Voka Kamer van Koophandel Limburg vzw Huis van de Limburgse Ondernemer,Gouv. Roppesingel 51, BE-3500 Hasselt tel. +32 11 56 02 00, fax +32 11 56 02 09 info.kvklimburg@voka.be, www.voka.be/limburg Persbericht aan Media datum 20 december 2017 aantal pagina s: 8 meer informatie bij Johan Grauwels tel. direct +32 11 56 02 60 +32 473 38 65 05 e-mailadres johan.grauwels@voka.be Export is uitgesproken steun voor regionale conjunctuurontwikkeling Conjunctuur stagneert op hoog activiteitsniveau Sinds geruime tijd werd een neerwaartse conjunctuuromslag voorzien medio 2017. Sinds twee maanden bleek de intensiteit van deze neerwaartse beweging uit te vlakken. En nu blijken er bovendien krachten aan het werk die het omslagmoment nog verder naar de toekomst duwen. Hierdoor spreken we niet langer meer van een zuivere neerwaartse omslag, maar wel van een stagnatieperiode op hoog activiteitsniveau. Binnen dit scenario zou de regionale economische activiteit over 2017 toenemen met een equivalent van 8.29 indicatorpunten, ten opzichte van 7.37 punten over 2016. De conjuncturele terugval blijft zicht evenwel aandienen vanaf het eerste kwartaal van 2018. De exportprestaties zijn een uitgesproken steun voor de regionale conjunctuurontwikkeling. De omvang van deze impact vertoont de neiging te stabiliseren op een activiteitsniveau dat 10% uitstijgt boven hetzelfde niveau van dezelfde periode vorig jaar. Deze tendens zou kunnen behouden worden tot het einde van het eerste kwartaal van 2018. In de bouwsector trekt de nieuwbouwactiviteit systematisch verder aan. We mogen voorzichtig verwachten dat de activiteit vanaf het tweede kwartaal van volgend jaar opnieuw hoger uitvalt dan in de vergelijkbare periode een jaar eerder. Op korte termijn blijft de niet-residentiële bouw echter nog steeds de gangmaker. Binnen de automobielsector blijven de personenwagens de grote sterkhouder, maar de bedrijfsvoertuigen beginnen stilaan ook terug aan te trekken. De toeristische activiteit werkt zijn achterstand in vergelijking met vorig jaar stilaan weg. Maar een duidelijk expansief elan is nog niet voor morgen. De totale werkloosheid blijft in de periode tot mei 2018 maandelijks gemiddeld -9.10% onder het niveau van twaalf maanden geleden. Johann Leten, gedelegeerd bestuurder van Voka Kamer van Koophandel Limburg, reageert matig positief: De uitvlakking van de neerwaartse beweging die sinds twee maanden duidelijk werd, wordt nu omgebogen naar een stagnatieperiode op hoog activiteitsniveau. Dat is positief. Maar we verkeren zeker niet in een hoerastemming, want de terugval blijft zich wel aandienen vanaf het eerste kwartaal van 2018. In de komende maanden verwachten we een daling van onze indicatorwaarden van 13,48 indicatorpunten (van 102,85 in december 2017 naar 89,27 indicatorpunten in mei 2018). We hopen dat de Limburgse export en de starters deze conjunctuurval enigszins kunnen breken.
Conjunctuurbarometer Voka KvK Limburg en NBB (december 2017 mei 2018) 2/8 2
Starters Tabel: Aantal starters in Limburg 2012 2013 2014 2015 2016 2017 YtY januari 502 457 527 407 765 866 +13.20% februari 308 267 291 387 470 413-12.13% maart 316 273 282 319 365 384 +5.21% april 453 461 506 631 694 664-4.32% mei 279 323 284 331 391 436 +11.51% juni 255 230 221 276 283 419 +48.06% juli 435 436 473 604 580 705 +21.55% augustus 235 200 252 341 369 434 +17.62% september 222 211 211 364 413 504 +22.03% oktober 501 506 573 781 811 693-14.55% november 247 275 284 341 411 374-0.09% december 257 231 261 336 363 Tussentijds totaal 3753 3639 3904 4782 5552 5868 +6,12% Totaal 4010 3870 4165 5118 5915 5868 3/8 Bron: Voka KvK Limburg We kunnen ondertussen met zekerheid zeggen dat het aantal startende ondernemingen de voorgaande records met gemak zal verbreken. We noteren nu al 6,12% meer startende ondernemingen dan in dezelfde periode in 2016. En dit ondanks dat in vergelijking met november 2016 de maand november in 2017 geen topmaand was (-0,09%). 3
Export uitgesproken steun voor regionale conjunctuur Waar vorige maand alleen de trend voor de exporttransacties positief was, is nu ook de trend voor de exportwaarden positief. Dit is identiek aan dezelfde periode vorig jaar. Qua intensiteit vallen beide trends wel enigszins zwakker uit dan vorig jaar. Beide year-to-year differentials blijven zeer solide positief en qua omvang sterk vergelijkbaar met de waarden die we vorige maand rapporteerden. De year-to-year differential voor de exportwaarden verschilt deze maand (12,48%) weinig met deze van vorige maand (11,58%). Hetzelfde geldt voor de transacties: 8,61% deze maand ten opzichte van 9,8% vorige maand. Twee maanden geleden werd bovendien een gelijkaardige 8,77% gerapporteerd. 4/8 Op vlak van de regionale conjunctuurontwikkeling blijven de exportprestaties een uitgesproken steun. De omvang hiervan vertoont de neiging te stabiliseren op een activiteitsniveau dat 10% uitstijgt boven het niveau van dezelfde periode vorig jaar. Op basis van de huidige beschikbare data kunnen we vermoeden dat deze tendens behouden kan worden tot het einde van het eerste kwartaal van 2018. Marginale bijdrage bouw aan conjunctuur In alle indicatieve segmenten blijven de trends opwaarts gericht. Op het aantal vergunningen residentiële nieuwbouw na, zijn alle trends ook significant. Wanneer we vergelijken met vorig jaar, zien we dat deze trend van het aantal vergunningen residentiële nieuwbouw toen nog significant negatief was. De overige trends waren destijds eveneens positief, maar wel beduidend vlakker. De tendens die we vorige maand reeds signaleerden, zet zich ook deze maand voort: de year-to-yeardifferentials van de residentiële bouw vallen weliswaar negatief uit, maar in dynamisch perspectief tenderen ze wel naar het nulpunt. De marge voor de te realiseren oppervlakte residentiële nieuwbouw wordt zelfs positief (+2,91%). Dit in tegenstelling tot vorige maand, toen we nog een stevig negatieve -6,9% rapporteerden. Ook de evolutie van het aantal vergunningen residentiële nieuwbouw wordt opnieuw substantieel minder negatief. We noteren -3,09% deze maand ten opzichte van -9,05% vorige maand en -17,68% twee maanden geleden. Wat betreft de vergunningen voor residentiële renovatiebouw blijft het niveau met -4,61% status quo op het niveau van vorige maand (-4,05%). De niet-residentiële bouw blijft dan weer wel beduidend beter presteren dan in de vergelijkbare periode van vorig jaar. De marge voor de te realiseren volumes niet-residentiële nieuwbouw neemt toe tot 146,96%. Het aantal vergunningen niet-residentiële nieuwbouw zou in de loop van het volgende half jaar maandelijks gemiddeld 44% hoger uitvallen dan 12 maanden geleden. Vorige maand stelden we nog een marge van 36,78% in het vooruitzicht. Binnen de bouwsector trekt de nieuwbouwactiviteit systematisch verder aan. Op basis van de huidige data mogen we voorzichtig verwachten dat de activiteit vanaf het tweede kwartaal van volgend jaar opnieuw hoger uitvalt dan in dezelfde periode een jaar eerder. Op korte termijn blijft de nietresidentiële bouw echter nog steeds de grote gangmaker van een expansieve bijdrage tot de regionale conjunctuurontwikkeling. Automobielsector trekt aan, maar nog geen echte expansietendens Beide trends in de automobielsector blijven significant positief. Deze opwaartse intensiteit is een perfecte doorslag van het trendpatroon van twaalf maanden geleden. Voor de bedrijfsvoertuigen kan een marge van 3,97% gerapporteerd worden. Dat is een ruime verdubbeling in vergelijking met vorige maand en twee maanden geleden (respectievelijk 1,71% en 4
1,69%). Bij de personenwagens neemt de marge licht toe: van 5,14% vorige maand tot 5,62% nu. De intertemporele verschillen zijn voorlopig echter nog te klein om hier van een echte expansietendens te spreken. In vergelijking met een jaar geleden blijft in de periode tot mei 2018 het aantal inschrijvingen van nieuwe voertuigen maandelijks gemiddeld 5,35% hoger. De personenwagens blijven de grote sterkhouder, maar het segment van de bedrijfsvoertuigen begint stilaan ook opnieuw aan te trekken. Toeristische sector werkt achterstand stilaan weg Alle toeristische trends zijn significant positief. Voor de aankomsten en overnachtingen zijn de trends in alle opzichten identiek aan die van twaalf maanden geleden. De trends voor de bezettingsgraden vertonen een licht sterkere opwaartse intensiteit ten opzichte van vorig jaar. 5/8 De krimptendens die zich vorige maand begon af te tekenen in de marges van de aankomsten en overnachtingen, zet zich ook deze maand verder. De year-to-year differential voor de aankomsten daalt verder van 3,37% vorige maand tot 1,55% nu. De marge voor de overnachtingen stagneert op een vergelijkbaar niveau (1,52%). Voor de bezettingsgraden blijven de year-to-year differentials in de rode cijfers, maar de situatie verergert niet langer. De bezettingsgraad alle logies evolueert licht verder richting nulpunt (marge van -6,26 procentpunten t.o.v. -7,29 procentpunten vorige maand). De differential van de bezettingsgraad van de hotels verschilt niet significant van vorige maand (-8,22 procentpunten nu versus -8,19 vorige maand). De toeristische activiteit werkt zijn achterstand in vergelijking met vorig jaar stilaan weg. Een nieuw duidelijk expansief elan is echter nog niet voor morgen. Tot halfweg het tweede kwartaal blijft het toerisme een eerder conjunctuur-neutrale aangelegenheid. Lichte krimptendens in werkloosheid wordt bevestigd Dankzij de significant negatieve trend in het verloop van het aantal werkloze vrouwen, blijft het trendpatroon in het verwachte verloop van de totale werkloosheid neerwaarts gericht. Bovendien vertoont voor het eerst sinds ettelijke maanden het aantal mannelijke werklozen eveneens een licht neerwaartse trend. Een jaar geleden verliepen beide trendpatronen echter duidelijk sterker neerwaarts. De krimptendens in de marge voor het aantal vrouwelijke werklozen is niet overweldigend, maar vertoont wel een hardnekkige systematiek: -9,56% twee maanden geleden, -9,14% vorige maand en deze maand -8,9%. De year-to-year differential voor het aantal werkloze mannen landt met -9,28% zeer dicht in de buurt van de -9,19% vorige maand. De totale werkloosheid blijft in de periode tot mei 2018 maandelijks gemiddeld -9,10% onder het niveau van twaalf maanden geleden. Kleine, maar fijne verrassing voor de feesten Johann Leten besluit: De huidige conjuncturele stagnatie op hoog activiteitsniveau is een kleine, maar wel fijne verrassing voor de komende eindejaarsperiode. Er werd immers een conjuncturele terugval verwacht. Helaas staat die terugval wel nog in de sterren voor begin 2018. We rekenen op onze export en starters om economisch Limburg sterk te houden. We blijven hier als Voka KvK Limburg dan ook volop op inzetten in 2018. Dankzij onze internationale Voka-ambassadeurs en ons uitgebreid aanbod voor starters proberen wij iedere dag ons steentje bij te dragen! 5
Overzicht deelindicatoren Sectoren Trend Year-to-Year diff. 1. Export Exportwaarden 12,48% Exportattesten 8,61% 2. Bouwsector Residentiële nieuwbouw: aantal Residentiële nieuwbouw: oppervlakte Residentiële renovatie: aantal Niet-residentiële nieuwbouw: aantal Niet-residentieel: volume 3. Automobielsector Bedrijfsvoertuigen Personenwagens + dubbel gebruik 4. Toerisme Aankomsten Overnachtingen Bezettingsgraad hotels (excl 4 sterren) Bezettingsgraad alle logies (excl 4 sterren) 5. Arbeidsmarkt Werkloosheid mannen Werkloosheid vrouwen Totaal -3,09% 2,91% -4,61% 44,07% 146,96% 3,97% 5,62% 1,55% 1,52% -8,22% -6,26% -9,28% -8,90% -9,10% 6/8 6
7 7/8
8/8 Einde persbericht. 8