Nieuwsbrief September - oktober 2011 De GHOR is eigenlijk nog steeds een relatief jonge organisatie (11 jaar) maar bevindt zich nu in een periode waarin veel veranderingen plaatsvinden. Een soort puberteit eigenlijk, een verder volwassen worden met de daarbij behorende strubbelingen. Dit komt met name door de nieuwe wetgeving (Wet Veiligheidsregio s en Wet Publieke Gezondheid). Voor een deel geeft dit forse veranderingen, bijvoorbeeld de invoering van het Regionaal Crisisplan en de nieuwe crisisstructuur in de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. Voor een deel bevestigt de wetgeving de reeds bestaande situatie in Amsterdam-Amstelland, bijvoorbeeld de innige relatie tussen GHOR en GGD. Gezonde ontwikkelingen die er voor zorgen dat de GHOR een sterke persoonlijkheid wordt in de crisisbeheersing en rampenbestrijding. In deze nieuwsbrief kunt u de details lezen over de ontwikkelingen in deze boeiende periode. Jan Woldman Adj. Directeur GHOR/Hoofd GHOR-bureau Amsterdam- Amstelland
Inhoud Actualisatie Calamiteitenplannen 3 Voortgang implementatie nieuwe crisisstructuur Amsterdam-Amstelland 3 GHOR, WVR, Infectieziekten en de tweede tranche Wet Publieke Gezondheid 4 De GHOR en Social media 4 Doorontwikkeling netcentrisch werken in Amsterdam-Amstelland 5 Sebastiaan Bastiaans verlaat GHOR-bureau 6 Informatie Medewerker Actiecentrum: een nieuwe GHOR-functie 6 Stand van zaken project Ketenregie 7 De GHOR en Het Nieuwe Werken 8 Interregionale oefening Kennemerland en Amsterdam-Amstelland 8 Project ReVo 9 GGD Rampen Opvang Plan (GROP) 9 Oefening Buitenspel in Stadion Volendam 10 Beleidsplan Vakbekwaamheid GHOR-functionarissen vastgesteld 11 Deel I Regionaal Crisisplan Zaanstreek-Waterland gereed 11 Oefening Kernteam PSH Zaanstreek-Waterland 12 Colofon Uitgave: GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland, Postbus 2200, 1000 CE Amsterdam Verschijning: 4 x per jaar Verzending: o.a. medewerkers van overheid, politie, brandweer en de (spoedeisende) medische hulpverlening die betrokken zijn bij de rampenbestrijding/ crisisbeheersing in de regio s Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland en daarbuiten. Contact: Audri van Duin, a.vanduin@ghorasd.nl, telefoon 020 555 5180 (alg.) www.ghor-amsterdam-amstelland.nl Vormgeving: ABC Vorm, Gemeente Amsterdam Druk: Drukkerij De Bij, Amsterdam Oplage: 1100 exemplaren Regio: Het GHOR-bureau Amsterdam-Amstelland voert tevens de operationele GHOR uit voor de regio Zaanstreek-Waterland Foto s: Robert Louman (pag. 10, 11 en cover), Bart Homburg (pag. 6), Karin Meijer (pag. 7), Audri van Duin (pag. 5) Abonneren: stuur uw adres naar info@ghorasd.nl o.v.v. Nieuwsbrief GHOR 2 Nieuwsbrief september-oktober 2011 GHOR Amsterdam-Amstelland
Actualisatie Calamiteitenplannen In de loop van 2010 is gestart met het regionaal project Herijking Planvorming. Het project maakt deel uit van de uitvoering van het beleidsplan 2010-2013 van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. In het kader van dit project vindt een actualisatie plaats van alle bestaande multidisciplinaire planvorming. Daarnaast is door de projectgroep een nieuw format ontwikkeld dat de toegankelijkheid tot en leesbaar- Doel is functionarissen van meldkamer, CoPI, ROT/Interface, Beleidsteam en Actiecentrum de beschikking te geven over uniforme, praktijkgerichte en handzame plannen ter ondersteuning en optimalisering van hun taken tijdens een crisis of calamiteit. Afhankelijk van het soort plan (wettelijk of niet-wettelijk) worden de plannen vastgesteld door het Veiligheidsbestuur dan wel de Stuurgroep Multidisciplinaire Crisisbeheersing (SMC). Tot begin augustus dit jaar zijn de geactualiseerde rampbestrijdingsplannen van vier BRZO-bedrijven en het Calamiteitenplan Dijkring 14 door het Veiligheidsbestuur vastgesteld. De Stuurgroep Multidisciplinaire Crisisbeheersing heeft de plannen voor vliegtuig- en spoorwegongevallen en het format Calamiteitenplan LPG-stations vastgesteld. In de komende maanden wordt nog een groot aantal plannen geactualiseerd en omgezet naar het nieuwe format. Naar verwachting vindt projectafronding plaats in het eerste kwartaal van 2012. De GHOR streeft ernaar de plannen zoveel mogelijk digitaal beschikbaar te maken voor haar functionarissen. Hierbij kan worden gedacht aan het koppelen aan databases van bijvoorbeeld LCMS. Hard copies kunnen worden gebruikt voor back-up doeleinden en worden toegevoegd aan de inventaris van bijvoorbeeld de OvDG-voertuigen. Ed van der Wal, coördinerend beleidsmedewerker Voortgang implementatie nieuwe crisisstructuur Amsterdam-Amstelland In de nieuwsbrief van september-oktober 2010 stond een artikel over een wijziging van de crisisstructuur in Amsterdam-Amstelland. Zoals destijds aangegeven zou het nieuwe model, waarin onder meer clusters en een functie Interface werden geïntroduceerd, worden geëvalueerd en was verdere aanpassing op basis van opgedane praktijk- en oefenervaringen mogelijk. Een aanpassing op onderdelen bleek vervolgens wenselijk. Het veiligheidsbestuur Amsterdam-Amstelland heeft op 4 april 2011 besloten de aangepaste crisisstructuur te implementeren. De implementatie verloopt fasegewijs waarbij de focus in de eerste fase (april/juni 2011) voornamelijk gericht was op het beschrijven van taken en verantwoordelijkheden, het informeren van de doelgroepen en het maken van afspraken. De tweede fase ( juni/november 2011) richt zich op de organisatie van informatiemanagement, de totstandkoming van een handboek crisisstructuur, de doorontwikkeling en evaluatie van de nieuwe crisisstructuur en het verder inrichten van de parate crisisorganisatie (waaronder het instellen van een gemeentelijke vertegenwoordiging in het CoPI en het beschikbaar stellen van liaisonfunctionarissen aan het commandocentrum van de politie). In de derde fase (november 2011 tot januari 2013) moet het oefen- en trainingsprogramma voor alle functionarissen met een rol in de hoofdstructuur van de crisisbeheersing en dat voor de leden van de actiecentra, worden afgerond. Omdat dit gebeurt door de staande organisaties/kolommen zal de in het leven geroepen projectorganisatie na afronding van fase 2 worden ontbonden. Ed van der Wal, coördinerend beleidsmedewerker GHOR Amsterdam-Amstelland Nieuwsbrief september-oktober 2011 3
GHOR, WVR, Infectieziekten en de tweede tranche Wet Publieke Gezondheid Met de Wet Publieke Gezondheid (WPG), tweede tranche, wordt de relatie tussen GHOR en GGD verstevigd. Enerzijds als gevolg van de introductie van de functie Directeur Publieke Gezondheid (DPG), anderzijds omdat de bestuurlijke verantwoordelijkheden voor de (voorbereiding op de) grootschalige infectieziektebestrijding anders worden belegd. De Directeur Publieke Gezondheid geeft leiding aan zowel de GGD als de GHOR en heeft bij rampen de operationele leiding over de geneeskundige hulpverlening. Daarnaast is hij adviseur van het bevoegd gezag in geval van rampen en crises. De koppeling van Directeur GHOR en GGD beoogt daarmee bewerkstelliging van integrale advisering namens de witte kolom. De DPG wordt benoemd door het algemeen bestuur van de GGD en het Veiligheidsbestuur gezamenlijk. De bestuurlijke verantwoordelijkheid voor de voorbereiding op grootschalige infectieziektebestrijding, die bij het GGD-bestuur lag, komt nu bij het veiligheidsbestuur te liggen. Daarmee liggen taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden ten aanzien van de zogeheten A-ziekten (Influenza, polio, pokken, SARS) niet meer bij de burgemeester maar bij de voorzitter van de Veiligheidsregio. Hiermee is deze voorbereiding een verantwoordelijkheid geworden van de GHOR in nauwe afstemming met de GGD als belangrijkste uitvoerende partij. Voor de GHOR betekent dit vooral dat duidelijk moet worden wat de veranderingen in haar verantwoordelijkheid zijn/worden in relatie tot de Veiligheidsregio en de GGD vanuit het perspectief van zowel de Wet Veiligheidsregio s als de tweede tranche Wet Publieke Gezondheid waar het gaat om de voorbereiding op de grootschalige infectieziektebestrijding. Afstemming tussen de GGD Amsterdam en de GHOR Amsterdam-Amstelland ten aanzien van de taken met betrekking tot de grootschalige infectieziektebestrijding vindt momenteel plaats. Afspraken worden vastgelegd in een convenant tussen Veiligheidsregio (GHOR) en GGD. Als uitvoerder van de operationele GHOR in Zaanstreek-Waterland zal de GHOR Amsterdam-Amstelland ook afstemming zoeken met de GHOR en GGD Zaanstreek-Waterland om te inventariseren of en op welke wijze het maken van nieuwe of aanvullende afspraken tussen beide regio s noodzakelijk is. Ed van der Wal, coördinerend beleidsmedewerker De GHOR en Social media In het kader van Het Nieuwe Werken, en als netwerkorganisatie bij uitstek, kan de GHOR uiteraard niet ontbreken in de wereld van de sociale media. Zo heeft de GHOR Amsterdam-Amstelland een LinkedIn-account (zoek ons eens op en join the group ) en zijn we sinds kort te vinden op Twitter (@ghoramsterdam). Wij volgen inmiddels zelf een aantal mono- en multidisciplinaire partners, en hopen uiteraard op een nog grotere schare volgers! Op youtube is een filmpje over de GHOR te zien. Door de zoektermen GHOR en Amsterdam in te typen is het eenvoudig te vinden. Suggesties? Laat het ons weten via bovenstaande kanalen of mail naar a.vanduin@ghorasd.nl Audri van Duin, Medewerker Communicatie & Beleidsondersteuning 4 Nieuwsbrief september-oktober 2011 GHOR Amsterdam-Amstelland
Doorontwikkeling netcentrisch werken in Amsterdam-Amstelland Op 16 juli 2010 is middels het project Werken met een Gedeeld Beeld het netcentrisch werken operationeel in gebruik genomen in de regio Amsterdam-Amstelland. De meldkamers en het CoPI vullen informatie in het Landelijk Crisis Management Systeem (LCMS) en de staffunctionarissen en gemeenten lezen mee. Daarmee is Halte 1 bereikt. het gebied van geo-analyses. We hebben straks enorm veel verschillende kaartlagen tot onze beschikking die zoveel mogelijk bij de landelijke bron worden afgenomen wat de actualiteit en betrouwbaarheid sterk vergroot. Iedereen zal wel weer even moeten wennen omdat het er anders uitziet en bijvoorbeeld de tekstinvoer anders werkt. Dat was helaas onvermijdelijk omdat het onder de motorkap op compleet andere software werkt. Om ons te helpen dit onder knie te krijgen zijn verschillende modules ontwikkeld, variërend van een simpele e-learning module die je via internet kunt volgen wanneer jij dat wilt (voor veruit de meeste gebruikers voldoende) tot modules van meerdere dagdelen voor de zware gebruikers zoals de informatiecoördinatoren. Inmiddels wordt er druk gewerkt aan het uitbreiden van het gebruik van LCMS naar de nieuwe Interface, de Actiecentra en het Beleidsteam. Per 1 november 2011 zal de politie functionarissen gaan leveren die als Informatie Coördinator en Informatie Manager in de Interface en BT gaan opereren. Daarmee wordt een hele belangrijke vervolgstap gezet om het netcentrisch werken in te voeren in de hele multidisciplinaire hoofdstructuur. Als de kolommen echter hun eigen informatieorganisatie niet goed invullen, komt er alsnog weinig terecht van een betere informatievoorziening tijdens crises. Wij zijn daarom bij de GHOR al begin dit jaar aan de slag gegaan met het vormgeven van een nieuwe functie: de Informatie Medewerker Actiecentrum GHOR, kortweg de IMAc (zie pag. 6). LCMS2.0 De techniek staat ook niet stil, en LCMS is inmiddels op versie 1.4 beland. Achter de schermen wordt echter al bijna een jaar gewerkt aan een compleet nieuwe release gebaseerd op het prijswinnende Eagle pakket uit Gelderland- Midden. Eén van de voordelen van LCMS2.0 is het kunnen doorwerken als de internetverbinding even wegvalt (belangrijk voor het CoPI) en de veel grotere mogelijkheden op Planning Zaanstreek-Waterland is als eerste aan de beurt om over te gaan, dat gaat gebeuren tussen nu en eind 2011. Amsterdam-Amstelland volgt in het eerste kwartaal van 2012. De Meldkamer Ambulancezorg migreert niet meteen mee met Zaanstreek-Waterland, dat kon qua planning niet. Er is voor gekozen om de Meldkamer met Amsterdam-Amstelland mee te migreren. Heb je vragen of wil je meer weten, kijk dan ook eens op www.crisisplein.nl of kom eens bij mij langs. Jasper Groot, Informatiemanager GHOR GHOR Amsterdam-Amstelland Nieuwsbrief september-oktober 2011 5
Sebastiaan Bastiaans verlaat GHOR-bureau Sebastiaan Bastiaans, beleidsmedewerker, heeft besloten het GHOR-bureau te verlaten. Hij gaat met ingang van 1 oktober aan de slag als crisismanager bij Alliander. Alliander verzorgt de distributie van energie in grote delen van Nederland. Sebastiaan gaat zich bij Alliander bezighouden met crisisbeheersing en zal daarbij veel contact houden met veiligheidsregio s, waaronder Amsterdam-Amstelland, Zaanstreek-Waterland en Kennemerland. We zullen hem in de toekomst dus zeker nog eens tegen komen! De medewerkers van het GHOR-bureau zullen Sebastiaan missen, maar wensen hem veel succes bij zijn nieuwe baan! Informatie Medewerker Actiecentrum: een nieuwe GHOR-functie Met de invoering van het Landelijk Crisismanagement Systeem (LCMS) ontstond in het Actiecentrum GHOR de behoefte aan een medewerker die zich tijdens een ramp of crisis volledig zou kunnen richten op het efficiënt uitwisselen van gegevens en het delen van informatie via dit systeem. Aan die behoefte is invulling gegeven door de invoering van een nieuwe GHOR-functie: Informatie Medewerker Actiecentrum, kortweg IMAc. De IMAc maakt met ingang van 1 oktober 2011 deel uit van het Actiecentrum GHOR en staat onder directe, functionele leiding van het Hoofd Actiecentrum GHOR (HAc). De kerntaken van de IMAc worden het uitvoeren van de opdrachten van het HAC, het vullen en lezen van LCMS en het rapporteren en adviseren aan het HAc. De huidige OMAc-pool van twaalf wordt teruggebracht naar acht OMAc s. Vier OMAc s zijn aangenomen om per 1 oktober de functie van IMAc te vervullen. Dit zijn Irna Froger, Annette Beerepoot, Sylvia Scholten en Ineke Groot-Mobron. Op 12 september zijn de IMAc s door de GHOR opgeleid en op 21 en 22 september wordt er geoefend in de nieuwe samenstelling van het Actiecentrum GHOR. Karin Meijer, Beleidsmedewerker Planvorming 6 Nieuwsbrief september-oktober 2011 GHOR Amsterdam-Amstelland
Stand van zaken project Ketenregie In onze vorige nieuwsbrief hebben we de opzet van het project Ketenregie onder de aandacht gebracht. Het project bestaat uit de regiegroepen Acute Opgeschaalde Zorg en Bevolkingszorg bij Crises. Onder de eerste regiegroep vallen de werkgroepen Ziekenhuizen-GHOR, RAV-GHOR en Traumacentra-GHOR. Onder de tweede regiegroep de werkgroepen GGD-GHOR en Huisartsen-GHOR. Werkgroep Ziekenhuizen-GHOR De werkgroep Ziekenhuizen-GHOR is op 14 juni bijeen gekomen om het eerste concept samenwerkingsafspraken Ziekenhuizen- GHOR te bespreken. Naar aanleiding van deze bijeenkomst zijn de samenwerkingsafspraken door het GHOR-bureau herzien. De ziekenhuizen hadden vervolgens tot eind augustus de gelegenheid hierop te reageren. De definitieve samenwerkingsafspraken worden in oktober door de regiegroep Acute Opgeschaalde Zorg vastgesteld. In december brengt de GHOR de samenwerkingsafspraken in het gezamenlijke Regionaal Overleg Acute Zorg (ROAZ) van AMC/VUmc, waarna de Raden van Bestuur de afspraken kunnen ondertekenen. Werkgroep GGD-GHOR Op 18 juli is de eerste werkgroepbijeenkomst GGD-GHOR gehouden. Tijdens de bijeenkomst is het landelijk modelconvenant van GHOR Nederland en GGD Nederland besproken. Naar aanleiding van de bijeenkomst gaat de GHOR de samenwerkingafspraken aanpassen. De samenwerkingsafspraken worden vervolgens in oktober in de regiegroep Bevolkingszorg bij Crises definitief vastgesteld. In december brengt de GHOR de samenwerkingsafspraken in het gezamenlijke ROAZ, waarna de Directeuren GGD en GHOR de afspraken kunnen ondertekenen. Werkgroep RAV-GHOR De werkgroep RAV-GHOR is op 25 juli bijeen gekomen om het landelijk modelconvenant AZN-GHOR te bespreken. Naar aanleiding van deze bijeenkomst past de GHOR de samenwerkingsafspraken aan en wordt een tweede werkgroepbijeenkomst georganiseerd. In oktober worden de definitieve samenwerkingsafspraken door de regiegroep Acute Opgeschaalde Zorg vastgesteld. In december brengt de GHOR de samenwerkingsafspraken in het gezamenlijke ROAZ, waarna de Directeuren GHOR en RAV de afspraken kunnen ondertekenen. De werkgroep Huisartsen-GHOR staat gepland voor eind september/begin oktober. De tweede regiegroepbijeenkomst Acute Opgeschaalde Zorg vindt plaats op 25 oktober. De regiegroep Bevolkingszorg bij Crises komt bijeen op 11 november. In deze regiegroepen worden alle uitkomsten van bovengenoemde werkgroepen besproken en vastgesteld. Voor vragen of opmerkingen kunt u terecht bij Karin Meijer (k.meijer@ghorasd.nl). Karin Meijer, Beleidsmedewerker Planvorming GHOR Amsterdam-Amstelland Nieuwsbrief september-oktober 2011 7
De GHOR en Het Nieuwe Werken Kunnen wij ons werk effectiever, efficiënter maar tegelijkertijd ook leuker maken? Na een inspirerende Open Koffie bijeenkomst ergens in 2010 aan de oevers van het IJ met allerlei mensen uit de Gemeente Amsterdam over de zogenaamde Ambtenaar 2.0 kreeg ik deze vraag niet meer uit mijn hoofd. Gedreven om meer informatie te vinden ging ik op onderzoek uit op internet en wat bleek..? Er bestond een enorme hoeveelheid interessante blogs en papers over dit onderwerp, genaamd Het Nieuwe Werken. Inmiddels zijn we een jaar verder en zijn we in 2011 een uitgebreide verkenning naar de mogelijkheden van Het Nieuwe Werken voor het GHOR-bureau gestart. Na een gedegen Project Initiatie Document (PID) en heel wat interne gesprekken is een klein team heel concreet aan de slag gegaan om verschillende aspecten van Het Nieuwe Werken te verkennen. Door te doen en te kijken hoe anderen het doen. Zo hebben we bijvoorbeeld een werkbezoek gebracht aan Microsoft NL, een pionier op dit gebied. Nu de eerste ervaringen opgedaan zijn en we in de praktijk hebben ervaren welke gebieden voor het GHORbureau het meest nuttig zijn om verder te onderzoeken, hebben we 5 pilots geformuleerd: zie kader hiernaast. In de komende maanden gaan we met deze pilots aan de slag en afhankelijk van wat het oplevert gaan we deze onderdelen standaard opnemen in onze manier van werken. Jasper Groot, Informatiemanager GHOR 1. Digitaal (samen)werken Hierbij onderzoeken we hoe we flexibeler plaats- en tijdonafhankelijk kunnen werken en wat we hiervoor nodig hebben (laptop, skype etcetera). 2. Werken met social media We zijn een netwerkorganisatie en willen hiermee onderzoeken hoe we deze rol effectiever kunnen invullen met behulp van verschillende sociale media. 3. Flexibel werken en betere bereikbaarheid Hoe behoud je de sociale cohesie binnen je organisatie als iedereen steeds meer zijn eigen ritme heeft? Wat voor afspraken maak je hierover? 4. Naar nog beter resultaat gericht werken Sturen op output ( ik lever dit en dat op ) en niet op input ( ik werk van 9 tot 5 ) deden we al, maar hoe kan dit nog beter? 5. Werken met een GHOR-wiki Onderzoeken hoe we de werkzaamheden van het GHOR- bureau en hun onderlinge samenhang beter inzichtelijk kunnen maken en ontsluiten. Interregionale oefening Kennemerland en Amsterdam-Amstelland Evenals in 2010 zullen de veiligheidsregio s Kennemerland en Amsterdam-Amstelland opnieuw samen operationeel oefenen. Op zaterdag 24 september staan de Geneeskundige combinaties van beide regio s opgesteld op het ACTA-terrein aan de Boelelaan in Amsterdam-Zuid. Aan de oefening, opgezet in het kader van project De Arend, wordt deelgenomen door Officieren van Dienst en ambulancediensten uit beide regio s. Beide meldkamers ambulancedienst oefenen mee met het Verbindingscommandovoertuig van de GHOR, dat ter plaatse zal worden opgesteld. Het VUmc heeft verzocht aan te mogen sluiten bij deze oefening. Waar vorig jaar de slachtoffers nog werden vervoerd naar fictieve ziekenhuizen, zullen zij dit jaar worden gepresenteerd bij de spoedeisende hulp van het VUmc, die deze oefening gebruikt om het ZiROP te beoefenen. In de volgende GHOR- nieuwsbrief volgt een terugblik op deze oefening. Alex Klok, Beleidsmedewerker OTO/Trainen en Oefenen 8 Nieuwsbrief september-oktober 2011 GHOR Amsterdam-Amstelland
Project ReVo Eind 2010 is er naar aanleiding van de Amsterdamse zedenzaak onder leiding van de Gemeente Amsterdam binnen zeer korte tijd een registratiesysteem gebouwd (SVSADAM) waarin gegevens van slachtoffers werden opgeslagen. Zowel politie, gemeente als GGD maakte naar volle tevredenheid gebruik van dit systeem. Dit gegeven was voor de projectgroep ReVo reden om aansluiting te zoeken bij de projectleiding van SVSADAM. Inmiddels hebben beide projecten elkaar gevonden. Het voornemen is om SVSADAM verder uit te bouwen voor de acute fase gericht op de zogenaamde flitsrampscenario s waar ReVo zich voornamelijk op richt. Met het informatiemodel van project ReVo wordt hierdoor een waardevolle bijdrage geleverd aan het SVSADAM. Naast het feit dat de projectgroep ReVo betrokken is bij het ontwikkelen van een tool (SVSADAM) is de projectgroep vooral bezig om de procesrichtlijnen in kaart te brengen voor beide veiligheidsregio s. Dit wordt een richtlijn voor alle betrokken partners waaruit duidelijk wordt wie waarvoor verantwoordelijk is en wie welke informatie wanneer nodig heeft. Slachtofferregistratie GHOR Naast het feit dat de GHOR-bureaus Kennemerland en Amsterdam-Amstelland de trekker zijn van het multidisciplinaire project ReVo, zijn zij ook bezig met het verbeteren van de monodisciplinaire slachtofferregistratie. Vanuit de GHOR-bureaus hebben Karin Meijer (Amsterdam) en Petra Metzelaar (Kennemerland) afspraken gemaakt met de ziekenhuizen en omliggende GHOR-bureaus om eenduidig te gaan registeren volgens een vast format. Dit format wordt momenteel gehanteerd door de regio s Kennemerland, Noord-Holland-Noord, Flevoland, Gooi- en Vechtstreek, Zaanstreek-Waterland en Amsterdam- Amstelland. Er zijn aanvullend afspraken gemaakt over de wijze waarop en wanneer slachtoffergegevens worden gedeeld. De afspraken zijn beschreven in de procesrichtlijn slachtofferregistratie. Eenduidige registratie en duidelijke afspraken met de ziekenhuizen en GHOR-bureaus moeten het vanaf nu mogelijk maken dat er sneller en beter informatie met elkaar kan worden gedeeld. Een andere ontwikkeling waar het project ReVo zich mee bezig houdt is het digitaal rittenformulier van de ambulancediensten. Het project heeft als doel om het digitaal rittenformulier te gebruiken binnen haar registratieproces. In de nabije toekomst is het ambulancepersoneel gewend om dagelijks patiëntgegevens digitaal vanuit een ambulance in een systeem in te voeren. Omdat de huidige gewondenkaarten voor het proces slachtofferregistratie onvoldoende blijken te werken richt het project ReVo zich op deze nieuwe bron. ReVo heeft afspraken gemaakt met het landelijk project Pariter over welke gegevens gewenst zijn voor slachtofferregistratie tijdens rampen en crisis. Het project ReVo heeft als doel om voor het einde van dit jaar de procesrichtlijnen op te leveren en om aansluitend een interregionale test te houden waarin het hele registratieproces volgens de procesrichtlijnen wordt getoetst. In de tussentijd hopen we dat SVSADAM (verder) is ontwikkeld en in de toekomst als ondersteunende tool kan dienen in de informatieuitwisseling tussen organisaties tijdens een ramp of crisis. Sebastiaan Bastiaans, Beleidsmedewerker/Projectmedewerker GGD Rampen Opvang Plan (GROP) GGD en hebben een belangrijke, wettelijke taak in de publieke gezondheidszorg en moeten zich daarom goed voorbereiden op de gevolgen van een ramp of crisis voor de betrokkenen in hun regio. Hiervoor is het GGD Rampenopvangplan (GROP) ontwikkeld. Het GROP is bedoeld om de GGD een structuur te bieden tijdens ramp- of crisissituaties. In dergelijke situaties zal de GGD als geheel gericht moeten zijn op het bestrijden van de crisis, maar zal tegelijkertijd de eigen noodzakelijke zorgtaken niet uit het oog moeten verliezen. Binnen de GGD Amsterdam is het GROP in juni 2010 vastgesteld in het MT. Een belangrijk onderdeel van de implementatie is het Opleiden, Trainen en Oefenen (OTO) van de bij de GGD opschaling betrokken personen en clusters. In het najaar van 2011 wordt dan ook gestart met het opleidingstraject voor de leden van het crisisteam. Medewerkers van de betrokken clusters uit het GROP worden via een informatiebijeenkomst ingelicht over het GROP. Vragen? Neem contact op met Marijke Ekkelboom, tijdelijk medewerker OTO/GROP (m.ekkelboom@ghorasd.nl). GHOR Amsterdam-Amstelland Nieuwsbrief september-oktober 2011 9
Oefening Buitenspel in Stadion Volendam De hulpdiensten werden op 30 mei geconfronteerd met brand en paniek in menigte ten gevolge van rivaliserende supportersgroepen in het stadion van FC Volendam. Hierbij vielen veel licht- en zwaargewonden. Realiteit? Nee, gelukkig niet; het betrof een groots opgezette operationele oefening waarbij ruim 250 figuranten als slachtoffer fungeerden en moesten worden behandeld en opgevangen op de daarvoor bestemde locaties. Daarnaast oefende de gemeente de processen Registratie en Opvang & Verzorging. Tevens werd het calamiteitenplan van het stadion FC Volendam getest. Aan de oefening werd deelgenomen door de politie met diverse eenheden, brandweer, gemeente Edam-Volendam, stewardorganisatie en EHBO stadion FC Volendam, het Rode Kruis, ambulancediensten en de meldkamer brandweer/politie Zaanstreek-Waterland. De Meldkamer Ambulancezorg oefende mee met het Verbindingscommandovoertuig (VC-wagen) van de GHOR. het proces PSH opgestart. Het opvangteam PSH werd verzocht naar de opvanglocatie te komen. Uit de evaluatie kwam naar voren dat er door de deelnemers met veel inzet en enthousiasme werd geoefend. Met betrekking tot de communicatie tussen de hulpdiensten en de samenwerking zijn de nodige verbeterpunten geformuleerd. Ook de slachtofferstroom verliep niet helemaal conform de afspraken, waarbij de stewardorganisatie zo snel mogelijk de tribune wilde ontruimen terwijl de geneeskundige hulpdiensten ter plekke de slachtoffers wilden triëren en stabiliseren kwamen in de evaluatie naar voren. De oefening - inmiddels een GRIP 2 incident - kreeg een vervolg op 30 juni. Het ROT kreeg naar aanleiding van het scenario en operationele dilemma s de opdracht om dit incident verder op ROT - niveau af te handelen. Hierbij werden eerder in de operationele oefening geconstateerde knelpunten voor zover mogelijk meegenomen als oefendoel. De Geneeskundige combinatie (GNK-c) Zaanstreek-Waterland stond buiten het stadion opgesteld. Naast het proces Geneeskundige Hulpverlening werd waardoor in eerste instantie de scheiding tussen gewonden en niet gewonde slachtoffers voor enige verwarring zorgde. De tegenstrijdigheid in belangen Al met al kijkt de oefenstaf terug op een geslaagde oefening waarin de deelnemers hard gewerkt hebben en nieuwe ervaringen hebben opgedaan. Alex Klok, Beleidsmedewerker OTO/Trainen en Oefenen 10 Nieuwsbrief september-oktober 2011 GHOR Amsterdam-Amstelland
Beleidsplan Vakbekwaamheid GHORfunctionarissen vastgesteld In augustus 2011 is tijdens het werkoverleg van de GHOR een eerste versie van het Beleidsplan Vakbekwaamheid GHORfunctionarissen vastgesteld. Het beleidsplan beschrijft de huidige en toekomstige taken en verantwoordelijkheden van het GHOR-bureau ten aanzien van (de begeleiding van) GHORfunctionarissen. De inhoud van het Beleidsplan is tevens de basis voor het Meerjarenbeleidsplan OTO 2012-2013. De voorstellen die in het plan vermeld worden moeten een bijdrage leveren aan de verbetering van de begeleiding van GHOR-functionarissen door het GHOR-bureau. Hierdoor wordt de betrokkenheid van functionarissen bij het GHOR-bureau en de GHOR-organisatie vergroot. Ook beschrijft het plan hoe het functioneren van de GHOR-functionarissen zal worden gevolgd. Daarnaast wordt een eenduidig beleid voor het vakbekwaam krijgen en houden van alle GHORfunctionarissen ontwikkeld. De GHOR-functies krijgen voor het einde van dit jaar allemaal een aandachtsfunctionaris uit het cluster Opleiden-Trainen- Oefenen (Jan van Asperen, Alex Klok, Femke Janse of Simon Marijt). Deze medewerkers worden het aanspreekpunt voor iedereen met de betreffende functie. Meer nieuws hierover volgt binnenkort. Simon Marijt, Ondersteunend Beleidsmedewerker OTO Deel I Regionaal Crisisplan Zaanstreek- Waterland gereed Na een half jaar schrijven, overleggen en afstemmen is deel I van het Regionaal Crisisplan Zaanstreek-Waterland dan toch echt gereed! Als alles goed gaat zal het plan op 7 oktober door het Algemeen Bestuur worden vastgesteld. Het crisisplan vervangt op termijn de negen gemeentelijke rampenplannen en bevat onze gezamenlijke visie hoe de multidisciplinaire crisisbeheersingsorganisatie er anno nu uit moet komen te zien in de vorm van een beschrijving van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. De organisatiebeschrijving dus. Daarbij is veel aandacht gegaan naar een eenduidigheid in indeling en beschrijving van de opgeschaalde organisaties van alle vier kolommen. Doordat onze organisaties nu beter vergelijkbaar zijn met elkaar en in een helder knoppenmodel inzichtelijk zijn gemaakt, is het bijvoorbeeld voor externe partners (zoals Defensie, NS, Liander, etc.) veel makkelijker om te weten waar zij kunnen aanhaken. Er is ook veel geïnvesteerd om de procesindeling en de functiebenamingen in lijn te krijgen met andere regio s. Zo is er halverwege het traject een switch gemaakt naar een nieuw landelijk format, zodat er ook een goede uitwisselbaarheid van functionarissen is met buurregio s en we maximaal gebruik kunnen maken van landelijke opleidingen en expertise. Wie informeert wie Met het vaststellen van deel I zijn de nieuwe procesindeling en functiebenamingen nog niet geïmplementeerd. Dit kan pas nadat we ook de nieuwe functie- en competentieprofielen hebben en de mensen volgens deze profielen zijn opgeleid. Daar zal nog enige tijd overheen gaan. Deze zaken gaan we opleveren met deel II, waar we in detail naar de procesbeschrijvingen gaan kijken. De vraag wie informeert wie staat daarbij centraal. Factsheet Het Crisisplan wordt begeleid door een handig overzicht van vele mogelijke vragen en antwoorden (zie www.vrzw.nl). Jasper Groot, Informatiemanager GHOR GHOR Amsterdam-Amstelland Nieuwsbrief september-oktober 2011 11
Oefening Kernteam PSH Zaanstreek- Waterland De GHOR en de GGD zijn verantwoordelijk voor de psychosociale hulpverlening bij grote calamiteiten en rampen. De zorg is gericht op het bieden van de benodigde psychosociale opvang aan slachtoffers van en betrokkenen bij rampen en crises. Tijdens een ramp of crisis kan het zijn dat er behoefte is aan de inzet van PsychoSociale Hulpverlening (PSH). Bij de GGD Zaanstreek-Waterland ligt de operationele sturing bij de Leider en tevens voorzitter van het Kernteam PSH. Het Kernteam PSH bestaat verder uit leidinggevenden van de samenwerkende instellingen: Slachtofferhulp, SMD en Parnassia. Oefening in Zaandam Op 24 mei heeft het Kernteam PSH Zaanstreek-Waterland samen met het GHOR-bureau geoefend. Centraal stond het beoefenen van het kernteam op de volgende competenties: Beeldvorming, Oordeelsvorming en Besluitvorming (BOB), samenwerking binnen het Kernteam PSH en communicatie met de Leider Opvangteam, het Actiecentrum GHOR, HS-GHOR/ Algemeen Commandant en anderen. Scenario Het scenario betrof een ongeval bij de opbouw van een attractie tijdens de voorjaarskermis en festiviteiten op de Burcht in Zaandam. Het feestpaviljoen werd hierbij deels verwoest. Hierbij vielen veel gewonden, waarna er werd overgegaan tot de ontruiming van het paviljoen. Het openen van een opvanglocatie in sporthal De Vang en het opstarten van het proces PSH waren noodzakelijk. Verloop Na de beeldvorming van het incident werd het Kernteam PSH opgeroepen en kwam men bijeen bij de GGD in Zaandam. De leden van het Kernteam brachten direct hun achterban op de hoogte van het incident. In het begin van de oefening was het binnen het Kernteam nog even zoeken naar de juiste taakverdeling. Ook de communicatie verliep in het begin van de oefening niet geheel vlekkeloos; zo was er onduidelijkheid over het adres van de opvanglocatie. Gedurende de oefening werd er steeds beter samengewerkt; het beeld van het incident was voor iedereen gelijk. De samenwerking en communicatie tussen Kernteam en Opvangteam op de locatie verliepen uitstekend. Wederzijds uitgezette acties kwamen per omgaande terug in de responscel of werden besproken in het Kernteam. Mogelijk valkuilen als naamsverwisseling en onduidelijkheid over registratie van slachtoffers en aantallen slachtoffers op de opvanglocatie werden goed geverifieerd en leidden daarom niet tot miscommunicatie. De communicatie tussen de het Actiecentrum GHOR het Opvangteam op de locatie, het kernteam en het HS-GHOR verliep uitstekend. Gedurende de oefensessie was er doorlopend sprake van terugkoppeling en een gedeeld beeld. Aanbevelingen en conclusie Als aanbeveling kwam naar voren dat het Kernteam meer gebruik zou kunnen maken van het Actiecentrum GHOR. Ook het hanteren van een strakke vergaderagenda binnen het Kernteam PSH werd aangeraden. Er werd door de deelnemers in het Kernteam PSH, het Opvangteam en de responscel serieus en met veel enthousiasme geoefend Dit maakte het een zinvolle oefening die door de aanwezigen ook als zodanig werd ervaren. Karin Meijer, Beleidsmedewerker Planvorming en Alex Klok, Beleidsmedewerker OTO/Trainen en Oefenen 12 Nieuwsbrief september-oktober 2011 GHOR Amsterdam-Amstelland