Europese Aanbesteding mr Marjolein J. Pesch
Programma 1) Wat is aanbesteden 2) Regelgeving 3) Wie moeten aanbesteden 4) Wanneer moet aanbesteed worden 5) Voorwerp van aanbesteding 6) Hoe verloopt een Europese aanbestedingsprocedure 7) Welke eisen mogen door de aanbestedende dienst worden gesteld 8) Hoe schrijf je in op een aanbestedingsprocedure 9) Rechtsbescherming 10) Tips en valkuilen 28 April 2006 Slide 2
Wat is aanbesteden Nergens gedefinieerd Koper nodigt meerdere partijen uit om aanbod te doen Argumenten pro: - zorgvuldige besteding publieke middelen - gelijke behandeling - mededinging / vrij verkeer van goederen en diensten (EG) Argumenten contra: - omvangrijke procedure / lange doorlooptijd - kosten, administratieve rompslomp - verbreken bestaande vertrouwensrelatie 28 April 2006 Slide 3
Soorten (aantal voorbeelden) Europees: * Openbare: één ronde * Niet openbare: twee ronden Nationaal: * Onderhands / vrijwillig (ComforMed) 28 April 2006 Slide 4
Regelgeving GPA Europese Richtlijn 2004/18 (Werken,Leveringen, Diensten) BAO (implementatie van Richtlijn) Diverse aanbestedingsreglementen U vindt toepasselijke regels met name in: - BAO - Aanbestedingsstukken (bestek, selectieleidraad, Nota van Inlichtingen) 28 April 2006 Slide 5
Wie moeten aanbesteden Overheden Publiekrechtelijke instellingen -voorzien in behoefte van algemeen belang van andere dan industriële of commerciële aard, en -rechtspersoonlijkheid en -hoofdzakelijk financiering door Staat of -beheer onderworpen aan toezicht Staat 28 April 2006 Slide 6
Aanbestedende diensten in zorg Academische ziekenhuizen Algemene Ziekenhuizen (voorlopig?) Amphia / Sortrans -60% financiering uit ZF premies -toezicht via WZV (vergunningsplicht), CTG (prijzen), College Bouw (bouw) Zorgverzekeraar (meningen verdeeld) 28 April 2006 Slide 7
In perspectief marktwerking Sinds 2006: concurrentie ( commerciële aard) ZvW; private zorgverzekeraar: overheidsfinanciering? Minder toezicht op beheer (WTzi) Bouwregime versoepeld 28 April 2006 Slide 8
Wanneer aanbesteden Werken, Leveringen en Diensten Levering: koop, lease, huur, huurkoop Diensten: A- en B-diensten B-dienst= licht aanbestedingsplichtig Gezondheidszorg= B-dienst Combinatie L en D: hoofdvoorwerp bepalend 28 April 2006 Slide 9
Drempelbedragen Leveringen en Diensten: Centrale Overheid: 137.000 Decentrale Overheid: 211.000 - begrote waarde exclusief BTW (contractsduur) - clustering - niet kunstmatig splitsen (maar uitzondering mogelijk) - begrote waarde onder / boven drempel Onderdrempelige opdrachten : standpunt EC -publicatieplicht; aanbestedingsplicht? 28 April 2006 Slide 10
Voorwerp van aanbesteding Overheidsopdracht Raamovereenkomst / geen opdracht -vastlegging randvoorwaarden -maximaal 4 jaar -met één of met meerdere ondernemers 28 April 2006 Slide 11
Hoe verloopt een Europese aanbestedingsprocedure Vooraankondiging/enuntiatieve aankondiging (facultatief) Aankondiging -Publicatieblad EG (verplicht) -dagbladen/vakbladen (facultatief) -omvat details opdracht (basis afweging inschrijver) Bestek opvragen -nauwkeurige omschrijving; binnen 6 dagen toezenden -vergoeding? 28 April 2006 Slide 12
Hoe verloopt een Europese aanbestedingsprocedure Vragenronde -beantwoording uiterlijk 6 dagen voor inschrijving -aan allen; geanonimiseerd Eventueel: informatiebijeenkomst (Prebid-meeting) -verslag aan allen Indiening inschrijvingen -datum en tijdstip 28 April 2006 Slide 13
Hoe verloopt een Europese aanbestedingsprocedure Vragen van nadere toelichting -beperkt mogelijk Beoordeling -gestanddoeningstermijn -op basis van selectie en gunningscriteria Voorlopige gunning aan winnaar - Alcatel (artikel 55 BAO) Afwijzing aan anderen -motivering (relatieve voordelen) Definitieve gunning 28 April 2006 Slide 14
Hoe verloopt een Europese aanbestedingsprocedure Bij niet-openbare procedure twee ronden 1) selectie van beperkt aantal gegadigden 2) aanbieding door geselecteerde gegadigden 28 April 2006 Slide 15
Welke eisen mogen worden gesteld Selectiecriteria: aanbieder Gunningscriteria: aanbieding Selectiecriteria: 1) uitsluitingsgronden (knock-out) -verplicht (criminele activiteiten) -facultatief (faillissement, ernstige fouten, sociale verzekeringsbijdrage/belasting niet betaald) evt. BIBOB 28 April 2006 Slide 16
Welke eisen mogen worden gesteld 2) Geschiktheidseisen* (kwalitatieve beoordeling of minimumeisen) -economische en financiële draagkracht (omzeteisen, solvabiliteit, bankverklaringen) -technische vakbekwaamheid (diploma s, referentiewerken, kwaliteitsborging, certificaten, monsters) *limitatieve opsomming / maar beleidsvrijheid bij bepalen inhoud: kan leiden tot onredelijke situaties Bedrijfsgevoelige informatie; artikel 10 lid 1 sub c WOB en artikel 6 BAO 28 April 2006 Slide 17
Welke eisen mogen worden gesteld Gunningscriteria: 1) laagste prijs 2) economisch meest voordelige aanbieding (kwaliteit, functionele kenmerken, after-sales-service); prijs-kwaliteitverhouding Selectie en gunningscriteria - selectiecriteria: direct verband met voorwerp opdracht, reëel en proportioneel - eenduidig en begrijpelijk - uitputtend vermelden in bestek inclusief weging 28 April 2006 Slide 18
Hoe schrijf je in? Afweging (diverse voorvragen) Geen serieuze kans: dan beter niet (tijd/geld) Op aantal punten onvoldoende: -onderaannemer inschakelen -combinatie (risico-spreiding / complementaire kennis bundelen) * Besluit Vrijstelling combinatie-overeenkomsten Bestek opvragen, informatie verzamelen Vragen stellen! 28 April 2006 Slide 19
Hoe schrijf je in? Opstellen aanbieding - zorgvuldig / alle gevraagde informatie verstrekken -aansluiten op selectie- en gunningscriteria -eventueel extra info -alternatieven (emva) -overzichtelijk / prettig leesbaar 28 April 2006 Slide 20
Rechtsbescherming Schending aanbestedingsregels = onrechtmatige daad Europese Commissie Nationale rechter (bijvoorbeeld) -afbreken en heraanbesteding -bevel heraanbesteding -bevel tot toelating -verbod tot gunning (Alcatel) -schadevergoeding 28 April 2006 Slide 21
Tips en valkuilen Zorgvuldig / nauwkeurig inschrijven (onvolledigheid=ongeldige aanbieding) Inschrijving onder voorwaarde(n) = ongeldige aanbieding (geen voorbehoud, beter geen AV meezenden) Tijdig inleveren: 1 minuut te laat= te laat! Bij onduidelijkheden vragen stellen (zo spoedig mogelijk; tijd nodig voor offerte) 28 April 2006 Slide 22
Tips en valkuilen Tijdig wijzen op eventuele ongeldigheid (na gunning: risico rechtsverwerking) Alcatel-termijn na voorlopige gunning (vordering niet-ontvankelijk na afloop termijn) Periode tussen vooraankondiging en aankondiging commercieel benutten (info in jaarstukken; internet) Aankondigingen in de gaten houden (laten doen door gespecialiseerd bureau; tenderselectie) 28 April 2006 Slide 23