De impact van mobiliteit op de binnenstad Sebastiaan de Wilde Directeur Ontwikkeling/Vastgoed & Ontwikkeling 7 oktober 2015
Het landschap midden jaren 70 Zelf nog niet geboren Geloof in de auto Alle mensen hebben recht op een auto, maar je moet Nederland wel zo organiseren dat iedereen hem kan gebruiken. Treinverkeer zakt juist weg Nieuwe sporen: Zuidtak, Westtak, Flevolijn 2
Nieuw Hoog Catharijne, 1973 3
Utrecht Centraal, 1973 4
Nieuw Utrecht Centraal 5
1995, ontwikkeling in spoorinfrastructuur OV Studentenkaart! Besluit HSL Zuid (en Oost) Hanzelijn (Lelystad Zwolle) Spooraansluitingen (Utrechtboog, Hemboog) Spoorverdubbeling Amsterdam-Utrecht 6
Ontwikkeling reizigerskilometers bij NS 7
Het station als verblijfsplek Nog steeds afvoerputje van de stad Internationaal: renaissance van trein en station, mede vanwege HSL Nationaal: Nieuwe Sleutel Projecten (in samenhang met HSL) Maar de praktijk. 8
Rotterdam Centraal, Perron 0, gesloten eind 1994 9
Utrecht Centraal, eind jaren 90 10
Jaloers kijkend naar het buitenland 11
Voor het oude station Breda 12
worden dit soort plannen getekend 13
En ook Arnhem! 14
2015 20 jaar splitsing achter de rug in spoorsector Een sector in zwaar weer De NSP s zijn klaar! Station niet alleen vervoersmachine, maar ook verblijfplaats En bovenop de NSP s een hele serie: Delft, Zwolle, Amsterdam Centraal, Eindhoven, Tilburg, enz. Stationsretail als nieuw fenomeen en als business case 15
Rotterdam Centraal 16
Rotterdam Centraal 17
Stationshal bij opening 18
Retail in oud Rotterdam Centraal 19
Retail in nieuw Rotterdam Centraal 20
Stationsretail als nieuwe business Hoge omzet op weinig vierkante meters (> 10.000/m2) Flexibele en ruime openingstijden Vooral food, beperkt non-food Op basis van aantallen Kalverstraat op zaterdag: 70.000 mensen Schiphol op drukste dag 2 aug 2015: 196.000 in/uit/over Amsterdam Centraal op werkdag: 160.000 in/uitstappers trein Amsterdam Centraal op werkdag: 275.000 passanten Amsterdam Centraal per jaar toekomst: 100 miljoen bezoekers 21
Marktontwikkeling Stationsretail In 1995 nog marginaal, nu meer dan 500 miljoen aan omzet Grotendeels door NS Stations zelf ontwikkeld Aanbod vanaf basis opgebouwd Aantrekken van nieuwe merken Ontwikkelen van eigen merken Basis is nu nog food, mogelijkheden non-food nog beperkt Steeds meer waarde van de plek vanwege bezoekersaantallen 22
Reclame en stations 23
Amsterdam Centraal, Victoria s Secret 24
Meten is weten: SMART Station 25
Meten is weten: SMART Station 26
Meten is weten: SMART Station 27
Meten is weten: Ontwikkelplan Stations Benchmark van stations onderling ontwikkeld Top 50 stations vergeleken op: Reizigersaantallen Omzet per reiziger Omzet per m2 Bonwaarde Stationswaardering Waardering van de formules De bron voor alle plannen 28
Meten is weten, Stationsbelevingsmonitor 29
Centrummanagement 30
Nieuwe opgaven in de stationssector Van Nieuwe Sleutelprojecten naar Provinciale Sleutel Projecten Grote transferopgaven Monumenten Kleine stations
Amsterdam Centraal Station, perronverbreding 34
Schiphol 35
Monumenten als opgave 104 Monumenten 82 Kleine Stations 22 Grote Stations 76 Rijksmonumenten 28 Gemeentemonumenten 25% Van alle stations is een monument Totaal BVO 156.000 M2
Verbouw of nieuwbouw?
Halte in 1978 38
Vervoersknoop in 2015 39
OV terminal in 2025 40
De trends naar 2035 De bevolking en de binnenstad De auto en de binnenstad De ruimte in de binnenstad De Randstad versus de rest 41
Bevolkingsontwikkeling 2012-2040 42
Zelfrijdende auto voor de stad geen oplossing 43
Slechts 6% vertrekt na 9u naar werk 44
Voor de auto is ook geen plaats genoeg VIRM 666 zitplaatsen + 278 staplaatsen = 950 mensen Jaarbeurspleingarage: 1000 parkeerplaatsen = 1000 mensen 45
Hoe lang mag de auto de stad nog in? 46
2015: Milieuzone Utrecht 47
2015: Parijs autovrij vanwege luchtkwaliteit 48
2015: Brussel weert doorgaand autoverkeer 49
Stationsgebruik groeit nog harder 50
Amsterdam Centraal - continu in verandering 1889 1924 1959 1985 2004 2016
Deur tot deur 52
Aandeel multimodale verplaatsingen is laag 53
In kilometers wel substantieel in grote steden 54
Aandeel trein daarbinnen dominant 55
Dat kan alleen met heel goede (reis)informatie 56
De fiets, de fiets en verder niets 57
Mobiliteit in de stad 58
Fietsparkeerplekken per station 59
Utrecht voor opening Jaarbeursstalling 60
Utrecht na opening Jaarbeursstalling 61
OV-Fiets 62
P&R tussen de steden 63
Oude plannen kunnen weer uit de kast Als we ruimte nodig hebben En minder ruimte wordt ingenomen door de auto 64
In 2035 zijn onze binnensteden autovrij zijn treinstation en binnenstad direct verbonden is de bevolking van de grote steden spectaculair gegroeid zijn nieuwe plannen voor stationsverbouwingen in de maak ligt er een HSL naar Duitsland kan je wonen boven Utrecht Centraal 65
Dank voor uw aandacht! 66