Wie zijn de leden van Scouts en Gidsen en Chiro? Een profielonderzoek bij leden en hun ouders
Dit onderzoek kwam tot stand door een samenwerking tussen de auteur van dit rapport, Michael Debusscher (Cesor) en enkele mensen die we uitdrukkelijk willen bedanken voor hun medewerking en inzet, namelijk Merijn Gouweloose (Chiro), Skrolan Hugens en Thibalt Bonte (Scouts en Gidsen). Aan alle lezers willen ons bij voorbaat excuseren voor alle veralgemeningen die we in dit rapport maken. Dit onderzoek betracht een globaal beeld te geven van de leden van de twee jeugdbewegingen en doet zonder twijfel onrecht aan lokale initiatieven en situaties. Cesor b.v.b.a ijverheidsstraat 9 1930 Zaventem BELGIE Tel. +32 (0) 496 50 23 29 2
Inhoud 1. Inleiding... 4 2. Opzet van het onderzoek... 5 3. Het profiel van leden van Scouts en Gidsen en Chiro... 11 4. Het gezin van herkomst... 14 4.1. Een sociaaleconomisch profiel van het gezin van herkomst... 14 4.2. Een demografisch profiel van het gezin van herkomst... 18 4.3. Een cultureel profiel van het gezin van herkomst... 19 5. Het jeugdbewegingsprofiel van leden... 23 5.1. De vrijetijdsbesteding van min 12-jarige leden... 23 5.2. De vrijetijdsbesteding van plus 12-jarige leden... 27 5. De jeugdbeweging... 39 5.1. Redenen om naar de jeugdbeweging te gaan... 41 5.2. De locatie van de jeugdbeweging... 49 5.3. Tevredenheid over de jeugdbeweging... 52 6. Persoonlijk profiel... 56 7. Conclusies... 58 3
1. Inleiding Een goed jaar geleden stelde de Scouts en Gidsen Vlaanderen en Chiro ationaal zich de vraag wie nu juist hun leden zijn. atuurlijk hebben de mensen van de administraties wel een idee over wie hun leden zijn. Het zijn er gezamenlijk ongeveer een tweehonderdduizendtal verspreid over het heel Vlaanderen en ongetwijfeld allemaal toffe jongens en meisjes. Omdat de meesten ook wel ervaring hebben met leden in hun eigen lokale afdeling is het zeker mogelijk om vrij snel een profielschets van de doorsnee leden uit te tekenen. Dergelijke schets blijft echter heel sterk hangen in een subjectief sfeertje en is om deze reden dan ook niet helemaal betrouwbaar. Indien men daarop dan beleidsmatige beslissingen moet nemen, dan beweegt men zich op zeer wankele grond en is men gedoemd een beleid te voeren met als belangrijkste toetssteen trial and error. Soms slaat het mee, soms slaat het tegen Om een objectiever beeld te krijgen van wie de leden nu juist zijn, uit welke gezinnen ze afkomstig zijn, wat ze (naast de jeugdbeweging) allemaal graag doen in hun vrije tijd, enzovoort kan men moeilijk buiten een gestructureerde brede bevraging. Enkel met cijfermateriaal is het mogelijk om met een hoge graad van zekerheid antwoorden op dergelijke vragen te formuleren. Zodoende werd in 2008-2009 een grootschalig onderzoek opgezet bij leden van Scouts en Gidsen en Chiro. In samenwerking met Cesor, een spin off van de Vrije Universiteit Brussel, werden door middel van een vragenlijst duizenden leden en hun ouders uitgenodigd om deel te nemen aan het onderzoek. Bij de opzet van het onderzoek hebben we er voor geopteerd om zowel de leden als hun ouders te betrekken. Met deze optie konden bepaalde vragen aan de leden zelf worden gesteld, terwijl andere vragen voorbehouden werden aan de ouders. Rekening houdend met de kenmerken van de leden werden tevens afzonderlijke vragenlijsten opgesteld voor leden jonger dan 12 jaar en leden ouder dan 12 jaar. Daarbij werd zoveel als mogelijk gebruik gemaakt van vergelijkbare indicatoren. Dat geldt eveneens voor de indicatoren opgenomen in de vragenlijst voor de ouders. In het verloop van de rapportering zullen we dan ook resultaten aanbieden op basis van gegevens die we bij de verschillende leeftijdsgroepen en/of de ouders hebben verzameld. Voor een aantal indicatoren zullen we ons echter beperken tot resultaten die specifiek werden verzameld bij leden jonger dan 12 jaar of bij leden ouder dan 12 jaar of bij de ouders. Bij de rapportering zullen we telkens aangeven of de gepresenteerde resultaten al dan niet significante verschillen vertonen voor leden van Scouts en Gidsen en Chiro. We maken daarbij gebruik van een significantieniveau lager dan 0.05. Concreet betekent dit dat de kans dat het vastgestelde verschil tussen de resultaten voor de 2 jeugdbewegingen te wijten is aan toeval, kleiner is dan 5%. 4
2. Opzet van het onderzoek Initieel werd ervoor geopteerd om het onderzoek bij de leden van de Scouts en Gidsen en de leden van de Chiro simultaan en volgens dezelfde onderzoeksmethodiek te laten verlopen. Daarbij werd geopteerd voor een gestructureerde vragenlijst die via 100 geselecteerde Chiro en 100 Scouts en Gidsen groepen werden verdeeld onder de leden. Als methodiek werd telkens gebruik gemaakt van een pakket met daarin een begeleidende brief, een vragenlijst voor het lid en een vragenlijst voor de ouder(s). a het invullen van de vragenlijsten konden deze worden verzameld door de leiding van de groepen, waarna ze aan de respectieve nationale secretariaten konden worden bezorgd voor het inponsen van de gegevens. Voor de leden en de ouders die de vragenlijst liever online wensten in te vullen, werd via het internet tevens een digitale versie van de vragenlijst aangeboden, De gehele coördinatie en organisatie van het veldwerk werd opgenomen door de nationale secretariaten. Enkel de hosting van de digitale vragenlijst en de opvolging van de online bevraging werden opgenomen door Cesor. a een eerste veldwerkperiode net voor de zomervakantie van 2008 bleek deze methode echter niet succesvol voor de leden van Scouts en Gidsen. Ondanks een voorbereidend telefonisch contact tussen de lokale groepen en het nationaal scretariaat bleek de respons uitzonderlijk laag. Dat was niet het geval voor de leden van Chiro. Voor de leden van Chiro werd het veldwerk dan ook na deze eerste fase afgesloten. Voor de leden van Scouts en Gidsen werd een tweede bevragingsperiode uitgevoerd na het kerstverlof van 2009. Daarbij werden geen papieren versies van de vragenlijst meer verspreid, maar werd enkel geopteerd voor een online bevraging. Deze methodiek bleek een stuk succesvoller en leverde wel een bevredigende respons op. Aangezien het erg onduidelijk is hoeveel vragenlijsten correct werden verspreid, is het quasi onmogelijk om na te gaan wat de precieze responsgraad is van de bevraging. In totaal hebben we informatie verzameld over 1186 jongeren aangesloten bij de Scouts en Gidsen of Chiro. 601 onder hen zijn lid van de Scouts en Gidsen en 555 zijn lid van Chiro 1. Daarmee overschrijden we ruimschoots het benodigde aantal leden om een representatieve staal te vormen van de leden van deze jeugdbewegingen. Om een representatieve steekproef te hebben van deze jeugdbewegingen en dus analyses en uitspraken te doen op een betrouwbaarheidsniveau van 95% dienen we immers over de gegevens van minimaal 383 leden van Chiro en 383 leden van Scouts en Gidsen te hebben (uitgaande van een totaal aantal leden van respectievelijk 75.000 en 95.000). 1 Van 30 respondenten kunnen we niet achterhalen bij welke jeugdbeweging ze aangesloten zijn. 5
Opgedeeld naar groepen beschikken we bovendien over informatie van leden uit 69 verschillende Scouts en Gidsen groepen en 67 Chiro-groepen. Daarmee bereiken we een erg evenwichtige verdeling tussen enerzijds het aantal leden van Scouts en Gidsen en Chiro, maar anderzijds ook over het aantal verschillende groepen uit Scouts en Gidsen en Chiro. Over de groepen heen zijn de aantallen leden die hebben deelgenomen aan het onderzoek wel erg divers. Op zich is dit niet onlogisch vermits we bij de steekproeftrekking zowel grote als kleine groepen hebben geselecteerd. Voor dit onderzoek werden twee leeftijdsgroepen van leden en hun respectievelijke ouders bevraagd en werden 3 verschillende meetinstrumenten (vragenlijsten) ontwikkeld, namelijk voor leden jonger dan 12 jaar, voor leden ouder dan 12 jaar en voor de ouders van leden. Bij het opstellen van de vragenlijsten werd geopteerd om de vragen van de leden en van de ouders aanvullend uit te werken. Zodoende kunnen we gebruik maken van informatie aangeleverd via de vragenlijsten van de leden en via de ouders. Door een onduidelijke verspreiding werden deze vragenlijsten echter niet steeds aan de juiste leeftijdsgroep doorgegeven. Daardoor kregen een aantal leden een vragenlijst die niet voor hun leeftijd bestemd was. In het verloop van de rapportering zullen we echter trachten zo veel mogelijk resultaten te recupereren door de gegevens onder de correcte leeftijdsgroep te plaatsen. Op basis van de leeftijd van de leden beschikken we over volgende respons: Tabel 1 Verdeling respons naar leeftijd 2 Enkel lid Lid + ouder Enkel ouder Totaal Min 12 jaar 147 289 157 593 Plus 12 jaar 197 214 148 559 Totaal 344 503 305 1152 et als voor de verdeling tussen leden van Scouts en Gidsen en Chiro beschikken we ook naar leeftijdsverdeling in onze resultaten over ongeveer evenveel gegevens van leden jonger als leden ouder dan 12 jaar. 2 Van 24 respondenten konden we de leeftijd niet achterhalen 6
Tabel 2 Verdeling respons naar leeftijd (Scouts en Gidsen) Enkel lid Lid + ouder Enkel ouder Totaal Min 12 jaar 79 123 90 292 Plus 12 jaar 105 93 97 295 Totaal 184 216 187 587 Tabel 3 Verdeling respons naar leeftijd (Chiro) Enkel lid Lid + ouder Enkel ouder Totaal Min 12 jaar 64 166 57 287 Plus 12 jaar 81 121 47 249 Totaal 145 287 104 536 Om een beeld te krijgen van de representativiteit van de respons naar geografische spreiding kunnen we terugvallen op de gegevens die ons werden aangeleverd door de respectievelijke nationale secretariaten voor het trekken van de steekproef. Voor de steekproeftrekking hebben we namelijk gebruik gemaakt van een verdeling van het aantal leden per provincie en binnen de provincies naar de graad van verstedelijking. Op basis van deze tweedeling werden afdelingen geselecteerd en de vragenlijsten als volgt verspreid: Tabel 4 Verdeling steekproef naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen) Platteland Rand Stad Grootstad Antwerpen Vlaams Brabant Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal 4,0% 6,0% 2,0% 3,0% 0,0% 15,0% 23,0% 10,0% 5,0% 14,0% 8,0% 59,0% 8,0% 2,0% 3,0% 4,0% 4,0% 22,0% 0,0% 1,0% 0,0% 2,0% 1,0% 4,0% Totaal 35,0% 18,0% 10,0% 23,0% 13,0% 100,0% Het veldwerk leverde een respons op die sterk vergelijkbaar is met de spreiding. 7
Tabel 5 Verdeling respons naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen) Antwerpen Vlaams Brabant en Brussel Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland 3,0% 11,0% 0,0% 0,0% 1,0% 15,0% Rand 18,0% 14,0% 6,0% 14,0% 10,0% 62,0% Stad 15,0% 3,0% 1,0% 1,0% 2,0% 22,0% Grootstad 0,0% 0,0% 0,0% 1,0% 0,0% 1,0% Totaal 36,0% 28,0% 6,0% 16,0% 13,0% 100,0% Desondanks wijkt de respons voor een aantal cellen toch af van de oorspronkelijke verdeling. Tabel 6 Verschil respons en steekproef naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen) Antwerpen Vlaams Brabant en Brussel Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland -0,95% 5,02% -1,58% -3,06% 0,62% 0,05% Rand -4,59% 4,47% 0,21% 0,77% 2,26% 3,12% Stad 6,11% 1,51% -2,34% -3,09% -2,35% -0,15% Grootstad -0,32% -0,56% 0,00% -1,50% -0,64% -3,02% Totaal 0,26% 10,45% -3,71% -6,89% -0,10% Om in deze rapportering uitspraken te kunnen doen die representatief zijn voor de leden van de jeugdbewegingen hebben we ervoor geopteerd om de respons te wegen naar de oorspronkelijke verdeling op het vlak van de geografische spreiding. We maken hiervoor gebruik van een wegingsfactor die ervoor zorgt dat we onze analyses kunnen uitvoeren op een representatieve groep leden. Tabel 7 Wegingsfactor respons naar provincie en verstedelijking (Scouts en Gidsen) Antwerpen Vlaams Brabant en Brussel Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland 1,29 0,52 10,14 18,74 0,40 1,00 Rand 1,26 0,68 0,96 0,95 0,78 0,95 Stad 0,58 0,54 4,39 3,98 2,13 1,01 Grootstad 0,00 2,61 0,00 3,18 0,00 3,91 Totaal 0,99 0,63 1,58 1,42 1,01 Hetzelfde hebben we gedaan met de respons van leden van Chiro. Ook hier maken we gebruik van de aangeleverde gegevens met betrekking tot de 8
geografische spreiding die hebben gediend voor de verspreiding van de vragenlijsten. Tabel 8 Verdeling steekproef naar provincie en verstedelijking (Chiro) Antwerpen Vlaams Brabant Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland 3,0% 7,0 % 2,0% 3,0 % 3,0% 18,0% Rand 21,0% 9,0% 10,0% 12,0% 13,0% 66,0% Stad 4,0% 2,0% 3,0% 3,0 % 3,0% 15,0% Grootstad 0,0% 0,0% 0,0% 0,3 % 0,2% 0,5% Totaal 29,0% 18,0% 15,0% 18,0% 20,0% 100,00% Tabel 9 Verdeling respons naar provincie en verstedelijking (Chiro) Antwerpen Vlaams Brabant en Brussel Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland 2,8% 3,4% 0,9% 1,3% 0,2% 8,6% Rand 22,0% 2,8% 10,5% 22,2% 12,7% 70,2% Stad 3,5% 5,9% 3,7% 0,0% 3,4% 16,6% Grootstad 0,0% 0,00% 0,0% 0,0% 4,7% 4,7% Totaal 28,4% 12,1% 15,1% 23,5% 20,9% 100,0% et zoals voor de leden van Scouts en Gidsen is de geografische verdeling van de respons bij de Chiro-leden voor de meeste cellen vergelijkbaar met de reële spreiding. Tabel 10 Verschil respons en steekproef naar provincie en verstedelijking (Chiro) Antwerpen Vlaams Brabant en Brussel Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland -0,56% -3,35% -1,06% -1,63% -3,06% -9,66% Rand 0,63% -6,64% 0,59% 10,15% -0,63% 4,11% Stad -0,54% 3,66% 0,80% -2,94% 0,42% 1,41% Grootstad 0,00% 0,00% 0,00% -0,31% 4,45% 4,14% Totaal -0,47% -6,32% 0,33% 5,27% 1,19% Om de analyses zo getrouw mogelijk uit te voeren maken we ook voor de leden van de Chiro gebruik van wegingsfactoren om de data representatief te maken voor de geografische spreiding en de graad van verstedelijking. 9
Tabel 11 Wegingsfactor respons naar provincie en verstedelijking (Chiro) Antwerpen Vlaams Brabant en Brussel Limburg Oost Vlaanderen West Vlaanderen Totaal Platteland 1,20 2,00 2,14 2,25 17,42 2,13 Rand 0,97 3,37 0,94 0,54 1,05 0,94 Stad 1,15 0,39 0,79 0,00 0,87 0,92 Grootstad 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,11 Totaal 1,02 1,52 0,98 0,78 0,94 Door deze weging door te voeren kunnen we uitgaan van een representatieve spreiding van de leden van respectievelijk Scouts en Gidsen en Chiro over de provincies en de verstedelijkingsgraad. 10
3. Het profiel van leden van Scouts en Gidsen en Chiro Uitgaande van een representatieve staal op het niveau van de geografische spreiding en de verstedelijkingsgraad scheppen we in dit onderdeel een beeld van het profiel van de leden van de jeugdbewegingen Scouts en Gidsen en Chiro. Voor zowel de min 12 jarigen als voor de plus 12 jarigen stellen we in het algemeen een lichte oververtegenwoordiging vast van de proportie meisjes. Tabel 12 Verdeling respons naar geslacht Jongen Meisje Totaal - 12 jaar 45,1% 54,9% 100,0% 579 + 12 jaar 41,1% 58,9% 100,0% 565 Totaal 43,1% 56,9% 100,0% 1044 Uitgesplitst naar de twee jeugdbewegingen blijken vooral onder de leden van Chiro proportioneel meer meisjes te zitten. Tabel 13 Verdeling respons naar geslacht (Scouts en Gidsen) Jongen Meisje Totaal - 12 jaar 53,7% 46,3% 100,0% 285 + 12 jaar 45,4% 54,6% 100,0% 295 Totaal 49,5% 50,5% 100,0% 580 Tabel 14 Verdeling respons naar geslacht (Chiro) Jongen Meisje Totaal - 12 jaar 35,7% 64,3% 100,0% 280 + 12 jaar 35,4% 64,6% 100,0% 257 Totaal 35,6% 64,4% 100,0% 537 Wat de etnische afkomst betreft is het duidelijk dat onze steekproef grotendeels bestaat uit Belgische jongeren. Ondanks een erg streng criterium waarbij we drie generaties 3 terug gaan, vinden we zowel bij Scouts en Gidsen als bij Chiro slechts een marginale proportie niet-belgische jongeren terug. 3 Voor het onderscheid tussen Belgische en niet-belgische jongeren vroegen we naar de nationaliteit van de jongere zelf, van de ouders én van de grootouders. Als één van deze een niet-belgische nationaliteit heeft, valt de jongere onder de categorie van niet-belg. 11
Tabel 15 Verdeling respons naar etnische afkomst (Scouts en Gidsen en Chiro) Belg iet-belg Totaal Scouts en Gidsen 97,5% 2,5% 100,0% 526 Chiro 96,5% 3,5% 100,0% 502 Totaal 97,1% 2,9% 100,0% 1056 Op basis van deze kleine groep niet-belgische jongeren is het niet mogelijk om binnen de resultaten te zoeken naar mogelijke verschillen tussen Belgische en niet-belgische jongeren. In het verdere verloop van deze studie zullen we dan ook geen aandacht meer schenken aan dit onderscheid. Ook de groep leden met een lichamelijke en/of geestelijke beperking is te beperkt om deze analytische te onderscheiden van de andere leden. In totaal heeft slechts 4% van de bevraagde leden een geestelijke en/of lichamelijke beperking. Tabel 16 Verdeling respons naar geestelijke en/of lichamelijke beperking (Scouts en Gidsen en Chiro) Ja, een lichamelijke beperking Ja, een geestelijke beperking Ja, een lichamelijke en een geestelijke beperking Algemeen Scouts en Gidsen Chiro 0,3% 0,3% 0,3% 2,7% 4,1% 1,4% 1,0% 2,1% 0,0% een 95,9% 93,6% 98,4% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 769 388 369 Verdergaand met het profiel van de leden stellen we vast dat ten aanzien van de Vlaamse jongeren in het algemeen, jongeren uit het algemeen secundair onderwijs (ASO) duidelijk oververtegenwoordigd zijn. Jongeren uit het beroepssecundair onderwijs zijn dan weer duidelijk ondervertegenwoordigd. 12
Tabel 17 Verdeling respons naar studierichting (Scouts en Gidsen en Chiro) 4 Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Vlaanderen 5 ASO 68,7% 73,2% 63,2% 56,9% BSO 3,4% 4,0% 3,7% 17,5% TSO 21,3% 15,4% 27,2% 20,4% KSO 2,4% 0,7% 4,4% 1,3% BuSO 4,1% 6,7% 1,5% 4,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 291 149 136 455992 Tussen Scouts en Gidsen en Chiro valt vooral het verschil op in de proportie leden uit een TSO-richting. Deze ligt beduidend hoger onder de leden van Chiro. In beide gevallen zijn de leden van Scouts en Gidsen en Chiro erg goede leerlingen. Slechts 10% onder hen heeft schoolse achterstand opgelopen. Tabel 18 Verdeling respons naar schoolse vertraging (Scouts en Gidsen en Chiro) 6 Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Vlaanderen 7 Ja 10,3% 10,9% 9,0% 27,2% een 89,7% 89,1% 91,0% 72,8% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 281 138 133 397860 4 Voor deze cijfers worden enkel de jongeren uit het secundair onderwijs uit de 1 ste, 2 de,3 de en 4 de graad in rekening gebracht. 5 Schoolbevolking in het gewoon secundair onderwijs, naar geslacht en onderwijsvorm, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, schooljaar 2006-2007. 6 Voor deze cijfers worden enkel de jongeren uit het secundair onderwijs uit de 1 ste, 2 de,3 de graad en enkel de studierichtingen ASO, BSO, TSO en KSO in rekening gebracht. 7 Onderwijsstatistieken 2007-2008, Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, schooljaar 2007-2008. 13
4. Het gezin van herkomst Om een beeld te krijgen van het gezin van herkomst van de leden van de jeugdbewegingen kijken we enerzijds naar enkele sociaaleconomische indicatoren zoals het tewerkstellingsstatuut van de ouders, de scholingsgraad en het gezinsinkomen, maar werpen we anderzijds ook een blik op eerder sociaalculturele indicatoren zoals de participatie van de ouders aan het verenigingsleven. Last but not least staan we in dit onderdeel stil bij de eigen ervaring van de ouders met betrekking tot de jeugdbewegingen. 4.1. Een sociaaleconomisch profiel van het gezin van herkomst Een eerste interessante sociaaleconomische indicator is het tewerkstellingsstatuut van de ouders van de leden. Aan alle respondenten, dus zowel aan de leden min 12 jaar, aan de leden plus 12 jaar als aan de ouders vroegen we of de ouders al dan niet werken. Daaruit blijkt dat in 82% van de gevallen beide ouders tewerkgesteld zijn. 18% van de leden komt uit een gezin waarvan minstens 1 van de ouders niet werkt. Deze cijfers zijn conform met de algemene werkzaamheidsgraad van 87% voor Vlaanderen binnen de leeftijdsgroep 25 tot 49 jaar (FOD Economie - ADSEI EAK, Eurostat LFS (bewerking Steunpunt WSE/Departement WSE), 2008). Tabel 19 Verdeling respons naar tewerkstelling ouders (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Minstens 1 van beide ouders werkt niet 18,2% 20,0% 16,2% Beide ouders werken 81,8% 80,0% 83,8% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 1157 596 561 Gaan we iets dieper in op het tewerkstellingsstatuut van de ouders dan stellen we een significant verschil vast tussen de ouders van de leden van Scouts en Gidsen en van de leden van Chiro. Onder de leden van Chiro vinden we immers proportioneel veel meer arbeiders of arbeidsters, terwijl ouders van Scouts en Gidsen proportioneel meer tewerkgesteld zijn als bediende in een middenkaderfunctie. 14
Tabel 20 Verdeling respons naar tewerkstellingsstatuut ouders (Scouts en Gidsen en Chiro) 8 Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Arbeider/arbeidster 9 15,0% 8,1% 22,0% Bediende 42,5% 42,0% 43,3% Bediende lager kader 4,3% 4,3% 4,4% Bediende midden kader 10 13,4% 17,0% 9,6% Bediende hoger kader 11,2% 13,9% 8,5% Zelfstandige zonder personeel 8,6% 8,9% 8,3% Zelfstandige met personeel 4,8% 5,6% 3,9% Helper - meewerkend familielid (zonder vergoeding) 0,1% 0,3% 0,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 1418 729 686 Een blik op het onderwijsniveau van de ouders van de leden leert dat meer dan de helft van de leden van Scouts en Gidsen en Chiro uit een gezin komt met vrij hooggeschoolde ouders. In vergelijking met de algemene scholingsgraad in Vlaanderen blijken hogergeschoolde ouders immers beduidend meer vertegenwoordigd bij de leden van de jeugdbewegingen. Zelfs als we vergelijken met een vrij jonge populatie volwassenen (25 tot 34 jaar) is de scholingsgraad van de ouders van leden duidelijk hoger. Conform met de eerdere bevinding stellen we opnieuw een significant verschil vast tussen leden van Scouts en Gidsen en Chiro. De ouders van deze laatste blijken proportioneel immers lager geschoold dan ouders van leden van Scouts en Gidsen 11. 8 Voor deze resultaten werd gebruik gemaakt van het tewerkstellingsstatuut van de beide ouders. 9 Sig < 0.05 10 Sig < 0.05 11 Het vastgestelde significante verschil kan ten dele te wijten zijn aan het gegeven dat de ouders van Scouts en Gidsen enkel een online vragenlijst kregen aangeboden. Vergeleken met ouders van Chiro leden, die zowel papieren als een online versie kregen aangeboden, ligt het onderwijs niveau van de ouders van Scouts en Gidsen iets hoger ligt dan de ouders van leden van Chiro die vragenlijst eveneens online hebben ingevuld. 15
Tabel 21 Verdeling respons naar scholingsgraad ouders (Scouts en Gidsen en Chiro) 12 Algemeen Scouts en Gidsen Vlaanderen Chiro 25-64 jaar 13 25-34 jaar 14 lager geschoold 1,7% 1,6% 1,9% 31,0% 14,7% midden geschoold 15 37,4% 29,8% 45,7% 37,9% 42,0% hoger geschoold 16 60,8% 68,6% 52,4% 31,1% 43,3% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 100,0% 1550 806 744 Combineren we de scholingsgraad van de beide ouders, dan blijkt een sociaal fenomeen als homogamie tussen mensen met een gelijkaardig onderwijsniveau zich erg sterk te uiten onder de ouders van de leden. Dat geldt vooral voor de hooggeschoolde ouders van leden van Scouts en Gidsen. Tabel 22 Verdeling respons naar gecombineerde scholingsgraad ouders (Scouts en Gidsen en Chiro) 17 Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Beide ouders lager geschoold 1,5% 0,8% 2,2% Beide ouders middengeschoold 18 21,8% 15,3% 28,8% 1 ouder hooggeschoold 30,3% 30,5% 30,4% Beide ouders hooggeschoold 19 46,4% 53,3% 38,6% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 768 396 361 12 Voor deze resultaten werd gebruik gemaakt van het onderwijsniveau van de beide ouders. 13 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, Scholingsgraad van de bevolking (25-64 jaar), Vlaams Gewest (2005) 14 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Departement Onderwijs en Vorming, Scholingsgraad van de bevolking (25-34 jaar), Vlaams Gewest (2005) 15 Sig < 0.05 16 Sig < 0.05 17 Voor deze resultaten werd gebruik gemaakt van het onderwijsniveau van de beide ouders. 18 Sig < 0.05 19 Sig < 0.05 16
De scholingsgraad van de ouders van leden van de jeugdbewegingen leidt tot een relatief hoog gezinsinkomen. Dat is consistent met algemene bevindingen in Vlaanderen. Volgens de meest recente cijfers verdienen hoger geschoolde paargezinnen gemiddeld ruim 2.600 euro per maand, middelgeschoolde paargezinnen 2.080 euro en lager geschoolde paargezinnen bijna 1.600 euro. 20. Afgaand op het onderwijsniveau en de tewerkstelling van de ouders van de leden kunnen we verwachten dat het gemiddelde gezinsinkomen van de ouders ook een stukje hoger ligt dan het gemiddelde gezinsinkomen in Vlaanderen. Dat blijkt ook zo te zijn. Met een mediaan van 3000-4000 euro ligt het gezinsinkomen inderdaad een stukje hoger en dan voornamelijk onder de ouders van de leden van Scouts en Gidsen. Het gemiddelde gezinsinkomen van de ouders van de Chiro-leden ligt immers een categorie lager, namelijk 2000-3000 euro. Tabel 23 Verdeling respons naar gezinsinkomen (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro 0-1000 euro 1,7% 1,1% 2,4% 1000-2000 euro 9,2% 9,6% 8,7% 2000-3000 euro 21 34,5% 30,6% 38,9% 3000-4000 euro 33,8% 32,2% 35,5% 4000-5000 euro 22 14,0% 18,9% 8,4% plus 5000 euro 6,9% 7,7% 6,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 708 376 332 Als laatste onderdeel van de sociaaleconomische status van de ouders vroegen we de respondenten of ze huurder dan wel eigenaar zijn van hun woning. In Vlaanderen zijn ongeveer 75% van de gezinnen eigenaar van hun woning 23. In analogie met de vorige sociaaleconomische indicatoren zijn ouders van Scouts en Chiro-leden proportioneel ietsjes meer eigenaar van hun woning dan het gemiddelde Vlaamse gezin. 20 W. VanDongen,(2004), Actualisering van het combinatiemodel: de inkomensverdeling van mannen en vrouwen in Vlaanderen, Bijdragen onderzoek -Combinatie Arbeid en Gezin, 19 maart 2004 21 Sig < 0.05 22 Sig < 0.05 23 Algemene Directie Statistiek (Volkstelling 1981, 1991 en SEE2001), Woonsurvey 2005 17
Tabel 24 Verdeling respons naar eigenaar/huurder woning (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Huurder 6,8% 5,7% 8,0% Eigenaar 93,2% 94,3% 92,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 780 403 377 4.2. Een demografisch profiel van het gezin van herkomst De gemiddelde leeftijd van de ouder die de vragenlijst heeft ingevuld is voor de min 12 jarigen 39,3 jaar en voor de plus 12-jarigen 44,1 jaar. De overgrote meerderheid van de leden leeft in een gezin met de aanwezigheid van de biologische moeder en vader. Ongeveer 17% woont samen met één biologische ouder en zijn of haar nieuwe partner. Slechts een klein percentage van de leden woont alleen met zijn of haar biologische moeder of vader. Tabel 25 Verdeling respons naar gezinssamenstelling (Scouts en Gidsen en Chiro) Ik woon samen met de moeder/vader van mijn kind Ik woon samen met mijn partner en mijn kind Algemeen Scouts en Gidsen Chiro 74,8% 75,1% 74,7% 17,2% 17,2% 16,6% Ik woon alleen met mijn kind 7,4% 7,7% 7,4% Andere 0,6% 0,0% 1,3% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 793 402 379 Opvallend is dat slechts 10% van de leden enig kind is in het gezin. 18
Tabel 26 Verdeling respons naar gezinssamenstelling (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Geen broers of zussen 9,2% 10,2% 8,6% Broers of zussen 90,8% 89,8% 91,4% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 1188 596 561 4.3. Een cultureel profiel van het gezin van herkomst a het sociaal economisch en demografisch profiel van het gezin van herkomst van de leden, leggen we ons toe op het cultureel profiel van de ouders. Tabel 27 Verdeling respons naar lidmaatschap ouders van verenigingen (Scouts en Gidsen en Chiro) Sportverenigingen, sportclubs, Geen lid Passief lid Totaal Algemeen 44,7% 6,5% 42,4% 6,5% 100,0% 806 Scouts en Gidsen 44,4% 4,7% 45,7% 5,2% 100,0% 403 Chiro 45,0% 7,9% 39,6% 7,4% 100,0% 391 Hobbyverenigingen Algemeen 81,6% 2,4% 12,4% 3,6% 100,0% 806 (knutselclub, computerclub, schaakclub, koken, quizen, Scouts en Gidsen 80,4% 1,5% 14,1% 4,0% 100,0% 403 ) Chiro 82,4% 3,3% 11,0% 3,3% 100,0% 391 Culturele verenigingen ( Algemeen 79,3% 3,5% 12,8% 4,5% 100,0% 806 muziekschool, dans, zang, toneel, jeugdkoor, harmonie Scouts en Gidsen 78,7% 5,0% 11,4% 5,0% 100,0% 403 ) of jeugd(muziek)ateliers Chiro 79,8% 2,0% 14,1% 4,1% 100,0% 391 Sociale verenigingen Algemeen 74,4% 11,0% 5,6% 8,9% 100,0% 806 (derdewereld-, mensenrechtenorganisatie, Scouts en Gidsen 69,7% 13,2% 6,2% 10,9% 100,0% 403 milieuvereniging, ) Chiro 78,8% 9,0% 5,1% 7,2% 100,0% 391 Algemeen 90,1% 5,8% 2,6% 1,5% 100,0% 806 Politieke vereniging Scouts en Gidsen 86,6% 7,7% 4,2% 1,5% 100,0% 403 (politieke partij, ) Chiro 93,6% 4,3% 0,5% 1,5% 100,0% 391 Een vereniging voor de Algemeen 79,5% 2,1% 11,9% 6,5% 100,0% 806 organisatie van een muziekfestival, fuif, Scouts en Gidsen 79,4% 2,0% 12,2% 6,5% 100,0% 403 buurtfeest Chiro 80,3% 2,0% 11,3% 6,4% 100,0% 391 Actief lid Bestuurslid 19
Heel wat ouders van leden van de jeugdverenigingen zijn zelf ook zeer actief op participtief vlak. Zo is 79% van de bevraagde ouders lid van minstens 1 van bovenstaande verenigingen. De participatiegraad aan het maatschappelijk middenveld is bij de ouders van de leden dan ook hoger dan in Vlaanderen, waar volgens de meest positieve cijfers ongeveer 68% van de bevolking lid is van één of meerdere verenigingen 24. Het cultureel profiel van de ouders is niet onbelangrijk voor het lidmaatschap van hun kinderen bij de Scouts en Gidsen of de Chiro. Heel wat ouders hebben immers zelf een verleden bij deze jeugdbewegingen. Van meer dan de helft van de leden heeft minstens één ouder zelfs voor langere tijd ervaring in de leiding van de jeugdbeweging. Tabel 28 Verdeling respons naar lidmaatschap ouders van jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Geen ouder lid geweest van jeugdbeweging 13,6% 12,5% 14,6% Eén ouder was lid van jeugdbeweging 25 24,0% 26,3% 21,3% Beide ouders lid van jeugdbeweging 26 11,3% 8,8% 13,8% Beide ouders lid en één in leiding 29,0% 30,3% 28,3% Beide ouders in leiding 22,1% 22,1% 22,0% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 781 405 364 Dat geldt voor beide jeugdbewegingen, al onderscheiden ouders van leden van Scouts en Gidsen en Chiro zich wel op het vlak van het aantal jaar men lid geweest is en evenzo voor het aantal jaar in de leiding. 24 Smits, W. & Elchardus, M (2009), Vlaanderen social bekabeld, in: Vanderleyden L. e.a. (red), De sociale staat van Vlaanderen 2009: 235-278. 25 sig < 0.05 26 sig < 0.05 20
Tabel 29 Verdeling respons naar aantal jaar lid/leiding ouders van jeugdbeweging (Scouts en Gidsen en Chiro) Gemiddelde 27 Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Aantal jaar lid 13,8 406 Aantal jaar leiding 6,4 272 Aantal jaar lid 16,1 173 Aantal jaar leiding 8,4 98 Aantal jaar lid 12,1 233 Aantal jaar leiding 5,3 174 Totaal 7,05 818 Zoals we later in dit rapport zullen merken, is de ervaring van de ouders met de jeugdbeweging geen onbelangrijke motivator om hun kinderen ook naar de jeugdbeweging te laten gaan. Bovendien is er een zeer duidelijke relatie tussen de specifieke jeugdbeweging van de ouders en de jeugdbeweging waar de kinderen nu lid van zijn. De relatie wordt trouwens versterkt als beide ouders van een specifieke jeugdbeweging lid zijn geweest. Tabel 30 Verdeling respons naar de jeugdbeweging van de ouders en de huidige jeugdbeweging van de leden (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro 1 ouder lid en van Chiro 28 27,3% 23,9% 30,5% 1 ouder lid van Scouts en Gidsen 29 21,3% 30,2% 12,2% Beide ouders lid van Chiro 30 17,3% 6,8% 28,7% Beide ouders lid van Scouts en Gidsen 31 14,6% 21,6% 6,5% Ouders gemengd lid Chiro en Scouts en gidsen 19,5% 17,5% 22,1% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 533 276 250% 27 sig < 0.05 28 sig < 0.05 29 sig < 0.05 30 sig < 0.05 31 sig < 0.05 21
Het lidmaatschap bij de Scouts en Gidsen of van de Chiro is een echt gezinskenmerk, dat trouwens ook aan de andere kinderen in het gezin wordt doorgegeven. Tabel 31 Verdeling respons naar de jeugdbeweging van de andere kinderen in het gezin (Scouts en Gidsen en Chiro) Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Ja, allemaal van dezelfde jeugdbeweging 56,1% 56,3% 56,7% iet allemaal, één of meerdere broers of zussen zijn lid van een andere jeugdbeweging een, ze gaan wel naar een andere jeugdbeweging 6,6% 6,2% 7,2% 6,4% 7,5% 5,2% een, mijn broers en/of zussen gaan niet naar de jeugdbeweging 30,8% 30,0% 30,9% Totaal 100,0% 100,0% 100,0% 858 449 388 Als de andere kinderen alsnog naar een andere jeugdbeweging gaan dan blijken ze in bijna 90% van de gevallen toch te kiezen voor de Scouts en Gidsen of de Chiro. 22
5. Het jeugdbewegingsprofiel van leden Alvorens dieper in te gaan op het concrete jeugdbewegingsprofiel van de leden, scheppen we eerst een beeld van de plaats van de jeugdbeweging binnen het gehele vrijetijdspatroon van de jonge leden (min 12 jaar) en de oudere leden (plus 12 jaar). 5.1. De vrijetijdsbesteding van min 12-jarige leden Om een beeld te krijgen van de vrijetijdsbesteding van de jongere leden vroegen we hen aan welke frequentie ze een aantal activiteiten uitoefenen. Ze konden daarbij telkens aangeven of ze deze activiteiten dagelijks, wekelijks, maandelijks, jaarlijks of nooit doen. Deze bevragingswijze is gelijkaardig aan de bevragingswijze die we hebben gehanteerd voor het vrijetijdsonderzoek bij Gentse jongeren. 32 32 Jeugddienst Gent (2007), Ik weet wat gedaan. Gentse jeugd en hun vrijetijdsbesteding. 23
Tabel 32 Verdeling respons naar vrijetijdsbesteding leden min 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) (Bijna) elke dag (Bijna) elke week Ongeveer 1 keer per maand Een paar keer per jaar ooit Totaal TV (of video of DVD) kijken. Alleen binnen spelen. Een boek of strips lezen. 33 Buiten spelen met mijn vrienden of vriendinnen. 34 Muziek beluisteren. 35 Leuke dingen samen doen met mijn ouders, je broers of zussen. Alleen buiten spelen. 36 Algemeen 75,2% 21,3% 1,9% 0,7% 0,9% 100,0% 428 Scouts 68,2% 29,7% 0,5% 1,0% 0,5% 100,0% 195 Chiro 81,3% 13,9% 3,0% 0,4% 1,3% 100,0% 230 Algemeen 70,0% 19,0% 4,5% 1,4% 5,2% 100,0% 426 Scouts 70,3% 19,0% 5,1% 0,5% 5,1% 100,0% 195 Chiro 69,7% 18,6% 3,9% 2,6% 5,2% 100,0% 231 Algemeen 46,6% 35,4% 13,1% 2,3% 2,6% 100,0% 427 Scouts 50,8% 35,2% 11,9% 1,6% 0,5% 100,0% 193 Chiro 43,5% 35,7% 14,3% 2,6% 3,9% 100,0% 230 Algemeen 43,2% 32,0% 11,7% 10,0% 3,0% 100,0% 428 Scouts 37,4% 34,9% 9,2% 15,9% 2,6% 100,0% 195 Chiro 48,1% 29,4% 13,9% 5,2% 3,5% 100,0% 231 Algemeen 40,9% 35,0% 10,7% 4,9% 8,4% 100,0% 428 Scouts 43,1% 30,8% 6,7% 5,6% 13,8% 100,0% 195 Chiro 39,8% 39,0% 14,3% 3,5% 3,5% 100,0% 231 Algemeen 36,6% 43,4% 13,7% 6,1% 0,2% 100,0% 424 Scouts 31,6% 48,2% 9,8% 9,8% 0,5% 100,0% 193 Chiro 40,2% 39,7% 17,0% 3,1% 0,0% 100,0% 229 Algemeen 31,4% 33,3% 10,7% 9,1% 15,6% 100,0% 430 Scouts 23,1% 35,9% 9,7% 15,4% 15,9% 100,0% 195 Chiro 38,2% 30,9% 11,6% 3,9% 15,5% 100,0% 233 33 sig < 0.05 34 sig < 0.05 35 sig < 0.05 36 sig < 0.05 24
Meehelpen met mijn ouders in huis. 37 Alleen video- of computerspelletjes spelen. Schrijven, toneelspelen, zingen, dansen. Chatten of surfen op het internet via de computer. 38 Binnen spelen met mijn vrienden of vriendinnen. Lui lekker niets doen. Mij vervelen. 39 aar de sportclub gaan. (Bijna) elke dag (Bijna) elke week Onge veer 1 keer per maan d Een paar keer per jaar ooit Totaal Algemeen 28,1% 41,3% 16,7% 9,9% 4,0% 100,0% 424 Scouts 26,0% 40,6% 15,1% 15,1% 3,1% 100,0% 192 Chiro 30,0% 40,9% 18,3% 5,7% 5,2% 100,0% 230 Algemeen 21,2% 42,0% 19,3% 7,3% 10,1% 100,0% 424 Scouts 20,7% 41,5% 23,8% 6,7% 7,3% 100,0% 193 Chiro 21,3% 43,0% 15,2% 8,3% 12,2% 100,0% 230 Algemeen 19,0% 29,4% 8,8% 10,0% 32,9% 100,0% 422 Scouts 18,8% 28,6% 9,9% 10,9% 31,8% 100,0% 192 Chiro 19,4% 30,0% 7,5% 9,3% 33,9% 100,0% 227 Algemeen 17,2% 30,2% 13,3% 6,% 32,9% 100,0% 407 Scouts 17,7% 29,1% 7,4% 6,9% 38,9% 100,0% 175 Chiro 16,5% 31,2% 18,2% 6,1% 28,1% 100,0% 231 Algemeen 16,4% 39,4% 29,1% 11,70% 3,3% 100,0% 426 Scouts 14,4% 39,2% 29,4% 15,5% 1,5% 100,0% 194 Chiro 18,3% 39,1% 29,1% 8,7% 4,8% 100,0% 230 Algemeen 14,8% 28,8% 18,2% 14,3% 24,0% 100,0% 413 Scouts 14,2% 25,1% 17,5% 16,4% 26,8% 100,0% 183 Chiro 15,4% 31,6% 18,9% 12,3% 21,9% 100,0% 228 Algemeen 12,0% 24,9% 27,5% 16,9% 18,6% 100,0% 425 Scouts 10,4% 20,3% 30,7% 17,2% 21,4% 100,0% 192 Chiro 13,5% 28,7% 25,2% 17,0% 15,7% 100,0% 230 Algemeen 7,8% 51,4% 2,4% 2,6% 35,8% 100,0% 424 Scouts 8,3% 51,8% 1,6% 3,6% 34,7% 100,0% 193 Chiro 7,4% 51,3% 3,0% 1,3% 37,0% 100,0% 230 37 sig < 0.05 38 sig < 0.05 39 sig < 0.05 25
(Bijna) elke dag (Bijna) elke week Ongeveer 1 keer per maand Een paar keer per jaar ooit Totaal Bezig zijn met mijn verzameling. 40 Met mijn vrienden video- of computerspelletjes spelen. aar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts, ) gaan. aar de bibliotheek gaan. 41 aar de kerk, moskee, tempel gaan. aar de bioscoop gaan. Algemeen 5,9% 14,9% 21,3% 15,8% 42,1% 100,0% 423 Scouts 4,7% 17,8% 25,7% 17,3% 34,6% 100,0% 191 Chiro 6,6% 12,7% 17,5% 14,8% 48,5% 100,0% 229 Algemeen 4,5% 23,7% 23,9% 15,5% 32,4% 100,0% 426 Scouts 5,2% 25,8% 20,6% 13,9% 34,5% 100,0% 194 Chiro 3,9% 21,7% 27,0% 17,0% 30,4% 100,0% 230 Algemeen 0,9% 96,0% 3,1% 0,0% 0,0% 100,0% 428 Scouts 1,6% 96,9% 1,5% 0,0% 0,0% 100,0% 194 Chiro 0,4% 95,3% 3,9% 0,0% 0,0% 100,0% 232 Algemeen 0,5% 17,2% 63,5% 10,4% 8,5% 100,0% 425 Scouts 1,0% 20,6% 62,9% 9,3% 6,2% 100,0% 194 Chiro 0,0% 13,9% 63,9% 11,7% 10,4% 100,0% 230 Algemeen 0,2% 5,0% 22,5% 43,1% 29,1% 100,0% 422 Scouts 0,0% 6,3% 20,5% 41,6% 31,6% 100,0% 190 Chiro 0,4% 3,9% 24,0% 44,1% 27,5% 100,0% 229 Algemeen 0,2% 0,2% 18,8% 72,0% 8,8% 100,0% 421 Scouts 0,0% 0,5% 18,8% 68,1% 12,6% 100,0% 191 Chiro 0,4% 0,0% 19,2% 75,1% 5,2% 100,0% 229 40 sig < 0.05 41 sig < 0.05 26
Vergeleken met de Gentse jeugd verschillen de jongere leden van de jeugdbewegingen nauwelijks. et als zij zijn bij de leden activiteiten als TV-kijken, spelen met vriendjes (binnen en buiten), een boek of strips lezen en muziek beluisteren de activiteiten die de jongeren het meest dagelijks of toch minstens wekelijks uitoefenen. Op het niveau van wekelijkse activiteiten verschillen de leden logischerwijs vooral op het vlak van hun deelname aan de jeugdbeweging. Verder valt het vooral op dat ze meer naar de sportclub gaan. Tabel 33 Verdeling respons naar de vrijetijdsbesteding van leden 12 jaar vergeleken met Gentse jeugd (Top 5 - Scouts en Gidsen en Chiro) Dagelijks Gentse jongeren 10 jaar Scouts en Gidsen Chiro TV (of video of DVD) kijken. 69% 68% 81% Alleen binnen spelen. --- 70% 70% Een boek of strips lezen. 47% 51% 44% Buiten spelen met mijn vrienden of vriendinnen. 54% 37% 48% Muziek beluisteren. 53% 43% 40% Wekelijks aar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts, ) gaan. 22% 97% 95% aar de sportclub gaan. 39% 52% 51% Alleen video- of computerspelletjes spelen. 29% 42% 43% Meehelpen met mijn ouders in huis. 34% 41% 41% Binnen spelen met mijn vrienden of vriendinnen. 34% 39% 39% Dat laatste is een eerste aanwijzing voor de hoge activiteitsgraad van de leden van de jeugdbeweging. In het onderzoek naar de vrijetijdsbesteding van Gentse jongeren stelden we immers ook al vast dat kinderen en jongeren die bij de jeugdbeweging zijn een stuk actiever zijn dan de andere jongeren. 5.2. De vrijetijdsbesteding van plus 12-jarige leden Vergelijkbaar met de min 12-jarigen kregen de oudere leden de mogelijkheid om voor een reeks vrijetijdsactiviteiten aan te geven volgens welke frequentie ze deze uitoefenen. 27
Tabel 34 Verdeling respons naar vrijetijdsbesteding leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) Elke dag Meerdere keren per week 1 keer per week 1 tot meerdere keren per maand Minder dan 1 keer per maand ooit Totaal Muziek beluisteren. 42 TV (of video of DVD) kijken. Met anderen chatten via de computer. 43 Computeren (bv. internetten, surfen, websites maken ). 44 Boek, strips, krant of tijdschrift lezen als ontspanning. Huishoudelijke taken of klusjes in huis (kuisen, opruimen,, dingen repareren, gras afmaaien ). 45 Lui lekker niets doen. Algemeen 72,2% 17,9% 4,6% 1,7% 2,6% 1,0% 100,0% 302 Scouts 65,8% 20,9% 5,7% 1,9% 5,1% 0,6% 100,0% 158 Chiro 79,1% 13,7% 3,6% 2,2% 0,0% 1,4% 100,0% 139 Algemeen 63,8% 24,2% 6,4% 4,4% 1,3% 0,0% 100,0% 298 Scouts 61,4% 26,6% 7,0% 4,4% 0,6% 0,0% 100,0% 158 Chiro 66,2% 21,8% 5,3% 4,5% 2,3% 0,0% 100,0% 133 Algemeen 36,6% 38,3% 8,1% 4,1% 3,7% 9,2% 100,0% 295 Scouts 29,6% 42,1% 5,9% 3,3% 5,3% 13,8% 100,0% 152 Chiro 42,6% 34,6% 10,3% 5,1% 2,2% 5,1% 100,0% 136 Algemeen 31,5% 41,6% 8,1% 9,4% 6,0% 3,4% 100,0% 298 Scouts 27,8% 42,4% 9,3% 9,3% 8,6% 2,6% 100,0% 151 Chiro 35,3% 41,0% 7,2% 10,1% 2,9% 3,6% 100,0% 139 Algemeen 24,3% 24,3% 15,5% 19,6% 10,1% 6,1% 100,0% 296 Scouts 22,1% 25,5% 16,1% 17,4% 10,7% 8,1% 100,0% 149 Chiro 25,9% 23,0% 15,8% 22,3% 9,4% 3,6% 100,0% 139 Algemeen 16,9% 23,4% 14,9% 14,2% 22,0% 8,5% 100,0% 295 Scouts 22,0% 28,0% 16,7% 14,7% 14,0% 4,7% 100,0% 150 Chiro 10,8% 17,3% 12,9% 14,4% 31,7% 12,9% 100,0% 139 Algemeen 12,8% 18,0% 19,7% 23,2% 18,0% 8,3% 100,0% 289 Scouts 12,9% 15,0% 19,7% 23,1% 21,1% 8,2% 100,0% 147 Chiro 12,5% 19,1% 21,3% 24,3% 14,7% 8,1% 100,0% 136 42 sig < 0.05 43 sig < 0.05 44 sig < 0.05 45 sig < 0.05 28
Elke dag Meerdere keren per week 1 keer per week 1 tot meerdere keren per maand Minder dan 1 keer per maand ooit Totaal Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (ALLEE). 46 Individueel sporten (gaan lopen, fietsen, ) 47 Creatieve hobby s (schrijven, toneelspelen, zingen, dansen). Mij vervelen. aar jeugdhuis gaan. 48 Afspreken of dingen doen met de vrienden. Samen leuke dingen met het gezin doen (met ouders, broers/zussen, kinderen ). Op straat wat rondhangen. Algemeen 10,4% 22,8% 10,4% 9,1% 12,1% 35,2% 100,0% 298 Scouts 12,5% 24,3% 11,2% 9,2% 11,8% 30,9% 100,0% 152 Chiro 7,1% 20,6% 9,2% 8,5% 13,5% 41,1% 100,0% 141 Algemeen 9,3% 16,3% 19,3% 19,0% 18,3% 17,7% 100,0% 300 Scouts 6,6% 13,2% 19,1% 21,7% 19,7% 19,7% 100,0% 152 Chiro 12,8% 18,4% 19,1% 16,3% 17,7% 15,6% 100,0% 141 Algemeen 6,5% 14,4% 17,5% 6,5% 12,0% 43,2% 100,0% 292 Scouts 5,5% 14,4% 20,5% 4,8% 10,3% 44,5% 100,0% 146 Chiro 7,2% 15,2% 13,0% 8,0% 14,5% 42,0% 100,0% 138 Algemeen 5,5% 11,7% 11,7% 16,5% 26,5% 28,2% 100,0% 291 Scouts 5,4% 10,1% 8,8% 18,9% 31,1% 25,7% 100,0% 148 Chiro 4,4% 13,2% 16,2% 14,0% 22,8% 29,4% 100,0% 136 Algemeen 4,8% 5,8% 10,3% 12,0% 18,2% 48,8% 100,0% 291 Scouts 0,7% 3,4% 8,8% 10,2% 16,3% 60,5% 100,0% 147 Chiro 9,4% 9,4% 10,1% 12,3% 20,3% 38,4% 100,0% 138 Algemeen 4,7% 32,3% 24,7% 29,3% 8,0% 1,0% 100,0% 300 Scouts 7,1% 31,0% 19,4% 31,0% 9,7% 1,9% 100,0% 155 Chiro 2,1% 32,6% 30,5% 28,4% 6,4% 0,0% 100,0% 141 Algemeen 4,7% 8,7% 23,1% 41,5% 20,1% 2,0% 100,0% 299 Scouts 5,2% 11,1% 20,9% 43,8% 16,3% 2,6% 100,0% 153 Chiro 4,3% 5,0% 25,9% 38,8% 24,5% 1,4% 100,0% 139 Algemeen 4,0% 4,7% 7,0% 15,0% 21,3% 48,2% 100,0% 301 Scouts 2,6% 3,9% 8,4% 16,2% 20,8% 48,1% 100,0% 154 Chiro 4,9% 5,6% 5,6% 13,4% 22,5% 47,9% 100,0% 142 46 sig < 0.05 47 sig < 0.05 48 sig < 0.05 29
Elke dag Meerdere keren per week 1 keer per week 1 tot meerdere keren per maand Minder dan 1 keer per maand ooit Totaal Sporten in collectief verband (bvb. Voetballen, volleyballen,.. in een clubverband) Afspreken of dingen doen met mijn lief. 49 Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (MET VRIEDE). Wandelen in het bos, park, natuur. Wandelen in de stad. 50 Cursussen/les volgen (kookles, muziekschool, taalcursus ). Op café gaan. Een gezelschapsspel spleen. 51 Algemeen 3,6% 35,3% 21,8% 4,3% 5,6% 29,4% 100,0% 303 Scouts 3,8% 31,8% 24,2% 3,8% 5,7% 30,6% 100,0% 157 Chiro 3,6% 39,9% 18,8% 4,3% 5,1% 28,3% 100,0% 138 Algemeen 2,8% 18,9% 7,7% 5,6% 4,9% 60,1% 100,0% 286 Scouts 2,8% 12,7% 7,7% 7,0% 2,8% 66,9% 100,0% 142 Chiro 1,4% 24,5% 8,6% 5,0% 7,2% 53,2% 100,0% 139 Algemeen 2,7% 8,4% 9,8% 14,5% 22,2% 42,4% 100,0% 297 Scouts 2,0% 9,3% 12,0% 16,7% 22,0% 38,0% 100,0% 150 Chiro 3,6% 6,4% 6,4% 11,4% 22,9% 49,3% 100,0% 140 Algemeen 2,4% 3,4% 5,7% 26,3% 45,1% 17,2% 100,0% 297 Scouts 1,3% 4,0% 6,0% 28,9% 46,3% 13,4% 100,0% 149 Chiro 3,6% 2,1% 5,7% 21,4% 45,7% 21,4% 100,0% 140 Algemeen 2,4% 5,4% 12,2% 31,5% 25,8% 22,7% 100,0% 295 Scouts 4,6% 5,3% 13,9% 33,8% 30,5% 11,9% 100,0% 151 Chiro 0,0% 5,1% 10,2% 27,7% 21,9% 35,0% 100,0% 137 Algemeen 2,4% 10,0% 10,0% 1,4% 6,6% 69,6% 100,0% 289 Scouts 1,3% 12,0% 11,3% 0,7% 4,7% 70,0% 100,0% 150 Chiro 3,8% 7,5% 8,3% 2,3% 9,0% 69,2% 100,0% 133 Algemeen 1,0% 5,4% 12,7% 16,7% 25,4% 38,8% 100,0% 299 Scouts 0,7% 5,9% 13,2% 16,4% 19,7% 44,1% 100,0% 152 Chiro 1,4% 3,6% 12,1% 17,1% 32,9% 32,9% 100,0% 140 Algemeen 1,0% 1,7% 10,9% 30,3% 44,6% 11,6% 100,0% 294 Scouts 0,7% 2,0% 13,3% 34,7% 38,7% 10,7% 100,0% 150 Chiro 1,4% 1,4% 7,2% 26,1% 51,4% 12,3% 100,0% 138 49 sig < 0.05 50 sig < 0.05 51 sig < 0.05 30
Elke dag Meerdere keren per week 1 keer per week 1 tot meerdere keren per maand Minder dan 1 keer per maand ooit Totaal In een muziekgroep spelen (repeteren, optreden, songteksten maken ), samples maken, dj, aar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts, ) gaan. Winkelen, shoppen. aar de bibliotheek gaan. Op familiebezoek gaan. aar een muziekfestival, concert gaan. aar de kerk, moskee, tempel gaan. Deelnemen aan sociale activiteiten (vrijwilligerswerk, geld inzamelen voor een sociaal doel, ). Deelnemen aan culturele activiteiten (naar theater gaan, een museum bezoeken, ). Algemeen 1,0% 3,4% 4,8% 3,1% 2,7% 85,0% 100,0% 293 Scouts 0,7% 2,7% 5,4% 0,7% 2,0% 88,5% 100,0% 148 Chiro 1,4% 3,6% 3,6% 6,4% 4,3% 80,7% 100,0% 140 Algemeen 1,0% 13,7% 77,8% 7,2% 0,3% 0,0% 100,0% 293 Scouts 0,0% 18,0% 74,7% 6,7% 0,7% 0,0% 100,0% 150 Chiro 2,2% 8,8% 80,9% 8,1% 0,0% 0,0% 100,0% 136 Algemeen 1,0% 5,2% 14,1% 39,2% 36,1% 4,5% 100,0% 291 Scouts 1,3% 5,4% 12,8% 41,6% 34,2% 4,7% 100,0% 149 Chiro 1,4% 5,1% 15,9% 35,5% 38,4% 3,6% 100,0% 138 Algemeen 0,7% 2,0% 5,5% 27,0% 45,7% 19,1% 100,0% 293 Scouts 0,0% 2,7% 5,3% 27,3% 46,7% 18,0% 100,0% 150 Chiro 1,5% 1,5% 5,1% 25,0% 47,1% 19,9% 100,0% 136 Algemeen 0,3% 11,6% 26,9% 39,2% 19,9% 2,0% 100,0% 301 Scouts 0,6% 13,6% 28,6% 31,2% 24,7% 1,3% 100,0% 154 Chiro 0,0% 9,2% 23,4% 48,2% 16,3% 2,8% 100,0% 141 Algemeen 0,3% 0,0% 1,7% 7,5% 54,9% 35,5% 100,0% 293 Scouts 0,0% 0,0% 2,0% 8,7% 49,7% 39,6% 100,0% 149 Chiro 0,7% 0,0% 1,5% 5,8% 60,6% 31,4% 100,0% 137 Algemeen 0,3% 0,3% 1,7% 5,4% 30,6% 61,6% 100,0% 294 Scouts 0,0% 0,7% 0,7% 7,4% 27,7% 63,5% 100,0% 148 Chiro 0,7% 0,0% 2,2% 3,6% 32,4% 61,2% 100,0% 139 Algemeen 0,0% 0,7% 0,7% 6,6% 33,7% 58,3% 100,0% 288 Scouts 0,0% 0,7% 0,7% 8,1% 31,8% 58,8% 100,0% 148 Chiro 0,0% 0,7% 0,7% 5,2% 34,3% 59,0% 100,0% 134 Algemeen 0,0% 1,4% 0,3% 10,1% 43,9% 44,3% 100,0% 296 Scouts 0,0% 2,0% 0,0% 9,4% 44,3% 44,3% 100,0% 149 Chiro 0,0% 0,7% 0,7% 10,9% 42,8% 44,9% 100,0% 138 31
Elke dag Meerdere keren per week 1 keer per week 1 tot meerdere keren per maand Minder dan 1 keer per maand ooit Totaal aar discotheek of (mega)dancing gaan. 52 aar een fuif (of rave) gaan. 53 aar sportwedstrijd gaan kijken. 54 Technische hobby s (sleutelen aan brommer, sleutelen aan computer, verbouwen in huis ). aar de bioscoop gaan. Algemeen 0,0% 0,3% 2,4% 3,4% 15,9% 78,0% 100,0% 295 Scouts 0,0% 0,7% 1,3% 3,3% 11,3% 83,4% 100,0% 151 Chiro 0,0% 0,0% 3,6% 2,9% 21,6% 71,9% 100,0% 139 Algemeen 0,0% 1,0% 6,1% 23,5% 25,9% 43,5% 100,0% 294 Scouts 0,0% 0,7% 4,7% 17,3% 25,3% 52,0% 100,0% 150 Chiro 0,0% 1,4% 8,7% 29,0% 26,1% 34,8% 100,0% 138 Algemeen 0,0% 1,4% 9,6% 19,8% 24,2% 45,1% 100,0% 293 Scouts 0,0% 2,0% 6,8% 15,6% 24,5% 51,0% 100,0% 147 Chiro 0,0% 0,7% 10,8% 23,7% 23,7% 41,0% 100,0% 139 Algemeen 0,0% 0,7% 1,4% 3,8% 15,4% 78,8% 100,0% 292 Scouts 0,0% 1,4% 0,7% 2,0% 17,0% 78,9% 100,0% 147 Chiro 0,0% 0,0% 2,2% 5,1% 13,0% 79,7% 100,0% 138 Algemeen 0,0% 0,7% 2,7% 24,4% 67,1% 5,1% 100,0% 295 Scouts 0,0% 1,3% 0,7% 26,2% 65,8% 6,0% 100,0% 149 Chiro 0,0% 0,0% 4,4% 22,6% 69,3% 3,6% 100,0% 137 52 sig < 0.05 53 sig < 0.05 54 sig < 0.05 32
Aanvullend op de frequentie van de vrijetijdsactiviteiten vroegen we de oudere leden welke activiteiten ze het meest doen in hun vrijetijd. Zoals uit het vorige overzicht blijkt, zijn TV-kijken en muziek beluisteren opnieuw de topactiviteiten. Afspreken en dingen doen met vrienden, in levende lijve of online en sporten in collectief verband vervolledigen de top 5 van de meest uitgeoefende vrijetijdsactiviteiten. Op basis van de topactiviteiten verschillen de leden van de beide jeugdbewegingen nauwelijks. Wel zien we duidelijke verschillen in de proporties jongeren die bepaalde activiteiten aangeven. Over de hele lijn lijken bevraagde leden van de Scouts en Gidsen in grotere getallen meer activiteiten aan te duiden die in groep (met vrienden en familie) worden uitgeoefend. Leden van Chiro duiden meer activiteiten aan die alleen worden gedaan of via de computer. Tabel 35 Verdeling respons naar vrijetijdsbesteding leden plus 12 jaar (Scouts en Gidsen en Chiro) Scouts en Algemeen Chiro Gidsen cases cases cases TV (of video of DVD) kijken. 128 42,0% 71 43,7% 54 39,2% Muziek beluisteren. 55 128 41,9% 57 35,5% 67 49,4% Afspreken of dingen doen met de vrienden. 56 93 30,3% 56 34,5% 35 25,5% Met anderen chatten via de computer. 57 70 22,8% 32 19,5% 36 26,5% Sporten in collectief verband (bvb. Voetballen, volleyballen,.. in een clubverband) 58 65 21,4% 41 25,4% 23 17,1% Computeren (bv. internetten, surfen, websites maken ). 59 65 21,4% 28 17,5% 35 25,7% aar de jeugdbeweging (bv. Chiro, Scouts, ) gaan. 50 16,3% 30 18,8% 17 12,7% Boek, strips, krant of tijdschrift lezen als ontspanning. 42 13,9% 25 15,7% 17 12,5% Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (ALLEE). 60 28 9,1% 21 12,8% 7 5,2% Huishoudelijke taken of klusjes in huis (kuisen, opruimen,, dingen repareren, gras afmaaien ). 61 26 8,6% 8 5,1% 18 13,3% Creatieve hobby s (schrijven, toneelspelen, zingen, dansen). 26 8,4% 16 9,8% 10 7,0% Individueel sporten (gaan lopen, fietsen, ) 25 8,0% 11 6,6% 14 10,1% Afspreken of dingen doen met mijn lief. 22 7,2% 10 5,9% 10 7,5% Samen leuke dingen met het gezin doen (met ouders, broers/zussen, kinderen ). 22 7,1% 15 9,5% 5 3,9% Lui lekker niets doen. 21 6,8% 0 0,0% 8 5,8% Op familiebezoek gaan. 62 13 4,3% 12 7,4% 1 0,8% Winkelen, shoppen. 11 3,5% 7 4,1% 4 3,1% 55 sig < 0.05 56 sig < 0.05 57 sig < 0.05 58 sig < 0.05 59 sig < 0.05 60 sig < 0.05 61 sig < 0.05 62 sig < 0.05 33
Algemeen Scouts en Gidsen Chiro Cursussen/les volgen (kookles, muziekschool, taalcursus ). 9 3,1% 4 2,2% 6 4,3% Op café gaan. 7 2,4% 3 1,9% 3 2,4% Wandelen in de stad. 6 2,0% 3 1,8% 3 2,5% In een muziekgroep spelen (repeteren, optreden, songteksten maken ), samples maken, dj, 6 1,8% 2 1,2% 4 2,7% Een gezelschapsspel spelen 5 1,6% 2 1,1% 3 2,2% Op straat wat rondhangen. 4 1,4% 1 0,7% 3 2,3% Spelen van video- of computerspelletjes, gaming (VRIEDE). 4 1,4% 2 1,4% 1 0,6% Wandelen in het bos, park, natuur. 4 1,4% 3 2,0% 1 0,7% Mij vervelen. 3 1,0% 13 7,9% 2 1,7% aar jeugdhuis gaan. 2 0,8% 2 1,0% 1 0,7% aar een fuif (of rave) gaan. 2 0,8% 1 0,6% 1 1,1% Deelnemen aan culturele activiteiten (naar theater gaan, een museum bezoeken, ). 1 0,3% 1 0,5% 0 0,0% aar discotheek of (mega)dancing gaan. 1 0,2% 1 0,4% 0 0,0% aar sportwedstrijd gaan kijken. 1 0,3% 1 0,6% 0 0,0% aar de bibliotheek gaan. 1 0,2% 1 0,4% 0 0,0% aar de kerk, moskee, tempel gaan. 1 0,3% 1 0,6% 0 0,0% Technische hobby s (sleutelen aan brommer, sleutelen aan computer, verbouwen in huis ). 1 0,3% 0 0,0% 1 0,8% aar de bioscoop gaan. 1 0,2% 1 0,4% 1 0,4% Eveneens in het algemeen blijken activiteiten die zich via (multi)media en computers afspelen veelvuldig uitgeoefende activiteiten voor jongeren. Ongeacht de jeugdbeweging waarvan ze lid zijn, doen jongeren erg vaak activiteiten als TV-kijken, muziek beluisteren, op de PC chatten, surfen en dergelijke. Jongeren van jeugdbewegingen verschillen op dat vlak echter niet van andere jongeren. Bekijken we het aantal uren dat de leden bezig zijn met TV-kijken of op de PC met het chatten of het internetten dan stellen we bovendien vast dat leden van Scouts en Gidsen juist meer tijd aangeven dan leden van Chiro. Daar waar we uit de vorige tabellen misschien andere conclusies zouden kunnen trekken. Onderstaande tabel waarin we de resultaten presenteren van het aantal uren en minuten dat jongeren deze activiteiten uitoefenen, illustreert vooral zeer goed het verschil tussen een eerder abstracte omschrijving van de frequentie van de activiteiten en een zeer concrete invulling van de tijd die men hieraan spendeert. 34