kracht100 jaar Waar je struikelt, Drie generaties Trebbe met één gezamenlijke passie >> pag 3 Jubileumuitgave Relatiemagazine Jaargang 6 Nummer 9 Mei 2011 Ik heb nog nooit meegemaakt dat we verlies hebben gedraaid >> pag 5 Met een ipad over de bouw >> pag 8 ligt je grootste schat >> pag 9 Trebbe: ons fundament 9voor de toekomst
Drie generaties Trebbe met één gezamenlijke passie Drie generaties Trebbe in de vestiging in Enschede. Drie verschillende persoonlijkheden, met toch ook veel overeenkomsten. Een gedeelde liefde voor het vak en voor het ondernemen. De ijzersterke familieband is duidelijk merkbaar, evenals het respect voor elkaar. Aan het woord zijn: Jan, Hein en Hein (jr.) Trebbe. De oudste in de rij is Jan Trebbe. Hij heeft met zijn 91 jaar het bedrijf Trebbe bijna vanaf het begin meegemaakt. Voor de oorlog kwam hij bij zijn vader en oom in dienst. Een werk uit die tijd dat Jan Trebbe zich nog goed weet te herinneren, is de schouwburg in Arnhem. Een project van vier ton. Kranen waren er nog niet. We hadden houten steigers en één lift, daar moesten we het mee doen. We hebben destijds ook in Arnhem gewoond. Het was toen gebruikelijk dat je als bouwer dichtbij het project ging wonen. Een auto vol loonzakjes In 1948 werd Jan Trebbe mede-eigenaar. Dat ging toen automatisch, maar ik heb het zeker niet met tegenzin gedaan. Ik heb altijd veel plezier gehad in mijn werk. Je bent baas van jezelf, dat is erg mooi. De functie van directeur was toen anders dan nu. Elke dag ging ik naar de bouwplaats. Op vrijdag bracht ik altijd de loonzakjes mee. Hein Trebbe weet zich nog goed te herinneren hoe zijn ouders s avonds aan de keukentafel loonzakjes zaten te vullen. Het moet een hele klus zijn geweest als je bedenkt dat we op een gegeven moment 1.000 mensen in dienst hadden. Het aantal mensen was zo groot omdat we toen vrijwel alles zelf deden. In de leer bij Jan Trebbe Hein Trebbe kwam op 26-jarige leeftijd het bedrijf versterken. Zijn interesse ging op jongere leeftijd uit naar de weg- en waterbouw en hij volgde dan ook een opleiding in die richting. Toch zwichtte ook hij uiteindelijk voor het familiebedrijf Trebbe. Een keuze waar hij geen spijt van kreeg. Tien jaar lang heb ik met mijn vader samengewerkt. Hij heeft mij uiteraard veel over het vak geleerd, maar ook over het onderhouden van relaties. Dat was zijn grote kracht. Voortdurend aanpassen aan de markt In 1982 nam Hein Trebbe het roer over. De geschiedenis herhaalde zich, want net als zijn vader werd hij directeur in een economisch zware tijd. Het was een kwestie van overleven. De woningmarkt was in elkaar gezakt, dus we zijn ons meer op utiliteitsbouw gaan richten. Projectontwikkeling, waarmee we rond 1975 zijn gestart, zijn we in die tijd blijven doen maar in beperkte mate. Zo pas je je voortdurend aan de markt aan. Dat hebben we gedurende al die honderd jaar gedaan. Als bedrijf ben je een afspiegeling van de maatschappij. Op dit moment vindt een transactie plaats van Trebbe als bouwer en ontwikkelaar naar Trebbe als dienstverlenende bouwer. Zaken als duurzaamheid, ketenintegratie en vernieuwende hulpmiddelen waaronder BIM en Lean spelen hierin een belangrijke rol. Hein (jr.), Jan en Hein Trebbe Pagina 2 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Pagina 3 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Bijzondere projecten Een speciaal plekje in het hart van de familie Trebbe heeft het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). In 1936 hebben we ons eerste werk voor deze opdrachtgever uitgevoerd: de wasscherij en stoomerij. En we werken er nog steeds. De vervangende nieuwbouw van het UMCG was toch wel het mooiste werk uit mijn carrière. Zo n groot ziekenhuis, middenin de stad. Prachtig! De Alpha-toren van ruim 100 meter hoog in Enschede is ook zo n project met een familiehistorie. Mijn vader bouwde op die locatie ooit de HTS. De school heeft vervolgens plaatsgemaakt voor woningbouw waarvan de Alpha-toren deel uitmaakt. Bijzonder was ook de penitiaire inrichting in Leeuwarden. Het was voor het eerst in 150 jaar dat de Staat der Nederlanden weer een gevangenis aanbesteedde. En wij mochten hem bouwen, voor een aanneemsom van ruim 20 miljoen gulden. Vervolgens hebben we nog een flink aantal andere gevangenissen gebouwd. Andere vermeldenswaardige projecten zijn de vinexlocaties in Houten en Leidschenveen, evenals Kanaleneiland in Utrecht. Kanaleneiland is de grootste Vogelaarwijk van Nederland waaraan op dit moment wordt gewerkt. Bijzonder voor ons is ook de stad Zwolle waar wij sinds 1948 ruim 10.000 woningen hebben gebouwd. Een keuze voor het leven In november 2010 stapte Hein Trebbe jr. in het familiebedrijf. Een weloverwogen beslissing. Als het je bij een werkgever niet bevalt, ga je weg. Wanneer het gaat om de stap richting een familiebedrijf is dat anders. Het is een keuze voor het leven. Een keuze die ik zie als een geweldige kans. Wat Hein Trebbe jr. is opgevallen in zijn eerste halfjaar bij Trebbe is de betrokkenheid van de medewerkers. Het gevoel dat we het met elkaar doen, dat is heel sterk. En wat ik persoonlijk erg fijn vind, is de manier waarop ik ben ontvangen. Met open armen. Familieverhalen Hein Trebbe jr. kende het bedrijf van verhalen van zijn vader. Wanneer er een aanbesteding werd gewonnen of verloren, kwam dat thuis ter sprake. Ook ging ik zo nu en dan mee naar de bouwplaats en deed ik verscheidene keren vakantiewerk voor Trebbe. Van het vegen van de bouwplaats tot schilderwerk op kantoor. Mijn vader was er altijd voor ons Voor zijn vader heeft Hein Trebbe jr. veel respect. Hij heeft altijd hard gewerkt, slimme dingen bedacht en er samen met alle medewerkers een heel mooi bedrijf van gemaakt. Tevens kenmerkend aan mijn vader is dat hij nooit heeft geprobeerd anderen te kopiëren. Hij is altijd zijn eigen weg gegaan. En het meest bijzondere is toch wel dat hij en mijn moeder er samen voor hebben gezorgd dat wij als kinderen nooit last hebben gehad van zijn drukke baan. Voor mijn gevoel was hij er altijd voor ons, terwijl hij natuurlijk wel veel van huis was. Trebbe in de toekomst Hoe Hein Trebbe jr. het bedrijf in de toekomst ziet? Als aanbieder van het gehele pakket. Van projectontwikkeling tot en met onderhoud. Een pakket dat bovendien erg breed is, mede door onze samenwerking met DIJKHAM bouw en Bouwbedrijf Van den Hengel. Ontwikkelingen als BIM, Lean, co-makership en ketenintegratie vormen al een wezenlijk onderdeel van de bedrijfsvoering. Dat zal alleen maar toenemen, waardoor verschillende optimalisaties mogelijk zijn. Dat geldt ook voor maatschappelijk verantwoord ondernemen. Tijden veranderen en daar gaan we graag in mee. Met hart en ziel Het stralende gezicht van Hein Trebbe jr. verraadt dat het Trebbe-virus ook op hem is overgeslagen. Ik denk dat we alle drie ons werk met hart en ziel doen of hebben gedaan. De bouw is een mooi vak. Je maakt iets waar je later nog een keer langs kunt rijden en even trots opzij kunt kijken. Zeer diverse projecten, de contacten met veel verschillende mensen; daar geniet je elke dag weer van. Hans Willen Naarding Ik heb nog nooit meegemaakt dat we verlies hebben gedraaid Ruim 25 jaar geleden maakte Hans Willem Naarding de overstap van het bankwezen naar het bedrijfsleven. Hij werd directeur van de Trebbe Groep. Veel collega s van de bank verklaarden hem voor gek. Maar ik dacht: ik ben gek als ik het niet doe, vertelt Naarding. En ik heb in al die jaren nooit een dag spijt gehad van mijn keuze voor Trebbe. Op 1 januari 1985 startte Naarding als directeur bij Trebbe. Ik volgde de heer Zeggelink op. Het was in die tijd vrij bijzonder dat een middelgroot bedrijf in de bouwsector een financiële man in de top had. Flinke overstap De overgang van een omvangrijke, strak geleide organisatie naar Trebbe was behoorlijk groot. Het leek in eerste instantie alsof er niet veel geregeld was, maar dat was zeker niet zo. Het stond alleen niet op papier. Ik weet nog dat ik in mijn begintijd vroeg om een handboek administratie. Je zag ze denken: man, waar heb je het over. Ideale omvang De kracht van Trebbe? Dat is volgens Naarding toch de omvang. Hierdoor krijg je als directie de kans heel dicht op het bedrijf te zitten. Ik ken veel medewerkers niet alleen bij naam, maar ik weet ook hoe ze in elkaar zitten. De deur van mijn kamer staat altijd open. Ik wil voor iedereen bereikbaar zijn. De korte lijnen zorgen voor betrokkenheid en motivatie onder onze medewerkers. Nooit verlies gedraaid Noemenswaardig is dat Naarding nog nooit een jaar heeft meegemaakt dat Trebbe verlies draaide. We doen geen gekke dingen, maar nemen bewust ingecalculeerde risico s. Natuurlijk gaat er wel eens iets mis. Dan neem je een werk aan en denk je achteraf was ik die dag maar gaan vissen. Maar daar staat dan gelukkig wel een flink aantal succesvolle projecten tegenover. Vijfde generatie Dat er een vijfde generatie Trebbe tot het bedrijf is toegetreden, vindt Naarding erg mooi. Daar hebben we met z n allen voor gewerkt. Je werkt niet ruim 25 jaar voor een bedrijf om vervolgens te zien dat het wordt verkocht. Dat had ik ontzettend jammer gevonden. Pagina 4 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Pagina 5 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Van een roestig ding tot een gegalvaniseerd product De Trebbe-woonconcepten: ons antwoord op de vraag vanuit de markt Johan Trebbe is de drijvende kracht achter Trebbe Materieel in Enschede. In 1985 werd hij bedrijfsleider van de materieeldienst, die vervolgens uitgroeide tot een onmisbaar onderdeel van de Trebbe Groep. Van jongs af aan was Johan Trebbe betrokken bij het familiebedrijf Trebbe. Zijn vader Johan en oom Jan hadden namelijk de leiding. Het hele gezin werkte mee. Als jongste mocht ik altijd de loonzakjes dichtlikken. Pascal Lutjenhuis en Marcel Trienen Op het lijf geschreven Officieel startte Johan Trebbe zijn carrière bij Trebbe in 1972 als assistent-uitvoerder bij het hervormd rusthuis De Eschmarke in Enschede. De jaren erna vervulde hij de functies van werkvoorbereider, uitvoerder en calculator. Een brede basis, die hem uitstekend van pas komt bij de functie die hij nu ruim 25 jaar vervult: bedrijfsleider van Trebbe Materieel. Een baan die hem op het lijf is geschreven: Je bent aan het onder - nemen, maar staat tegelijkertijd heel dicht bij de praktijk doordat je met alle projecten van Trebbe te maken hebt. Bovendien komt er een stukje elektra om de hoek kijken, waarvoor ik altijd al een voorliefde heb gehad. Het project is leidend In de loop der jaren heeft Johan Trebbe de materieeldienst zien veranderen. Vroeger was het zaak om materialen zo lang mogelijk te gebruiken. Een stempel was een ding dat roestig was. Tegenwoordig is het een gegalvaniseerd product met vingerbeveiliging. Kwaliteit en veiligheid zijn dus steeds belangrijker geworden. Ook worden de berekeningen steeds nauwkeuriger om te zorgen voor een optimaal product voor de beste prijs. Stempels staan niet meer standaard 1,25 meter uit elkaar. Er wordt exact berekend hoeveel er nodig zijn. Wat al die jaren wel hetzelfde is gebleven, is dat de projecten leidend zijn. Projecten worden niet aangepast op het materieel dat we hebben. We kijken naar het project en zoeken vervolgens pas het materieel erbij. Johan Trebbe Opdrachtgevers vragen om goedkopere, efficiënte woningbouwplannen met toekomstwaarde. Kopers en huurders vragen om een woning op maat. Ons antwoord: betaalbare, uitgekiende woonconcepten met volop ruimte voor flexibiliteit. Conceptueel bouwen maakt een einde aan eenmalige oplossingen. Met als resultaat dat de opdrachtgever vooraf exact weet wat hij krijgt en wat hij daarvoor betaalt, legt Marcel Trienen, directeur Trebbe Oost & Noord, uit. Door samen te werken met vaste partners, co-makership dus, en de toepassing van Lean tillen we de efficiëntie naar een nog hoger niveau. Met BIM dragen we bij aan slimme informatieuitwisseling tussen de co-makers en betere communicatie met bewoners. Snellere doorlooptijd, minder kosten Het voordeel voor de opdrachtgever? Duidelijkheid vooraf, een snellere doorlooptijd, minder engineeringskosten en lagere vermijdbare kosten, aldus conceptenmanager Pascal Lutjenhuis. Voordelen voor de bewoners zijn het lage aantal opleverpunten en, desgewenst, de vrijheid in individuele keuzes tegen aanvaardbare prijzen. Voortdurend in ontwikkeling Trebbe heeft twee woonconcepten in huis die dienen als kapstok: Basiswonen en Hoogwonen. De één voor grondgebonden woningen in de rij en twee-onderéén-kap, de ander voor appartementen. Ontwikkelingen in de markt en innovaties bij leveranciers: we houden het continu in de gaten en passen onze concepten erop aan, vertelt Lutjenhuis. En Trebbe gaat verder dan dat, vult Trienen aan. We willen sturen op de totale woonlasten, waartoe we ook onderhouds- en energiekosten rekenen. Met speciale financieringsarrangementen krijgen kopers nog meer waar voor hun geld. Meer weten over onze woonconcepten? Neem dan contact op met Pascal Lutjenhuis via het e-mailadres lutjenhuis@trebbe.nl. Pagina 6 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Pagina 7 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Waar je struikelt, ligt je grootste schat Merijn van der Vegt, Rik Wit en Edwin de Graaf Een project zonder bestek, een uitvoerder die op z n ipad checkt of de detaillering van een bepaald element klopt en een koper die een virtuele wandeling maakt door zijn nieuwe woonomgeving. Het is geen science fiction meer, maar de nabije toekomst, geeft werkvoorbereider/bim-engineer Rik Wit aan. Een toekomst die wordt gecreëerd door BIM (Bouw Informatie Modellering). BIM is een methode waarbij alle relevante informatie van een project wordt opgeslagen, gebruikt en beheerd in een 3D-gebouwmodel. BIM in eigen huis Trebbe beschikt over drie BIM-engineers. Onze woonconcepten engineren wij met BIM. Dat is bijzonder, want veel bedrijven besteden dit werk uit, vertelt Wit. Het voordeel van BIM in eigen huis? We weten exact hoe het BIMproces eruit ziet, waardoor we het beter kunnen beheersen. Dit leidt tot een verhoging van het kwaliteitsniveau en een efficiëntere werkwijze. De plannen van Trebbe liegen er niet om. We willen BIM gedurende het gehele proces toepassen: van projectontwikkeling tot en met het onderhoud. Onze partners, onder wie architecten, constructeurs en leveranciers, werken in hetzelfde model. Dit zorgt voor een optimale afstemming. Wordt er iets gewijzigd? Dan maakt BIM direct inzichtelijk wat hiervan de gevolgen zijn. BIM: de voordelen BIM geeft een heel realistisch beeld van keuzes die worden gemaakt, een bepaalde kleur steen bijvoorbeeld. En in Google Street View maken we inzichtelijk hoe het gebouw in de bestaande omgeving staat. Het belangrijke voordeel is dat de kans op bouwfouten beduidend kleiner is. Je ziet namelijk niet alleen wat er op de grond gebeurt, zoals in 2D, maar ook wat er aan het plafond hangt. Je kunt het bouwproces dus uitermate goed voorbereiden waardoor de opdrachtgever precies weet wat hij krijgt. Uiteindelijk leidt dit tot kostenbesparing en een hoger kwaliteitsniveau. En dat is nou exact wat wij en onze opdrachtgevers willen. Meer weten over BIM? Neem dan contact op met Rik Wit via het e-mailadres wit@trebbe.nl. De bouwtijd verkorten van 24 weken naar 16 weken. Toen ik dat hoorde, schoot ik in de lach, vertelt uitvoerder Cor Bakker. We doen zo nu en dan best gekke dingen, maar dit was een onmogelijke opgave. Toch is het gelukt. De bouwtijd van de 33 Basiswoningen in Oosterhout is met een derde verkort. Dankzij Lean. Het doel van Lean is meer resultaat voor de klant, minder faalkosten en meer werkplezier. Hoe? Voornamelijk door handelingen in het bouwproces die niet direct iets opleveren voor de klant terug te brengen tot een minimum. Het lage fruit het eerst plukken Begin 2010 werd Gerrit van Wijgerden, directeur van Trebbe West, getriggerd door het fenomeen Lean. Nog in hetzelfde jaar werd het voor het eerst door Trebbe toepast. Je kunt eerst een stuurgroep vormen, een werkgroep in het leven roepen, een visie opstellen en plan van aanpak ontwikkelen. Je kunt ook gewoon starten, het lage fruit het eerst plukken en scoren. Wij hebben voor het laatste gekozen. Post-its plakken Alle onderaannemers van het project in Oosterhout werden uitgenodigd voor een Lean-planningsessie. Ze kregen de opdracht hun werkzaamheden gedurende het bouwproces op post-its te zetten en de bijbehorende data op de planning te plakken, aldus Bakker. Uiteraard kwamen we niet direct op die 16 weken uit. Maar door met elkaar in gesprek te gaan, lukte het. Wanneer de één zei iets toch een week eerder te kunnen oppakken, sloot de andere daar meteen zijn planning op aan. Cor Bakker en Gerrit van Wijgerden Out of the box Er is bewust ingezet op een drastische inkorting van de planning. Wanneer je voor bijvoorbeeld 22 in plaats van 24 weken zou gaan, suggereer je dat iedereen net iets sneller moet werken. En dat is niet de opzet van Lean. De bedoeling is om out of the box te denken en het bouwproces dusdanig anders in te richten dat in minder tijd betere resultaten worden behaald. Veranderproces heeft tijd nodig Lean moet groeien. We zijn natuurlijk wel een paar keer gestruikeld, maar dat is niet erg, vindt Van Wijgerden. Sterker nog: daar ligt je grootste schat. Als er iets fout gaat, is het van belang de oorzaak te achterhalen. Vind je voor elke oorzaak een goede oplossing, het liefst projectoverstijgend? Dan ben je goed bezig! Het doel is om in de toekomst zowel in het selectie-, voorbereidings- als uitvoeringsproces gebruik te maken van Lean. Van Wijgerden: De combinatie met BIM en co-makership maakt het nog interessanter. Dat vergt een veranderproces dat tijd nodig heeft, maar de eerste stappen zijn gezet! Meer weten over Lean? Neem dan contact op met Gerrit van Wijgerden via het e-mailadres vanwijgerden@trebbe.nl. Pagina 8 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Pagina 9 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Klantgerichtheid is een onderdeel van ons DNA Trebbe is een klantgerichte organisatie. Dat zit in ons DNA, vertelt Hein Stooker, adjunct-directeur Projectontwikkeling bij Trebbe Oost & Noord. Tevreden kopers staan bij ons voorop. Wij bieden hen dan ook graag de keuzevrijheid die ze nodig hebben bij de totstandkoming van de woning van hun dromen. Eind jaren tachtig kwam Trebbe met de Trebbe Trend-woning op de markt. Ons antwoord op de vraag om niet alleen bij woningen in het duurdere segment, maar ook bij (premie A) rijenwoningen keuzevrijheid te genereren, aldus Stooker. Het concept sloeg aan. Trebbe deed ruime ervaring op met de Trend-woning en ging zelfs verder dan dat. Een mooi voorbeeld is het project Homerun in Almere. Medeopdrachtgeverschap op grote schaal: 54 woningen, 84 appartementen en 4 commerciële ruimten. Meedenken na voorlopig ontwerp We laten kopers graag meedenken in onze plannen, legt Stooker uit. Het liefst vanaf het voorlopig ontwerp, omdat we dan een beeld kunnen geven van het plan en de prijs van de woningen. Bovendien is de tijdsduur van het traject dan voor de koper te overzien. Uiteraard zorgen we er wel voor dat er nog ruimte is om wensen van de klant te verwerken. Vergelijk het met de aankoop van een auto. Daarvan wil je ook in grote lijnen weten hoe die eruit ziet en wat de kosten zijn voordat je besluit hem te kopen. En als je hem hebt gekocht, wil je er niet eindeloos op wachten. Kopersbegeleider als procesbeheerder Klantgericht bouwen verlangt zorgvuldigheid en flexibiliteit van je organisatie. De economische recessie deed daar nog een schepje bovenop. Kopersbegeleider Wietse Boer: Het duurt langer voordat woningen zijn verkocht. Kopers stromen gedurende het bouwproces in, met ieder hun eigen wensen. Aan ons de taak deze wensen te verwezenlijken. Een hele uitdaging, maar des te meer voldoening geeft het wanneer de koper aan het einde van de rit tevreden is. Meer weten over klantgericht bouwen? Neem dan contact op met Hein Stooker via het e-mailadres stooker@trebbe.nl. Beide mannen gingen op jonge leeftijd bij Trebbe aan de slag. Ze hebben een passie voor bouwen die verder gaat dan alleen hun werk. Zo bouwden ze allebei hun eigen huis. Er is één groot verschil. Hoofduitvoerder Jan de Goede startte zijn carrière veertig jaar geleden. Uitvoerder Bert Damink kwam zes jaar geleden bij Trebbe in dienst. Twee generaties over de veranderingen in hun vak. Het dragen van een helm en werkschoenen, dat was veertig jaar geleden nog niet verplicht. Ook waren er veel minder regels wanneer het gaat om leuningen, steigers en valhoogten. Maar er is de afgelopen jaren meer veranderd op de bouw. Dat ging langzaamaan en daarom heb ik het ook nooit als vervelend ervaren, blikt Jan de Goede terug. Bovendien zijn het alleen maar positieve veranderingen geweest. Mobiele telefoons en keuzevrijheid De opkomst van de mobiele telefoons bijvoorbeeld. Voorheen zat ik elke avond een uur aan de telefoon. Onderaannemers waren overdag namelijk niet bereikbaar. Nu pleeg ik zulke telefoontjes gewoon onder werktijd. Een andere verandering is de keuzevrijheid die veel groter is dan vroeger. Destijds dacht je bij een woningbouwproject met twee typen al: het moet niet gekker worden. Tegenwoordig is elke woning anders. Nauwere samenwerking en prefab Hoewel Damink nog relatief nieuw is in het uitvoeringsvak, signaleert ook hij veranderingen. Er wordt tegenwoordig veel nauwer samengewerkt met onderaannemers. Bovendien wordt steeds vaker met prefab-producten gewerkt. Dat betekent dat een groot deel van het bouwproject buiten de bouwplaats wordt geproduceerd. Al die jaren gelijk gebleven Veel veranderingen dus met als gevolg: betere veiligheid, een efficiëntere en snellere werkwijze en een grotere klanttevredenheid. Toch is één ding al die jaren hetzelfde gebleven, stelt De Goede. We gebruiken nog altijd stenen en specie. Of dat over honderd jaar nog zo is? Het zou me niet verbazen. Pagina 10 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Pagina 11 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Wij geven onze opdrachtgevers een maatpak Het voordeel van de klant? Meer kwaliteit in minder tijd. Een manier van werken die uitstekend bij ons past Co-makership: het staat nog in de kinderschoenen, maar het begin is er. En het heeft potentie, dat weet ik zeker. Een team passend bij de opdrachtgever, speciaal samengesteld voor de desbetreffende opdracht. Waarbij de teamleden gedurende het gehele proces betrokken blijven. Opgebouwde kennis en ervaring binnen het project vasthouden en weer toepassen bij nieuwe projecten; dat is integraal werken ofwel ketenintegratie. Een manier van (samen)werken waaraan Trebbe op professionele wijze invulling geeft. Jeroen Gietema en Karst Hagedoorn houden zich binnen Trebbe bezig met integrale samenwerkingsvormen. Van het begin tot het eind zijn ze betrokken bij projecten die op deze wijze worden ontwikkeld en uitgevoerd. De basis voor total cost of ownership. Meer weten over ketenintegratie? Neem dan contact op met Karst Hagedoorn via het e-mailadres hagedoorn@trebbe.nl of Jeroen Gietema via het e-mailadres gietema@trebbe.nl. Karst Hagedoorn en Jeroen Gietema Van het begin af aan aanspreekpunt Als je een televisie koopt bij iemand, je door iemand anders wordt geholpen wanneer je hem komt ophalen en je weer een ander treft wanneer je er bijvoorbeeld een stereoset bij wilt kopen; dat is vervelend, legt Gietema uit. Voor de bouw geldt hetzelfde. Wij zijn daarom van het begin af aan aanspreekpunt. Dat is niet alleen prettig voor de opdrachtgever, maar voor alle partijen die betrokken zijn bij het project. Een ander belangrijk onderdeel van de werkzaamheden van Gietema en Hagedoorn is het volgen van nieuwe ontwikkelingen in de bouw. Wij kijken voortdurend om ons heen of het beter, sneller en goedkoper kan. Onze opdrachtgevers stellen we hierbij centraal. Levert een nieuwe ontwikkeling voor hen mogelijk iets op? Dan zoeken we dat onmiddellijk uit. Het maatpak van de kleermaker De heren vergelijken integraal werken met een maatpak. De klant geeft bij de kleermaker aan wat zijn wensen zijn. De kleermaker pakt vervolgens de benodigde middelen uit de kast en maakt een pak op maat. Het voordeel van de klant? Meer kwaliteit in minder tijd, aldus Hagedoorn. Een manier van werken die uitstekend bij ons past. Wij voeren projecten uit in verschillende typologieën: nieuwbouw en renovatie, ontwikkeling en uitvoering, woningbouw en utiliteitsbouw. De gewenste typologieën met de juiste partners leiden tot een optimaal resultaat. Mark Jaspers Jaspers deed onderzoek naar de benodigde (cultuur)veranderingen in de bouw om co-makership tot een succes te maken. Wij denken altijd te verschillen van andere industrieën omdat wij buiten werken en niet in een fabriekshal. Tegenwoordig wordt echter heel veel binnen geproduceerd. Neem de achttien starterswoningen in Emmeloord. In week 2 hebben we de funderingsbalken geplaatst. Drie weken later zat de kap erop. Door het gebruik van prefab-elementen was de periode dat we weersafhankelijk waren dus heel kort. En er zijn mogelijkheden om deze periode nog korter te maken. Versterken samenwerking door monitoring Een vraag die zich voordoet bij co-makership binnen de bouw is of de marktwerking niet vermindert. Dat is niet het geval wanneer met meerdere co-makers per vakgebied wordt samengewerkt. Je kunt vervolgens monitoren of ze marktconform zijn. Ook projectmatige monitoring is aan te raden. Jaspers heeft een eigen meetmethode ontwikkeld met als doel de samenwerking te versterken. Aan elk project hang je een prestatie-indicator. Je start met een 0-meting en herhaalt de meting met vaste regelmaat. Zodoende ontstaat een leercurve en kun je bijvoorbeeld zien of het aantal opleverpunten en de kosten inderdaad omlaag gaan en de kwaliteit op peil blijft. Is dit niet het geval? Dan kun je daar wat aan doen. Co-makership: de randvoorwaarden Samenwerken is een kernwoord bij co-makership, maar er zijn meer randvoorwaarden. Zo is het van belang je missie, visie en strategie helder te hebben en georiënteerd te zijn op de lange termijn. Ook de inzet van jongeren is aan te raden. Zij zijn van nature geschikt voor co-makership en hebben vaak een opleiding gehad met veel aandacht voor samenwerking. Trebbe heeft inmiddels ook praktische ervaring met co-maker - ship. Het staat nog in de kinderschoenen, maar het begin is Co-makership: in de automobiel- en vliegtuigindustrie is het een bekend begrip. Voor de bouw is het nog vrij nieuw. Het vraagt een cultuurverandering, maar levert veel op. Denk aan kostenbesparing, minder opleverpunten, een snellere bouwtijd, uitermate goede afstemming op de wensen van de gebruikers en continue kwaliteit. Mark Jaspers, werkvoorbereider Trebbe Oost & Noord, is één van de eerste drie afstudeerders met een bouwkundige achtergrond aan de Master of Engineering in Integrated Building Processes van Hogeschool Utrecht. er. En het heeft potentie, dat weet ik zeker. Meer weten over co-makership? Neem contact op met Mark Jaspers via het e-mailadres jaspers@trebbe.nl. Pagina 12 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Pagina 13 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Trebbe staat met de voeten in de klei DIJKHAM bouw en Trebbe hebben al ruim vijftien jaar een nauwe band. De samenwerking startte bij de toenmalige eigenaar van DIJKHAM bouw: Henk Klok. De aandelen van DIJKHAM bouw zijn gefaseerd overgegaan naar Trebbe. Na het afscheid van Henk Klok in 2001 nam Marcel Huveneers de leiding. Leo Balster en Carla Bokdam in gesprek met een bewoner Marcel Huveneers De klik met Trebbe was er meteen. Ze staan net als wij met de voeten in de klei. Trebbe is voor ons een klankbord. En dat niet alleen. Het is fijn om een grote partij achter je te hebben staan. Dat biedt kansen die je anders niet had gekregen. Zoals het verwerven van grote opdrachten en de aankoop van gronden. Het Nijkerkse bedrijf is gespecialiseerd in bedrijfshuisvesting. Een mooie aanvulling op het pakket dat Trebbe te bieden heeft. De beide bedrijven maken dan ook regelmatig gebruik van elkaars diensten. Als Trebbe hoort over een project dat mogelijk interessant is voor ons, geven ze dat aan. En andersom geldt hetzelfde. Ook wisselen we wel eens personeel uit. Wiebe Klinker en Harrie Kwakkel, beide van Trebbe, zijn bijvoorbeeld allebei al eens hoofduitvoerder geweest bij een groot project van ons. En de automatisering bij ons wordt volledig verzorgd door Marcel Berghuis, hoofd Automatisering bij Trebbe. Een heel scherp oog voor de belangen van de bewoners en een zeer strak georganiseerde uitvoering. Twee aandachtspunten die de aanpak van Trebbe bepalen bij renovatieprojecten. Projectleider Leo Balster en hoofd Kleinbouw Carla Bokdam geven aan dat renoveren een vak apart is. Alleen vakkennis is niet voldoende. Goede communicatieve eigenschappen zijn net zo belangrijk. Balster betrekt bewoners het liefst vanaf de planfase bij renovatieprojecten. Door ze mee te laten denken, creëer je draagvlak. Dat vergroot de kans van slagen. Overlast gedurende de renovatiewerkzaamheden is niet te voorkomen. Onnodige overlast wel. Onze medewerkers krijgen strikte werkinstructies mee. Een boterham eten in een bestaande woning of een radio meenemen, is bijvoorbeeld verboden. Bokdam vult aan: En het netjes achterlaten van een woning is een vereiste. Alle medewerkers van Trebbe Kleinbouw hebben een stofzuiger in de bus. Bewoonde woningen vormen rode draad Wat de overlast ook beperkt is een strakke planning. De bewoonde woningen vormen hierbij de rode draad, aldus Bokdam. Van de start- en einddatum van de werkzaamheden in deze woningen wordt niet afgeweken. En metselen, stukadoren, tegels zetten en kitten: dat wordt allemaal door één persoon gedaan. Pagina 14 Jubileumuitgave kracht, mei 2011 Zo voorkomen we dat de bewoners om de haverklap een snipperdag moeten nemen omdat er weer werklieden over de vloer komen. Meedenken met de opdrachtgever Trebbe denkt niet alleen met de bewoners mee, maar ook met de opdrachtgever. Soms worden we gevraagd werkzaamheden te verrichten die onnodige overlast met zich meebrengen, schade in de woning tot gevolg hebben en daardoor leiden tot extra kosten voor de opdrachtgever, vertelt Balster. In zulk soort gevallen geven we aan hoe het anders kan. Want een tevreden opdrachtgever en bewoners, dat is ons doel. Meer weten over renovatie? Neem dan contact op met Leo Balster via het e-mailadres balster@trebbe.nl of met Carla Bokdam via het e-mailadres bokdam@trebbe.nl. Van den Hengel en Trebbe hebben elkaar gevonden Bouwbedrijf Van den Hengel is sinds januari 2007 een deelneming van Trebbe. Daarmee ontstond een hechte en inspirerende samenwerking tussen de beide bedrijven. Wij zochten zekerheid voor de toekomst en vonden die in Trebbe, vertelt Van den Hengel-directeur Ries Langendorff. Maar we hebben elkaar de afgelopen jaren op veel meer vlakken gevonden. Een verrassend goed resultaat waar ik erg blij mee ben. Langendorff weet zich de eerste gesprekken met de directie van de Trebbe Groep nog goed te herinneren. Wat mij meteen opviel, was het wederzijdse respect. We werden erg gewaardeerd vanwege ons vakmanschap. Wij zijn goed in binnenstedelijke renovaties en restauraties, Trebbe is goed in seriematige woningbouwprojecten en grote utiliteitswerken. Een heel andere discipline, waardoor we elkaar uitermate goed aanvullen. Trebbe hield Van den Hengel een spiegel voor. Eén van de gevolgen is een betere structurering van ons bedrijf. Verder maken we regelmatig gebruik van elkaars kennis en ervaringen bij concrete projecten. En ik verwacht dat dat in de toekomst alleen maar zal toenemen. Ries Langendorff Pagina 15 Jubileumuitgave kracht, mei 2011
Morskieft Ontwerpers tav Han Morskieft Vonderweg 36 A 7468 DC Enter Benno Oosterom en Antje de Groot Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen; het lijken zulke grote woorden, begint Antje de Groot, directeur Trebbe Oost & Noord. Wij hebben het onderwerp daarom zo concreet mogelijk gemaakt. Colofon #09Jaargang 6, Mei 2011 Oplage: 2.000 Kracht is het relatiemagazine van de Trebbe Groep Tekst en eindredactie Antje de Groot Linda Heemstra Hanneke Janssen Benno Oosterom Vormgeving Morskieft Ontwerpers van Visuele Identiteit, Enter Redactieadres Trebbe Groep Postbus 4 7500 AA Enschede Telefoon (053) 485 86 87 E-mail kracht@trebbe.nl Internet www.trebbe.nl Onze stuurgroep MVO organiseerde een aantal workshops met verschillende generaties om in kaart te brengen wat onder Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen wordt verstaan. Gelukkig bleken wij al veel dingen te doen, maar we kunnen nog veel meer realiseren. Fotografie Trebbe is een dienstverlenende Martin Hogeboom, Epe bouwer. De kracht en ervaring van een eeuw bouwhistorie Drukwerk gebruiken wij als fundament voor Drukkerij te Sligte, Enschede een toekomst waarin mensen, materialen en hun omgeving Concept in balans zijn. Dat noemen wij Buro Blink, Enschede bouwen met perspectief! Samen de toekomst verkennen? Wij nodigen u uit! Trebbe bestaat 100 jaar. Dit jubileum willen wij aangrijpen om met onze relaties in gesprek te gaan: om kennis te delen, om van elkaar te leren en om vervolgens samen de toekomst te verkennen. De website www.trebbe100jaar.nl geeft hiertoe een aanzet. Een website waarop wij kennis met u willen delen en vermenigvuldigen. We zijn benieuwd naar uw reactie! Hoe Trebbe tegen MVO aankijkt Volgens Benno Oosterom, directeur Trebbe West, liggen er veel kansen op het gebied van MVO. Zeker in ons vakgebied. Wij vinden het belangrijk bij ons denken, spreken en handelen rekening te houden met de kernwaarden van het leven. Mens en aarde zijn immers niet resistent en onuitputtelijk. Wij zijn, met de instrumenten en procestechnieken van de huidige tijd, in staat hier positieve invloed op uit te oefenen. Om zichzelf en anderen te triggeren, heeft Trebbe de volgende visie geformuleerd: Wij hebben de mogelijkheden en ook de moed! Wij hebben de technologie en ook de visie! Met elkaar stellen wij de erfenis veilig van hen die na ons komen. De praktijk De doelstellingen voor het komende jaar zijn geformuleerd in het Trebbe-duurzaamheidsverslag. Ook de praktische voorbeelden zijn er. Denk aan het project dak- en thuislozenopvang De Herberg in Zwolle, waarbij restmaterialen de basis vormden. En de twaalf passiefwoningen in Apeldoorn, één van de eerste sociale en seriematige passiefhuis-projecten in Nederland. Pagina 16 Jubileumuitgave kracht, mei 2011