Transities in de ouderenzorg: verantwoordelijkheden van burgers 26 juni 2014
Programma 15:00 uur Welkom door dagvoorzitter Prof. dr. Katrien Luijkx 15:10 uur Presentatie sprekers: Lilian Linders Ad Pijnenborg 15:50 uur Discussie 16:45 uur Afsluiting en borrel
Prof. dr. Katrien Luijkx
Prof. dr. Katrien Luijkx Sociale Wetenschappen Toegepast Ouderen Langdurige verzorging, kwetsbaarheid, kleinschalig wonen, laatste levensfase Tranzo Sinds 2004, per 1-11- 13 bijzonder hoogleraar
AW en leerstoel Ouderen(zorg)
Ambitie In samenwerking met organisaties: Kennis over leefwereld van ouderen Innovaties ontwikkelen en evalueren Voldoende ruimte voor zelfredzaamheid en eigen regie Bijdragen aan de transitie in de ouderenzorg
Transitie in de ouderenzorg Meer zorg met minder mensen Vraagsturing Decentralisatie Eigen verantwoordelijkheid
Lilian Linders
Het versterken van informele zorg: een paradoxaal uitgangspunt L.linders@fontys.nl Lilian Linders Lector Beroepsinnovatie Social Work Fontys Hogeschool Sociale Studies 06 50242166 26 juni 2014 Tranzo Zorgsalon Transities in de ouderenzorg: de verantwoordelijkheid van ouderen 9
1. Maatschappelijke ondersteuning - Wmo werkplaats - Implementatieproject - mantelzorgonderzoek Ter introductie: Lectoraat beroepsinnovatie Social Work 2. Bijzonder Domein Beroepsinnovatie Jeugdzorg en Welzijn, gefinancierd door 8 werkveldpartners op gebied van jeugdzorg, jeugdwelzijn en jeugdgezondheidszorg 10
Druk op de samenleving neemt toe Extramuralisering gaat door Evenals langer zelfstandig wonen ouderen Transities (één gezin, een plan, één regisseur) - Decentralisatie AWBZ-WMO: meer kwetsbare groepen in de samenleving - Transities jeugdzorg: opvoeden in en door de samenleving - Uitvoering Participatiewet naar gemeenten Veel meer kwetsbare groepen onder de vlag van gemeente, die tegelijkertijd moet bezuinigen 11
Beleid bemoeit zich steeds meer met het informele Zo zelfredzaam mogelijk zijn Meer eigen verantwoordelijkheid nemen Eigen kracht inzetten En ook de samenleving moet hierin zijn verantwoordelijkheid nemen dus meer mantelzorg en vrijwilligerswerk 12
Meer kwetsbare ouderen in de wijk De wijk Sociale wijkteams, multidisciplinaire wijkteams, generalistenteams Wijkactiviteiten sluiten vaak niet aan bij kwetsbare ouderen Fysieke afstand ouderen/kinderen/familieleden en geïndividualiseerd buurschap 13
Wat hebben mantelzorgers nodig? Goeie zorg voor zorgvrager Regelzaken, bureaucratische romplslomp Luisterend oor Begrip, respect, gezien en gehoord worden Verlangen naar ondersteuning door en via huisartsen 14
Discrepantie ondersteuningsvraag en - aanbod Mantelzorger Wil geen respijt Is vraagverlegen Wil regie houden Last van regeldruk Luisterend oor nodig Onlosmakelijk verbonden met zorgvrager Aanbieder Biedt respijt Op afstand Aanbodgericht Bureaucratisch Vakjargon Isoleert mantelzorger en zorgvrager 15
Aanbevelingen Sluit aan bij beleving, ook in taalgebruik. Mensen voelen zich geen mantelzorger maar partner van of kind van Hou er rekening mee dat het primaire belang van de mantelzorger goeie zorg is aan zorgvrager Bijna elke cliënt heeft naasten: betrek hen dan ook 16
Aanbevelingen Mantelzorgers spreken hun burgerkracht al aan. Wees actieve wegwijzer bij verkrijgen van ondersteuning Help hen bij aanpak regelzaken zorg: equivalent organizers in huishouden Lang niet altijd grote interventies nodig. Begrip, goed gesprek, luisterend oor, is vaak genoeg 17
Informele zorg als onderwerp van beleid: Word zelfredzamer en val meer terug op je buren, vrienden, familie Eigen kracht wordt gelanceerd als iets nieuws dat we nu (eindelijk eens) moeten gaan aanspreken Het accent op eigen verantwoordelijkheid heeft ongewenst neveneffect Het professionaliseren van vrijwilligers en verplichte mantelzorg 18
Vragen? 19
Ad Pijnenborg Ambassadeur Zorgcoöperatie Hoogeloon en Voorzitter Stichting Samen Anders Zorg De ouderen hebben het heft in eigen hand
Agenda 2014 26 september Zorgsalon: Transities binnen de jeugdzorg; wie is nu eigenlijk de kapitein? 10 oktober Oratie Prof. dr. Katrien Luijkx 7 november Oratie Prof. dr. Hendrik Roozen 27 november Zorgsalon: Transities en innovaties in het zorgstelsel Kijk voor de volledige agenda op www.tilburguniversity.edu/tranzo