Toolkit Onderwijs en Arbeidsmarkt (TOA)

een beknopte toelichting op de Toolkit Onderwijs en Arbeidsmarkt (TOA) voor vo-scholen Spirit4you, december 2013

Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Doel van dit document... 3 1.2. Vragen... 3 2. Wat is de TOA en hoe maak ik er gebruik van?... 4 2.1. Wat is de TOA?... 4 2.2. Hoe is de TOA te bereiken?... 4 2.3. Hoe maak ik nieuwe gebruikers aan voor de TOA?... 4 3. Welke toetsen zijn interessant voor vo-scholen?... 5 3.1. Welke toetsten zijn er?... 5 3.2. Hoe zet ik toetsen klaar voor scholieren?... 5 4. Hoe dienen deze toetsen afgenomen te worden?... 6 4.1. Hoe wordt elke toets afgenomen?... 6 4.2. Hoe kunnen de scholieren de toets maken?... 6 5. Hoe dienen deze toetsen nagekeken te worden?... 7 5.1. Hoe kan ik een toets beoordelen?... 7 5.2. Hoe moet ik een schrijftoets beoordelen?... 7 5.3. Hoe moet ik een spreek- of gesprekstoets beoordelen?... 7 5.4. Waar vind ik meer informatie over het beoordelen op vorm en inhoud?... 7 6. Welke resultaten kun je uit de TOA halen?... 8 6.1. Niveau uitslag... 8 6.2. Ontwikkelingsscore... 8 7. Hoe haal je resultaten uit de TOA?... 9 7.1. Voortgangsrapportages op leerling niveau... 9 7.2. Voortgangsrapportage op klasniveau.... 10 7.3. Rapportages van resultaten... 11 pagina 2

1. Inleiding 1.1. Doel van dit document Spirit4you leent zijn licentie op de TOA aan vo-scholen in de regio Haaglanden die deelnemen aan Reken op Taal. De hoeveelheid aan opties die TOA biedt, kan in eerste instantie overweldigend overkomen. Daarom geeft Spirit4you ter ondersteuning in dit document een beknopte toelichting over de mogelijkheden die de TOA biedt voor vo-scholen. Hierbij wordt regelmatig verwezen naar de website handleiding.toets.nl en de Inhoudelijke Handleiding van bureau ICE. 1.2. Vragen In dit document wordt antwoord gegeven op de volgende vragen over de TOA: Wat is de TOA en hoe maak ik er gebruik van? Welke toetsen biedt de TOA, die interessant zijn voor vo-scholen? Hoe dienen deze toetsen afgenomen te worden? Hoe dienen deze toetsen nagekeken te worden? Welke resultaten kun je uit de TOA halen? Hoe haal je resultaten uit de TOA? pagina 3

2. Wat is de TOA en hoe maak ik er gebruik van? 2.1. Wat is de TOA? De TOA is een digitaal toetssysteem dat toetsten bevat voor vo-scholieren. Docenten kunnen in het systeem toetsen klaarzetten voor scholieren, toetsen nakijken en de resultaten van de scholieren bekijken. Scholieren kunnen in het digitale systeem toetsen maken. 2.2. Hoe is de TOA te bereiken? De TOA is bereikbaar via https://login.toets.nl/. Docenten en scholieren kunnen vervolgens inloggen met een gebruikersnaam, wachtwoord en code. 2.3. Hoe maak ik nieuwe gebruikers aan voor de TOA? U kunt zelf nieuwe accounts aanmaken voor zowel docenten als scholieren. Hoe u dit kunt doen, leest u op http://handleiding.toets.nl/2-gebruikers-beheren/66-nieuwe-gebruikeraanmaken. pagina 4

3. Welke toetsen zijn interessant voor vo-scholen? 3.1. Welke toetsten zijn er? De TOA bevat voor vo-scholieren toetsen voor (de Nederlandse) taal, vreemde talen (Engels, Frans en Duits) en rekenen. In dit document worden alleen de toetsen voor taal- en rekenvaardigheid behandeld. Op de CEF-niveaus zijn er toetsen die betrekking hebben op de vijf vaardigheden: lezen, luisteren, schrijven, spreken en gesprekken (van niveau A1 tot en met C1). Voor de Referentieniveaus van Meijerink zijn er toetsen op de vaardigheden: lezen, luisteren, schrijven, spreken, gesprekken voeren en taalverzorging. De TOA biedt ook een intaketoets volgens het Referentiekader Rekenen Meijerink. Deze intaketoets bevat alle vier domeinen (getallen, verbanden, meten/meetkunde en verhoudingen) die in het Referentiekader onderscheiden worden en geeft een inschatting van het rekenniveau van de scholier (lager dan 1F, 1F, 2F of 3F). Tenslotte biedt de TOA rekentoetsen (van niveau 1F tot en met 3F). Ook deze rekentoetsen bevatten alle vier domeinen (met uit zondering van de domeintoetsen). Een overzicht van alle relevante toetsen is terug te vinden in het excelbestand Reken op Taal vo-toetsen in de TOA. 3.2. Hoe zet ik toetsen klaar voor scholieren? Voordat de scholier kan deelnemen aan de toets, dient de toets klaargezet te worden. Hoe dit kan, leest u op http://handleiding.toets.nl/3-toetsen-beheren/74-toets-klaarzetten/. pagina 5

4. Hoe dienen deze toetsen afgenomen te worden? 4.1. Hoe wordt elke toets afgenomen? Het is belangrijk dat de scholier bij elke toets goed geïnstrueerd wordt. Zo moet de scholier bijvoorbeeld kunnen werken met een digitale toetsomgeving. Meer informatie over algemene instructies vindt u in de Inhoudelijke Handleiding van bureau ICE op pagina 16, onder het kopje 2.1. Toetsafname Algemeen. De afname verschilt per vaardigheid die getoetst wordt. Tabel 2 geeft een overzicht van de afnames per vaardigheid. Tabel 2: Afnames van toetsen per vaardigheid Vaardigheid Afname Benodigde tijd* Meer informatie** Lezen Volledig digitaal. Scholier mag geen woordenboek gebruiken. Luisteren Volledig digitaal. Scholier mag geen woordenboek gebruiken. Schrijven Spreken Gesprekken Rekenen en Kan digitaal of op papier worden afgenomen. Scholier mag geen woordenboek gebruiken. Thema kan van te voren vastgelegd worden. Er is ook een mogelijkheid om de scholier zelf een thema te laten kiezen. Docent neemt de toetsen 1 op 1 af. Scholier mag geen woordenboek gebruiken. De aanwezigheid van een assessor heeft de voorkeur. Volledig digitaal. Indien van toepassing, kan de scholier binnen de toetsomgeving (op de computer) gebruik maken van een rekenmachine. Toetsen op 2 niveaus - gemiddeld 60 min per toets - max 75 min per toets Toetsen op 1 niveau - gemiddeld 40 min per toets - max 50 min per toets Toetstijden variëren per toets (afhankelijk van de lengte van de geluidsfragmenten). Toetsen op 2 niveaus - max 60 min per toets Toetsten op 1 niveau - 1F & 2F: max 60 min per toets - 3F: max 60 min per toets Gemiddeld 30 min per toets. *Bij alle toetsen is 25% tijdverlenging voor scholieren met dyslexie of dyscalculie. **Refereert naar de Inhoudelijke handleiding van bureau ICE. Pagina 19: 2.2.2. Lezen Nederlands Pagina 20: 2.2.3. Luisteren Nederlands Pagina 22: 2.2.4. Schrijven Nederlands Pagina 25: 2.2.5. Spreken en Gesprekken Nederlands Max 60 min per toets Pagina 44: 2.5 Instructie rekentoetsen Raamwerk Rekenen/Wiskunde en Referentiekader Rekenen - Meijerink 4.2. Hoe kunnen de scholieren de toets maken? Indien de toets digitaal is, logt de scholier, op een computer, in via https://login.toets.nl/ en selecteert hij de toets. Sommige toetsen bevatten audiofragmenten. Bij deze toetsen is het dus noodzakelijk dat de scholier ongestoord de fragmenten kan beluisteren. Voordat de scholier de toets kan selecteren, dient de docent de toets vrij te geven. Hoe dit kan, leest u op http://handleiding.toets.nl/3-toetsen-beheren/75-toets-vrijgeven. Uiteraard kunt u na de afname de toets weer stoppen. Hoe u een toets stopt, leest u op http://handleiding.toets.nl/3- toetsen-beheren/76-lopende-toetsen. pagina 6

5. Hoe dienen deze toetsen nagekeken te worden? 5.1. Hoe kan ik een toets beoordelen? Voordat u een toets kunt beoordelen, dient u te worden aangewezen als beoordelaar voor de toets. Hoe dit kan, leest u op: http://handleiding.toets.nl/3-toetsen-beheren/78-beoordelaartoewijzen. Lees-, luister- en rekentoetsen worden volledig automatisch nagekeken. U hoeft dus alleen handmatig de schrijf-, spreek- en gesprekstoetsen na te kijken. Hoe u deze toetsen kunt beoordelen, leest u op: http://handleiding.toets.nl/3-toetsen-beheren/77-toets-beoordelen. 5.2. Hoe moet ik een schrijftoets beoordelen? Schrijftoetsen dient u handmatig te beoordelen. U maakt hierbij gebruik van een beoordelingssysteem in de TOA. U beoordeelt de schrijfvaardigheid op twee aspecten: inhoud en vorm. U beoordeelt het geheel van opdrachten op de inhoudelijke adequaatheid ervan. De TOA kan alleen een uitspraak over het schrijfniveau doen als u de volgende vragen met een ja kunt beantwoorden: - Zijn de opdrachten voldoende leesbaar? - Zijn de opdrachten uitgewerkt in het Nederlands? - Is minimaal 80% van de gevraagde inhoud gerealiseerd? Meer informatie over het beoordelen van schrijftoetsen, vindt u in de Inhoudelijke Handleiding van bureau ICE op pagina 23, onder het kopje Hoe moet u de toets beoordelen?. 5.3. Hoe moet ik een spreek- of gesprekstoets beoordelen? Spreek- en gesprekstoetsen dient u handmatig te beoordelen. U maakt hierbij gebruik van een vragenlijst in de TOA. U beoordeelt de spreek- of gespreksvaardigheid op twee aspecten: inhoud en vorm. U beoordeelt het geheel van opdrachten op de inhoudelijke adequaatheid ervan. De TOA kan alleen een uitspraak over het spreekvaardigheids- of gespreksvaardigheidsniveau doen als u de volgende vragen met een ja kunt beantwoorden: - Zijn de opdrachten voldoende verstaanbaar? - Zijn de opdrachten uitgevoerd in het Nederlands? - Is minimaal 80% van de gevraagde inhoud gerealiseerd? Meer informatie over het beoordelen van spreek- en gesprekstoetsen, vindt u in de Inhoudelijke Handleiding van bureau ICE op pagina 27, onder het kopje Hoe moet u de toets beoordelen?. 5.4. Waar vind ik meer informatie over het beoordelen op vorm en inhoud? Meer informatie over het beoordelen van schrijf-, spreek- en gesprekstoetsen op vorm en inhoud, vindt u in de Inhoudelijke Handleiding van bureau ICE op pagina 79, onder het kopje 3.1.9. Het beoordelen van productieve vaardigheden. pagina 7

6. Welke resultaten kun je uit de TOA halen? 6.1. Niveau uitslag De TOA geeft een niveaubepaling over de gehele toets en op onderdelen van de toets. U kunt de niveaubepaling over de gehele toets zien door in de TOA naar het tabblad toetsen en sub-tabblad resultaten te gaan. U ziet dan op de pagina alle toetsen die afgelopen maand zijn afgenomen. Onder het kopje score staat de niveau-uitslag van de gehele toets. U kunt ook zien hoe een leerling op verschillende onderdelen in een toets heeft gescoord. U klikt dan op dezelfde pagina onder het kopje uitslag op rapport. U heeft de mogelijkheid om een uitslag of advies te kiezen. Vink het bolletje voor uitslag aan en klik op de gele knop genereer rapport. U krijgt dan in een PDF document een rapport te zien waar per onderdeel een niveau-uitslag wordt gegeven. Bijvoorbeeld bij een rekentoets staat per domein op welk niveau de leerling heeft gescoord. Ook staat er per domein genoemd hoeveel vragen een leerling juist heeft beantwoord, zie afbeelding 1. Deze leerling heeft op het domein Getallen, 7 vragen van de 8 vragen juist beantwoord en op dit domein op niveau 3F gescoord. Afbeelding 1: Voorbeeld uitslag rapportage 6.2. Ontwikkelingsscore Aan de rapportages in de TOA zijn ontwikkelscores toegevoegd. Deze scores worden afgezet op één schaal voor alle niveaus, zie afbeelding 2 en 3. De ontwikkelscore wordt berekend aan de hand van het niveau van de toets en de behaalde procentuele scores. Het geeft een verfijning van de toetsuitslag. Zo kunnen toetsresultaten met elkaar en met landelijke gemiddelde vergeleken worden. Met de ontwikkelscores kunt u zien of een leerling zich voldoende ontwikkelt op basis van de referentieniveaus of CEF-niveaus. Afbeelding 2: Ontwikkelscores afgezet tegen referentieniveaus. Afbeelding 3: Ontwikkelscores afgezet tegen CEF-niveaus pagina 8

7. Hoe haal je resultaten uit de TOA? In de TOA kunt u op drie verschillende manieren resultaten uit de TOA halen: 7.1. Voortgangsrapportages op leerling niveau Door middel van een voortgangsrapportage wordt zichtbaar hoe een leerling ervoor staat met taal en rekenen in relatie tot het referentieniveau. In de voortgangsrapportages wordt het rendement van het onderwijs in kaart gebracht. De grafiek van de voortgangsrapportage is gekoppeld aan de ontwikkelscores van de TOA toetsen. De voortgangsrapportages worden weergegeven per vaardigheid, bijvoorbeeld Nederlands lezen, zie afbeelding 4 In deze grafiek staat ook een zwarte stippellijn en een grijze lijn weergegeven. De zwarte stippellijn is het landelijk gemiddelde voor niveau en leerjaar. De grijze lijn is de normscore voor bijvoorbeeld vmbo. In de laatste grafiek onder aan de pagina wordt de voortgangsrapportage weergegeven van een leerling waarin alle vaardigheden in één grafiek zijn opgenomen, zie afbeelding 5. Afbeelding 4: Voortgangsrapportage per vaardigheid pagina 9

Afbeelding 5: Voortgangsrapportage overzicht van alle vaardigheden Hieronder staan de stappen beschreven om deze rapportages weer te geven: 1. Log in op www.toets.nl 2. Ga naar het tabblad gebruikers. 3. Ga naar het sub-tabblad gebruikers. 4. In het zoekvenster kunt u op afdeling, klas of individuele leerlingen zoeken. Klik op de zoekopdracht te bevestigen op de gele knop zoek. 5. Klik op de gebruikersnaam van de leerling waarvan u de voortgangsrapportage wilt zien. U krijgt dan het scherm wijzig gebruiker te zien. 6. Klik op de gele knop voortgangsrapportage om de grafiek te zien. 7. U kunt in het zoekfilter van de voortgangsrapportage uw zoekopdracht nog specifieker maken (bijvoorbeeld door de datum van en datum tot aan te passen). 7.2. Voortgangsrapportage op klasniveau. De voortgangsrapportage is ook te zien op klasniveau. Dit gaat als volgt: 1. Log in op www.toets.nl 2. Ga naar het tabblad gebruikers. 3. Ga naar het sub-tabblad klassen. 4. Klik op de gewenste klas. 5. Onder het kopje bekijk toetsresultaten staat de gele knop voortgangsrapportage. Klik op deze knop. U krijgt dan een grafiek te zien waarin alle leerlingen per vaardigheid weergegeven worden. pagina 10

7.3. Rapportages van resultaten Uit de TOA kunnen ook alle resultaten die gemaakt zijn in een Exel bestand weergegeven worden. Afhankelijk van de zoekopdracht, worden de gedetailleerde resultaten van de leerlingen weergegeven. Hieronder staan de stappen beschreven om deze resultaten uit de TOA te halen: 1. Log in op www.toets.nl 2. Ga naar het tabblad toetsen 3. Ga naar het sub-tabblad resultaten 4. Boven aan de pagina ziet u het zoekfilter. U kunt deze leeglaten. Let op: de datum staat standaard op één maand. Wanneer u de resultaten wilt zien over een langere periode dan past u de datum van en (eventueel) de datum tot aan. U kunt er ook voor kiezen om alleen de resultaten van één bepaalde vaardigheid te selecteren, bijvoorbeeld Nederlands lezen. U vult dan in het zoekfilter bij toets de vaardigheid in. U kunt ook specifiek zoeken op één bepaalde toets, bijvoorbeeld Nederlands lezen 1F-2F. U vult deze toets dan ook in het zoekfilter bij toets. U kunt specifiek zoeken op één leerling. U vult in het zoekfilter bij leerling de gebruikersnaam van de leerling in. U kunt de resultaten van één klas selecteren. U vult dan in het zoekfilter bij klas de gewenste klas in. 5. Wanneer u het zoekfilter heeft ingevuld, dan drukt u onderaan dit filter op de knop zoek. U ziet dan de zoekresultaten verschijnen. 6. Scrol onder naar de pagina en klik op de gele knop export. U exporteert de gegevens naar een Exel bestand. 7. In het Exelbestand kunt u via de knop sorteren en filteren de gegevens desgewenst sorteren en/of filteren. U kunt bijvoorbeeld sorteren op uitslag (kolom R) of ontwikkelscore (kolom S). pagina 11