Zones op het Industrieterrein op slot gedaan?



Vergelijkbare documenten
Geluidzonering industrieterreinen: kunstgrepen versus bedrijfsbelangen

Beschikking maatwerkvoorschriften

Akoestisch Onderzoek Industrielawaai. Partiële herziening geluidszone Bedrijventerrein BZOB

Nota van Zienswijzen Bestemmingsplan Parapluherziening Geluidszone Hamburgerbroek

Ontwerpbesluit tot vaststelling van hogere grenswaarden in Frankrijk en omgeving Glindweg ex artikel 110a van de Wet geluidhinder

Beschikking Wet milieubeheer

Geluidreductieplan industrieterrein Stormpolder. Ontwerp

Industrielawaai Knelpunten en oplossingen

Hogere grenswaarden Wet geluidhinder BESLUIT

AKOESTISCHE TOELICHTING

bestemmingsplan partiële herziening Vereenigde Binnenpolder 2005 geluidzone industrie Toelichting

Akoestisch onderzoek evenementen Landgoed kasteel de Berckt te Baarlo ten behoeve van een ruimtelijke onderbouwing

Adviseurs voor bouw, industrie, verkeer, milieu en software. Rapport I R001 Industrieterrein De Fluun, gemeente Montferland

BESCHIKKING. Maatwerkvoorschriften Activiteitenbesluit. datum: 11 augustus 2017 Gemeente Bronckhorst kenmerk: 2017W0074

Beschikking van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant

Memo. Jennie ten Cate Gerrie Eleveld Advies, RUD Drenthe akoestische onderzoek Vaart 151, Gasselternijveen. Datum

Geluidsbeheersplan. Bedrijfsterrein Rijnhoek Bodegraven. Rapportnummer: Gouda, 23 februari Behandeld door: Mw. G.E.M.

Akoestisch inrichtingsplan 2011 Industrieterrein Axelse Vlakte II

Industrial noise; changes in legislation and regulations. Abstract

Toelichting. Bestemmingsplan. "Uitbreiding geluidzone Derde Merwedehaven"

Wet milieubeheer. Beschikking maatwerkvoorschriften

Beschikking maatwerkvoorschriften

ONTWERPBESLUIT HOGERE WAARDE VOOR DE TEN HOOGSTE TOELAATBARE GELUIDSBELASTING WET GELUIDHINDER

BESCHIKKING. Maatwerkvoorschrift Activiteitenbesluit. datum: 6 mei 2015 Gemeente Oost Gelre zaaknummer: 12499

Fig. 1: Geluidzones in de Drechtsteden (industrietereinen De Staart Dordrecht en Oosteind Papendrecht

februari 2012 Zonebeheerplan Industrieterrein Molendijk Industrieweg te Sliedrecht

Ontwerpbesluit vaststelling hogere waarden Wet geluidhinder ten behoeve van het bestemmingsplan Noordeinde in Wormerveer

(ontwerp) MAATWERKBESLUIT. Besluit algemene regels voor inrichtingen milieubeheer (Activiteitenbesluit)

CONVENANT GELUIDRUIMTE VOOR BEDRIJVEN. 01 juni 2005

Bestemmingsplan Centrum-Oss Bijlage 6: Akoestisch onderzoek woningen Bram van den Berghstraat november 2012

Geluid in bestemmingsplannen

GEMEENTE SLIEDRECHT. Bestemmingsplan Westwijk II Vastgesteld door de raad van de gemeente Sliedrecht op 29 september 2008

AANPAK VAN GELDERS INDUSTRIELAWAAI IN RELATIE TOT AKOESTISCH VOLLE TERREINEN INHOUD PRESENTATIE

Bestemmingsplan Ypenburg - Deelplan 20. Vastgesteld

Bestemmingsplan Ladonk. Ondernemers bedrijventerrein 21 maart 2013 Raadszaal

Wet geluidhinder. beschikking

Toelichting op het bestemmingsplan Geluidzone industrieterrein Werkendam

Wet milieubeheer. Beschikking maatwerkvoorschriften

Akoestisch onderzoek woning Hemkade 48a. Onderzoek in het kader van bestemmingsplan Bedrijven-Zuid

Concept Akoestisch onderzoek Bestemmingsplan Geluidszone industrieterrein Heimanswetering. Gemeente Alphen aan de Rijn

Wijziging bestemming woning Aviolandalaan 27 te Hoogerheide, gemeente Woensdrecht

Akoestisch Rapport Wijziging van het bestemmingsplan Oosthoek te Zoeterwoude. Rapportnummer PdW

NOTA VAN BEANTWOORDING ZIENSWIJZEN ONTWERPBESTEMMINGSPLAN TWEEDE BLOKSWEG 42 Versie: 9 januari 2017

BELEIDSNOTA. Geluidreductieplan gemeente Aalten. Ontwerp

Akoestisch onderzoek Industrielawaai. 1 woning aan Den Heikop Elsendorp

Geluidverkaveling Haven- en industrieterrein

Geluid in de omgeving ten gevolge van evenementen rond de Wijthmenerplas te Zwolle

BESLUIT. Omgevingsdienst Regio Arnhiem OMGEVINGSVERGUWNING

Akoestisch onderzoek 1 extra woning Landsweg deelgebied 2 te Brielle Geluidsrapport ten behoeve van vaststellen hogere waarde in het kader van de Wet

E115J11ij ( 55.

Ontwerpbesluit vaststelling hogere waarden Wet geluidhinder

Rapport. Opdrachtgever: Gemeente Venray Rapportnummer: F RA Datum: 23 september 2011 LL/LL/LvI/F RA

Gemeentebestuur Spuiboulevard GR DORDRECHT

Bestemmingsplan Maximabrug te Alphen aan den Rijn Geluidbeperkende maatregelen aan de nieuwe wegen

Wet geluidhinder Besluit hogere waarden woningen Havenstraat 151 en 155 in Zaandam. De hoctere waarde heeft betrekkinct oo het volctende ctercelen:

Rapport :

Definitieve beschikking

Paraplu herziening geluidzone industrielawaai Bergweide (analoog)

BESCHIKKING. Maatwerkvoorschriften Activiteitenbesluit. datum: 13 september 2016 Gemeente Bronckhorst kenmerk: 2016MA066

Beschikking maatwerkvoorschriften

Nota wijzigingen bestemmingsplan Molendijk-Industrieweg n.a.v. Uitspraak Raad van State

Partiële herziening zone industrielawaai Molendijk-Industrieweg. ontwerpbestemmingsplan. rboi. 25 jaar adviseurs ruimtelijke ordening

De Crisis- en herstelwet in de praktijk

Wet geluidhinder / Besluit geluidhinder / Besluit geluid milieubeheer. Tabel 1 Grenswaarden voor bestemde ligplaatsen

Datum Referentie Uw referentie Behandeld door 2 oktober M. van Wijngaarden/CVr

Wet geluidhinder. Ontwerp-beschikking

bestemmingsplan Hierden Dorp

Toelichting. Bestemmingsplan. "Uitbreiding geluidzone Derde Merwedehaven"

Facetbestemmingsplan geluidzone industrie Bedrijventerrein Duurkenakker V O O R O N T W E R P

BESLUIT HOGERE WAARDE VOOR DE TEN HOOGSTE TOELAATBARE GELUIDSBELASTING WET GELUIDHINDER

Bijlage 1. NOTA VAN BEANTWOORDING ZIENSWIJZEN Uitwerkingsplan Zevenhuizen-Zuid, fase 1

Ontwerpbesluit Hogere waarde Industrielawaai Wet geluidhinder Bestemmingsplan Eerbeek

Bestemmingsplan en geluid

(ONTWERP)BESCHIKKING WIJZIGING OMGEVINGSVERGUNNING. Begemann Milieutechniek te Dordrecht

Hogere waarden Wet geluidhinder ONTWERP-BESLUIT

de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, verweerder.

Memorandum GAD Milieudienst Zuid-Holland Zuid. Datum 20 februari 2009 Toelichting hogere grenswaarde woningen. 1.

Addendum. Inleiding Toetsingskader plansituatie

Notitie Geluidzonering industrieterreinen Coevorden. juni 2009

Toelichting op het geluidbeleid van de gemeente Lelystad en de wet- en regelgeving

Geluidruimteverdeling Wageningen Campus e.o.

Samenvatting: Inleiding: Afweging: Advies:

BESLUIT VASTSTELLING HOGERE GRENSWAARDEN bestemmingsplan Havenkwartier, 2e partiële herziening

1. Inleiding. Notitie. 1.1 Algemeen. 1.2 Analyse

Rapport. Akoestisch onderzoek Zoneaanpassing IT Langs de Linge Gorinchem. Stadshuisplein 1, 4205 AZ GORINCHEM Postbus 108, 4200 AC GORINCHEM

Uitbreiding agrarisch bedrijf Winschoterweg Groningen

Akoestisch onderzoek Norit Nederland B.V. te Klazienaveen 11 op 12 december 2008

Ruimtelijke onderbouwing

2. Advies commissie bezwaarschriften. 3. Uitspraak rechtbank Noord-Nederland. 4. Uittreksel bestemmingsplan Komplan Haren

Toedeling geluidruimte bedrijventerrein Lorentz

2. Juridisch planologische procedure

Pascalkwartier te Rotterdam fase 2; onderbouwing geluid 3 november 2015 EdB/ TvD/ CJ/ FB NO-001

Inhoud voorstel aan Raad

Hendrik Ido Ambacht Nijverheidsweg 35 geluid. wijzigingsplan

Geluidverdeelplan HoogTij Regels

Akoestisch onderzoek. Onderwerp Gemaal 2e Bloksweg te Waddinxveen Datum 30 mei 2016 Geluidwaarnemer Maarten Groen Kenmerk


Geluidverdeelplan HoogTij Regels

ROM INTEGRAAL ADVIES. Gemeente Stichtse Vecht. T.a.v. ROM integraal advies Bisonspoor P2 en P3 Maarssen; Integraal adviesverzoek bestemmingsplan

BESLUIT WET GELUIDHINDER

Transcriptie:

1/11 Jan Granneman Peutz j.granneman@zoetermeer.peutz.nl; Postbus 696, 2700 AR Zoetermeer Samenvatting De zeer ingrijpende consequenties van recente uitspraken van de Raad van State leiden tot een noodzakelijke (her-)bezinning omtrent de wijze van zonebewaking bij gezoneerde industrieterreinen. Overschrijding van de zonegrens, zelfs indien deze puur formeel van aard is, houdt industrieterreinen namelijk in een wurggreep en belemmert milieuhygiënisch alleszins verantwoorde veranderingen van bedrijven. Het is urgent om de formele overschrijding van zonegrenzen zo snel mogelijk teniet te doen, bij voorkeur zonder tijdrovende procedures. Een tijdelijke oplossing voor het klemmende probleem is voorzien in een amendement op het wetsvoorstel wijziging Wet geluidhinder (fase 1). Relevante jurisprudentie, nieuwe wetgeving en aanbevelingen voor adequaat zonebeheer worden behandeld. 1. Inleiding De zeer ingrijpende consequenties van recente uitspraken van de Raad van State leiden tot een noodzakelijke (her-)bezinning omtrent de wijze van zonebewaking. Overschrijding van de zonegrens, zelfs indien deze puur formeel van aard is, houdt industrieterreinen namelijk in een wurggreep en belemmert milieuhygiënisch alleszins verantwoorde veranderingen van bedrijven. Zonebewakingsperikelen, relevante jurisprudentie, nieuwe wetgeving en aanbevelingen voor adequaat zonebeheer worden behandeld. 2. Zonegrens: overeenkomst met de werkelijkheid De discrepantie tussen de berekende geluidbelasting op de zonegrens en de feitelijk aldaar gemeten waarde heeft diverse oorzaken: - De berekende geluidbelasting is in de regel gebaseerd op de formeel toegestane geluidemissie. Die is ontleend aan de grenswaarden in vergunningen op grond van de representatieve bedrijfssituatie of standaard grenswaarden in AMvB s voor nietvergunningplichtige bedrijven. Bij een uitgebreid industrieterrein met diverse bedrijven is de kans klein dat tijdens een meetsessie uitgevoerd onder de voorgeschreven meteorologische condities elk bedrijf gelijktijdig die vergunde geluidemissie veroorzaakt. De geluidimmissie op de zonegrens zal meestal lager zijn dan de berekende geluidbelasting.

2/11 - De geluidimmissie dient bepaald te worden onder meteoraamcondities, zoals meewind. Bij een uitgebreid en langgerekt industrieterrein (zie bijvoorbeeld figuur 1) zullen nooit alle bedrijven zelfs die met een min of meer volcontinue bedrijfsvoering onder dezelfde meteocondities bijdragen aan de geluidbelasting op een bepaald punt op de zonegrens. Ook dit leidt tot verschillen tussen metingen en berekeningen. - Daarnaast hebben meteorologische omstandigheden een onmiskenbare invloed op de momentane geluidimmissieniveaus. Figuur 2 illustreert de fluctuaties tijdens geluidmetingen aan een constante geluidbron op relatief grote afstand. Het testen van een heihamer bij een offshore-installatie aan de havenligplaats heeft een vrijwel constant geluidvermogen. Door variaties in windrichting en snelheid vertonen de piekniveaus op 500 m afstand reeds variaties van 4 db en op 1300 m zelfs van 8 db. De gebruikelijke overdrachtsmodellen zijn niet geschikt voor de berekening van geluidimmissieniveaus op dergelijke grote afstanden. Figuur 1. Voorbeeld van een langgerekt industrieterrein: Europoort met bijbehorende geluidcontouren

3/11 Figuur 2. Variaties in geluidoverdracht: constante geluidbron en immissieniveaus op grotere afstanden De zonegrens gebaseerd op een voorgeschreven berekening van de geluidbelasting en de bijbehorende geluidzone hebben vooral een planologische betekenis. Op basis van de berekende geluidcontouren in combinatie met beleidsmatige afwegingen (bijvoorbeeld toekomstplannen van bedrijven, woningbouwplannen) is een planologisch aandachtsgebied gedefinieerd (de geluidzone). De wettelijke bepalingen behorende bij de geluidzone bepalen de geluidruimte voor bedrijven en de mogelijkheid van woningbouw. De beperkte relatie tussen de berekende en feitelijke geluidbelasting is van belang voor een evenwichtige omgang met de zonegrens. Niet onvermeld mag blijven dat talrijke geluidzones naar later is gebleken foutief dan wel onnodig krap zijn vastgesteld vanwege onvoldoende inzicht in de bedrijfsvoering respectievelijk de benodigde akoestische ruimte voor de lange termijn. Te beperkte zonegrenzen liggen bovendien soms op locaties waar dit geen milieuhygiënisch doel dient, zoals in weilanden en kanalen.

4/11 Ook de motie Tommel (alle zones zijn voor 1 juli 1993 vastgesteld, anders gelden deze van rechtswege) heeft geleid tot talrijke haastklussen (grote-stappen-gauw-thuis) met navenante onzorgvuldigheden in zonebesluiten. 3. Constateringen Het is van belang te constateren dat zonering primair een planologisch instrument is, dat: - zelden een (nauwkeurige) relatie heeft met de akoestische werkelijkheid; - sterke formele eisen kent; - ingrijpende consequenties heeft voor bedrijven en woningbouw; - procedureel uiterst arbeidsintensief is, niet alleen bij de vaststelling maar ook bij het beheer. Doel daarbij is helderheid te verschaffen in het spanningveld tussen oprukkende woningbouw en uitdijende industrie. Zonering als instrument daartoe vereist onderhoud. De gevolgen van niet-adequate zonebewaking zijn pijnlijk openbaar geworden door Raad van State-uitspraken met dramatische gevolgen voor bedrijven op dat gezoneerde industrieterrein. Daarbij wordt vaak wel voornoemde doelstelling te kort gedaan. 4. Adequaat zonebeheer Goed zonebeheer vereist het actueel houden van het beheersmodel en het oplossen van knelpunten, bijvoorbeeld door vergunningaanpassingen. Dit vereist continu inzicht in alle akoestisch relevante veranderingen op het industrieterrein door oprichting, wijziging of uitbreiding (al dan niet binnen een milieuvergunningprocedure). Zo kan de sloop van een gebouw in bepaalde richtingen een wezenlijke hogere geluidemissie inhouden (wegvallen afscherming). Ook uitbreiding van bedrijfstijden naar de nachtperiode met ongewijzigde productiecapaciteit kan akoestisch grote gevolgen hebben. Voor lege kavels moet geluidruimte gereserveerd zijn voor toekomstige gebruikers bijvoorbeeld in de vorm van db(a)/m 2 afhankelijk van het toegestane soort bedrijven. Indien informatie-uitwisseling tussen zonebeheerder en diensten die bij de besluitvorming over veranderingen zijn betrokken, niet goed is geregeld, is de basis voor de onderhavige problematiek gelegd. Navrant is dat achterstallig onderhoud in zonebeheer vaak pas aandacht krijgt wanneer de gevolgen (vergunningweigering of vernietiging) zich manifesteren. Adequaat zonebeheer vraagt bij het afdwingen van akoestische voorzieningen bij individuele bedrijven de nodige realiteitszin. Men denke aan de werkwijze bij grote industrieterreinen waar grenswaarden verleend worden die meer dan 20 db(a) onder de grenswaarde voor het industrieterrein als geheel liggen. Bedrijven worden afgerekend op zeer geringe

5/11 geluidbijdragen (<< 0,01 db), zonder meetbaar effect van daardoor noodzakelijke maatregelen. Dit is akoestisch-boekhoudkundig verklaarbaar maar mist vanuit de primaire doelstelling van geluidbeheersing (bronreductie) zijn doel. 5. Bijdrage van niet-vergunningplichtige bedrijven aan problematiek Niet-adequate zonebewaking is mede veroorzaakt door een toegenomen aantal (categorieën van) bedrijven die niet meer vergunningplichtig zijn, maar vallen onder een zogenaamde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Daarbij gelden standaard geluidvoorschriften, met grenswaarden die voorheen golden op 50 m afstand van de inrichting en gerelateerd waren aan het referentieniveau van het omgevingsgeluid. Bij de modernisering van die AMvB s zijn geluidvoorschriften zodanig gewijzigd dat thans sprake is van een standaard grenswaarde van 50 db(a)-etmaalwaarde die bovendien geldt ter hoogte van de dichtstbijzijnde woningen. Deze wijzigingen hebben geleid tot een significante toename van de formele geluidruimte van vrijwel elk AMvB-bedrijf, met een groot, maar vaak onnodig beslag op de beschikbare geluidruimte van het gezoneerde industrieterrein als geheel. Aan deze bedrijven kunnen zogenaamde nadere eisen opgelegd worden met aangescherpte geluidgrenswaarden die recht doen aan enerzijds de noodzakelijke geluidbehoefte en anderzijds de inpasbaarheid binnen de zone. Dit vraagt specifieke acties van de zonebeheerder buiten een lopende vergunningprocedure om hetgeen verklaart waarom deze vorm van zonebeheer vaak is verzuimd. 6. Verruimen van de zone als oplossing? Het verruimen van de zone, bijvoorbeeld in akoestisch niet-kritische richtingen, blijkt in de praktijk een moeizaam proces vanwege de vereiste r.o.-procedure. De wens daartoe komt vaak voort uit de gemeentelijke milieuafdeling maar dient uitgewerkt te worden door de r.o.- afdeling. Die is daartoe niet altijd bereid, bijvoorbeeld omdat een politiek draagvlak daarvoor ontbreekt. Ook kan sprake zijn van een zonegrens in diverse bestemmingsplannen vaak ook nog liggend in verschillende gemeenten die alle door partiële herziening aangepast moeten worden: een tijdrovende bezigheid. Zoneverruiming is ook niet altijd de oplossing van dit knelpunt omdat binnen de geluidzone een hogere geluidbelasting toelaatbaar moet kunnen zijn. Ter hoogte van woningen binnen de zone gelden maximale grenswaarden (MTG s) waarbij voor verruiming aparte ontheffingscriteria gelden (art 67 Wet geluidhinder). Indien na eerste zonevaststelling reeds verruiming heeft plaatsgevonden, is verdere verruiming wettelijk onmogelijk.

6/11 7. Jurisprudentie De volgende Raad van State-uitspraken hebben een relatie hebben met zonebewaking. Een nadere eis met lagere geluidgrenswaarden acht de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: ABRS) toelaatbaar omdat deze aanscherping nodig is voor goed zonebeheer, de bedrijfsvoering erdoor niet wordt belemmerd en de nieuwe grenswaarden gelijk zijn aan die in een eerder akoestisch onderzoek vanwege het bedrijf en de bedrijfsvoering nadien niet is gewijzigd [1]. Een inrichting bevindt zich gedeeltelijk op het gezoneerde industrieterrein en gedeeltelijk daarbuiten. Bij vergunningverlening heeft het bevoegd gezag het deel op het gezoneerde industrieterrein getoetst aan de zonegrens, en het deel erbuiten aan de Handreiking industrielawaai en vergunningverlening [2]. De ABRS acht die methodiek akkoord. Echter het referentieniveau van het omgevingsgeluid is niet correct bepaald, namelijk berekend vanuit het industrielawaaimodel. Derhalve zijn de daarop gebaseerde geluidgrenswaarden niet correct tot stand gekomen, en dient een en ander opnieuw gedaan te worden [3]. Een betonmortelcentrale levert 12 keer per jaar in de nachtperiode, hetgeen door het bevoegd gezag als incidenteel wordt beoordeeld. De levering in de nachtperiode maakt dus geen deel uit van de representatieve bedrijfssituatie en wordt derhalve niet aan de geluidgrenswaarden getoetst. De ABRS vernietigt dat geluidvoorschrift omdat niet is onderzocht of ten tijde van het zonebesluit die 12 keer in de nachtperiode wél tot de representatieve bedrijfssituatie was gerekend; daarmee heeft het bevoegd gezag onzorgvuldig gehandeld [4]. Daarnaast zijn de laatste jaren opmerkelijke Raad van State-uitspraken verschenen, die gezoneerde industrieterreinen, waar een overschrijding van de zonegrens optreedt, volledig op slot zetten. Dit geldt zowel voor de gebruiksmogelijkheden van lege kavels als voor veranderingen bij bestaande bedrijven. De volgende uitspraken zijn exemplarisch voor de geconstateerde problematiek. Het bevoegd gezag weigert de aangevraagde revisievergunning in het kader van de Wet milieubeheer (Wm) omdat de zonegrens wordt overschreden. Bij eerdere zonevaststelling was de geluidbijdrage van dat bedrijf vergeten. De ABRS oordeelt dat de vergunning terecht is geweigerd vanwege die zonegrensoverschrijding. Het argument dat het bedrijf ten tijde van zonevaststelling was genegeerd had destijds in de daarbij behorende procedure als bezwaar ingebracht moeten worden. Interessante constateringen:

7/11 - het bedrijf beschikte reeds over een Wm-vergunning: de daarin opgenomen geluidgrenswaarden hadden bij zonevaststelling beschouwd moeten worden; - inmiddels valt het bedrijf onder de AMvB Opslag- en transportbedrijven milieubeheer, waarbij de standaard geluidgrenswaarden gelden zonder toetsing aan de zonegrens. Dus einde probleem voor het bedrijf, maar niet voor de andere bedrijven omdat wel met de geluidruimte van dat bedrijf rekening gehouden moet worden [5]. De geluidgrenswaarden in de vigerende vergunning van een metaalverwerkend bedrijf leiden tot overschrijding van de zonegrens. Het bevoegd gezag besluit om die reden in de revisievergunning de grenswaarden aan te scherpen. Het bedrijf gaat daartegen in beroep. De ABRS wijst dat beroep af omdat: - overschrijding van de zonegrens ontoelaatbaar is; - het bedrijf kan voldoen aan de aangescherpte grenswaarden zonder geluidreducerende voorzieningen [6]. Een bestaande verzinkerij vraagt vergunning aan, waarbij deze op de zonegrens in de dagperiode equivalente geluidimmissieniveaus veroorzaakt van 34 32 40 db(a). De totale geluidsniveaus ten gevolge van alle bedrijven bedraagt 50,7 51,7 50,5 db(a). Omwonenden gaan in beroep. De ABRS vernietigt de vergunning omdat het bedrijf zij het gering bijdraagt aan de overschrijding van de geluidzone. Het feit dat AMvB-bedrijven op dat industrieterrein een overschot aan onbenutte geluidruimte hebben doet daar niets aan af, evenmin als het feit dat een bedrijf is opgeheven [7]. Een bedrijf heeft een nieuwe puinbreekinstallatie in gebruik genomen die meer geluid produceert dan de vorige. Het bedrijf maakt aanspraak op vrijgevallen geluidruimte bij andere bedrijven. Het bevoegd gezag oefent bestuursdwang uit, waartegen het bedrijf in beroep gaat. De ABRS verwerpt het beroep. De vrijval van geluidruimte dient namelijk eerst bevestigd te worden door intrekking van vergunningen, omdat anders die bedrijven opnieuw aanspraak op die geluidruimte kunnen maken [8]. Bij zonebeheer wordt in het algemeen een bepaalde geluidruimte gereserveerd aan lege kavels ten behoeve van nieuw te vestigen bedrijven. Dat is volgens de ABRS met verwijzing naar artikel 54 van de Wgh echter geen argument om de geluidruimte-claim van een ander bedrijf te weigeren. Het gevolg is dat een lege kavel leeg blijft [9].

8/11 8. Conclusies uit jurisprudentie Uit voornoemde jurisprudentie blijkt dat, indien de zonegrens wordt overschreden, er in het algemeen geen mogelijkheid bestaat om een oprichtingsvergunning aan een nieuw bedrijf of een revisievergunning aan een bestaand bedrijf te verlenen. Er kan niet geanticipeerd worden op onbenutte of vrijgekomen geluidruimte bij andere bedrijven indien dat niet formeel is geregeld. Juridisch kan dat een correct oordeel zijn, het gaat wel voorbij aan de milieuhygiënische situatie indien de geluidbijdrage verwaarloosbaar is c.q. indien de feitelijke geluidruimte alleen op papier wordt opgemaakt door bijvoorbeeld AMvB-bedrijven. Uit voornoemde en andere jurisprudentie [10, 11] blijkt ook dat bij vergunningvernietiging door de ABRS vanwege een bestaande zonegrensoverschrijding de vergunningverlener feitelijk geen verweer heeft. In een aantal zaken was er geen analyse van de overschrijding, laat staan een plan van aanpak voor oplossing van dit knelpunt die bij de besluitvorming was betrokken. Dit is betreurenswaardig. Adequaat zonebeheer houdt namelijk grotendeels in: - verwerken van nieuw verleende geluidvoorschriften in de zonebeheermodellen; - intrekking van ongebruikte vergunde geluidruimte; - nadere eisen aan AMvB-bedrijven. Zonder adequate zonebewaking geldt voor dergelijke gezoneerde industrieterreinen: vol is vol, leeg blijft leeg. 9. Nieuw beleid industrielawaai Het huidige voorstel tot wijziging van de Wgh (fase 1) maakt gemeenten zonebeheerder tenzij die taak aan de provincie wordt overgedragen met als redenen: - de gemeente verleent veelal de Wm-vergunningen; - de gemeente geeft lege gronden uit; - de gemeente is primair verantwoordelijk voor het bestemmingsplan. De provincie blijft zonebeheerder voor regionale industrieterreinen. Of dit tot betere zonebewaking leidt moet afgewacht worden. Bij de behandeling van het wetsvoorstel in de Tweede Kamer zijn twee amendementen aangenomen, die ertoe strekken de wurggreep rond gezoneerde industrieterreinen te doen verslappen. Thans ligt dit wetsvoorstel bij de Eerste kamer. Verwacht wordt dat de gewijzigde wet in maart 2006 in werking treedt. Een tijdelijke oplossing voor het klemmende zoneprobleem is voorzien in een amendement waarvan de inhoud is verwoord in het toegevoegde artikel 65. Daarin wordt het bevoegd gezag de mogelijkheid geboden op de zonegrens een 2 db hogere waarde vast te stellen dan

9/11 de geluidbelasting van 50 db(a)-etmaalwaarde. Daarvoor gelden wel vier nader geformuleerde randvoorwaarden, ondermeer: - de huidige gecumuleerde geluidbelasting ten gevolge van de gezamenlijke bedrijven wordt in belangrijke mate bepaald door bedrijven die vallen onder een AMvB ex artikel 8.40 Wet milieubeheer; - redelijkerwijs kan worden aangenomen dat de geluidbelasting binnen afzienbare tijd wordt teruggebracht tot de eerder geldende waarden. Hiermee wordt bereikt dat de formele maar materieel niet benutte geluidruimte van AMvB-bedrijven geen onnodige belemmering hoeft te vormen voor bedrijfsmatige initiatieven op gezoneerde industrieterreinen. Benadrukt moet worden dat dit amendement slechts een tijdelijke verlichting biedt, zodat een permanente oplossing nog steeds gevonden moet worden. In fase 2 van de wijziging Wgh is een definitieve regeling voor AMvBbedrijven gepland; de inhoud daarvan is nog niet bekend. Het andere amendement betreft de mogelijke toepassing van de Stad en milieubenadering voor gezoneerde industrieterreinen. Bij akoestisch volle industrieterreinen, die echter fysiek niet vol zijn, bestaat de mogelijkheid om toch tot vergunningverlening over te gaan. Juridisch deskundigen twijfelen echter aan de praktische toepasbaarheid van dat artikel. De mogelijkheid via de Stad en milieubenadering om af te wijken van wettelijke grenswaarden (stap 3) vereist namelijk dat alle wettelijke (ontheffings)mogelijkheden zijn benut (stap 2). Geluidruimte creëren voor bedrijven op een gezoneerd industrieterrein kan via het verruimen van de zonegrens c.q. het opleggen van een nadere eis aan AMvB-bedrijven (die de formele geluidruimte niet nodig hebben). Vanwege die wettelijke oplossingsmogelijkheden zou men nooit aan stap 3 toekomen. Daarmee zou dit amendement een lege huls hebben opgeleverd. 10. Aanbevelingen Bij besluitvorming omtrent de zoneringstechnische inpasbaarheid van nieuwe initiatieven van bedrijven dienen minder de formele en meer de milieuhygiënische implicaties als criterium te worden gehanteerd. Het is urgent om de formele overschrijding van zonegrenzen zo snel mogelijk teniet te doen, bij voorkeur zonder tijdrovende procedures. Verschillende oplossingen zijn denkbaar voor AMvB-bedrijven: - Een veel gehoorde oplossing is de volgende. Wijzig de standaard geluidvoorschriften zodanig dat de grenswaarde geldt op relatief korte afstand, bijvoorbeeld 50 m. Daarnaast de standaard grenswaarden verlagen, in het bijzonder voor de avond- en nachtperiode indien het bedrijf in die perioden geen activiteiten ontplooit. Het principiële bezwaar daartegen is dat een planologisch probleem-op-papier wordt opgelost door aanscherping

10/11 van formele milieurechten. Daarnaast is die wending moeilijk uit te leggen: een AMvBbedrijf, gevestigd op een gezoneerd industrieterrein (nota bene bedoeld voor bedrijven met een relevante geluiduitstraling), mag aannemen dat zijn bedrijfsvoering niet (onnodig) belemmerd kan worden door strenge geluidgrenswaarden. Indien deze oplossingsrichting wordt doorgevoerd dient enige differentiatie aangebracht te worden rekening houdend met de aard van het bedrijf en de locatie op het industrieterrein; dit is echter strijdig met het streven naar uniforme voorschriften. Als alternatief geldt een grote mate van bereidwilligheid om nadere eisen met ruimere grenswaarden op te nemen indien dat gerechtvaardigd wordt door de aard van het bedrijf en zijn bedrijfsvoering (bijvoorbeeld distributiecentrum met ook veel avond- en nachtverkeer). - Negeer bij zonebeheer alle AMvB-bedrijven. Als argument daarvoor geldt dat de meeste AMvB-bedrijven een relatief geringe geluidemissie hebben en zeker die geluidemissie niet onderling gelijktijdig op dezelfde dag emitteren (aspect van redelijke sommatie ). Ook die vereenvoudiging vereist vanuit adequaat zonebeheer differentiatie, bijvoorbeeld door bepaalde akoestisch relevante bedrijven (zie voornoemd voorbeeld) wel in het zonebeheer mee te nemen. Dat vereist dan vervolgens wel een nadere eis met aangepaste geluidgrenswaarden, hetgeen als bezwaar heeft dat steeds verder naar een verkapte vergunningprocedure wordt opgeschoven. - Definieer akoestisch niet-relevante categorieën AMvB-bedrijven bijvoorbeeld met de VNG-publicatie Bedrijven en milieuzonering en negeer deze bij zonebeheer. Stel nadere eisen voor akoestisch relevante AMvB-bedrijven (bijvoorbeeld transportondernemingen, distributiebedrijven, timmerwerkplaatsen) en neem die op bij zonebeheer. - Leg collectief een nadere eis op aan alle AMvB-bedrijven op het gezoneerde industrieterrein, bijvoorbeeld 50 db(a)-etmaalwaarde op 50 m afstand, tenzij aangetoond wordt dat meer geluidruimte vereist is, en ook toelaatbaar is vanwege de locatie op het industrieterrein. Dit kan desgewenst geformaliseerd worden door te mogen aansluiten bij desbetreffend gemeentelijk geluidbeleid (vergelijk een dergelijk artikel in het Besluit landbouw milieubeheer). Ook in het huidige voorstel voor de geluidparagraaf in de verzamel-amvb is een dergelijke opening geboden in voorschrift 4: Voorschrift 1 (grenswaarden) is niet van toepassing op inrichtingen die zijn gelegen in een gebied waarvoor bij of krachtens een gemeentelijke verordening afwijkende geluidsnormen zijn vastgesteld (...). Met dit voorschrift wordt beoogd om gemeenten een algemene bevoegdheid te geven tot het vaststellen van eigen, gebiedsgericht geluidbeleid en zo, door differentiatie, verdergaande flexibilisering te bereiken (vergroot bijvoorbeeld de mogelijkheden voor industrie). In een aantal van de bestaande 8.40 AMvB s is een dergelijk voorschrift opgenomen, maar dan met de toevoeging dat het in het gebied heersende referentieniveau niet mag worden overschreden.

11/11 11. Conclusies Het verschil tussen de akoestische en de juridische werkelijkheid bij geluidzonering is evident. Een akoestisch verwaarloosbare geluidbijdrage is juridisch ontoelaatbaar indien de wettelijke grenswaarde op de zonegrens rekentechnisch wordt overschreden. Recente jurisprudentie, wat ook de formeel-juridisch argumentatie moge zijn, gaat voorbij aan de milieuhygiënische bedoeling van geluidzonering. Vergunningen worden vernietigd of geweigerd aan bedrijven die geen oorzaak zijn van het probleem (een te volle zone) en door de beperkte geluidemissie ook niet kunnen bijdragen aan de oplossing ervan. Het moet toch mogelijk zijn in deze beoordeling de werkelijke relevantie van geluidbijdragen te betrekken. Het is essentieel een werkbare oplossing te vinden voor het formele probleem van zonegrensoverschrijding door AMvB-bedrijven. Diverse oplossingsrichtingen zijn aangereikt. Wel moet vermeden worden dat het planologisch-formele probleem over de rug van dergelijke bedrijven wordt opgelost. 12. Referenties 1. ABRS 200400974/1 d.d. 30-06-2004 2. Handreiking industrielawaai en vergunningverlening, oktober 1998, Ministerie van VROM 3. ABRS 200303698/1 d.d. 21-07-2004 4. ABRS 200205169/1 d.d. 13-08-2003 5. ABRS E03.94.0829 d.d 16-06-1995 6. ABRS 200104201/1 d.d. 18-09-2002 7. ABRS 200206962/1 d.d. 11-02-2004 8. ABRS 200206557/1 d.d. 28-01-2004 9. ABRS 200202551/1 d.d. 11-12-2002 10. ABRS 200204963/1 en 200204963/2 d.d. 29-01-2003 11. ABRS 200400465/1 d.d.26-01-2005