Voorstelling lopend onderzoek van de groep Huisdierengenetica Prof. N. Buys
Onderzoeksgroep Huisdierengenetica Situering binnen de K.U.Leuven K.U.Leuven Groep Wetenschap en Techniek Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen Departement Biosystemen Afdeling Gentechnologie Vaccin design (Prof. Bruno Goddeeris) Gentechnologie (Prof. Guido Volckaert en Prof. Rob Lavigne) Huisdierengenetica (Prof. Nadine Buys) Het ontrafelen van genetische complexiteit in dierlijke genomen
Genetisch onderzoek bij huisdieren Het ontrafelen van genetische complexiteit in dierlijke genomen Tal van eigenschappen worden gecontroleerd door verschillende genen (complexen) Twee methoden 1. We kennen al die genen niet => we proberen de genetische aanleg voor een eigenschap in te schatten op basis van uiterlijke kenmerken => fokwaardeschatting 2. We proberen de individuele genen die de eigenschap beïnvloeden te karakteriseren en de causale mutaties te identificeren => genetische test => merker ondersteunde selectie Toepassingen in de fokkerij
Twee disciplines Kwantitatieve genetica: het inschatten van de erfelijke aanleg van een dier op basis van het fenotype van het dier zelf en zijn verwanten P = G + E Fenotype = Genotype + Omgeving Moleculaire genetica: het vinden van juiste genetische oorzaak van een bepaald fenotype en het eventueel ontwikkelen van een genetische test hiervoor Databanken COMPUTER DNA stalen LABORATORIUM
Genetisch onderzoek bij huisdieren? Sommige dieren scoren hoger voor bepaalde kenmerken zijn gevoelig(er) voor bepaalde ziekten dan andere dieren in dezelfde omgeving en geven dit ook door aan de nakomelingen Waarin verschillen ze? => genetische aanleg Welke kenmerken? => vraag vanuit de praktijk => vraag voor samenwerking van andere onderzoekers => vraag vanuit de maatschappij 5
Huisdierengenetica: Varkens Onderwerp Periode Fonds Fokwaardeschattingen Berekenen en controle van inteelt Moleculair genetische basis van aangeboren afwijkingen : liesbreuken Genetische aspecten van gevoeligheid voor enterotoxigene diarree Selectie tegen berengeur als alternatief voor castratie van berenbiggen 2009-2012 Overheidsopdracht Vlaams Fokkerijcentrum 2009-2011 IWT-post-doctoraal mandaat 2007-2011 IWT- Landbouwkundig onderzoek (project) 2009-2013 IWT- Landbouwkundig onderzoek (project) Uitwisseling onderzoekers vleeskwaliteit varkens 2009-2012 EU-Marie Curie (project) Netwerk onderzoekers Pig Genome 2007-2009 EU-COST action
Huisdierengenetica: Paarden Onderwerp Periode Fonds Fokwaardeschattingen (springen, dressuur, lineaire kenmerken) Berekenen en controle van inteelt 2009-2012 Overheidsopdracht Vlaams Fokkerijcentrum Moleculaire analyse van inteelt bij Belgisch Trekpaard 2009 Vlaamse Fokkers Belgisch Trekpaard (VFBT) Identificatie en ouderschapscontrole 2009- ISAG: VFBT +. Kwantitatief en moleculair genetische analyse van gevoeligheid voor zomereczeem bij Belgisch Trekpaard en Belgisch Warmbloedpaard Moleculair genetische basis van chronisch progressief lymfoedeem (CPL) bij het Belgisch Trekpaard 2009-2013 IWT-bursaal 2008-2012 FWO-project
Huisdierengenetica : Schapen en Kippen Onderwerp Periode Fonds Fokwaardeschattingen (worpgrootte, groei lammeren) 2009-2012 Overheidsopdracht Vlaams Fokkerijcentrum Onderwerp Periode Fonds Genetische diversiteit bij kippen 2009-2010 IWT kunst en wetenschap
Technieken Fokwaardeschattingen (BLUP) Schatten van genetische parameters (MCMC, Gibbs sampling) Genetische diversiteit op basis van pedigree-analyse Kandidaatgen-screening (associatiestudies, sequentie-analyse) Whole genome scan mbv SNP-chips (paarden-kippen-varkens) Paterniteitscontrole mbv microsatellietanalyse Berekenen van inteelt op basis van microsatellieten Expressiestudies mbv Real time PCR Diagnostische test zomereczeem (ELISA histamine) Merker-ondersteunde selectie Marker assisted selection for parentally imprinted QTN Sire line (IGF2+/IGF2+) Dam line boar (igf2-/igf2-) Terminal sire x Parent sow (IGF2+/IGF2+) (igf2- paternal = fatter) Prolificacy Slaughter pig (IGF2+ paternal = lean / igf2- maternal = silent) Carcass quality and uniformity
Subsidies partners COVAMEAT N.V.
Wetenschappelijke partners Diergenomica Prof. Johan Van Arendonck Prof. Martien Groenen Dr. Bart Ducro U. Wageningen, Nederland Prof. Michel Georges U. Luik Huisdieren Prof. Eddy Decuypere Dr. Nadia Everaert Fysiologie Prof. Bruno Goddeeris Immunulogie Dr. Jose Luis Noguera Dr. Romi Pena IRTA, Spanje Prof. Leif Andersson Uppsala, Zweden Prof. Theo Niewold Voeding en Gezondheid Dierproductie Prof. Stefaan De Smet UGent Dr. Daniël De Brabander ILVO-dier Diergeneeskunde Prof. Frank Gasthuys Prof. Rik Ducatelle Prof. E. Cox Prof. L.Peelman UGent Bioinformatica Prof. Yves Moreau Menselijke erfelijkheid Prof. Jean-Jacques Cassiman Prof. Harry Cuppens Prof. P. Marynen Menselijke erfelijkheid
Wie is wie? Diensthoofd Prof. Nadine Buys Ellen Liesbet Anneleen Tom Steven Post-docs Dr. Steven Janssens Kwantitatieve genetica Fokwaardeschattingen Dr. Anneleen Stinckens Moleculaire genetica Liesbreuken biggen Ir. Ellen Ons Diversiteit kippen Martine Rhea Chris Kirsten Nadine Laboranten Chris Lamberights Tom Luyten Doctorandi: Ir. Martine Schroyen (Bio-ir) Ir. Liesbet Peeters (Bio-ir) Kirsten De Keyser (DVM) Rhea De Wael (DVM) E.coli resistentie biggen Zomereczeem paarden Lymfoedeem trekpaarden Berengeur varkens