Duurzaam Fokken en Groen Onderwijs. Dr. Ir. Wiepk Voskamp-Harkema Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool Van Hall Larenstein

Transcriptie

1 Duurzaam Fokken en Groen Onderwijs Dr. Ir. Wiepk Voskamp-Harkema Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool Van Hall Larenstein

2 Lectoraat melkveehouderij Herd Management en Smart Dairy Farming - Kees Lokhorst Duurzame Melkveehouderij - Wiepk Voskamp Concurrerende Melkveehouderij - Molly Chen Pagina 2

3 Duurzame fokkerij In een duurzame fokkerij wordt op een evenwichtige manier rekening gehouden met zowel de belangen van mensen als de belangen van dieren. Pagina 3

4 Duurzame Fokkerij in de praktijk Melkveefokkerij Ontwikkelingen Foktechnisch Fokwaardeschatting Inteelt <2% # Kenmerken Gezondheid DNA technologie - elimineren erfelijke afwijkingen - selectie op minder sterk erfelijke kenmerken Pagina 4

5 Duurzame Fokkerij in de praktijk Melkveefokkerij Ontwikkelingen Foktechnisch Inteelt <2% # Kenmerken Gezondheid DNA technologie - elimineren erfelijke afwijkingen - selectie op minder sterk erfelijke kenmerken Organisatorisch Consolidatie Onderzoek en voorlichting Ethische commissie Pagina 5

6 Duurzame Fokkerij in de praktijk Melkveefokkerij Inweging in fokdoel Productie Exterieur Gezondheid Productie Exterieur Gezondheid Productie Duurzaamheid Gezondheid 2030 Pagina 6

7 Duurzame Fokkerij in de praktijk Melkveefokkerij Inweging in fokdoel Productie Exterieur Gezondheid 80 Productie Exterieur Gezondheid 60 Productie Duurzaamheid Gezondheid Pagina 7

8 Duurzame fokkerij Raad voor Dieraangelegenheden Afwegingskader voor fokkerij en voortplantingstechnieken: Hoe ver mag je gaan in het aanpassen van dieren aan de behoeften en belangen van de mens? Pagina 9

9 Duurzame fokkerij Raad voor Dieraangelegenheden Stappenplan met de volgende specifieke vragen: 1. Analyse van de status quo van de betreffende dierpopulatie en het aanvoeren van maatschappelijke, economische en alle andere argumenten waarom men tot een fokprogramma wenst over te gaan. 2. Wat wordt beoogd met het betreffende fokprogramma of de voortplantingstechniek en wat is het belang en de noodzaak ervan? 3. Hoe haalbaar is het geformuleerde fokdoel of het voortplantingsresultaat binnen tien jaar? 4. Zijn er reële alternatieven om het beoogde doel te bereiken? 5. Leidt het fokprogramma of de voortplantingstechniek tot schade aan de gezondheid of het welzijn van de betrokken dieren, waaronder behalve ouderdieren steeds ook Pagina 10

10 Duurzame fokkerij Raad voor Dieraangelegenheden Stappenplan met de volgende specifieke vragen: hun eventuele nakomelingen worden verstaan? Of draagt het wellicht bij tot verbetering van een bestaande slechte situatie op die gebieden? 6. Leidt het fokprogramma of de voortplantingstechniek tot aantasting van de integriteit van de betrokken dieren? Of draagt het wellicht bij tot verbetering van een bestaande slechte situatie op dat gebied? 7. Komt door toepassing van het fokprogramma of de voortplantingstechniek de volksgezondheid in het geding? Zo ja, hoe wordt die gewaarborgd? 8. Komt door toepassing van het fokprogramma of de voortplantingstechniek de biodiversiteit in het geding? Zo ja, hoe wordt die gewaarborgd? 9. Zijn er andere relevante waarden uit het One Health afwegingskader die meegenomen dienen te worden? Zo ja, welke en hoe worden deze meegenomen? Pagina 11

11 Initiatiefgroep Duurzame fokkerij Hoe kunnen via fokkerijlijnen stappen worden gezet gericht op de inzet van robuuste dieren in houderijsystemen? Pagina 12

12 Duurzame Fokkerij in de praktijk Ethische toetsing Voordelen van de handeling Gevolgen van de handeling welzijn van het dier de intrinsieke waarde van het dier duurzaamheid in smalle en brede zin Kwantificering door scores. Beredeneerd advies gegeven. Pagina 13

13 Duurzame Fokkerij in de praktijk Toetsing van aanvaardbaarheid Vragenlijst met 25 vragen, bijvoorbeeld: - Wiens / welk agro-economische belang wordt gediend bij het toepassen van deze handeling? - Hoe groot is de meerwaarde (en voor wie) die het toepassen van deze handeling oplevert ten opzichte van de huidige situatie? - Heeft het dier of de dieren belang bij de ingreep (positief effect op welzijn)? - Kan het doel van deze handeling op het eerste gezicht niet op een andere manier worden bereikt? (Zijn er alternatieven?; wat zijn de voor- en nadelen?) - Hoeveel last hebben de dieren van de directe ingreep of verandering? - Wordt het natuurlijk gedrag / functioneren van het dier meer dan tijdelijk beïnvloed? - Is er invloed op de biodiversiteit (aantal rassen)? Pagina 14

14 Duurzame Fokkerij in de praktijk Ethische commissie a) onafhankelijkheidscriteria: - er is minstens 1 lid van buiten de organisatie - er is minstens 1 lid van de commissie niet rechtstreeks betrokken bij het werken met dieren en het beleid ten aanzien van handelingen met dieren b) deskundigheidscriteria: - er is ten minste 1 deskundige op het gebied van dierethiek - er is ten minste 1 dierenarts - er is ten minste 1 deskundige op het gebied van voortplantingstechnieken - er is ten minste 1 deskundige op het gebied van fokkerij - er is ten minste 1 deskundige in het daadwerkelijk houden van dieren Pagina 15

15 Duurzame Fokkerij Levensduur Big Boukje 192 Pagina 16

16 Stellingen Pagina 17

17 Stelling Het is verantwoord om genomics (DNAtechnologie) in te zetten voor fokkerij op duurzaamheidskenmerken. Pagina 18

18 Stelling Een gen voor dwerggroei bij paarden moet hoe dan ook zo snel mogelijk uit de fokkerij worden verbannen. Pagina 19

19 Stelling Een gen voor waterhoofden bij paarden moet hoe dan ook zo snel mogelijk uit de fokkerij worden verbannen. Pagina 20

20 Stelling Sierhoenderen hebben soms overdreven voetbevedering. Het is acceptabel om hier op te fokken. Pagina 21

21 Dank u voor uw aandacht Wiepk Voskamp-Harkema