De Triangel Zorgplan September 2012 Zorgplan Basisschool De Triangel 1
Inleiding... 3 1. Visie op zorg... 3 1.1. De cirkel van handelingsgericht werken (Ondersteuningsniveau 1-2)... 4 1.2. De fasen van ondersteuningsniveau... 6 1.3. Groepsbesprekingen (ondersteuningsniveau 2)... 8 1.4. Het groepsbezoek... 8 1.5. De kindbespreking (Ondersteuningsniveau 3)... 8 1.6. Het Zorg AdviesTeam ZAT. (Ondersteuningsniveau 4)... 9 1.7. Individueel ondersteuningsplan (ondersteuningsniveau 4)... 9 1.8. Individuele leerlijn (leerrendement / uitstroomperspectief) het Ontwikkelingsperspectief (ondersteuningsniveau 4)... 9 1.9. Verwijzing (ondersteuningsniveau 5)... 9 2. Het volgen van de ontwikkeling van de kinderen... 10 2.1. Toetsen... 10 2.2. Dossier... 10 2.3. Overdracht... 10 3. Communicatie... 10 3.1. Interne communicatie... 10 3.2. Externe communicatie... 11 3.3. Communicatie rond verantwoording en ontwikkeling zorgplan... 11 4. De rol van de leerkracht, de kwaliteitsondersteuner, de directeur, de ouder.... 11 4.1. de leerkracht, de kwaliteitsondersteuner en de directeur... 11 4.2. de ouder(s) / verzorger(s)... 12 5. Schoolspecifieke invulling... 13 5.1. De zorgroute... 13 5.2. Toetskalender... 15 5.3. Aanvullende school specifieke informatie... 15 5.4. Dyslexieprotocol... 15 5.5. Beleid t.a.v. begaafde kinderen... 15 5.6. In en doorstroombeleid... 15 5.7. Veiligheidsprotocol... 19 5.8. Pestprotocol... 20 5.9. Protocol Kindermishandeling... 20 6. Bijlagen:... 21 Bijlage A: Checklist voorbereiding groepsbespreking... 21 Bijlage B Checklist voorbereiding kindbespreking... 22 Bijlage C HGW in schema... 27 Zorgplan Basisschool De Triangel 2
Inleiding In de wet Primair onderwijs is opgenomen dat een zorgplan een verplicht document is. Dit document vormt de kaders voor de SKOzoK scholen waarbinnen men de zorg voor alle kinderen organiseert. De scholen zorgen voor een specifieke invulling. Het plan sluit aan bij het zorgbeleidsplan van SWV-Valkenswaard. In dit zorgplan worden de volgende zaken beschreven: - De zorgvoorzieningen: o Op de basisscholen o o Op de speciaal school voor basisonderwijs De bovenschoolse zorg Zorg Advies Team (ZAT) Centrum Jeugd en Gezin Integrale (ambulante) begeleiding Integrale begeleiding op Haagstraatplein Permanente Commissie Kinderenzorg - Jaarverslag en begroting - Planning Hierbij dient opgemerkt te worden dat het Samenwerkingsverband in 2012 opgaat in een groter samenwerkingsverband. 1. Visie op zorg Ieder kind op onze scholen verdient onze zorg. Vanuit Het traject afstemming werken de scholen aan deze zorg. Het handelingsgericht werken (HGW) is het kader van waaruit we de kindbegeleiding gestalte geven. Met HGW beogen wij de kwaliteit van ons onderwijs en de begeleiding van al onze kinderen te verbeteren. HGW maakt adaptief onderwijs en doeltreffende kindbegeleiding concreet, zodat ons team effectief kan omgaan met verschillen tussen kinderen. HGW is een planmatige en cyclische werkwijze waarbij we de volgende zeven uitgangspunten toepassen. 1. De onderwijsbehoeften van kinderen staan centraal: wat heeft een kind nodig om onderwijsdoelen te behalen? 2. Het gaat om afstemming en wisselwerking: het gaat niet alleen om het kind(eren) keer wordt gesproken van kind, de andere keer wordt gesproken van kind) maar om het kind en de wisselwerking met zijn omgeving. Het gaat om de kind in deze groep, bij deze leerkracht, op deze school en van deze ouders. 3. De leerkracht doet ertoe: de leerkracht realiseert passend onderwijs en levert daarmee een cruciale bijdrage aan een positieve ontwikkeling van de kinderen. 4. Positieve aspecten zijn van groot belang: van zowel kind, leerkracht, school, de groep en ouders. Positieve factoren bieden aanknopingspunten voor het stellen van ambitieuze doelen en om een succesvol plan van aanpak te kunnen uitvoeren. 5. We werken constructief samen: samenwerking tussen leerkracht, kind, ouders interne en externe begeleiders is noodzakelijk om een effectieve aanpak te realiseren. 6. Ons handelen is doelgericht: het team formuleert korte- en lange termijndoelen voor het leren, de werkhouding en het sociaal-emotioneel functioneren van alle kinderen en evalueert deze in een cyclus van planmatig handelen. 7. De werkwijze is systematisch, in stappen en transparant: het is voor betrokkenen duidelijk hoe de school wil werken en waarom. Zorgplan Basisschool De Triangel 3
De zeven uitgangspunten bieden een kader. We streven ernaar alle uitganspunten tot hun recht te laten komen binnen een cyclisch proces. Het werken volgens de zeven uitgangspunten kunnen een omslag in denken betekenen, zoals: - Van wat een kind heeft (het probleem) naar wat een kind nodig heeft van de leerkracht: - Van probleem gericht naar oplossingsgericht denken en handelen: - Van een school die ouders informeert naar een school die tevens de ervaringsdeskundigheid van ouders benut in haar onderwijs. Onze scholen zitten ten tijde van het schrijven van dit plan in een implementatieproces. HGW wordt middels trainingen op onze scholen ingevoerd. 1.1. De cirkel van handelingsgericht werken (Ondersteuningsniveau 1-2) Realiseren Waarnemen Plannen Begrijpen In het schooljaar 2011-2012 zijn wij gestart met de implementatie van HGW op teamniveau. Hierbij is het uitgangspunt de cirkel van HGW. We onderscheiden vier verschillende fases met in totaal zeven stappen. Deze fases worden de komende jaren geïmplementeerd op onze school. - Fase 1. Waarnemen/signaleren Stap 1: verzamelen van kind gegevens in een groepsoverzicht Stap 2: signaleren van kinderen die extra begeleiding nodig hebben Stap 2a: bepalen van de doelen voor de komende periode - Fase 2. Begrijpen/analyseren Stap 3: benoemen van de onderwijsbehoeften van alle kinderen - Fase 3. Plannen Stap 4: clusteren van kinderen met vergelijkbare onderwijsbehoeften Stap 5: opstellen van een groepsplan - Fase 4. Realiseren Stap 6: uitvoeren van het groepsplan De stappen 1, 2 en 3 staan in het groepsoverzicht. Dit geeft per kind een overzicht van de gegevens uit de toetsen, observaties en gesprekken en tevens de onderwijsbehoeften. De stappen 4 en 5 verwerken we in een groepsplan. Daarin staat het basisaanbod voor de hele groep en het specifieke onderwijsaanbod voor enkele sub groepjes. Het groepsoverzicht en het groepsplan zijn de kerndocumenten waarmee we de ontwikkeling van kinderen in relatie tot de gestelde doelen en het onderwijsaanbod plannen, volgen en evalueren. We streven naar een preventieve aanpak. We kijken vooruit: wat zijn de doelen voor de komende periode en wat hebben onze kinderen nodig om die doelen te bereiken? Zie ook bijlage 01. Zorgplan Basisschool De Triangel 4
1.1.1 Fase 1: Waarnemen Stap 1: Verzamelen van kind gegevens in het groepsoverzicht Gedegen informatie verzamelen vraagt om een open en onbevooroordeelde manier van kijken en luisteren. We stellen ons hierbij eerlijk en nieuwsgierig op. In de fase van het waarnemen verzamelt en ordent de leerkracht gegevens over alle kinderen en over de resultaten van het aanbod. Het gaat om gegevens uit observaties, analyses van het werk, gesprekken met kinderen en ouders, de resultaten op methodeonafhankelijke en methode gebonden toetsen en via de overdracht van vorige leerkracht. Stap 2 en 2a: Signaleren van kinderen die iets extra s nodig hebben In deze stap bepalen we welke doelen we voor de komende periode met de hele groep willen bereiken. Deze doelen betreffen de speel/leerontwikkeling, de werkhouding en de sociaal emotioneel functioneren. Welke kinderen hebben extra begeleiding nodig om deze doelen te behalen? Leerkrachten signaleren deze kinderen bewust en op basis van duidelijke criteria. Bij het signaleren gaat het om alle kinderen die meer nodig hebben dan het regulier basisaanbod. We signaleren niet alleen kinderen met een D of E niveau maar ook de kinderen met een leer-of ontwikkelingsvoorsprong. Daarnaast signaleren we ook de kinderen met een opvallende werkhouding, een specifieke leerstijl of die specifieke sociaal-emotionele vaardigheden missen of juist bezitten. 1.1.2. Fase 2: Begrijpen Op basis van de eerste twee stappen zetten we stap 3 in. 3: benoemen van de onderwijsbehoeften van kinderen We formuleren doelen voor de hele groep en benoemen de onderwijsbehoefte van elke kind. We vragen ons voortdurend af wat vraagt deze kind van ons?. We maken hierbij gebruik van de gegevens uit ons groepsoverzicht. We gebruiken hierbij de volgende terminologieën: matchen en stretchen. Met matchen bedoelen we: deze kind leert het beste wanneer/met/door. Voor alle kinderen beschrijven we de zgn. algemene onderwijsbehoefte. Het matchen. Er zijn kinderen die te weinig hebben aan het reguliere basisaanbod. Zij hebben extra begeleiding nodig om bepaalde vaardigheden te leren. Voor deze kinderen formuleren we voor die gebieden waarbij ze begeleiding nodig hebben- extra onderwijsbehoeften. Het stretchen. Met stretchen bedoelen we: een specifiek aanbod wat er voor moet zorgen dat een kind de beschreven doelen kan behalen. 1. Vanuit wat een kind al kan (de beginsituatie) formuleren we een of meer doelen: wat willen we bereiken? 2. Wat heeft dit kind extra nodig om dit doel te bereiken? 1.1.3. Fase 3: Plannen Na het in kaart brengen van de onderwijsbehoeften van de kinderen die extra begeleiding nodig hebben, zetten we de stappen 4 en 5 in de fase van plannen: Stap 4: Clusteren van kinderen met vergelijkbare onderwijsbehoeften Nu we onze groep goed in beeld hebben gaan we kijken hoe we op een haalbare manier kunnen differentiëren. We doen dit door een aantal kinderen die hetzelfde nodig hebben samen te voegen in een of meer cluster van enkele kinderen. Stap 5: Opstellen van het groepsplan Nadat de kinderen met vergelijkbare onderwijsbehoeften geclusterd zijn, beschrijven we het onderwijsaanbod voor de komende periode. We doen dit voor de hele groep, de subgroepen en Zorgplan Basisschool De Triangel 5
enkele individuele kinderen. Het werken en opstellen van groepsplannen is op dit moment in ontwikkeling. Het team werkt hier aan middels een intensieve training. Een groepsplan bevat schriftelijke richtlijnen voor het onderwijs aan alle kinderen in de groep. Het bevat de didactische en pedagogische doelen voor de komende periode (8 tot 12 weken) en wat de kinderen daarvoor nodig hebben. 1.1.4. Fase 4: Realiseren Stap 6: Om het groepsplan zo soepel mogelijk te laten verlopen is een goed klassenmanagement voorwaardelijk. Het groepsplan is samen met het groepsoverzicht beschikbaar in de klassenmap. Op basis van het groepsplan maken we een week- en dag planning. 1.2. De fasen van ondersteuningsniveau De glijdende schaal van zorg/ondersteuning in relatie tot HGW kan op de volgende manier weergegeven worden. Zorgniveau 1 en 2 Basis en extra ondersteuning door de leerkracht binnen de groep. De kind wordt gevolgd in de groep. De leerkracht is verantwoordelijk voor leerstofaanbod en begeleiding, waarbij het groepsoverzicht en groepsplan het uitgangspunt vormt. De kwaliteitsondersteuner fungeert als klankbord voor de leraar en heeft een stimulerende en bewakende taakstelling t.a.v. de groep en de individuele kinderen. Wanneer de leerkracht signaleert dat de ontwikkeling van een kind op één of meerdere ontwikkelingsgebieden stagneert, stemt de leerkracht zijn onderwijsaanbod af op de specifieke onderwijsbehoeften van de kind. De specifieke onderwijsbehoeften van de kind worden beschreven in het groepsoverzicht. In het groepsplan beschrijft de leerkracht concreet op welke wijze (doelen, aanpak, richtinggevers voor weekplanning) het onderwijsaanbod vorm wordt gegeven. Zorgniveau 3 Extra ondersteuning in samenspraak met intern begeleider/ kwaliteitsondersteuner Wanneer een kind, na de evaluatie in het cyclisch proces, de doelen onvoldoende bereikt heeft en onduidelijk is wat de kind nodig heeft, wordt de kind besproken tijdens de groepsbespreking met de kwaliteitsondersteuner. Mocht tijdens de groepsbespreking blijken dat er meer tijd nodig is om goed in te kunnen zoomen op de onderwijsbehoeften van een kind dan wordt een afspraak gepland voor een interne kindbespreking. Er wordt afgestemd wie bij deze vervolgbespreking aanwezig zijn (denk ook aan ouders). De leerkracht bereidt deze bespreking voor middels de checklist. De bespreking onderscheidt drie fasen: overzicht, inzicht en uitzicht. De leerkracht krijgt handelingsgerichte adviezen die verwerkt worden in het groepsplan of evt. ontwikkelingsperspectief (OPP). Zorgplan Basisschool De Triangel 6
Zorgniveau 4 Extra ondersteuning in samenspraak met externen Wanneer de kind bespreking niet leidt tot overzicht, inzicht en uitzicht en er sprake blijft van handelingsverlegenheid, wordt de kind besproken bij het externe ZAT met als doel inzicht te krijgen in de onderwijsbehoeften van de kind. Het ZAT kent geen vaste samenstelling. Er is een ZAT op maat dus afgestemd op de ondersteuningsbehoefte van de leerkracht/school/ouders. Ouders worden nadrukkelijk betrokken bij het externe ZAT. De leerkracht is samen met de kwaliteitsondersteuner verantwoordelijk voor het in- en/of aanvullen van het onderwijskundig rapport De kwaliteitsondersteuner is verantwoordelijk voor het arrangeren het externe ZAT. Zorgniveau 5 Plaatsing op een andere voorziening die past bij de ondersteuningsbehoeften van de kind De school kan geen passend onderwijsaanbod voor een kind realiseren. Er is sprake van handelingsverlegenheid van de school. De kind heeft een andere voorziening nodig die beter aansluit bij de onderwijsbehoeften van de kind. Denk aan: andere basisschool, SBO, REC 1-4. Voor plaatsing op het SBO beschikt de PCL, voor plaatsing binnen een RECschool de CvI. Ouders melden aan en hebben de keuzevrijheid voor plaatsing. Leerkracht en kwaliteitsondersteuner zijn samen verantwoordelijk voor het invullen van het onderwijskundig rapport. Het is de verantwoordelijkheid van de school om in eerste instantie zelf duidelijk zicht te krijgen op de factoren die invloed hebben op de mate van ontwikkeling van de kinderen op school. Daarom gaan we er van uit, dat elke school voor elke kind een dossier opbouwt met: groepsoverzichten, groepsplannen, kindplannen (ontwikkelingsperspectieven), historisch overzicht met afspraken, uitslagen van onderzoeken etc. volgens een door de school of het bestuur vastgestelde standaard; de gegevens van het Cito-kindvolgsysteem met de gezamenlijk afgesproken toetsen waarbij op groepsniveau gebruik gemaakt wordt van dwarsdoorsnede en trendanalyse en op schoolniveau de aan dit systeem gekoppelde schoolzelfevaluatie; de gegevens van gestandaardiseerd onderzoek naar de sociaal-emotionele ontwikkeling; rapportage van onderzoek door externe deskundigen, die betrokken zijn bij de schoolse ontwikkeling van een kind. De kwaliteitsondersteuner heeft hierbij een belangrijke taak. Om die taak goed uit te kunnen voeren moet er voldoende tijd beschikbaar zijn en zijn er duidelijke afspraken m.b.t. de taak en verantwoordelijkheden. Begeleiding van een externe ondersteuner is niet gericht op incidentele en fragmentarische begeleiding, maar op een gemeenschappelijke teamaanpak, welke de gehele schoolloopbaan van de kind omvat. Externe ondersteuning kan verleend worden door de voorzieningen van het SWV: PCL, ambulante begeleiding, netwerken, expertisegroepen, uitwisselingsbijeenkomsten, facilitering van de coaching van nieuwe coördinatoren, scholing van Kwaliteitsondersteuner en 1Loket. Externe begeleiding kan ook verzorgd worden vanuit SO of zorginstellingen. Wie de externe ondersteuning gaat verlenen is afhankelijk van de begeleidingsvraag van de leerkracht. Zorgplan Basisschool De Triangel 7
1.3. Groepsbesprekingen (ondersteuningsniveau 2) De groepsbespreking van de leerkracht met de Kwaliteitsondersteuner heeft een centrale plaats in de HGW cyclus. Deze besprekingen zijn in de jaarplanning opgenomen. Met het bijwerken van het groepsoverzicht en het evalueren van het groepsplan, ronden we de cyclus af. Tegelijkertijd starten we de nieuwe cyclus, waarin we een nieuw groepsplan opstellen. Voorbereiding van de groepsbespreking Een grondige voorbereiding is voorwaardelijk voor het welslagen van de groepsbespreking. KO en leerkracht bereiden zich beiden voor. Voorbereiding leerkracht: - Evalueer het vorige groepsplan - Het evalueren van de opbrengsten; zijn de doelen bereikt? - Welke kinderen zullen de komende periode extra begeleiding nodig hebben? - Stel doelen en onderwijsbehoeften bij. - Cluster kinderen met vergelijkbare onderwijsbehoeften en beschrijf de nieuwe aanpak. - Zet de bespreekpunten op een rij. - De checklist voorbereiding groepsbespreking wordt hierbij gebruikt. Zie bijlage A Voorbereiding KwaliteitsOndersteuner: De Kwaliteitsondersteuner bestudeert ter voorbereiding op de bespreking het groepsoverzicht en groepsplan.(checklist) Uitvoering van de groepsbespreking De reflectie van de leerkracht op het eigen handelen in relatie tot het groepsplan staat centraal. Het is van groot belang dat de leerkracht daarom ook aangeeft welke punten zij/hij wil bespreken. De groepsbespreking kent echter wel een aantal vaste agendapunten: - Bespreekpunten en vragen van de leerkracht en de kwaliteitsondersteuner - Evaluatie vorig groepsplan: zijn de doelen behaald? - Aandachtspunten voor de hele groep: hoe is bv. het werkklimaat? - Inzoomen op bepaalde kinderen: bij welke kind(en) heb je vragen? - Realiseren van het groepsplan: heeft de leerkracht bij de uitvoering ondersteuningsbehoeften? - Motivatie, zelfvertrouwen en competentie: waar heeft de leerkracht begeleidingsbehoeften? - Groepsbezoek: welke observatievragen heeft de leerkracht voor de kwaliteitsondersteuner - Aanmelding voor één of meerdere kinderen voor het leerlingbespreking: het betreft hier die kinderen die we diepgaander willen bespreken. De leerkracht is eigenaar van het groepsplan. De kwaliteitsondersteuner coacht en ondersteunt. De kwaliteitsondersteuner verwerkt de afspraken in een digitaal verslag, dit wordt in Parnassys vastgelegd Ook wordt vastgelegd wie verantwoordelijk is voor het uitvoeren van de acties. Een belangrijke actie is het verwerken van de kind-specifieke gegevens in het groepsplan door de groepsleerkracht. Alle handelingen m.b.t. de zorg aan kinderen worden vastgelegd. Het groepsplan vormt een richtlijn gedurende een vooraf vastgestelde periode voor de leerkracht zelf, maar is ook belangrijk in de overgang naar de volgende groep. 1.4. Het groepsbezoek Een groepsbezoek is altijd goed voorbereid. De leerkracht geeft aan wat haar/zijn hulpvraag is van de observatie, welke vragen zij/hij heeft, wanneer er geobserveerd wordt en waar de observatie zich precies op richt. Het groepsbezoek kan worden gedaan door KO, externen en leidinggevenden. 1.5. De kindbespreking (Ondersteuningsniveau 3) We doorlopen nu de HGW-cyclus op individueel niveau: Dit betekent intern overleg leerkracht-ko en eventueel ouders. Ter voorbereiding op de kindbespreking vult de groepsleerkracht de checklist kindbespreking in (bijlage B) Ouders dienen altijd geïnformeerd te worden. (beter nog ouders voor het overleg uit te nodigen) De kindbespreking kent drie stappen: 1. Overzicht: wat gaat er goed en wat moeilijk? 2. Inzicht: hoe zou het kunnen komen dat de situatie nu zo is? Zorgplan Basisschool De Triangel 8
3. Uitzicht: wat betekent de analyse voor de aanpak? Van iedere bespreking worden de noodzakelijke gegevens vastgelegd. 1.6. Het Zorg AdviesTeam ZAT. (Ondersteuningsniveau 4) Een zorgteamoverleg is een gepland overleg tussen leerkracht en KO en andere externe deskundigen. Het is gericht op een individuele kind, met als doel het verkennen van, meer inzicht krijgen in en het beantwoorden van de ondersteuningsbehoefte van de kind, de leerkracht of ouders. Van dit overleg wordt een verslag gemaakt. Ook dit overleg kent de drie stappen beschreven bij de kindbespreking. Ouders worden vooraf geïnformeerd en indien mogelijk ook uitgenodigd voor dit overleg. 1.7. Individueel ondersteuningsplan (ondersteuningsniveau 4) Ons uitgangspunt is dat waar mogelijk in het groepsplan aan de specifieke Onderwijsbehoeften van de kinderen tegemoet gekomen wordt. Het werken met een veelheid aan individuele ondersteuningsplannen bleek immers in de praktijk niet haalbaar. Op onze scholen wordt incidenteel een individueel ondersteuningsplan opgesteld. Het besluit om een individueel ondersteuningsplan op te stellen wordt in het zorgteamoverleg genomen, bijvoorbeeld als de bijzondere aanpak van een kind onvoldoende gespecificeerd kan worden in een groepsplan. De individuele school bepaalt (in de overgangsfase naar volledig HGW werken) wanneer een individueel ondersteuningsplan wordt opgesteld. Voor kinderen met Dyslexie en LGF, of in de weg naar aanvraag LGF of Dyslexieverklaring, wordt altijd een individueel ondersteuningsplan gemaakt en geëvalueerd. In een individueel ondersteuningsplan staat aangegeven hoe de komende periode aan de specifieke onderwijsbehoeften van een kind tegemoet gekomen gaat worden. Het ondersteuningsplan is een bijlage bij het groepsplan en is erop gericht dat de kind weer gaat profiteren van het groepsplan. Het ondersteuningsplan is van tijdelijke aard en is voor dezelfde periode als het groepsplan. Het ondersteuningsplan wordt door de groepsleerkracht geëvalueerd. Bij onvoldoende resultaat of voortgang wordt de kind opnieuw besproken in de bespreking of ZAT. 1.8. Individuele leerlijn (leerrendement / uitstroomperspectief) het Ontwikkelingsperspectief (ondersteuningsniveau 4) Soms kan het zo zijn dat een kind na intensief begeleiden te weinig vooruitgang boekt en een groepsplan / individueel ondersteuningsplan niet meer volstaat. In het kader van passend Onderwijs treffen wij dan in samenspraak met ouders voor kinderen met specifieke onderwijsbehoeften aparte voorzieningen en bieden wij planmatige zorg: een eigen leerlijn voor één of meerdere vakken. Bij voorkeur start een eigen leerlijn vanaf groep 6. Daarvoor wordt geprobeerd met extra hulp de kind zo lang mogelijk bij de groep te houden middels drijfvermogen. De eigen leerlijn wordt beschreven in het opgestelde ontwikkelingsperspectief. Bij de beslissing om over te gaan tot een eigen leerlijn is er altijd overleg met Kwaliteitsondersteuner, de leerkracht(en) en ouders, aangevuld met andere deskundigen. (zie hiervoor het OP en handleiding OP (Zie skozokportal of klik hier.) 1.9. Verwijzing (ondersteuningsniveau 5) Als de voorgaande stappen van de route, waaronder begeleiding door het ZAT, onvoldoende effect hebben, kan het nodig zijn de kind te verwijzen. Het kan hierbij gaan om: - Een schoolwisseling: is er een andere (speciale)basisschool nodig? - Ambulante begeleiding - Het aanvragen van LGF bij een REC - Externe hulp, zoals begeleiding vanuit Jeugdzorg of GGZ: is behandeling van het kind en/of begeleiding van de ouders nodig? Zorgplan Basisschool De Triangel 9
2. Het volgen van de ontwikkeling van de kinderen Hoe gaat het met het kind welke ontwikkelingen maakt het door? Willen we samen verantwoordelijk zijn, gericht aanbod hebben, dan dienen we het kind goed in beeld te hebben en ook te houden. Daartoe maken we gebruik van diverse instrumenten en overlegsituaties. 2.1. Toetsen Alle scholen volgen de kinderen d.m.v. LOVS toetsen van cito. Dit conform de toetskalender die centraal vastgesteld wordt (zie de Skozokportal) Naast deze toetsen gebruiken we ook methodetoetsen, en observaties. 2.2. Dossier Alles wordt vastgelegd in het digitaal dossier van het kind. Binnen SKOzoK gebruiken we daarvoor Parnassys. Parnassys is het administratie- en kindvolgsysteem. Hierin zijn, in ieder geval, de volgende gegevens opgenomen: o Historisch overzicht: Notities in Parnassys o Verslagen van gesprekken met ouders o Verslagen van gesprekken intern en met externe instanties o Individuele plannen en de evaluaties hiervan o Interne verslagen zoals kindbespreking, diagnostisch onderzoek, verslag van een observatie, enz. o De resultaten van de LOVS toetsen en ZIEN Naast het digitaal dossier worden gegevens van kinderen die niet digitaal kunnen worden aangeleverd, in het papieren dossier bewaard. Ouders hebben te allen tijde recht op inzage in het dossier van hun kind. 2.3. Overdracht Er vinden op diverse momenten overdrachten plaats. Ouders dienen hiervan minstens op de hoogte te zijn: - Peuterspeelzaal/Kinderdagverblijf Korein - Jaarovergang m.b.v. groepsoverzicht door leerkrachten onderling - Collegiaal overleg (duopartner / clustercollega s) - Bij wisseling van basisschool - Overgang PO/VO Op schoolniveau zijn deze overdrachtsvormen beschreven. Nadrukkelijk dienen dit soort momenten goed vastgelegd te worden in Parnassys. 3. Communicatie Communicatie is een belangrijk instrument. We gaan ervan uit dat ouders, school en eventueel derden, partners zijn in het begeleiden van de ontwikkeling van kinderen. De leerkracht is altijd eerste aanspreekpunt. De leerkracht is verantwoordelijk voor zijn/haar groep en de toegewezen kinderen. Vanuit deze verantwoordelijkheid neemt de leerkracht vervolgstappen richting KO of directie. 3.1. Interne communicatie Dit betreft de communicatie binnen de school om de kwaliteit van onderwijs, en dus voor de zorg van alle kinderen, te verhogen. De volgende geplande situaties kennen we: - De gesprekkencyclus - Collegiaal overleg, Teamvergaderingen - Diverse besprekingen passend binnen HGW, zoals groepsbesprekingen - De jaaroverdrachten (gekoppeld aan het groepsoverzicht) - Evaluatiegesprekken m.b.t. de resultaten van ons onderwijs - Besprekingen in het Zorgadviesteam Ook de communicatie d.m.v. het maken van notities in Parnassys, kinderdagboeken etc. vallen hieronder. Zorgplan Basisschool De Triangel 10
3.1.1. Communicatie met ouders: - Informatie en intake gesprek rond aanmelding van het kind - Rapportgesprekken - Informatieavond - Overleg gekoppeld aan specifieke ondersteuningsbehoefte rond een kind - Gesprekken die minder gepland zijn maar wel regelmatig plaats vinden op initiatief van ouders en/of school - Informatieverstrekking (website, nieuwsbrief De Triangelklanken, heen-weer schriftje etc.) 3.1.2. Communicatie met kinderen - Het ontwikkelingsgesprek aan de hand van het rapport - Het leergesprek waarin je met het kind de onderwijsbehoefte verkent. - Evaluatiegesprekken met kinderen 3.2. Externe communicatie Bij communicatie met derden denken we aan Het samenwerkingsverband, Centrum Jeugd en Gezin, ZAT,1 loket van het SWV, Onderzoekers en behandelaars (bijv. logopedie). Het met derden in contact treden over een kind kan en mag alleen met nadrukkelijke toestemming van de ouders/verzorgers. 3.3. Communicatie rond verantwoording en ontwikkeling zorgplan Het zorgplan dient regelmatig geëvalueerd te worden op zowel stichting- als schoolniveau. Ook de opbrengsten van ons onderwijs vallen hieronder. Gesprekspartners in deze zijn de (Gemeenschappelijke) Medezeggenschapsraad, de inspectie van onderwijs, College van Bestuur, Samenwerkingsverband. 4. De rol van de leerkracht, de kwaliteitsondersteuner, de directeur, de ouder. 4.1. de leerkracht, de kwaliteitsondersteuner en de directeur In het beleidsplan Kwaliteitsondersteuning 2011 worden de volgende taken omtrent zorg beschreven vanuit de functies leerkracht, directeur en kwaliteitsondersteuner en het SWV- Valkenswaard voor wat betreft: - de zorg in de klas/groep - de zorg in de school - de zorg op gemeenschappelijk niveau De zorg in de klas/groep Leerkracht Registreert en evalueert ontwikkelings- en leerprocessen van kinderen en stelt op basis daarvan groepsplannen op Signaleert (sociaal) pedagogische onderwijsbehoeften bij kinderen Begeleidt individuele kinderen aan de hand van groepsplannen Coördineert de kinderenzorg voor de eigen groep Begeleidt kinderen op basis van zorgplan van de school Bespreekt kinderen die specifieke ondersteuning en/of begeleiding nodig hebben met seniorleraar/kwaliteitsondersteuner/directeur Directeur Verantwoordelijk voor het initiëren en het vormgeven van HandelingsGericht Werken (HGW) op school Zorgplan Basisschool De Triangel 11
Kwaliteitsondersteuner Begeleiden/coachen van leerkrachten bij het realiseren van algemeen en specifiek onderwijsaanbod voor alle kinderen Begeleiden/coachen van leerkrachten bij het signaleren van ontwikkelings- of gedragsstoornissen, aan de hand van belemmerende en stimulerende factoren en vaststellen van de benodigde extra zorg Ondersteuning in de groep d.m.v. groepsbezoeken, aanvullende observaties en dataanalyses. Voorzien in ondersteuningsbehoefte van leerkrachten bij HGW. SWV Legt verbinding tussen de huidige praktijk met HandelingsGericht Werken (HGW) middels het traject Afstemming (training en borging) Vraag gestuurde ondersteuning van leerkrachten in afstemming met kwaliteitsondersteuners De zorg in de school Directeur Verantwoordelijk voor de aansturing van HGW in school Stelt in overleg met kwaliteitsondersteuner(s) jaarlijks een werkplan op met daarin wederzijdse resultaatverplichtingen De directeur blijft te allen tijde verantwoordelijk voor de schoolontwikkeling Kwaliteitsondersteuner Levert een essentiële bijdrage aan de realisatie van de onderwijsbehoefte van kinderen Levert een essentiële bijdrage op het gebied van informatie, scholing, deskundigheidsbevordering van teamleden Levert een essentiële bijdrage aan het vormgeven van HGW op school Coördineren van het zorgteam (team) op school Ondersteuning bieden bij data-analyse op schoolniveau en het leveren van een bijdrage aan de vertaalslag naar benodigde interventies Voorbereiden van aanmeldingen bij zorg- adviesteam/pcl Deelnemen aan de bespreking of de intake van het zorg- adviesteam/pcl Zorg dragen voor terugkoppeling van adviezen uit zorg- en adviesteam/pcl Zorg dragen voor de verwijzing naar SBO of REC s SWV Ondersteuning bij borging schoolafspraken in het kader van HGW Begeleiding bij veranderingsproces (van reparatief naar proactief werken) Ondersteuning bij opstellen en onderhoud zorgprofiel Initiëren Zorg Adviesteams op schoolniveau of op niveau van groepen scholen De zorg op gemeenschappelijk niveau Directeuren Entameren van beleidsontwikkeling op stichtingsniveau met betrekking tot zorgbeleid Kwaliteitsondersteuners Analyseren van relevante gegevens waarmee het zorgbeleid kan worden verbeterd/ontwikkeld Ontwikkelen en coördineren van zorgbeleid Deelnemen aan relevante (interne en externe) netwerken Zorg dragen voor communicatie over handelingsgericht werken en onderwijskundige ontwikkelingen (intern en extern) SWV Beleid warme overdracht PO/VO Borging HGW op gemeenschappelijk niveau Formering en coördinatie Zorg Adviesteams op gemeentelijk niveau 4.2. de ouder(s) / verzorger(s) De ouders/verzorgers zijn degene die hun kind het beste kennen. Zij vertrouwen hun kind toe aan de school. Zij zijn ook degene die de eerste zorg voor hun kind hebben. In alle ontwikkelingen op school dienen ouders nadrukkelijk vroegtijdig betrokken te worden bij ontwikkelingen rond hun kind. In gezamenlijkheid de goede dingen doen zodat het kind zich goed kan ontwikkelen op alle gebied is daarbij uitgangspunt. Zorgplan Basisschool De Triangel 12
5. Schoolspecifieke invulling 5.1. De zorgroute Zorgroute in schema: wie doet wat en wanneer Wat vindt plaats? Welk moment? Wie neemt deel? 1. 3x per jaar Leerkracht Groepsbezoek en KO Groepsbespreking - augustus/sept. facultatief - februari/maart - juni/juli groepsoverdracht 2. Gesprekken met ouders en/of kind Gesprekken met collega s 3. Leerlingbespreking Het individuele kind Vooraf geplande gesprekken m.b.t. groepsplan Overdracht groepsoverzicht en groepsplan Vaste momenten - Na iedere groepsbespreking op aanvraag van lkr, KO, AB - Groot Overleg voor rugzaklln. Leerkracht, ouder Soms KO Leerkracht(en) -KO -soms ouder Eventueel: - AB - Trainer SOVA - SMW - GGD -andere specialist Voorbereiding Formulier: Checklist voorbereiding groepsbespreking door leerkracht Geactualiseerd Groepsoverzicht Groepsplan Formulier: Aanmelding lln.-bespreking door lkr Wat wordt besproken? Aanpak hele groep Hoe lukt het de leerkracht om af te stemmen op de verschillende onderwijsbehoeften in zijn/haar groep. Zorgen worden gedeeld (afstemming) mogelijkheden worden verkend en afspraken worden gemaakt. Het beantwoorden van de hulpvraag van de leerkracht. Doel stellen voorafgaand aan de ll.-bespreking. Bespreking a.d.h.v. 3 stappen (*Zie hieronder) Korte samenvatting: *overzicht *inzicht *uitzicht Vastlegging Groepsnotitie in Parnassys Individuele notitie in Parnassys Opstellen HP Er hoeft niet altijd een HP gemaakt te worden, kunnen ook afspraken zijn m.b.t. onderzoek, observatie. Wie legt vast? KO legt verslag van groepsbespreking vast in Parnassys. Groepsoverzicht en groepsplan wordt door de leerkracht vastgelegd Leerkracht HP voor leerkracht Zorgplan Basisschool De Triangel 13
4. Gesprekken met ouders en/of kind Wanneer nodig. Niet altijd vooraf geplande gesprekken. Leerkracht Soms KO Zorgen worden gedeeld (afstemming) mogelijkheden worden verkend en afspraken worden gemaakt. Individuele notitie in Parnassys Leerkracht 5. Aanmelding indien nodig bij: ZAT of PCL Andere instanties Na kindbespreking binnen zorgteam en gesprek met ouders. KO Externe onderwijsbehoeften. Verwijzing s(b)o? Individuele notitie in ParnasSys KO zorgt voor terugkoppeling *Kindbespreking a.d.h.v. 3 stappen: 1. Overzicht: wat gaat goed en wat moeilijk? 2. Inzicht: hoe zou het komen dat de situatie nu zo is? 3. Uitzicht: wat betekent de analyse voor de aanpak? *Ten slotte een afronding met een terugblik op de bespreking Zorgplan Basisschool De Triangel 14
5.2. Toetskalender De toetskalender wordt jaarlijks, aan de hand van beschikbare richtlijnen, en in samenspraak met het Samenwerkingsverband opgemaakt en besproken in de werkgroep onderwijs en kwaliteit en de KO-expertisegroep. Het voorstel wordt dan voorgedragen aan het CvB dat deze kalender vaststelt. Na vaststelling wordt de toetskalender op de portal van SKOzoK geplaatst. Zie bijlage D 5.3. Aanvullende school specifieke informatie Op onze school vindt onder schooltijd hulpverlening plaats op de gebieden van dyslexie, logopedie. Wanneer hulpverlening door externen onder schooltijd plaats vindt, gelden een aantal afspraken: Hulpverlening onder schooltijd kan alleen wanneer de inhoud van de hulpverlening gericht is op een hulpvraag van zowel ouders als school. We moeten op de hoogte zijn van de inhoud van de hulpverlening. Daarom ontvangt de school een handelingsplan van de hulpverlener. Omdat school eindverantwoordelijk blijft voor het onderwijs moeten we achter de inhoud van het begeleidingsplan staan en bepaalt de school in samenspraak met de hulpverlener de inhoud van de activiteiten die tijdens schooltijd plaats vinden. Afstemming tussen hulpverlener en school is van groot belang. Daarom is er drie keer per jaar overleg met de hulpverlener, KO en zo mogelijk met ouders en leerkracht. Wanneer de hulpverlening op school plaats vindt kan dit overleg mondeling plaats vinden. Wanneer hulpverlening buiten school plaats vindt en mondeling overleg niet mogelijk is, worden we schriftelijk op de hoogte gehouden van de vorderingen. hulpverlening op school is alleen mogelijk wanneer er een ruimte beschikbaar is. Het tijdstip van de hulpverlening moet in overleg met hulpverlener, school en ouders gekozen worden. De financiering van de hulpverlening is voor rekening van de ouders. 5.4. Dyslexieprotocol Binnen de KO groep zal hier een eenduidig protocol op ontwikkeld worden. Schoolspecifieke aanvullingen kunnen hier beschreven worden. 5.5. Beleid t.a.v. begaafde kinderen Wij willen dat elk kind zich naar vermogen kan ontwikkelen en kan opgroeien in onze veranderende maatschappij. Daarbij gaan wij uit van het eigene van een kind, een gevarieerd aanbod in het lesgeven en de school als veilige werkplaats voor het kind. Er zijn grote verschillen in begaafdheid, tempo en belangstelling bij kinderen. Daarom is onderwijs op maat noodzakelijk en moet er ook specifieke aandacht zijn voor de meerbegaafde leerling. Binnen ons onderwijs ligt de zorg nu nog te veel op de leerling die extra zorg nodig heeft om het gewone basisprogramma te kunnen volgen. Binnen het project afstemming zal de aandacht beter verdeeld worden. Kinderen die meer dan gemiddeld begaafd zijn, worden dan ook geclusterd en krijgen dan een beter afgestemd aanbod. In het schooljaar 2013-2014 wordt gewerkt aan een specifiekere invulling. 5.6. In en doorstroombeleid Aanmelding van nieuwe leerlingen Aanmeldingstijden voor het inschrijven van nieuwe vierjarige leerlingen worden elk voorjaar bekend gemaakt via De Parel van Brabant en via een flyer die verstrekt wordt via de Peuterspeelzaal en de gemeente. Ongeveer 8 weken voor de vierde verjaardag krijgt de nieuwe leerling bericht dat hij een aantal ochtenden mee kan lopen. De ouders nemen contact op met de betreffende leerkracht om de data hiervoor af te spreken. Als het kind 4 jaar is mag het elke dag naar school. Is het kind Zorgplan Basisschool De Triangel 15
jarig na het begin van een nieuw schooljaar, maar vóór 1 oktober, dan mag het meteen vanaf het begin van dat schooljaar naar school. Nieuwe leerlingen uit andere leerjaren kunnen na overleg met de directie altijd even komen kennismaken met hun nieuwe groep. Zij worden dan opgevangen door de groepsleerkracht. In de eerste weken van elk schooljaar wordt een informatie-avond voor alle ouders georganiseerd. Op deze avond komen een aantal zaken aan de orde zoals de manier van werken en wat er in het betreffende jaar aan de orde komt. Beleid voor de aanname van nieuwe leerlingen met een speciale zorgbehoefte. Ons uitgangspunt is dat we ons best willen doen om alle kinderen die bij ons aangemeld worden een leerrijke en veilige plek te bieden op onze school. In principe kan aanname plaats vinden als we een juiste afstemming kunnen vinden tussen wat een kind van ons vraagt en wat wij als school kunnen bieden. Plaatsing is altijd voor de tijd van een schooljaar. Evaluatie moet duidelijk maken of het verantwoord is voor de betreffende leerling, voor de medeleerlingen en voor de school om in het daarop volgende jaar door te gaan. De procedure Bij de aanvraag voor plaatsing van een leerling met een extra zorgbehoefte op onze school, informeert de directeur van de school de ouders over de geldende toelatingsprocedure. De ouders geven aan waarom ze voor deze aanmelding kiezen en wat hun verwachtingen zijn. Aan de ouders wordt gevraagd onderzoeksgegevens beschikbaar te stellen. Na de aanvraag gaat een onderzoekscommissie bestaande uit de directeur, de IB-er en de betreffende groepsleerkracht de mogelijkheid tot plaatsing onderzoeken. Nagegaan wordt welke extra zorg en aandacht het kind nodig heeft. De commissie maakt gebruik van beschikbare rapporten van onderzoeksinstanties. Deze rapportage wordt ook besproken met de ambulant begeleider van een REC, of een AB-er van het SBO, in het geval dat plaatsing vanuit het SBO plaats vindt. Er vindt een nader gesprek met de ouders plaats om hun verwachtingen duidelijk in kaart te brengen. De onderzoekscommissie kan besluiten dat er nog nader onderzoek moet plaats vinden. De commissie toetst of de leerling past binnen de criteria die geformuleerd zijn in het aannamebeleid van de school. De commissie legt de onderzoeksresultaten vast in een verslag en komt tot de conclusie om wel of niet tot aanname over te gaan. De commissie deelt haar bevindingen en conclusie mee aan het team en daarna aan de ouders. Van het gesprek met de ouders wordt een verslag gemaakt dat door de ouders en de directeur (of een ander lid van de commissie) ondertekend wordt. (De school heeft maximaal drie maanden de tijd tussen de aanmelding en de beslissing tot toelating.) Als tot plaatsing overgegaan wordt, wordt contact opgenomen met de AB-er van een Rec of van het SBO. De school kwaliteitsondersteuner en zo mogelijk de leerkracht bij wie het kind in de groep zal komen) maakt met de ouders afspraken over het onderwijs dat de leerling zal krijgen. Deze afspraken worden vastgelegd in het handelingsplan. De ambulant begeleider wordt gevraagd ondersteuning te bieden bij het maken van het handelingsplan. Een handelingsplan is wettelijk verplicht en moet in samenspraak met de ouders worden opgesteld. Als daadwerkelijk tot plaatsing is overgegaan, worden de ontwikkelingen periodiek geëvalueerd, volgens de afspraken in het handelingsplan. Jaarlijks wordt geevalueerd of het verantwoord is het kind een volgend schooljaar door te laten gaan op school. Er dient ook jaarlijks een nieuw handelingsplan opgesteld te worden. Voorwaarden die wij stellen aan de plaatsing van een leerling met een specifieke zorgbehoefte. De toelatingsprocedure, zoals eerder beschreven is op de juiste manier doorlopen. De school moet gebruik kunnen maken van ambulante begeleiding. Het kind moet leerbaar zijn. We willen het kind in zijn/haar ontwikkeling kunnen begeleiden, alleen opvang bieden is niet passend voor de school. Zorgplan Basisschool De Triangel 16
Het kind moet zindelijk zijn, dan wel er is een oplossing voor handen, waardoor dit geen probleem vormt voor de school. Het kind moet zich prettig kunnen voelen in onze schoolsituatie en zich aan kunnen passen aan de klassensituatie. De afstemming tussen wat het kind nodig heeft en wat de school kan bieden kan worden gevonden. De ouders kunnen zich vinden in het handelingsplan dat in samenspraak met hen is opgesteld. Beleid ten aanzien van OND-kinderen. 1. Niet de leeftijd, maar het ontwikkelingsniveau en het ontwikkelingsverloop bepalen de schoolloopbaan van een kind. De inspectie verwacht een duidelijke beargumentering en onderbouwing van de school bij kleuterverlenging. Dit geldt uiteraard ook voor een versnelde doorstroming Zorg dat de school beschikt over een goed kleutervolgsysteem. 2. Niet de sociaal-emotionele ontwikkeling is doorslaggevend, maar het totaalbeeld van een kind. Sociaal-emotionele aspecten alléén zijn onvoldoende aanleiding om een verlenging te onderbouwen. 3. Niet het doubleren is zinvol, maar de functionele leertijdverlenging. Als je de beginsituatie van het kind hebt beschreven moet je aan de hand van de leerlijnen een passend aanbod voor een kind uitzetten. Als je het kind gewoon mee laat doen met de groep, verspil je ontwikkelingstijd. 4. Bij aanmelding informeert de directie de ouders van OND/herfstkinderen over het beleid. Maak inzichtelijk naar ouders hoe de schoolloopbaan van een kind kán verlopen, dat verlengen van de kleuterperiode dus tot de mogelijkheden behoort, maar eerder uitzondering moet zijn dan regel. Het advies van de school is bindend. Streef wel naar een goede verstandhouding met ouders. Geef bij een verlenging duidelijk aan hoe de school de ontwikkeling van het kind verder gaat stimuleren. 5. Alle OND-kinderen in groep 2 worden in februari, na de Cito M2, expliciet door de leerkracht samen met de KO-er, bekeken op hun totale ontwikkeling. 6. Herfstkinderen die regulier doorstromen vragen extra aandacht. Ze moeten immers in minder dan twee leerjaren voldoende ontwikkeling doormaken om de leerlijnen te kunnen volgen. Criteria die een rol spelen bij doorstroming van OND-kinderen naar groep 3: a)de elementaire lees- en rekenvoorwaarden dienen aanwezig te zijn. b)het kind dient voldoende in staat te zijn tot zelfstandig werken en kunnen omgaan met uitgestelde aandacht. c)het kind moet zich sociaal-emotioneel voldoende hebben ontwikkeld. d)de motorisch vaardigheden dienen voldoende ontwikkeld te zijn. Om bovenstaande punten goed in beeld te krijgen is het dus belangrijk om een kleutervolgsysteem te gebruiken in de groepen 1 en 2. (Oriëntatie op een kleutervolgsysteem vindt plaats schooljaar 2012-2013).Daarnaast worden de kleutertoetsen afgenomen voor het objectief meten van de cognitieve ontwikkeling. De sociaal-emotionele ontwikkeling wordt (ook) in kaart gebracht via Zien. (Start schooljaar 2012-2013). Twijfel over doorstroming van een OND-kind naar groep 3 en wat te doen? Door het goed inzetten van het kleutervolgsysteem is vanaf binnenkomst in groep 1 al de ontwikkeling van een kind te volgen en vast te leggen. Signalen over die ontwikkeling, of het achterblijven daarvan, zijn daarom al in een vroeg stadium zichtbaar en dienen dan ook te allen tijde met de ouders besproken te worden. Harde, dus meetbare gegevens, die twijfel over doorstroming naar groep 3 nader onderbouwen, vinden we in de kleutertoetsen. Wanneer een kind bij de M2-toetsen een C, D, of E-score behaalt, dan dient het aanbod en de begeleiding te worden aangepast. Het doel hiervan is om het kind zoveel mogelijk te ondersteunen bij het behalen van de doelen van groep 2. Deze stap wordt gezet in overleg Zorgplan Basisschool De Triangel 17
tussen de leerkracht en de KO er. De ouders worden hierover geïnformeerd. Blijkt bij de E2- toetsen dat deze extra inzet onvoldoende resultaat heeft opgeleverd, dan wordt in overleg met KO er en ouders een beslissing genomen, over het al dan niet verlengen van de kleutertijd. Doorstroming en verlenging binnen groep 1 2 en naar groep 3: De grens van 1 oktober voor instroom en doorstroom bij de kleuters en van kleuters naar groep 3 is niet langer een wettelijk gegeven. Op onze school houden we dan ook de grens van 1 januari aan. Kinderen die instromen ná 1 januari, worden na dat eerste half jaar weer geplaatst in groep 1. Op die manier hebben die kinderen, ná die eerste 6 maanden toch nog recht op twee volledige leerjaren in de groep 1-2. Kinderen jarig in de periode oktober tot januari vergen in dit opzicht echter wel extra aandacht. Zij moeten immers in minder dan 2 leerjaren, toch voldoende ontwikkeling doorlopen om de leerlijnen te kunnen blijven volgen. Zij worden daarom in principe allemaal in februari na de cito M2, na (ruim) een jaar onderwijs, expliciet door de desbetreffende kleuterleerkrachten samen met de K.O-er, bekeken op hun totale ontwikkeling. Deze kinderen nemen net als de andere groep 2 leerlingen, deel aan de M2 toetsen Taal en Rekenen voor kleuters. Mocht die ontwikkeling (nog) niet het verwachte beeld vertonen, wordt dit ook besproken met de ouders. In die overlegmomenten wordt gekeken wat mogelijk is in aanpassing van aanbod en begeleiding om de gewenste ontwikkeling alsnog te kunnen realiseren. Omdat de ontwikkelingssnelheid, zeker bij deze jonge kinderen, enorm kan fluctueren, kijken wij tussentijds naar ieder individueel kind, of er eventueel aanleiding zou zijn om aan vervroegde doorstroming te denken of in het andere geval te komen tot verlenging van de periode in groep 1-2. Ook dit wordt uiteraard met de ouders besproken. Indien nodig wordt ook de directie bij zo n gesprek betrokken. Vervroegde doorstroming naar groep 3 kan in principe, maar dan moet het kind dat wel aankunnen. Uit ervaring is gebleken, dat een kind alleen dan met succes vervroegd kan doorstromen, als voldoende voorwaarden vervuld zijn, die daarvoor nodig zijn. Voorwaarden, die daarbij een rol spelen, zijn: Het kind moet er sociaal-emotioneel aan toe zijn. De elementaire lees- en rekenvoorwaarden dienen aanwezig te zijn. Het kind dient voldoende tot zelfstandig werken in staat te zijn. De motorische vaardigheden van het kind moeten voldoende zijn ontwikkeld Voor de verstandelijke ontwikkeling maken wij gebruik van de reken- en taal- vaardigheden toetsen van het Cito-LOVS. Deze ontwikkeling is dus objectief te meten. Voor de sociaal-emotionele ontwikkeling maken wij gebruik van Zien (Parnassys), waarbij men door gerichte observatie een goed beeld kan krijgen. Bij twijfels over de bereikte ontwikkeling, kan verder gekeken worden naar de resultaten van: Een screening door de logopedist. Een screening van mogelijke leesproblemen en dyslexie. Een onderzoek door een externe instantie. Als regel geldt, dat wij bij alle kinderen heel goed kijken, of de voorwaarden voor doorstroming (naar groep 3) zijn vervuld. Signaleren van de vorderingen van de leerlingen vindt dus allereerst plaats via waarneming door de groepsleerkracht(en). Vervolgens zijn er de methode onafhankelijke toetsen van het Cito. Er zijn door het jaar heen een aantal specifieke signaleringsmomenten die hierna vernoemd worden: Voor groep 1 en 2 staan er in de toetskalender de volgende toetsen: Oktober: Zien, Sociaal emotionele ontwikkeling Groep 1 en 2 Zorgplan Basisschool De Triangel 18
Januari: Taal en Rekenen voor Kleuters Groep 2 Januari: Screeningslijst Dyslexie Groep 1 en 2 Maart/ april: Zien (als er signalen waren bij de eerdere afname) Groep 1 en 2 Mei / Juni: Taal en Rekenen voor Kleuters Groep 1 Juni: Taal en Rekenen voor Kleuters(bij eerdere 2.5 en lager) Groep 2 Juni: Screeningslijst Dyslexie Groep 1 en 2 Voor de kinderen die in de maanden oktober, november en december vijf jaar worden en bij wie (bij ouders of leerkrachten) ernstige twijfels zijn over de ontwikkeling en de mogelijkheden tot een verantwoorde overgang naar groep 3, geldt het volgende: Januari: Na de Cito-toetsen M2 Taal en M2 Ordenen en de Screening Dyslexie, worden deze kinderen, samen met de clusterleerkrachten en de K.O-er, besproken. In deze bespreking wordt naar alle eerder genoemde voorwaarden gekeken. De resultaten van deze bespreking worden ook met de ouders besproken. Februari-Maart: Wanneer de toetsuitslagen positief zijn (voor Cito geldt een A of B score) zullen deze kinderen het reguliere groep 2 programma blijven volgen. Zijn deze uitslagen negatief, blijkt de twijfel onderbouwd door zwaar wegende argumenten, dan wordt het aanbod en de begeleiding zo veel mogelijk aangepast. Het doel is dan om voor zover mogelijk alsnog de gewenste ontwikkeling tot stand te laten. April /Mei: Uiterlijk in de maand april zal, in overleg met de ouders, het cluster en de KO, worden besloten of het voor het kind wenselijk is om door te stromen naar groep 3 of nog een jaar te ontwikkelen in groep 2. Doorstroming en verlenging, binnen de groepen 1 t/m 8: Mocht een doorstroom- of verlengings- voorstel gestaafd worden door objectieve gegevens, dan vindt er dus altijd overleg plaats met de ouders, om te kijken welke beslissing het best is in het belang van het kind. Als deze gesprekken niet tot een eenduidig besluit komen, wordt de directie gevraagd om te participeren in dit overleg. Mocht er tegen het advies van de school in toch tot een ander besluit worden overgegaan, dan wordt de gevolgde en te volgen procedure en de consequenties van het besluit, vastgelegd en door alle betrokkenen ondertekend. Voor deze kinderen die verlenging krijgen, worden uiteraard Handelings- of begeleidingsplannen opgesteld om de juiste ontwikkeling te stimuleren. Indien besloten wordt dat een leerling een groep doubleert of versnelt, dan heeft de school, na overleg met ouders en eventueel andere deskundigen, hierin uiteindelijk een doorslaggevende stem. Mocht er tegen het advies van de school in toch tot een ander besluit worden overgegaan, dan wordt de gevolgde en te volgen procedure en de consequenties van het besluit, vastgelegd en door alle betrokkenen ondertekend. 5.7. Veiligheidsprotocol Een veilige school is een plek waar leerlingen, ouders en personeel zich veilig voelen. Problemen als pesten, discriminatie en seksuele intimidatie verdienen daarom de volle aandacht. Daarnaast is een veilig, schoon en goed onderhouden schoolgebouw van belang. Voor ouders, leerlingen personeel is het belangrijk te weten wat de school aan veiligheid doet. Scholen zijn daarom verplicht hen hierover te informeren. Een schoolveiligheidsplan moet worden opgesteld. Elke onderwijsinstelling moet daarnaast beschikken over een vertrouwenspersoon en een klachtenregeling (seksuele intimidatie, agressie en geweld). Vanwege de veelvoud aan onderwerpen die in het veiligheidsplan van de school moeten en kunnen worden opgenomen is een naslagwerk gemaakt: De veilige school (geactualiseerd d.d. april 2009). Onderwerpen die hierin worden uitgewerkt zijn onder andere, gedragsregels, omgaan met pesten, met ongevallen, met de media, met privacy etc De in dit naslagwerk opgenomen protocollen, reglementen en convenanten zijn niet vrijblijvend. Zorgplan Basisschool De Triangel 19