ADVIES. de Stichting voor openbaar primair onderwijs E, gevestigd te B, het bevoegd gezag van F te B, verweerder

Transcriptie

1 Geschil toelating. De onderzoeksplicht naar de ondersteuningsbehoefte van de leerling betekent niet dat die informatie door eigen onderzoek van de school moet zijn verkregen; wel moet invulling worden gegeven aan de zorgplicht. in het geding tussen: ADVIES de heer A, wonende te B, verzoeker, gemachtigde: mevrouw L. Koren, werkzaam bij C en de Stichting voor openbaar primair onderwijs E, gevestigd te B, het bevoegd gezag van F te B, verweerder 1. VERLOOP VAN DE PROCEDURE Bij verzoekschrift van 26 september 2017 heeft verzoeker aan de Commissie een geschil voorgelegd over de beslissing van verweerder van 11 september 2017 om zijn zoon D niet toe te laten tot F te B. Verweerder heeft een verweerschrift ingediend, ingekomen op 17 oktober De gemachtigde van verzoeker heeft op 24 oktober 2017 aan de Commissie laten weten dat verzoeker, vanwege zijn lichamelijke beperking, niet aanwezig zal zijn bij de mondelinge behandeling. De mondelinge behandeling van het geschil vond plaats op 7 november 2017 te Utrecht. Namens verzoeker was de gemachtigde aanwezig. Namens verweerder waren aanwezig mevrouw G, algemeen beleidsmedewerker van verweerder, en de heer H, directeur van F. Het samenwerkingsverband Primair Onderwijs I werd ter zitting vertegenwoordigd door mevrouw J, onderwijsadviseur. 2. DE FEITEN 1. D is geboren op 27 april Hij heeft van 2 april 2013 tot 25 oktober 2016 op K gezeten, een school voor speciaal basisonderwijs (sbo) te B. 2. Verzoeker heeft D op 25 maart 2016 aangemeld bij het samenwerkingsverband, omdat hij betwijfelde of D op zijn plek zat in het sbo / advies d.d. 4 december 2017 pagina 1 van 7

2 3. Op 21 april 2016 heeft het samenwerkingsverband een deskundigenadvies uitgebracht, met als inhoud dat de onderwijsbehoefte van D de mogelijkheden van het reguliere basisonderwijs overstijgt. Een verlenging van zijn verblijf op een sbo is daarbij geadviseerd. 4. Het samenwerkingsverband heeft voor D een toelaatbaarheidsverklaring (tlv) afgegeven voor het sbo, geldig tot 1 augustus Die datum betreft de geschatte einddatum voor het volgen van basisonderwijs door D. 5. D is van 8 november 2016 tot 30 april 2017 in Marokko naar school gegaan. De voertaal op deze school is Frans, een taal die D op het moment dat hij op deze school startte niet beheerste. D woonde in die periode bij zijn oma. 6. Op 13 maart 2017 heeft verzoeker een gesprek gevoerd met de directeur van F. Verzoeker vertelde dat hij D wilde aanmelden met ingang van het schooljaar F is een school voor regulier basisonderwijs. 7. In het gesprek werd besproken dat de intern begeleider D op de eerste schooldag zou testen om zijn niveau vast te stellen. Eerder kon dat niet, omdat D tot het einde van de zomervakantie in Marokko verbleef. Op 20 maart 2017 leverde verzoeker het inschrijfformulier in op de school. 8. Verzoeker gaf noch in voornoemd gesprek, noch op het formulier aan dat D op een school voor sbo had gezeten. 9. Op 16 mei 2017 werd via de leerplichtambtenaar voor F duidelijk dat D op K had gezeten. 10. De directeur van de school heeft verzoeker in een gesprek op 30 mei 2017 gevraagd om een onafhankelijk intelligentieonderzoek bij D te laten verrichten door de Opvoedpoli. Dit onderzoek is niet uitgevoerd. 11. De school vroeg - met toestemming van verzoeker - het dossier van D op bij K en bij de school in Marokko. Van K werd op 14 juli 2017 het leerlingdossier van D ontvangen. De Marokkaanse school stuurde een kort getuigschrift. 12. De school nam via het leerlingdossier kennis van het deskundigenadvies van 21 april 2016 en de afgegeven tlv. 13. Bij brief van 19 juli 2017 schreef de directeur van de school verzoeker dat D niet wordt toegelaten, omdat de school niet in staat is om aan zijn onderwijsbehoefte te voldoen. Voor het nemen van deze beslissing was de directeur niet gemachtigd door verweerder, zijnde het bevoegd gezag van F. 14. Verzoeker heeft bij brief van 14 augustus 2017 bij verweerder bezwaar gemaakt tegen het niet toelaten van D tot F. Verweerder deelde verzoeker bij brief van 11 september 2017 mee dat het de beslissing van de directeur van de school steunde. 15. D kwam eind augustus 2017 terug naar Nederland en zat op het moment van de mondelinge behandeling sinds een maand op sbo M te B. Het betrof een tijdelijke plaatsing die door bemiddeling van onder andere het samenwerkingsverband tot stand was gekomen en bedoeld was om thuiszitten van D te voorkomen / advies d.d. 4 december 2017 pagina 2 van 7

3 3. STANDPUNTEN VAN PARTIJEN Standpunt verzoeker Verzoeker is het niet eens met de beslissing van F (hierna: de school). De school heeft D niet ontmoet en niet zelf onderzocht wat zijn ondersteuningsbehoefte is. Het besluit hem te weigeren is volledig gebaseerd op het (verouderde) dossier van K. De laatste school waar D op heeft gezeten was een particuliere, reguliere school in Marokko, erkend door de Nederlandse overheid. Zijn leerresultaten waren er goed en over zijn gedrag waren geen klachten. Dat verzoeker K niet op het aanmeldingsformulier van de school heeft vermeld, komt omdat op dit formulier werd gevraagd naar de naam van de laatste school. Dat was de school in L. Tijdens het gesprek met de directeur op 13 maart 2017 werden geen nadere vragen gesteld en verzoeker zag geen noodzaak zelf melding te maken van het feit dat D op K had gezeten. Verzoeker is van mening dat D geen sbo nodig heeft. De school in Marokko heeft D gedisciplineerd en heeft bijgedragen aan zijn zelfvertrouwen. De school discrimineert leerlingen met een ondersteuningsbehoefte, nu in de brief van 19 juli 2017 staat geschreven: In ons schoolondersteuningsprofiel hebben wij aangegeven dat onze school per groep 1 kind kan plaatsen met specifieke ondersteuningsbehoeften. Overigens is K om uiteenlopende redenen geen optie voor D. Sbo M is bekend met de huidige situatie en met het feit dat het de wens van verzoeker is dat D alsnog wordt toegelaten op de school. Standpunt verweerder Verweerder heeft de beslissing om D niet toe te laten tot de school genomen in nauw overleg met de directeur van de school. In het gesprek van 13 maart 2017 vertelde verzoeker dat D de afgelopen twee jaar in Marokko op school had gezeten. Om die reden heeft de directeur toen niet doorgevraagd over waar D daarvoor op school had gezeten. In het gesprek op 30 mei 2017 heeft de directeur aangegeven dat hij D niet zonder meer kon toelaten op de school, gelet op het feit dat gebleken was dat hij eerder op het sbo had gezeten. Verzoeker verklaarde toen dat hij de school hierover niet had geïnformeerd, omdat hij wilde dat zijn zoon met een schone lei zou kunnen beginnen. D had het niet naar zijn zin gehad op K en hij zou er zijn aangerand door een leraar, aldus verzoeker. De school heeft aan verzoeker gevraagd om een onafhankelijk intelligentieonderzoek te laten uitvoeren bij D. Dat verzoek is gedaan, omdat er geen informatie over D beschikbaar was, maar bleek overbodig nadat het leerlingdossier via K beschikbaar kwam. Er is onderzoek, te weten dossieronderzoek, gedaan naar de ondersteuningsbehoefte van D. Dit onderzoek heeft voor verweerder voldoende informatie opgeleverd om toelating tot de school te weigeren. Bij het nemen van die beslissing heeft het gegeven dat er een tlv bestaat - die nog enkele jaren geldig is - een belangrijke rol gespeeld. Met de intern begeleider is gekeken of D, met zijn leerachterstand en gedragsproblematiek, in een groep kon worden geplaatst. Dat kon niet. De school beschikt al over een behoorlijke populatie leerlingen die extra ondersteuning op gedrag nodig heeft. De opmerking in de brief van 19 juli 2017 dat er per groep 1 kind geplaatst kan / advies d.d. 4 december 2017 pagina 3 van 7

4 worden met specifieke ondersteuningsbehoeften, betreft een verwijzing naar het beleidsuitgangspunt uit het schoolondersteuningsprofiel en sluit niet aan op de praktijk. Voordat de brief van 19 juli 2017 uitging, heeft de directeur verzoeker in een gesprek op 11 juli 2017 al laten weten dat de school D niet zou aannemen. Verzoeker werd geadviseerd hem aan te melden bij K. Het positieve getuigschrift uit L is meegenomen bij het nemen van de beslissing. Dit getuigschrift is echter zeer summier en de inhoud wijkt sterk af van de rest van het dossier. Naar aanleiding van dit getuigschrift heeft de school nog gebeld met de school in L. Op de enkele mededeling na dat het daar goed was gegaan, heeft dit gesprek niet meer informatie opgeleverd. Voorafgaand aan de brief van 11 september 2017 over de beslissing D niet in te schrijven bij de school, is overleg geweest met het samenwerkingsverband. Verweerder is van mening dat D het best op zijn plek is binnen het sbo. Verweerder heeft voldaan aan de zorgplicht om een andere passende school voor D te vinden. De directeur van de school heeft overleg gevoerd met de directeur van K. K was bereid D na de zomervakantie toe te laten. Dit is bij brief van 20 juli 2017 doorgegeven aan klager. De directeur heeft verzoeker ook gewezen op andere sbo scholen. Verweerder heeft verzoeker laten weten een bemiddelende rol te kunnen spelen in het vinden van een sbo school, als hij niet wilde dat D naar K zou gaan. Verweerder heeft de beslissing van 11 september 2017 ingetrokken, omdat hij het advies van de Commissie wil betrekken bij de besluitvorming. Daarnaast vindt nog een hoorzitting met verzoeker bij verweerder plaats. Verweerder zal na het advies van de Commissie en de hoorzitting een nieuwe beslissing nemen over het verzoek tot toelating. 4. INBRENG SAMENWERKINGSVERBAND De onderwijsadviseur van het samenwerkingsverband heeft verklaard dat het samenwerkingsverband pas een tlv afgeeft, als een reguliere basisschool niet kan voldoen aan de extra ondersteuningsbehoefte. De scholen beschikken zelf over de (financiële) middelen voor extra ondersteuning van leerlingen, zoals ook blijkt uit pagina 28 van het Ondersteuningsplan Verzoeker heeft het samenwerkingsverband in maart 2016 om een second opinion verzocht. Dit heeft tot de opstelling van een nieuw deskundigenadvies geleid. Dat advies gaf geen aanleiding de looptijd van de tlv-sbo te wijzigen. 5. OVERWEGINGEN VAN DE COMMISSIE Bevoegdheid en ontvankelijkheid bij toelating De Commissie is op grond van artikel 43 lid 2 Wet op het primair onderwijs (hierna: WPO) bevoegd kennis te nemen van geschillen tussen ouders en het bevoegd gezag van een school, die / advies d.d. 4 december 2017 pagina 4 van 7

5 ontstaan bij de toepassing van onder meer artikel 40, lid 3, 4 en 5 WPO, betreffende de (weigering) toelating van een leerling met een extra ondersteuningsbehoefte. Het verzoek heeft hierop betrekking. Gelet op het feit dat verweerder heeft aangegeven de beslissing van 11 september 2017 te hebben ingetrokken, ziet de Commissie het voornemen tot weigering toelating als grondslag van het onderhavige verzoek. Nu het verzoek tijdig is ingediend, is de Commissie bevoegd en is het verzoek ontvankelijk. De beoordeling van het verzoek om toelating De Commissie overweegt dat op grond van artikel 40, lid 7 WPO de beslissing over de toelating binnen tien weken na de dag waarop het verzoek om toelating is gedaan dient te worden genomen, indien de aanmelding een kind betreft dat niet is ingeschreven op een andere school, een school voor speciaal onderwijs, een school voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs of een instelling voor speciaal en voortgezet speciaal onderwijs. Indien daaraan niet wordt voldaan, wordt het kind met ingang van de dag volgend op bedoelde 10 weken, doch niet eerder dan de datum waarop het kind de leeftijd heeft bereikt om te kunnen worden toegelaten tot de school, tijdelijk geplaatst op de school en als leerling ingeschreven. De Commissie overweegt dat verweerder heeft aangegeven dat verzoeker de directeur van de school in het gesprek op 13 maart 2017 heeft verteld dat D de voorgaande twee jaar in Marokko naar school was gegaan. Afgaande op deze mededeling was het, naar het oordeel van de Commissie, voor de school dan ook aannemelijk dat D niet stond ingeschreven bij een door de Nederlandse overheid bekostigde school. De Commissie stelt vast dat verzoeker het inschrijfformulier van D op 20 maart 2017 heeft ingeleverd op de school. Indien de directeur nog twijfels zou hebben gehad over of D wel of niet op K stond ingeschreven, dan had hij op 30 mei 2017 in het gesprek met verzoeker die vraag moeten stellen. Nu dit echter niet is gebeurd, had F op grond van het bepaalde in het 7 e lid van artikel 40 WPO D met ingang van de dag na ommekomst van 10 weken na de datum van aanmelding, als leerling moeten inschrijven en hem tijdelijk moeten plaatsen. Concreet betekent dit per 30 mei Op grond van artikel 40, lid 3 WPO dient het bevoegd gezag te beoordelen of de aanmelding een leerling betreft die extra ondersteuning behoeft. Bij een dergelijke aanmelding dient het bevoegd gezag op grond van artikel 2 Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) te onderzoeken of de extra ondersteuning in de vorm van doeltreffende aanpassingen zelf kan worden geboden, al dan niet met financiering of arrangementen vanuit het samenwerkingsverband. De verplichting tot het verrichten van doeltreffende aanpassingen geldt niet wanneer de aanpassingen een onevenredige belasting vormen (Kamerstukken II 2011/12, , nr. 3, p. 17). Vanaf medio mei 2017, toen bij de school bekend was geworden dat D op het speciaal basisonderwijs had gezeten, mocht de school ervan uitgaan dat D een leerling is met een extra ondersteuningsbehoefte. Verweerder diende derhalve na de aanmelding van D te onderzoeken of / advies d.d. 4 december 2017 pagina 5 van 7

6 de school de benodigde ondersteuning zelf kon bieden, al dan niet met inzet van middelen of arrangementen vanuit het samenwerkingsverband. De Commissie stelt vast dat de school zijn beslissing over de toelating niet heeft gebaseerd op eigen onderzoek van de ondersteuningsbehoefte van de leerling, maar louter op dossieronderzoek, waaronder bestudering van het dossier van de sbo school K, de herbeoordeling in april 2016 van de tlv, alsmede de verklaringen van verzoeker. De Commissie is van oordeel dat de onderzoeksplicht van een schoolbestuur naar de aard en omvang van de extra ondersteuningsbehoefte van een aangemelde of ingeschreven leerling, niet betekent dat het verwerven van de feiten en gegevens die noodzakelijk zijn voor het vormen van een oordeel over die ondersteuningsbehoefte door eigen onderzoek moeten zijn verkregen. Het is in beginsel mogelijk dat een schoolbestuur een besluit over het wel of niet toelaten van een aangemelde leerling baseert op feiten en gegevens die uit anderen hoofde bekend zijn geworden, bijvoorbeeld door het analyseren van onderzoeken van anderen. De Commissie overweegt dat het feit dat het samenwerkingsverband (in het verleden) een tlv heeft afgegeven, niet betekent dat de school niet zelfstandig een aanmelding dient te beoordelen. Uiteraard kan - de aanvraag van - een tlv veel informatie bevatten, maar er kan niet worden geredeneerd dat als er een tlv ligt, dit impliceert dat de onderwijsbehoefte van de betreffende leerling per definitie de ondersteuningsmogelijkheden van elke school overstijgt. Juist vanwege het feit dat verweerder zelf beschikt over de (financiële) middelen bedoeld voor extra ondersteuning, zoals tijdens de mondelinge behandeling naar voren is gekomen, mag van verweerder worden verwacht dat inzichtelijk wordt gemaakt waarom de school niet zelf D de extra ondersteuningsbehoefte kan bieden. Dat noodzakelijk inzicht heeft verweerder niet geboden, waardoor de Commissie van oordeel is dat verweerder ook niet in redelijkheid tot de (voorgenomen) beslissing heeft kunnen komen om D niet toe te laten tot de school. In de brief van 19 juli 2017 voert de directeur van de school, als argument om de toelating van D tot de school te weigeren, aan dat in het schoolondersteuningsprofiel is aangegeven dat per groep 1 kind met specifieke onderwijsbehoeften geplaatst kan worden. Deze passage in het schoolondersteuningsprofiel over getalsmatige aanpak gaat voorbij aan de individuele weging van de ondersteuningsbehoefte en is daarom niet in overeenstemming met de uitgangspunten van. Andere passende school bij weigering toelating: zorgplicht In artikel 40, lid 4 WPO is bepaald dat het bevoegd gezag van een school niet eerder een besluit tot weigering toelating neemt, dan nadat het bevoegd gezag er, na overleg met de ouders en met inachtneming van de ondersteuningsbehoefte van de leerling en de schoolondersteuningsprofielen van de betrokken scholen, voor heeft zorg gedragen dat een andere school bereid is de leerling toe te laten. Dit vormt een belangrijk element van de / advies d.d. 4 december 2017 pagina 6 van 7

7 zorgplicht die met is ingevoerd en is erop gericht om te voorkomen dat leerlingen thuis komen te zitten. De Commissie heeft al eerder uitgesproken dat de verwijzing van een leerling met een extra ondersteuningsbehoefte naar zijn vorige school in beginsel niet passend is, als blijkt dat de ouders en leerling die school niet langer wensen of geschikt vinden. Dan zal in overleg met de ouders in het kader van de zorgplicht door de school die de leerling niet wil toelaten, onderzoek moeten plaatsvinden naar een andere passende school. De brief van verweerder van 11 september 2017 is hiermee onvoldoende in overeenstemming geweest. Daarin raadt verweerder aan dat verzoeker zelf contact opneemt met een sbo-school, omdat dit met de huidige tlv van D in principe mogelijk is. Alles overziend zal de Commissie het verzoek gegrond verklaren. 6. OORDEEL Op grond van bovenstaande overwegingen oordeelt de Commissie dat het verzoek gegrond is. 7. AANBEVELINGEN De Commissie adviseert verweerder bij de besluitvorming over het wel of niet uitvoeren van de voorgenomen weigering toelating alsnog volledige uitvoering te geven aan de zorgplicht. Daarnaast adviseert de Commissie verweerder het Schoolondersteuningsprofiel aan te passen en de passage met de getalsmatige benadering van de mogelijkheid om te bieden, te wijzigen in een passage die meer recht doet aan de eis van een individuele afweging van alle relevante omstandigheden. Aldus gedaan te Utrecht op 4 december 2017 door mr. J.P.L.C. Dijkgraaf, voorzitter, drs. E. Hoeksma en drs. M.H.W.C. Voeten, leden, in aanwezigheid van mr. C.M. Noomen, secretaris. mr. J.P.L.C. Dijkgraaf voorzitter mr. C.M. Noomen secretaris / advies d.d. 4 december 2017 pagina 7 van 7