MODULE 4 Zorgpad Obesitas Isabelle Debergh, MD, PhD Algemene en bariatrische heelkunde Obesitascentrum Torhout AZ Delta, campus Rembert Torhout 4 februari 2019
Wat voorafging MODULE 1 Obesitas = wereldwijde pandemie 59 types obesitas! Behandelplan per patiënt Types bariatrische heelkunde RYGB SG
MODULE 2 Multidisciplinaire werking van een Obesitascentrum Conservatief traject Chirurgisch traject Korte termijn en lange termijn complicaties Complicaties versus ongemakken
MODULE 3 Terugkomdag Vives Roeselare: patiënten na een maagverkleining Nutritionele aandachtspunten Beweeg app s Wat als het misloopt? Patiëntengetuigenissen
Vandaag MODULE 4 Behandelplan op maat van de patiënt Casuïstiek Samenwerking 1 e en 2 e lijn: Partner in de strijd tegen Obesitas
Behandelplan op maat van de patiënt
Maatschappelijk perspectief Obesitas = pandemie Verpletterende verantwoordelijkheid gezondheidszorg Preventie Behandeling
Maatschappelijk perspectief Gezondheidsinformatie? 90% Dr. Google vermageren en voeding in top 5 meest gezochte onderwerpen Desinformatie versus patient empowerment bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief MYTHES 1. gewichtsherstel is een kwestie van wilskracht 2. overgewicht = ongezond, en normaal gewicht = gezond 3. waar het altijd op neerkomt is gewichtsverandering 4. aanpak gewichtsproblemen aanpak eetstoornissen bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief Gerealiseerd gewichtsverlies behouden is moeilijk Intensief programma (calorierestrictie en bewegen): na 1 jaar 5-10% gewichtsreductie, betere HT en DM controle Echter recidief!! Te weinig wilskracht???? = kort door de bocht!!
Maatschappelijk perspectief TEGENWIND WILSKRACHT fysiologisch Verminderd energieverbruik Storing eetlustregulerende hormonen Activatie hedonische responsen (beloningsgevoeligheid) psychologisch TEGENGEWERKT!! Mentale energie nodig Als uitgeput, moe, stress? ontremming sociaal Stigmatisering Schaamte, depressie, stress Stoornis hormonaal bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief MYTHES slanke mensen = gezond versus zware mensen = ongezond?
Maatschappelijk perspectief MYTHES Metabole gezondheid => metabool syndroom Obese populatie: 1/3 metabool gezond Kenmerken? Gezondere leefstijl, andere lichaamsvorm, normale bloedwaarden Risico? 30-40 % evolueert naar metabool ongezond na 5-10 jaar Populatie met overgewicht: 1/2 metabool gezond Niet-obese populatie: 1/3 metabool ongezond bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief MYTHES Metabole gezondheid => criteria op metabool syndroom Obese populatie: 1/3 metabool gezond Kenmerken? Gezondere leefstijl, andere lichaamsvorm, normale bloedwaarden Risico? 30-40 % evolueert naar metabool ongezond na 5-10 jaar Populatie met overgewicht: 1/2 metabool gezond Niet-obese populatie: 1/3 metabool ongezond bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief DOEL = gewichtsverandering? Doel = gewichtsverandering? Obese populatie: metabool ongezond terug helpen naar metabool gezond door leefstijlprogramma Reductie metabool syndroom Preventie hart- en vaatziekten Minder focussen op gewicht als parameter van gezondheid bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief MYTHES Doel = gewichtsverandering? Obese populatie: metabool ongezond terug helpen naar metabool gezond door leefstijlprogramma Reductie metabool syndroom Preventie hart- en vaatziekten Minder focussen op gewicht als parameter van gezondheid bron: eetexpert
Maatschappelijk perspectief MYTHES Eet- en gewichtsproblemen = verschillende groepen? Voedingsaanpassingen? = maatwerk!!! bron: eetexpert
Individueel perspectief bron: eetexpert
Individueel perspectief Obesitas als metabool syndroom chronische ziekte Onder controle hervallen
59 shades of obesity Obesitas keuze Gepersonaliseerde, holistische aanpak Multidisciplinaire aanpak
Obesitascentrum AZ Delta Balans programma Campus Brugsesteenweg (Evie Landuyt) en Campus Torhout (Rita Wauman) Multidisciplinair behandelplan voor 6 maanden. Start: Informatiegesprek met de coördinator Huisarts: afname van een bloedonderzoek en een medische screening Raadpleging bij de arts fysische geneeskunde Fietsproef Op het programma : 2x/week bewegingstherapie op dinsdag en donderdag individuele en groepssessies bij de diëtiste groepssessies bij de psycholoog Kost 500 euro (+ extra tegemoetkoming 250 euro, volgens mutualiteit)
Rol van de kinesitherapeut Kinesitherapeut stelt een gepersonaliseerd programma op gebaseerd op 3 peilers: Cardio training Krachttraining Lenigheidstraining
Eindbalans Iedereen valt af Vetmassa daalt Spiermassa stijgt Conditioneel beter Kracht hoger
Eindbalans
Casus 1: patiënt BALANS conservatief ANTROPOMETRIE GEZONDHEIDSKLACHTEN gewicht: 88,3 kg refluxoesofagitis lengte: 1,60 m ruglast BMI: 34,3 hypertensie vetmassa: 37,9 kg spiermassa: 43,2 kg buikomtrek: 100 cm Vrouw, 55 jaar
MOTIVATIE heeft een geleidelijke gewichtsstijging sinds huwelijk en na geboorte van haar 3 kinderen heeft enorme last van zuuroprispingen, moet maagbeschermer innemen moeilijke controle van bloeddruk mits medicatie erfelijk belast voor diabetes en hart- en vaatziekten voelt zich volledig uitgeput na lichte inspanning via website interesse in ons multidisciplinair obesitasprogramma na gesprek met de huisarts en gezin contact opgenomen
EETPATROON VOORAF vast eetpatroon geen overdadige porties zeer veel extra s die vooral suikerrijk en vetrijk zijn emotionele eetbuien druk sociaal leven (uit eten met vrienden, apero-time )
instap Balans na afname anamnese aangepast dagschema meegegeven bij individuele wegingen vooral stil gestaan bij bereikte resultaten, dieetfouten en nog aanwezige obstakels meegeven van tips en recepten nabespreking van groepssessies navraag conditie AANPAK
EINDRESULTATEN BALANS GEWICHT BMI BUIKOMTREK VETMASSA SPIERMASSA 88,3 kg 34,3 100 cm 37,9 kg 43,2 kg 85,8 kg 33,3 98 cm 35,8 kg 43,8 kg 81,6 kg 31,7 97 cm 32,9 kg 44,3 kg 78,1 kg 30,3 94 cm 29,6 kg 44,6 kg 76,5 kg 29,7 92 cm 28,1 kg 44,3 kg 75,4 kg 29,3 91 cm 25,7 kg 44,8 kg
Bariatrische chirurgie traject Obesitascentrum Torhout
Casus patiënt 2: BALANS met bariatrische ingreep Man, 54 jaar Co-morbiditeiten: AAA, DM2, OSAS, AHT, CVR Snoeper, alleenstaand, weinig regelmaat Wordt preoperatief 1 jaar gevolgd alvorens tot een bariatrische ingreep over te gaan (twijfelaar, onzeker) G max 175 kg = > omega loop Gastric bypass, type SAGI-S (wegens malrotatie) 3 m common limb = effect distale RYGB
Casus patiënt 2: BALANS met bariatrische ingreep = > omega loop Gastric bypass, type SAGI-S Valt goed af In < 1 jaar: - 70 kg MAAR: misselijk, vaak steatorroe, slappe en frequente stoelgang Lage QoL, huisarts zoekt naar geneesmiddelen om hem te helpen (type Creon, Questran, Glucobay, ) = combinatie van dumpingklachten en vetmalabsorptie Bij anamnese: moeite met compliantie in voeding!! (veel fast food, comfort food, snoep, chips) Nood aan bijsturen eet- en leefgewoonten Verder ook spiermassa verlies (eiwitintake!) en zwaktegevoel verwijzing post-bariatrisch programma BALANS
Casus patiënt 2: BALANS met bariatrische ingreep ANTROPOMETRIE MEDISCHE VOORGESCHIEDENIS GEZONDHEIDSKLACHTEN gewicht: 101,5 kg half jaar voor instap balans :gastric bypass lengte: 1,89 m startgewicht 175 kg BMI: 28,4 dumping syndroom vetmassa: 21,5 kg futloos, ruglast spiermassa: 76,1 kg diabetes po
werd door bariatrische chirurg doorverwezen volgens de dokter geen correcte inname van voeding met als gevolg vermindering van spiermassa sinds ingreep bariatrie zijn de glycemies normaal, zelf zonder medicatie patiënt zelf wil zich fitter voelen MOTIVATIE
geen vast eetpatroon, slaat ontbijt over kleine porties maar met zeer veel vetrijke en suikerrijke tussendoortjes (snoepjes, frisdrank, chips, kaasblokjes, ) problemen met inname van vlees en brood EETPATROON VOORAF eet uit verveling, heeft emotionele eetbuien
Instap Balans na afname anamnese vooral aandacht besteed aan een voeding met voldoende en correcte koolhydraten en voldoende eiwitten belang van vast eetpatroon met gezonde tussendoortjes aanpak dumping syndroom meegeven van tips en recepten AANPAK nadruk gelegd op het volharden van de bewegingssessies
EINDRESULTATEN BALANS GEWICHT BMI BUIKOMTREK VETMASSA SPIERMASSA 101,5 kg 28,4 105 cm 21,5 kg 76,1 kg 102,7 kg 28,8 104,5 cm 20,2 kg 78,5 kg 102,3 kg 28,6 104 cm 20,1 kg 78,2 kg 98,2 kg 27,5 103 cm 16,8 kg 77,7 kg 97,7 kg 27,4 101 cm 16,2 kg 77,7 kg 95,2 kg 26,7 99,5 cm 13,3 kg 78,2 kg
Behandelplan op maat van de patiënt
Chirurgisch traject
www.obesitascentrumwestvlaanderen.be
www.obesitascentrumwestvlaanderen.be
Behandelplan op maat van de patiënt Hoe zal je patiënt de stap durven zetten om hulp te zoeken? Schaamte, schuldgevoel, taboesfeer, stigmatisatie
Behandelplan op maat van de patiënt Hoe zal je patiënt de stap durven zetten om hulp te zoeken? Gebrek aan ziekte inzicht, depressie
www.obesitascentrumwestvlaanderen.be
www.obesitascentrumwestvlaanderen.be
Besluit Awareness Obesitas; Systeemziekte lijdend tot Metabool syndroom, vroegtijdige ziekte, sterfte Behandeling kwestie van wilskracht Behandeling = op maat van de patiënt Conservatieve behandelingsprogramma s en bariatrische ingrepen vullen mekaar aan!! Zorgpad Obesitas tussen 1 e en 2 e lijnsgezondheidswerkers: 2-richtingsverkeer Vb Opstart Obesitasprogramma Praktijk 72 Kortemark en Praktijk Werken Terugkommoment eind 2019: herevaluatie, casusbespreking www.obesitascentrumwestvlaanderen.be