provincie groningen Commissaris van de Koningin in de provincie Groningen Martinikerkhof 12 Postbus 610 9700 AP Groningen 05031641 33 Aan de leden van Provinciale Staten provincie groningen 0503164744 Datum Briefnummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage Onderwerp 17 januari 2008 2008-107a mr. J.R. Visser (050)3164119 1 bestuurlijke situatie Delfzijl Ing. d.d.: 17 JAN 2008 Corr.nr, Afd: J N Geachte dames en heren, Hierbij zend ik u in bijlage mijn brief d.d. 16 januari 2008 aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties inzake de bestuurlijke situatie in Delfzijl. Vanzelfsprekend ben ik bereid de inhoud van deze brief nader toe te lichten in de statencommissie Bestuuren Financiën. Ik vertrouw u hiermee voorshands naar genoegen te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, De Commissaris van de Koningin in de provincie Groningen, 06-HB-CK-004
Kopie ter kennisneming groningen Commissaris van de Koningin in de provincie Groningen Martinikerkhof 12 Postbus 610 9700 AP Groningen Aan de staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, mevrouw drs. A.Th. Bijleveld-Schouten Postbus 20011 2500 EA Den Haag Datum Briefhummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlage(n) Onderwerp 16 januari 2008 2008-107 mr. J.R. Visser (050)3164119 brief d.d. 15 mei 2007, kenmerk 2007-0000088975 3 besprekingsverslagen bestuurlijke situatie Delfzijl Geachte mevrouw, LLJ Ontwikkelingen in de periode l januari- l september 2007. Een van de belangrijke "dossiers" waar ik na mijn ambtsaanvaarding direct mee aan de slag ben gegaan betreft de bestuurlijke problematiek van de gemeente Delfzijl. De heb mij daarover zowel bestuurlijk als ambtelijk laten informeren en heb kennis genomen van de zgn. Overbruggingsimpuls Delfzijl, welke u door tussenkomst van mijn ambtsvoorganger per brief van 5 februari 2007 werd toegezonden alsook uw reactie daarop d.d. 15 mei 2007 en van het daaropvolgende bestuurlijke overleg met u op 28 juni 2007. In dat overleg is de bijzondere problematiek van de (zee)havengemeente Delfzijl besproken op het punt van de herstructurering van de woningbouwvoorraad, de omvangrijke taken op VROM- en veiligheidsgebied door de aanwezigheid van een groot chemiepark, evenals de opgave om het vertrouwen terug te winnen van de inwoners na de gemeenteraadsverkiezingen van 2006. Afgesproken werd o.a. dat de inhoudelijke regie van deze thema's in handen zou blijven van de gemeente en verder dat per onderdeel in kaart zou worden gebracht of en zo ja op welke wijze ondersteuning van de zijde van Rijk en provincie aan de orde is. Daarbij zou de gemeente voor de duur van eenjaar kunnen rekenen op ondersteuning van een ambtenaar van de Algemene Bestuursdienst (ABD) van uw ministerie. Verder gaf u aan dat het rijk in brede zin mee wilde denken over de problemen van Delfzijl. Dit zou moeten gebeuren in een Delfzijls Overbruggingsteam (DOT), onder leiding van mijn ambtsvoorganger. Ter voorbereiding van het DOT vond op 4 juli 2007 een startbijeenkomst plaats, die op 14 september 2007 een eerste vervolg heeft gekregen onder voorzitterschap van de wethouder VROM van de gemeente Delfzijl. 06-HB-CK-004
Ontwikkelingen in de periode l september 2007 - heden. Op 27 september 2007 heb ik uitvoerig gesproken met de waarnemend burgemeester van Delfzijl, de heer mr. C.J.D. Waal. Hij schetste mij de structurele problematiek van Delfzijl en kon sinds de komst van het nieuwe college - per 11 mei 2006 - vooral positieve ontwikkelingen melden. Zo werken de gemeentelijke bestuursorganen goed samen, is onder de pas aangetreden nieuwe gemeentesecretaris een verbetering van de cultuur van de organisatie in gang gezet en is dankzij de IFLO-scan van uw ministerie het zicht op de financiële positie van de gemeente sterk verbeterd. Verder staat Delfzijl niet meer met de rug naar de buren. De colleges van Delfzijl, Eemsmond, Appingedam en Loppersum (DEAL) zijn thans doordrongen van de noodzaak om samen te werken. Tevens zijn de betrekkingen met het bedrijfsleven genormaliseerd en is met de Ontwikkelingsmaatschappij Delfzijl (OMD) een goede werkrelatie ontstaan. Deze waarnemingen kan ik vooral na mijn informeel werkbezoek aan Delfzijl op 29 november 2007 zonder meer bevestigen. Tijdens dat bezoek heb ik achtereenvolgens openhartige gesprekken gevoerd met de werkgroep 'Herstel vertrouwen', het presidium, de vice-voorzitter en nestor van de raad en afsluitend met het college van burgemeester en wethouders. Voor een meer uitgebreide impressie verwijs ik kortheidshalve naar de betreffende besprekingsverslagen die ik in kopie hierbij voeg. Op basis van deze bevindingen heb ik de minister bij brief van 11 december 2007 geadviseerd de vacature van burgemeester van Delfzijl per 15 februari 2008 voor sollicitatie open te stellen, waartoe zij inmiddels in positieve zin heeft besloten. Het vorenstaande zou ten onrechte de indruk kunnen wekken dat ondersteuning van Delfzijl niet (meer) aan de orde is. Dat nu echter is niet het geval. Zeker is dat de financiële positie niet zo precair is als zich begin vorig jaar nog liet aanzien - er is een sluitende (meer-)jarenbegroting - en er is met ondersteuning van de provincie en in het kader van de DEAL-gemeenten in december jl. een "Visiedocument intergemeentelijke samenwerking Bedrijfsvoering van de DEALgemeenten" verschenen. Voorts werkt Delfzijl aan een integrale toekomstvisie voor de gemeente tot 2020. Waar het in dit verband aan mankeert is een ambtelijk apparaat dat in staat is de complexe beleidsopgaven, die eigenlijk een gemeente van 27.000 inwoners te boven gaan, aan te kunnen pakken. De kern van de problematiek is gelegen in onvoldoende strategisch denkvermogen en coördinatie van de integrale beleidsvoorbereiding en -uitvoering. Door jarenlange verwaarlozing van de ambtelijke kwaliteit van de organisatie is een inhaalslag noodzakelijk. Dat kost tijd, terwijl de noodzaak tot strategische versterking geen uitstel duldt, wil men in staat zijn de ambities op de onderscheiden beleidsterreinen met elkaar in verband te brengen, integraal af te wegen en tot een verantwoorde beleids- en investeringsagenda te komen.
Pas dan ontstaat er een ambtelijk apparaat dat bij de diverse lastige uitdagingen van Delfzijl het politieke bestuur (B&W en Raad) kan ondersteunen en kan bijdragen aan positieve stabiliteit, die voorkomt dat teruggegleden wordt naar de periode van het burgercomité Witte Zakdoek. De gemeente geeft aan op dit punt natuurlijk vooral zelf aan zet te zijn. De grenzen van de mogelijkheden zijn bereikt door de grote inzet die al gepleegd wordt bij de versterkingsoperatie van het ambtelijk apparaat. Ook de provincie doet reeds al het mogelijke (in personele en financiële zin) om de gemeente te ondersteunen. Dat is dan ook de reden dat de gemeente(secretaris) zeer gebaat zou zijn met: - voortzetting van de steun door de huidige ABD-er, mw. N. Wijtzes, voor het op niveau brengen en verankeren van de primaire werkprocessen, die lijden aan achterstallig onderhoud en die aanpassing vergen aan de eisen van deze tijd, en - een ABD-er die op korte termijn een aanzienlijke impuls kan leveren tot verhoging van het strategisch vermogen en de ontwikkeling en verankering van integrale beleidsvoorbereiding en -coördinatie. Het Rijk wordt verzocht de kosten van de 2 ABD-ers voor zijn rekening te nemen. Afgezien van deze tijdelijke personele impuls acht de gemeente verdere ondersteuning van het rijk (meedenkkracht en financiën) door de betrokken vakdepartementen zeer gewenst. Het gaat hierbij met name om herstructurering, revitalisering en demografische krimp (VROM), externe veiligheid en andere VROM-taken en hoogwaterbescherming, inclusief MIT-verkenning zeesluizen (V&W). Het college van B&W van de gemeente Delfzijl legt thans de laatste hand aan de Notitie "Concretisering van de hulpvraag aan het Rijk in het kader van de Overbruggingsimpuls Delfzijl 2008-2009" Op grond van die notitie zullen via de daarvoor geëigende kanalen goed onderbouwde verzoeken om meedenkkracht en aanvragen voor gelden bij de diverse ministeries ingediend worden, waar relevant in samenwerking met de provincie en het "Koers Noord"-programma van het ministerie van Economische Zaken. Voor het DOT zie ik in dit verband geen functie van betekenis meer; dit team kan worden opgeheven. Over de wens van Delfzijl tijdelijk (in 2008 en 2009) over een paar gekwalificeerde rijksambtenaren te kunnen beschikken, zou ik samen met de waarnemend burgemeester van Delfzijl graag met u in overleg willen treden met de intentie daarmee het proces af te ronden, dat de gemeente in staat stelt in 2010 alle problemen zelfstandig het hoofd te bieden, waar nodig en wenselijk samen met bestuurlijke partners. Ik zal het op prijs stellen indien dit afrondend gesprek met u of met uw directeurgeneraal op korte termijn kan plaatsvinden, mede om bij de start (per 15 februari 2008) van de sollicitatieprocedure voor burgemeester een duidelijke uitgangsbasis te hebben. Daartoe kan telefonisch contact worden opgenomen met mijn secretariaat (tel. 050-316 4120), mevrouw I. Tiwow.
Vanzelfsprekend zullen wij onzerzijds ook dit gesprek tot stand pogen te brengen; ik heb mijn kabinetschef, de heer Jelle Visser, ter zake gevraagd de nodige actie te ondernemen. Uw reactie zie ik met bijzondere belangstelling tegemoet. Een afschrift van deze brief zend ik ter kennisneming aan de raad en het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Delfzijl. Hoogachtend, De commissaris van de Koningin in de provincie Groningen,