De betekenis van de buurt in de zorg van mensen voor elkaar

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De betekenis van de buurt in de zorg van mensen voor elkaar"

Jurgen Boer
4 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De betekenis van de buurt in de zorg van mensen voor elkaar Lilian Linders Fontys Hogeschool Sociale Studies Schoor-VMCA-lezing oktober

2 Waar ga ik het over hebben? Burgerkracht in onze samenleving Ontwikkelingen in de sector Wat betekenen deze voor welzijn? Wat betekenen deze voor sociale professionals? 2

3 Burgerkracht 3

4 Druk op de samenleving neemt toe Extramuralisering gaat door Transities (één gezin, een plan, één regisseur) - Decentralisatie AWBZ-WMO: meer kwetsbare groepen in de samenleving - Transities jeugdzorg: opvoeden in en door de samenleving - Uitvoering Participatiewet naar gemeenten Veel meer kwetsbare groepen onder de vlag van gemeente, die tegelijkertijd moet bezuinigen 4

5 Speelveld welzijn verandert Steeds meer mensen met zorgvragen in de wijk Zorg en welzijn kruipen tegen elkaar aan en het wordt druk in de wijk Verschuiving van 2e lijn naar 1e lijn naar 0e lijn Concurrentie tussen instellingen die allemaal naar die eerste lijn bewegen wat voorheen vooral territorium welzijn was 5

6 Hoe? Door informele zorg te stimuleren en te versterken Verplichte mantelzorg Het professionaliseren van vrijwilligerswerk Het waarborgen van privacy bij vrijwilligerswerk Als we alles op alles zetten om te voorkomen dat er dingen fout gaan halen we de kracht uit het informele. 6

7 Hoe? Met een wijkgerichte aanpak Wijkgericht: sociale wijkteams, multidisciplinaire wijkteams, generalistenteams Gericht op het versterken van burgerkracht Outreachend 7

8 Voorbeeld: WIJeindhoven Teams met generalisten Wordt nu verder uitgerold over de stad Competenties generalist centraal in plaats van de methodieken die ze gebruiken Geen protocollisering van het professionele handelen: de professional beoordeelt zelf welk instrumentarium hij inzet 8

9 Kanttekening: oriëntatie burger niet alleen op wijk of dorp Verabsoluteer de wijk niet als eenheid waarin alles moet gebeuren Sociale netwerken zijn wijkoverstijgend Lijnen informele zorg houden niet op binnen de wijk Buurschap geïndividualiseerd 9

10 Wijkgerichte aanpak Wijk is handig als vindplaats en vaak ook als aangrijpingspunt voor interventies Meestal niet de oorzaak van problemen Niet altijd de oplossing, denk bv aan maatjes, zelfhulp, mantelzorg 10

11 Geïndividualiseerd buurschap Sociale afstand ten aanzien van buren is wat mensen willen Toch helpen mensen: één op één op basis van een persoonlijke relatie Slecht zichtbaar voor anderen Geïndividualiseerd buurschap is nadeel voor kwetsbare bewoners 11

12 Hulpbereidheid Er is wel hulpbereidheid maar die blijft vaak steken in handelingsverlegenheid Vraagverlegenheid: vooral bij mantelzorgers speelt vraagverlegenheid een grote rol Acceptatieschroom 12

13 Oorzaken vraagverlegenheid Angst voor afhankelijkheid: mensen voelen zich zelfredzamer als ze professionele steun ontvangen i.p.v. informele zorg Het is gemakkelijker te geven dan te ontvangen je moet iemand gunnen jou te helpen De controle willen houden Negatief beeld samenleving: Onderschatting hulpbereidheid van anderen 13

14 Welzijnswerkers hebben belangrijke troeven in handen Ze hebben veel ervaring in het verbinden van mensen Hebben een groot netwerk van bewoners Kennen de wijk op hun duimpje Werken al outreachend Signaleren Werken al heel breed en hebben een grote gereedschapskist 14

15 Welzijnswerkers zijn niet altijd opgeleid voor specifieke doelgroepen.zoals mensen met verstandelijke beperkingen, GGzproblematiek Professionals in wijkgerichte teams kunnen veel van elkaar leren Permanent leerproces in multidisciplinaire teams 15

16 Versterken sociale netwerken centraal Niet alleen outreachend werken maar daarna ook verbindend werken Met aandacht voor wederkerigheid: het is vaak gemakkelijker te geven dan te ontvangen Een professional mag niet accepteren dat hij/zij het enige contact in het leven van een hulpbehoevende of mantelzorger is Goede afstemming met vrijwilligersorganisaties Bijv. Humanitas, Zonnebloem, Maatjes, vriendendiensten zelfhulpgroepen, lotgenotencontacten, respijtzorg 16

17 Minder accent op zelfredzaamheid We moeten mensen leren te vragen (en nee leren incasseren) Ideaal van zelfredzaamheid nuanceren: Niet alleen spierballentaal over eigen kracht maar ook ruimte bieden voor kwetsbaarheid in onze samenleving Individualisering is mooi, maar mensen zijn sociale wezens Hulpbereidheid zichtbaar maken 17

18 Vragen? 18

Vergelijkbare documenten

Angst voor afhankelijkheid Over wederkerigheid en (on)afhankelijkheid in relaties tussen burgers

Angst voor afhankelijkheid Over wederkerigheid en (on)afhankelijkheid in relaties tussen burgers L.linders@fontys.nl Lilian Linders Fontys Hogeschool Sociale Studies 06 50242166 Masterclass Humanitas Academie