Vraag nr. 234 van 1 februari 2013 van GÜLER TURAN

Transcriptie

1 VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Vraag nr. 234 van 1 februari 2013 van GÜLER TURAN Eenzaamheid bij jongeren Thuisonderwijs In het evaluatierapport van het Vlaamse Ministerie van Onderwijs en Vorming ( en ) werd als belangrijkste nadeel het gebrek aan contact met leeftijdsgenoten opgegeven. Ik bevroeg de minister reeds schriftelijk en mondeling over eenzaamheid bij jongeren en wees daarbij op een risico lopende doelgroep, met name de kinderen en jongeren die thuisonderwijs volgen. In zijn antwoord op mijn vraag om uitleg die peilde naar sociale en emotionele eenzaamheid bij jongeren (commissie Welzijn 29 januari 2013) zegt de minister dat er drie risicogroepen zijn van jongeren die een verhoogde kans tot eenzaamheid hebben, namelijk jongeren uit gezinnen met een lage sociaal-economische status, zware gamers en chronisch zieken. Ik wees de minister eveneens op de problematiek van het thuisonderwijs en het verhoogd risico dat jongeren daarin lopen op eenzaamheid, en werd daarin bijgetreden door collega Godderis-T Jonck. Het feit dat er twee categorieën van jongeren zijn die thuisonderwijs volgen, keuze van de ouders en (ernstig) zieken, doet een verband vermoeden tussen de aangehaalde risicogroep (chronisch zieken) en kinderen die thuisonderwijs volgen. De minister bevestigde die overlap en vertelde vervolgens dat dit nog niet nader werd onderzocht. De intentie om samen te zitten met minister Smet om cijfermateriaal hieromtrent te verkrijgen, werd wel verwoord. 1. Heeft de minister reeds samengezeten met minister Smet om deze problematiek te bespreken? Zal er beleidsoverschrijdend onderzoek gebeuren en wanneer mogen we deze resultaten verwachten? Gaat de minister het verband tussen chronisch zieke kinderen en thuisonderwijs eveneens in kaart brengen? 2. Heeft de minister een idee van het aantal thuisonderwijs volgende studenten en hoe gaat hij de ernst van de problematiek trachten te meten? Graag een overzicht per leeftijdsgroep en een opsplitsing per provincie/steden en gemeenten. 3. Hoe worden deze jongeren begeleid en opgevolgd? Gaat de minister doelgroepgerichte beleidsinstrumenten ontwikkelen om eenzaamheid bij studenten in thuisonderwijs tegen te gaan? ANTWOORD 1. Mijn collega van Onderwijs, minister Smet, en ikzelf hebben geen plannen voor het realiseren van een beleidsoverschrijdend onderzoek naar eenzaamheid bij jongeren die huisonderwijs volgen, of naar het verband tussen huisonderwijs en zieke kinderen. Enerzijds willen we prioritair blijven inzetten op het aanmoedigen van jongeren om naar school te gaan, waar we hen de nodige omkadering en extra begeleiding kunnen bieden opdat ze optimaal kunnen leren en zich ontwikkelen. Anderzijds is er de regeling van tijdelijk onderwijs aan huis (TOAH), waar ook chronisch zieke kinderen beroep op kunnen doen. Kinderen die chronisch ziek

2 zijn hebben via dit systeem recht op 4 lestijden tijdelijk onderwijs aan huis na elke opgebouwde afwezigheid van 9 halve schooldagen (die niet op elkaar hoeven aan te sluiten). 2. Het Agentschap voor Onderwijsdiensten (AgODi) beschikt over cijfermateriaal waarmee we het aantal jongeren dat huisonderwijs volgt in kaart kunnen brengen. De meest recente cijfers dateren van de schooljaren en , en zijn meer gestoffeerd te raadplegen in het rapport Huisonderwijs, een publicatie van AgODi. Onderstaande tabellen geven een overzicht van het aantal leerlingen dat huisonderwijs volgt voor het onderwijs, vervolgens verder ingedeeld volgens geslacht, leeftijd en woonplaats. Tabel 1: aantal leerlingen in huisonderwijs naar geslacht Geslacht Jongens ,6% ,2% Meisjes ,4% ,8% Totaal % % Tabel 2: aantal leerlingen in huisonderwijs naar leeftijd Leeftijd 5 jaar 5 1,7% 9 3,1% 6 jaar 43 14,9% 33 11,2% 7 jaar 52 18% 56 18,9% 8 jaar 46 15,9% 46 15,6% 9 jaar 45 15,6% 51 17,3% 10 jaar 48 16,6% 48 16,3% 11 jaar 50 17,3% 52 17,6% Totaal % % Tabel 3: aantal leerlingen in huisonderwijs naar gebied ingedeeld volgens verstedelijkingsgraad Aantal leerlingen huisonderwijs 9 0,01% Grootsteden 36 0,08% Kleine steden 58 0,07% Overgangsgebied 58 0,06% Platteland 51 0,08% 39 0,08% Stedelijke rand 38 0,06% Totaal 289 0,06%

3 Tabel 4: aantal leerlingen in huisonderwijs naar gebied ingedeeld volgens verstedelijkingsgraad Aantal leerlingen huisonderwijs 7 0,01% Grootsteden 42 0,09% Kleine steden 69 0,08% Overgangsgebied 75 0,08% Platteland 38 0,06% 31 0,06% Stedelijke rand 33 0,05% Totaal 295 0,06% Onderstaande tabellen geven een overzicht van het aantal leerlingen die huisonderwijs volgen voor het secundair onderwijs, vervolgens verder ingedeeld volgens geslacht, leeftijd en woonplaats. Tabel 5: aantal leerlingen in huisonderwijs naar geslacht Geslacht Jongens ,3% ,7% Meisjes ,7% ,3% Totaal % % Tabel 6: aantal leerlingen in huisonderwijs naar leeftijd Leeftijd 12 jaar 47 8,2% 55 8,9% 13 jaar 67 11,6% 58 9,4% 14 jaar 77 13,3% 81 13,2% 15 aar 75 13,0% 96 15,6% 16 jaar ,6% ,7% 17 jaar ,3% ,2% Totaal % %

4 Tabel 7: aantal leerlingen in huisonderwijs naar gebied ingedeeld volgens verstedelijkingsgraad Aantal leerlingen huisonderwijs 13 0,02% Grootsteden 101 0,23% Kleine steden 98 0,11% Overgangsgebied 146 0,14% Platteland 79 0,12% 54 0,10% Stedelijke rand 85 0,13% Totaal 576 0,12% Tabel 8: aantal leerlingen in huisonderwijs naar gebied ingedeeld volgens verstedelijkingsgraad (schooljaar , secundair onderwijs) Aantal leerlingen huisonderwijs 10 0,02% Grootsteden 124 0,33% Kleine steden 104 0,14% Overgangsgebied 140 0,17% Platteland 86 0,15% 78 0,18% Stedelijke rand 73 0,13% Totaal 615 0,15% Naar elke jongere met leerplicht die een verklaring van huisonderwijs indient, verzendt AgODi een vragenlijst waarin onder andere gepolst wordt naar de reden van de keuze voor huisonderwijs. Er worden tien opties weergegeven, en er is ook een mogelijkheid om zelf een andere reden op te geven. De opgegeven keuzemogelijkheden zijn: - ideologische redenen, bijvoorbeeld geloofsovertuiging; - kiezen voor een eigen schoolsysteem of opvoedingssysteem; - hoogbegaafdheid; - schoolmoeheid; - negatieve ervaringen met school; - nood aan aangepaste verzorging of begeleiding, bijvoorbeeld bij autisme, ADHD, revalidatie;

5 - grote leerachterstand; - combinatie met vrijetijdsactiviteit (sport, muziek, dans, ) met de bedoeling daarin een loopbaan uit te bouwen; - trekkende bevolking; - regelmatig verblijf in het buitenland; - andere reden (te specifiëren). Sommige van deze redenen bieden indicatoren voor eventueel onwelbevinden van jongeren, bijvoorbeeld schoolmoeheid of negatieve ervaringen met school. 3. De onderwijsinspectie heeft een wettelijke voor het uitvoeren van controles op het huisonderwijs. Men is zelfs van plan om deze regelgeving volgend jaar nog te verstrengen. AgODI houdt de toestand van jongeren die huisonderwijs volgen ook in het oog. En geeft indien nodig de onderwijsinspectie de opdracht om bij een jongere een dringende huiscontrole uit te voeren. Dit kan: - wanneer AgODi vermoedt dat het leerrecht van de jongere in het gedrang is; - als een jongere in een vroegere school problematisch afwezig was; - wanneer een dossier als zorgwekkend wordt beschouwd; - als er bezorgde telefoons komen van scholen, CLB s of van de ouders zelf die op een controle aandringen. Aanvullend verwijs ik naar het antwoord op vraag 1.