Aanbieden via de Griffie aan Commissie Werken en Besturen

B en W Adviesnota Onderwerp Uitvoeringsprogramma 2019 milieubasistaken (onderdeel Regionaal Uitvoeringsprogramma) Zaaknummer 442048 Teammanager Ingrid Starmans B & W datum 25 februari 2019 Afdeling/Team Wonen Werken en Leven/Vergunningverlening Toezicht Handhaving Naam steller Theo Dieleman Portefeuillehouder Carla Brugman Openbaarheid Deze adviesnota is openbaar Na informeren betrokkenen. Openbaar op 28 februari 2019 Gecombineerd besluit in gemeenten Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar en Venray Bevoegd orgaan B & W Aanbieden via de Griffie aan Commissie Werken en Besturen ADVIES 1. Het Uitvoeringsprogramma 2019 Basistakenpakket Vergunningverlening Toezicht Handhaving vast te stellen; 2. Prioritering vast te stellen op basis van de regionale Probleemanalyse. 3. De milieuspecialisaties zoals bijvoorbeeld Externe Veiligheid, Luchtkwaliteit en Groen en Ecologie in te brengen in de taken van de RUD Limburg Noord

B en W Adviesnota Samenvatting Jaarlijks dient het college van burgemeester en wethouders een Uitvoeringsprogramma (UP) voor de taken op het gebied van Vergunningverlening-Toezicht-Handhaving vast te stellen. Deze taken betreffen zowel basistaken als thuistaken (zie bijlage 1 Overzicht basistaken - thuistaken). In deze nota gaat het om het basistakenpakket (BTP). De uitvoering van het basistakenpakket ligt bij de RUD Limburg Noord. Alle deelnemers van de RUD Limburg Noord stellen dit UP. De RUD LN bundelt alle uitvoeringsprogramma s en coördineert de uitvoering ervan. Beoogd resultaat Vaststellen van het uitvoeringsprogramma van de VTH-basistaken op milieugebied. Na vaststelling wordt dit UP opgenomen in het Regionaal UP van de RUD Limburg Noord. Argumenten 1.1 Omvang van taken en de beperkte capaciteit maakt prioritering nodig Het aantal toezichts- en handhavingstaken is zo omvangrijk, dat er keuzes gemaakt moeten worden wat wel en wat niet wordt opgepakt. Om de risico s in beeld te krijgen is de (RUD-)probleemanalyse toegepast. De prioritering is gebaseerd op deze probleem- en risico-inventarisatie. 1.2 Het vaststellen van een uitvoeringsprogramma is een wettelijk plicht Op grond van de kwaliteitscriteria is het college verplicht elk jaar een uitvoeringsprogramma vast te stellen voor de uitvoering van de VTH-taken op grond van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). 1.3 Bundeling van de uitvoeringsprogramma s is nodig voor regionale coördinatie De RUD LN coördineert de uitvoering van de basistaken. De coördinatie omvat de regionale programmering en monitoring en de zorg voor het kwaliteitsniveau van de medewerkers en de inhoudelijke werkzaamheden. Om de coördinatietaken goed te kunnen uitvoeren is bundeling van de uitvoeringsprogramma s van alle partners noodzakelijk. 1.4 Clustering van vraag en aanbod bevordert een uniforme aanpak Door de clustering van vraag en aanbod heeft de RUD zicht op de behoeften en de beschikbare capaciteit. De clustering van taken stelt de RUD LN in de gelegenheid om een efficiënte uitvoering van de basistaken te organiseren. Dit wordt onder meer bereikt door het hanteren van dezelfde werkwijze bij alle partners. De RUD zorgt via opleidingen, cursussen, expertmeetings e.d. voor voldoende kwaliteit bij de medewerkers. 1.5 Opzet UP 2019 Toezicht Basistaken is gericht op effect De RUD heeft een nieuw format voor het Uitvoeringsprogramma Basistaken vastgesteld. In het nieuwe format heeft de RUD mogelijkheden geopend voor branchegericht en op onderdelen controleren. Dit komt grotendeels in de plaats van de controlesystematiek waarbij regelmatig bedrijven volledig gecontroleerd worden. De vrijgekomen uren worden ingezet voor gemeente-overschrijdende projecten. (Zie bijlage 3 Toelichting Probleemanalyse-UP 2019 BTP RUD Venray) 2.1 Prioritering is gebaseerd op de regionale probleemanalyse Alle toezichts- en handhavingstaken uitvoeren is onmogelijk. Daarom is in RUD-verband een regionale probleemanalyse vastgesteld. In de probleemanalyse worden taken ingedeeld op basis van risico s. De probleemanalyse wordt bij alle partners toegepast. Dit levert in de RUD-regio eenzelfde manier van prioriteren op. Dit bevordert de mogelijkheden van uitwisseling van personeel. 3.1 Milieuspecialisaties worden geregeld via de RUD Op een aantal gebieden zijn er werkzaamheden die specifieke specialistische kennis vergen. Een voorbeeld hiervan is externe veiligheid. Enkele hoog gespecialiseerde onderdelen van externe veiligheid

B en W Adviesnota en de centrale registratie zijn binnen de RUD-regio belegd bij gemeente Venlo. Door deze taken samen te brengen kunnen specialisten eenvoudiger aan de kwaliteitscriteria op het gebied van ervaring (vlieguren) en deskundigheid voldoen. Risico s Bij branchegerichte (deel)controles kunnen onderdelen over het hoofd worden gezien De RUD LN heeft bij toezicht voor 2019 gekozen voor een branchegerichte benadering. Hierbij ligt de focus veel meer dan voorgaande jaren op controle van (milieubelastende) onderdelen van inrichtingen, niet meer op het stelselmatig, periodiek verrichten van volledige controles. Met de vrijgekomen tijd worden regionale (RUD-)projecten op het gebied van energie, ketentoezicht (toezicht met handhavingspartners als NVWA, politie, enz.) en bodemtoezicht opgezet. (Zie bijlage 3 Toelichting Probleemanalyse-UP 2019 BTP RUD Venray). Deze werkwijze betekent dat het merendeel van de milieu-inrichtingen nog slechts gedeeltelijk wordt gecontroleerd. Hierdoor kan de naleving op niet-gecontroleerde onderdelen afnemen. Dit risico wordt ondervangen door tijd in te ruimen om op signalen te reageren. Daarnaast wordt de werkwijze met volledige controles voor een deel van de inrichtingen voortgezet. Voor de thuistaken moet een apart uitvoeringsprogramma vastgesteld worden De gemeenten Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar en Venray werken sinds 2018 samen op het gebied van de thuistaken, in het samenwerkingsverband Noordelijk Noord-Limburg (NNL). Deze keuze is gemaakt omdat de thuistaken zich veel meer lenen voor een eigen gemeentelijke prioritering en aanpak. Dit is vooral van belang op het ruimtelijk vlak. Voor de thuistaken wordt een apart UP ter besluitvorming voorgelegd. De voorbereiding voor de toepassing van milieuspecialisaties blijft bij de gemeente In de producten- en dienstencatalogus van RUD Limburg Noord zijn een aantal milieuspecialisaties opgenomen, die zich lenen voor clustering in RUD-verband. Clustering is belangrijk om te zorgen dat de toetsers en toezichthouders deskundig zijn en voldoende ervaring hebben om deze taken goed uit te voeren. Een belangrijk deel van die specialisaties betreft werkzaamheden die net als voorheen vooral binnen de gemeentelijke organisatie opgepakt worden. Alleen voor de onderdelen die specifieke kennis en ervaring vragen, worden de taken in de RUD ingebracht. Externe Veiligheid is op regionaal niveau geregeld. Via de RUD wordt de kwaliteit van de uitvoering gemonitord en geborgd. Kanttekeningen 1. Vaststellen UP is een wettelijke plicht Het niet-voldoen aan de wettelijke plicht kan leiden tot een aanwijzing van de minister in geval van ernstige en voortdurende taakverwaarlozing. 2. RUD LN kan zijn coördinerende taak niet goed uitvoeren Het niet vaststellen van het UP voor de basistaken door gemeenten belemmert de werkzaamheden van de RUD LN. De RUD heeft dan onvoldoende inzicht in de omvang van de taken en de capaciteit die daarvoor beschikbaar is. 3. Samenwerkingsverband NNL kan niet of beperkt deelnemen aan regionale projecten In het samenwerkingsverband NNL zijn afspraken gemaakt over de gezamenlijke inbreng in regionale projecten. Indien het UP niet wordt vastgesteld wordt de uitvoering van deze projecten belemmerd. In het samenwerkingsverband NNL is afgesproken dat de gemeenten Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar en Venray ook voor de regionale projecten afstemming met elkaar zoeken. Indien het UP in de NNL-gemeenten niet wordt vastgesteld wordt afstemming over de onderwerpen en inzet van capaciteit moeilijker.

B en W Adviesnota Communicatie Wij streven naar gelijktijdige vaststelling in de NNL-gemeenten. Bekendmaking van het UP dient te gebeuren nadat de andere partners van het besluit op de hoogte zijn gebracht. Financiële gevolgen De uitvoering van de VTH-taken behorende tot het basistakenpakket vindt plaats binnen de begroting. Afrekening en verrekening van uitgevoerde taken vindt plaats via GR RUD LN. Personele/organisatorische gevolgen Voor de uitvoering van vergunningverlening, toezicht en handhaving wordt samengewerkt in RUDverband. Binnen dit verband van de RUD LN worden de mogelijkheden van partners benut. Juridische gevolgen De juridische grondslag voor de uitvoering van de VTH-basistaken ligt in de gemeenschappelijke regeling Regionale Uitvoeringsdienst Limburg Noord (GR RUD LN). In samenwerking met de gemeenten Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar wordt een apart Uitvoeringsprogramma voor de thuistaken voorgelegd. Rechtmatigheid Uitvoering van de VTH-taken is gebaseerd op het bepaalde in de Wabo en de gemeentelijke kwaliteitsverordening VTH. Fatale termijnen Vaststellen van het Uitvoeringsprogramma basistaken dient voorafgaand aan het jaar waarop het UP betrekking te geschieden. Door het hanteren van een nieuwe werkwijze en nieuwe formats bij de RUD Limburg Noord en de afstemming van de NNL-gemeenten kon het UP BTP niet eerder vastgesteld worden. Vervolgtraject besluitvorming Vaststellen van het Uitvoeringsprogramma voor de thuistaken (naar verwachting in februari 2019); Evaluatie Jaarlijks wordt de uitvoering achteraf gerapporteerd en geëvalueerd. Bijlagen 1. Overzicht basistaken-thuistaken 2. UP 2019 BTP RUD format branchegericht werken Venray-NNL 3. Toelichting Probleemanalyse-UP 2019 BTP RUD Venray Naslagwerk

BASISTAKEN - THUISTAKEN BASISTAKEN (o.g.v. Wabo) RUD Limburg Noord Taken opgenomen in Package Deal (laatstelijk aangepast 21 april 2017) 1 Vergunningverlening, Melding Alle activiteiten ter voorbereiding van omgevingsvergunningverlening waarvoor GS of B&W het bevoegd gezag is (IPPC industrieel, IPPC Activiteiten waarvoor voorheen een vergunningsplicht gold en waarvoor een individuele toets plaatsvindt, de omgevingsvergunning beperkte milieutoets (OBM) Alle inrichtingen (al dan niet meldingsplichtig) die activiteiten uitvoeren in één of meerdere van de branches onder 3. 2 Milieutoezicht Alle omgevingsvergunningsplichtige activiteiten Bedrijfsmatige sloopactiviteiten Vergunningsplichtige inrichtingen Activiteiten waarvoor vergunningsplicht geldt Activiteiten met stoffen en preparaten (EG-verordening registratie, evaluatie en autorisatie chemische stoffen), afvalstoffen (lozen, storten, verzamelen en transport) 3 Milieutoezicht bij meldingsplichtige inrichtingen glastuinbouw en open teelt veehouderijen behalve melkrundveehouderijen champignonkwekerijen loonwerkers metaal- en elektrotechnische industrie afvalsector (opslag en be- en verwerking, inclusief autodemontage) industriële vervaardiging van voedingsmiddelen groothandel in voedingsmiddelen koel- en vrieshuizen veilingen van landbouw-, tuinbouw- en visserijproducten textielindustrie kunststofindustrie (verwerking thermoplasten) schietbanen ijsbanen en skihellingen betonmortelindustrie en betonproductenindustrie, o.m. vervaardiging cement, gips en kalk windturbines warmtekracht- installaties vervaardigen papier en kartonwaren crematoria grafische industrie textielreinigingsbedrijven timmerfabrieken waar coaten plaats vindt chemische behandeling van natuursteen opslag vuurwerk rioolwaterzuiveringsinstallaties bodemsaneringen laboratoria bunkerstations foto-ontwikkelcentrales havensector (niet-academische) ziekenhuizen. 4 Milieutoezicht bij activiteiten rondom natuurlijke hulpbronnen (olie-, gaswinning) bodemkwaliteit, bodemsanering (ketengericht) gevaarlijke afvalstoffen, bedrijfsafvalstoffen, asbest c.a. Pagina 1 van 2

BASISTAKEN - THUISTAKEN THUISTAKEN (gemeentelijke taken) Vergunningsplichtig met milieudeel: altijd RUD Niet-basistaken (Milieu)toetsing en (milieu)toezicht van activiteiten o.g.v. het Activiteitenbesluit van (nietvergunningsplichtige) meldingsplichtige inrichtingen die níet tot het BASISTAKENPAKKET behoren. (bijv. melkrundveehouderijen, horeca-inrichtingen) Opsporen van milieudelicten Overige taken BRIKS-taken (Bouwen, Reclame, Inritten, Kappen en Slopen) Klachten/meldingen niet milieugerelateerd Casemanagement Handhaving Meldingen asbest, bodem, bouwstoffen Juridisch advies bij vergunningverlening of handhaving Milieuadvies ruimtelijke plannen APV-taken (kappen, inritten, geluidmeten bij evenementen) Pagina 2 van 2

Bijlage 2 RUD-format Uitvoeringsprogramma 2019 Venray Toezicht Basistaken 1

Bijlage 2 RUD-format Uitvoeringsprogramma 2019 Venray Toezicht Basistaken Uitwerking RUD-format UP 2019 Toezicht basistaken Venray UP BTP Venray 2019 Verdeling RUD format Aantal contr. Uren TOTALEN Regionale projecten 20% 593 Energietoezicht 200 Bodemtoezicht 200 Ketentoezicht 193 Subtotaal regionale projecten 593 Lokaal 30% 890 Geprioriteerde bedrijven 12 240 Handhavingszaken 10 100 lokale projecten stoppers (veehouderijen) 26 208 lokale projecten geluidskastjes 10 130 lokale projecten bedrijfsverzamelgebouwen 8 96 Oplveringscontroles 9 108 Subtotaal lokale projecten 882 Branche gericht 30% 890 Glastuinbouw (volledige controles) 7 84 Veehouderijen (thema controles luchtwassers) 33 330 Metaal/elektro (PGS en) 5 60 Afval(water) 1 20 vuurwerk 15 90 proces en chemische industrie 0 aanwezigheid brandbare stoffen 21 252 Loonwerkers en grondverzetbedrijven 4 48 Subtotaal branchegericht 86 884 Regulier Programma 20% 593 Veehouderijen volledige controles IPPC 15 345 Veehouderijen volledige controles Overig verg., meldingsplichtig 5 110 Herstelinrichtingen 4 48 Champignons bedrijven 3 36 Afvalverwerkingsbedrijven 2 24 Keramische bedrijven+groothandel voed.midd.+voed.midd.bedr. 3 36 Subtotaal regulier programma 599 Klachten 400 TOTAAL Basistakenpakket Venray (uren) 3358 2

Bijlage 3 Toelichting formulier UP 2019 Format RUD BTP VENRAY 1 Inleiding Sinds de start van de Regionale Uitvoeringsdienst Limburg Noord (RUD LN) is bij de uitvoering van de taken op het gebied van Vergunningverlening-Toezicht-Handhaving (VTH) vooral gefocust op preventieve (milieu-)controles bij inrichtingen. Hoeveel inrichtingen van een bepaalde soort voor controle in aanmerking komen, wordt bepaald aan de hand van de Probleemanalyse. 2 Probleemanalyse De hoeveelheid taken die moet worden uitgevoerd door de gemeente is zo groot dat er keuzes moeten worden gemaakt. De Wet algemene bepalingen omgevingsrecht schrijft voor dat het college in een probleemanalyse afweegt bij welke taken en activiteiten prioriteit gelegd wordt. In de RUD Limburg Noord is enige jaren geleden een regionale probleemanalyse vastgesteld. Voorbeeld vergunningverlening. Bij vergunningverlening en toetsen milieumeldingen is de capaciteit gebaseerd op het aantal verwachte aanvragen/meldingen. Door de partners en de RUD Limburg Noord zijn kengetallen vastgesteld. Het aantal verwachte aanvragen vermenigvuldigd met het kengetal levert de benodigde personeelscapaciteit voor vergunningverlening en toetsing van milieumeldingen op. Voorbeeld toezicht Bij toezicht is het aantal toezichtscontroles gebaseerd op een weging van de volgende factoren: milieu, bouw, ruimtelijke ordening, brandveilig gebruik, overlastaspecten én het naleefgedrag. Bij alle partners is het inrichtingenbestand ingedeeld in branches. Ook is de controlefrequentie (hoe vaak wordt de inrichting bezocht: 20% is dan éénmaal per 5 jaren.) en het kengetal vastgesteld door de RUD Limburg Noord en de partners. Samen levert dit de benodigde personeelscapaciteit voor toezicht op. 1

Bijlage 3 Toelichting formulier UP 2019 Format RUD BTP VENRAY Er is veel energie gestoken in het uniformeren van werkwijzen en formats. Door het werk zoveel mogelijk te uniformeren is het beter mogelijk om medewerkers in het gehele werkgebied in te zetten. Hierbij wordt overal dezelfde werkwijze gehanteerd. Deze aanpak heeft er ook toe geleid dat er veel ervaring is opgedaan met planning en monitoring. 3 Nieuwe opzet UP-format Binnen de RUD Limburg Noord is gezocht naar een aanpak waarbij zoveel mogelijk op naleving ingezet wordt. Dit heeft geleid tot een nieuwe opzet van het Uitvoeringsprogramma voor de basistaken. Hierbij is meer tijd vrijgemaakt voor gemeente-overschrijdende taken. Deze tijd wordt terugverdiend door veel minder inrichtingen volledig te controleren. In de nieuwe werkwijze staat het effect naleving van wet en regelgeving centraal, niet alleen bij inrichtingen maar ook op andere gebieden: illegale bodemlozingen, stimuleren van vermindering van energiegebruik. Voordeel van de nieuwe methode van controleren is dat er meer gefocust op de onderdelen van de bedrijfsvoering die risicodragend of milieubelastend kunnen zijn. Die geeft een aanzienlijke verlaging van de toezichtsdruk, is efficiënter door de focus op de belangrijke onderdelen en kost minder tijd. De controlesystematiek waarbij de inrichtingen vrijwel alleen maar volledig gecontroleerd worden, geeft meer toezichtsdruk bij de ondernemer en kost veel meer tijd voor ondernemer en gemeente. Toelichting nieuwe RUD-format ad 1. Het benodigd aantal uren volgens de probleemanalyse is hier vermeld. Hierop worden klachtenuren in mindering gebracht. ad 2. Het resultaat van bovenstaande uren wordt verdeeld over een viertal onderdelen. (Zie UP 2019 BTP RUD format branchegericht) 2

Bijlage 3 Toelichting formulier UP 2019 Format RUD BTP VENRAY Regionale projecten Dit zijn regionale projecten die vanuit de RUD opgezet en gecoördineerd worden. In de opzet van de RUD wordt hieraan ongeveer 20% van de tijd besteed. Invulling gebeurt op regionale basis. Voor Venray zijn hiervoor 593 uren gereserveerd. Lokale projecten Daarnaast wordt binnen de basistaken de gemeente meer ruimte geboden om plaatselijke onderwerpen op te pakken. Hierbij moet gedacht worden aan geprioriteerde bedrijven, bijvoorbeeld de bedrijven waarbij zich grote milieurisico s voordoen of waarover veel klachten worden ontvangen. Daarnaast vallen hier ook andere lokale projecten onder, zoals de aanpak van veehouderijen die vóór 1 januari 2020 stoppen. Voor de lokale projecten zijn in Venray 882 uren gereserveerd. (Zie bijlage 4 UP 2019 BTP format branchegericht werken). Branchegerichte controles De RUD heeft in samenspraak met de partners gekozen voor een aantal branches waaraan via deel- of themacontroles aandacht wordt besteed aan de onderdelen van de inrichting die ertoe doen, zoals bijvoorbeeld het controleren van de werking van de luchtwassers en glastuinbouwbedrijven. Voor deze branchegerichte controles zijn in Venray in totaal 894 uren gereserveerd. Regulier programma Tot slot worden er een aantal controles uitgevoerd op dezelfde manier als in het verleden, dat wil zeggen controles gericht op alle relevante onderdelen van de inrichting. Voor de uitvoering van dit regulier programma zijn in Venray circa 600 uren gereserveerd. ad 3. ad 4. ad 5. Uren per onderdeel (regionale projecten, lokale projecten, branchegericht, regullier). Uren verdeeld per onderdeel/project/branche volgens het UP Inzet externe capaciteit (geen externe inzet van de RUD gepland) 4 Samenwerking Noordelijk Noord Limburg (NNL) De gemeenten Gennep, Horst aan de Maas, Mook en Middelaar en Venray werken samen voor de uitvoering van de taken op het gebied van Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH). De samenwerking biedt door eenzelfde prioritering meer mogelijkheden voor de NNL-gemeenten om capaciteit vrij te maken voor deelname aan de regionale projecten. Door de keuzen voor de projecten binnen NNL op elkaar af te stemmen, kan de inzet in de regionale RUD-projecten met eigen mensen gebeuren. Dit betekent dat er vanuit de samenwerking NNL actief formatie vrijgemaakt wordt om deel te nemen aan de gemeente-overstijgende RUD-projecten. -o-o-o-o-o-o-o-o- 3