Gezamenlijke visie en Missie Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 1
INHOUD ALGEMEEN: 1. Het belang van de visie 2. De procedure bij het opbouwen en herijken van de visie 3 3 VISIE 1. Identiteit 2. Onderwijs 2.1 Pedagogisch klimaat 2.2 Het cognitieve aspect 2.3 Leerlingenzorg 3. Kwaliteit 4. Personeel 4.1 Een lerende organisatie 4.2 Professionalisering 5. Organisatie en cultuur 5.1 De school als lerende organisatie 5.1.1 Een goede structuur 5.1.2 Een goede cultuur 5.2 Leiding geven 6. Communicatie en PR 4 5 7 8 9 10 Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 2
ALGEMEEN 1. Het belang van onze visie De visie is het beeld van de toekomst van onze school die we met zijn allen willen creëren. Door middel van deze visie laten we zien welke richting we op onze school willen inslaan en wat er nodig is om dit in kleine stappen vorm te geven. We zien onze visie als het fundament onder de ontwikkeling van onze school. Ze geeft vorm en richting aan de toekomst van onze school. De visie zorgt er ook voor, dat we streven naar gezamenlijke doelen en dat de betrokkenheid van alle medewerkers aanwezig is. De visie is voor ons een streefbeeld, een voortdurende bron van inspiratie. Bij het formuleren van de doelen (kleine, haalbare stappen met goede deskundige begeleiding) laten we ons voortdurend leiden en inspireren door de visie, die we samen hebben vastgesteld. We beseffen dat we écht moeten samenwerken om deze uitdagende taak waar te maken: we staan er samen voor, als een écht team, eensgezind, met een grote mate van verbondenheid. Deze visie vormt het uitgangspunt voor het maken van beleidskeuzes en geeft de kaders aan, waarbinnen eigen initiatief van alle medewerkers op onze school mogelijk is. Vanuit de visie komen we tot deelvisies voor de verschillende vak- en vormingsgebieden, bepalen we hoe we omgaan met formatie, formeren we groepen, verzorgen we nascholing en formuleren we hoe we elkaar ondersteunen in het samen waar maken van deze richting. Onze visie is niet statisch. We willen samen regelmatig onze visie onder de loep nemen. Door ons regelmatig af te vragen "wat er buiten gebeurt" en wat wij zelf erg belangrijk vinden stellen we de visie voortdurend bij. 2. De procedure bij het opbouwen en herijken van de visie We hebben de visie gezamenlijke in 2005-2006 opgebouwd We hebben er met zijn allen naar gestreefd om een koppeling tot stand te brengen tussen de gezamenlijke visie van onze school en de persoonlijke visies van alle medewerkers. De persoonlijke visies zijn gebruikt als een van de bouwstenen voor onze gezamenlijke visie. Daarnaast is gebruik gemaakt van de eigen centrale waarden, onze ideeën over goed onderwijs in deze tijd, de beelden van de ideale school en de omgevingsanalyse. De uitgangspunten van de beschrijving werden gevormd door het principe van het denken in samenhangen, met als basis onze uitspraken over "goed onderwijs" en de activiteiten binnen het primaire proces van het onderwijs. Dat is immers onze kerntaak. (zie paragraaf 4) In 2011 heeft het team de eigen visie (inhoudelijk) onder de loep genomen, waar nodig aangevuld, genuanceerd, versterkt of verzwakt. Tekstueel is de visie daarna aangepast. Voor de indeling van de hoofdstukken is gebruik gemaakt van de indeling die de Stichting Meerderweert gebruikt in haar visiestuk van 2011. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 3
VISIE 1. Identiteit De scholen van stichting Meerderweert zijn van oudsher scholen met een katholieke achtergrond.. Dit betekent dat vanuit de christelijke traditie waarden en normen leidraad zijn voor onze kijk op het leven van mensen in deze maatschappij. De belangrijkste uitgangspunten daarin zijn: alle mensen zijn gelijk in al hun verschillen (respect) zorg hebben voor elkaar en de wereld (solidariteit) geloof hebben in de toekomst (hoop en perspectief) Vanuit deze opvatting staan we open voor personeel en leerlingen met een andere levenbeschouwelijke achtergrond en voor samenwerking over denominaties heen. In onze huidige multiculturele samenleving vinden we het belangrijk dat mensen van allerlei soorten levensbeschouwing elkaar ontmoeten en op die manier respect en eerbied leren opbrengen voor elkaar. Wij onderhouden in alle openheid en goed overleg contact met de Odaparochie van Boshoven. Uiteraard blijven ouders eerstverantwoordelijke voor de geloofsopvoeding van hun kind(eren). Wat de identiteit betekent voor het dagelijks handelen, vieren en leren wordt beschreven in het schoolconcept. 2. Onderwijs Het realiseren van goed onderwijs, passend in deze tijd is de kerntaak van de Odaschool. We willen kinderen op de eerste plaats voldoende bagage meegeven voor de toekomst, bagage voor een goede bestemming. Kennis en vaardigheden leren die duurzaam zijn, waar de kinderen ook op langere termijn hun voordeel aan hebben. We leren kinderen omgaan met de snel veranderende maatschappij: flexibel opstellen, goed communiceren, actief luisteren, sociale vaardigheden ontwikkelen, elkaar respectvol behandelen, nieuwsgierig zijn, creatief kunnen denken. Plezier in het leren en innerlijke betrokkenheid zijn de basis voor goede resultaten zowel voor kinderen als voor de leerkrachten. Daarom richten we ons niet alleen op de producten, maar zeker net zoveel op het proces. Leren moet zinvol zijn voor kinderen, betekenisvol. Goed onderwijs is boeiend onderwijs, komt tegemoet aan de behoeften en talenten, de belevingswereld en de vragen van elk kind. en daarbij maken we gebruik van nieuwe inzichten die het werken en leren effectiever maken. Daarvoor is het nodig dat iedereen nieuwsgierig is en zich open stelt om te leren: de kinderen, de leerkrachten, de leiding en iedereen die bij de school betrokken is. Open stellen betekent voor ons groeien! Inspiratie, passie en geloof in elkaar zijn hierbij voorwaarden. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 4
2.1 Pedagogisch klimaat We kunnen bovenstaand alleen realiseren vanuit een goed pedagogisch klimaat. Iedereen die betrokken is bij de school moet zich veilig en geborgen voelen. Dat is het fundament onder het leren en vinden we terug in de principes van basisontwikkeling en adaptief onderwijs. ( autonomie, relatie en competentie). Dat betekent: dat we veel aandacht schenken aan de sociale ontwikkeling van kinderen: de relaties tussen kinderen, tussen kinderen en leerkrachten, tussen de leerkrachten onderling, tussen leerkrachten en de ouders, e.d.; dat waarden en normen binnen de school belangrijk zijn. Zowel als leidraad voor ons eigen gedrag als voor datgene wat we aan kinderen leren. Deze waarden willen we op onze school levend maken. Vanuit de waarden formuleren we samen met ouders (MR en OV) en kinderen concrete normen: gedragsregels waar ieder zich aan houdt en waar we elkaar ook op aanspreken; dat we de emotionele ontwikkeling positief willen beïnvloeden door naar de positieve kant te kijken: wat kan dit kind, deze groep, waar is het kind/de groep goed in en hoe kan ik daar in mijn aanpak gebruik van maken? dat we goed luisteren en kijken naar kinderen: in de klas, op het plein, maar ook interesse te hebben in wat het kind buiten de school doet. We geven kinderen letterlijk en figuurlijk de ruimte om zich op onze school te kunnen ontwikkelen; dat we kinderen wijs maken in de moderne en sociale media; Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 5
dat kinderen meer invloed kunnen hebben op hun eigen leerproces. De stem van het kind laten we meetellen; hen vaardigheden aanleren om zelf kennis te verwerven, leren om zélf goede keuzes te maken en hen leren beseffen dat ze kunnen leren van fouten; dat we aandacht besteden aan de lichamelijke ontwikkeling van kinderen. Het draagt bij tot zelfvertrouwen en veiligheid van het kind. Dat we de creatieve ontwikkeling stimuleren; dat we ouders als fullpartners zien. Zij hebben immers de eerste verantwoordelijkheid als het gaat om de opvoeding van de kinderen. Door een goede communicatie creëren we samen één lijn naar de kinderen toe. 2.2 Het cognitieve aspect De basis voor het realiseren van een doorgaande lijn in de school als het gaat om kennis en vaardigheden zijn de kerndoelen en de referentiekaders taal en rekenen die door het ministerie zijn vastgesteld. We hebben hoge verwachtingen van onze leerlingen. Wij willen opbrengsten realiseren die ten minste op en liever nog boven het landelijk gemiddelde liggen. We stellen samen heldere minimumdoelen per leerjaar op, zodat voor elke leerkracht duidelijk is welke leerstof in elk geval aan bod moet komen en waar zijn/haar speelruimte ligt. De methodes zijn hiervoor zowel een leidraad (rekenen, taal, aanvankelijk lezen) als een bron. (wereldoriëntatie). Zonder aan de kerndoelen te tornen spelen we o.a. in op: behoeften en passies van kinderen, ervaringen en belevingswereld: wat boeit een kind? de vraag van kinderen, aangestuurd aanbod, een breder samenspel tussen kind en leerkracht; de wereld buiten het schoolgebouw; actualiteit; uitgaan van talenten. De doelen realiseren we met behulp van: nieuwe inzichten m.b.t. didactiek, leerstofaanbod, opbrengsten, handelingsgericht werken en meer- en hoogbegaafdheid; werkvormen die kinderen leren denken en hun intelligenties ontwikkelen (coöperatieve werkvormen, meervoudige intelligenties); moderne media en computerprogramma s zijn daarbij niet meer weg te denken. 2.3 Leerlingenzorg De Odaschool is een wijkschool, een school die haar deuren opent voor álle kinderen uit de wijk We stemmen ons onderwijs af op de behoefte van het kind waarbij het versterken van de positieve aspecten, het zien en benutten van kansen en talenten bij kinderen centraal staat. Handelingsgericht werken maakt het mogelijk in de eigen groep tegemoet te komen aan de verschillen tussen kinderen. Waar mogelijk zijn er deels extra handen in de klas. Soms werken kinderen vanuit een ontwikkelingsperspectief met individuele leerlijnen. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 6
De leerlingenzorg wordt gerealiseerd vanuit het cascademodel met niveaubeschrijvingen en uitgangspunten.(zie bijlage). Vanuit dit kader bekijken we voor welke kinderen extra zorg nodig is en hoe we dit, in samenwerking met ouders en eventuele externe deskundigen, kunnen realiseren, soms met extra middelen vanuit de LGF. (rugzakgelden.) In het kader van Passend Onderwijs en de invoering van de zorgplicht zien we ook grenzen aan de zorg die we kunnen/willen geven. Deze grenzen staan duidelijk beschreven in het zorgprofiel van de Odaschool. (zie bijlage) 3. Kwaliteit Wij vinden dat onze kinderen recht hebben op het beste onderwijs dat wij ze kunnen bieden. Voor het waarderingskader goed onderwijs (toetsingskader Inspectie voor het onderwijs) halen we een voldoende. We werken systematisch en cyclisch aan kwaliteitszorg, d.w.z. we evalueren regelmatig het proces en het product m.b.v. de Demingcirkel: Minimaal tweemaal per jaar gaan we met een diepgaande analyse van toetsen, observaties en klassenbezoeken na of we onze doelen hebben bereikt, zowel naar product als naar de processen. Hierdoor kunnen we processen tijdig bijstellen. Naast de methodegebonden toetsen (doelen op korte termijn) gebruiken we de toetsen van het CITO-LVS. (lange termijndoelen). Ook om de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen goed in kaart te brengen, maken we gebruik van een valide instrument. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 7
4.Personeel 4.1 Een lerende organisatie Een lerende basisschool voert bewust beleid om haar lerend vermogen voortdurend op alle niveaus te vergroten. De lerende mens staat centraal in een lerende basisschool. Dat betekent dat mensen de school maken en veranderen. Om onze visie te realiseren is dan ook de inzet van iedereen nodig, individueel en gezamenlijk. De visie is voor ieder de leidraad voor de ontwikkeling: het betekent dat we de facetten en de uitwerking van onze gemeenschappelijke visie beschouwen als een werkafspraak waar iedereen zich loyaal aan houdt. Binnen de kaders van de visie is er volop ruimte voor ieders eigenheid, om creatief te zijn, initiatieven te nemen, gebruik te maken van de speelruimte. Belangrijk voor ons onderwijs vinden we het kunnen veranderen: flexibiliteit is nodig om echte ontwikkeling te kunnen realiseren We zijn bereid om oude dingen (oude werkwijzen, ideeën en gedachten), die niet meer werken, los te laten. We staan open voor andere ideeën. Herziening van onze rol, het zien als een uitdaging en daar samen over nadenken en elkaar daarbij helpen is dan van belang. Veranderen is niet gemakkelijk, daarom ondersteunen, helpen en stimuleren we elkaar. Als team gaan we ervoor. Essentieel daarbij zijn: een prettige sfeer; een omgeving waarin we ons veilig voelen; plezier in ons werk; een positieve instelling hebben; voldoende uitdaging vinden; open teamklimaat met voldoende gelegenheden voor feedback; positief kritisch zijn naar elkaar vanuit een respect voor de ander. Kunnen reflecteren op eigen functioneren; Kwetsbaar durven opstellen; Vertrouwen hebben in elkaar. Een goede leerkracht op de Odaschool is een teamspeler die een didactische, pedagogisch karaktervolle, communicatieve duizendpoot is. Hij/zij kan op een positieve manier kennis en vaardigheden overbrengen en zich inleven in een ander. 4.2 Professionalisering Blijven leren op basis van leergierigheid is in onze snel veranderende samenleving nodig om het werk op een goede en prettige manier te blijven doen. We zien dit als een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Om ons onderwijs verder te ontwikkelen zoals in de visie wordt beschreven is teamscholing noodzakelijk: het samen oppakken van een onderwerp en dat door de hele school invoeren. Daarbij met en van elkaar leren, successen vieren, uitwisselen van ideeën en samen evalueren hoe het verloopt. Een goed evenwicht tussen kennis en vaardigheden is belangrijk bij scholing. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 8
Professionalisering is dan ook gericht op het dichterbij brengen van de visie, vertalen naar concrete doelen en activiteiten. Duidelijk moet zijn waar we aan willen werken en op welke manier we dat gaan doen. We tonen hierbij respect voor de verschillen tussen de leerkrachten en profiteren van elkaars kwaliteiten en specialisaties: leren van elkaar. We zien de volgende mogelijkheden om te leren: collegiale samenwerking, bv. door consultaties; coachen; elkaar helpen, inspireren en stimuleren; het creëren van ruimte voor overleg; individuele en vooral ook gezamenlijke nascholing, gericht op het leren werken aan praktische aspecten van de visie. Verschillen tussen leerkrachten kunnen daarbij worden benut als kans om van elkaar te leren; optimaal gebruik maken van de competenties van de leerkrachten. 5. Organisatie en cultuur 5.1.De school als organisatie Om bovenstaande uitgangspunten ook waar te maken, zal er op schoolniveau aandacht moeten zijn voor de voorwaarden om de visie waar te kunnen maken. 5.1.1 Een goede structuur Daarbij gaat het onder meer om de volgende zaken: de visie voortdurend als leidraad gebruiken om kleine haalbare doelen te formuleren en goed te kunnen plannen; het scheppen van de voorwaarden om ontwikkeling in de richting van de visie mogelijk te maken; duidelijke regels en afspraken voor iedereen waar mensen zich loyaal aan willen houden; duidelijke keuzes maken voor wat we wel en niet doen en dit goed communiceren met alle geledingen; mogelijkheden en rust om zaken te blijven aanpakken en om te leren: tijd, scholing, ruimte, middelen, e.d. 5.1.2 Een goede cultuur Een professionele cultuur zoals we die graag willen komt niet vanzelf, we werken daar op schoolniveau voortdurend aan. Er wordt tijd aan besteed, we zetten kleine expliciete stappen, we omschrijven normen heel concreet en we spreken elkaar aan op gedrag. (zie bijlage: gedragsindicatoren voor een professionele cultuur) Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 9
De cultuur in het team kenmerkt zich door: De gedeelde visie, als leidraad om kleine haalbare doelen te formuleren en goed te kunnen plannen. Functionele afhankelijkheid, d.w.z. we willen leren van elkaar d.m.v. maatjeswerk, klassenconsultaties en werkmomenten. We werken vanuit heldere taakomschrijvingen en flexibiliteit is herkenbaar binnen het team. Een open communicatie, waarmee we bedoelen echt luisteren, vertrouwen hebben in elkaar en met humor de wereld bekijken. We geven elkaar complimenten en eerlijke feedback. Uitmuntendheid en dynamiek Het team straalt passie, gedrevenheid en enthousiasme uit. We willen ons blijven Ontwikkelen. Het bewaken van de processen is een essentieel onderdeel voor het bereiken van onze doelstellingen. Daarbij neemt ieder zijn verantwoordelijkheid. Een aparte taak ligt hierin voor directeur, teamleiders en IB-ers. 5.2 Leiding geven De schoolorganisatie is vooral van belang om zaken effectief en efficiënt te laten verlopen. Goed leiderschap speelt daarbij een grote rol. Daarbij gaat het niet alleen om de directeur, maar ook om de teamleiders en de intern begeleiders. Leiderschap op onze school betekent mensen inspireren, het stimuleren, van een professionele cultuur, bevorderen van veiligheid en vertrouwen en een hoge kwaliteit van de communicatie bewerkstelligen.. Onze schoolleiding vertoont sterk onderwijskundig leiderschap, d.w.z. dat zij leiding en regie over onderwijsverbetering nemen. Zij zullen vooral: Programma s, didactische aanpak en wijze van toetsen volgen en evalueren; Effecten van veranderingen in programma s e.d. nauwlettend in het oog houden; Leerling-resultaten monitoren, voortdurend volgen en analyseren; Hoge verwachtingen hebben t.a.v. het leren van alle leerlingen; Voorwaarde is daarbij goed management voeren: Duidelijkheid; Goed zaken regelen, organiseren; Goede (tijd)plannen, enz. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 10
6. Communicatie / PR Onze stijl van communiceren moet op ieder niveau passen bij onze professionele cultuur en kwaliteitsbewustzijn: open, transparant, met respect voor de ander. We moeten laten zien en horen wat we doen op de Odaschool. Hierbij is de optimale inzet van communicatiemiddelen noodzakelijk en de jaarlijkse Open Dag een moment van kom maar kijken. Intern zorgen we voor goede communicatielijnen tussen directie, IB, medewerkers, ouders en kinderen. Missie De kinderen begeleiden in hun ontwikkeling tot zelfstandige, verantwoordelijke mensen, rekening houdend met hun eigen mogelijkheden, die hun weg kunnen vinden in de snel veranderende maatschappij. We gaan voor: positieve betrokkenheid van leerlingen, ouders en leerkrachten; een veilige omgeving.; veel aandacht en zorg voor alle leerlingen; boeiend onderwijs; een brede ontwikkeling: sociaal-emotioneel, verstandelijk, lichamelijk en zintuigelijk. zelfstandig werken; coöperatief werken; creativiteit ontwikkelen in doen en denken; continu in beweging. ODASCHOOL, daar leer je leren. Visie schoolplan 2011-2015: april 2011 11