DE VERENIGING ZONDER WINSTOOGMERK - BEGRIP

Woord vooraf V I DE VERENIGING ZONDER WINSTOOGMERK - BEGRIP 1 1. Inleiding 1 2. Het begrip rechtspersoon 3 2.1. Algemeen 3 2.2. Afgescheiden doelstelling 4 2.3. Afgescheiden vermogen 5 2.4. Duurzaamheid 5 3. De vereniging zonder winstoogmerk 5 3.1. De vereniging mag geen nijverheids- of handelszaken drijven 6 3.2. Aan de leden mag geen stoffelijk voordeel worden verschaft 7 4. Vennootschappen met sociaal oogmerk 7 II DE OPRICHTING 11 1. De oprichtingsvergadering 11 1.1. De aanvaarding van de statuten 11 1.2. De benoeming van bestuurders 12 2. Publicatie 12 3. Ledenlijst 13 4. Verplichte vermelding van de benaming 14 5. Sanctie bij de niet-naleving van bepaalde formaliteiten 14 6. Checklist 15 III DE STATUTEN 17 1. Opstellen van een akte 17 2. Identiteit van de leden 17 3. Benaming en zetel 18 4. Het aantal leden 19 KLUWER VZW-ZAKBOEKJE Inhoud 1

5. Het doel 20 6. Toelating, uittreding en uitsluiting 21 6.1. Toelating 21 6.2. Automatisch verlies van lidmaatschap 21 6.3. Uittreding 22 6.4. Uitsluiting 22 7. De algemene vergadering 23 7.1. De bevoegdheden 23 7.2. Wijze van bijeenroepen 24 7.3. Bekendmaken van de beslissing 24 8. De bestuurders 25 8.1. Benoeming 25 8.2. Bevoegdheden 27 8.3. Bezoldiging 28 9. De bijdrage 28 10. Rekeningen en verantwoording 29 11. De regeling in verband met statutenwijziging 29 12. Bestemming van het vermogen 30 13. Duur van de vzw 31 14. Coördinatie van de statuten 31 15. Het huishoudelijk reglement 31 16. Checklist voor het opmaken van de statuten 32 17. Model 33 IV DE ORGANEN VAN DE VZW 41 1. De algemene vergadering 41 1.1. Bevoegdheden 41 1.2. Samenstelling 42 1.3. Bijeenroeping 43 1.4. Werking 44 1.5. Bekendmaking van de beslissingen 46 1.6. Publicatieverplichtingen 47 1.7. Nietigheid van de besluiten 48 1.8. Checklist 49 2. Buitengewone algemene vergadering 50 Inhoud 2 VZW-ZAKBOEKJE KLUWER

3. De raad van bestuur 50 3.1. Bevoegdheden 50 3.2. Overdracht van bevoegdheden 51 3.3. Samenstelling 51 3.4. Vergoeding van de bestuurders 52 3.5. Bijeenroeping 53 3.6. Werking 54 3.7. Bekendmaking van de beslissingen 56 3.8. Cumulatie van een mandaat van bestuurder en van een arbeidsovereenkomst 56 3.9. Samenvatting 57 3.10. Voorbeeld 57 3.11. Corporate governance 58 3.11.1. Situering 58 3.11.2. Missie 59 3.11.3. Raad van bestuur 59 3.11.4. Interne organisatie 62 3.11.5. Belangenconflict 62 3.11.6. Openbaarheid 63 3.11.7. Tot besluit 63 V DE AANSPRAKELIJKHEID 65 1. Wat is aansprakelijkheid? 65 2. Aansprakelijkheid van de vzw 66 2.1. De burgerrechtelijke aansprakelijkheid 66 2.2. De strafrechtelijke aansprakelijkheid 67 3. Aansprakelijkheid van de bestuurders en de leden 68 4. Aansprakelijkheid van de vereffenaars 70 5. Einde van de aansprakelijkheid 70 6. Samenvatting 71 VI HET HOUDEN VAN EEN BOEKHOUDING 73 1. De vzw-wetgeving 73 1.1. Het houden van een boekhouding 73 1.2. Vereenvoudigde boekhouding 74 1.2.1. Situering 74 1.2.2. Dagboek 75 1.2.3. Staat van de ontvangsten en uitgaven 76 1.2.4. Schema 76 1.2.5. Samenvatting 77 2. Andere wetgeving 77 KLUWER VZW-ZAKBOEKJE Inhoud 3

3. Begrotingen 77 4. Goedkeuring van de jaarrekening 78 5. Publicatieverplichtingen 78 6. Samenvatting 79 VII SCHENKINGEN EN LEGATEN 81 1. Definities 81 2. Aanvragen van een machtiging 81 2.1. Wanneer moet een machtiging aangevraagd worden? 81 2.2. Voorwaarden om een schenking of legaat te aanvaarden 82 2.3. Procedure voor het aanvragen van een machtiging 82 2.4. Voorbeelden 84 2.4.1. Brief 84 2.4.2. Ministerieel Besluit 85 3. Registratie van een schenking 86 4. Inbreng om niet 86 5. De techniek van het duolegaat 87 6. Afleveren van fiscale attesten 88 VIII HET BEHEER VAN HET VERMOGEN 89 1. Onroerende goederen 89 2. Roerende goederen 90 3. Leningen 90 IX ARBEIDSWETGEVING 93 1. Toelichting 93 2. De arbeidsovereenkomst 94 2.1. Definitie van een arbeidsovereenkomst 94 2.2. Soorten arbeidsovereenkomsten 95 2.3. Inhoud van de arbeidsovereenkomst 96 2.3.1. Toelichting 96 2.3.2. De loonvoorwaarden 97 2.3.3. De proefperiode 98 2.4. Verplichtingen van de werkgever en de werknemer 99 2.4.1. Verplichtingen van de werknemer 99 Inhoud 4 VZW-ZAKBOEKJE KLUWER

2.4.2. Verplichtingen van de werkgever 100 2.4.3. Aansprakelijkheidsregeling 100 2.5. Schorsing van de arbeidsovereenkomst 101 2.5.1. Verloren arbeidsuren 101 2.5.2. Overmacht 102 2.5.3. Ziekte en ongeval 102 2.5.4. Arbeidsongeval of beroepsziekte 104 2.5.5. Zwangerschap, bevalling, adoptieverlof, pleegouderschap 105 2.5.6. Ouderschapsverlof en pleegzorgverlof 106 2.5.7. Wettelijke vakantie 107 2.5.8. Andere oorzaken 108 2.6. Beëindiging van de arbeidsovereenkomst 109 2.6.1. Onderling akkoord 109 2.6.2. Beëindiging van een overeenkomst voor bepaalde duur of voor een duidelijk omschreven werk 109 2.6.3. Beëindiging met opzegging 110 2.6.4. Beëindiging om dringende reden 115 2.6.5. Het willekeurig ontslag 116 2.6.6. Bescherming tegen ontslag 116 2.6.7. Sociale documenten 118 2.6.8. Bijzondere tewerkstellingsstatuten 118 3. Het arbeidsreglement 119 3.1. Inhoud van het arbeidsregelement 119 3.2. Procedure opstellen arbeidsreglement 121 3.3. Bekendmaking van het arbeidsreglement 121 4. Dwingende wetsbepalingen 122 5. Collectieve arbeidsverhoudingen 122 5.1. Het sociaal overleg 123 5.1.1. Europese sociale dialoog 123 5.1.2. De Nationale Arbeidsraad (NAR) 124 5.1.3. Hoge Raad voor preventie en bescherming op het werk 125 5.1.4. Paritaire comités 125 5.1.5. De ondernemingsraad 126 5.1.6. Het comité voor preventie en bescherming op het werk 127 5.1.7. Syndicale afvaardiging 128 5.2. De collectieve arbeidsovereenkomst 128 6. Administratieve verplichtingen van de werkgever 129 6.1. Dimona-aangifte 129 6.2. Het kinderbijslagfonds 131 KLUWER VZW-ZAKBOEKJE Inhoud 5

6.3. Arbeidsgeneeskundige dienst 131 6.4. Bedrijfsvoorheffingen 132 7. Sociale balans 132 7.1. Invoering van de sociale balans 132 7.2. Inhoud van de sociale balans 133 7.3. Overmaking aan de Nationale Bank 133 X VRIJWILLIGERSWERK 135 1. Wat is vrijwilligerswerk 135 2. Toepassingsgebied 136 3. Onbezoldigd karakter van vrijwilligerswerk 136 4. Aansprakelijkheid 138 5. Informatieplicht 140 6. Uitkeringsgerechtigde vrijwilligers 141 7. Vrijwilligerswerk en sportclubs 141 8. Georganiseerd vrijwilligerswerk in de welzijns- en gezondheidssector 143 XI FISCALE VERPLICHTINGEN 145 1. Inleidende begrippen 145 2. Directe belastingen 146 2.1. Vennootschapsbelasting of rechtspersonenbelasting 146 2.2. De belastbare grondslag 150 2.2.1. Toelichting 150 2.2.2. De inkomsten uit onroerende goederen 151 2.2.3. Roerende inkomsten 157 2.2.4. Lasten 158 2.2.5. Samenvatting 158 3. Indirecte belastingen 159 3.1. De patrimoniumtaks 159 3.1.1. Principe 159 3.1.2. Aangifte 159 3.1.3. Welke goederen moeten daarin worden opgenomen? 159 3.1.4. Belastingvoet 161 3.1.5. Niet-aangifte en laattijdige aangifte 161 3.1.6. Bezwaren 162 Inhoud 6 VZW-ZAKBOEKJE KLUWER

3.2. Registratierechten 162 3.2.1. Principe 162 3.2.2. Tarieven 162 3.2.3. Samenvatting 163 3.3. Successierechten 163 3.3.1. Principe 163 3.3.2. Aangifte 163 3.3.3. Samenvatting 164 3.4. Belasting voor aanplakking 164 4. Btw 165 4.1. Principe 165 4.2. Belastingplichtige 165 4.3. Vrijstellingen 167 4.4. Btw-plichtig 169 4.5. Gemengde belastingplichtige 170 4.6. Btw-aangifte 171 4.7. Besluit 171 XII DE MILIEUVERGUNNINGEN EN DE VOORNAAMSTE UITVOERINGSBESLUITEN 173 1. Algemene principes 174 2. Bepaling van de klasse 175 3. Coördinatie van de milieuvergunning met de stedenbouwkundige vergunning 175 4. Meldings- en vergunningsprocedure 176 5. Beroepsmogelijkheden 177 6. Exploitatievoorwaarden 177 7. Milieucoördinator 178 8. Toezicht, handhaving en veiligheidsmaatregelen 178 9. Bedrijfsinterne milieuzorg 179 XIII AUTEURSRECHTEN 181 1. Auteursrecht 181 2. Vermogensrecht 182 3. Naburige rechten 183 4. Vergoedingsrecht voor gebruik van werk 183 4.1. Toelichting 183 4.2. Reprobel 183 KLUWER VZW-ZAKBOEKJE Inhoud 7

4.3. SABAM en billijke vergoeding 185 XIV ORGANISATIE VAN EEN EVENEMENT 187 1. Toelichting 187 2. Milieuvergunning 187 3. Lawaaihinder 188 4. Vergunning voor sterke drank 189 5. Aanbieden van voeding 190 6. Auteursrechten 190 7. Promotie 191 7.1. Gebruik van affiches 191 7.2. Gebruik van infoborden 192 7.3. Andere promotiemiddelen 192 8. Verzekering 192 XV FUSIES, SPLITSINGEN EN OMZETTING VAN VZW S 195 1. Toelichting 195 2. Fusie 195 2.1. Toelichting 195 2.2. De personele unie 196 2.3. De eigenlijke fusie 196 2.4. De oneigenlijke fusie 197 2.5. Geruisloze fusie 197 3. Splitsing 197 4. Inbreng om niet 199 5. Omzetting in een vso 203 XVI DE ONTBINDING EN DE VEREFFENING VAN DE VERENIGING 205 1. Toelichting 205 2. De vrijwillige ontbinding 205 3. De rechtelijke ontbinding 208 4. Ontbinding van rechtswege 209 5. Einde van de vereffening 210 Inhoud 8 VZW-ZAKBOEKJE KLUWER

XVII DE OPENBAARMAKING VAN AKTEN EN STUKKEN 211 1. Het uitvoeringsbesluit 211 2. De procedure 213 3. Inzagerecht van de leden 218 XVIII GECOÖRDINEERDE TEKST VAN DE WET VAN 27 JUNI 1921 219 XIX BIBLIOGRAFIE 239 XX BIJLAGEN 245 KLUWER VZW-ZAKBOEKJE Inhoud 9