108711 - Bezwaar tegen toelaatbaarheidsverklaring speciaal basisonderwijs. Als de twee deskundigen het oneens zijn, is vereist dat een derde deskundigenverklaring de tlv ondersteunt. ADVIES in het geding tussen: [bezwaarde], wonende te [woonplaats], bezwaarde gemachtigde: de heer mr. J.A.P.F. Hoens en [samenwerkingsverband], gevestigd te [vestigingsplaats], verweerder 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Op 20 maart 2019, heeft bezwaarde bij verweerder een bezwaarschrift ingediend tegen het besluit van 7 februari 2019 tot toekenning van een toelaatbaarheidsverklaring speciaal basisonderwijs voor [leerling]. Verweerder heeft op 28 april 2019 de Commissie verzocht advies uit te brengen over het bezwaarschrift en heeft daarbij het verweerschrift ingediend. De mondelinge behandeling van het geschil vond plaats op 22 mei 2019 te Utrecht. Bezwaarde is met haar gemachtigde ter zitting verschenen. Verweerder werd blijkens schriftelijke volmacht ter zitting vertegenwoordigd door [voorzitter toelaatbaarheidscommissie], vergezeld door [lid van de toelaatbaarheidscommissie]. Namens de belanghebbende partij, [bevoegd gezag], waren ter zitting aanwezig [schoolleider van school] en [intern begeleider van school]. 2. DE FEITEN 1. Bezwaarde is de moeder van [leerling]. [leerling] is geboren op [geboortedatum] 2008. Hij is een leerling van [school] te [vestigingsplaats], een reguliere basisschool (verder: de school). [leerling] zit het schooljaar 2018-2019 in groep 6. 2. Op 22 oktober 2018 is bij [leerling] de WISC-V-NL de afgenomen waaruit een IQ naar voren kwam in het score-interval 78-88. 3. [leerling] is op verzoek van zijn ouders op 13 november 2018 onderzocht door een praktijk voor kinder- en jeugdpsychiatrie, omdat [leerling] snel boos is en daarbij ook fysiek gedrag vertoont. 108711/ advies d.d. 18 juni 2019 pagina 1 van 5
4. In januari 2019 is [leerling] gestart met emotieregulatietherapie. 5. Verweerder heeft op aanvraag van [school] voor [leerling] op 7 februari 2019 een toelaatbaarheidsverklaring speciaal basisonderwijs (tlv-sbo) toegekend, geldig van 7 januari 2019 tot en met 31 juli 2020. 6. Naar aanleiding van het bezwaarschrift heeft de toelaatbaarheidscommissie bezwaarde op 4 april en de school op 21 april 2019 gehoord. Op 21 april 2019 was bezwaarde als toehoorder aanwezig. De toelaatbaarheidscommissie concludeerde dat er sprake was van tegengestelde opvattingen tussen bezwaarde en de school over de noodzaak van een tlv-sbo en heeft daarom de Commissie om advies verzocht. 3. STANDPUNTEN VAN PARTIJEN Bezwaarde Bezwaarde voert aan dat [leerling] in groep 5 begon op te vallen met stoer gedrag. Een door de school geadviseerde psycholoog heeft [leerling] daarna onderzocht en herkende bij hem kenmerken van gedragsstoornis ODD. [leerling] heeft daarna wekelijkse therapie gekregen, hoe in moeilijke situaties om te gaan met zichzelf. School heeft de resultaten van de psycholoog en de therapie niet afgewacht. De tlv-aanvraag is van dezelfde periode als de start van de therapie voor [leerling]. Dit heeft bij bezwaarde de indruk achtergelaten dat het inschakelen van een psycholoog slechts door school is geadviseerd om [leerling] naar het sbo te kunnen sturen. Bezwaarde meldt dat het thans goed gaat met [leerling], hij gaat hele dagen naar school. Bezwaarde vermoedt dat [leerling] er eigenlijk niet meer welkom is. Bezwaarde merkt op dat haar zoon geen bijzondere ondersteuning is geboden door de school. De tlv belemmert het vinden van een andere reguliere basisschool. Verweerder Verweerder was uit de tlv-aanvraag duidelijk dat de school handelingsverlegen was geworden en aanliep tegen het gedrag van [leerling]. Uit onderzoek kwam bij [leerling] een laag IQ naar voren. Ingeschat is dat met een didactische aanpak en begeleiding het gedrag zou gaan verbeteren. Daarom is de tlv-sbo afgegeven. Het enige argument dat bezwaarde inbrengt tegen het tlv-besluit, is dat het nu beter gaat met [leerling] en daarom de tlv niet meer nodig is. De school heeft hier tegenin gebracht dat er inderdaad sprake is van een verbetering van het gedrag, maar niet van een zodanige aard en omvang, dat daardoor geen behoefte meer is aan de tlv-sbo. De school heeft aangegeven dat de problematiek van [leerling] de ondersteuningsmogelijkheden van de school overstijgt. Ook het begeleidingsarrangement dat verweerder kan bieden ( 7.000,-) ter bekostiging van ongeveer een tweeëneenhalf uur per week individuele ondersteuning, is volgens de school geheel onvoldoende voor [leerling]. Toen uit de hoorzitting naar voren kwam dat de school [leerling] niet langer kon begeleiden, heeft verweerder het geschil voor advies aan de Commissie voorgelegd. Verweerder heeft rondom de tlv-procedure veranderingen doorgevoerd. Zo was het zorgvuldiger geweest om een derde deskundige te vragen om advies, nu de tweede twijfelde of het sbo of so moest worden voor [leerling]. De tweede geraadpleegde deskundige is orthopedagoog van de soschool. 108711/ advies d.d. 18 juni 2019 pagina 2 van 5
Belanghebbende [leerling] heeft kleuterverlenging gehad. Hij was die periode heel speels en nog jong. Toen waren er nog geen zorgen over zijn gedrag. Aan het einde van groep 4 werd het gedrag van [leerling] opvallend. Hij kon zich niet concentreren en er was vermijdingsgedrag. De leerkracht wist niet hoe hij [leerling] aan het leren moest krijgen. Er is met [leerling] aan de basis van het leerproces gewerkt. In een vervolgfase is onderzoek naar zijn capaciteiten gedaan. De school dacht dat het gedrag van [leerling] hem belemmerde in het leren. Maar uit het onderzoek kwam naar voren dat zijn capaciteiten lager waren en dat hij dus op school werd overvraagd. In groep 5 zijn verschillende niveaus van les aan [leerling] aangeboden. Het leren mislukte desondanks terwijl het gedrag moeilijk bleek bij te sturen. De leerkracht is inmiddels preventief bezig om te voorkomen dat [leerling] gefrustreerd raakt. Dat kost veel tijd en energie. [leerling] heeft elk uur aandacht nodig. Als er afgeweken wordt van de routine, bijvoorbeeld als gevolg van een invalkracht, dan gaat het echter mis met [leerling]. De school heeft niet de faciliteiten om [leerling] steeds op een afkoelplek met begeleiding te zetten. Een uur ondersteuning per week, zoals het arrangement van het samenwerkingsverband biedt, is volstrekt onvoldoende en daarom niet aangevraagd. [leerling] heeft voor elk vakgebied ondersteuning nodig. De huidige situatie is dat het aantal escalaties minder is, maar de leerkracht volledige aandacht moet blijven geven aan [leerling]. Die investeringen zijn veel te veel voor de school, die regulier onderwijs aanbiedt. De school heeft bij de sbo-school [school 2] geïnformeerd wanneer er voor [leerling] plaats is. Aanvankelijk leek het er op dat [leerling] na de meivakantie in een nieuwe groep zou kunnen starten. Daarom heeft de school [leerling] op school laten blijven. Inmiddels is duidelijk dat de sbo-school [leerling] niet kan plaatsen. De school voorziet toenemende problemen als [leerling] volgend jaar onverhoopt naar groep 7 zou moeten. 4. PROCEDURE EN CRITERIA VOOR BEOORDELING TLV Verweerder hanteert een checklist indicatoren sbo. Deze checklist bevat vier delen, te weten kindkenmerken, onderwijskenmerken, kenmerken en wensen van de ouders/opvoeders/verzorgers, en als vierde deel een conclusie. 5. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Verweerder is aangesloten bij de Commissie en heeft haar verzocht op grond van artikel 18a lid 12 van de Wet op het primair onderwijs en artikel 7:13 van de Algemene wet bestuursrecht advies uit te brengen over het bezwaarschrift. Bezwaarde is de moeder van de minderjarige [leerling] en derhalve belanghebbende. Het bezwaarschrift is binnen zes weken na verzending van de toelaatbaarheidsverklaring, dus tijdig, ingediend. Het bezwaarschrift is derhalve ontvankelijk. De Commissie twijfelt of de ondersteuningsbehoefte van [leerling] op dit moment voldoende duidelijk in beeld is om daarop toelaatbaarheid voor speciaal basisonderwijs te kunnen vaststellen. Er is immers een tweede deskundigenadvies waarin twijfel wordt uitgesproken of mogelijk speciaal onderwijs voor [leerling] passend is. De Commissie heeft bovendien twijfels of 108711/ advies d.d. 18 juni 2019 pagina 3 van 5
het onderwijsniveau op de school voor [leerling] voldoende aangepast is geweest. Onduidelijk is hoe de school is omgegaan met het inspelen op het IQ van [leerling] op moeilijk lerend niveau. Ten aanzien hiervan kan worden vastgesteld dat [leerling] bij veel CITO-LVS toetsen opeenvolgend op D- of E-niveau scoort. Terugtoetsen zou bij [leerling] zinvol zijn geweest. Op die manier had de school het beheersingsniveau van [leerling] kunnen vaststellen en het onderwijsaanbod hierop aan kunnen passen. Nu heeft de school in groep 5 kennelijk diverse niveaus aangeboden aan [leerling], maar de inzet van deze niveaus geven geen blijk van een analytische, gestructureerde aanpak. De Commissie vraagt zich daarom af in hoeverre het aanbieden van onderwijs op het eigen niveau van [leerling] helemaal uit de verf is gekomen en of de school daar niet te laat mee is begonnen. De Commissie vindt het ook minder te begrijpen dat de school op voorhand heeft afgezien van een begeleidingsarrangement, om de reden dat dit kennelijk onvoldoende soelaas zou bieden voor de problematiek van [leerling]. Te meer verweerder aangeeft dat het betreffende arrangement meer begeleidingsuren oplevert dan de school verwacht. De conclusie dat het moeilijk gedrag van [leerling] veroorzaakt zou worden door een niet passend niveau-aanbod, kan door de Commissie niet geheel gevolgd worden. Een gestructureerde niveauaanpassing zou immers van invloed kunnen zijn op het gedrag. Gedrag dat overigens ook als gevolg van therapie in positieve zin is veranderd, zoals onweersproken kan worden vastgesteld. De toelaatbaarheidsverklaring dient te worden gedragen door twee deskundigenverklaringen. Over het type onderwijs voor [leerling] zijn de beide geraadpleegde deskundigen het niet eens. De eerste deskundige adviseert speciaal basisonderwijs. De tweede deskundige heeft in haar advies aangegeven te twijfelen welk type onderwijs voor [leerling] juist is, en geen keuze te kunnen maken tussen speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs. Dit tweede advies kan daarom niet als grondslag dienen voor het tlv-besluit. Verweerder had, zoals hij zelf ter zitting ook aangaf, zijn besluit pas behoren te nemen op basis van een derde, het besluit dragende, deskundigenverklaring. De Commissie adviseert voordat de beslissing op het bezwaar wordt genomen, over te gaan tot het raadplegen van een derde deskundige. Mede omdat meer duidelijkheid dient te bestaan over de vraag of op voldoende adequate wijze op school voor [leerling] niveauaanpassing heeft plaatsgevonden. Met het derde deskundigenadvies dient duidelijk te worden dat [leerling] op dit moment is aangewezen op speciaal basisonderwijs omdat zijn ondersteuningsbehoefte de mogelijkheden van zijn huidige school en die van de andere reguliere basisscholen binnen de regio van verweerder, overstijgt. In dat geval kan de toelaatbaarheidsverklaring worden gehandhaafd. 6. ADVIES De Commissie adviseert overeenkomstig haar overwegingen dat de beslissing op bezwaar pas genomen kan worden nadat een derde deskundige advies heeft uitgebracht. Indien de deskundige speciaal basisonderwijs adviseert, kan het besluit worden gehandhaafd. 108711/ advies d.d. 18 juni 2019 pagina 4 van 5
Vastgesteld te Utrecht op 18 juni 2019 door mr. D. Ghidei, voorzitter, drs. A.H.T. Gieling, drs. C. van Vliet en drs. A.A.M. Renders, leden, in aanwezigheid van mr. S.J.F. Schellens, secretaris. mr. D. Ghidei voorzitter mr. S.J.F. Schellens secretaris 108711/ advies d.d. 18 juni 2019 pagina 5 van 5