Voorloper Onderwerp Startnotitie Duurzaam Druten Datum collegebesluit 9 januari 2018 Datum presidium 8 januari 2018 Portefeuillehouder A. Springveld Behandelend team Team strategie en beleid Behandelend ambtenaar F. Warrens Deadline Uiterlijke datum raadsbesluit 1 februari 2018 (Financiële en / of juridische) gevolgen van niet halen deadline Bijlagen Digitaal beschikbaar Raadsbesluit van: 1 februari 2018 Collegebesluit van: 9 januari 2018 Overige bijlagen: Startnotitie Duurzaam Druten incl. bijlagen boek De bovenstaande documenten zijn digitaal beschikbaar op: www.druten.nl (bestuur > gemeenteraad > agenda s) Ter inzage Indien van toepassing Alle (openbare) documenten liggen tevens ter inzage in de Raadskamer op het gemeentehuis.
Onderwerp Startnotitie Duurzaam Druten Voorstel: 1. Instemmen met de Startnotitie Duurzaam Druten, waarmee u invulling geeft aan de ambitie energieneutraal Druten in 2050. 2. Instemmen met het uitwerken van de Startnotitie in een Routekaart, waarin wordt aangegeven op welke wijze de gemeente Druten haar ambitie wil bereiken. Samenvatting: Deze startnotitie is een eerste stap en maakt duidelijk waar Druten nu staat, wat de opgave is om uiteindelijk in 2050 energieneutraal te zijn. De opgave om energieneutraal te worden is zo groot dat actieve betrokkenheid van de gemeenschap noodzakelijk is. De opgehaalde wensen, zorgen en ideeën bij de Drutense gemeenschap hebben een goede bijdrage geleverd en zijn verwerkt in de startnotitie. Hieruit hebben we vijf speerpunten (energiebesparing, woningvoorraad, bedrijfsleven, zonneenergie en windenergie) geformuleerd om de energietransitie voor onze gemeente verder uit te werken in een tweede stap: een routekaart. De routekaart geeft een beeld en inzicht in verschillende oplossingen om de energietransitie te kunnen maken. Deze zal de basis zijn voor duidelijkheid en consistent beleid, gericht op de lange termijn. Inleiding Aanleiding/context De gemeente Druten maakt werk van duurzaamheid. De afgelopen jaren is energie gestoken in het isoleren van bestaande woningen door uitvoering te geven aan de provinciale woningisolatieregeling en zijn er duurzaamheidsleningen voor het toepassen van energiebesparende maatregelen aan bestaande woningen verstrekt. Tevens zijn er zonnepanelen gelegd op gebouwen waar inwoners een binding mee hebben, zoals de basisscholen in Deest en Horssen, en is wijkcentrum De Doorkijk met hoge duurzame ambities uitgevoerd. Daarnaast is de pilot uw afval als grondstof uitgerold over de hele gemeente. Een omgekeerde manier van inzamelen, waarbij inwoners worden gefaciliteerd op diverse afvalstromen. Hiermee wordt het restafval binnen onze gemeente gehalveerd. Op dit moment zijn er ook drie duurzaamheidsprojecten in uitvoering. Dit zijn het verduurzamen van gemeentelijk vastgoed, het plaatsen van E-laadpalen op strategische locaties en het verduurzamen van sportaccommodaties. Ten slotte heeft de gemeente, samen met 16 andere gemeenten in de regio, besloten om energie volledig duurzaam in te kopen per 1 januari 2018. Verder zijn er diverse principeverzoeken voor zonneparken bij onze gemeente binnen gekomen. Het is daarom van belang om nu een strategie op te stellen, waarin bepaald wordt hoe we de energievoorziening van onze gemeente gaan verduurzamen. Op het gebied van opwekking van lokale duurzame energie is vanuit de gemeente tot op heden geen strategie ontwikkeld. De wens om dit samen met inwoners, bedrijven en stakeholders te doen is wel aanwezig. Om dit mogelijk te maken is allereerst een startnotitie opgesteld. Daarbij is aangesloten op het beleid van andere gemeenten in de regio.
Dit deden we door in gesprek te gaan met inwoners, bedrijven en stakeholders, waar zij input gaven en mee dachten over de wijze waarop wij in 2050 een energie neutrale regiogemeente krijgen. Op deze wijze is een breed gedragen kader tot stand gekomen. Deze startnotitie is de eerste stap naar een energieneutraal Druten in 2050. De startnotitie geeft op hoofdlijnen de visie en ambitie van de gemeente op energiebesparing en energie opwekking weer. Gebaseerd op de nul situatie, de berekening en de uitkomsten van samen in gesprek, stellen wij als gemeente de ambitie vast om energieneutraal te zijn in 2050. Dat betekent dat we 614 TJ (TJ = Terra Joule; de eenheid van energie) in woningen moeten besparen (dat is 100%) en 169 TJ in het bedrijfsleven (52,5%). Daarmee zijn we nog niet helemaal energieneutraal. Daarvoor moeten we nog minimaal 8 windmolens of 54 ha zonnepark realiseren of een combinatie daarvan. Een energieneutraal Druten in 2050 is dus mogelijk. We kunnen het niet veroorloven om voor één bepaalde duurzame energie-optie te kiezen, maar op meerdere opties moeten inzetten. Deze opties gaan we in de volgende vijf speerpunten uitwerken: 1. Energiebesparing: gedrag en techniek 2. Woningvoorraad: flinke stap voorwaarts 3. Bedrijfsleven: energieneutraal bedrijventerrein 4. Zonne-energie: dak en veld 5. Windenergie: benut lokaal speelveld Deze ambitie wordt in de routekaart Energieneutraal Duurzaam Druten verder uitgewerkt. De startnotie wordt voorgelegd aan uw raad om een mening te vormen over lokale duurzame energieopwekking. De wens is om de precieze uitwerking van de startnotitie in 2018 samen met relevante partijen op te pakken. Dat biedt de kans om een lokaal energietransitie-plan met een interactief programma op te stellen. Doel/meetbaar effect Een beleidskader vast te leggen waarbinnen de routekaart energieneutraal Druten in 2050 kan worden uitgewerkt. Aan de hand van de voorstellen uit de startnotitie wordt de ambitie om in 2050 een energieneutraal Druten te zijn verder uitgewerkt in een routekaart. Argumenten 1.1 De startnotitie is de eerste stap voor de route richting energieneutraal Druten 2050 De voorliggende startnotitie geeft op hoofdlijnen de visie en ambities van de gemeente Druten op het gebied van energiebesparing en energieopwekking weer. Deze startnotitie is een eerste stap en is nodig om de ambitie om een energieneutraal Druten in 2050 te bereiken. 1.2 Betrokkenheid van de gemeenschap is noodzakelijk De opgave om energieneutraal te worden is zo groot dat actieve betrokkenheid van de gemeenschap noodzakelijk is. Het is een samenspel tussen de gemeente en gemeenschap, waardoor projecten mogelijk worden en Druten meters kan maken op weg naar een energieneutraal Druten in 2050.
1.3 Succesvolle startbijeenkomst Samen in gesprek over duurzame energie De strekking van de startnotitie is besproken met inwoners, bedrijven en stakeholders op 30 november jl. De opgehaalde wensen, zorgen en ideeën hebben een goede bijdrage geleverd en zijn verwerkt in de startnotitie. Hieruit hebben we vijf speerpunten (energiebesparing, woningvoorraad, bedrijfsleven, zonneenergie en windenergie) geformuleerd om de energietransitie voor onze gemeente verder uit te werken in een tweede stap: een routekaart. 2.1 Routekaart is nodig om te komen tot een energietransitie Om een concrete energietransitie binnen onze gemeente te realiseren dient een routekaart te worden opgesteld. Deze routekaart wordt een concrete uitwerking van de manier waarop de gemeente Druten haar ambitie wil gaan waarmaken. De routekaart geeft een beeld van de CO2-reductiepotentie tot 2050 en inzicht in verschillende oplossingen om de energietransitie te kunnen maken. Deze routekaart zal de basis zijn voor duidelijkheid en consistent beleid, gericht op de lange termijn. Ook een financiële onderbouwing zal onderdeel uitmaken van de routekaart. Kanttekeningen De discussie tijdens de bijeenkomst samen in gesprek over duurzame energie laat zien dat duurzame energie-opties veelal een ruimtelijke impact hebben en daarmee de afweging tussen individuele en algemene belangen regelmatig aan bod komt. Nut en noodzaak van verduurzaming (van de energievoorziening) zijn in deze tijd vanzelfsprekend. Landelijk is er het SER energieakkoord, provinciaal het Gelders energieakkoord en regionaal de routekaart De Groene kracht. De Startnotitie (nulmeting) toont niet alleen de opgave maar bovenal ook de kansen. Indien de kansen lokaal niet verzilverd worden, kunnen we als gemeente in een spagaat komen met de verplichtingen zoals gesteld door hogere overheden. Om de doelstelling te bereiken zijn we ook afhankelijk van initiatieven van derden voor lokale decentrale grootschalige duurzame energieopwekking. De vraag is hoeveel draagvlak is er van uit de Drutense samenleving voor grote zonnevelden en op hoeveel draagvlak windenergie kan rekenen. Ook zijn we bij lokale decentrale maatregelen voor energiebesparing afhankelijk van de wil en de mogelijkheden van bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties en woningcorporaties. Financiën Om te komen tot een goed gedragen routekaart (van kaderstelling naar routekaart naar uitvoering daarvan) hebben we onafhankelijke deskundigheid nodig. Hoe concreter de uitvoering wordt, hoe meer invloed er wordt gegeven aan belanghebbenden en aan de omgeving. Om dit proces van beleid beïnvloedende participatie goed te kunnen begeleiden is inhuur van expertise noodzakelijk, omdat we deze kennis en ervaring zelf niet in huis hebben. De eenmalig kosten 20.000 voor het opstellen van de Routekaar energieneutraal Druten 2050 worden gedekt uit het structurele budget duurzaamheid.
Uitvoering Het is de bedoeling om de startnotitie uit te werken in een routekaart. Deze routekaart wordt een concrete uitwerking van de manier waarop de gemeente Druten haar ambitie wil gaan waarmaken. De routekaart geeft inzicht in verschillende oplossingen om de energietransitie te kunnen maken. De wens is om de precieze uitwerking van de vijf genoemde speerpunten in 2018 samen met relevante partijen op te pakken. Dat biedt ook de kans om ons eigen lokaal energietransitie-plan met een interactief programma op te stellen. Planning 9 januari 2018: behandeling van de Startnotitie in het college van B&W. 18 januari 2018: behandeling van de Startnotitie in het RTG. 1 februari 2018: behandeling van de Startnotitie in de Raad. Het streven is om de Routekaart vóór 1 juli 2018 te laten vaststellen door uw raad. Communicatie We geven het proces om te komen tot een Routekaart Duurzaam Druten met een lange termijn strategie op een interactieve wijze vorm. Om lokaal een energietransitie te bewerkstelligen is een nauwe samenwerking met belangrijke stakeholders in (de zogenaamde triple helix) essentieel. De gemeente kan het namelijk niet alleen. Door essentiële partijen bij het proces te betrekken wordt draagvlak verkregen en kennis vergaard voor de implementatie van een duurzame energietransitie in Druten. Evaluatie/controle De follow-up richting een uitvoeringsprogramma willen we in de loop van 2018 samen met uw raad en overige belanghebbenden in Druten oppakken met een participatietraject. Burgemeester en wethouders van Druten, de secretaris, de burgemeester, mr. drs. A.J.E.M. Buise-Jansen drs. L.J.E.M. van Riswijk