30 jaar (na)zorg CI in Nederland

Vergelijkbare documenten
Neuro Zti electodes. Doel van de studie. Exclusie criteria. Selectie criteria 31/10/2017

Bilaterale cochleaire implantatie met het Neuro

Spraakverstaan met CI resultaten en verruimde indicatiecriteria

Bimodale aanpassing: afstemming van hoortoestel op CI

Dubbelzijdige cochleaire implantatie bij kinderen: de primaire voordelen

INDICATIESTELLING HOORTOESTEL OF CI; HET BELANG VAN DE COGNITIEVE ONTWIKKELING

Audiometrie bij USHER2A patiënten

Horen, Verstaan en Begrijpen met een CI

Hoortoestelaanpassing bij mensen met Usher 2A

Meten van spraakverstaan bij volwassenen met een cochleair implantaat in stilte en in lawaai

The Effectiveness of Bilateral Cochlear Implants for Severe to Profound Deafness in Children and Adults

Actualiteit Gezondheidszorg. Cochleaire implantaten

CI-ON en bilaterale CI in Nederland: de stand van zaken

Cochleaire implantatie bij volwassenen

gehoorverlies en auditieve implantaten

Temporele verwerking van prelinguaal en postlinguaal dove CI-gebruikers. Anke de Ruiter Klinisch fysicus-audioloog i.o.

Hoe verhoudt de psychosociale gezondheid van volwassenen met een CI zich tot die van volwassenen met en zonder gehoorverlies? Resultaten van de NL-SH

Het effect van het perifeer gehoorverlies op spraakverstaan: éénzijdig slechthorenden

Neonatale gehoorscreening en de DECIBEL-studie: Moeten we anders werken? DECIBEL-study 1

Leesvaardigheid DSH leerlingen 2000

DFNA9, wat is het en wat kunnen we er wel (en niet) aan doen?

Observatie-audiometrie met insert earphones bij kinderen van 2, 4 en 6 maanden oud

Ervaringen van mensen met een Cochleair Implantaat

Bone-anchored hearing implants bij patiënten met single-sided deafness

Inhoud. Gelijk aan gele katern Artikel 4 slechthorend:

Cochleair implantaat: CI

Indicatie cluster 2 bij kinderen met een CI. Rens Leeuw CI-team Nijmegen Sint-Michielsgestel Viataal

Hoortoestelaanpassing bij kinderen met het Down Syndroom

Hoortoestelaanpassing bij de audicien via open receptuur. Joop Leijendeckers Donneke Arts-Hendriks Arjan Bosman

Spraakproductie als voorspeller van spraakperceptie na CI bij prelinguaal dove volwassenen

Bilateraal en binauraal horen bij kinderen met twee cochleaire implantaten

3.013 OU3,0 - 5 FES. 20,4. College voor Zorgverzekeringen. > Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen

Welbevinden bij kinderen met CI. Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen

Objectieve Diagnostiek. Tympanometrie Oto-Akoestische Emissies BERA Rechts 70 db, Links 90 db

AANMELDINGSFORMULIER COCHLEAIRE IMPLANTATIE BIJ KINDEREN

Kinderen met (erns,g) gehoorverlies

Figuur Fout! Geen tekst met opgegeven opmaakprofiel in document.-1 Cochleair implantaat

HOORTOESTEL OF CI? Dr. Margreet Langereis Dr. Anneke Vermeulen

Interactie van elektrische en akoestische stimulatie in de cochlea van de cavia

Het belang van een goed gehoor

Page 1. Gehoortesten Hoortoestellen Implantaten. Paul J Govaerts, MSc, MD, PhD. The Eargroup & Univ Antwerp Antwerp - Belgium

Verbetering hoormogelijkheden van kinderen met bilaterale percutane beengeleiders

Medische diagnostiek naar gehoor bij meningitis: het landelijk protocol

Strategische agenda pag. 3 Onze missie pag. 3 Onze koers pag. 5 Onze speerpunten pag. 6 Onze kerntaken

Audiologische diagnostiek en revalidatie. Cas Smits, klinisch fysicus-audioloog

Nieuwsbrief. CI-Team Zuid-Oost-Nederland. Inleiding. Inhoud. Beste lezers,

Cochleaire Implantatie (CI)

Het meten van luisterinspanning met cijfers in ruis

De eenvoudige manier om meer te horen

Raymond Merkx. cohort 2013 Fontys Hogeschool Journalistiek Tilburg COCHLEAIRE IMPLANTATIE

Keuzestress in de evaluatie

De invloed van ruisonderdrukking op luisterinspanning

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen

In Nederland zijn meer dan 1,5 miljoen mensen doof of

cochleaire implantatie bij kinderen

Evaluatie van de hoortoestelaanpassing

Het belang van Cochleaire Implantatie voor gehoorbeperkten

Veel gestelde vragen waardegericht inkopen van behandeling van heup- en knieartrose

Solo apparatuur in de klas. Margot Willemsen NVA, september 2017

hoor meer van uw wereld 10 redenen om voor Advanced Bionics te kiezen

FEDERALE OVERHEIDSDIENST SOCIALE ZEKERHEID

De pdin The pediatric digits-in-noise test. Cas Smits VU medisch centrum, Amsterdam

Gehoorverlies bij kinderen

Verloop pieklatentie vs intensiteit

Cochleair implantaat

Functioneringsgericht voorschrijven

Samenvatting. 11 Samenvatting

Tweede cochleair implantaat voor kinderen tussen 5 en 18 jaar Verstrekkingengeschil

Onderzoek Communicatie: Assessment en interventie van perceptieve en productieve functiestoornissen bij volwassenen met een verstandelijke beperking

De implementatie van het zorgverbeteringsproject

NVA Utrecht. Freedom of Choice. Serge Kiek Product Specialist Audiologie, Oticon Medical

Slechthorend in het high-tech tijdperk

Spraakaudiometrie met het vrije veld als referentie; een implementatiemethode

Horen en CMV. Leiden CONCERT study. Dr.ir. Wim Soede, klinisch fysicus audioloog. KNO/Centrum Audiologie en Hoorimplantaten LEIDEN

Over de grenzen van de Audiologie. NGT of CI? Stijn Tilanus Ad Snik

Ontwikkeling van een breedbandige cijfer-in-ruis test voor klinisch gebruik

ASSR als onderdeel van de audiologische diagnostiek bij jonge kinderen

Audiometrie. Bij mensen met een verstandelijke beperking. Henriëtte Koch Audiologisch Centrum

Gehoorrevalidatie bij jonge kinderen. Alex Hoetink klinisch fysicus - audioloog

Chapter. Samenvatting

100% Over welke hulpmiddelen hebben we het? Hulpmiddelen anders dan hoortoestellen. We bespreken. Ontwikkeling. Vergoeding Hulpmiddelen

Protocol t.b.v. verstrekken van hoorhulpmiddelen in het kader van de Zorgverzekeringswet.

Lawaaischade bij slechthorenden en hoortoestelgebruik

Doelmatige Zorg. Drs R.H.A.M. Simons, MBA-MBI, apotheker. Pharos conferentie, Amsterdam, 7 maart

Allart Knoop, Gertjan Dingemanse. Gehoor- en Spraak Centrum, afdeling KNO Erasmus MC, Rotterdam

Gehoordiagnostiek neonataal CASUS

Workshop Regelgeving en Oncologienetwerken Petra vd Raad & Jenneke Boerman - LUMC

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 29 mei 2018 Betreft Kamervragen. Geachte voorzitter,

Het belang van etiologische diagnostiek bij slechthorendheid

Hoorrevalidatie en invloed op de uitrijping van het auditieve systeem. Nascholingsdag Audiologen 17 maart 2006 Yvonne Simis

Horizonscan+ geneesmiddelen

Meningitis: het belang van gedegen multidisciplinaire diagnostiek van gehoor en communicatie De rol van het AC

Mogelijkheden van ruismaskeerders en hoortoestellen bij tinnitusrevalidatie

CENTRAAL AUDITIEVE EN COGNITIEVE VERWERKING IN OUDERE VOLWASSENEN: LEEFTIJD EN WERKGEHEUGEN

Protocol Audiologische Diagnostiek. NVA, 30 januari 2009 Paulien de Jager Vakgroep Audiologie Siméa

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vitamine B12 deficiëntie

Tinnitus kwaliteit van leven en kosten. Besluitvorming. Vergoeding in Nederland. Effecten: kwaliteit van leven. Economische Evaluatie

Juridische aspecten van prestatiegerichte bekostiging bij de inkoop van geneesmiddelen

De pdin The pediatric digits-in-noise tes. I. Saadane, S.T. Goverts, J.M. Festen, C. Smits VU medisch centrum, Amsterdam

Transcriptie:

30 jaar (na)zorg CI in Nederland Hoe verder? Wendy Huinck, Emmanuel Mylanus, Arjan Verhoeven, Henri Marres Radboud universitair medisch centrum, afdeling KNO, Hearing & Implants, Nijmegen Donders Institute for Brain, Cognition and Behaviour, department of Biophysics, Nijmegen NVA, 28 september 2018

Onderwerpen Indicatieverruiming Nazorg CI Huidige dilemma Oplossingsrichtingen

CI in Nederland Eerste CI in NL 1986 Succesvolle ontwikkeling Indicatieverruiming bilateraal restgehoor

Indicatie verruiming Bilaterale CI in Nederland kinderen t/m 18 jaar Volwassenen met doof-blindheid In kader van wetenschappelijk onderzoek

Indicatie verruiming Bilaterale CI in NL 750 700 650 600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 50 0 vanaf 1986 t/m 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 kinderen volwassenen totaal

Indicatie verruiming Restgehoor Pre-operatief restgehoor heeft mogelijk een positief effect op de uitkomst met CI (e.g Friedland et al., 2003; Gomaa et al., 2003, Snel-Bongers et al., 2018) De meeste (ernstige) genetische gehoorverliezen zijn progressief

Effect van verruiming indicatie? In NL verschuiving in criteria In België en UK nog erg conservatief Wat als we onze data retrospectief bekijken vanuit Belgische en UK criteria?

Materiaal & Methode Retrospectief 164 CI patienten geanalyseerd Cochlear systems Pre op gegevens gecategoriseerd op basis van Belgische en UK criteria inside and outside Belgian and UK indication Resultaat: objectief (NVA foneemscores in stilte) en subjectief (Kwaliteit van leven, NCIQ) 12 maanden post-implantatie

Pre-operatief Man 71 (43%) Vrouw 93 (57%) Gemiddelde leeftijd @ implantatie 62 (SD 14) Postlingual onset of hearing loss CI oor contralateraal Hoortoestel gebruik, N 55 (34%) 34 (21%) PTA3 (gemiddelde 0.5, 1,2 khz) 99 ( SD 14) 92 (SD 18) PTA4 (gemiddelde 0.5, 1, 2, 4 khz) 102 (SD 13) 95 (SD 17)

2 Indicatie groepen: Belgische en UK Criteria zoals toegepast in België PTA3 >85 db HL en foneemscores met hoortoestel <30 % Criteria zoals toegepast in de UK ongeholpen gehoorverlies >90 db HL bij 2 en 4 khz bij een afwezigheid van adequate aanpassing van hoortoestellen. Adequate aanpassing wordt gezien als een score of 50% of hoger op Bamford Kowal Bench (BKB) zinnen test, aangeboden op 70 db SPL

Pre CI spraakverstaan en hoordrempels

CI resultaat 1 jaar post implantatie %

Quality of life Nijmegen Cochlear Implant Questionnaire (NCIQ) 80 80 80 70 70 70 70 60 60 60 60 50 50 50 50 inside 40 inside Belgian criteria inside Belgian inside criteria Belgian criteria 40 40 outside Belgian criteria 40 outside Belgian outside criteria Belgian criteria inside UK 30 inside UK criteria inside UK criteria inside UK criteria 30 UK 30 outside UK criteria 30 outside UK criteria outside UK criteria 20 20 20 20 10 10 10 10 0 0 Sound Perception Advanced Sound Perception Advanced 0 Activity Limitation (pre-implantation) (pre-implantation) Activity (post-implantation) Limitation (post-implantation) Social Self Interaction Esteem (pre-implantation) Social Self Esteem Interaction (post-implantation) (post-implantation)

Conclusie Spraakverstaan met CI is beter in de groep die buiten de conservatieve indicatie valt (bij toepassen van Belgische indicatie is dit verschil significant) Kwaliteit van leven, gemeten met de NCIQ toont gelijke verbetering voor zowel binnen als buiten conservatieve indicatie De meeste patiënten die vallen binnen de ruimere indicatie criteria zijn bekend met een progressief gehoorverlies; eerder implanteren lijkt voor deze groep zinvol

speech understanding 100 Hearing loss 90 80 70 84% 78% 60 50 40 30 20 10 0 So, why wait..? 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Time 0%

Toename aantal CI kandidaten Verruiming indicatie Goede resultaten

Dilemma Groei initiële CI s heeft impact op de CI nazorg aantallen. Nazorg CI is levenslang Vanaf afronding revalidatie 5 jaarlijkse upgrade van de processor tussentijdse controles Door budgettair zorgplafond in NL ontstaat verdringing van zorg Oplopende wachttijden!!

maanden Toename wachttijden Radboudumc 25 periode verwijzing-operatie CI volwassenen Radboudumc 2017: 8 maanden voor eerste bezoek, traject 4-6 maanden (is meestal ook de benodigde tijd), oplopende operatiewachtlijst van 5/6 maanden 20 15 10 5 0 2010 2012 2014 2016 2017 2018

1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 jaarlijkse groei aantallen CI in het Radboudumc (kinderen 16+ stappen over naar volwassen team, uitstroom niet meegerekend) 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 Aanwas kinderen Cumm kinderen Aanwas volwassenen cumm volwassenen 200 0

kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen kinderen volwassenen Aantal implantatie totaal in Nederland cumulatief Aantal nieuwe CI patienten in Nederland 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0 tm 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

Aantal in nazorg Landelijke toename in nazorg Leeftijd

Landelijke toename CI nazorg kinderen volwassenen

Zorgplafond jaarlijkse groei nazorg groep uitbreiding indicatie betere bekendheid en verwijzing verdringing van zorg en toename wachtlijsten

Krapte ziekenhuizen

Ondernomen acties gesprekken zorgverzekeraars, lokaal niveau landelijk hoofdenoverleg OPCI noodklok geluid reacties van RvB academische huizen, NZA, Ministerie gesprekken OPCI NZA gesprek OPCI Den Haag...

oplossingsrichtingen Maatschappelijke kosten-baten Financiering nazorg CI buiten zorgplafondbudget Zorginnovaties E-health Nieuwe financieringsbronnen

Maatschappelijke kosten aantal CI s in nazorg kosten Voor de ontwikkeling van zorginnovaties is capaciteit nodig

Maatschappelijke baten Autonomie Arbeidsparticipatie ( UWV, belastingen) Maatshappelijke participatie ( zelfstandigheid) Kwaliteit van leven ( aantal gezondheidsjaren) Gezondheidswinst ( gezondheidszorgkosten)

Oplossingen Awareness Aantonen van maatschappelijke meerwaarde CI Innovatie in de CI (na)zorg Gedeelde verantwoordelijkheid patiënten zorginstellingen professionals industrie ziektekostenverzekeraars de politiek

Innovaties binnen CI Connected Health Remote care Artificial Intelligence 80/20 regel Vergoeding van connectivity?