*ZEA10A94659* Zaaknummer: ZA.15-34877/DN.15-7435 Nota onderhoud gebouwen 2016-2019
Voorwoord Voor u ligt de nieuwe Nota onderhoud gebouwen gemeente Vlagtwedde 2015-2019 In mei 2007 is de eerste Nota onderhoud gebouwen door de raad van de gemeente Vlagtwedde vastgesteld. In artikel 18 Onderhoud kapitaalgoederen van de financiële verordening van de gemeente Vlagtwedde, die op 11 november 2003 in de raad is vastgesteld, wordt omschreven dat eenmaal in de vier jaar een Nota onderhoud gebouwen ter behandeling en vaststelling aan de raad wordt aangeboden. Hierin wordt het te plegen onderhoud en de bijbehorende kosten aan de gemeentelijke gebouwen omschreven. Na vier jaar is er een nieuw moment gekomen om de stand van het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen voor het heden en de toekomst opnieuw te gaan bekijken. Voor u ligt de nieuwe Nota Onderhoud Gebouwen van de gemeente Vlagtwedde. Nota Onderhoud Gebouwen 2
Samenvatting In deze Nota onderhoud gebouwen gemeente Vlagtwedde 2016-2019 zijn alle gemeentelijke gebouwen en objecten meegenomen. Dit jaar zijn ook de scholen en multifunctionele accommodaties (MFA) meegenomen in de Nota. Er is omschreven welke wijzigingen er de afgelopen 4 jaar zijn doorgevoerd in het gebouwenbestand van de gemeente Vlagtwedde. Het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen wordt binnen de gemeente Vlagtwedde georganiseerd door het taakveld bouwkunde binnen de afdeling facilitair. Naast het bouwkundig onderhoud van de gebouwen wordt ook het uitbestede schoonmaakonderhoud georganiseerd. Bij het uit te voeren onderhoud wordt rekening gehouden met duurzaamheid en het inkoop- en aanbestedingsbeleid. Als basis voor deze Nota zijn alle gemeentelijke gebouwen geïnspecteerd. De aanbesteding voor deze inspectie is gezamenlijk met de gemeente Bellingwedde uitgevoerd. Naast het bouwkundig in stand houden van de gemeentelijke accommodaties is er ook veel landelijke wet- en regelgeving, waar rekening mee moet worden gehouden in de te onderhouden accommodaties. In deze Nota zijn verschillende wettelijke- en beleidskaders omschreven. In de vorige Nota is door de druk op de algemene financiële middelen besloten het onderhoudsniveau minimaal op redelijk te hanteren. Voor het onderhouds budget betekent dit een bezuiniging van 20%. Gezien de ervaring van de afgelopen 4 jaar is ook in deze Nota uit gegaan van het onderhoudsniveau redelijk voor de gemeentelijke gebouwen. Er zijn voldoende middelen om de voorziening de komende jaren te handhaven en positief voort te zetten. Nieuw zijn de voorzieningen voor de openbare scholen en multifunctionele accommodaties. Met dekking uit de materiele instandhouding van de scholen en bij de MFA s ook huurinkomsten van derden is er voldoende budget om deze gebouwen op onderhoud niveau goed te onderhouden. De voorziening voor de gemeentelijke gebouwen in Bourtange wordt niet meegenomen in deze Nota, omdat de voorziening loopt tot 2019. De financiële verantwoording van de Nota onderhoud gebouwen zal op verschillende momenten plaatsenvinden. Deze rapportage wordt opgenomen in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen in de zomernota en de jaarrekening. Dit betekent dat hierin alle voorzieningen verantwoord zullen worden. Nota Onderhoud Gebouwen 3
Inhoudsopgave Voorwoord... 2 Samenvatting... 3 Inhoudsopgave... 4 1. Inleiding... 5 2. Plaats in de organisatie... 6 2.1 Inleiding... 6 2.2 Fusie gemeente Westerwolde... 6 2.3 Melddesk, klachtenonderhoud... 6 2.4 Inkoop en aanbestedingsbeleid... 6 2.5 Ontwikkelingen... 7 3. Ambitie onderhoudsniveau... 8 3.1 Onderhoudsniveau... 8 3.2 NEN 2767... 8 3.3 eisen en wensen... 8 3.4 Beleid onderhoudsniveau... 9 4. Kaders... 10 4.1 inleiding... 10 4.2 Wettelijke- en beleidskaders... 10 4.2.1 Veiligheid... 10 4.2.2 Klimaat... 11 4.2.3 Duurzaamheid... 11 4.2.4 Gezondheid... 12 4.2.5 Wettelijk kader... 12 4.2.6 Overige zaken... 13 5. Gemeentelijke gebouwen (gebouwcategorieën)... 14 5.1 Inleiding... 14 5.2 Gemeentelijke gebouwen... 14 5.3 Schoolgebouwen en multifunctionele accommodaties.... 15 5.4 Gemeentelijke gebouwen Bourtange... 15 6. Financiële consequenties... 16 6.1 Gemeentelijke gebouwen... 16 6.2 Scholen... 16 6.3 Multifunctionele accommodaties... 16 7. Conclusie en aanbeveling... 18 Bijlagen... 19 Bijlage 1 Financieel overzicht voorziening gemeentelijke gebouwen... 20 Bijlage 2 Financieel overzicht voorziening openbare scholen... 21 Bijlage 3 Financieel overzicht voorziening MFA Vlagtwedde en MFA 23 Bijlage 4 Overzicht gebouwen... 23 Bijlage 5 Uitleg onderhoud en technische inspectie (NEN 2767)... 25 Nota Onderhoud Gebouwen 4
1. Inleiding In de eerste helft van 2015 zijn de gebouwen van de gemeente Vlagtwedde geïnspecteerd door een extern bedrijf. Dit vormt de basis van een nieuw meerjareninvesteringplan, hierin zijn alle onderhoudskosten meegenomen van 2016 tot 2025. Ook de schoolgebouwen zijn geïnspecteerd. De aanbesteding van de inspectie en het beheers programma zijn, in aanloop naar de nieuwe gemeente Westerwolde, gezamenlijk met de gemeente Bellingwedde aanbesteed. Alle gebouwen van beide gemeenten worden op dezelfde wijze geïnspecteerd en beheerd. Door deze gezamenlijke aanbesteding is het eenvoudig de beide gebouwbestanden samen te voegen in één meerjarenonderhoudsplanning. De meerjarenplanning van de gemeentelijke gebouwen in de vesting Bourtange loopt tot 2019 en deze gebouwen zijn daarom niet meegenomen in deze Nota. Deze Nota behandelt het onderhoud van alle gebouwen in de gemeente Vlagtwedde, voor de periode 2016-2019. Nieuw in deze Nota onderhoud gebouwen zijn de scholen. Voor alle schoolgebouwen wordt met deze Nota onderhoud gebouwen geadviseerd een voorziening in te stellen voor de verschillende gebouwgroepen. De financiële verantwoording van de Nota onderhoud gebouwen zal op verschillende momenten plaatsenvinden. Deze rapportage wordt opgenomen in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen in de zomernota en de jaarrekening. In hoofdstuk 1 wordt de werkwijze van het taakveld Bouwkunde omschreven. Daarna worden in hoofdstuk 2 de verschillende keuzes in de onderhoudsniveaus besproken. In hoofdstuk 3 zijn zowel de wettelijke als beleidskaders omschreven. De verschillende gemeentelijke gebouwen en de mutaties hierop zijn beschreven in hoofdstuk 5. In hoofdstuk 6 wordt het beleid van de gemeente Vlagtwedde op de onderhoudsniveaus beschreven. De financiele verantwoording wordt omschreven in hoofdstuk 7. In het laatste hoofdstuk zijn de conclusies en aanbevelingen meegenomen. Nota Onderhoud Gebouwen 5
2. Plaats in de organisatie 2.1 Inleiding Het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen wordt binnen de gemeente Vlagtwedde georganiseerd door het taakveld bouwkunde binnen de afdeling facilitair. Het taakveld bouwkunde bestaat uit enkele bouwkundig medewerkers in zowel de binnendienst als de buitendienst. Naast het bouwkundig onderhoud van de gebouwen wordt ook het uitbestede schoonmaakonderhoud georganiseerd. Ook duurzaamheid, waaronder energiebeheer, van de gemeentelijke gebouwen wordt meegenomen door het taakveld bouwkunde. De huidige taken: Nieuwbouw; Renovatie; Verbouw; Onderhoud; Beheer meerjarenplanning; Energie beheer; Legionellabeheer; NEN 3140; Schrijven B&W adviezen en raadsvoorstellen; Beoordeling huisvestingsaanvragen onderwijs; Aanbesteding en bewaken, schoonmaak, beveiliging, speeltoestellen (binnen en buiten); Klachtenafhandeling; Bouwkundig adviseur (bijv. WMO) Duurzaamheidprojecten; 2.2 Fusie gemeente Westerwolde Vooruitlopend op de fusie van de gemeente Vlagtwedde en de gemeente Bellingwedde zijn de taakvelden bouwkunde van beide gemeenten al in gesprek over welke onderdelen gezamenlijk kunnen worden uitgevoerd. Een voorbeeld hiervan is de gezamenlijke aanbesteding van de inspectie van de gemeentelijke gebouwen die de basis zijn van deze Nota onderhoud gebouwen. Ook is het beheer programma O-Prognose, waarin de meerjarenonderhoudsplanning beheerd wordt, gezamenlijk met de gemeente Bellingwedde aangeschaft. Door deze gezamenlijke aanbesteding is het heel eenvoudig de beide gebouwbestanden samen te voegen in één meerjarenonderhoudsplanning. 2.3 Melddesk, klachtenonderhoud In 2015 is het taakveld Bouwkunde gestart om het klachtenonderhoud te laten lopen via het programma Melddesk. In dit programma worden ook de burgerklachten vanuit de openbare ruimte beheerd. In de toekomst zal dit onderdeel nog geoptimaliseerd worden, zodat alle gebouw gerelateerde meldingen geregistreerd en beheerd worden. 2.4 Inkoop en aanbestedingsbeleid Binnen de Nota onderhoud gebouwen en de voorzieningen wordt bij alle aanbestedingen en onderdelen die ingekocht worden, rekening gehouden met het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Vlagtwedde. Nota Onderhoud Gebouwen 6
2.5 Ontwikkelingen Binnen het gebouwgebied zijn verschillende ontwikkelingen. Er is sinds kort een vastgoedmedewerker in dienst om de verkoop en verhuur van de gemeentelijke gebouwen, ter ondersteuning van de beleidsafdelingen, beter te stroomlijnen. Naar verwachting zijn aan het eind van 2015 alle kleedgebouwen geprivatiseerd en in beheer gegeven aan de voetbalverenigingen. Door de nieuwbouw van de MFA in komen een aantal panden leeg te staan. Op dit moment wordt er bekeken wat de mogelijkheden zijn om deze gebouwen af te stoten. Ook wordt er gesproken met de veiligheidsregio Groningen over de overname van de brandweerkazernes die op dit moment eigendom zijn van de gemeente Vlagtwedde. Nota Onderhoud Gebouwen 7
3. Ambitie onderhoudsniveau 3.1 Onderhoudsniveau Alle gemeentelijke gebouwen hebben één ding gemeen. Ze zijn allemaal een visitekaartje van de gemeente. Het is dan ook van belang dat de gemeentelijke gebouwen uit esthetisch oogpunt een goede uitstraling hebben. Belangrijker nog is de technische onderhoudsstaat van een gebouw, waarbij veiligheid en gezondheid natuurlijk bovenaan staan (zie bijlage 5). Toch zijn er keuzes te maken over het onderhoudsniveau van de gebouwen. De aspecten veiligheid en gezondheid van de gebruikers en de wet- en regelgeving zullen bij bezuinigingen niet voor discussie vatbaar zijn. Echter over het onderhoudsniveau van onder andere het technische en esthetische aspect van het gebouw kan de beslissing genomen worden om het onderhoud op een ander niveau te brengen. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen de onderhoudsniveaus: uitstekend, goed, redelijk, matig, slecht en zeer slecht, die in bijlage 5 zijn uitgewerkt. 3.2 NEN 2767 De gemeentelijke gebouwen zijn geïnspecteerd met behulp van de NEN 2767, door NEN 2767 gecertificeerde inspecteurs. De norm NEN 2767 maakt een persoonsonafhankelijke registratie van de conditie van de gebouwen mogelijk. Het is een methode om de conditie van bouw- en installatiedelen op objectieve en eenduidige wijze vast te leggen. De conditiescore van bouw- en installatiedelen wordt weergegeven op een schaal van 1 tot 6. Zoals in bijlage 5 verder is omschreven. In deze bijlage worden ook de verschillende soorten onderhoud omschreven die in de meerjarenplanning zijn meegenomen. Hierbij representeert conditiescore 1 de nieuwbouwstaat en conditiescore 6 de slechtst aan te treffen conditie. Bij de 0-meting wordt per element de conditie bepaald. De gebreken die binnen 3 jaar vanaf het inspectiejaar moeten worden onderhouden, worden gedetailleerd genoemd in de meerjarenplanning. 3.3 eisen en wensen De eisen die gesteld worden aan de geplande onderhoudsactiviteiten zijn afhankelijk van het gewenste kwaliteitsniveau dat bereikt moet worden na uitvoering van de onderhoudsactiviteiten. Er is tijdens de inspectie gekozen voor het onderhoudsniveau goed, zodat bij een bezuinigingsronde naar niveau redelijk ruimte ontstaat om keuzes te maken uit wel of niet uit te voeren onderdelen. De onderhoudsstaat van de gemeentelijke gebouwen wordt bepaald door het onderhoudsbeleid van de gemeente Vlagtwedde. Tijdens de laatste inspectie van de gebouwen dit jaar is het gewenste onderhoudsniveau aangehouden zoals deze bepaald is in de Nota onderhoud gebouwen van 2012 (onderhoudsniveau goed ). Voor gebouwen die in de toekomst afgestoten zullen worden zal alleen het regulier onderhoud uitgevoerd worden. Een aantal van deze gebouwen zijn niet meegenomen in deze Nota onderhoud gebouwen en hiervoor is geen inspectie uitgevoerd. Deze gebouwen worden genoemd in hoofdstuk 5.2. Nota Onderhoud Gebouwen 8
3.4 Beleid onderhoudsniveau Alle gemeentelijke gebouwen worden tot nu toe op het onderhoudsniveau redelijk gehouden. Vanaf 2010 is deze koers ingezet, zodat er een bezuiniging van 20% op het onderhoudsbudget gerealiseerd kon worden. Bij het terugdraaien van het onderhoudsniveau van goed naar redelijk zullen de gebouwonderdelen in technische en vooral ook esthetische staat achteruitgaan. Het onderhoud wordt in de meeste gevallen uitgesteld of niet uitgevoerd, wanneer er geen technische noodzaak is. Er is bij uitvoering van onderhoudsniveau uitstekend tot en met redelijk (niveau 1 t/m 3) geen sprake van kapitaalsvernietiging. Pas vanaf matig onderhoud, niveau 4, zal hier sprake van zijn. Door de onderwijsgebouwen ook mee te nemen in deze Nota onderhoud gebouwen kan ook de basis gelegd worden voor een voorziening voor deze gebouwen. Er zullen naast de voorziening gemeentelijke gebouwen drie voorzieningen ingesteld worden, voor de openbare schoolgebouwen, voor de MFA in Vlagtwedde en voor de MFA in. Met behulp van de voorzieningen kan op verschillende moment het onderhoud van de gebouwen financieel verantwoord worden. De rapportage wordt opgenomen in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen in de zomernota en de jaarrekening. Nota Onderhoud Gebouwen 9
4. Kaders 4.1 inleiding Naast het bouwkundig in stand houden van de gemeentelijke accommodaties is er ook veel landelijke wet- en regelgeving, waar rekening mee moet worden gehouden in de te onderhouden accommodaties. Dit is vaak een complexe materie. Ook is er gemeentelijk beleid waarmee rekening gehouden moet worden. Bovengenoemde kaders zijn belangrijke onderdelen binnen het uit te voeren onderhoud. Meerdere kaders zijn al geïmplementeerd binnen het onderhoud, echter er zijn ook nog enkele onderdelen welke nog doorgevoerd dienen te worden. Ook in de afgelopen 4 jaar hebben we weer een aantal stappen in de goede richting gezet. 4.2 Wettelijke- en beleidskaders In deze paragraaf zijn de verschillende kaders omschreven en verdeeld in de clusters veiligheid, klimaat, duurzaamheid, gezondheid, wettelijk kader en overige zaken. In onder andere het cluster veiligheid zijn ook een aantal wettelijke verplichtingen meegenomen. 4.2.1 Veiligheid Brandveiligheid Alle gemeentelijke gebouwen voldoen aan de wettelijke eisen wat betreft brandveiligheid. Jaarlijks worden de brandslanghaspels, de brandblussers, de noodverlichting en de brandbeveiligingsinstallatie gecontroleerd en onderhouden. In de gemeentelijke gebouwen zal de noodverlichting in de komende jaren aangepast worden aan de norm NEN-EN 1838. Deze norm is een toetsing op de eisen die gesteld worden in het bouwbesluit en de Arbowet. Scholen en peuterspeelzalen hebben een gebruiksvergunning, deze gebouwen worden regelmatig door de brandweer gecontroleerd op de wettelijke eisen. Beveiliging In een aantal gebouwen zijn alarminstallaties aanwezig. Deze worden jaarlijks onderhouden. Ook is de alarmopvolging en de alarmcentrale georganiseerd. Bliksembeveiliging Een aantal gemeentelijke gebouwen zijn voorzien van bliksembeveiliging, hieronder het gemeentehuis en de molens. Jaarlijks wordt de installatie gecontroleerd en waar nodig hersteld. In verband met diefstal van de koperleidingen zijn de installaties vervangen door roestvrijstaal. Constructieve veiligheid In 2003 heeft VROM een inspectie van lichte platte daken ingevoerd naar aanleiding van het instorten van platte daken na zware regenbuien. Bij de gemeente Vlagtwedde bleek dit alleen te gaan om de sportzaal in Vlagtwedde. De dakconstructie is nagerekend en waar nodig zijn aanpassingen gedaan. Risico Inventarisatie & Evaluatie platte daken Alle platte daken worden jaarlijks gereinigd en geïnspecteerd. Alleen de nieuw aangebrachte daken voldoen aan de eisen wat betreft werken op hoogte. In de toekomst moet van alle platte daken een Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI&E) uitgevoerd worden, zodat ook het bedrijf dat het onderhoud uitvoert aan de platte daken veilig kan werken. Het gevolg hiervan kan zijn dat er verankeringspunten en ladderborgingspunten op de platte daken van de gemeentelijke gebouwen aangebracht moeten worden. Nota Onderhoud Gebouwen 10
NEN 3140 Het is een wettelijke verplichting dat elektrische installatie en apparaten veilig zijn. In de NEN 3140 staat omschreven hoe hier het beste aan voldaan kan worden. Alle gebouwen worden binnen de wettelijke termijnen getoetst aan de NEN 3140 laagspanningsinstallatie. Indien uit de rapportage blijkt dat er aanpassingen gedaan moeten worden, dan wordt dit uitbesteed aan een installateur. De arbeidsmiddelen in de gebouwen waarvan de gemeentelijke organisatie gebruik maakt worden ook volgens de NEN 3140 getoetst. Liften Jaarlijks worden de liften in diverse gebouwen onderhouden. Daarnaast wordt de personenlift in het gemeentehuis gekeurd volgens het Warenwetbesluit liften. 4.2.2 Klimaat Luchtbehandeling Luchtkwaliteit is een belangrijk onderdeel van het binnenmilieu in een gebouw. De filters in de luchtbehandelingskasten worden regelmatig vervangen. Recent zijn de kanalen van de luchtbehandelingssystemen in diverse gebouwen gereinigd. Dit wordt regelmatig uitgevoerd volgens de meerjarenplanning. Klimaatbeheersing Het beheer van een tiental installaties in de gemeentelijke gebouwen worden uitgevoerd via het Priva beheersysteem. Op deze manier kunnen eenvoudige storingen en wijzigingen in gebruikstijden eenvoudig vanuit het gemeentehuis of via internet (thuis) opgelost en beheerd worden. Wanneer installaties in de overige gebouwen aangepast worden, wordt ook het beheerssysteem meegenomen in de aanbesteding. Voor alle gebouwen geldt dat de regelingen van de installatie zo energiezuinig mogelijk worden ingesteld, daarbij het gebruiksgenot niet uit het oog verliezend. 4.2.3 Duurzaamheid Energiebesparing Op dit moment is het project Duurzaamheid in uitvoering. Aan enkele gemeentelijke gebouwen worden vanuit dit project aanpassingen gedaan, zoals vervangen cv-ketels, vervangen verlichting, gevelisolatie en dubbele beglazing. Ook in het onderhoudsprogramma wordt bij vervanging van bouwdelen rekening gehouden met duurzame maatregelen. Zo wordt bij het vervangen van dakbedekking gekeken of het aanbrengen van extra isolatie bij zal dragen aan energiebesparing. Energielabel Vanuit het Nationaal Energieakkoord is het een verplichting om in publieke overheidsgebouwen groter dan 250 m2 een energielabel zichtbaar op te hangen. Recent zijn alle gebouwen groter dan 250 m2 geïnspecteerd en voorzien van een energielabel. Voordat het label definitief gemaakt wordt, wordt gekeken of het label met eenvoudige aanpassingen (passend binnen de begroting) naar een beter score gebracht kan worden. In sommige gevallen in combinatie met het duurzaamheidsproject. Daarna zullen alle definitieve labels in de gebouwen gehangen worden. Energiebeheer Op dit moment wordt het energieverbruik gemonitord in een energiebeheer programma. Met behulp van dit programma ontstaat inzicht in het energieverbruik en kan energie bespaard worden. Op dit moment is er gestart met een aanbesteding om de energiemonitoring te Nota Onderhoud Gebouwen 11
optimaliseren. Verbeteringen op het huidige systeem zijn: automatische import van data, eenvoudig genereren van rapporten, mogelijkheid van inloggen door gebouwgebruiker, etc. 4.2.4 Gezondheid Legionella De legionellabacterie bevindt zich in zeer lage aantallen in de grond en in (drink)water. Het vormt een probleem wanneer de hoeveelheden zich kunnen vermenigvuldigen. Dit kan voorkomen worden door doorstroming van het water, bijvoorbeeld door te spoelen. Besmetting vindt plaats via de longen, bijvoorbeeld door het inademen van nevel van een douche die besmet is met het legionellabacterie. Om besmetting te voorkomen heeft de overheid regels opgesteld voor bijvoorbeeld ziekenhuizen en zwembaden. Bij deze locaties moet een risico inventarisatie en beheersplan zijn om de kans op besmetting zo klein mogelijk te houden. Deze locaties worden twee keer per jaar gecontroleerd. Binnen de gemeente Vlagtwedde worden vanuit de zorgplicht, naast de zwembaden, ook in de andere gebouwen met douches de controles uitgevoerd. Er zijn van al deze locaties legionella risico inventarisaties en beheersplannen. Deze locaties worden door VROM inspectie gecontroleerd. Er wordt op deze locaties regelmatig gespoeld via het Priva beheerssysteem. Jaarlijks wordt een watermonster genomen om het water te controleren op legionella. Wanneer monsters aantonen dat er meer legionella aanwezig is in waterleidingsysteem dan worden er maatregelen genomen. Maatregelen kunnen zijn, extra spoelen, chemisch reinigen of het leidingstelsel aanpassen. Asbest Asbest is een product dat in het verleden veel werd toegepast bij brandvertragende bouwmaterialen en voor versterking van dakplaten. Aangezien asbestvezels kanker kunnen veroorzaken bij het inademen is op 1 juli 1993 besloten het toepassen van asbest te verbieden. Er zijn echter nog veel gebouwen van voor deze datum die asbesthoudende materialen bevinden. Ook binnen de gemeente Vlagtwedde. Het risico voor de gezondheid ontstaat wanneer asbestproducten kapot zijn en de vezels ingeademd worden. De Rijksoverheid voert vanaf 2024 een verbod op asbestdaken. Er mogen vanaf dat moment geen asbestdaken meer aanwezig zijn. In een volgende Nota onderhoud gebouwen moet hier rekening mee gehouden worden. Voor een aantal gemeentelijke gebouwen zijn asbestinventarisaties gemaakt en is asbest waar nodig vervangen door asbestvrije producten. Indien onderdelen moeilijk verwijderd konden worden is in die situatie een aanduiding van asbest geplaatst, door middel van een sticker. Wanneer in de gemeentelijke gebouwen wordt geconstateerd dat asbesthoudende producten kapot zijn, wordt hier een asbestinventarisatie van gemaakt. Waar nodig worden maatregelen genomen om asbesthoudende producten te vervangen door asbestvrije producten. 4.2.5 Wettelijk kader Inkoop- en aanbesteding Bij de inkoop en aanbesteding van diensten en werken wordt rekening gehouden met de Aanbestedingswet en het inkoop- en aanbestedingsbeleid van de gemeente Vlagtwedde. Nota Onderhoud Gebouwen 12
Attractiebesluit De gemeente heeft de verplichting de speelvoorzieningen in de openbare ruimte te controleren volgens het Warenwetbesluit attractie- en speeltoestellen. Op dit moment worden alle speeltoestellen bij de openbare scholen en in de openbare ruimte beheerd door speeltuin- en buurtverenigingen een paar keer per jaar gekeurd door een extern bedrijf. De logboeken die na de keuring worden opgesteld worden naar de gebruikers/beheerders gestuurd. De gebruikers/beheerders zijn verantwoordelijk voor het onderhoud van de speeltoestellen. Hier heeft het de voorkeur om een nieuwe aanbieder te zoeken, zodat de rapporten via een digitale portal door de verschillende gebruikers gebruikt kunnen worden. 4.2.6 Overige zaken Toegankelijkheid In april 2011 is een oproep gedaan aan de inwoners van de gemeente Vlagtwedde om te helpen de openbare ruimte te verbeteren. Daarvoor was al door het Platform Gehandicapten Winschoten de toegankelijkheid voor gehandicapten geïnventariseerd en aanbevelingen gegeven. Waar mogelijk zijn toentertijd gebouwen aangepast. Op dit zijn er geen knelpunten bekend. Monumenten Het enige gemeentelijk gebouw met een monumentenstatus is de Standerdmolen in Ter Haar. Deze molen wordt, gedeeltelijk met BRIM 2011 subsidie, in stand gehouden. Ook dit gebouw is meegenomen in de meerjarenplanning. Schoonmaakonderhoud Vanuit de afdeling Facilitair wordt de schoonmaak van de verschillende accommodaties gecoördineerd en uitbesteed. Op dit moment wordt onderzocht of de schoolschoonmaak in eigen beheer uitgevoerd kan worden. Het schoonmaakpersoneel komt dan in dienst van O2SV. De glasbewassing en het vloeronderhoud zal uitbesteed worden aan een externe partij. Tekeningenbeheer In het verleden werden alle tekeningen van de gemeentelijke gebouwen door de eigen medewerkers getekend en bewaard in grote archiefkasten. Al jaren is de trend dat dit uitbesteed wordt aan derden, zoals een architectenbureau of een tekenbureau. Ook is het zo dat de tekeningen tegenwoordig digitaal zijn en ook op die manier bewaard moeten worden. In 2012 zijn van alle gebouwen digitale tekeningen gemaakt, waarop de plattegronden gevels en situatie getekend zijn. Deze tekeningen zijn digitaal gearchiveerd, waardoor ze eenvoudig gebruikt kunnen worden. Nota Onderhoud Gebouwen 13
5. Gemeentelijke gebouwen (gebouwcategorieën) 5.1 Inleiding De gemeente Vlagtwedde heeft diverse soorten gebouwen in beheer, in bijlage 4 is hiervan een overzicht te zien. De verschillende gebouwen hebben allemaal hun eigen karakter technische eigenschappen in het gebruik, beheer en al dan niet wettelijke voorschriften. Deze diversiteit zorgt voor een extra moeilijkheidsgraad in het beheer en onderhoud van de gemeentelijke gebouwen, dit vraagt om een brede deskundigheid. Binnen de eigen organisatie zal een brede kennis aanwezig moeten zijn om de juiste besluiten te kunnen nemen. De afgelopen 4 jaar zijn er een aantal wijzigingen doorgevoerd in het gebouwenbestand van de gemeente Vlagtwedde. Ook zullen de gebouwen genoemd worden die al eerder op een andere manier uit het gemeentelijke gebouwenbestand zijn gehaald. 5.2 Gemeentelijke gebouwen De afgelopen 4 jaar hebben de volgende mutaties zich voorgedaan in het gebouwenbestand van de gemeente Vlagtwedde: Op dit moment worden er gesprekken gevoerd met de veiligheidsregio Groningen over de overname van de brandweerkazernes. Op dit moment zijn de gebouwen eigendom van de gemeente Vlagtwedde. De veiligheidsregio onderzoekt de mogelijkheid om alle brandweerkazernes in de provincie Groningen in eigendom te krijgen. Op sportterreinen zijn kleedgebouw t Heem, kleedgebouw, kleedgebouw Vlagtwedde, kleedgebouw Jipsingboertange, zijn in beheer overgedragen aan de betreffende vereniging. Kleedgebouw Bourtange is overgedragen aan de Stichting Vesting Bourtange. Voor de kleedgebouwen die in gebruik zijn door de voetbalverenigingen is budget meegenomen voor het legionellabeheer. De woning aan de Heembadweg in Ter Apel is in gebruik gegeven aan de campingbeheerders in combinatie met de camping Moekesgat. De Hesse bibliotheek in Ter Apel is door de gemeente Vlagtwedde aangekocht. De stelmakerij in zijn aangekocht, hersteld en in gebruik gegeven aan Streek Historisch Centrum en wordt ook gebruikt door Tourist Info. Barak Kamp de Beetse is aangekocht en hersteld. Kinderopvang Vlagtwedde aan de Wilhelminastraat in Vlagtwedde is verbouwd tot jeugdgebouw en als zodanig in gebruik door Rzijn. Het gebouw van peuterspeelzaal de Nijntjes is overgedragen aan de RKBS Gerhardus in Ter Apel. De MFA in wordt in opgeleverd en zal daarna in gebruik genomen worden door CBS het Gebint, Obs Op d Esch, Rzijn en de sportverenigingen uit. Er zijn enkele gebouwen niet meegenomen in de Nota onderhoud gebouwen. De verwachting is dat gebouwen binnen de termijn van 4 jaar afgestoten zullen worden. Voor deze gebouwen is wel een minimaal bedrag meegenomen in de begroting 2016 Voormalige school de Rots in Harpel werd gebruikt als voorlopig onderkomen voor OBS Op d Esch. Wanneer de OBS Op d Esch verhuist naar de nieuwe locatie in de MFA in komt het pand leeg te staan. Door de komst van de MFA in komen ook de gymnastiekzaal, het voormalig badhuis/ groene kruisgebouw en 2 woningen leeg te staan in. Nota Onderhoud Gebouwen 14
In Bourtange is in 2015 het kleedgebouw en het jeugdgebouw in beheer overgedragen aan de Stichting Vesting Bourtange. De molen in Bourtange is meegenomen in de voorziening voor de gemeentelijke gebouwen in de Vesting Bourtange. 5.3 Schoolgebouwen en multifunctionele accommodaties. In de afgelopen 4 jaar zijn er weer enkele ontwikkelingen geweest op het gebied van onderwijshuisvesting. Zo is de school in Barnflair verkocht en is er een nieuwe MFA gebouwd in. De nieuwe MFA in zal OBS Op d Esch, CBS het Gebint, de Steunstee (Rzijn) en een gymlokaal gaan huisvesten. De oplevering is in. Het gebouw van peuterspeelzaal de Takjes in Ter Apelkanaal is verwijderd en de peuterspeelzaal heeft een ruimte gekregen in OBS de Klimop. 5.4 Gemeentelijke gebouwen Bourtange De gemeentelijke gebouwen in de vesting Bourtange zijn niet meegenomen in de Nota onderhoud gebouwen. De meerjarenplanning van deze gebouwen loopt tot 2019. De verantwoording van deze voorziening is te lezen in de vorige Nota onderhoud gebouwen. In de Nota onderhoud gebouwen die over 4 jaar geschreven zal worden zullen ook de gemeentelijke gebouwen in de vesting Bourtange weer meegenomen worden. Nota Onderhoud Gebouwen 15
6. Financiële consequenties 6.1 Gemeentelijke gebouwen In bijlage 1 is een overzicht te zien van de totale onderhoudskosten, zoals deze in de onderhoudsplanning staan. Bij de berekening van de kosten is uitgegaan van een goed onderhoudsniveau. In 2007 is een voorziening onderhoud gebouwen ingesteld. Met behulp van deze voorziening is het mogelijk te schuiven in de uit te voeren werken, wanneer de werkzaamheden door omstandigheden eerder of later uitgevoerd dienen te worden. In 2010 is een eerste stap gezet om te bezuinigen op het onderhoud van de gemeentelijke gebouwen. Hierbij is 10% bezuinigd op het regulier onderhoud en 15% op het schilderwerk van de gemeentelijke gebouwen. Op het moment van deze beslissing, het bezuinigen op het onderhoudsbudget, is de stap naar een ander onderhoudsniveau in feite al gemaakt. In deze Nota kan daar de naam redelijk onderhoudsniveau aan gegeven worden. Op dat moment is voorgesteld om in totaal 20% te bezuinigen in de onderhoudsplanning, door het niet uitvoeren of uitstellen van werkzaamheden, dit is inclusief de eerder genoemde 10% en 15% die al bezuinigd is. De stand van de voorziening op 1 januari 2015 is 1.116.705 euro. In de zomernota is aangegeven dat het saldo naar verwachten iets zal toenemen. Inmiddels zijn er een aantal toezeggingen gedaan voor groot onderhoud, waardoor het verwachte startkapitaal van de voorziening 938.155 euro zal zijn. In bijlage 1 is te zien dat met dit startkapitaal en de jaarlijkse toevoeging uit het regulier onderhoudsbudget de komende 4 jaar voldoende budget in de voorziening aanwezig is om het onderhoud uit te voeren op redelijk niveau. 6.2 Scholen In bijlage 2 is een overzicht te zien van de totale onderhoudskosten van de openbare scholen die niet in een multifunctionele accommodatie zijn gevestigd. Dit zijn de volgende scholen: OBS de Vlinder te Ter Apel OBS de Klimop te Ter Apelkanaal OBS de Plaggenborg te Jipsinghuizen OBS Willem Lodewijck te Bourtange De dekking uit de materiele instandhouding is voldoende om de gebouwen in de komende jaren te blijven onderhouden op goed onderhoudsniveau. Het is daarom niet nodig voor deze gebouwen een bezuiniging door te voeren. 6.3 Multifunctionele accommodaties Vanaf 2015 is de gemeente Vlagtwedde in het bezit van 2 multifunctionele accommodaties. MFA t Aambeeld in Vlagtwedde is in 2009 in gebruik genomen en de MFA in zal eind oktober in gebruik genomen worden. Voor de MFA in Vlagtwedde was al een reservering, deze kan nu omgezet worden in een voorziening. In bijlage 3 is te zien dat met de verschillende budgetten van beide scholen en Rzijn in de komen jaren op een goed onderhoudsniveau aangehouden kan worden. De MFA in start in 2016 met een nieuwe onderhoudsvoorziening. De basis van de dekking zijn alleen de bijdragen van de scholen uit de materiele instandhouding. Doordat er op dit moment nog geen definitieve afspraken zijn gemaakt met de andere Nota Onderhoud Gebouwen 16
gebruikers is de onderhoudsbijdrage voor het deel van Rzijn (peuterspeelzaal, steunstee en kinderopvang) en de gemeente (gymzaal) nog niet meegenomen in de dekking. In de begroting is wel het gehele gebouw meegenomen, waardoor de voorziening in de toekomst gunstiger uit zal vallen. Nota Onderhoud Gebouwen 17
7. Conclusie en aanbeveling De afgelopen 4 jaar is naar tevredenheid gewerkt met de voorziening gemeentelijke gebouwen uit de Nota onderhoud gebouwen 2012-2015. De gemeentelijke gebouwen verkeren over het algemeen in een goede staat van onderhoud. Door positief rentmeesterschap van de afgelopen 4 jaren zijn er voldoende middelen om de voorziening voor de komende jaren te handhaven en positief voort te zetten. De gemeentelijke gebouwen kunnen met de continuering van de bezuiniging van 20% op het onderhoudsbudget op hetzelfde niveau onderhouden blijven. Theoretisch is dit op redelijk niveau. Praktisch is gebleken dat voor veel onderdelen het niveau, binnen de dekking van de voorziening, ook naar goed gebracht kunnen worden. Voor de scholen en de beide multifunctionele accommodaties is uitgegaan van een goed onderhoudsniveau. Er is voldoende budget uit de materiele instandhouding om dit te realiseren. De financiële verantwoording van de Nota onderhoud gebouwen zal op verschillende momenten plaatsenvinden. Deze rapportage wordt opgenomen in de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen in de zomernota en de jaarrekening. Dit betekent dat hierin alle voorzieningen verantwoord zullen worden. Nota Onderhoud Gebouwen 18
Bijlagen Bijlage 1 Financieel overzicht voorziening gemeentelijke gebouwen Bijlage 2 Financieel overzicht voorziening openbare scholen Bijlage 3 Financieel overzicht voorziening MFA Vlagtwedde en MFA Bijlage 4 Overzicht gebouwen Bijlage 5 Uitleg onderhoud en technische inspectie (NEN 2767) Nota Onderhoud Gebouwen 19
Bijlage 1 Financieel overzicht voorziening gemeentelijke gebouwen Nota Onderhoud Gebouwen
Bijlage 2 Financieel overzicht voorziening openbare scholen Nota Onderhoud Gebouwen
Bijlage 3 Voorziening MFA Vlagtwedde en MFA Nota Onderhoud Gebouwen
Bijlage 4 Overzicht gebouwen A. Gemeentelijke Gebouwen A01 Gemeentehuis Dorpstraat 1 A02 Werkplaats Westerkamp 38 A03 Werkplaats Ter Apel Hoofdstraat 23c Ter Apel A04 Brandweer Vlagtwedde Nieuwe weg 1 Vlagtwedde A05 Politie, Brandweer en Notaris Heemker Akkerstraat 1 Ter Apel B. Scholen B01 MFA 't Aambeeld Smederij 10 Vlagtwedde B02 OBS De Vlinder Jan Westerlaan 3 Ter Apel B03 OBS De Klimop incl. psz de Takjes Ter Apelkanaal 113a Ter Apelkanaal B04 OBS Plaggenborg incl. psz Wollinghuizerweg 27 Jipsinghuizen B05 OBS Willem Lodewijk Willem Lodewijkstraat 19 Bourtange B06 MFA Korteweg 2 B07 De Westermarke C. Sportgebouwen C01 Sportzaal Vlagtwedde Wischmei 4B Vlagtwedde C02 Sporthal Ter Apel Heemker Akkerstraat 6 Ter Apel C03 Gymzaal Ter Apelkanaal Ter Apelkanaal Oost 113 Ter Apelkanaal C04 Gymlokaal Kapelweg Kapelweg 17 Ter Apel C05 Gymlokaal de Vlinder In OBS de Vlinder C06 gymlokaal Bourtange In OBS Willem Lodewijck C07 Zwembad De Barkhoorn Dennenweg 1 C08 Zwembad Moekesgat Heembadweg 17 Ter Apel D. Begraafplaatsen D01 Begraafplaats Vlagtwedde Vledderkamp 9 Vlagtwedde D02 Begraafplaats Poortweg Gebouw Poortweg 12 Ter Apel D03 Begraafplaats Poortweg luifel Poortweg 12 Ter Apel D04 Begraafplaats Kapelweg Kapelweg 8 Ter Apel D05 Begraafplaats Ter Apelkanaal Ter Apelkanaal West 119 Ter Apelkanaal D06 Begraafplaats Sellingerbeetse Beetserweg 85 Sellingerbeetse D07 Begraafplaats Bourtange Willem Lodewijkstraat 28 Bourtange D08 Begraafplaats Ds. W. Reindersweg 13 E. Woningen E01 Woningen algemeen F. Overige Gebouwen F01 Bibliotheek/Radio W/TI Dr. P. Rinsemastraat 7 Vlagtwedde F02 Weekmarkt Vlagtwedde Kerkstraat 4a Vlagtwedde F03 Jongerencentrum Bthere Wilhelminastraat 35a Vlagtwedde F04 Bijgebouw Kindcentrum Nederveen Kapelstraat 4 Ter Apel F05 Kindercentrum + De Speeldoos Nederveen Kapelstraat 4 Ter Apel F06 Weekmarkt Ter Apel Markt 29 Ter Apel F07 Jeugdsoos de Pitt Witherenstraat 27 Ter Apel F08 Jongerencentrum Hebe Hoofdstraat 54 Ter Apel F09 Peuterspeelzaal Dikkertje Dap Willem Lodewijkstraat 21 Bourtange Nota Onderhoud Gebouwen
F10 Barak Kamp de Beetse Zevenmeersveenweg F11 Jeugdstee de Kapschuure Beetserweg 2 F12 Stelmakerij Dorpstraat 32 F13 Bibliotheek Ter Apel Molenplein 25 Ter Apel G. Bruggen G01 Bruggen schilderwerk H. Monumenten H01 Vesting Bourtange H02 Gedenktekens H03 Molen Ter Haar Sellingerstraat 22 Ter Apel I. Sportterreinen I01 Sportterrein Jipsingboertange G. Buwaldaweg Jipsingboertange I02 Kleedgebouw vv Westerwolde Spetsebrugweg 1 Vlagtwedde I03 Kleedgebouw VV Ter Apel Vogelheem 26 Ter Apel I04 Kleedgebouw VV Denneweg 2 I05 Tennisbanen I06 Mansholtsportpark I07 Speelweiden J. Diversen J01 Helofytenveld Vlagtwedde Niet van toepassing Vlagtwedde J02 Helofytenveld Ter Apel Niet van toepassing Ter Apel J03 Strandkiosk Beetserweg Sellingerbeetse J04 Tractie / Schaftwagens J05 Huisnummering J06 Verkiezingen J07 Straatmeubilair J08 Abri J09 Fietsenbergingen J10 Rioleringen J11 Vaarrecreatie Nota Onderhoud Gebouwen
Bijlage 5 Uitleg onderhoud en technische inspectie (NEN 2767) Wat is het te plegen onderhoud? De Dikke Van Dale schrijft hierover: het in goede staat houden van zaken. De mate van het te plegen onderhoud hangt af van de kwaliteit van het gebouw en de gewenste kwaliteit na onderhoud. In de NEN 2767 wordt de conditiescore van bouw- en installatiedelen ingedeeld op een schaal van 1 tot 6. Uit het gemiddelde van alle gebouwonderdelen ontstaat een conditie van een gebouw. De volgende conditieniveaus worden voor de technische staat van een gebouw gesteld: 1. uitstekend Nieuwbouwkwaliteit op basis van een gedegen ontwerp, uitvoering en materiaalkeuze. Zeer incidenteel kan een gebrek voorkomen ten gevolge van een calamiteit (bijvoorbeeld vandalisme), maar niet door veroudering. 2. goed Invloeden vanuit gebruik, weer en wind manifesteren zich in lichte mate. Het bouwdeel/element is ingelopen, de nieuwigheid is er duidelijk af. Functievervulling is zonder meer gewaarborgd. 3. redelijk Invloeden vanuit gebruik, weer en wind manifesteren zich in de eerste echte gebreken zoals houtrot, corrosie e.d. Het verouderingsproces is over vrijwel de gehele linie duidelijk op gang gekomen. Incidenteel kan een storing in de functievervulling opgetreden zijn. 4. matig Het verouderingsproces heeft het bouwdeel/element duidelijk in zijn greep. De beste tijd is voorbij, het einde nadert. Storingen in de functievervulling komen plaatselijk voor en/of zijn al meerdere malen voorgekomen. 5. slecht Het verouderingsproces is min of meer onomkeerbaar geworden. Regelmatig komen ernstige gebreken voor. De functievervulling van het totaal is niet meer gewaarborgd. Het einde is in feite bereikt. 6. zeer slecht Het verouderingsproces is dusdanig gevorderd dat sprake is van voortdurende storing in de functievervulling van het bouwdeel/element. Soorten onderhoud De onderhoudsplanning van de gemeente Vlagtwedde is onverdeeld in 4 delen, te weten: Conditieafhankelijk onderhoud, jaarbegroting: Conditieafhankelijk onderhoud is het onderhoud dat verwacht wordt door afname van de conditie van een bepaald bouwdeel. Een voorbeeld hiervan is het schilderwerk. 6- Jaarlijks wordt een grote schilderbeurt gegeven aan een gebouw, echter dit is afhankelijk van de conditie van het schilderwerk. Wanneer het schilderwerk nog een goede conditie heeft in het jaar dat onderhoud gepleegd zou worden, dan kan dit nog een jaar uitgesteld worden. Conditieafhankelijk onderhoud, meerjarenplan: Ook dit conditieafhankelijk onderhoud heeft te maken met de verwachte afname van de conditie van een bepaald bouwdeel. Echter in het meerjarenplan staan vooral de grote investeringen gepland. Bijvoorbeeld vervanging van een CV-ketel in een zwembad, vervanging van de vloerbedekking in het gemeentehuis of vervanging van de dakbedekking op het politiebureau. Correctief onderhoud: Dit is het onderhoud dat wordt uitgevoerd op het moment van storing of calamiteiten. Bijvoorbeeld bij lekkage van een dak of bij een CV-storing. Nota Onderhoud Gebouwen
Preventief onderhoud: Het preventief onderhoud wil zeggen het onderhoud dat preventief, bedoeld om erger te voorkomen, uitgevoerd zal worden. Het zijn vooral de jaarlijkse keuringen en controles van bijvoorbeeld de CV-ketels. Alle onderdelen zijn meegenomen in de meerjarenplanningen in deze Nota onderhoud gebouwen. Conditieniveau Na het bepalen van het gewenste conditieniveau, wordt duidelijk hoeveel onderhoud gepleegd moet worden. Hier kunnen de bijbehorende kosten aan gekoppeld worden. De conditiescore wordt bepaald door elementen te beoordelen op belang, intensiteit en omvang van het betreffende element. Voor het bepalen van het belang van het gebrek zijn drie maatstaven: ernstige gebreken, serieuze gebreken en geringe gebreken. In de NEN 2767 is vastgelegd in welke categorie een gebrek valt. Het tweede aspect is de intensiteit van het gebrek. Deze is opgedeeld in drie categorieën: beginstadium (laag), gevorderd stadium (midden) en eindstadium (hoog). De intensiteit van het gebrek is deels vastgelegd in de NEN 2767. Bij specifieke gebreken is dit niet vastgelegd en wordt dit beoordeeld door de inspecteur op basis van zijn ervaring. Tot slot moet de omvang van het gebrek worden bepaald. Dit is opgedeeld in vijf categorieën: Incidenteel (<2% van het totale oppervlak), plaatselijk (2-10% van het totale oppervlak), regelmatig (10-30% van het totale oppervlak), aanzienlijk (30-70% van het totale oppervlak) en algemeen (>70% van het totale oppervlak). Het totale oppervlak van het gebrek moet weggezet worden aan de hand van de totale oppervlakte van het gehele element. Als bovenstaande factoren zijn bepaald kan de conditiescore in het een matrix worden afgelezen. Voorbeeld: Een houten kozijn: Een ernstig gebrek (houtrot), de intensiteit is eindstadium en de omvang van het gebrek ten opzichte van het geheel is 35%. De conditiescore voor dit element is dan 5 (slecht). Wat is een technische inspectie? Een technische inspectie van de gebouwen is nodig voor het benoemen en inventariseren van knelpunten aan een gebouw. In de eerste helft van 2015 zijn een groot aantal gemeentelijke gebouwen geïnventariseerd en geïnspecteerd. De knelpunten die gevonden zijn, zijn verwerkt in een activiteitenlijst, waarmee het verschil tussen de feitelijke en gewenste situatie in kaart is gebracht. Met behulp van deze lijst is het mogelijk een meerjarenonderhoudsplan te maken. En met dit Nota Onderhoud Gebouwen
plan komt er inzicht in de toekomstige onderhoudsactiviteiten die nodig zijn om het gebouw op een bepaald kwaliteitsniveau te krijgen en te houden. Beheer en onderhoud Het beheren en onderhouden van een gebouw is een vrij complexe zaak, in de ruimte waarin we verblijven, zien we al een grote diversiteit aan materialen en installaties waarmee het gebouw is samengesteld en ingericht. Al deze materialen hebben voor de instandhouding van het gebouw onderhoud nodig of ze moeten na het verstrijken van de levensduur vervangen worden. Door de diversiteit aan materialen en installaties is er ook een diversiteit aan kennis nodig. Met behulp van deze kennis kunnen keuzes gemaakt worden voor het uit te voeren onderhoud. Zo kunnen verschillende materiaalkeuzes gemaakt worden voor een gebouw welke nog decennia mee moet als voor een gebouw welke afgestoten zal gaan worden. Zoals genoemd wordt de kwaliteit van de gebruikte materialen in de loop van de jaren minder. Op dat moment is het nodig onderhoud te plegen. In onderstaand figuur is het prestatieverlies van de materialen en/of constructie uitgezet tegen de tijd. Prestatieverlies en onderhoud kwaliteitsniveau Tijd Bij ingebruikname van een gebouw is het kwaliteitsniveau uitstekend. (zie tabel in bijlage 1) Aspect en Urgentie Om met een beperkt budget zo efficiënt mogelijk de gebouwen te kunnen onderhouden is informatie nodig over de verschillende gebouwen. Tijdens de inspectie van het gebouw is per onderdeel een graadmeter ingevoerd voor het effect van het wel of niet uitvoeren van de voorgestelde onderhoudsactiviteit. Of een onderhoudsactiviteit wel of niet moet worden uitgevoerd wordt bepaald met een tweetal aanvullende parameters, te weten: Het onderhoudsaspect of het aspect: de reden waarom een activiteit wordt uitgevoerd; De urgentie: de noodzaak waarom een activiteit moet worden uitgevoerd. Het volgende, in volgorde van prioriteit, aspecten zijn van belang bij het onderhouden van een gebouw. Veiligheid / gezondheid Dit aspect richt zich op gebreken die het risico op lichamelijk letsel van de gebruikers of bezoekers van de betreffende gebouwen kunnen inhouden. Voorbeelden hiervan zijn: Nota Onderhoud Gebouwen
Loszittende delen; Onvoldoende stabiel hekwerk; Gebreken die de constructie in gevaar brengen, zoals bijvoorbeeld houtrot in de vloeren. Wet- en regelgeving Dit aspect richt zich op onderhoudsmaatregelen die wettelijk verplicht zijn. Voorbeelden hier van zijn keuringen van c.v.-ketels en liften. Cultuur / historische waarde Dit aspect betreft situaties waarbij bouwdelen, afwerkingen, e.d. met kunsthistorische-, architectonische waarde, o.i.d. verloren dreigen te gaan in geval van uitstel onderhoudsmaatregelen. Bedrijfsproces Het functioneren van het bedrijfsproces komt in gevaar als het gebrek niet wordt verholpen. Bijvoorbeeld door een dak lekkage dreigt er water in een meterkast binnen te dringen, zodat hierdoor de kans bestaat dat de meterkast wordt uitgeschakeld en niet meer functioneert. Functioneren van bouw- en/of installatiedelen Dit aspect betreft het niet meer optimaal functioneren van bouw- en of installatiedelen zonder dat dit direct invloed heeft op het bedrijfsproces van de gebruiker. Voorbeelden hiervan zijn het slecht functioneren van ramen, deuren, kranen, schakelaars, enz. Esthetisch / ergernis Dit aspect richt zich op zaken welke samenhangen met esthetica, het aanzien, het beleven van, enz. Voorbeelden van de bijbehorende gebreken zijn: Verkleuring / bekladding; Vervuiling; Marginaal uitgevoerd onderhoud (slechte reparaties) Vervolgschade Het aspect vervolgschade richt zich op de eventuele meerkosten die zullen ontstaan indien een gebrek niet wordt verholpen. Het betreft hier de toename van de kosten aan het bouwdeel zelf of aan de overige bouwdelen. Kosten van inventaris en meubilair blijven buiten beschouwing. Technische motieven Dit aspect betreft het herstel van gebreken en verouderingsverschijnselen zonder dat een van de overige motieven in het geding is. Duurzaamheid Het aspect duurzaamheid richt zich op de meerkosten die ontstaan als duurzaamheidsmaatregelen meegenomen worden tijdens het regulier onderhoud. Hier kan gedacht worden aan het toevoegen van extra isolatie bij vervanging van de dakbedekking. Nota Onderhoud Gebouwen
De urgenties van alle onderhoudsaspecten worden geclassificeerd volgens een rangorde van 1 (hoog) tot en met 9 (laag). Per onderhoudsaspect zijn een aantal urgenties mogelijk. aspect ASPECT EN URGENTIE Urgentie Laag Hoog 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Veiligheid / gezondheid Wet- en regelgeving Cultuureel / historisch Bedrijfsproces Functioneren bouwdelen Esthetisch / Ergernis Vervolgschade 10% 50% 100% Technische motieven D Duurzaamheid Nota Onderhoud Gebouwen