ONNA ONNA CAR CHALLENGE Een kwantitatief onderzoek naar de challenges van Nederlandse vrouwen tijdens het autorijden JORIS DE JONGH CAROLINE VAN TEEFFELEN AMSTERDAM, 1 MEI 2015
2 VOORAF
3 VOORAF ACHTERGROND EN DOEL Onna Onna heeft door Ruigrok NetPanel een onderzoek laten uitvoeren om inzicht te krijgen in de challenges van de Nederlandse vrouw met betrekking tot autorijden. De centrale vraag: Hoe staat de Nederlandse vrouw tegenover autorijden? DOELGROEP De doelgroep voor dit onderzoek is de Nederlandse vrouw van 25 tot en met 50 jaar die minimaal één keer per jaar een autorijdt. In het onderzoek hebben we specifieke vragen voorgelegd aan de vrouwen die zich wel eens onzeker voelen tijdens het autorijden. In de pers kan de doelgroep van dit onderzoek worden omschreven als: Nederlandse vrouwen die wel eens onzeker zijn tijdens het autorijden. LEESWIJZER De antwoorden op de open vragen zijn op een kwalitatieve wijze geanalyseerd. Hierbij geven we een indicatie van de meest gegeven antwoorden maar kijken we ook naar inhoudelijke redenen, geïllustreerd door relevante quotes. Deze hebben we in de rapportage cursief weergegeven. De verschillen tussen doelgroepen hebben we getoetst op significantie. Meer informatie over de onderzoeksopzet en uitvoering is te vinden in de bijlagen.
4 RIJGEDRAG VAN DE NEDERLANDSE VROUW
5 RIJGEDRAG MEERDERHEID VAN DE NEDERLANDSE VROUWEN ZIT WEKELIJKS ACHTER HET STUUR Hoe vaak bestuur jij een auto? Basis: alle Nederlandse vrouwen (n=608) Elke dag Meerdere keren per week Ongeveer één keer per week Een of enkele keren per maand Een of enkele keren per kwartaal Een of enkele keren per half jaar Een of enkele keren per jaar Minder dan een keer per jaar Ik bestuur nooit een auto 33% 32% 8% 6% 2% 1% 2% 1% 15% Doelgroep van het onderzoek
6 RIJGEDRAG RUIME MEERDERHEID VAN DE VROUWEN RIJDT ROND IN DE EIGEN AUTO Hoe lang heb jij je rijbewijs? Basis: vrouwen die minimaal één keer per jaar een auto besturen (n=508) Korter dan 5 jaar 5-10 jaar 11-20 jaar 21-30 jaar Langer dan 30 jaar 6% 16% 41% 32% 4% Welk type auto lijkt het meeste op de auto waarin jij doorgaans rijd? Basis: regelmatige rijders (n=508) 21% 32% In welke auto rij jij doorgaans de meeste kilometers? Basis: vrouwen die minimaal één keer per jaar een auto besturen (n=508) Eigen auto Auto van partner Auto van iemand anders Huurauto/deelauto Anders 82% 9% 7% 1% 1% Hoeveel kilometers rij jij doorgaans per jaar? Basis: vrouwen die minimaal één keer per jaar een auto besturen (n=508) Minder dan 1.000 km 1.000-5.000 km 5.000-10.000 km 10.000-15.000 km Meer dan 15.000 km Weet ik niet 13% 21% 25% 18% 16% 6% Anders 15% 5% 2% 25%
7 CAR CHALLENGES
8 CAR CHALLENGES RUIM DE HELFT VAN DE NEDERLANDSE VROUWEN VOELT ZICH WEL EENS ONZEKER TIJDENS HET AUTORIJDEN Hoe vaak voel jij je onzeker tijdens het autorijden? Basis: vrouwen die minimaal één keer per jaar een auto besturen (n=508) (vrijwel) nooit Soms Regelmatig Vaak (vrijwel) altijd 45% 49% 4% 2% 1% Vrouwen die zich wel eens onzeker voelen tijdens het autorijden* Aan de vrouwen die minimaal één keer per jaar een auto besturen hebben we gevraagd hoe vaak zij zich onzeker voelen tijdens het autorijden. Aan de vrouwen die zich soms of vaker onzeker voelen (55%) leggen wij nog een aantal specifieke vragen voor. In dit hoofdstuk wordt er naar deze vrouwen verwezen met de term: Nederlandse vrouwen
9 CAR CHALLENGES VROUWEN DENKEN DAT HUN PARTNER HET VAAKST VAN MENING ZIJN DAT ZIJ ROEKELOOS RIJDEN Vrouwen vinden zichzelf over het algemeen geen roekeloze rijders. De beste vriend(in) denkt hier volgens hen ook zo over. Desondanks vindt 29% van de vrouwen dat zij soms roekeloos rijden. Hoe vaak vind jijzelf / je beste vriend(in) / je partner dat jij roekeloos rijdt? Basis: regelmatige bestuurders (n=508) Ikzelf (n=508) (Vrijwel) nooit: 70% Soms: 29% Regelmatig: 1% Bij partners ligt de situatie iets anders. Ruim de helft denkt dat hun partner hen soms of vaker roekeloos vinden rijden. Naarmate vrouwen ouder worden vinden ze van zichzelf dat ze minder roekeloos rijden. Dit geldt ook voor hoe zij de mening van hun partner inschatten. Hoe ouder vrouwen zijn hoe minder vaak ze denken dat hun partner hun roekeloos vindt rijden. Mijn beste vriend/ vriendin (n=508) (Vrijwel) nooit: 71% Soms: 13% Regelmatig: 2% Vaak 1% Weet niet 14% Mijn partner (n=387) (Vrijwel) nooit: 45% Soms: 49% Regelmatig: 4% Vaak 2% (Vrijwel) altijd 1%
10 CAR CHALLENGES VERRICHTINGEN: VOORAL INPARKEREN OP STRAAT ZORGT VOOR ONZEKERHEID TOP 5 Tijdens welke verrichtingen ben jij wel eens onzeker? Basis: soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) 1. Inparkeren op straat 2. Parkeren naast water 3. Op een helling stil moeten staan 4. Parkeren in een openbare parkeergarage 5. Achteruit rijden 53% 37% 30% 26% 23% Ruim de helft van de Nederlandse vrouwen die wel eens onzeker is in de auto (53%) is dit wel eens over inparkeren op straat. Ook parkeren naast water (37%) en op een helling stil moeten staan (37%) zijn verrichtingen waar veel vrouwen niet altijd zeker over zijn. Gemiddeld is de vrouw bij twee van de acht voorgelegde verrichtingen wel eens onzeker. 15% geeft aan bij geen van de speciale verrichtingen onzeker te zijn. Vrouwen van 25 tot en met 34 jaar zijn vaker onzeker over inparkeren op straat (70%), op een helling stil moeten staan (35%), achteruit rijden (34%) en parkeren in een openbare garage (34%) dan de oudere Nederlandse vrouwen. Laagopgeleide vrouwen geven vaker dan hoger opgeleide vrouwen aan dat zij tijdens geen van de verrichtingen onzeker zijn (21%). Minst onzeker over: 6. Harder rijden dan bepaald aantal kilometer per uur 7. Parkeren in eigen garage 8. Op cruise control rijden 5% 4% 4%
11 CAR CHALLENGES SITUATIES: RIJDEN IN SNEEUW/IJZEL OF OP EEN ONBEKENDE PLEK ZORGEN VOOR GROOTSTE ONZEKERHEID TOP 10 Tijdens welke situaties ben jij wel eens onzeker? Basis: soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) 1. In de sneeuw/ijzel 2. Als ik ergens de weg niet ken 3. s Nachts 4. Tijdens regen 5. Op een smalle weg 6. In de bergen 7. In de stad 8. In het buitenland 9. Op de snelweg 10. Met harde wind 67% 52% 40% 35% 27% 25% 23% 22% 18% 17% Twee derde van de Nederlandse vrouwen (67%) is wel eens onzeker tijdens sneeuw of ijzel. Ook het niet kennen van de weg (52%) en s nachts rijden (40%) zijn situaties waar vrouwen wel eens onzeker zijn. Vrouwen zijn gemiddeld in bijna vier van 16 voorgelegde situaties wel eens onzeker. Slechts 1% van de vrouwen geeft aan in geen van de situaties onzeker te zijn. Ook hier zien we dat de jongste groep vrouwen vaker onzekerheden heeft. Grote verschillen zien we vooral bij in de stad rijden of in een onbekende omgeving rijden. s nachts rijden is voor vrouwen van 45 tot 50 jaar vaker een onzekerheid dan voor jongere vrouwen. Ook in de sneeuw/ijzel rijden vinden zij vaker minder prettig. Hoogopgeleide vrouwen zijn s nachts het minst onzeker, zij geven dit minder vaak aan dan vrouwen met een lagere opleiding. Dit geldt ook voor het rijden in de bergen. Minst onzeker over: 11. Langs water 12. Met passagiers in de auto 13. Tijdens een lange rit 14. In een tunnel 15. Alleen in de auto 16. Op de provinciale weg 14% 10% 9% 8% 5% 2%
12 CAR CHALLENGES SOORTEN AUTO S: EEN ONBEKENDE AUTO ZORGT VOOR DE MEESTE ONZEKERHEID TOP 3 In welke soort(en) auto( s) ben jij wel eens onzeker? Basis: soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) 1. In een onbekende auto (leen of huurauto) 2. In een grote auto of busje 3. In een auto met aanhanger 4. In een nieuwe auto 5. In een schakelauto 43% 30% 22% 17% 14% Als we kijken naar het soort auto waar vrouwen vooral onzeker in zijn zien we dat vooral een onbekende auto (43%) en een grote auto (30%) het vaakst zorgen voor een onzeker gevoel. De jongste groep vrouwen (25-34 jaar) is vaker onzeker in een grote auto of busje (38%) en in een nieuwe auto (28%). Vrouwen van 45 tot en met 50 jaar geven het vaakst aan in geen van de soorten auto s onzeker te zijn (24%). Hoogopgeleide vrouwen zijn overall het meest onzeker in de verschillende soorten auto s. Minst onzeker over rijden in een: 6. Oude auto 7. In een automaat 10% 7%
13 CAR CHALLENGES ONVOORZIENE OMSTANDIGHEDEN: VROUWEN VOORAL BANG VOOR EEN ONGELUK TOP 5 Waar ben jij wel eens bang voor tijdens het autorijden? Basis: soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) 1. Een ongeluk krijgen 2. Te maken krijgen met asociale weggebruikers 3. Autopech krijgen 4. De weg kwijtraken/verdwalen 5. Geen parkeerplek kunnen vinden 53% 30% 29% 26% 20% De helft van de Nederlandse vrouwen is tijdens het autorijden wel eens bang om een ongeluk te krijgen (53%). Te maken krijgen met asociale weggebruikers (30%) en autopech krijgen (29%) zijn andere angsten die regelmatig voor komen bij vrouwen. Vrouwen van 25 tot en met 34 jaar zijn vaker dan oudere vrouwen bang voor ongelukken (58%), het niet kunnen vinden van een parkeerplek (26%) en voor verkeersboetes (14%). Hoogopgeleide vrouwen zijn vaker bang voor het niet kunnen vinden van een parkeerplek (28%) dan lager opgeleide vrouwen. Vrouwen die minder dan 10 jaar hun rijbewijs hebben zijn vaker bang voor ongelukken (60%). Vrouwen die meer dan 21 jaar hun rijbewijs hebben zijn juist vaker bang om asociale weggebruikers tegen te komen (38%). Vrouwen zijn het minst bang voor: 6. Verkeersboetes 7. Zonder brandstof komen te zitten 8. In slaap vallen 9. Criminaliteit 10. Verkeerd ingestelde GPS 10% 9% 7% 7% 3%
14 CAR CHALLENGES DE HELFT VAN DE VROUWEN DENKT ONZEKERHEDEN TE KUNNEN AANPAKKEN Hoe vaak schaam jij je voor de onzekerheden die je hebt tijdens het autorijden? Basis: soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) (Vrijwel) nooit 50% Soms 41% Regelmatig: 4% Vaak 3% Weet niet 2% Denk je dat je iets kunt doen aan je onzekerheden? Basis: soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) Ja, dat denk ik wel 46% Nee, ik denk van niet 30% Weet ik niet 24% De helft van de vrouwen schaamt zich soms of vaker voor onzekerheden tijdens het autorijden. Vrouwen van 25 tot en met 34 jaar schamen zich vaker voor hun onzekerheden (48%). Vrouwen die dagelijks rijden geven vaker aan zich (vrijwel) nooit te schamen voor hun onzekerheden (54%). Als we de vrouwen vragen of zij denken dat ze iets kunnen doen aan hun onzekerheden geeft 46% aan dat zij denken van wel. 30% gelooft niet dat deze onzekerheden opgelost kunnen worden. Vooral jonge (25-34 jaar) vrouwen (53%) en hoogopgeleide vrouwen (59%) geloven dat zij iets kunnen doen aan de onzekerheden die zij hebben. Wanneer vrouwen minder frequent rijden, lijken zij er meer van overtuigd iets te kunnen doen aan de onzekerheden (rijden een keer per week of minder: 54%).
15 CAR CHALLENGES SLECHTS EEN KWART VAN DE VROUWEN HEEFT WEL EENS OVERWOGEN ACTIE TE ONDERNEMEN Heb je wel eens overwogen iets te doen aan de onzekerheden die je hebt tijdens het autorijden? soms of vaker onzeker tijdens het autorijden (n=281) Ja 26% Nee 74% Wat heb jij wel eens overwogen om te doen tegen je onzekerheden tijdens het autorijden? Wel eens overwogen iets te ondernemen tegen onzekerheden (n=72) Cursus of training 40% Anders 29% Extra rijlessen 17% Een speciale bril aanschaffen 12% Niet alleen de weg op gaan 7% Een andere auto nemen 6% Extra veiligheidsmaatregelen 5% nemen Weet ik niet 5% De meeste vrouwen (74%) hebben nog nooit overwogen om iets te doen aan de onzekerheden die zij hebben tijdens het autorijden. De kwart (26%) vrouwen die dit wel eens hebben overwogen hebben dan vooral gedacht aan een cursus of training (40%). 29% geeft aan andere oplossingen te hebben overwogen. Enkele voorbeelden hierbij zijn: Auto in de garage (extra) laten controleren. Meer auto proberen te rijden dan ik nu doe. Meer ervaring opdoen. Therapie voor de paniekaanvallen. De tijd nemen om dingen uit te proberen, bijvoorbeeld fileparkeren.
16 BIJLAGEN
17 ONDERZOEKS OPZET EN UITVOERING ONDERZOEKSOPZET Voor de steekproefopzet zijn wij uitgegaan van Nederlandse vrouwen van 25 tot en met 50 jaar representatief naar leeftijd en opleidingsniveau*. In de vragenlijst hebben wij door een selectievraag de vrouwen geselecteerd die minimaal één keer per jaar autorijden. Als steekproefkader hebben we gebruik gemaakt van ons eigen acces panel: de Netpanel Adviesraad. UITVOERING De datacollectie heeft gelopen van 17 tot en met 27 april 2015. In totaal hebben 608 vrouwen de vragenlijst volledig ingevuld. 508** vrouwen behoren tot de doelgroep: zij besturen minimaal één keer per jaar een auto. 281 vrouwen daarvan zijn soms of vaker onzeker tijdens het autorijden, zij hebben een aantal specifieke vragen voorgelegd gekregen. Responsoverzicht: Omschrijving Aantal Respondenten uitgenodigd 2.965 Gestart met de vragenlijst 704 Uit dataset verwijderd (quota full) 53 Afgehaakt 43 Gekwalificeerde respondenten 608 * Representativiteit wordt verkregen door middel van stratificatie van de steekproef (vooraf), en een kleine weging achteraf. Als referentiebestand maken we gebruik van de Gouden Standaard (ontwikkeld door de MOA en het CBS). ** Bij een steekproefgrootte van n=508 bedraagt de steekproefmarge in het slechtste geval 4,3%. Dat wil zeggen dat bij een gevonden waarde van 50% in de steekproef het werkelijke percentage in de totale populatie tussen de 45,7% en de 54,3% ligt. Maar hoe extremer de gevonden percentages, hoe kleiner de afwijking. Bij een gevonden waarde van 5% of 95% is de afwijking nog maar 1,9%.