Richtlijnen milieueffectrapportage voor BP Chembel NV, PTA4-eenheid, Geel

Transcriptie

1 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap departement Leefmilieu en Infrastructuur administratie Milieu-, Natuur-, Land- en Waterbeheer afdeling Algemeen Milieu- en Natuurbeleid, cel MER Graaf de Ferrarisgebouw Koning Albert II-laan 20, bus BRUSSEL Richtlijnen milieueffectrapportage voor BP Chembel NV, PTA4-eenheid, Geel 16 september 2003 PRMER-0021-RL

2 1. Inleiding: Het bedrijf BP Chembel NV te Geel (voorheen Amoco Chemicals Belgium) maakt deel uit van de BP groep die gevestigd is in Londen. In de vestiging te Geel worden voornamelijk grondstoffen gemaakt voor synthetische kunststoffen polypropyleen en polyethyleen. Eén van die grondstoffen is tereftaalzuur. Ten gevolge van de vele toepassingen van gezuiverd tereftaalzuur of PTA is de productvraag tijdens de laatste tien jaar sterk gestegen. Polyestervezel blijft nog steeds het voornaamste eindproduct, maar het is vooral de sterke groei in de PET-flessenproductie die de vraag naar PTA doet toenemen. Om hieraan te kunnen voldoen, wordt de bouw van een nieuwe PTAeenheid (PTA4) met een nominale capaciteit van ton per jaar voorzien. Het op te stellen MER kadert dan ook in de vergunningsaanvraag voor de bouw en exploitatie van de bijkomende tereftaalzuurproductie-eenheid. Op basis van artikel 3, 30 van het Besluit van de Vlaamse Regering houdende organisatie van de milieueffectenbeoordeling van bepaalde categorieën hinderlijke inrichtingen van 23 maart 1989, gewijzigd door het Besluit van 10 maart 1998, zijn geïntegreerde chemische installaties bestaande uit twee of meer functioneel met elkaar verbonden chemische of fysische proceseenheden op industriële schaal, die gesitueerd zijn in eenzelfde geografische locatie en installaties voor de productie of de behandeling van organische chemicaliën met een productiecapaciteit van ton per jaar of meer, onderhavig aan de MER-plicht. De initiatiefnemer van het project is BP Chembel BV, Amocolaan 2, 2440 Geel. Het kennisgevingsdossier is door de cel MER van de afdeling Milieu- en Natuurbeleid volledig verklaard op 8 juli Zowel in de gemeente Geel als in de gemeente Laakdal werd een openbaar onderzoek georganiseerd. De ter inzage legging voor het publiek liep van 25 juli 2003 tot en met 23 augustus 2003 bij de milieudienst van de gemeente Laakdal op het gemeentehuis. De bekendmaking gebeurde door aanplakking in het gemeentehuis en door publicatie in twee kranten. In de gemeente Geel liep het openbaar onderzoek van 30 juli 2003 tot 29 augustus Er werd niet verder gespecificeerd hoe de gemeente Geel dit openbaar onderzoek organiseerde. Parallel hieraan werden de adviezen gevraagd bij de administraties en openbare besturen. Onderhavige richtlijnen zijn opgesteld door de cel MER en hebben betrekking op de inhoudsafbakening van het MER. De ontvangen inspraakreactie en adviezen werden hierin meegenomen. (zie bijlagen) 2. Vorm en presentatie De cel MER vraagt met betrekking tot de vorm en presentatie rekening te houden met volgende aanbevelingen: Gebruik recent kaartmateriaal voorzien van een duidelijke bronvermelding, schaalaanduiding en legende. Het kaartmateriaal wordt bij voorkeur in kleur voorzien. Neem achtergrondinformatie op in de bijlagen. Vermeld eenheden bij weergegeven getallen (vb. tabel p. 29)

3 3. Doelstelling, verantwoording en besluitvorming Art ,1, a en b De verantwoording in de kennisgeving toegelicht geeft op voldoende wijze aan dat de vraag naar tereftaalzuur de voorbije tien jaar sterk gestegen is. Hierbij is voornamelijk de sterk groeiende vraag naar PET-flessen verantwoordelijk voor de grotere vraag naar PTA. 4. Voorgenomen project en alternatieven Art , 1, c, d en e Het voorgenomen project betreft de bouw en exploitatie van een vierde productie-eenheid voor tereftaalzuur. In het kennisgevingsdossier wordt de nieuw te bouwen installatie PTA4 reeds uitgebreid beschreven. De beschrijving van het reactieproces is vergezeld van een reeks duidelijke figuren wat de leesbaarheid ten zeerste bevordert. Aan de beschrijving van de PTA4-eenheid dient echter nog een stroomschema toegevoegd te worden met inkomende grondstoffen en de emissies naar alle milieucompartimenten evenals de uiteindelijke producten. De beschrijving van de overige processen is eerder summier. Slechts in combinatie met de tekst van het MER uit 2001 (MER/CAH/01/464) kan het productieproces ten volle begrepen worden Voor de beschrijving van de bestaande eenheden kan dan ook verwezen worden naar eerder uitgevoerde MER s. Indien de uitbreidng met de PTA4-eenheid ook impact zal hebben op de productie van andere bestaande installaties dienen deze installaties ook uitvoerig beschreven te worden. In het kennisgevingsdossier zijn twee mogelijke locaties op de site te Geel naar voor geschoven (ten oosten van de PX-eenheid en ten westen en noorden van de PTA3-eenheid) en wordt tevens de afweging gemaakt waarom uiteindelijk voor de locatie gekozen wordt. De gemaakte afweging zal in het MER echter nog verder uitgewerkt worden en tevens zal onderzocht worden wat het effect is op het omliggende milieu wanneer PTA4 installatie zou gebouwd worden ten oosten van PX-eenheid. Meer in het bijzonder voor de disciplines geluid en Monumenten en Landschappen zal uitgebreid nagegaan worden in welke mate en zin de milieu-impact beïnvloed wordt bij de beide locaties. In het kennisgevingsdossier is op voldoende wijze onderbouwd waarom geen uitvoeringsalternatieven kunnen onderzocht worden. In het kennisgevingsdossier is opgenomen dat een aantal gegevens over de processen confidentieel zijn. Deze gegevens of processen hebben echter geen relevantie voor het hier voorgesteld project en dienen dus niet meer vermeld te worden in het MER. 5. Juridische en beleidsmatige context Art , f Op basis van een volledige opsomming van de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden Zal het MER nauwkeurig onderzoeken in hoeverre dit uitgebreide kader relevant is voor het beschreven project en zal met name ook aangeven of de voorwaarde onderzoekssturend dan

4 wel procedurebepalend is of een combinatie van beide inhoudt. Binnen de verschillende disciplines zal het juridisch en beleidsmatig kader gebruikt worden als toetsingskader om een beoordeling te geven aan de effecten In het kennisgevingsdossier wordt kort aangehaald dat geen grensoverschrijdende effecten te verwachten vallen. In het MER dient dit echter uitvoerig behandeld en gemotiveerd te worden. Het MER zal de juridische en beleidsmatige randvoorwaarden in functie van het verder uitbouwen van het natuurgebied Geel-Stelen ten westen van het bedrijfsterrein verder uitwerken. Ook de invloed van de geplande activiteit op de omliggende VEN-gebieden zal uitgebreider beschreven worden in het MER. Tevens zal aangegeven worden op welke afstand de VEN gebieden zich bevinden tov het bedrijfsterrein. De eventueel te verwachten milieueffecten op de VEN-gebieden alsook de omvang ervan dienen aangegeven te worden. 6. Bestaande toestand en milieueffecten 6.1. Bestaande toestand en ontwikkelingsscenario s Art ,1, 1, g Als referentiesituatie moet het gebied met de omgeving worden beschreven zoals het in de huidige toestand bestaat. Per discipline moet aangegeven worden welke de huidige milieuwaarden en milieukwaliteiten zijn. Deze referentiesituatie moet verder aangevuld worden met de beslissingen die worden verwacht uitgevoerd te zijn vooraleer het voorliggende project zal aanvangen. Bij de beschrijving van de referentietoestand kan gebruik gemaakt worden van eerder uitgevoerde onderzoeken indien deze nog relevant zijn. Wel dient de gebruikte meet- of onderzoeksmethode gespecificeerd te worden. Bij gebruik van bestaande studies en documenten dienen deze opgenomen te worden in de referentielijst. Richtlijnenboek MER deel 2 geeft verdere aanbevelingen met betrekking tot het gebruik van deze begrippen en de invulling ervan. De kennisgeving geeft een voldoende beschrijving per discipline van de wijze waarop de referentiesituatie zal worden beschreven en welke bestaande gegevens daarvoor zullen gebruikt worden en waar in het raam van het MER bijkomende inventaris noodzakelijk is. Tijdens het opstellen van het MER dient gebruik gemaakt te worden van de disciplinespecifieke delen van het Richtlijnenboek m.e.r. meer bepaald de hoofdstukken met betrekking tot (bronnen van) Basisinformatie, (afbakening van het) Studiegebied en (analyse van de) Referentiesituatie.

5 6.2. Milieueffecten en milderende maatregelen art ,2, a, b, c De kennisgeving geeft een voldoende beschrijving per discipline van de wijze waarop de effecten zullen worden onderzocht en beoordeeld en geeft aan dat in functie van het effectenonderzoek milderende maatregelen zullen worden voorgesteld en uitgewerkt. Aanvullend kan hierbij nog aangegeven worden dat: *met betrekking tot bodem: In het MER dient onderzocht te worden wat de mogelijke gevolgen zijn van de uit te voeren bemalingen tijdens de constructiefase. Het rapport moet aangeven met welk debiet er zal bemaald worden en wat hiervan de invloedsstraal zal zijn. Verder moet aangegeven worden welke verontreinigingen zich binnen het invloedsgebied situeren en hoe deze kunnen beïnvloed worden door de bemalingen tijdens de constructiefase. *met betrekking tot water: Het kennigevingsdossier geeft niet aan welke parameters in het rapport zullen onderzocht worden. De impact van de hierna vermelde parameters in het effluent op het oppervlaktewater (de Grote Nete) moet onderzocht worden: debiet, temperatuur, ph, zwevende stoffen, BZV, CZV, TOC, chloriden, sulfaten, totaal P, totaal N, bromide, fenolen en derivaten, EOX, monocyclische aromaten, polycyclische aromaten, PE-extraheerbaar, CCl4-extraheerbaar, totaal detergenten, totaal antimoon, totaal kobalt, totaal arseen, totaal chroom, opgelost ijzer, totaal koper, totaal lood, opgelost mangaan, totaal molybdeen, totaal nikkel, totaal seleen, totaal tin, totaal titaan, totaal zink, cerium en zirkonium. Deze parameters dienen zowel in de referentiesituatie (minimale, maximale en gemiddelde waarden) als in de geplande situatie behandeld te worden. In het MER zal aangegeven worden met welk percentage de kobaltvracht afkomstig van andere eenheden (PIA, PTA2 en PTA3) die eveneens op deze herwinningseenheid zal aangesloten worden, zal gereduceerd worden. Verder dient ook de toekomstige totale kobaltvracht (dus inclusief de kobaltvracht van PTA4) aangegeven te worden en vergeleken worden met de huidige kobaltvracht in het effluent. In het kennisgevingsdossier wordt de reductie van de kobaltvracht procentueel weergegeven. In het MER dient deze kobaltvracht echter ook weergegeven te worden in absolute cijfers. Deze cijfers dienen vervolgens vergeleken te worden met de geldende normen en kwaliteitsdoelstellingen. Algemeen dient onderzocht te worden hoe de invloed van het geloosde effluent op de fauna en flora van de ontvangende waterloop kan verminderd worden. *met betrekking tot lucht: Het kennisgevingsdossier geeft aan dat de emissietoename door de PTA4-eenheid tov de referentietoestand zal weergegeven worden. In het MER dient echter ook de totale emissie van het volledige bedrijf opgenomen te zijn. Hierbij wordt rekening gehouden met en onderscheid gemaakt tussen geleide emissies en diffuse emissies. Volgende componenten zullen belicht worden: NO x, CO, SO x, stof, benzeen, tolueen, xyleen, azijnzuur,

6 methylacetaat, methylbromide, methanol, methylformiaat, ethylbenzeen, propyleen, ethyleen, methaan en hexaan. Er zal ook een evolutie van de emissies (vanaf 1995) weergegeven worden. Deze wordt getoetst aan de reductiedoelstellingen. Verder dient ook een evaluatie van de bijdrage tot de totale immissieconcentratie in de omgeving gemaakt te worden. Het kennisgevingsdossier geeft goed aan welke criteria gehanteerd worden om te bepalen welke de relevante componenten zijn waarvoor de immissies moeten behandeld worden. Bij deze evaluatie dient gebruik gemaakt te worden van de geldende normen en kwaliteitsdoelstellingen van luchtverontreiniging Hierbij dient zowel op Vlaams als Europees niveau de nodige wetgeving weergegeven te worden en moeten eveneens buitenlandse richtwaarden en streefwaarden vergeleken worden (Nederland en Duitsland). Bij de weergave van de gemeten immissieconcentraties moet ook aangegeven worden waar de meetpunten gesitueerd zijn tov het bedrijf. In het MER zal ook onderzocht worden welke geurveroorzakende stoffen in de bekkens van het afvalwaterzuiveringsstation terecht komen of gevormd worden. Tevens zal aangegeven worden of er een toename verwacht wordt van dergelijke stoffen door de PTA4-eenheid en welke maatregelen kunnen getroffen worden om deze eventuele geurhinder te verhinderen of te beperken.het kennisgevingsdossier stelt dat voor azijnzuur de berekende immissieconcetraties mogelijk aanleiding geven tot geurhinder. In het MER dienen de berekende immissieconcentraties opgenomen te worden, evenals de geurdrempel voor azijnzuur. Verder dienen ook milderende maatregelen voorgesteld te worden. *met betrekking tot geluid: Ter bepaling van de referentiesituatie zullen er geen specifieke metingen uitgevoerd worden. Er zal gesteund worden op de beschikbare studies (zie tabel kennisgeving). De geluidskaart, opgesteld in 2002, zal gebruikt worden. Deze geluidskaart werd opgemaakt op basis van metingen na de eerste saneringsronde. Het opgelegde saneringsplan loopt tot De concrete maatregelen zijn nog maar gekend voor 2003 en Deze zullen in het MER verwerkt worden. De VDI-norm 2714 zal worden gebruikt voor de overdrachtsberekeningen, om de vergelijking met historische berekningen mogelijk te maken. De berekeningen zullen uitgevoerd wordne in het software-pakket 'IMMI'. Voor de evaluatie zal het specifiek geluid van de PTA4-eenheid vergeleken worden met de voorwaarden van Vlarem II die van toepassing zijn voor neiuwe inrichtingen. De berekende geluidsimpact van BP Chembell in zijn geheel (na uitbreiding met PTA4) zal worden uitgerekend voor de verschillende referentiepunten. * Met betrekking tot monumenten en landschappen: Aanvullend kan hierbij nog aangegeven worden dat met betrekking tot Monumenten en Landschappen wordt gevraagd in het MER een figuur op te nemen met vanuit elke windrichting een aanzicht voor en na de bouw van de PTA4-eenheid. *met betrekking tot mens: Het kennisgevingsdossier vermeldt dat er in mei 2001 een hybridisering van de koeltoren van de PTA3-eenheid werd doorgevoerd, waardoor de omvang van de zichtbare pluim met ongeveer 30% zou verminderen. Deze theorie zou nog aan de praktijk getoetst worden.

7 Door de capaciteitsuitbreiding van de PTA3-eenheid, waarvoor in 2001 een vergunning werd verkregen, is deze reductie van de pluimomvang echter teniet gedaan. In het MER dient dan ook opgenomen te worden welke maatregelen zullen genomen worden om de pluim te reduceren en met welk percentage de pluim hierdoor zal verminderen. In het kennisgevingsdossier (p. 38) wordt vermeld dat voor de aanvoer van de belangrijkste grondstoffen over de weg 1949 tankwagens gebruikt werden. Voor de aanvoer van de belangrijkste grondstoffen voor de PTA4-eenheid worden 2846 tankwagens per jaar verwacht (bij een nominale capaciteit van ton/jaar). Voor de afvoer van producten zijn respectievelijk en vrachtwagenbewegingen nodig. Het MER dient na te gaan wat de invloed hiervan is op de omwonenden en dient grondig te onderzoeken in welke mate het transport via tankwagens kan vervangen worden door andere transportmiddelen (spoorwagons, pijpleiding, schepen, ) Indien mogelijk dienen hiervoor eveneens milderende maatregelen voorgesteld te worden. Een voorstel voor opvolging na het nemen van maatregelen en een communicatieplan dient opgenomen te worden Vergelijking van de alternatieven art ,2, e Er zijn geen reële alternatieven die in dit MER verder onderzocht zullen worden. Wel dienen met betrekking tot de disciplines geluid en monumenten en landschappen de beide locatiealternatieven verder uitgewerkt te worden en moet uitgebreid gemotiveerd worden waarom voor de uiteindelijke plaatsing gekozen wordt. 7. Leemten in de kennis art ,4 Het MER dient opgave te doen van de leemten in kennis die tijdens het uitvoeren van het onderzoek werden vastgesteld. Deze leemten kunnen opgedeeld worden naar aard van de leemte waarbij dan onderscheid dient gemaakt tussen leemten m.b.t. project, m.b.t. inventaris en aangaande methode en inzicht. Het MER zal eveneens aangeven hoe met deze leemten is omgegaan en hoe zij kunnen doorspelen naar de besluitvorming. 8. Monitoring en evaluatie art ,2, d In het MER zal per discipline aangegeven worden of er eventueel opvolgingsmaatregelen voor te stellen zijn, bijvoorbeeld vanuit de milieuvergunningsreglementering. 9. Integratie en eindsynthese art ,2, e

8 In een afzonderlijk deel zal het rapport een disciplineoverschrijdende, leesbare samenvatting geven over de verwachte gevolgen voor het milieu en hoe en in welke mate de voorgestelde maatregelen deze kunnen milderen. 10. Tewerkstelling, investering en gebruikte materialen art ,3 In dit hoofdstuk geeft het rapport aan welke de verwachte tewerkstellings- en investeringseffecten zijn van de voorgenomen activiteit. De aspecten van ketenbeheer kunnen hierin verder aan bod komen met opgave van de aanvoerlijnen en van de afzetmogelijkheden. 11. Niet-technische samenvatting art ,5 De niet-technische samenvatting vormt een afzonderlijk leesbaar deel van het rapport dat de essentie van de overige delen beknopt weergeeft. De tekst moet zodanig geschreven zijn dat zij begrijpelijk is voor een gemiddelde lezer. Figuren, kaarten of tekeningen dienen ter ondersteuning van de tekst in deze samenvatting te zijn opgenomen. Tenslotte wordt aanbevolen tijdens het opstellen van het rapport contact te houden met de Cel Mer en met de overige instanties, in het bijzonder in functie van de verwerking in het MER van hun adviezen.

9 Bijlagen Bijlage 1: Bekendmaking en terinzagelegging gemeente Bijlage 2: Lijst van inspraakreacties geen Bijlage 3: Lijst van reacties administraties, overheidsinstellingen en openbare besturen - Gemeente Geel - Gemeente Laakdal - VMM, buitendienst Mechelen - VMM, Erembodegem (Aalst) - AMINAL, AMV Antwerpen - Administratie Gezondheidszorg, Afdeling Preventieve en Sociale Gezondheidszorg, Gezondheidsinspectie - Provincie Antwerpen, dienst Milieuverguningen De volgende instanties hebben laten weten geen opmerkingen te hebben op de inhoudsafbakening en methodologie: AROHM, afdeling ROHM Antwerpen, Cel Monumenten en Landschappen AMINAL, Afdeling Bos en Groen AMINAL, Afdeling Milieu- en Natuurbeleid, sectie Lucht De volgende instanties hebben geen opmerkingen gegeven: AMINAL, Afdeling Land, Alhambra-gebouw, E. Jacqmainlaan 20, bus 6, 1000 Brussel AMINAL, Afdeling Water, Copernicusgebouw, Copernicuslaan 1 bus 2, 2018 Antwerpen AMINAL, Afdeling Natuur, Copernicusgebouw, Copernicuslaan 1 bus 7, 2018 Antwerpen AROHM, Afdeling ROHM Antwerpen, Cel Ruimtelijke Ordening, Copernicusgebouw, Copernicuslaan 1 bus 9, 2018 Antwerpen Vlaams Administratief Centrum, Copernicuslaan 1, 2018 Antwerpen OVAM, Stationsstraat 110, 2800 Mechelen