Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

Vergelijkbare documenten
Leiden in de Atlas voor gemeenten 2015

Leiden 2018 Atlas voor gemeenten

Atlas voor Gemeenten 2012

BELEIDSONDERZOEK Leidenincijfers draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming

Atlas voor Gemeenten 2013

Onderzoeksflits Atlas voor gemeenten 2018

Atlas voor gemeenten 2014: de positie van Utrecht

Atlas voor gemeenten 2012:

Onderzoeksflits. Atlas voor gemeenten 2015 Erfgoed positie van Utrecht uitgelicht. IB Onderzoek, 29 mei Utrecht.nl/onderzoek

Atlas voor gemeenten 2013: de positie van Utrecht. notitie van Onderzoek.

Onderzoeksflits. Atlas voor gemeenten 2017 Thema geluk. De positie van Utrecht uitgelicht. IB Onderzoek, 18 mei Utrecht.

Onderzoeksflits Atlas voor gemeenten 2019

De waarde van de Academie. Gerard Marlet Antwerpen 7 november 2013

Dordrecht in de Atlas 2013

Leiden 2017 Atlas voor gemeenten

Onderzoeksflits. Atlas voor gemeenten 2016 Thema Water. De positie van Utrecht uitgelicht. IB Onderzoek, 29 juni Utrecht.

De waarde van winkels

Foto van de Drechtsteden

BIJLAGEN. Betrekkelijke betrokkenheid Studies in sociale cohesie. Sociaal en Cultureel Rapport Redactie: Paul Schnabel Rob Bijl Joep de Hart

Waar moeten we bouwen en waar (nog) niet. Gerard Marlet 11 oktober 2016

voor gemeenten Economie & Arbeidsmarkt Gerard Marlet Clemens van Woerkens de 50 grootste gemeenten van Nederland op 50 punten vergeleken

Deel III Ranglijsten

Atlas voor gemeenten 2011:

Posities Dordrecht In onderstaand overzicht staan de posities van Dordrecht in de Atlas vanaf 2004 weergegeven.

Deel III Ranglijsten

OnSignalement 5e jaargang, nr 6 6 juli 2010

Trickle down in de stad

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2010

Hoe leefbaar is Leiden? Leiden in de Atlas voor Gemeenten

Wijziging Uitvoeringsregeling inkoop arbeidsvoorziening door gemeenten

Robots houden groei arbeidsmarkt (nog) niet tegen

IN EERSTE HALFJAAR Paula van der Brug en Robert Selten. April Het aantal gestarte trajecten in het eerste halfjaar van 2002.

Woningen. Prijzen en transacties. Provincie / Steden. Marktgegevens en prognoses. Transactieprijzen koopwoningen in mediaan 2016

Elseviers Beste gemeenten / Atlas voor Gemeenten

Highlights Zwolle in Atlas voor gemeenten 2012

Den Haag, 17 mei 2000

Platform Detailhandel Nederland 1 van 7. Gemeente. Emmen

De inkomenspositie van Leidse huishoudens

Participatiewijzer Enschede

Absoluut verzuim. Absoluut verzuim totaal verzuim. > 3 maanden. Opgelost in schooljaar

Woningen Provincie/Gemeenten Marktgegevens en prognoses Prijzen en transacties. Prijs per m² GBO in mediaan 2017

Bijlage verzuimcijfers

Arbeidsmarktontwikkelingen 2016

thema 1 Nederland en het water topografie

CRITERIA PRODUCTRATING OPSTALVERZEKERING PRIJS

Toelichting gegevens waarstaatjegemeente.nl bij de thema s:

CRITERIA PRODUCTRATING INBOEDELVERZEKERING PRIJS

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2008

Toeristisch bezoek aan Leiden in 2009

T-Mobile Netherlands.

Aanpak van buurtoverlast

's-hertogenbosch. in de rij. 's-hertogenbosch vergeleken met alle overige Nederlandse gemeenten met meer dan inwoners O&S september 2011

Vergelijking discriminatiemeldingen 2012 binnen de G32

Urbanisatie-effecten en vastgoedwaardeontwikkeling: Human Capital = Capital Growth. Richard Buytendijk, MSc, MSRE

De staatssecretaris van Volksgezondheid Welzijn en Sport, Mevrouw drs. C.I.J.M Ross-van Dorp, Postbus EJ DEN HAAG

Geachte Voorzitter, Voorzitter van de Tweede Kamer. der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus EA Den Haag Telefoon

Cultuur in cijfers Leiden 2011

2e Paasdag maandag 17 april

's-hertogenbosch. in de rij. 's-hertogenbosch vergeleken met alle overige Nederlandse gemeenten met meer dan inwoners O&S september 2012

's-hertogenbosch. in de rij. 's-hertogenbosch vergeleken met alle overige Nederlandse gemeenten met meer dan inwoners O&S augustus 2013

Na Amsterdam is Utrecht de stad met de meeste deelauto s. In deze stad staan meer auto s dan in Den Haag en Rotterdam samen.

Binnensteden en hun bewoners

s-hertogenbosch, voor de vierde maal Meest Gastvrije Stad van Nederland en iets uitgelopen op de concurrentie.

Toeristisch bezoek aan Leiden

Toiletreclame Regionale Tarieven Indoormedia

Factsheets Nederland. Kantoren- en bedrijfsruimtemarkt. medio

Bijlage 1: Uitwerking per regio

BOA draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming

Nederlandse spoorwegen. rapportage schoonste stationsgebied verkiezing 2015

Gerard Marlet Clemens van Woerkens, Roderik Ponds. Cultuurkaart Enschede

Cultuurkaart &OTDIFEF

Amsterdam, 14 januari 2019 P e r s b e r i c h t

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Werkloosheid in Helmond 2012 Samenvatting en conclusies

Datum 6 november 2015 Bekostigingssystematiek gemeentelijk onderwijsachterstandenbeleid

Gastvrije Stad. Meest. van Nederland

Het belang van Cultuurstad Groningen

Oss. Datum. G rtneente. Antwoord gemeente: Ja, ook in Oss worden ontheffingen van de leerplichtwet verstrekt.

Inwoners van Leiden Opleiding en inkomen

Participatiewijzer Enschede

Onderzoek Voortijdig Schoolverlaters

Gerard Marlet, Roderik Ponds, Clemens van Woerkens. Cultuurkaart Amersfoort

zhandig Zwolle Zwolle bij de hand 2014 Kerncijfers

Toeristisch bezoek aan Dordrecht

Eerste vervolgmeting indicatoren AvdT

Speellijst Was Getekend, Annie M.G. Schmidt

Monitor Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 2016

Economie. Hoofdstuk Inleiding

Stadsmonitor. -Totaalbeeld Stedenvergelijking-

Analyse horeca

Helmond, 8 november 2010 Ons kenmerk: Doorkiesnr.: Onderwerp: Werkloosheidsrapportage 2010 Uw kenmerk: Uw brief d.d.

Veiligheidssituatie in s-hertogenbosch vergeleken Afdeling Onderzoek & Statistiek, juni 2014

8. Werken en werkloos zijn

Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 2017

VOORLOPIGE UITKOMSTEN VOOR HET GEMEENTEDOMEIN. Dennis Lanjouw, Osman Baydar, Mariëtte Goedhuys en Frank van der Linden. Maart 2006

Monitor Jeugdwerkloosheid Amsterdam over 2015

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland,

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland,

Dit is een verkorte versie van het rapport Kerngegevens Belastingen Grote Gemeenten.

Factsheet. Monitor jeugdwerkloosheid Amsterdam Werkloosheid stijgt naar 24% Definities. Nummer 6 juni 2014

Transcriptie:

Beleidsonderzoek & Analyse BOA Feitenblad draagt bij aan de kwaliteit van beleid en besluitvorming Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 Samenvatting Dit jaar is het thema van de Atlas Economie & Arbeidsmarkt. Hieraan is in dit feitenblad een aparte paragraaf gewijd. Het beeld van Leiden dat hieruit naar voren komt is dat van een hoogopgeleide stad met een groeiende werkgelegenheid en een relatief lage werkloosheid. De kans op werk binnen een acceptabele reistijd is redelijk groot. Veel jongeren zijn kansrijk: het aandeel geslaagden in het voortgezet onderwijs met een HAVO- of VWO-diploma is hoog. De arbeidsongeschiktheid is laag. Het aandeel laaggekwalificeerde banen is gering. De Atlas voor Gemeenten vergelijkt al 16 jaar de 50 grootste stedelijke gemeenten in Nederland op een groot aantal punten. De woonaantrekkelijkheid, de sociaal-economische positie en hun onderliggende indicatoren worden jaarlijks berekend en vormen de kern van de Atlas. Leiden is een aantrekkelijke woonstad met een 9 e positie. Een stad is aantrekkelijk om te wonen als er veel voorzieningen zijn, maar bijvoorbeeld ook de bereikbaarheid van banen en het soort woningen speelt mee. Wat Leiden mede helpt om hoog te scoren op woonaantrekkelijkheid is de aanwezigheid van de universiteit De sociaal-economische positie van Leiden zit sinds een paar jaar in de lift: 8 e positie. Vanaf 2006 daalde Leiden op deze index tot een 18 e plaats in 2011. Maar sinds 2012 is er weer een stijging met een 13 e positie in 2012 en in 2014 staat Leiden dus op de 8 e plaats. Positie Leiden Index Betekenis nummer 1 2011 2012 2013 2014 Woonaantrekkelijkheidsindex Beste 9 9 11 9 Sociaal-economische index Beste 18 13 9 8 Dit en de onderliggende factoren wordt in dit Feitenblad verder toegelicht.

Wat is de Atlas voor Gemeenten? In de Atlas voor Gemeenten worden nu voor de 16 e keer de 50 grootste gemeenten van Nederland op een aantal punten met elkaar vergeleken. De Atlas is hiermee een leuk instrument om de positie van de eigen gemeente te relateren aan andere grote gemeenten. De meeste gegevens in de Atlas voor Gemeenten 2014 zijn uit 2013. De positionering van de gemeenten is altijd relatief ten opzichte van de scores van de overige 49 gemeenten. De woonaantrekkelijkheid, sociaal-economische positie en hun onderliggende indicatoren worden jaarlijks berekend. Voor het overige geldt dat een deel van de indicatoren jaarlijks terugkomt en dit maakt de Atlas voor Gemeenten beperkt bruikbaar voor een vergelijking in de tijd. Daar staat tegenover dat jaarlijks een nieuw thema extra aandacht krijgt. Dit jaar is dat Economie & Arbeidsmarkt. In 2011 was het Cultuur, in 2012 de Optimale gemeentegrootte en in 2013 Groen & Water. De Atlas voor Gemeenten is niet digitaal beschikbaar maar te bestellen via www.atlasvoorgemeenten.nl. Binnen de gemeente Leiden (SMC, SEB) is een aantal exemplaren beschikbaar. Daar in is onder andere informatie over de definities van de verschillende indicatoren beschikbaar. Positie één: soms hoogste percentage soms laagste De 50 steden worden op meer dan 50 kenmerken vergeleken. De positie van een gemeente wordt zowel door het eigen presteren als ook door de scores van de andere 49 gemeenten bepaald. Zelfs als een gemeente zich in absolute zin op een kenmerk heeft verbeterd kan de gemeente dalen in de ranglijst. Dat is het geval als andere gemeenten zich méér hebben verbeterd. Positie één op de verschillende ranglijsten kan verschillende betekenissen hebben: Als er aan een kenmerk een waardeoordeel kan worden gegeven staat op de eerste plaats altijd de best scorende gemeente. Voor kenmerken waarvoor geldt veel = goed is de 1e plaats degene met het hoogste percentage. Bijvoorbeeld: het aandeel hoog opgeleiden. In die ranglijst staat Leiden hoog, dat wil zeggen dat Leiden een hoog aandeel hoog opgeleiden heeft. Voor kenmerken waarvoor geldt weinig = goed is de 1 e plaats degene met het laagste percentage. Bijvoorbeeld het aandeel laagopgeleiden. Ook in die ranglijst heeft Leiden een hoge plaats, dat wil voor dit kenmerk dus zeggen dat Leiden een klein aandeel laag opgeleiden heeft. Als er aan een kenmerk geen of niet zo makkelijk een waardeoordeel is te hechten staat op de eerste plaats altijd de gemeente met het hoogste percentage voor dat kenmerk. Bijvoorbeeld: het aantal banen per duizend inwoners in verschillende sectoren of het aandeel eenoudergezinnen. kenmerk met veel = goed kenmerk met weinig = goed neutraal kenmerk op plaats 1 hoogste percentage op plaats 1 laagste percentage op plaats 1 hoogste percentage 2 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

Bevolkingskenmerken Leiden is met 121.163 inwoners de 22 e gemeente van Nederland. Hiermee staat Leiden wat betreft groei van 2004 tot 2014 op de 31 e positie. In de jaren van 2004 tot en met 2008 daalde de Leidse bevolking jaarlijks in omvang, Die trend is in 2009 omgekeerd: de laatste vijf is er elk jaar.opnieuw een toename geweest. Leidenaren blijven onverminderd hoog opgeleid: na Utrecht, Amsterdam, Nijmegen en Groningen staan we op de 5 e positie wat betreft het aandeel hoogopgeleiden in de beroepsbevolking (was in 2013 de 3 e positie). Dit jaar is ook het aandeel middelbaar opgeleiden opgenomen in de Atlas: dit aandeel is in Leiden laag (47 e positie). En na Groningen, Utrecht en Amsterdam heeft Leiden het laagste aandeel laagopgeleiden. Wanneer binnen de groep laagopgeleiden (die dus in Leiden klein is) wordt gekeken welk aandeel alleen basisonderwijs heeft (dat noemen ze de laagst geschoolden) dan is dat aandeel in Leiden wel hoog (10 e van onderen). Indicatoren met bevolkingskenmerken die eerder in de Atlas waren opgenomen (zoals vergrijzing, aandeel jongeren, aandeel gezinnen met kinderen en aandeel eenoudergezinnen) zijn dit jaar niet meer opgenomen: ze zijn als het ware verdrongen door kenmerken die met de arbeidsmarkt hebben te maken. Woonaantrekkelijkheidsindex en sociaal-economische index De Atlas voor Gemeenten berekent twee indices die zijn samengesteld uit jaarlijks dezelfde onderdelen: hoe aantrekkelijk is de stad om te wonen en wat is de sociaal-economische positie? Van deze twee indicatoren is de score berekend op basis van elk acht onderdelen. Bij de sociaal-economische index wegen alle onderdelen even zwaar. Bij de woonaantrekkelijkheid is er een weging met deze volgorde van zwaarte: bereikbaarheid van banen, cultureel aanbod, veiligheid, koopwoningen, natuurgebieden, culinair aanbod, aanwezigheid van een universiteit en het historisch karakter (% vooroorlogse woningen). Ook is berekend of men de afgelopen 5 jaar gemiddeld genomen gedaald of gestegen is op de index als totaal. BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 3

Woonaantrekkelijkheidsindex: 9 e positie voor Leiden Leiden is en blijft een aantrekkelijke woonstad. Van de 50 grootste gemeenten scoren slechts 8 gemeenten beter dan Leiden, met Amsterdam op nummer 1. Top 10 woonaantrekkelijkheid 1. Amsterdam 2. Utrecht 3. Amstelveen 4. Haarlem 5. s Hertogenbosch 6. Den Haag 7. Nijmegen 8. Leidschendam-Voorburg 9. Leiden 10. Haarlemmermeer De woonaantrekkelijksheidsindex van Leiden (9 e ) is als volgt opgebouwd: aanwezigheid universiteit 3 e plaats % vooroorlogse woningen (nr.1 heeft er veel) 5 e plaats bereikbaarheid van banen (per auto en O.V.) 11 e plaats culinair aanbod 15 e plaats cultureel aanbod 18 e plaats veiligheid 28 e plaats % koopwoningen 40 e plaats nabijheid natuurgebieden 44 e plaats Ontwikkeling woonaantrekkelijkheid 2008 2013: 21 e plaats Hoe hoger de positie, des te beter In de rangorde van de 50 grootste gemeenten naar woonaantrekkelijkheid (zie bijlage 1) is het vergeleken met vorig jaar vooral stuivertje wisselen, waardoor voor een aantal gemeenten een paar plaatsen winst of verlies wordt geoogst. Een aantal van de acht indicatoren verandert in principe niet (snel), zoals de aanwezigheid van een universiteit en de nabijheid van natuurgebieden. In de grafiek de ontwikkeling van de acht indicatoren, voor Leiden in de afgelopen vier jaar. Woonaantrekkelijkheidsindex: ontwikkeling in Leiden van de 8 onderdelen, 2011-2014 Let op: een lage (en dalende) score is goed! 50 44 40 30 40 28 20 10 18 15 11 5 3 9 2011 2012 2013 0 2014 4 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

Sociaal-economische index: 8 e positie voor Leiden Leiden staat anno 2014 hoog op de sociaal-economische ladder. Tussen 2007 en 2010 was er sprake van een daling, van een 11 e positie in 2006 tot een 18 e positie in 2011. In 2012 is Leiden weer gestegen naar een 13 e positie, en die trend zet zich door: in 2014 staat Leiden zelfs op de 8 e plaats. De hoogste posities worden, evenals vorig jaren, ingenomen door Haarlemmermeer (1 e ), Amstelveen en Utrecht, zie bijlage 1 voor de complete rangorde. Opvallend goed zijn de scores op arbeidsongeschiktheid en laagopgeleiden: van beiden zijn er in Leiden dus relatief weinig. Dit is al langere tijd het geval. De werkgelegenheid lijkt zich positief te ontwikkelen: de positie op de werkgelegenheidsquote (aantal banen) is gestegen van 32 naar 27. De werkloosheid is relatief laag (8 e plaats: de 1 e positie heeft de minste werkloosheid, dat is Hilversum) en Leiden is de afgelopen jaren flink gestegen op deze ranglijst. Hierop komen we bij de beschrijving van het thema van dit jaar nog terug. Top 10 Sociaal-economische index 1. Haarlemmermeer 2. Amstelveen 3. Utrecht 4. Hilversum 5. Amersfoort 6. s Hertogenbosch 7. Alphen aan den Rijn 8. Leiden 9. Haarlem 10. Breda De sociaal-economische index van Leiden (8 e ) is als volgt opgebouwd: arbeidsongeschiktheid 2 e plaats % laagopgeleiden 4 e plaats werkloosheid 8 e plaats participatie vrouwen 11 e plaats bijstand 22 e plaats % zakelijke dienstverlening 24 e plaats aantal banen 27 e plaats armoede 31 e plaats Ontwikkeling soc.econ. index 2008 2013: Hoe hoger de positie, des te beter 11 e plaats Sociaal-economische index: ontwikkeling in Leiden van de 8 onderdelen, 2011-2014 Let op: een lage (en dalende) score is goed! 40 30 31 27 24 22 20 10 11 8 4 2 8 2011 2012 2013 0 2014 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 5

Cultuur en uitgaan Cultuur In 2011 was cultuur het thema van de Atlas. Ook voor die tijd was er aandacht voor culturele vergelijkingen in de Atlas. Veel culturele kenmerken zijn verdwenen, zoals het aantal musea en het museumbezoek, het aantal monumenten, bezoekers aan podiumkunsten en het aantal boekwinkels. Nieuw in 2012 was de cultuurindex, waarin maar liefst 16 indicatoren waren verwerkt, maar deze index zien we ook niet meer terug. Er zijn in 2014 vier indicatoren voor kunst, waarbij de eerste een overkoepelende indicator is, samengesteld uit de andere drie indicatoren. Qua positie scoort Leiden redelijk goed. aantal uitvoeringen in de podiumkunsten, per 1.000 inwoners. Leiden scoort hier een 18 e positie. aantal theateruitvoeringen, per 1.000 inwoners. Leiden scoort hier een 14 e positie. aantal concerten klassieke muziek, per 1.000 inwoners. Leiden scoort hier een 13 e positie. aantal popconcerten, per 1.000 inwoners. Leiden scoort hier een 22 e positie. Uitgaan Leiden scoort goed op het aantal cafés (11 e positie) en restaurants (4 e positie) per 10.000 inwoners. Ook met de kwaliteit van de restaurants is het niet slecht gesteld: een 15 e positie. De beste gemeente op deze items is Maastricht. Ook Amsterdam scoort op alle drie de items goed. Leefbaarheid en veiligheid Net als in eerdere versies van de Atlas is veiligheid een onderdeel van de woonaantrekkelijkheid. Het is een samengestelde index op basis van geweldsmisdrijven en vernielingen, waarbij Leiden een 28 e positie inneemt (35 e positie in 2013). Hier een overzicht van alle zes indicatoren die met leefbaarheid en veiligheid hebben te maken. De rangorde is gebaseerd op het aantal incidenten gerelateerd aan het aantal inwoners. Leefbaarheid en veiligheid: positie van Leiden in 2014 35 30 25 23 23 28 28 31 20 15 13 10 5 0 6 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

Thema: Economie & arbeidsmarkt Met de invoering van de Participatiewet per 1 januari 2015 worden gemeenten verantwoordelijk voor het inkomen en de participatie van een veel grotere groep mensen dan voorheen. Gemeenten streven ernaar om de participatiegraad onder de bevolking te vergroten: dit heeft economische, sociale en financiële voordelen. De omvang van de groep waar de gemeente verantwoordelijk voor is verschilt sterk per gemeente: zowel de kans op werk als ook de samenstelling van de beroepsbevolking verschilt per gemeente. Reden genoeg voor de opstellers van de Atlas om hier aandacht aan te besteden en de klantenkring van de gemeente voor dit thema in beeld te brengen. Inzicht in de achtergronden van de participatiegraad en klantenkring geeft input voor het maken van (regionaal) arbeidsmarktbeleid. Wat betreft het in beeld brengen van de arbeidsmarkt richt de Atlas zich, naast een aantal algemene indicatoren die alle werkgelegenheid beschrijven, dit jaar op de onderkant van de arbeidsmarkt. Steden trekken hoogopgeleiden aan. Wat nu onderzocht is, is of er in een stad ook veel laaggekwalificeerd werk is. Dit is in Leiden niet het geval: op de overkoepelende indicator laaggekwalificeerd werk nemen we de 46 e positie in: daarvan is er dus weinig binnen de gemeentegrenzen. Andere gemeenten met een lage positie zijn Hilversum, Amsterdam, Utrecht en Amstelveen: steden met hoge scores op de woonaantrekkelijkheids- en sociaal- economische index. Bijlage 2 van dit feitenblad geeft alle indicatoren uit de Atlas voor Gemeenten 2014 op dit thema. Participatiegraad Algemeen Een uitkomst van deze krachten is de netto participatiegraad: het aantal mensen dat > 12 uur per week werkt als % van alle 15- t/m 64-jarigen. Van de 15- t/m 64-jarigen die wel willen en kunnen werken, heeft toch een deel geen werk: dat zijn de werklozen. In de Atlas is onderstaand schema opgenomen om dit te verduidelijken. De participatiegraad ligt onder laagopgeleiden veel lager dan onder hoogopgeleiden. Van de eerste groep kan of wil de helft niet werken, bij de hoogopgeleiden is dit maar 10% BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 7

Positie Leiden De participatiegraad in Leiden is vrij hoog: 16e positie. Ondanks het feit dat in Leiden veel studenten zijn is er dus toch een relatief groot aandeel van alle 15 tot 64 jarigen voor > 12 uur aan het werk. De top 3 wordt gevormd door Haarlem (73% werkt), Hilversum en Deventer. Het laagst is dit in Enschede (56% werkt), Heerlen en Maastricht. Op de werkloosheid scoort Leiden nog wat beter: een 8 e positie wil zeggen dat er relatief weinig werklozen zijn. Beschikbaarheid van werk Algemeen De Atlas meet de beschikbaarheid van werk op twee manieren: met de werkgelegenheidsquote (het aantal banen in de gemeente als percentage van de beroepsbevolking) en met de kans op werk (het aantal banen binnen een acceptabele reistijd, gedeeld door de beroepsbevolking die binnen acceptabele reistijd van die banen woont). De kans op werk is sinds ongeveer 2005 een stuk hoger voor laagopgeleiden dan voor middelbaar en hoger opgeleiden. Dat komt vooral omdat het absolute aantal laagopgeleiden dat kan en wil werken afneemt. Echter: een grote kans op werk wil niet zeggen dat de werkloosheid dan ook laag is: omdat hoger opgeleiden de banen voor lager opgeleiden innemen (verdringing) is toch de werkloosheid onder laagopgeleiden hoger. Positie Leiden Op de werkgelegenheidsquote, ook onderdeel van de sociaal-economische index, scoort Leiden de 27 e positie. Dit is een verbetering t.o.v. vorig jaar: 5 plaatsen gestegen. Haarlemmermeer staat op de eerste plaats, Spijkenisse op de laatste. De kans op werk is in Utrecht het hoogst, Leiden staat op de 14 e plek. Dat wil dus zeggen dat er redelijk veel banen binnen acceptabele reistijd zijn. Zoals boven vermeld beschikt Leiden over relatief weinig laaggekwalificeerde banen. Samenstelling van de beroepsbevolking: leeftijd, opleiding en herkomst Niet alleen de kans op werk (zoals gezegd de aanwezigheid van banen binnen acceptabele reistijd) heeft invloed op participatiegraad. Ook de samenstelling van de (beroeps)bevolking heeft daar invloed op. Gemeenten met meer ouderen, meer laagopgeleiden en meer niet-westerse allochtonen hebben over het algemeen een lagere participatiegraad. Leiden heeft een bevolking met niet alleen veel hoogopgeleiden, maar ook weinig laag opgeleiden. Ook het aandeel middelbaar opgeleiden is onder het gemiddelde. In de Atlas wordt hierop en op de onderlinge relaties tussen de variabelen dieper ingegaan. Toekomstige klantenkring De focus van het thema van dit jaar ligt op de mensen die voor hun inkomen nu en in de toekomst naar verwachting afhankelijk zijn van de gemeente. Deze toekomstige klantenkring varieert sterk per gemeente en wordt gerelateerd aan het aantal 15-64 jarigen: van ongeveer 3% in Amstelveen tot 14% in Heerlen. Voor Leiden is dit ongeveer 7% (19 e positie). Wat betreft de huidige klantenkring staat Leiden op de 23 e positie. 8 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

Goede en slechte scores van Leiden De steden zijn op een groot aantal kenmerken (incl. de thema indicatoren van Economie & Arbeidsmarkt) vergeleken. Hier een overzicht van die indicatoren waarop Leiden tot de tien besten en de tien slechtsten behoort. Hoge positie van Leiden ten opzichte van de andere 49 grote gemeenten Eerste positie: kansrijke westers-allochtone jongeren: onder de groep geslaagde jongeren van westerse herkomst in het voortgezet onderwijs zijn er in Leiden veel die een HAVO- of VWO-diploma hebben gehaald Tweede positie: arbeidsongeschiktheid; Leiden heeft weinig arbeidsongeschikten Derde positie de aanwezigheid van de universiteit ontwikkeling van het aantal banen de afgelopen 10 jaar Vierde t/m zesde positie: aantal restaurants kansrijke jongeren van autochtone herkomst opleidingsniveau: in Leiden zijn weinig laagopgeleiden en veel hoogopgeleiden als % van de beroepsbevolking (resp. de vierde en vijfde positie) vooroorlogse woningen (Leiden heeft er relatief veel) Zevende t/m tiende positie: huizenprijzen van verkochte woningen: in Leiden relatief hoog de werkloosheid in Leiden is relatief laag en natuurlijk de samengestelde indices van woonaantrekkelijkheid en sociaal-economische positie. Lage positie van Leiden ten opzichte van de andere 49 grote gemeenten Positie 40-50 Leiden scoort laag op de indicatoren die in de Atlas staan over de aard van de werkgelegenheid: weinig laaggekwalificeerd werk, weinig banen in de lokaal verzorgende sectoren, de consumenten- en de producentendiensten. de beperkte nabijheid van natuurgebieden levert een 44 e positie op. BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 9

Bijlage 1 Positie alle gemeenten op Woonaantrekkelijkheid- en Sociaaleconomische index, 2014 Bovenaan de gemeente met de hoogste woonaantrekkelijkheid resp. sociaal economische positie positie woonaantrekkelijkheidsindex sociaal-economische index 1 Amsterdam Haarlemmermeer 2 Utrecht Amstelveen 3 Amstelveen Utrecht 4 Haarlem Hilversum 5 s-hertogenbosch Amersfoort 6 Den Haag s-hertogenbosch 7 Nijmegen Alphen aan den Rijn 8 Leidschendam-Voorburg Leiden 9 Leiden Haarlem 10 Haarlemmermeer Breda 11 Alphen aan den Rijn Zwolle 12 Amersfoort Apeldoorn 13 Eindhoven Eindhoven 14 Velsen Leidschendam-Voorburg 15 Arnhem Zoetermeer 16 Gouda Delft 17 Zwolle Amsterdam 18 Delft Velsen 19 Groningen Gouda 20 Rotterdam Deventer 21 Tilburg Ede 22 Dordrecht Alkmaar 23 Hilversum Tilburg 24 Zoetermeer Leeuwarden 25 Purmerend Hengelo 26 Breda Roosendaal 27 Ede Groningen 28 Oss Purmerend 29 Zaanstad Arnhem 30 Schiedam Nijmegen 31 Apeldoorn Zaanstad 32 Hoorn Almere 33 Alkmaar Spijkenisse 34 Maastricht Sittard-Geleen 35 Deventer Oss 36 Roosendaal Vlaardingen 37 Almere Maastricht 38 Lelystad Den Haag 39 Leeuwarden Venlo 40 Hengelo Rotterdam 41 Vlaardingen Bergen op Zoom 42 Bergen op Zoom Hoorn 43 Almelo Dordrecht 44 Helmond Schiedam 45 Heerlen Helmond 46 Enschede Heerlen 47 Venlo Enschede 48 Spijkenisse Lelystad 49 Sittard-Geleen Almelo 50 Emmen Emmen 10 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

Bijlage 2 Positie Leiden op indicatoren Economie & Arbeidsmarkt Nummer 1 is de beste (of heeft het meest, zie blz. 2 en de laatste kolom voor toelichting) Positie Naam indicator Omschrijving indicator Betekenis nummer 1 Leiden Kansrijke jongeren: aandeel van de geslaagden in het voortgezet onderwijs met HAVO of VWO diploma Kansrijke jongeren Alle jongeren 4 Kansrijke autochtone jongeren Autochtone jongeren 6 hoog aandeel geslaagden in het voortgezet onderwijs met een HAVO- of VWO-diploma Kansrijke westerse allochtone jongeren Kansrijke niet-westerse allochtone jongeren Werkgelegenheid: hoeveelheid en soort Werkgelegenheidsontwikkeling Werkgelegenheidsquote Kans op werk Files Laaggekwalificeerd werk Lokaal verzorgende sectoren Detailhandel Consumentendiensten Producentendiensten Westerse allochtone jongeren 1 Niet-westerse allochtone jongeren 19 Ontwikkeling aantal banen in de gemeente 2003 t/m 2013 Banen in de gemeente als % van de beroepsbevolking Aantal banen binnen acceptabele reistijd als % van de beroepsbevolking Tijdverlies in woon-werkverkeer als gevolg van files Aandeel banen met elementair en lager beroepsniveau Aantal banen in lokaal verzorgende sectoren per 1.000 inw. Aantal banen in de detailhandel per 1.000 inw. Aantal banen bij consumentendiensten per 1.000 inw.(horeca, recreatie, taxi s) Aantal banen bij producentendiensten per 1.000 inw. (beveiliging, catering, koeriers) 3 grote stijging banen 27 veel banen 14 veel banen 35 weinig tijdverlies 46 hoog aandeel lage banen 48 veel verzorgende banen 34 veel banen in detailhandel 46 45 veel banen bij consumentendiensten veel banen bij producentendiensten Arbeidsverleden: aandeel van de potentiële beroepsbevolking dat de laatste 4 jaren werkte Arbeidsverleden autochtonen Autochtonen 15 Arbeidsverleden westerse allochtonen Arbeidsverleden niet- westerse allochtonen Algemeen Westerse allochtonen 38 Niet-westerse allochtonen 20 hoog aandeel dat laatste vier jaar werkte Participatie Arbeidsongeschiktheid Werkloosheid Aantal werkenden (>12 uur) als % van de potentiële beroepsbevolking Aantal arbeidsongeschikten als % van de potentiële beroepsbevolking Aantal werklozen als % van de potentiële beroepsbevolking 16 hoge participatie 2 weinig arbeidsongeschikten 8 weinig werklozen Huidige klantenkring gemeenten Aandeel 15-64 jarigen dat nu voor inkomen afhankelijk is van de gemeente 23 kleine klantenkring Toekomstige klantenkring Aandeel 15-64 jarigen dat vanaf 2015 voor inkomen afhankelijk is van de gemeente 19 kleine klantenkring BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 11

Bijlage 3 Positie Leiden op overige kenmerken Onderwerpen uit de Atlas voor Gemeenten 2014 en de positie van Leiden, 2011 t/m 2014 Nummer 1 is de beste (of heeft het meest, zie blz. 2 en de tweede kolom voor toelichting) Indicator Betekenis nummer 1 Indexen positie Leiden 2014 positie Leiden 2013 positie Leiden 2012 Woonaantrekkelijkheidsindex Beste 9 11 9 9 Sociaal-economische index Beste 8 9 13 18 Ontwikkeling over afgelopen 5 jaar: - woonaantrekkelijkheidsindex Beste 21 21 26 29 - sociaal-economische index Beste 11 35 39 46 Algemeen en bevolking Aantal inwoners Meeste inwoners 22 22 23 23 Bevolkingsontwikkeling (t.o.v. 2004) positie Leiden 2011 Meeste groei 31 31 32 37 Vergroening (aandeel 15-29 jr.) Veel jongeren - 5 5 5 Vergrijzing Veel 65+ - 44 44 43 Eenoudergezinnen Weinig eenoudergezinnen 5 5 6 8 Gezinnen met kinderen Veel gezinnen met k ren - 46 45 44 Niet-westerse allochtonen Veel niet-west. allochtonen - 16 16 - Potentiële beroepsbevolking Ontwikkeling van de potentiële beroepsbevolking Beroepsbevolking Sociaal-economische positie Aandeel met een bijstandsuitkering* Hoog aandeel 15-64 jarigen in de bevolking Veel groei van het aantal 15-64-jarigen Hoog aandeel mensen dat kan/wil werken in de potentiële beroepsbevolking 5 27 25 Weinig bijstand 22 24 17 25 Werkloosheid* Weinig werkloosheid 8 9 24 31 Arbeidsongeschiktheid* Weinig arbeidsongeschikten 2 1 2 3 Armoede (% onder 105% van soc. min.)* Weinig armoede 31 31 25 30 Hoogopgeleiden Veel hoog opgeleiden 5 3 3 2 Middelbaar opgeleiden Veel middelbaar opgeleiden 47 Laagopgeleiden* Weinig laagopgeleiden 4 4 4 3 Laagst geschoolden Participatie van vrouwen (in arbeidsmarkt)* Werkgelegenheidsquote (banen als % van beroepsbevolking)* Laag aandeel laagstopgeleiden binnen de laag opgeleiden 41 Hoge participatie vrouwen 11 7 15 18 Veel banen 27 32 30 - Zakelijke dienstverlening (t/m Veel zakelijke dienstverlening 24 37 36 36 12 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014

2013 Groeisectoren)* Jeugdwerkloosheid Weinig jeugdwerkloosheid - 7 - - Ontwikkeling aantal banen t.o.v. 2002 Veel banen 3 21 16 14 Bruto Gemeentelijk Product Hoog BGP - 26 - - Bereikbaarheid banen (per auto in de spits) Woonaantrekkelijkheid Bereikbaarheid banen (auto en OV)* Koopwoningen (% van de huizenvoorraad)* Goede bereikbaarheid 12 26 25 22 Veel banen bereikbaar 11 18 15 13 Veel koopwoningen 40 40 40 39 Nabijheid natuurgebieden* Veel natuur dichtbij 44 44 44 44 Culinaire kwaliteit* Goede culinaire kwaliteit 15 16 14 10 Aanwezigheid universiteit* Aanwezigheid = goed 3 3 3 3 Vooroorlogse woningen* Veel woningen voor 1945 5 5 5 5 Huizenprijzen (per m2) Hoge prijs 7 7 6 7 Podiumkunsten (per 10.000 inw.) * Theatervoorstellingen (per 10.000 inw.) Veel podiumkunsten 18 11 12 - Veel theatervoorstellingen 14 Klassiek (per 10.000 inw.) Veel klassieke concerten 13 Pop (per 10.000 inw.) Veel popconcerten 22 Aantal cafés (per 10.000 inw.) Veel cafés 11 - - 14 Aantal restaurants (per 10.000 inw.) Veel restaurants 4 - - 5 Veiligheid (indicator)* Weinig geweld / vernieling 28 35 40 34 Overlast (enquête) Weinig overlast 31 Verloedering (enquête) Weinig verloedering 28 Geweld (incidenten) Weinig geweldsincidenten 28 Vernielingen (incidenten) Weinig vernielingen 23 Woninginbraak (incidenten) Weinig woninginbraak 13 Straatroof (incidenten) Weinig straatroof 23 * Deze indicator maakt onderdeel uit van een van de indexen getal in rood: slechtere relatieve score dan in voorgaande jaar (meer dan 2 plaatsen verschil) getal in groen: betere relatieve score dan in voorgaande jaar (meer dan 2 plaatsen verschil) getal in blauw: dezelfde relatieve score als in voorgaande jaar (2 of minder plaatsen verschil) getal in zwart: geen vergelijking mogelijk met voorgaande jaar BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014 13

Colofon BOA BeleidsOnderzoek en Analyse Gemeente Leiden boa@leiden.nl of 071-516 5068 Direct zelf informatie opzoeken? Veel cijfers en onderzoeksgegevens over Leiden zijn te vinden via www.leiden.nl/statistiek. Serie Statistiek 2014 / 03g 14 BOA Feitenblad Leiden in de Atlas voor gemeenten 2014