mei 2014 MARKTCOMMENTAAR
INHOUD Inleiding 2 INLEIDING Het uur van de ontkoppeling tussen de Verenigde Staten en Europa lijkt aangebroken. Terwijl sommigen aan de andere kant van de Atlantische Oceaan pleiten voor een nieuwe renteverhoging bereidt Europa zich voor om zijn monetair beleid nog meer te versoepelen. Dit wordt gedeeltelijk verklaard door de verschillende mandaten die aan twee instellingen werden gegeven. Terwijl de hoofdopdracht van de Fed erin bestaat de werkgelegenheid te stimuleren en tegelijk de inflatie onder controle te houden, moet de ECB de inflatie eerst in de buurt van, maar onder de 2 % houden. Op dit ogenblik ligt de Europese inflatie echter ruim onder deze doelstelling. Als men naar de voorbije 15 jaar verwijst, is een dergelijke ontkoppeling niet uitzonderlijk, maar duurt deze over het algemeen niet langer dan 12 tot 24 maanden. De toekomst zal uitwijzen of het dit keer anders zal zijn. In het kort 3 Marktcontext in Europa 4 Marktcontext in de Verenigde Staten 5 Monetair beleid 6 Kortetermijnrentes 7 Overheidsobligaties 8 Covered bonds 10 Bedrijfsobligaties 11 Aandelen 12 Wisselkoersen en grondstoffen 14 Bijlage 15
IN HET KORT In de Verenigde Staten is de ontgoocheling met betrekking tot de slechte resultaten van het eerste kwartaal vergeten. Alle seinen staan weer op groen voor een versnelling van de Amerikaanse economie dit jaar. In de eurozone blijft de inflatie zwak en is het herstel van de economische activiteit gematigd. Een volgende actie van de ECB lijkt noodzakelijk. Op de markt van de overheidsschuld zetten de rentevoeten de daling die sinds het begin van het jaar wordt waargenomen voort, gedreven door de inschikkelijke toespraak van de centrale bank. De dynamiek van de spreads op de covered bonds vertoont sterke contrasten voor de maand mei. Er wordt een algemene inkrimping waargenomen behalve voor de Spaanse en Italiaanse covered bonds. De aangeboden rendementen blijven echter op historisch zeer lage niveaus staan. De credit spreads ontspanden zich zeer lichtjes. De investeerders zijn vertrouwensvol en zijn bereid om risico s nemen om rendement te vinden in een omgeving waar het rendement nooit zo laag was. Net zoals de vorige maand sloten de belangrijkste aandelenindices lichtjes positief af. Specifieke financiële termen worden verklaard in een lexicon : www.ethias.be/lexicon 3
MARKTCONTEXT IN EUROPA De maand mei was niet positief in termen van economische cijfers voor de eurozone. Zo steeg het BBP van alle landen van de monetaire unie slechts met 0,2 % in het eerste kwartaal 2014. De resultaten in Nederland (-1,4%) en in Frankrijk (0,0%) waren bijzonder teleurstellend in tegenstelling tot deze van Duitsland (+0,8%). Deze resultaten, die ruimschoots onder de verwachtingen liggen, tonen dat de groei van de eurozone nog steeds ontoereikend is om van een duurzaam herstel te spreken. Op het vlak van de perifere landen noteerde Spanje een groei (+0,4%), maar Portugal (-0,7%) en Italië (-0,1%) zagen hun economische activiteit inkrimpen. Deze teleurstellende resultaten, gekoppeld aan een nog steeds zeer lage inflatie in de eurozone, sterkt de waarnemers in hun opvatting van een nieuwe tussenkomst van de ECB om de Europese economie te ondersteunen. 4
MARKTCONTEXT IN DE VERENIGDE STATEN In de Verenigde Staten lijken de slechte BBP-cijfers voor het eerste kwartaal (+0,1 %) reeds vergeten. Zo steeg in mei de PMI-index voor de industriële sector volgens een eerste raming van 54,9 naar 55,4. Dit bevestigt dus dat de «status-quo» van de Amerikaanse economie in het begin van het jaar hoofdzakelijk te wijten was aan de slechte weersomstandigheden. Vervolgens blijft de tendens op de arbeidsmarkt zeer positief. Met enerzijds een werkloosheidsgraad die blijft dalen en anderzijds jobcreaties die stevig blijven. Tot slot steeg de inflatie in april, zoals verwacht, van 1,5 % naar 2 % ondanks een ietwat zwakkere kleinhandel. De groei van de Amerikaanse vraag lijkt zich te vertalen in een snellere prijsstijging. 5
MONETAIR BELEID Tijdens de laatste vergadering van de ECB in mei benadrukte Mario Draghi de risico s die wegen op de eurozone (zwakke inflatie, waardering van de euro, zwakke groei), maar ook de instrumenten die beschikbaar zijn om deze risico s het hoofd te bieden. In deze omstandigheden verwachten de financiële markten een nieuwe daling van de richtrentes, maar andere «nietconventionele» monetaire maatregelen kunnen niet worden uitgesloten. In de Verenigde Staten blijft de Fed haar kwantitatieve versoepelings-programma geleidelijk afbouwen. De voorzitster Yellen blijft haar woorden evenwel voorzichtig afwegen. Zo bestempelde zij de werkloosheidsgraad als nog steeds hoog. Zij vermeldde ook de inflatie die nog altijd beneden de doelstelling ligt. De Amerikaanse centrale bank zal dus haar tijd nemen alvorens de rentes te verhogen. 6
KORTETERMIJNRENTES De aankondiging vorige maand van Mario Draghi, voorzitter van de ECB, om nieuwe maatregelen te nemen teneinde de Europese economie te ondersteunen leidde reeds tot een trage daling van de kortetermijnrentes (euribor). De stijgende dynamiek die sinds het begin van het jaar werd waargenomen is dus voorbij. De referentierente euribor drie maanden ligt nu op 0.31 tegen 0.35 een maand geleden. Door de aanhoudende financieringsmoeilijkheden voor de ondernemingen in de landen die het zwaarst getroffen werden door de crisis kunnen, volgens de voorzitter van de ECB, steunmaatregelen via de banken noodzakelijk lijken. Dit zou zich kunnen vertalen in een massale liquiditeitsinjectie op de monetaire markt. 7
OVERHEIDSOBLIGATIES Na enkele dagen van stabiliteit begin mei daalden de rentevoeten van de «corelanden» ten gevolge van de toespraak van sommige leden van de ECB, waarbij deze laatsten bijna bevestigden dat er in juni versoepelingsmaatregelen zouden worden genomen (datum die overeenstemt met de update van de inflatieen groeivooruitzichten van de monetaire instelling). De inflatiedaling en enkele andere gemengde cijfers verlengden deze beweging waardoor de Duitse rente op 10 jaar weer naar zijn niveau van mei 2013 terugkeerde. De OLO-rentes daalden eveneens, maar in hogere mate. Hierdoor bereikten zij hun historisch dieptepunt (1,87 % voor de 10 jaar in de loop van de maand). 8
De perifere landen toonden eveneens dalingen van hun obligatierendementen, maar deze werden sterk gematigd door de vrees over de afloop van de Europese verkiezingen en de eurosceptische stemming. Tot slot ziet men dat de nieuwe stijging van de perifere rendementen tijdelijk was voor Italië en Spanje. Spanje maakte bovendien gebruik van de positieve marktcontext om haar eerste geïndexeerde obligatie uit te geven. Het rendement van Portugal lijkt geblokkeerd door een bodemgrens naar de 3,50 % op 10 jaar. De berichten over het land blijven evenwel gunstig. Moody s besliste om de rating van het land te verhogen van Ba3 naar Ba2 op basis van de verbetering van de basiselementen en de beslissing om niet langer Europese steun te vragen. 9
COVERED BONDS Op de secundaire markt was er, in het kielzog van de stijging van de spreads van de obligaties van perifere staten, een lichte stijging van de spreads van de Spaanse en Italiaanse covered bonds. Daarentegen kan er een zeer goede prestatie van de Ierse en Portugese covered bonds worden waargenomen. Deze laatste trekken voordeel van een nieuwe ratingverhoging door Moody s en van een economische verbetering. Bovendien waren er in maand mei weinig uitgiften op de primaire markt. Enkel de emittenten van de «corelanden» (Duitsland, Oostenrijk, Zweden en Frankrijk) waren actief. 10
BEDRIJFSOBLIGATIES De risicopremie bleef lichtjes dalen, de rentevoeten daalden daarentegen fors. Bijgevolg was er een sterke daling van de absolute rendementen van de bedrijfsobligaties die historisch lage niveaus bereikten! De credit spreads weerspiegelen het vertrouwen van de investeerders en een uitgesproken risicoappetijt. Dit vertaalt zich ook in een belangstelling voor het universum van de «High Yield 1» en van de achtergestelde schulden 2. De schulden van de groeilanden worden weer als interessant beschouwd. Wat de senioriteit van de schulden (senior of achtergesteld) betreft, onthouden wij een belangrijk punt: met name een politiek akkoord over het richtlijnvoorstel over het herstel en de oplossing van de banktekorten. Deze voorziet dat de senior schulden ook verliezen bij problemen moeten opvangen, en dit vanaf 2016. 1 Zwakke emittent met een rating lager dan BBB- 2 Schuld waarvan de terugbetaling gebeurt na de zogenaamde Senior schulden 11
AANDELEN Indices De aandelenmarkten bleven stijgen, evenwel aan een trager ritme: +1.44 % op de Eurostoxx50 en +0.82 % op de S&P; gedragen door de verwachte interventiemaatregelen van de Europese Centrale Bank. De Spaanse (Ibex) en Duitse (Dax) indices presteerden bijzonder goed (respectievelijk +3.25 % en +3.54 %). Rekening houdend met de sterke vooruitgang van de Italiaanse index sinds het begin van het jaar (FTSE MIB: +14 %) gaven sommige investeerders er de voorkeur aan hun winst te nemen. De MIB verliest ongeveer -0.71 % over de maand. De gepubliceerde vennootschapsresultaten waren over het algemeen conform de verwachtingen: beter in de US dan in Europa en getroffen door de wisselkoerseffecten. Sinds januari zien wij nog steeds een lichte overprestatie van Europa ten opzichte van de Verenigde Staten (+4.36 % tegen +4.07 %). 12
Sectoren De aanhoudende lagerenteomgeving speelt in het voordeel van de zogenaamde «hoogdividendsectoren» zoals de diensten aan de collectiviteiten (+4.22 %), het vastgoed (+4.86 %). Deze omgeving begint daarentegen te wegen op bepaalde verzekeringsmaatschappijen die een aanzienlijk deel producten Leven hebben (-1.11 %). Het zwakke inflatieniveau weegt op de distributiesector (-0.85 %). De sector van de Vrije tijd stijgt fors met +5 %. 13
WISSELKOERSEN EN GRONDSTOFFEN Goud Het goud daalt met -3.23 % en bedraagt 1249,73$ per ounce. Brent De brent stijgt met 1,85 % en sluit af op 110,66 $. Eurodol De eurodol verliest -1.62 % over de maand en eindigt op 1,3641. 14
BIJLAGE Rentevoeten 15
Aandelen, grondstoffen en forex 16
DIRECTIE FINANCIËN front-office.finances@ethias.be Verantwoordelijke uitgever : Sébastien Gilis, rue des Croisiers 24 à 4000 LIÈGE Opmaak : infographie@ethias.be JURIDISCHE INFORMATIE Deze publicatie is van informatieve aard. Zij is gebaseerd op onze eigen analyse van de financiële markten alsook op inlichtingen van derden die als voldoende betrouwbaar worden beschouwd. Ethias geeft evenwel geen enkele garantie met betrekking tot de volledigheid, de juistheid, de relevantie en de actualiteit van de gepubliceerde informatie. Ethias draagt bijgevolg geen enkele verantwoordelijkheid met betrekking tot deze gegevens. Deze publicatie heeft als doel u te informeren over de situatie die op de financiële markten heerst. Zij houdt onder geen beding een professioneel advies, een voorstel of een aanbod van Ethias in om te investeren of te desinvesteren in bepaalde financiële markten of instrumenten. Ethias draagt geen enkele verantwoordelijkheid voor de eventuele schade opgelopen ten gevolge van een beslissing gebaseerd op de gepubliceerde informatie.