Limburgs wielerplan 2015-2020
Colofon Uitgave Provincie Limburg bezoekadres: Limburglaan 10 te Maastricht postadres: Postbus 5700, 6202 MA Maastricht tel.: +31 (0)43 389 99 99 e-mail: postbus@prvlimburg.nl www.limburg.nl 15-3653
Limburgs Wielerplan 2015-2020 Maastricht, 17 november 2015
WK Wielrennen op de weg Limburg 2012 Maastricht fotografie: Wouter Roosenboom 4
Inhoudsopgave Blz. Hoofdstuk 0 - Inleiding 7 Hoofdstuk 1 Foto Limburgse wielerwereld 11 Hoofdstuk 2 Breedtesport/sportstimulering 13 2.1 Versterking verenigingen 14 2.2 Sportstimulering/behoud & werving leden 14 Hoofdstuk 3 Talentontwikkeling/topsport 17 3.1 RTC Wielrennen 17 3.2 NTC Wielrennen 17 3.3 Professionele wielerploegen 18 Hoofdstuk 4 Wielerevenementen 21 4.1 Kalender wielerwedstrijden 21 4.2 Kalender wielertoertochten 22 4.3 Coördinatie en ondersteuning wielerevenementen 23 4.4 Lobby majeure wielerevenementen 2016 2024 24 4.5 Limburg Cycling Classics 25 Hoofdstuk 5 Wieleraccommodaties 27 5.1 Veilig(er)e Wieler Omgevingen 27 5.2 Routestructuren 29 5.3 Innovatie in en rondom de wielersport 30 Hoofdstuk 6 Overige faciliteiten en ontwikkelingen 33 6.1 Wielermuseum 33 6.2 Euregionale samenwerking met Bike Valley 33 Hoofdstuk 7 Organisatiestructuur 35 Hoofdstuk 8 Communicatie 37 Hoofdstuk 9 Financiën 39 Hoofdstuk 10 Geraadpleegde partijen 41 Hoofdstuk 11 Geraadpleegde documenten 43 Bijlage Foto Limburgse wielerwereld 45 Limburgs Wielerplan 2015-2020 5
Klimclassic 2014 fotografie: Aktiefoto.nl 6
Inleiding Op 6 februari 2015 is de Accentennotitie Sport Limburg Beweegt! door Provinciale Staten vastgesteld, die als doel heeft een efficiënter en effectiever sportbeleid te realiseren, waardoor meer waarde voor de provinciale investeringen wordt verkregen. Op basis van deze Accentennotitie Sport en het Coalitieakkoord 2015-2019 is een nieuw Uitvoeringsprogramma Sport 2015-2017 ontwikkeld. In dit Uitvoeringsprogramma Sport is als activiteit benoemd het inrichten van provinciale platforms per sporttak, op basis van een sporttakplan. Dit geldt in het bijzonder voor de wielersport met als doel om een eenduidige structuur in Limburg te realiseren waarbij de resultaten van een sporttakplan in een meerjarige samenwerkingsovereenkomst worden vastgelegd. Binnen dit kader is opdracht gegeven om een nieuw Limburgs Wielerplan te ontwikkelen. De Provincie heeft éénmalig het voortouw genomen om het wielerplan te ontwikkelen, hierna is dit een verantwoordelijkheid van het platform van de wielersport. Gezien de doorontwikkeling van de wielersport de afgelopen jaren en de potentiële effecten op het terrein van gezondheid, sociale cohesie, economie en toerisme, ruimtelijke ontwikkeling en de branding van Limburg, is het Limburgs Wielerplan voor meer stakeholders van belang dan alleen uit de sporttak wielrennen. Zo groeide ook de behoefte van alle stakeholders om te komen tot één platform voor de wielersport in Limburg, dat voor iedereen als aanspreekpunt fungeert voor deze sporttak. Het nieuwe Limburgs Wielerplan is derhalve een inhoudelijk kader dat erop gericht is om enerzijds de wielersport in Limburg te versterken en anderzijds erop gericht om een bijdrage te leveren aan positieve effecten op voornoemde terreinen. Daarnaast levert het plan een bijdrage aan een proactieve samenwerking op euregionaal niveau en kan verbinding gemaakt worden met Bike Valley in Belgisch Limburg. Historie Limburgs Wielerplan In 2007 is het eerste Limburgs Wielerplan opgesteld. De aanleiding van dit plan was het gegeven dat de wielersport in Limburg op een dieptepunt was beland voor wat betreft het aantal wedstrijden, verenigingen, ledenaantallen en de prestaties van de Limburgse wielrenners. Ook was er destijds geen afstemming tussen de Limburgse gemeenten en troefde men elkaar financieel af om een NK Wielrennen binnen te halen. Toch had Limburg nog altijd de naam van een wielerprovincie en bevatte de regio de ingrediënten om daadwerkelijk tot dé wielerprovincie van Nederland uit te groeien. Met dit besef heeft het Limburgse wielerveld in 2007 ambities geformuleerd, gestimuleerd door de Provincie en met hulp van Huis voor de Sport Limburg en Topsport Limburg. Zo ontstond het Limburgs Wielerplan, waarmee invulling werd gegeven om in samenhang breedtesport, talentontwikkeling, topsport, evenementen en accommodaties te ontwikkelen. Ook de gemeenten gingen met elkaar in gesprek om hun ambities ten aanzien van wielerevenementen af te stemmen. Deze afstemming werd eveneens in 2007 gebundeld onder de noemer Overleg Limburgse Wielergemeenten waarbij de Provincie op verzoek van de gemeenten dit overleg coördineerde. Als eerste resultaat werd een meerjarige ambitie wielerkalender opgesteld voor de periode 2008-2014, met onder meer een Wereld kampioenschap wielrennen op de weg. Het tweede resultaat uit dit overleg was de oprichting van een uniek Limburgs Wielerfonds in 2014 waarbij de aangesloten (wieler) gemeenten zich bereid toonden om te investeren in de wielersport in de volle breedte, naast investeringen in (incidentele) wielerwedstrijden. Om de coördinatie van het ambitieuze wielerplan vorm te geven werd de Wieler Federatie Limburg (WFL) opgericht. Op initiatief van de WFL kregen vertegenwoordigers van de drie in Limburg actieve wieler- en fietsbonden, KNWU, NWB en NTFU in deze federatie een bestuurszetel. Limburgs Wielerplan 2015-2020 7
In het Uitvoeringsprogramma Sport van Provincie Limburg is de wielersport tot speerpuntsport benoemd. Dit was in zekere zin een vanzelfsprekende keuze vanwege het unieke Limburgse heuvellandschap, de Euregionale ligging en de reeds jarenlange wielercultuur. Wielrennen hoort bij Limburg en het belang van deze tak van sport is groot voor Limburg. Jaarlijks fietsen honderdduizenden mensen georganiseerd of ongeorganiseerd in Limburg. Het grote aantal toertochten, wel of niet als side-event van een wielerwedstrijd, spreekt wat dit betreft boekdelen. Topsport en breedtesport worden zo onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Ook veel Limburgers fietsen georganiseerd en vooral in ongeorganiseerd verband. De Limburgse wielerevenementen hebben jaarlijks een grote economische spin-off voor onder meer de toeristische sector en topevenementen zoals de Amstel Gold Race en het WK Wielrennen op de weg laten heel de wereld via de media zien hoe mooi en uniek Limburg is. Uit onderzoek blijkt tevens dat de Limburgse burger trots is op haar wielerevenementen. Daarnaast biedt de samenwerking tussen de kennisinstellingen en bedrijven op Limburgs (Brightland Campus) en euregionaal niveau (Aken en Hasselt/ Leuven) kansen op het terrein van innovatie, in samenwerking met de op Limburg georiënteerde (top) wielerploegen. Op basis van het Limburgs Wielerplan werd de uitvoering opgepakt. Zo ontstonden er stimuleringsprogramma s voor de breedtesport, eerst uitgevoerd door Huis voor de Sport Limburg (2010-2012), daarna door de WFL (2013-2014) en werden talenten ondersteund via de opgerichte regionale en nationale trainingscentra in de Sportzone te Sittard-Geleen; is de eerder genoemde meerjarige wielerevenementenkalender gerealiseerd met diverse NK s Wielrennen (o.a. weg, mountainbike) en het WK Wielrennen op de weg in 2012 als hoogtepunten, zijn er Veilige Wieler Omgevingen ontwikkeld, zijn evenementorganisatoren ondersteund en hebben diverse top wielerploegen en selecties Limburg als uitvalsbasis gekozen. Daarnaast zien wij dat de Limburgse profwielrenners de laatste jaren steeds beter presteren. Roy Curvers, Wout Poels en de jonge talenten Tom Dumoulin en Mike Teunissen hebben uitstekende prestaties geleverd, waarbij het schitterende optreden van Tom Dumoulin in de Vuelta 2015 heel wielerminded Nederland en Limburg in het bijzonder in vervoering bracht. Aandachtspunten Echter, naast de behaalde inhoudelijke resultaten blijven er ook aandachtspunten rondom de wielersport in Limburg: Ondanks de investeringen gedurende de afgelopen jaren blijkt dat de huidige aanpak van breedtesport te weinig resultaat voor de verenigingen heeft opgeleverd. De bestuurskracht van een aantal wielerverenigingen en wedstrijd- en toertochtorganisatoren staat onder druk. De periode van economische recessie van de afgelopen jaren heeft de sponsorwerving onder druk gezet. Zonder provinciale en gemeentelijke ondersteuning is de continuïteit van vele wedstrijden (bijna) niet mogelijk. Hierdoor is de verhouding publieke- en private bijdragen bij diverse evenementen niet meer in balans. Er is grote versnippering ontstaan in initiatieven door vele actoren. Hierdoor komt het regelmatig voor dat bij de uitvoering te veel naar Provincie Limburg wordt gekeken. De huidige WFL is onvoldoende in staat gebleken om dé centrale en breed gedragen organisatie te zijn voor de wielersport in Limburg De groei van het aantal wielerwedstrijden en toertochten leidt ook tot overlast en dat tast het draagvlak aan. Afstemming/coördinatie van de planning van deze evenementen is een noodzaak om de positieve effecten voor Limburg te behouden. Door de ontwikkelingen van de afgelopen jaren en de economische belangen van de wielersport (o.a. op het terrein van innovatie, zorg en gezondheid) treden andere partijen toe tot de wielerwereld in Limburg zoals wielersport gerelateerde bedrijven en kennisinstellingen. Het is van belang deze nieuwe, potentiele partners actief bij het beleid te betrekken. 8
Voor alle onderdelen van het Limburgs Wielerplan (breedtesport, talentontwikkeling, evenementen en accommodaties) geldt dat er door partijen efficiënter en constructiever samengewerkt moet worden en dat de Provincie als belangrijkste stakeholder meer dan voorheen waar voor haar geld dient te krijgen. Het inspelen op nieuwe sponsconcepten, waarbij een antwoord gegeven wordt op de vraag what s in it for me vraagt nog aandacht. Limburgs Mooiste fotografie: Dries Linssen Limburgs Wielerplan 2015-2020 9
Ride Project fotografie: Michel Romen 10
1 Foto Limburgse wielerwereld De wielersport is een veelzijdige sporttak die op recreatief en prestatief gebied beoefend wordt en waarbij vele partijen actief zijn zoals toerfietsclubs, wielergemeenten, organisatoren van wielerevenementen en innovatieve bedrijven in en rondom de wielersport. Al deze partijen hebben een belang dat aan de wielersport is gerelateerd. Om een inzicht te geven in de Limburgse wielerwereld is een bijlage toegevoegd met een overzicht van: de Limburgse NTFU-verenigingen en stichtingen, incl. ledenaantallen de Limburgse KNWU-verenigingen de Limburgse NWB-verenigingen KNWU Licenties KNWU Trainers NWB Licenties de trainingscentra in Limburg de Limburgse Wielergemeenten de Limburgse wielerkalender 2015 Limburgs Wielerplan 2015-2020 11
Tom Dumoulin fotografie: Cor Vos/Team Giant Alpecin 12
2 Breedtesport/sportstimulering In de wielersport en met name bij de wedstrijd georiënteerde verenigingen is breedtesportstimulering een groot aandachtspunt. Aanwas van jeugdleden verloopt moeizaam, ondanks de vele initiatieven als dikke bandenraces en clinics. Kinderen (en ouders) blijken niet gemakkelijk te verleiden voor het wegwielrennen; de urban sport BMX en mountainbike lijken laagdrempelig en zijn inspirerend voor de jeugd. Hiertoe zijn wel voorzieningen en kader noodzakelijk en momenteel worden op dit terrein investeringen gedaan op diverse locaties in Limburg. Alvorens verder in te gaan op de breedtesport is het van belang om een definitie van dit begrip te geven. Uit de vele gesprekken rondom de ontwikkeling van het Limburgs Wielerplan bleek dat het beeld hierover sterk kan verschillen. Met breedtesport wordt alle sport en bewegen in alle lagen van de bevolking bedoeld die niet op top(sport)niveau wordt beoefend. Competitie kan, maar hoeft geen onderdeel van breedtesport te zijn. De meeste Limburgse sporters vallen in deze categorie. Zij sporten bij sportverenigingen, sportscholen, fitnesscentra of op eigen gelegenheid (ongebonden sporters). Door de aard van deze sporttak met een sterk individueel karakter, de benodigde materialen en (trainings) faciliteiten en de behoefte aan veiligheid, zijn de verschillende wielrendisciplines (zoals wegwielrennen, BMX en mountainbiken) in de praktijk geen laagdrempelige sporttak. Daarbij komt dat niet in iedere plaats wielerverenigingen zijn. Deze zijn vooral op regionaal niveau actief. Dit is overigens niet exclusief in Limburg aan de orde. Dit beeld geldt voor geheel Nederland. De KNWU-wielerverenigingen in Limburg zijn veelal alleen prestatief ingesteld en georganiseerd; er zijn ontwikkelkansen voor verenigingen als men zich op zowel de prestatie- als de recreatiekant richt. Enkele verenigingen zetten hier nu al op in en ervaren de voordelen van deze combinatie. Geconstateerd wordt dat de KNWU-wielerverenigingen de afgelopen jaren al erin geslaagd zijn om hun (bestuurlijk) kader kwalitatief te versterken met vrijwilligers die een meer dan gemiddelde maatschappelijke carrière hebben. Deze verenigingen profiteren van de inbreng van de kennis van deze vrijwilligers. Naast de wedstrijd georiënteerde verenigingen is er een breder netwerk van toerfietsclubs waarin voornamelijk volwassenen participeren. Het recreatief fietsen vraagt om relatief weinig stimulering, uitgezonderd het fietsen voor mensen met een beperking (handbike, cycling en tandem). Steeds meer mensen gaan recreatief fietsen. Een en ander blijkt niet alleen uit de grote aantallen fietsers, maar ook bijvoorbeeld uit de verkoopcijfers van sportieve- en racefietsen. Limburg heeft relatief veel fiets- en wielersportzaken, veel wielerwedstrijden en toertochten en andere wielersport gerelateerde ontwikkelingen, waardoor het economisch belang van deze sporttak groot is. Ook het aandeel vrouwen neemt sterk toe. Dit was in 2013 aanleiding om in Provinciale Staten vragen te stellen over het dameswielrennen, op basis waarvan Gedeputeerde Staten heeft toegezegd om extra aandacht te besteden aan het stimuleren van het dameswielrennen. Het wedstrijdwielrennen was tot vrij recent vooral een mannensport; het aantal wedstrijden voor dameswielrenners was nagenoeg nihil en er bestond geen clubteam voor vrouwen. Door samenwerking in Limburg tussen de KNWU-verenigingen, is het mogelijk geworden om onder de licentie van één vereniging (WC Bergklimmers) een clubteam voor vrouwen in te schrijven. Als gevolg van de toezegging aan Provinciale Staten wordt nu ook de Holland ladies Toer in Gennep en Limburg ondersteund, om het dameswielrennen in Limburg te faciliteren en te stimuleren. Dit zijn prima initiatieven, maar ze dienen wel nog omgezet te worden in een structureel beleid om de toenemende vraag van het Limburgse dameswielrennen goed te faciliteren. Ook het vasthouden van Limburgs Wielerplan 2015-2020 13
wielrenners (in verschillende disciplines van de wielersport) in Limburg uit de bovenbouw (nieuwelingen, junioren) is een groot aandachtspunt in Limburg door gebrek aan faciliteiten en middelen. Een intensievere samenwerking tussen verenigingen op basis van een gezamenlijke provinciale structuur kan bijdragen aan het oplossen van deze problematiek. Binnen de traditionele (weg)wielerverenigingen neemt ook het mountainbiken steeds vaker een plaats in en daarnaast zijn er ook diverse specifieke MTB-verenigingen in Limburg. 2.1 Versterking verenigingen Om de ontwikkeling van een vereniging zelf meer vorm te kunnen geven, is versterking van verenigingen voor wat betreft het bestuurlijke-, het technische- en trainerskader een belangrijke randvoorwaarde. Vanuit bonden en Huis voor de Sport Limburg worden cursussen aangeboden om zowel het bestuurlijk als het technisch- en het trainerskader te versterken. Ook vanuit bijvoorbeeld het Regionaal Training Centrum (RTC) is deskundigheidsverbetering van het trainerskader van wielerverenigingen aangeboden. Het bewustzijn bij de verenigingen is groot om te beschikken over voldoende opgeleid trainerskader, alvorens grotere en nieuwe ambities op te pakken om nieuwe leden te werven. Met name een (te) smal budget van de verenigingen remt hen om hierop in te zetten en om kader te behouden. De vraag die hierbij tevens aan de orde komt is de oorzaak van dit smalle budget. Een opleidingsplan voor het kader zien de verenigingen als een succesfactor om het zelf organiserend vermogen te vergroten. Dit dient te worden ontwikkeld in goed overleg met de diverse bonden en Huis voor de Sport Limburg, uiteraard afgestemd op een geïnventariseerde vraag van de verenigingen. De bonden geven daarbij ook aan dat kennisdeling/samenwerking met en tussen sterke verenigingen over en weer ook moet worden opgepakt als onderdeel van een nieuw breedtesportplan. 2.2 Sportstimulering/behoud & werving leden Het werven en behouden van leden is voor veel wielerverenigingen een groot aandachtspunt. Nagenoeg alle verenigingen geven aan dat veel inspanningen zoals clinics, dikke bandenrace, Go for Gold Kids / Go Cycling, Start2Bike niet of nauwelijks tot nieuwe leden hebben geleid. Instroom en behoud van nieuwe jeugdleden zijn cruciaal voor de toekomst van de Limburgse wielerverenigingen en kweekvijver van talent en topsporters in Limburg. De diverse (weg)wielerverenigingen, BMX- en MTB-verenigingen en toerclubs hebben, gezien de aard van hun verenigingen, een verschillend ambitieniveau waar men zich op richt. Veel KNWU-verenigingen richten zich op de jeugd, zodat deze op termijn in de wedstrijdsport kunnen participeren. Enkele KNWUverenigingen richten zich ook meer op de recreatieve fietser. Daarnaast richten de bij de NTFU aangesloten toerfietsverenigingen zich vooral specifiek op recreatief ingestelde volwassenen, maar meer een meer ook op de jeugdige fietser (de sportieve- en toerfietsers; de gemiddelde leeftijd van een NTFU-lid is 50 jaar). Afhankelijk van de discipline is werving meer of minder specifiek gericht en heeft men kader en voorzieningen (trainingsaccommodaties, volgwagens etc.) nodig. Vanwege de kosten is er behoefte aan leen- en huurfietsen voor met name de jeugd. In dit kader dient er maximaal gebruikgemaakt te worden van het reeds bestaande Fietsenplan van de WFL. Limburg heeft niet de beschikking over een echte indoor wielerbaan en dat wordt binnen de wedstrijdsport soms als een gemis ervaren. In Geleen ligt wel een outdoor wielerbaan, waarvan de mogelijkheden tot op heden nog onvoldoende zijn onderzocht. Diverse verenigingen worstelen momenteel met het ontwikkelen van een goed sportstimuleringsplan. Men heeft behoefte aan deskundige ondersteuning, hetgeen niet altijd een vanzelfsprekendheid is door de verschillende actoren en bonden die er zijn. 14
Het inzicht om samen te werken groeit. Zo hebben vijf KNWU-verenigingen recent een manifest opgesteld om de wielersport te versterken. Ook het district Limburg van de KNWU ziet de noodzaak van samenwerking in, met name om meer renners (licentiehouders) te kunnen werven en behouden. Hierbij speelt het (gezamenlijk) aanbieden van een goed wedstrijdprogramma een grote rol. Op het niveau van één vereniging zijn de mogelijkheden veelal niet mogelijk of te beperkt. Om uitstroom van talentvolle dames, nieuwelingen en junioren naar andere regio s/provincies te voorkomen wordt door de KNWU-verenigingen gedacht aan het opstellen van een onafhankelijk provinciaal team voor talenten. Zo n team kan een goed wedstrijdprogramma aanbieden, heeft uitstraling en kan een betere samenwerking met en doorstroom naar het RTC realiseren. In deze opzet worden KNWUwielerverenigingen hoofdzakelijk opleidingsverenigingen voor de jeugd en jonge renners. Daarnaast bieden ze uiteraard voor alle categorieën een evenwichtig wedstijdaanbod. Om dit idee succesvol te realiseren is het van belang dat de verenigingen gezamenlijk de plannen uitwerken; voor deze aanpak bestaat draagvlak binnen verenigingen. In hoeverre een integraal breedtesportplan (waarin de KNWU, NTFU en NWB samenwerken) haalbaar is, hangt af van veel factoren. Het vereist namelijk bestuurlijke slagkracht, regionaal draagvlak en uiteraard moet het ook financieel haalbaar zijn. De verenigingen vragen nadrukkelijk om een deskundige ondersteuning, aangezien men niet alleen van overheden afhankelijk wil zijn. De ontwikkeling van een provincie breed wielerfonds waarin diverse stakeholders in Limburg participeren (waaronder het Limburgs Wielerfonds van de wielergemeenten), wordt als een mogelijkheid gezien om duurzaam de wielersport financieel te ondersteunen. Ook samenwerking met wielerevenementen wordt als een kans gezien. Evenementen hebben het vermogen om jong en oud te inspireren (een doel om naar toe te werken) en beschikken over communicatiekracht om mensen te bereiken. Op het terrein van breedtesportstimulering voor de jeugd wordt momenteel het programma Go for Gold Kids geëvalueerd. Uit deze evaluatie kunnen aanbevelingen komen die bijdragen aan de verbetering van de stimulering van de deelname aan fiets- en wielersportactiviteiten. Ook moeten andere bestaande en elders reeds succesvol toegepaste stimuleringsprogramma s, zoals Start2Bike van de NTFU, worden meegenomen bij het ontwikkelen van het breedtesportprogramma. Actieplan Er dient door en voor de wielersport één breedtesportplan te worden opgesteld om de sportstimulering in Limburg breed op te pakken. In dit plan dienen realistische doelen voor een periode van 3 tot 5 jaar geformuleerd te worden, gespecificeerd per discipline: 1. Ledengroei Ambitie ledengroei formuleren voor alle leeftijdsklassen en gerelateerd aan de diverse disciplines van de wielersport (waaronder ook handbiking en tandem). Vanwege het gunstige fietsklimaat en de extra impulsen in Limburg moet het ambitieniveau van ledengroei hoger zijn dan het landelijk gemiddelde. 2. Versterking verenigingen Op basis van de ambitie een samenhangende aanpak van kaderversterking op bestuurlijk en uitvoerend niveau (trainerskader, vrijwilligers). Het programma Train de Trainer maakt hier onderdeel van uit. 3. Aantrekkelijk ledenwervingsprogramma Het ontwikkelen van een aantrekkelijk ledenwervingsprogramma voor diverse doelgroepen, waaronder burgers met een beperking, afgestemd op de mogelijkheden van verenigingen of andere samenwerkingspartners. Hierin dienen de uitgangspunten van het manifest van de KNWU-verenigingen te zijn opgenomen, moeten laagdrempelige wedstrijden worden georganiseerd en moet gebruikgemaakt worden Limburgs Wielerplan 2015-2020 15
van de inspirerende kracht van Limburgse coryfeeën zoals Tom Dumoulin, Frans Maassen en anderen. Bestaande en bewezen succesvolle producten, zoals o.a. Start2Bike, worden zoveel als mogelijk meegenomen in het programma. 4. Evaluatie Go for Gold Kids programma De aanbevelingen uit de evaluatie van het Go for Gold Kids programma zullen meegenomen worden in de uitwerking van ledenwervingsprogramma s. 5. Vergroten samenwerking Samenwerking tussen verenigingen, gericht op kwaliteitsverbetering van het verenigingsaanbod en een efficiënt gebruik van beschikbare accommodaties. 6. Provinciaal team voor getalenteerde renners (heren, dames) KNWU-wedstrijdsport: een onafhankelijk provinciaal team voor talenten om uitstroom van doelgroepen naar andere regio s/provincies te voorkomen. KNWU-wielerverenigingen worden opleidingsverenigingen voor de jeugd en jonge renners. Daarnaast bieden ze uiteraard voor alle categorieën een evenwichtig wedstijdaanbod. 7. Benutten ondersteuningskansen (wieler)gemeenten Door een professionele en gecoördineerde afstemming met diverse (wieler)gemeenten kunnen ondersteunings mogelijkheden op lokaal niveau beter benut worden. WK Wielrennen op de weg Limburg 2012, Start ploegentijdrit te Sittard fotografie: Frank Vaessen 16
3 Talentontwikkeling/topsport 3.1 RTC Wielrennen Het aanbieden van een instroomprogramma voor talentvolle wielrenners in de vorm van een Regionaal Training Centrum (RTC) Wielrennen in Limburg is een noodzakelijke ondersteuning in hun sportieve- en maatschappelijke ontwikkelingen tot topsporter. Dit als aanvulling op de reguliere verenigingstrainingen. Onder inhoudelijke regie van de KNWU is dit RTC enkele jaren geleden gestart in Sportzone Sittard- Geleen. Het RTC richt zich op talentvolle wielrenners die in Limburg wonen en studeren en hoeven daarom per definitie geen Limburger te zijn. In aanvulling op de in hoofdstuk 2 geformuleerde actie (2) om een provinciaal wielerteam voor getalenteerde wielrenners op te richten, draagt het RTC er eveneens aan bij om de leegloop van talenten uit Limburg tegen te gaan. Het uitgangspunt van dit RTC was een projectplan met inhoudelijke- en financiële randvoorwaarden. De uitvoering geschiedt momenteel onder verantwoordelijkheid van de WFL. Het RTC beschikt over een ervaren coach en werkt samen met o.a. het Topsport Expertise en Innovatie Centrum. Om de efficiency en kwaliteit van de organisatie van het RTC te verbeteren wordt voorgesteld om de samenwerking met Topsport Limburg te intensiveren. Dit aangezien het ondersteunen van talentontwikkeling de kernactiviteit van Topsport Limburg is en zij op dit terrein over veel ervaring beschikt en crossovers kan maken met expertise in andere sporttakken. Het RTC was oorspronkelijk alleen op het wegwielrennen gericht, met name op de jongens, maar nu groeit de behoefte om dit RTC te verbreden naar andere disciplines zoals MTB en BMX en naast jongens ook meisjes. Het bestaande budget van het RTC is echter ontoereikend voor deze behoefte en de overheidsbijdragen zijn gemaximeerd (via Sportzone Sittard-Geleen en het Limburgs Wielerfonds van de wielergemeenten). Hoewel er stappen zijn gezet, slaagt de WFL er onvoldoende in om aanvullende middelen te verwerven. In zijn algemeenheid geldt dat het vermarkten van een standalone RTC moeilijk is, mede vanwege de beperkte zichtbaarheid buiten de wedstrijden om en dat dit meer in samenhang als onderdeel van een totaal Limburgs Wielerplan moet plaatsvinden. 3.2 NTC Wielrennen Naast een RTC Wielrennen heeft de KNWU ook een Nationaal Training Centrum in Sportzone Sittard- Geleen gevestigd. Dit centrum, onder de naam KNWU Olympisch Training Centrum (K-OTC), ondersteunt diverse nationale talenten zodat zij zich kunnen ontwikkelen tot professioneel wielrenner. Men richt zich hierbij op MTB en wegwielrennen. MTB is gericht op de ontwikkeling van een groep jonge talenten (mannen) om zich te kwalificeren voor EK s, WK s en Olympische Spelen. Het programma van het wegwielrennen richt zich vooral op de discipline klimmen. Waren het oorspronkelijk voornamelijk mannen die participeerden in het programma, momenteel zijn het vooral vrouwen. Om diverse redenen maken de getalenteerde mannen nog onvoldoende de stap naar Limburg. De redenen kunnen onder andere gelegen zijn op het terrein van het volgen van een studie, de relatie met bestaande trainers en ondersteuningsstructuren bij de KNWU of in de privésituatie. Ook debet hieraan is de concurrentie van het Rabobank Developmentteam dat onder de vlag van de KNWU opereert en niet in Limburg is gevestigd. De betrokken nationale talenten van het NTC zijn momenteel gehuisvest op Watersley te Sittard. Deze omgeving wordt in potentie als zeer geschikt ervaren, maar dient nog kwalitatief te worden verbeterd om Limburgs Wielerplan 2015-2020 17
aan alle vereisten te voldoen. De KNWU geeft aan dat men feitelijk op twee gedachten hinkt. Limburg is een ideale omgeving om talent op te leiden, maar door het ontbreken van een wielerbaan- en BMXparcours leidt men een deel van haar talenten in Papendal op. Ook speelt hier evenals bij het RTC het probleem dat het budget begrensd is en dat de KNWU niet meer geld uit de markt kan halen om dit NTC te ondersteunen. Wielerbanen zijn momenteel gevestigd in Alkmaar en Apeldoorn en op het terrein van BMX is een topaccommodatie gevestigd te Papendal. De KNWU richt zich met dit NTC vooral op de weg. Naast het nationale programma voor wielrennen, worden ook nationale programma s voor handbal en triathlon in Sittard-Geleen uitgevoerd. Het is de ambitie van Sittard-Geleen om de Sportzone op dit terrein verder te versterken en door te ontwikkelen met de wielersport als een belangrijke pijler hierin. De samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven, sport en overheden is goed georganiseerd en onderzocht moet worden om een landelijke erkenning voor deze omgeving in Sportzone Sittard-Geleen te verkrijgen is, vergelijkbaar met de bestaande Centrum voor Topsport en Onderwijs (CTO) -status. Hiertoe dient een gezamenlijke lobby te worden ingezet richting NOC*NSF en de ministeries van VWS en OC&W. 3.3 Professionele wielerploegen Professionele wielerploegen hebben de behoefte aan een ideale trainingsomgeving, dicht gelegen bij het gebied waar de meeste wedstrijden plaatsvinden. Zuid-Limburg en Sittard-Geleen (voor wat betreft de huisvesting en het High Performance Centrum van TEIC) in het bijzonder is hiervoor zeer gunstig gelegen. De keuze van een wielerploeg om zich ergens te vestigen is mede afhankelijk van de aanwezigheid van uitstekende (para)medische dienstverlening (TEIC), kennisinstellingen, test- en meetapparatuur en long- en shortstay huisvesting voor de renners en materialen. Op dit moment biedt Watersley een basisomgeving om aan deze behoefte te voldoen, maar moet de diversiteit van huisvesting uitbreiden om meer topwielrenners aan dit gebied te binden. Op dit moment zijn naast het K-OTC ook wielrenners van de Amerikaanse wielerbond USA Cycling en wielerploeg Giant-Alpecin in Sittard-Geleen gevestigd. Op dit moment overwegen meer teams en buitenlandse bonden om hun wielrenners aldaar te vestigen. De aanwezigheid van topwielerploegen is in meerdere opzichten van belang. Hun aanwezigheid brandt Limburg als wieler- en fietsregio, leidt tot innovatieve ontwikkelingen en biedt deskundigheidsbevordering aan de bestaande regionale- en nationale trainingscentra. Daarnaast kan bij een goede samenwerking ook efficiënt gebruikgemaakt worden van elkaars faciliteiten. Onder impuls van Topsport Limburg is aanvang 2014 een eerste samenwerking gestart onder de naam Limburg Cycling Academy om de kennisdeling te vergroten en meer synergie in middelen en faciliteiten te genereren. Wielerfederatie Limburg (RTC), Topsport Limburg, de KNWU (K-OTC) en Team Giant-Alpecin, en later ook USA Cycling, hebben hierbij ideeën gedeeld op welke wijze een efficiënte talentontwikkeling in Limburg vanaf regionaal tot internationaal niveau vormgegeven kan worden. Met name op het terrein van innovatie liggen er grote ontwikkelkansen. De topwielerploegen en de kennisinstellingen geven aan dat hiervoor wel het niveau van de test-, meet- en trainingsvoorzieningen vergroot moet worden. Men denkt hierbij aan vernieuwende fietspositie meetsystemen, een windtunnel en een in- en outdoor hightech trainingsbaan. Door partijen wordt aangegeven dat de tijd rijp is om het idee van een Limburg Cycling Academy verder uit te werken. Dit om de talentontwikkeling professioneler te organiseren en zo efficiënt en effectief mogelijk bestaande middelen in te zetten. 18
Actieplan Op initiatief van en onder verantwoordelijkheid van de uitvoeringsorganisatie van het wielerplatform moet er een talentontwikkelingsplan worden ontwikkeld met realistische doelen voor een periode van 3 tot 5 jaar. De volgende onderdelen zijn aan de orde: 1. Meerjarenvisie talentontwikkeling Er moet een visie worden ontwikkeld over welke disciplines en op welke wijze Limburg zich ontwikkelt tot een (inter)nationale toptrainingsregio voor de wielersport, waarbij talentontwikkeling op provinciaal, nationaal en internationaal niveau in samenhang is vormgegeven. 2. Efficiënte organisatiestructuur Er moet één organisatie verantwoordelijk zijn voor de uitvoering, waarbij op een (financieel) efficiënte wijze en met een hoge kwaliteit het benodigde kader en middelen worden ingezet. 3. Nieuw financieringsmodel Het plan moet voorstellen bevatten met vernieuwende voorstellen om de financiering van talentontwikkeling minder afhankelijk te maken van gemeentelijke en provinciale subsidies. 4. Erkenning landelijke status en uitbreiding van Sportzone Sittard-Geleen als centrum voor wielersport/ talentontwikkeling WK Wielrennen op de weg Limburg 2012, Marianne Vos Wereldkampioene te Valkenburg fotografie: Wouter Roosenboom Limburgs Wielerplan 2015-2020 19
Amstel Gold Race 2015 fotografie: George Deswijzen 20
4 Wielerevenementen Binnen de sporttak wielrennen, nemen de evenementen een belangrijke positie in. Het belang van de verschillende wielerevenementen (wedstrijden en/of toertochten) is divers. Wielerwedstrijden zijn het moment dat wielrenners zich prestatief kunnen meten en ontwikkelen. Afhankelijk van de leeftijdscategorie en het niveau van de wielrenners varieert het wedstrijdaanbod van jeugdwedstrijden, criteriums, klassiekers, World Tour / World Cup wedstrijden (waaronder de Amstel Gold Race en de Tour de France tot EK s, WK s en Olympische Spelen). De wielersport wijkt voor wat de wedstrijddeelname sterk af van de meeste andere sporttakken. Bij veel sporttakken participeren de aangesloten verenigingen in competities die gespeeld worden op bestaande binnen- en buitensportaccommodaties. Een wielrenner is afhankelijk van een externe rechtspersoon die een wedstrijd op een bepaald niveau aanbiedt en organiseert. De bestaande wielerverenigingen nemen maar een klein deel van het wedstrijdaanbod (voornamelijk jeugdwedstrijden) voor haar rekening. De kracht van toertochten in Limburg is dat zij, al dan niet in combinatie met een wedstrijd, veel breedtesporters inspireren en uitdagen. Met name het mooie Limburgse heuvellandschap, de wielercultuur en de euregionale ligging zijn hierbij kritieke succesfactoren. Ook het feit dat zo nu en dan talenten komen bovendrijven speelt een inspirerende rol. Naast het belang van wielerwedstrijden en toertochten voor de sporttak, hebben evenementen ook een belang bij de branding van een stad, regio of land, kunnen zij een grote bijdrage leveren aan de economie (met name in de toeristische sector), stimuleren zij de sportdeelname van jong en oud en levert fietsen een bijdrage in het belang van gezondheid. Aangezien wielerwedstrijden en toertochten gebruikmaken van de openbare ruimte zijn o.a. de gemeenten en Provincie, naast bijvoorbeeld natuurorganisaties, belangrijke stakeholders om evenementen mogelijk te maken. De gemeenten en de Provincie dienen namelijk een vergunning af te geven en zij leveren veelal een belangrijke financiële bijdrage als het evenement een grote uitstraling en meerwaarde heeft voor haar beleid. 4.1 Kalender wielerwedstrijden Wielerwedstrijden vinden zoals hierboven aangegeven op diverse prestatieniveaus plaats. Enerzijds leveren ze een bijdrage aan de noodzakelijke basisinfrastructuur om de wielersport te beoefenen en anderzijds vertegenwoordigen ze een grote maatschappelijke en economische waarde voor Limburg. De samenwerking met gemeenten en Provincie is noodzakelijk gezien het feit dat de meeste wedstrijden gebruikmaken van de openbare weg. Afhankelijk van lokaal gemeentelijk beleid neemt een gemeente een meer of mindere proactieve rol in om (inter)nationale wielerevenementen aan haar te binden. Veelal liggen economische belangen en branding van de stad of regio ten grondslag aan een ambitie om een groot evenement te verwerven. In het overleg van de Limburgse wielergemeenten worden deze ambities gedeeld en op haalbaarheid beoordeeld. Op verzoek van de gemeenten coördineert de Provincie dit overleg en organiseert zij de lobby waar dit aan de orde is. Limburgs Wielerplan 2015-2020 21
De wedstrijdkalender in Limburg varieert van jeugdwedstrijden, criteriums en klassiekers tot op internationaal niveau (WorldTour). Veelal is de organisatie in handen van vrijwilligersorganisaties (verenigingen en stichtingen), bijgestaan door specifieke organisatiebureaus met kennis op het terrein van de wielersport. Tot deze brede wedstrijdkalender behoren ook de cyclocross, met in Valkenburg een van de twee Nederlandse crossen op World Cup niveau en het kunstwielrijden. Kenmerkend voor de vele vrijwilligersorganisaties is dat men een grote betrokkenheid heeft met de sport, veel kennis heeft van het organiseren van wielerwedstrijden en men dit meestal al vele jaren doet en daarmee bijdragen aan de wielercultuur in Limburg. De organisatoren geven de volgende aandachtspunten aan: Er is sprake van vergrijzing en relatief weinig opvolging; De bestuurskracht van diverse organisaties staat onder druk ; Het is moeilijk om in deze tijd van economische tegenwind sponsoring bij het bedrijfsleven te verwerven, dit hangt verder samen met het veelal ontbreken van bestuurskracht op dit terrein; Veel wedstrijden kunnen niet worden georganiseerd zonder financiële steun van Provincie en/of gemeente(n); Regelgeving, vergunningverlening, waaronder de problematiek van verkeersregelaars, leggen extra organisatorische en financiële druk op evenementen; Gebrek aan voldoende gekwalificeerde verkeersregelaars wordt als een belangrijk knelpunt ervaren. Als antwoord op de aandachtpunten wordt gedacht aan de volgende ondersteuningsmogelijkheden: Verbinden van diverse klassiekers, voor zover mogelijk, onder de naam Limburg Cycling Classics en mogelijkheden onderzoeken om deze evenementen collectief te ondersteunen samen met het bedrijfsleven. Kennisdeling en deskundigheidsbevordering stimuleren en ondersteunen. Synergievoordelen onderzoeken en oppakken bij inkoop en huur van materialen en een gezamenlijke aanpak van de problematiek verkeersregelaars voor wedstrijden en toertochten. 4.2 Kalender wielertoertochten Fietstoertochten, al dan niet in combinatie met wedstrijden, hebben diverse effecten voor Limburg. Ze inspireren burgers om te gaan fietsen, ze dragen bij aan het versterken van de economische sector, leveren een bijdrage aan de gezondheid van de burgers en promoten het Limburgse heuvellandschap mede in relatie tot de Euregio. De toertochten zijn veelal zelf goed in staat om het evenement te financieren. Organisatorisch zijn deze evenementen in handen van zowel vrijwilligersorganisaties als ook commerciële partijen. Diverse grote toertochten zijn een samenwerking in Limburg opgestart onder de naam Velo-T; aan de evenementen van de aangesloten organisaties nemen jaarlijks circa 80.000 toerfietsers. deel. Om de continuïteit van deze evenementen te waarborgen dienen een aantal aandachtspunten te worden opgelost. Diverse aandachtspunten komen overeen met die van de wedstrijdorganisatoren (zoals de problematiek met betrekking tot de inzet van verkeersregelaars), maar het onderwerp overlast voor burgers en verkeersgebruikers verdient extra aandacht. Op dit laatste punt wordt nader in gegaan in hoofdstuk 4.3. hierna. Andere zaken aandachtspunten die vooral bij de vrijwilligersorganisaties aan de orde komen, zijn eveneens de bestuurskracht, de problematiek van verkeersregelaars en het behalen van synergievoordelen door 22
samenwerking. Deze punten dienen in samenhang met de wedstrijdorganisatoren te worden opgepakt. Samenwerking en afstemming met de NTFU biedt voordelen, gezien de ruime ervaring die deze organisatie heeft met betrekking tot het organiseren van toertochten en de faciliteiten die zij beschikbaar kan stellen. De NTFU stelt bijvoorbeeld eisen aan het parcours en beoordeelt die, zorgt voor verzekeringen etc. In dit kader wordt onderzocht in hoeverre (in het kader van vergunningverlening) het een voorwaarde moet zijn voor alle organisatoren om zich bij de NTFU aan te sluiten. 4.3 Coördinatie en ondersteuning wielerevenementen Door de aantrekkelijkheid van het Limburgse heuvellandschap, de euregionale ligging en de groeiende interesse van recreanten voor de wielersport is het aantal toertochten de afgelopen jaren sterk toegenomen; daarnaast is ook het aantal deelnemers aan deze toertochten flink gestegen. Dit is natuurlijk zeer positief voor de breedtesportbeoefening en plukt de toeristische sector hier haar vruchten van. Deze groei van het aantal toerfietsers en evenementen heeft ook een keerzijde. De overlast(beleving) was toegenomen bij zowel de inwoners van Zuid-Limburg als in de naburige grensgemeenten. De overlastbeleving in de Belgische grensgemeenten was zo groot, dat enkele Belgische gemeenten Limburgse toertochten geen vergunning meer gaven om hun gemeenten aan te doen. Op initiatief van een aantal Zuid-Limburgse gemeenten, met ondersteuning van Huis voor de Sport Limburg, is een aanpak opgezet om het aanvragen en afstemmen van toertochten te coördineren. Ook enkele Belgische gemeenten zijn bij deze aanpak betrokken om de grensoverschrijdende samenwerking te verbeteren. Zodoende moet men in België minder overlast ervaren en kan men tevens profiteren van de positieve effecten van de wielertoertochten. Daarnaast hebben de grote wielertoertochten, gebundeld in Velo-T, de handen ineen geslagen om de kwaliteit van de toertochten te garanderen door gedragsregels op te stellen om overlast te beperken. Deze gedragsregels zijn opgesteld voor de deelnemers als voor de organisatoren van toertochten. Op basis van de aanpak van de Zuid-Limburgse gemeenten is inmiddels een coördinatiepunt voor wielertoertochten opgericht (uitgevoerd door Huis voor de Sport Limburg): ten eerste om het aanvragen van vergunningen van de toertochtorganisatoren te coördineren, ten tweede om maximale afstemming met alle betrokken wielergemeenten en de Veiligheidsregio Zuid-Limburg te realiseren. Het beleid toertochten Zuid-Limburg Euregio voorziet in een maximering van het aantal wielertoertochten en spreiding over populaire kernen/wegen/hellingen. Bovendien is het beleid van de Belgische gemeente Voeren door alle overige gemeenten overgenomen en wordt de toertochtorganisatoren een bijdrage van 0,50 per deelnemer (met een maximum van 4.000,- boven de 250 deelnemers) gevraagd door het coördinatiepunt ter dekking van onvoorziene kosten van de Belgische gemeenten, algemene promotie- en campagnekosten en de bemiddeling door het coördinatiepunt. Deze bijdrage wil Voeren (na aftrek van eigen kosten) via het coördinatiepunt beschikbaar stellen voor kwaliteitsverbetering van de toertochten. Hiermee wordt ook voorkomen dat elke overige individuele gemeente een soortgelijke bijdrage gaat vorderen. Door deze aanpak is er een limitering van het aantal toertochten bewerkstelligd. Dit komt niet alleen de kwaliteit ten goede maar geeft ook een beschermde status aan de huidige tochten. Dit geeft ook meer zekerheid over het voortbestaan van de huidige organisatie. Enkele tochten hebben daardoor ook een groei kunnen doormaken. Daarnaast dragen ook de (wieler)gemeenten en Provincie Limburg financieel bij aan het coördinatiepunt. De toertochtorganisatoren geven aan dat zij geen financiële steun van de Provincie ontvangen voor de organisatie van hun evenementen, maar zij willen ook geen melkkoe zijn voor de wielersport. Zij geven aan dat hun toertochten jaarlijks vele miljoenen economische spin off genereren voor Limburg. Naast een aantal vrijwilligers organisaties bestaan de toertochtorganisaties, met name de grotere tochten, uit commerciële/professionele organisaties. Dit coördinatiepunt wordt inmiddels ook ondersteund door Limburgs Wielerplan 2015-2020 23
alle Limburgse wielergemeenten en haar activiteiten hebben al geleid tot een beter aanvraag- en vergunningsverlening proces, waarbij verschillende Belgische gemeenten de toertochten weer toestaan op hun grondgebied. De toertochtorganisatoren geven daarnaast aan dat een regulier bestuurlijk overleg tussen de euregionale overheden van belang blijft voor de toertochten en dat de werkzaamheden van het coördinatiepunt alleen niet voldoende zijn. Een volgende stap in het proces van het coördineren van wielertoertochten en wedstrijden is het ontwikkelen van een website (Opweginlimburg.nl). Het doel van de website is dat evenementorganisatoren hun voorgenomen parcours digitaal kunnen inbrengen in een systeem om te controleren of de route niet conflicteert met andere evenementen en/of (voorgenomen) wegwerkzaamheden. Het beheer van deze website zal in nauwe samenwerking met de overheden geschieden, mede in relatie tot vergunningverlening aan evenementen. Naast het realiseren van een snelle en goede vergunningverlening heeft deze website ook een publieksfunctie om bezoekers te trekken naar de (sport)activiteiten in Limburg of juist op bepaalde dagen bepaalde gebieden te mijden. 4.4 Lobby majeure wielerevenementen 2016-2024 In het advies uit het Uitvoeringsprogramma Sport 2015-2017 van Provincie Limburg wordt aanbevolen om één keer in de 10 jaar te trachten om een WK Wielrennen op de weg en een Tour de France aankomst in Limburg te laten plaatsvinden. Limburg is mogelijk ook in beeld voor de organisatie van een WK Cyclocross in 2018. Als aandachtpunt hierbij wordt genoemd dat de lobby voor dit soort sportevenementen de komende jaren kwalitatief op niveau moet blijven. Ook wordt gepleit voor het opwaarderen en uitbouwen van sterke evenementen zoals de Amstel Gold Race. Randvoorwaarden Als randvoorwaarde voor alle mogelijk nieuwe majeure evenementen geldt dat deze op inhoudelijke en financiële haalbaarheid worden getoetst. Belangrijk hierbij is om in een vroeg stadium het bedrijfsleven en gemeenten te betrekken, waarbij hun bereidheid om financieel te participeren wordt onderzocht om risico s te verminderen. Bij incidentele evenementen dient ook zorgvuldig onderzocht te worden welke partij primair de verantwoordelijkheid heeft voor de organisatie, aangezien een organisator - in tegenstelling tot bestaande evenementen veelal nog niet in beeld is. Om de maatschappelijke waarde van sportevenementen te beoordelen en te optimaliseren zodat het een duurzame versterking van de effecten van het sportbeleid oplevert, is in de onlangs vastgestelde Accentennotitie Sport aangegeven dat moet worden ingezet op de zes beoordelingscriteria van het Mulier Instituut. Deze zes criteria zijn: Focus op een brede beleidsagenda: Bij het realiseren van spin-off wordt er nog weinig gekeken buiten het sportkader. Er wordt nog weinig samengewerkt tussen de organisator en de sectoren eromheen zoals de sport zelf, toerisme en cultuur. Doordat er een sportevenement plaatsvindt en er dus ook mensen van buiten de regio komen zal er gebruikgemaakt moeten worden van deze aanzuigende werking. Focus op de maatschappelijke uitdaging: De focus zou moeten liggen bij het oplossen van een maatschappelijk probleem. Er moet op zoek gegaan worden naar oorzaak van bijvoorbeeld een te lage sportdeelname. Het probleem zal door middel van een evenement nooit helemaal opgelost kunnen 24
worden maar het zou wel een aanjager kunnen zijn of een positieve impuls kunnen geven middels passende (structurele) breedtesport projecten; dit in samenwerking met verenigingen. Groter is niet altijd beter: Drie kleinere evenementen kunnen soms meer betekenen dan één groot incidenteel evenement. Kleinschalige jaarlijks terugkerende evenementen die geworteld zijn in een bepaalde regio kunnen bij betrokkenen een soort van eigenaarschap gevoel creëren wat hen trots maakt op het evenement. Hoe groter het wordt, hoe minder dit gevoel zal heersen. Als men zich ergens mee verbonden voelt dan wilt men vaak ook een steentje bijdragen bijvoorbeeld in de vorm van het aanmelden als vrijwilliger. Betrek ook niet-sporters bij een organisatie: Hiermee wordt vooral gedoeld op bezoekers die minder affiniteit hebben met sport. Het gaat hierbij om het totaalconcept, het evenement interessant maken voor de niet-sporter. Schat niet-financiële effecten ook op waarde: Vaak wordt er voor of na een evenement geschat of geëvalueerd wat het evenement in euro s heeft opgeleverd terwijl er ook zoveel andere effecten nagestreefd kunnen worden, die hun waarde hebben. Dit is alleen niet in geld uit te drukken. Creëer legacy naast het sportevenement zelf ofwel het borgen van de opbrengsten: De evenementenorganisator is met het evenement vaak de kern, daar gaat veel energie en geld naar toe. Er moet hiernaast ook gekeken worden naar andere actoren rondom het sportevenement. Er blijven vaak kansen onbenut terwijl krachten gebundeld kunnen worden om het gewenste effect na te streven. Er moet meer en beter gestuurd worden om vroeg in aanloop naar een evenement en om in de periode na het evenement te profiteren van de kracht en mogelijkheden van het evenement. Dit is een complex en dynamisch proces waarbij de evenementorganisator met de juiste partijen moet gaan samenwerken om bepaalde type spin-off te realiseren. Bovenregionale sportevenementen met een (inter)nationale uitstraling bieden het podium om vanuit de sport diverse verbindingen te leggen die bijdragen aan de versterking van het vestigingsklimaat en de regionale economie. Denk hierbij aan verbindingen met de breedtesport, cultuur, toerisme en economie. Hierbij wordt prioriteit gegeven aan de kansen die de Euregio biedt. Om de afweging te kunnen maken of een sportevenement bijdraagt aan de beoogde effecten van het provinciaal beleid, dienen de effecten vertaald te worden in meetbare indicatoren. In het nieuwe Uitvoeringsprogramma Sport van Provincie Limburg zijn hiertoe richtlijnen aangegeven. 4.5 Limburg Cycling Classics De organisatiekracht, de marktwaarde en de effecten van de Limburgse wielerevenementen en toertochten kunnen mogelijk nog versterkt worden door een intensievere samenwerking tussen deze evenementen. Evenals bij de Flanders Classics kan een vergelijkbaar model in Limburg worden ontwikkeld. Een model waarbij een wedstrijd en een toertocht in een weekend aan elkaar gekoppeld worden en onderdeel gaan uit maken van een circuit onder de naam Limburg Cycling Classics. Een circuit waarbij de wedstrijden het euregionale karakter van Limburg moeten uitstralen en waarbij live tv-coverage aanwezig is. In het Amstel Gold Race- en Volta Limburg weekend is deze combinatie reeds aanwezig, maar te denken valt ook aan het verbinden van de Drielandenomloop met bijvoorbeeld de Boogie s Extreme toertocht, de Bart Brentjens Challenge met een nieuwe toertocht zoals L Eroica of Limburgs Mooiste met de Hel van Voerendaal. Door de kracht van de bestaande wielerevenementen en toertochten te verbinden kan de marktwaarde voor het Limburgse bedrijfsleven vergroot worden om zich hieraan te willen verbinden en krijgen de effecten op de diverse terreinen (sport, economie/toerisme, branding etc.) meerjarig een impuls. Hierbij kan eveneens het netwerk van de Limburgse VVV s worden ingezet. Limburgs Wielerplan 2015-2020 25