) literatuuronderzoek - Conclusies - heldere redeneringen en duidelijke conclusies betreffende de onderzoeksvragen - Discussie - terugblik vraagstelling en plan van aanpak - problemen (in onderzoek, het trekken van conclusies) - aanbevelingen vervolgonderzoek Samenwerking en overleg met de docent - Taakverdeling - Proces - Lay out (o.a. samenhang tussen bijdragen van de verschillende lln) Planning - Overleg met begeleider in week 37,44,47,50- - Week 47: Inleveren voorlopig PWS. Vrijdag 22 jan. 2016: Deadline inleveren definitieve versie PWS Presentatie 8 punten 60 punten 7 punten 5 punten 10 punten - Vormgeving schriftelijk eindproduct - Passende media - Inhoud - Taakverdeling 7

Het logboek Datum Tijd Wat heb je gedaan? Resultaat? Opmerkingen Afspraken 8

Het gebruik van Google (Gmail) Drive Log in bij gmail, gebruik daarvoor je voornaam.achternaam@ehldeventer.nl Klik in het bovenste menu op Drive. Je kunt nu een bestaand Word document uploaden om er gezamenlijk in te kunnen werken, of starten met een nieuw document. Daarna heb je de mogelijkheid om dit document te delen met andere leerlingen uit je pws-groep. Dit doe je door op "Delen" te klikken rechts boven in het document Succes! 9

BIJLAGE: PLAN VAN AANPAK VOOR DIT SCHOOLJAAR Beste leerling, In dit voorexamenjaar start je in groepjes bestaande uit drie leerlingen het profielwerkstuk (PWS). Door middel van dit PWS leer je een aantal vaardigheden om een goed werkstuk te kunnen schrijven. Via It s Learning kun je je als groepje inschrijven bij een docent met het bijbehorende vak. Je moet een PWS schrijven dat gekoppeld is een vak dat minstens 440 (VWO) of 320 (HAVO) studielasturen omvat en dat binnen je vakkenpakket valt. Om tijdens je examenjaar het PWS goed te kunnen vervolgen, is het noodzakelijk om zo snel mogelijk een flinke start te maken. Allereerst schrijf je daarom als groepje een plan van aanpak. Het doel van dit plan is om goed van start te gaan en in het examenjaar direct gericht bezig te zijn met het PWS. Er wordt van jullie verwacht dat je op uiterlijk maandag 1 juni om 12.00u het plan van aanpak op papier en via It s Learning inlevert. Zo heeft je begeleider de tijd om feedback te geven en kun je verder aan de slag met het uitvoeren van dit plan. Je plan van aanpak wordt ook beoordeeld. De eerste 10 procent van je cijfer valt hier al te verdienen. Mis je de deadline? Dan is het onmogelijk om de 10 procent later nog te behalen. Het is de bedoeling dat je naar aanleiding van één of meerdere gesprekken met je begeleider een onderwerp hebt gekozen waar je onderzoek naar wilt doen. Het plan van aanpak bestaat uit 700-1000 woorden (exclusief het logboek) en geeft daarom al goed weer hoe je verder moet met het maken van het PWS. Mocht het zo zijn dat je groepje gedurende de zomervakantie tóch een beter onderwerp heeft bedacht, dan is dit een mogelijkheid (in overleg met de begeleider). Het gaat erom dat er geen enkele leerling is die na de zomervakantie niet direct verder kan. In dit plan van aanpak moeten onderstaande punten verwerkt zijn: 1. Aanleiding tot onderzoek 2. Probleemstelling 3. Hoofdvraag 4. Deelvragen 5. Hypothese 6. Methode 7. Informatiebronnen en overige hulpbronnen 8. Presentatievorm + benodigdheden bij de presentatie 9. Taakverdeling + Tijdverdeling per taak 10. Bijzonderheden 11. Vervolgstappen 12. Logboek 13. Helder werkplan voor de eerste dag na de zomervakantie.(zonder docentbegeleiding!) Belangrijke data om in je agenda te noteren: Datum Tijd Wat Maandag 20 april 17.00u It s Learning open voor inschrijving PWS begeleider Woensdag 22 april 17.00u Deadline inschrijven begeleider op It s Learning Attentie: 1 leerling per groepje tekent in voor de hele groep!!! Vrijdag 1 mei 12.00u Publicatie onderwerpen en begeleiders in examenvitrine Week van 11 mei Intekenen bij begeleider voor de week van 18 mei tbv overleg Maandag 1 juni 12.00u Deadline inleveren plan van aanpak op papier én op It s Learning. + werkplan voor de eerste schooldag na de vakantie. Vrijdag 12 juni Uiterlijk feedback van docent op plan van aanpak en indien nodig verplichting om vanaf 26 juni te komen werken aan Vrijdag 26 juni (indien nodig 29 juni t/m 3 juli) PWS. 8.15 u PWS-dag voor groepjes die naar aanleiding van de feedback nog niet klaar zijn voor 17 augustus. Via It s Learning inleveren bij docent! 10

Inhoud Plan van Aanpak Namen groepsleden 1. 2. 3. Titel / onderwerp Vak(ken) Profiel Begeleidend docent Evt. nevenbegeleider 1. Aanleiding tot onderzoek Hier geef je aan waarom jullie hebben gekozen voor dit onderwerp. Wat is de motivatie en waarom is dit interessant genoeg om als onderwerp voor het profielwerkstuk te gebruiken? Wat is je motivatie met betrekking tot de geselecteerde vakken en/of profiel en/of vervolgopleiding? 2. Probleemstelling Je ervaart een probleem en noteert een probleemstelling. Deze mag niet te algemeen zijn, dus beschrijf concreet wat het probleem is en zorg dat het mogelijk is om dit te onderzoeken. 3. Hoofdvraag Met een probleemstelling weet je in welke richting je onderzoek gaat. Bedenk nu wat je precies wilt onderzoeken en formuleer daarbij een hoofdvraag. Deze moet voldoen aan de volgende eisen: - De hoofdvraag mag niet te vaag of te breed zijn. Het motto luidt: inperken en afbakenen. - De hoofdvraag mag niet dermate simpel zijn dat je er meteen een antwoord op kunt geven. - De hoofdvraag moet eenduidig zijn. Dit betekent dat hij niet mag bestaan uit meerdere vragen. - Het moet een vraag in goed Nederlands zijn. 4. Deelvragen Je gaat een aantal deelvragen formuleren die voortkomen uit de hoofdvraag. Er komen dus niet ineens andere onderwerpen aan bod die niet al genoemd zijn in de hoofdvraag. Ook deze voldoen aan een aantal eisen: - De deelvragen moeten je helpen bij het beantwoorden van de hoofdvraag. - De deelvragen mogen niet te vaag of te breed zijn. - Ook de deelvragen moeten eenduidig zijn. - Het moeten vragen in goed Nederlands zijn. 5. Hypothese In de hypothese geef je een mogelijk antwoord op de vraag van de probleemstelling of hoofdvraag. Leg dus duidelijk uit welk antwoord je verwacht en vooral waarom je dit verwacht, dus beargumenteer dit goed. 6. Methode In de methode beschrijf je de aanpak van je onderzoek en de onderzoekstechnieken die je daarbij gebruikt, zoals een bronnenonderzoek, een experiment, een enquête of een interview. Het doel van het beschrijven van de methode is dat het onderzoek in theorie ook door een ander uitgevoerd kan worden. Bedenk welke techniek(en) passend is/zijn om antwoord te krijgen op je vraag en beargumenteer de gemaakte keuzes. Probeer te omschrijven hoe je deze technieken wil toepassen. Bijvoorbeeld: wil je een enquête houden? Leg dan uit hoeveel mensen je van plan bent te ondervragen en waarom dit aantal is gekozen. Wat is je doelgroep, en waarom kies je hiervoor, bijvoorbeeld op basis van leeftijd of geslacht? 7. Informatiebronnen en overige hulpbronnen In deze sectie leg je uit welke bronnen je verwacht nodig te hebben; zijn dit boeken, internetbronnen of zelf verzamelde gegevens? Dit hangt samen met je onderzoeksmethode. Beperk je niet tot enkel internetbronnen, maar kijk ook verder. 8. Presentatievorm en benodigdheden bij de presentatie 11

Beschrijf hoe jullie je presentatie vorm willen geven. Zal dit zijn op basis van een powerpointpresentatie, een posterpresentatie, of zijn er andere mogelijkheden? Wat is er nodig om je presentatie tot een succes te maken? Alleen een computer of heb je meer middelen nodig? 9. Taakverdeling en tijdverdeling Hoe worden de taken binnen de groep verdeeld? Beschrijf wie wat uitvoert, maar ook wat de bijdrage is van elk groepslid. Denk hierbij aan de verdeling van de hoofdstukken, de inleiding, de conclusie, het logboek, de lay-out, etc. Beschrijf bij het overzicht van alle taken ook wat je denkt kwijt te zijn aan studielasturen. Maak gebruik van elkaars kwaliteiten. 10. Bijzonderheden Is er iets wat bij jullie onderzoek zal afwijken van de andere onderzoeken waarmee rekening gehouden dient te worden? Denk bijvoorbeeld aan vakspecifieke aspecten. Beschrijf dit alleen als dit nog niet aan bod is gekomen in de bovengenoemde kopjes. 11. Vervolgstappen Beschrijf kort wat de eerste stappen zijn die jullie als groep gaan ondernemen of wie welke taak op zich neemt om daadwerkelijk van start te kunnen met het uitvoeren van dit plan van aanpak, en dus je onderzoek. Dit is in principe jullie werkbeschrijving. 12. Logboek Het logboek moeten jullie vanaf het begin goed bijhouden. Op de volgende pagina zie je een voorbeeld voor het logboek. Noteer op een vaste plek (agenda, schrift, notitie in je telefoon) welke datum je hoe lang hebt gewerkt aan het PWS en wat je hebt gedaan en welke afspraken je met elkaar hebt gemaakt. Achteraf is het bijna onmogelijk om deze informatie nog te verzamelen. 13. Helder werkplan voor de eerste dag na de zomervakantie.(zonder docentbegeleiding!) 12

Voorbeeld Logboek Datum Tijd (minuten) Wie Verrichte Werkzaamheden Opmerkingen Gemaakte afspraken 16 april 50 min. Daan, Lisa Voorlichting PWS Z4 Afspraak op 23 & Anne maart met gewenste begeleider 17 april 50 min. Daan, Lisa Tijdens een k-uur mediatheek gezocht & Anne naar geschikte onderwerpen. 18 april 70 min Lisa Voorstel 1 uitgewerkt, bronnen gezocht en kort een beschrijving gemaakt van het plan. 20 april 60 min Anne Idee 3 uitgewerkt, bronnen gezocht in de bibliotheek en kort een beschrijving gemaakt van het plan. 22 april 50 min Daan Idee 2 uitgewerkt, bronnen gezocht op internet en kort een beschrijving 23 april 15 min. Daan, Lisa & Anne gemaakt van het plan. Afspraak met onze begeleider: Voorleggen van onze onderwerpen. Ingetekend via skwt bij KOK - Idee 1 afgewezen - Idee 2 en 3 verder uitwerken Alle drie werken we 1 onderwerp uit om aan de begeleider voor te leggen Volgende week definitieve keuze doorgeven 13

Namen groepsleden 1. 2. 3. Titel / onderwerp Vak(ken) Profiel Begeleidend docent Evt. nevenbegeleider Plan van aanpak (10 pt.) Max. Punt Toelichting Onderwerp 1 Hoofd- en deelvragen: concrete formulering 4 en dekkend voor het probleem. Hypothese: heldere argumentatie voor het 2 mogelijke antwoord. Methode: onderzoekstechnieken juist 2 gekozen en goed onderbouwd. Taakverdeling en samenwerking: binnen de 1 groep en met de docent. Punten totaal 10 * N.B.: Ontbreken logboek Ontbreken bronnenlijst Ontbreken vervolgstappen - 2-2 - 2 Commentaar docent: 14