administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid, cel Mer Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20, bus 8 1000 BRUSSEL tel: 02/553.80.79 fax: 02/553.80.75 Project-MER-Verslag Goedkeuring milieueffectrapport Project: Uitbreiding van de PTA2- en PTA3-eenheid te Geel Initiatiefnemer: BP Chembel NV Amocolaan 2 2440 GEEL 12 oktober 2006 PRMER-174-GK
1. Inleiding Het bedrijf BP Chembel NV te Geel (voorheen Amoco Chemicals Belgium) maakt deel uit van de BP- groep die gevestigd is in Londen. In de vestiging te Geel worden voornamelijk grondstoffen gemaakt voor de synthetische kunststoffen polypropeen en polyetheen. Eén van die grondstoffen is gezuiverd tereftaalzuur (PTA) dat vooral wordt geproduceerd in de bedrijfseenheden PTA2 en PTA3. Vermits de bedrijfseenheid PTA4 uiteindelijk niet wordt gebouwd, wenst BP Chembel de capaciteit van de PTA2- en PTA3-eenheid uit te breiden door technische aanpassingen om te kunnen voldoen aan de verwachte stijging van de marktvraag naar PTA in Europa Het op te stellen MER kadert dan ook in de milieuvergunningsaanvraag voor de uitbreiding van beide voornoemde bedrijfseenheden tot een productiecapaciteit van respectievelijk 490.000 ton en 1.000.000 ton gezuiverd tereftaalzuur/jaar (voorheen respectievelijk 374.000 ton en 650.000 ton). Het MER-plichtig zijn van dit project vloeit voort uit: - rubriek 13 van bijlage II van het Besluit van de Vlaamse Regering van 10 december 2004 houdende vaststelling van de categorieën van projecten onderworpen aan milieueffectrapportage, nl. niet in bijlage I opgenomen wijziging of uitbreiding van projecten van bijlage I of II, waarvoor reeds een vergunning is afgegeven, die zijn of worden uitgevoerd en die aanzienlijke nadelige gevolgen voor het milieu kunnen hebben ; - artikel 6 van bijlage I van voornoemd besluit, nl. geïntegreerde chemische installaties, dat wil zeggen installaties voor de fabricage op industriële schaal van stoffen door chemische omzetting, waarin verscheidene eenheden naast elkaar bestaan en functioneel met elkaar verbonden zijn, bestemd voor de fabricage van organische basischemicaliën; ; - rubriek 6 van bijlage II van hetzelfde besluit, nl. chemische industrie voor de behandeling van tussenproducten en vervaardiging van chemicaliën: chemische installaties voor de productie van organische chemicaliën met een productiecapaciteit van 100.000 ton per jaar of meer. De initiatiefnemer van het project is BP Chembel NV, Amocolaan 2, 2440 Geel. Cel Mer 12/10/06 2
Het kennisgevingsdossier heeft de cel MER van de afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid van AMINAL volledig verklaard op 14 februari 2006. Zowel de stad Geel als de gemeente Laakdal hebben het volledigverklaarde kennisgevingsdossier ter inzage gelegd. Deze terinzagelegging voor het publiek liep in de gemeente Laakdal van 02 maart 2006 tot en met 31 maart 2006 door aanplakking ter plaatse en op het gemeentehuis en door publicatie van de bekendmaking op de gemeentelijke webstek en in de krant Gazet van Antwerpen (editie Kempen). In de stad Geel liep deze terinzagelegging van 25 februari 2006 tot en met 27 maart 2006 door aanplakking op het stadhuis en door publicatie in de krant Gazet van Geel. Tevens heeft de dienst Mer adviezen gevraagd bij de betrokken administraties en openbare besturen. De richtlijnen werden betekend op 31 mei 2006 Tijdens de milieueffectrapportage werd er overleg gepleegd: een eerste vergadering op 10 april 2006 voor de vastlegging van de richtlijnen en een tweede als ontwerptekstbespreking op 3 juli 2006. Het kennisgevingsdossier en het ontwerprapport werden naar de verschillende administraties en openbare besturen rondgestuurd voor adviezen en opmerkingen. Het definitieve milieueffectrapport werd ontvangen op 29 augustus 2006 en de goedkeuring ervan wordt met dit goedkeuringsverslag uiterlijk betekend op 9 oktober 2006. Aan de hand van de criteria die vooropgesteld werden in de eerder betekende richtlijnen werd dit goedkeuringsverslag opgesteld. Het milieueffectrapport heeft voldoende invulling gegeven aan de richtlijnen die overeenkomstig artikel 4.3.5 1 van het decreet betreffende de milieueffect - en veiligheidsrapportage van 18 december 2002 (BS 13 februari 2003) werden vastgesteld. Het MER bevat voldoende informatie om het aspect milieu een volwaardige plaats te geven bij de besluitvorming. In het goedkeuringsverslag wordt in hoofdzaak een beoordeling gegeven van de opmerkingen die gemaakt werden tijdens de ontwerptekstbespreking. Cel Mer 12/10/06 3
2. Vorm en presentatie Het voorliggende milieueffectenrapport is naar presentatie en lay-out een verzorgd document geworden en is in het algemeen zeer vlot leesbaar. Het rapport bevat een duidelijke inhoudsopgave, lijsten met figuren en tabellen, een verklarende woordenlijst en een literatuurlijst. De figuren en het kaartmateriaal zijn van goede kwaliteit De bijgevoegde processchema s zijn van zeer goede kwaliteit en begrijpelijk losstaand van het leesbare gedeelte van het document. Alle relevante kaarten zijn aanwezig in het rapport of in bijlage opgenomen. Het rapport geeft op een heldere manier het concrete doel van dit milieueffectrapport aan. Het rapport had een beter overzicht kunnen bevatten de te volgen mer-procedure vergezeld van een procedureschema waarin duidelijk weergegeven wordt welke taken en verplichtingen elke betrokken partij heeft binnen het proces. 3. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming art.4.3.7. 1,1, a en b In de verantwoording wordt toegelicht dat BP Chembel de productiecapaciteit van de PTA2- en PTA3-eenheden door technische aanpassingen wil verhogen om tegemoet te kunnen komen aan de verwachte stijging van de marktvraag naar PTA in Europa en omdat de eerder voorziene nieuwe eenheid PTA4 uiteindelijk niet wordt gebouwd. Welke impact deze capaciteitsuitbreiding heeft op de overige installaties wordt verduidelijkt in de projectbeschrijving. 4. Voorgenomen project en alternatieven art.4.3.7. 1,1,c, d en e Bij BP Chembell NV worden volgende productieafdelingen onderscheiden: de PIA/PTA1-swingeenheid waar ofwel gezuiverd tereftaalzuur ofwel gezuiverd isoftaalzuur ofwel gezuiverd ander carbonzuur wordt geproduceerd Cel Mer 12/10/06 4
de PTA2-eenheid voor gezuiverd tereftaalzuur waarin de IPA-eenheid voor ruw tereftaalzuur geïntegreerd is de PTA3-eenheid voor de productie van gezuiverd tereftaalzuur de PX-eenheid voor de productie van paraxyleen Naast deze productie-eenheden komen op het bedrijf nog de volgende ondersteunende installaties voor: een waterzuiveringsinstallatie een tankenpark een OSBL-eenheid voor algemene nutsvoorzieningen Enkel binnen de PTA2- en PTA3-eenheid wordt een uitbreiding van de productiecapaciteit gepland. De verhoging van de productiecapaciteit zal gerealiseerd worden door een debottlenecking van de bestaande installaties. Dit MER wordt opgemaakt naar aanleiding van een verhoging van de productiecapaciteit van de bestaande PTA2-eenheid van 374.000 tot 490.000 ton PTA per jaar en voor de PTA3-eenheid van 650.000 tot 1.000.000 ton PTA per jaar.. De technische beschrijving van het project wordt zeer goed uitgewerkt. Hierin is een overzichtelijke tabel meegenomen met alle nominale productiecapaciteiten voor en na de uitbreiding.. De verschillende productie-eenheden waar momenteel geen uitbreiding gepland is, worden eveneens goed maar wel beknopt weergeven. De beschrijving wordt goed geïllustreerd aan de aan de hand van stroomschema s. Op het einde van dit hoofdstuk worden de administratieve voorgeschiedenis en de vergunningstoestand kort weergegeven. Locatiealternatieven zijn geen alternatieven waarmee rekening wordt gehouden in de effectenanalyse. Bij de uitvoeringsalternatieven wordt niet getoetst aan de best beschikbare technieken, omwille van het feit dat dit proces zelf door BP Chembel ontwikkeld werd en hier dus geen BBT-studie of BREF voorhanden is. Het rapport lijst verder wel op welke verschillende maatregelen genomen zijn om de emissies te beperken. De vraag stelt zich of geen generieke BREF s of BBT-studies hadden kunnen geraadpleegd worden om toch een BBT-toetsing te kunnen uitvoeren. Cel Mer 12/10/06 5
5. Juridische en beleidsmatige context art.4.3.7. 1,f De juridische en beleidsmatige randvoorwaarden worden duidelijk uitgewerkt in een matrix waarbij een volledig overzicht gegeven wordt van de relevante en nuttige niet-relevante wetgeving en beleidsplannen. Het NEC-reductieprogramma werd, zoals gevraagd, aan de matrix toegevoegd. Deze matrix wordt begeleid door enkele woorden van uitleg bij de wetgeving en beleidsplannen. De wetgeving en beleidsplannen, relevant voor het project, worden in het betreffende hoofdstuk verder uitgewerkt. 6. Algemene methodologische aspecten Het ingreep-effectenschema is een overzichtelijk schema waarbij de impact van de verschillende ingrepen binnen de te behandelen disciplines wordt aangegeven. In deze tabel wordt reeds de ernst van het effect gesuggereerd. Elke discipline bestaat uit een gelijkaardige opbouw. Eerst wordt het betreffende studiegebied afgebakend waarna de gehanteerde methodologie toegelicht wordt. Daarna worden de referentiesituatie en geplande situatie geschetst om uiteindelijk te besluiten met de effectvoorspelling en beoordeling binnen elke discipline. Op het einde van elk hoofdstuk wordt een samenvattend besluit gegeven en de nodige milderende maatregelen. De algemene methodologische aspecten worden goed uitgewerkt. Het significantiekader wordt voor de belangrijkste disciplines transparant en uitgebreid toegelicht. 7. Bestaande toestand en milieueffecten 7.1. Bestaande toestand, geplande toestand en ontwikkelingsscenario s art.4.3.7. 1,1, g Bij de bespreking per discipline wordt een duidelijke beschrijving gegeven van de bestaande toestand. Waar nodig werd dit geïllustreerd met figuren en kaartmateriaal. Als referentiesituatie wordt de huidige toestand van het bedrijfsterrein en de omgeving beschreven. Per discipline wordt aangegeven welke de huidige milieuwaarden en milieukwaliteiten zijn. Cel Mer 12/10/06 6
Met betrekking tot de beschrijving van de emissies in de huidige situatie krijgt de lezer een goed overzicht. De huidige en geplande situatie van het bedrijf wordt goed weergegeven en onderbouwd met cijfermateriaal en duidelijke figuren. 7.2. Milieueffecten en milderende maatregelen art.4.3.7. 1,2, a, b, c In de discipline bodem wordt de paragraaf met betrekking tot verzuring aangevuld met cijfers uit de discipline lucht. Een toetsingskader op basis van dewelke de conclusie dat er niet voor verzuringseffecten moet gevreesd worden ontbreekt echter. Specifiek voor de constructiefase wordt bij de milderende maatregelen aangegeven dat het bemalingswater, afhankelijk van de kwaliteit, geloosd kan worden in de regenwaterriool ofwel moet behandeld worden in de waterzuiveringsinstallatie van het bedrijf ofwel dat er een tijdelijke waterzuivering door de aannemer moet voorzien worden. Het MER geeft echter niet an welke types van verontreinigingen door de eigen waterzuivering kunnen verwerkt worden en dewelke niet. In de discipline oppervlaktewater geeft de deskundige nu duidelijk aan dat de impact van de kobaltherwinningseenheid niet kan berekend worden omdat niet bekend is hoe het kobalt dat nog naar de waterzuivering zal gaan zich zal gaan verdelen tussen water en slib. Deze onzekerheid wordt tevens aangegeven bij de leemten in de kennis. Voor de parameter zink toetst de deskundige ook aan de basiskwalititsnorm van 0.2 mg/l Bi de uiteindelijke beoordeling van de effecten neemt de deskundige ook het stand still beginsel op als criterium. De discipline lucht worden volgende aspecten aangepast: Voor methylbromide en benzeen zijn emissiegegevens beschikbar van een gelijkaardige installatie in China. Deze concrete emissiegegevens werden opgenomen in tabel 9.3.28 In tabel 9.3.3.1 worden de gerealiseerde reducties van VOS, NO x en CO en stof niet meer opgesteld. Enkel de reducties per parameter worden nog weergegeven. Een aftoetsing van de maatregelen opgenomen in de sectorstudies ontbreken echter. De gegevens in tabellen 9.3.13, 9.3.24 werden aangepast zdd de gegevens in de tabellen 9.3.24 en 9.3.27 ook correct zijn. Cel Mer 12/10/06 7
Uit de gegevens van tabel 9.3.24 kan worden berekend dat de grootste NO x -reductie nog kan gehaald worden op ketel C. In het definitieve rapport is hier omtrent niets aangehaald en blijft men er bij dat enkel op ketel A en B nog een NO x -reductie haalbaar is. In de discipline geluid wordt goed verduidelijkt wat het verschil is tussen het berekende en gemeten geluidsniveau in de immissiemeetpunten A en F. In de discipline fauna en flora geeft het MER nu ook aan dat, voor wat het aspect rustverstoring betreft, de kritische waarde van 45 db(a) overschreden wordt en dat de natuurgebieden in de directe omgeving van BP Chembell akoestisch verstoord zijn. Het MER bevat eveneens een passende beoordeling. In de discipline mens wordt aandacht besteed aan de gezondheidsaspecten en aan de directe en indirecte aspecten van de menselijke milieubeleving. Tijdens de ontwerptekstbespreking werden hier geen relevante aanpassingen gevraagd. De effectbeoordeling wordt uitgevoerd bij de disciplines lucht en oppervlaktewater aan de hand van een transparant significantiekader zodat duidelijk is vanaf welk niveau een effect als ernstig wordt ingeschat. Het significantiekader ontbreekt bij de disciplines bodem en grondwater, geluid en trillingen, mens en fauna en flora. 7.3. Vergelijking van de alternatieven art.4.3.7. 1,2, e Een onderzoek van alternatieven maakte geen deel uit van het onderzoek in dit rapport. 8. Leemten in de kennis art.4.3.7. 1,4 Dit hoofdstuk doet bondig opgave van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze leemten worden opgedeeld naar de leemten m.b.t. project, aangaande methode en inzicht. Er wordt ook duidelijk aangegeven hoe met de leemte werd omgegaan en welke impact de leemte heeft op de besluitvorming. Cel Mer 12/10/06 8
De leemtes situeren zich vooral binnen de discipline water waarbij het effect van de kobaltherwinningseenheid op de vracht die naar de Grote Nete gestuurd wordt nog niet gekend is.. Andere leemtes hebben betrekking op de discipline Lucht. 9. Monitoring en evaluatie art.4.3.7. 1,2, d Voor de monitoring wordt een opvolging voorgesteld van de emissiesituatie van fornuis PB101 Verder moet een LDAR meetronde opgestart worden en moet het geluidsvermogenniveau van de PX-eenheid bepaald worden. 10. Integratie en eindsynthese art.4.3.7. 1,2, e Dit hoofdstuk geeft per discipline zeer bondig weer dat er geen negatieve effecten te verwachten zijn. Op het einde van dit hoofdstuk wordt een globaal besluit geformuleerd waarin wordt gesteld dat het project geen negatieve effecten veroorzaakt. 11. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen art.4.3.7. 5,3 In dit hoofdstuk wordt aangegeven dat het aantal werknemers behouden blijft. De investeringen bedragen ongeveer 6.5 miljoen euro. Voor de gebruikte materialen zal gebruik gemaakt worden van roestvrij staal, koper, PVC en kunststoffen. 12. Niet-technische samenvatting art.4.3.7. 1,5 De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat hier de essentie van de overige delen beknopt weergeeft. De tekst is begrijpelijk voor een gemiddelde lezer. Relevante figuren, kaarten of tekeningen worden deels in de samenvatting opgenomen. Voor enkele figuren wordt verwezen naar de bijlage. Cel Mer 12/10/06 9
13. Besluit Gelet op wat voorafgaat wordt het project-mer, ingediend door BP Chembel N.V., op 29 augustus 2006 goedgekeurd. 12 oktober 2006, Het afdelingshoofd, Ir. Koen De Smet Cel Mer 12/10/06 10