ontwerptool interdisciplinair Transdisciplinaire ontwerpcriteria en lesvoorbeelden Tools voor het ontwerpen voor het geïntegreerd kunst / bèta onderwijs Transdisciplinaire ontwerpplabs is een ontwerponderzoek waarin de onderzoekers op zoek gingen naar nieuwe manieren om betekenisvol lesmateriaal te maken op het snijvlak van kunst, technologie en wetenschap, voor leerlingen in het voorgezet onderwijs. Het resulteerde in ontwerpcriteria en lesmateriaal dat zich richt zich op het ontwikkelen van de 21 e -eeuwse vaardigheden creatief denken, probleem oplossen, kritisch denken en samenwerken. Deze vaardigheden zijn even belangrijk zijn voor alle drie domeinen en kunnen elkaar in interactie versterken. Dr. Talita Groenendijk Dr. Emiel Heijnen (2019)
ontwerptool interdisciplinair 2 ONTWERPCRITERIA VOOR TRANSDISCIPLINAIR LESMATERIAAL 1 Het onderwerp van het lesmateriaal bevindt zich op het snijvlak van kunst, technologie en bètawetenschap. De ene discipline is daarbij niet dienend aan de ander. Er wordt gestreefd naar gelijkwaardigheid. 2 Het lesmateriaal is transdisciplinair. Het leren in beide vakgebieden gebeurt niet los van elkaar, maar tegelijkertijd, in een vorm waarin de losse vakgebieden niet te onderscheiden zijn. 3 Leerdoelen zijn (onder meer en wellicht nader gespecificeerd): leerlingen ontwikkelen vaardigheden in creativiteit, kritisch denken, probleem oplossen en samenwerken. Deze zijn alle vier nodig om tot probleemoplossing te komen. 4 Er is een complexe en complete taak in de vorm van een enabling constraint. Een enabling constraint is een weergave van de opdracht in de vorm van een of twee zinnen. 5 De taak bevat een Responsive Environment Organizer (REO): een centraal werk of centrale bron die zowel docent als leerlingen goed zicht geeft op de leertaak. 6 Het onderwerp betreft een eigentijds, hybride (qua vak gebied) en levensecht probleem. Dit onderwerp dient dus ook ontleend te worden aan een echte transdisciplinaire praktijk (zoals die van de ondernemers in A Lab in Amsterdam) 7 Er is samenhang tussen de REO, de complexe taak en de kritische vragen. De ontwerpers komen tot de complexe taak vanuit de REO. Door te abstraheren vanuit de REO komen ze tot de kern/ angel van het werk en van daaruit bedenken ze de complexe taak. Dit om te voorkomen dat er een mismatch ontstaat tussen REO en complexe taak. Idealiter is er ook een verband tussen de kritische vragen en de complexe taak. 8 Leerlingen doen onderzoek als onderdeel van de complexe taak. Dit onderzoek is noodzakelijk voor het oplossen van de taak, waarbij kunst niet enkel gebruikt wordt om het onderzoek te illustreren. Er is dus sprake van samenhang tussen onderzoek en complexe taak. 9 Er is ruimte voor discussie en visievorming; leerlingen worden uitgedaagd een (maatschappelijk) standpunt in te nemen. Kritisch denken is een essentieel onderdeel dat verdieping en sturing geeft aan zowel het wetenschappelijke als artistieke denken.
ontwerptool interdisciplinair 3 21E-EEUWSE VAARDIGHEDEN
ontwerptool interdisciplinair 4 ONTWIKKELD LESMATERIAAL Foto: Angelo Vermeulen
ontwerptool interdisciplinair 5
ontwerptool interdisciplinair 6