IoT Benchmark De status van IoT in Nederland
Management samenvatting Naar aanleiding van de verwachte groei van IoT-verbindingen, heeft Strict een onderzoek uitgevoerd naar de stand van zaken omtrent IoT bij organisaties in Nederland. De ondervraagde organisaties zijn actief in de branche telecom, zorg of spoor- en luchttransport. De organisaties wisselen in grootte van minder dan 10 werknemers tot meer dan 500. Uit het onderzoek blijkt dat het merendeel van de organisaties bezig is met IoT en ook het belang van IoT inziet. De problemen waar ze tegenaan lopen zitten vooral in het vormen van een business case om de gehele organisatie mee te krijgen. De bedrijven die nog niet zijn begonnen met IoT noemen dit ook als grootste probleemfactor en zijn daarnaast onzeker over privacy en security kwesties. De bedrijven die nog niet actief bezig zijn met IoT zitten allemaal in de branche zorg. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 2
Volgens Gartner zullen er in 2020, 20.6 miljard dingen verbonden zijn met het internet. Grofweg een verdubbeling ten opzichte van het aantal in 2018. Het is duidelijk: we kunnen niet meer om Internet of Things (IoT) heen. Deze enorme aantallen zijn aan de ene kant te wijden aan het consumentensegment (zoals slimme televisies en elektriciteitsmeters), maar ook aan het bedrijfsleven. Steeds meer wordt daar IoT ingezet als hulpmiddel om processen te optimaliseren, kosten te besparen of gewoonweg het leven makkelijker te maken. Aanleiding voor Strict om onderzoek te doen naar de stand van zaken omtrent IoT in organisaties. Demografische gegevens Het onderzoek is gehouden onder de relaties van Strict. Onze consultants en projectmanager voeren complexe IT projecten uit bij grote organisaties in Nederland. Deze organisaties zijn werkzaam in de branches zorg, overheid, industrie en transport. Onder deze relaties hebben wij een online enquête uitgezet en interviews gehouden. Dit leverde 31 reacties op de online enquête en 8 diepte-interviews op. De meeste respondenten van de online enquête zijn actief in de branche telecom, zorg of spoor- en luchttransport. Gegevens van de organisaties IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 3
Aan het onderzoek hebben verschillende soorten organisaties meegedaan. Binnen het onderzoek hebben we daarom gevraagd naar verschillende gegevens. Ten eerste hebben we gevraagd naar de grootte van het bedrijf of het bedrijfsonderdeel. Deze grootte verschilt van minder dan 10 man (32,3%) tot meer dan 500 man (38,7%). Naast de grootte van het bedrijf hebben we ook de vraag gesteld of het bedrijf een eindgebruiker of een leverancier/integrator is. Hieruit bleek dat twee derde (67,7%) van de ondervraagden een leverancier, ontwikkelaar of integrator is. Daarnaast bleek uit de vraag omtrent de rol binnen de organisatie dat het merendeel initiator is (67,7%) of een beslissende rol heeft (48,4%). Gebruikers konden hierbij meerdere rollen aangeven. Hierop sluit ook aan dat een derde (32,3%) van de ondervraagden innovatiemanager is en ruim een vijfde business manager (22,6%). IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 4
De resultaten De opkomst van IoT Op basis van de zoekwoorden trend in Google zien we dat IoT rond 2013/2014 wereldwijd interesse begon te wekken (gegevens uit Google Trends). Rond die tijd werd er steeds vaker op het woord gezocht en is het gestaag verder gegroeid. Hierbij moet wel vermeld worden dat het gaat om de zoekterm IoT, terwijl de bijhorende oplossingen al langer bestaan. De afgelopen jaren is echter pas een bewustzijn ontstaan omtrent het gebruik van deze oplossingen. Dit bewustzijn kwam ook naar voren in een van de diepte-interviews. Een bedrijf in de luchtvaartsector vertelde dat ze al langer gebruik maakten van sensoren en datacollectors. Deze data werd alleen lange tijd op een andere manier gebruikt, terwijl het ondertussen wordt ingezet om onderhoud te voorspellen. De oplossingen zijn er dus al langer, maar er wordt slimmer omgegaan met de data. Dit soort data wordt echter nog niet overal slim ingezet. Uit de enquête blijkt dat 32,3% pas net begonnen is en dat 12,9% nog helemaal niet begonnen is met de inzet van IoT. Opvallend is dat dit laatste aantal (de 12,9%) volledig te wijten is aan organisaties in de zorgsector. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 5
Het ontbreken van een goede business case en onzekerheid met betrekking tot security en privacy zijn de voornaamste redenen voor deze organisaties om nog niet te starten met een IoT project. Twee organisaties hebben daarnaast aangegeven dat het ontbreken van steun vanuit het management de voornaamste reden is. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 6
De soort IoT projecten De organisaties die wel projecten hebben lopen, hebben dit vooral op het gebied van Asset Tracking & Monitoring (70,4%) en Verbetering van de veiligheid (59,3%). Verder blijkt uit de diepte-interviews dat er over het algemeen pas gestart wordt met een project, wanneer er een valide business case gemaakt kan worden. In de meeste gevallen wordt dit project opgestart vanuit de innovatie afdeling (44,4%). Het starten van een project is vervolgens het meest succesvol wanneer het vanuit een kleine werkgroep gebeurt. Deze behalen het meeste succes op korte termijn. In de diepte-interviews adviseerden de relaties dan ook om klein te beginnen en gewoon te starten. De rol van IoT binnen de organisatie IoT draait om data en de opvolging die je daaraan geeft. Deze data kan helpen om de organisatie slimmer in te richten. De inzet van IoT raakt daarom vaak de kernprocessen van een organisatie: daar is immers de meeste winst te behalen bij het slimmer inrichten. Dit betekent wel dat het vaak lange trajecten zijn om iets te optimaliseren en dat dit vaak in kleine stapjes gaat. Om het traject te doorlopen is het daarom van belang om de organisatie mee te krijgen. Een groot deel van de ondervraagde organisaties geeft aan dat IoT (in een vroeg stadium) door het management wordt omarmd. De verdere uitrol ging echter moeizamer, omdat het niet altijd makkelijk blijkt een business case rond te krijgen. Uit de diepte-interviews blijkt ook dat dit vaak moeizaam gaat. De business case voor kostenbesparing is echter makkelijker te maken en het succesvol inzetten van IoT hangt dan ook vaak daar vanaf. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 7
Bij de organisaties die nog niet zijn begonnen met een IoT project, bleek vooral het ontbreken van een goede business case dan ook het probleem te zijn. Daarnaast zijn deze organisaties vaak onzeker over aspecten zoals security en privacy. Zij gaven aan het volgende nodig te hebben om een project van de grond te krijgen: Meer aanbod van geschikte producten/diensten vanuit de markt. Doorvertaling maken en toepasbaarheid laten uitzoeken. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 8
Ondanks dat de business case nog vaak moeilijk rond te krijgen is, blijkt dat de meerderheid wel gelooft in het belang van IoT. Meer dan de helft (55,6%) geeft aan dat IoT zeer cruciaal wordt voor het succes van iedere organisatie in zijn of haar branche. Nog een kwart (25,9%) geeft aan IoT als een belangrijke factor te zien. De gebruikte technieken voor IoT Om de data uit de sensoren te verzamelen en te kunnen verwerken wordt in de meeste gevallen gebruik gemaakt van een draadloos transportnetwerk. Er zijn veel verschillende technieken om deze data te ontvangen, ieder met eigen voor- en nadelen. Op het communicatievlak tussen de sensor en het achterliggende netwerk moet een optimale balans gevonden worden. Hiervoor moet op basis van de omgeving een geschikte communicatietechniek gekozen worden. Binnen de IoT-projecten van de ondervraagden zijn de technieken WiFi, Standaard 2G/3G/4G en LoRa de meest gebruikten. In Nederland zijn deze drie en NB-IoT ook de meest gebruikte technieken. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 9
51,9% van de ondervraagden geeft aan gebruik te maken van standaard sensoren die op de markt beschikbaar zijn. Daarnaast geeft 25,9% aan de sensoren speciaal te ontwikkelen voor de toepassing. 7,4% geeft aan dat het gebruik maakt van de bestaande data uit de apparatuur. De data die door de sensor gegenereerd wordt, wordt via het transportnetwerk opgeslagen in een IoT platform. Op het platform vinden analyses plaats van de data. Op de vraag welke dataanalysetechnieken er gebruikt worden, heeft 81,5% van de ondervraagden aangegeven maatwerk hiervoor te gebruiken en 44,4% klassieke dashboarding. 33,3% van de ondervraagden geeft aan al enige vorm van machine learning of artificial intelligence in te zetten. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 10
De markt voor IoT begint zich steeds verder te ontwikkelen. Er zijn tegenwoordig landelijk dekkende radio netwerken beschikbaar, de sensoren worden meer commodity en het aantal IoT platformen groeit. Over het algemeen zijn de ondervraagden dan ook tevreden over de huidige technische oplossingen die de markt biedt. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 11
Case studies In ons onderzoek zijn we meerdere voorbeelden tegengekomen van het slim inzetten van IoT om bedrijfsprocessen te verbeteren. Hieronder volgen twee van die voorbeelden om een beeld te geven van de inzet van IoT. #1 Slim slot op de brievenbus Er worden steeds minder brieven verzonden. Hierdoor stijgen de kosten per poststuk. Om de logistiek van het ophalen van de post zo efficiënt mogelijk in te richten worden brievenbussen voorzien van slimme sloten. Deze sloten generen data zoals het tijdstip waarop het slot is geopend. Door deze data te koppelen aan de routeinformatie van de chauffeurs kan een optimale route berekend worden. Hierdoor wordt tijd en geld bespaard en worden er geen brievenbussen vergeten. #2 Minder vervuiling door real-time sensoring Voor afvalwater in de industrie geldt: de vervuiler betaalt. Het lozen van afvalwater in het oppervlaktewater is aan strenge regels onderworpen. Bedrijven die afvalwater lozen betalen op basis van het aantal Vervuilingseenheden (ve). Bij complexe productieprocessen is het niet alleen van belang te weten van hoeveel vervuiling er sprake is maar ook waar deze mogelijk door wordt verergerd. Het omlaag brengen van het aantal VE n bespaart immers kosten en brengt de milieubelasting omlaag. Een zuivelverwerker loost afvalwater. Al jaren wordt het aantal vervuilingseenheden gemeten met behulp van sensoren op de leidingen. De wijze van meten en de wijze van dataverwerking hebben zich door de tijd heen ontwikkeld. Voor wat betreft de analyse van eenmaal per dag, lokale opslag en verwerking achteraf tot real-time monitoring en analyse. Het verwerken van real-time sensordata vereist naast goede sensoren ook betrouwbare verbindingen, analyseprogramma s en een werkproces dat weet wat te doen met deze data. Met behulp van real-time sensoring is een zuivelverwerker direct op de hoogte van een verhoogde vervuilingsgraad van zijn afvalwater en kan deze hierop direct actie ondernemen. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 12
Conclusie & discussie In dit onderzoek is er onderzocht hoe ver organisaties zijn met IoT en welke technieken zij daarvoor gebruiken. Hieruit is gebleken dat het merendeel van de organisaties gestart is met een IoT project of in de toekomst de intentie heeft om te starten. Het grootste gedeelte ziet ook in dat IoT een belangrijke factor in de toekomst gaat spelen. De grootste uitdaging die op dit moment nog speelt is het vormen van een solide business case. Bedrijven hebben moeite om dit op te zetten en het kost vaak veel tijd, omdat het de kernprocessen van een bedrijf raakt. Wel geven de meeste ondervraagden aan dat IoT cruciaal zal worden voor het succes van iedere organisatie in hun branche of sector. De ondervraagden zijn verder over het algemeen tevreden wat de markt op dit moment biedt qua IoT oplossingen. De standaard beschikbare sensoren zijn vaak voldoende om mee aan de slag te kunnen, een klein deel maakt maar gebruik van speciaal ontwikkelde sensoren. Veel organisaties kiezen ervoor om de sensoren verbinding te laten maken naar het IoT platform via WiFi, LoRa of standaard 2G/3G/4G netwerken. Een aantal ondervraagden hebben een boodschap meegegeven voor de organisaties die nog moeten starten met hun IoT project. Hieronder een paar van deze reacties: Ga gewoon beginnen. Gebruik wat beschikbaar is en laat snel wat zien. Zoek een goede partner en doe het samen. Focus op het doel en niet op de term "IoT" Als je weinig betaalt, krijg je ook weinig. Onderzoek de mogelijkheden! Investeer in een goed IoT platform. Integreer IoT met andere bedrijfsprocessen/software. Probeer techniek en proces zoveel mogelijk te scheiden. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 13
Hou beide benen op de grond en begin met een case die iedereen snapt, die niet te moeilijk is, maar wel waarde oplevert. Stap over de drempel heen. IoT Benchmark de status van IoT in Nederland Door Strict leading digital innovation 14