Algemene beschouwingen Begroting 2012 We liggen weer op koers, maar we zijn nog onderweg --------------------------------------------------------------------------------------------------- De fractie DorpsBelangen stelt vast dat we in bijna twee jaar al veel hebben bereikt. De gemeentefinanciën komen flink op orde. Recreatie en toerisme staan hoog op de agenda. De eerste stappen om de verkeersproblemen aan te pakken zijn gezet. De burger lijkt steeds meer aan de basis te komen. We zijn dus op de goede weg, maar we zijn er nog niet. Complimenten Het stemt tot tevredenheid dat belangrijke stappen zijn gezet op weg naar de financiële gezondmaking van onze gemeente. Een consequent beleid, waarbij niet méér wordt uitgegeven dan verantwoord is, ligt daaraan ten grondslag. Dorpsbelangen complimenteert daarmee niet alleen het college. Complimenten zijn er ook voor onze inwoners, die de effecten van de bezuinigingen beginnen te merken. Op straat wordt wat minder opgeruimd en de gemeentelijke belastingen gaan omhoog. Natuurlijk heeft dat begrijpelijk gemopper opgeleverd, maar we hebben ook begrip ervaren. Onze waardering betreft ook de ambtelijke organisatie. Ondanks een forse terugloop in het aantal ambtenaren, is toch alles op alles gezet om de dienstverlening op een behoorlijk peil te houden. Tenslotte heeft de gemeenteraad -als eindverantwoordelijke partij- de bezuinigingsoperaties ruimhartig gesteund, iets waarvoor DorpsBelangen onze collega s in de raad heel erkentelijk is. Gemeentelijk belastingen Er zullen nog meer offers worden gevraagd, maar deze begroting brengt ook voorzichtig goed nieuws. De voorgenomen verhoging van de onroerende zaakbelasting wordt teruggebracht van 6% naar 2%. Daar bovenop komt nog een verhoging van 2% vanwege de inflatie, maar dat staat op zichzelf. De OZB-verhoging blijft nu beperkt tot 4% en is dus met de helft teruggebracht. Dat is niet wat DorpsBelangen had gewenst. Wij hebben dit voorjaar het college opgeroepen te streven naar géén verhoging van de gemeentelijke lasten voor de burger, behoudens inflatiecorrectie. Het college heeft toegezegd alles op alles te zetten, maar heeft geen garantie willen geven. Wij hebben dat, gegeven de financiële situatie van de gemeente, geaccepteerd, met als voorwaarde dat als het niet lukt, tekst en uitleg zou worden gegeven. Wij kunnen op zich instemmen met het resultaat, maar we willen op dit punt wel een uitleg van het college. Overigens, maar zeker niet onbelangrijk: de totale gemeentelijke lasten zullen voor veel huishoudens dalen of nagenoeg gelijk blijven in verband met de daling van de afvalstoffenheffing. Volgens een voorzichtige berekening zal de gemeentelijke lastendruk voor eigenaren/gezinnen in woningen van rond de 525.000 in 2012 gelijk zijn aan de lastendruk van 2011. Voor eigenaren/gezinnen in woningen met een lagere waarde zal er zelfs sprake zijn van een lastenvermindering. 1
Risico s Het gaat dus de goede kant op. Naast zuinigheid komt dat door risicobewustzijn. Hoe het daarmee staat zien we als we paragraaf weerstandsvermogen onder de loep nemen. Als we de verwachte risicopositie per begin 2012 vergelijken met het moment waarop de Nota Risicomanagement (eind 2010) werd vastgesteld, dan valt direct op dat hier een goede ontwikkeling is waar te nemen. Dit stemt tot voldoening. Wel vindt DorpsBelangen het van groot belang niet uit oog te verliezen dat er risico's zijn die het positieve beeld behoorlijk kunnen aantasten. Het betreft het risico door onvoldoende inzicht in de toestand van de gemalen en de riolering. En het betreft de onzekerheden rond de bouwprojecten waarin de gemeente een grondpositie heeft. Wij willen in het eerste kwartaal van 2012 een bespreking hierover en vragen het college die bespreking voor te bereiden. Meerjarenperspectief Voor de komende jaren blijft het streven van DorpsBelangen om onze inwoners in de eerste plaats goed te bedienen en dat te doen met de voorgenomen lichte stijgingen van de gemeentelijke belasting. Of dat mogelijk is hangt mede af van de algemene economische en politieke ontwikkelingen. Door een consequent financieel beleid voorkomen we een hernieuwde ondertoezichtstelling van de gemeente. Door creatief en innovatief te zijn, door de inwoners centraal te stellen en te betrekken en door onze ambities daadwerkelijk te managen, tonen we de bestuurskracht die nodig is om de inwoners zo goed mogelijk van dienst te zijn. Die bestuurskracht en de gezonde financiën zijn voorwaarden voor de zelfstandigheid van onze gemeente. Verkeer In het Programma Veiligheid is over het hoofd gezien dat hier ook de verkeersveiligheid aan de orde is en dat er ook een relatie is met het Programma Openbare Ruimte. Sterker nog, het Beleidspan Verkeer hanteert de verkeerveiligheid als eerste prioriteit, gevolgd door leefbaarheid en bereikbaarheid. DorpsBelangen stelt voor om in een nieuw programma-onderdeel Verkeersveiligheid op te nemen dat we een verhoging van de verkeersveiligheid willen bereiken. En dat we dat gaan doen door het in 2011 opstellen en in 2012 uitvoeren van verkeersveiligheidsplannen voor de Vaartwegen en door het in 2012 opstellen van een planning voor de aanpak van de verkeersveiligheid voor de overige wegen door de diverse kernen in Wijdemeren. DorpsBelangen dient hierover een amendement Verkeersveiligheid in. In het Investeringsplan staat dat in totaal 215.000 wordt geïnvesteerd in Beleidsplan verkeer planvorming. We benadrukken hierbij nog eens dat de verkeersplannen àlle dorpskernen van Wijdemeren omvatten. We gaan er van uit dat deze investering toereikend is voor de te nemen maatregelen in de diverse kernen. Voor het onderzoek naar en de planvorming rond randwegen (een technisch en infrastructureel complexe en kostbare zaak, waarin tevens veel belangen op één noemer moeten worden gebracht), is het investeringsbedrag niet genoeg. DorpsBelangen stelt daarom voor een Reserve Verkeer in te stellen. Deze reserve wordt opgebouwd uit de per jaar reeds ingeboekte investeringen en een toevoeging in de jaren 2013 t/m 2015 van jaarlijks 150.000. Met het totaal van de opgebouwde reserve wordt 2
de financiële basis onder het verkeersbeleid groot genoeg. Het blijft dus niet bij beleid en plannen, maar er worden concrete voorzieningen getroffen om dat beleid en die plannen waar te maken. Dit draagt bij aan draagvlak onder de inwoners voor wat nodig is op verkeersgebied, waarbij soms ook lastige keuzes gemaakt zullen moeten worden. DorpsBelangen dient hierover een amendement Reserve Verkeer in. Sanering Groenewoud De sanering van de voormalige stortplaats Groenewoud in Kortenhoef mag wat ons betreft wel wat meer aandacht krijgen. De formulering in de Programmabegroting vinden wij erg afwachtend. Het zou eigenlijk een van de belangrijkste voornemens moeten zijn. Wij vragen het college om de raad snel te voorzien van de benodigde informatie, zodat hierover in de commissie kan worden gesproken. Bestuurlijke strafbeschikking In het Programma Veiligheid lezen we iets over de zgn. bestuurlijke strafbeschikking en de inzet van bijzondere opsporingsambtenaren. Er staat dat in regionaal verband is besloten tot het invoeren van de bestuurlijke strafbeschikking en dat het instrument in 2012 wordt geïmplementeerd in Wijdemeren. DorpsBelangen gaat er van uit dat de gemeenteraad het bevoegde orgaan is om te besluiten tot het wel of niet invoeren. Veiligheidshuis In hetzelfde Programma Veiligheid staat dat de regionale samenwerking wordt versterkt op het gebied van het Veiligheidshuis. DorpsBelangen wijst het college er op dat dit afhankelijk is van de resultaten van de toegezegde evaluatie en van het voortbestaan van de rijksbijdrage. Verder is het wat ons betreft helemaal niet zeker dat het Veiligheidshuis wordt opgenomen in de gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio. Bestemmingsplannen Over de bestemmingsplannen het volgende. Op blz. 81 van de Programmabegroting staan de voornemens met betrekking tot de herziening van de bestemmingsplannen. Nergens lezen we de afspraak uit het coalitieakkoord dat het huidige beleid van conserverende bestemmingsplannen wordt losgelaten, dat bestemmingsplannen toekomstgericht moeten zijn en ruimte moeten geven aan redelijke bouw- en uitbreidingswensen van inwoners en bedrijven. Wij willen van het college de toezegging dat we het resultaat van deze coalitieafspraak binnenkort terug kunnen vinden in de in ontwikkeling zijnde bestemmingsplannen. Zorg, welzijn en onderwijs De voornemens bij het Programma Zorg, welzijn en onderwijs zijn ambitieus en dat juichen we toe. Als dit allemaal wordt gerealiseerd, zijn we zo zei iemand uit onze fractie- een modelgemeente voor Gooi en Vechtstreek. Als raad zullen we de voortgang nauwlettend volgen, mede gezien de vanuit Den Haag aangekondigde decentralisaties. Bij de onderwijshuisvesting is er een weg van controle en het vaststellen van nut en noodzaak ingeslagen. Dit vinden wij een uitstekende weg en de raad zal dit traject nauwkeurig bewaken. Werk en inkomen Vanuit de rijksoverheid komen steeds meer nieuwe wetten en regels op het gebied van 3
Werk en Inkomen op de gemeenten af. Dit betekent logischerwijs een verzwaring van de werkdruk op de afdelingen en we moeten nog maar zien of de financiële compensatie al dit extra werk dekt. Wij voorzien dat dit niet het geval zal zijn. We stellen dan ook voor om niet voorop te gaan lopen, maar de wijzigingen zorgvuldig en verantwoord langzaam door te voeren. Realisatie Combinatiefunctie DorpsBelangen is een warm voorstander van impulsen die de verbindingen leggen tussen sport, cultuur en onderwijs. Wij stellen vast dat het college dezelfde mening is toegedaan. Dat is echter nog niet vertaald in concrete plannen rond de intenties die door het college zijn uitgesproken op de volgende gebieden: inzetten combinatiefunctionarissen, ondersteunen scholen bij gymnastiek, ondersteunen maatschappelijke stages en uitdagen jongeren. Juist in de programmabeschrijving is een concretisering op z n plaats, bijvoorbeeld in de vorm van een toezegging om vóór een bepaalde datum met een plan en planning te komen. Denk daarbij ook aan het opzetten van de organisatie van sportactiviteiten, een jeugdactiviteiten programma, jeugdbuurtzorg, de brug tussen school en sport (sportstimulering) en de introductielessen voor minimaal twee sporten. Kan het college op dit punt een toezegging doen over aanpak en planning? Jeugdsportfonds We missen in de Programmabegroting iets over het Jeugdsportfonds. Een geweldig initiatief dat het mogelijk maakt om kinderen van minder draagkrachtige ouders een kans te geven om te gaan sporten. We verwachten van het college initiatieven. Concreet: het opzetten van een lokale intermediairs organisatie (in samenwerking met het Jeugdsportfonds Noord-Holland en de stichting Goedemeren); het via de lokale media duidelijk informeren van de inwoners van Wijdemeren over de werkwijze; en de komende drie jaar waken over de financiën, waarbij de Stichting Goedemeren de intentie heeft uitgesproken om het fonds drie jaar financieel te steunen. Brandstofverkooppunt Loosdrechtse Plassen Het wil maar niet lukken, een brandstofverkooppunt aan de Loosdrechtse Plassen. Wat er in de Programmabegroting staat op bladzijde 45 vinden wij nogal afwachtend. Een actievere houding en aanpak voor realisatie is op zijn plaats. Inmiddels is er al veel over gesproken en we dachten het goed te hebben geregeld bij de ontwikkeling van het bouwproject West End. Het lijkt er op dat de projectontwikkelaar zich niets van de gemaakte afspraken wil aantrekken. Wat ons betreft is dat onbespreekbaar. Het is voor ons onderdeel van het plan West End. Géén brandstofverkooppunt, géén plan West End is de boodschap die het college namens de raad aan de projectontwikkelaar kan sturen. Recreatie en toerisme DorpsBelangen ondersteunt de focus op recreatie en toerisme volledig. Daarom vinden we dat bij belangrijke ontwikkelingen onder recreatie en toerisme, zeker ook de visienota De Kern van Wijdemeren moet worden genoemd. DorpsBelangen nodigt het college uit het niet bij een visienota te laten, maar daar snel een beleidsnota van te maken, te beginnen met een plan van aanpak. In Programma 4 wordt het visiestuk wel 4
genoemd en ook het voornemen daarmee verder te gaan, maar als belangrijke ontwikkeling ontbreekt het. De in hoofdstuk 4 genoemde intentie vinden we te mager. Kan het college op dit punt een toezegging doen over aanpak en planning van De Kern van Wijdemeren? Communicatie De aandacht voor communicatie wordt door DorpsBelangen onderschreven. Er is op dit punt, met alle waardering voor wat reeds wordt gedaan, nog veel te winnen. De Communicatienota wordt terecht genoemd, maar het is zeker ook tijd om na te gaan wat sinds 2008 is bereikt en waar verbetering mogelijk is. Mogelijk verdient ook de communicatienota een opfrisser. Het aangekondigde onderzoek naar gebruik en waardering van de verschillende gemeentelijke communicatiemiddelen, juichen wij toe. Ook hier geldt dat we de intenties waarderen, maar tevens uitzien naar een concrete aanpak en planning. Kan het college toezeggen wanneer duidelijke plannen kunnen worden verwacht? Burgerparticipatie In de actualisatie van de stand van uitvoering van door de Rekenkamer gedane en door de gemeenteraad overgenomen aanbevelingen, lezen we dat de gemeenteraad de verantwoordelijkheid voor het vaststellen van beleidskaders voor communicatie en burgerparticipatie moet nemen. Dat heeft de coalitie gedaan door in het coalitieakkoord op te nemen dat er een Nota Burgerparticipatie moet komen. Het feit dat deze nog steeds niet is verschenen wordt toegeschreven aan de discussie over de aanpassing van de werkwijze van de raad. Wij vragen ons af of het één (de Nota Burgerparticipatie) echt wel het ander (een aanpassing van de werkwijze van de raad) vereist. De Nota Burgerparticipatie moet was ons betreft in de Programmabegroting worden opgenomen als een te bereiken resultaat voor 2012. Wij vragen aan het college de toezegging dat dit in 2012 wordt opgepakt. Ambities in de begroting De vormgeving en leesbaarheid van de Programmabegroting 2012 zijn een stuk verbeterd in vergelijking met die van 2011. Complimenten daarvoor aan de ambtelijke organisatie en het college. Naast deze complimenten toch ook een verbeterpunt. Een begroting hoort realistisch te zijn, niet overambitieus. Bij de Programmarekening 2010 hebben wij de vraag gesteld waarom er geen enkel initiatief was genomen om -de zeer ambitieuze doelstelling waar te maken- een regierol in de veiligheid te gaan vervullen. Het antwoord luidde: er is andere prioriteit gegeven en de ambtelijke capaciteit bestaat uit één ambtenaar. De regierol staat opnieuw als ambitie in de Programmabegroting (blz. 25). Is hier te makkelijk met de plak- en kopieerfunctie van de tekstverwerker omgesprongen? Of is het college er nu werkelijk van overtuigd dit te gaan waarmaken? De lat mag in de begroting anderzijds ook niet zo laag worden gelegd, dat je er hinkend overheen kunt. Ook daarvan een voorbeeld (blz. 18) met betrekking tot de gemeentelijke website: we denken na over een andere vormgeving. Zulke formuleringen passen niet in een begroting. Wij vragen van het college om dit verbeterpunt mee te nemen bij de voorbereiding van de volgende begroting. 5
DorpsBelangen gaat er van uit dat we in 2012 in deze gemeenteraad met alle fracties op basis van inhoudelijke discussies en met respect voor elkaar tot goede besluiten zullen komen. 6