FUNCTIEMIX: vervolgstappen Een nadere invulling om te komen tot volledige invoering van de functiemix. Boven alles staat kwaliteit als criterium! Criteria bij invoering functiemix schoolvereniging Rehoboth. Vastgestelde landelijke criteria n.a.v. functiebeschrijving leerkracht LB. 1. HBO+ werk- en denkniveau door: - Opleiding HBO-niveau - Aanvullende relevante cursussen - Masterclasses - HBO-masters - Ervaring - Eerder verworven competenties 2. Medeverantwoordelijkheid dragen voor de ontwikkeling, het uitdragen en verdedigen van onderwijskundig beleid 3. Het signaleren en analyseren van behoefte tot vernieuwing van het onderwijs en hiervoor concepten aanleveren. 4. Minimaal 50% lesgevende taak met groepsverantwoordelijkheid. Aanvullende criteria op verenigingsniveau: Bij de beoordeling op alle onderdelen minimaal voldoende tot goed scoren met een aanscherping op de onderdelen (minmaal ruim voldoende tot goed) Bewijslast voor het voldoen aan de functie-eisen liggen bij de leerkracht aan de hand van: - Portfolio/ bekwaamheidsdossier - Beoordelingen - Verslagen van vergaderingen - Werkstukken/beleidsnotities - Aantoonbaar ontwikkelingen hebben geïnitieerd - Referenties of assessment / EVC-onderzoek (losse optie). Voor de praktijk betekent dit: HBO+ -opleiding Recente scholing Anderszins opgedane actuele kennis (bijv. deelname aan netwerken) Theoretische kennis, abstract denkvermogen Strategisch kunnen denken Ruime kennis op het eigen specialisme(bijv. onderwijsachterstanden; zorg; rekenen en taal) Visie op onderwijs, het onderwijsconcept van de school Heeft door studie of ervaring een bredere kijk op primair onderwijs dan alleen de eigen school. Vertaald naar een toetsingskader op grond van competenties geeft dit de volgende taakverzwarende elementen tussen LA en LB. Dit toetsingskader is tot stand gekomen door een vertaling van de taakverzwarende elementen in de functiebeschrijving voor leraren LB basisonderwijs en de concrete invulling die daaraan is gegeven door deelnemers aan studiedagen van diverse stichtingen en verenigingen in het primair onderwijs. (overgenomen van PCO Gelderse Vallei). Deze functie-eisen zijn vertaald naar het meest toegepaste competentiemodel, die van de SBL vanuit de wet BIO.
Toetsingskader bij benoeming leraren LB basisonderwijs. 1.1 Basiseis De leerkracht LB dient in ieder geval in hoge mate te voldoen aan de zeven competenties (SBL) van de leerkracht PO (LA-schaal). 1.2 Aanvullend: Vertaling van taakverzwarende elementen naar extra competenties (naar de 7 in het SBL). 1. Interpersoonlijk competent - Kan inspelen op de leefwereld van meer dan twee leeftijdsgroepen en/ of begeleidt leerlingen met complexe ontwikkelingsproblemen. 2. Pedagogische competent - Pedagogisch competent op een hoog niveau - Breed inzetbaar in minimaal twee bouwen (onder, midden, boven) 3. Vakinhoudelijk en didactisch competent - Diepgaande kennis op een specifieke deskundigheid - HBO+ werk- en denkniveau door: relevante cursussen masterclasses HBO-masters Ervaring Theoretische kennis, abstract denkvermogen Actuele kennis - Ambitieus op inhoud - Bereid en in staat om verantwoordelijkheid te nemen voor ontwikkeling van een deel van het onderwijskundig beleid van de school - Heeft zicht op de didactische lijnen en de doorlopende leerlijn in de school - Heeft kennis van het schoolconcept - Beheerst vakinhoudelijke en didactische kennis en vaardigheden op een hoog niveau en fungeert als vraagbaak en voorbeeld voor anderen - Kan een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van het curriculum en de afstemming van de onderwijsactiviteiten op schoolniveau - Kan een bijdrage leveren aan de implementatie van substantële vernieuwingen en aan de ontwikkeling van het leerprogramma binnen de school. 4. Organisatorisch competent - Inzicht in de organisatie en werkwijze van de eigen school - Inzicht in en kennis van de organisatie en de mogelijkheden van hulpverleningsinstanties - Heeft een goed timemanagement 5. Competent in het samenwerken met collega s - Neemt in overleg met de schoolleiding initiatieven die structureel bijdragen aan de samenwerking binnen de onderwijsinstelling - Geeft sturing aan bouwoverleg en draagt daar verantwoording voor (bouwcoördinatoren) - Vaardigheid in het overdragen van kennis en vaardigheden en het begeleiden van (startende) leraren (werkbegeleider stagecoördinator) - Een gedreven, enthousiasmerende werkhouding - Goede contactuele en sociale vaardigheden
- Collegiaal en gericht op samenwerking - Goede mondelinge en schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid - Wordt vertrouwd in de persoonlijke relatie 6. Competent in het samenwerken met de omgeving - Neemt in overleg met de schoolleiding initiatieven die structureel bijdragen aan de samenwerking met partijen buiten de onderwijsinstelling - Is in staat de school naar buiten te vertegenwoordigen in contacten met externe instanties en specialisten - Initieert structurele contacten die bijdragen aan de ontwikkeling van leerlingen en komt in die contacten tot een effectieve informatie uitwisseling en afstemming - Kan het schoolconcept goed uitdragen en verdedigen 7. Competent in reflectie en persoonlijke ontwikkeling - Kan reflecteren op eigen handelen - Herkent ontwikkelingen in maatschappij en onderwijs - Houdt methodische ontwikkelingen bij - Denkt na over eigen ervaringen en ontwikkelingen in de onderwijsbehoeften en komt op basis daarvan tot (voorstellen voor) vernieuwing - Kan feedback geven en ontvangen - Is in staat om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor de eigen persoonlijke en inhoudelijke ontwikkeling. Sollicitatieprocedure en benoemingsadviescommissie (BAC): Leraren die in aanmerking willen komen voor een functie in LB kunnen solliciteren op door de werkgever opengestelde vacatures. Hiermee wordt voorkomen dat er een situatie wordt gecreëerd waarin (enkel) de directeur op basis van zijn oordeel onderscheid moet maken tussen kandidaten en de hieraan verbonden rechtspositionele gevolgen (namelijk benoeming/ aanstelling in een functie met een hoger salaris). Het is zeer lastig om een dergelijke beslissing te nemen op basis van objectieve criteria. Legitimatie van een dergelijke beslissing en het draagvlak daarvoor in de school zijn bij enkelvoudige beoordeling (door de directeur) eventuele struikelblokken. Als vereniging willen we dit transparant hebben waarbij er een legalisatie op verenigingsniveau plaatsvindt. Om dit te realiseren zal er in de sollicitatieprocedure een benoemingsadviescommissie moeten zijn die zo objectief mogelijk kan functioneren. Voorstel: De BAC bestaat uit een bovenschoolse commissie (Algemene directie) die op schoolniveau wordt aangevuld met de schoolcommissie (directeur en een MT-lid en MR-lid-ouder) Voordeel: Objectiviteit van de beoordeling zal groter zijn en Weging van de functie-eisen zal op de verschillende scholen op een vergelijkbare wijze plaatsvinden. Een leerkracht benoemd in de LB-schaal is op grond van zijn/haar specialisatie inzetbaar op verenigingsniveau. Dat sluit ook aan binnen het werkgelegenheidsbeleid.
Eerste stappen bij de invulling van de functiemix en de mogelijke vacatures Creëren van passende vacatures Binnen de schoolvereniging voldoen we door de aanwezigheid van reeds benoemde bouwcoördinatoren en IB-ers in de LB-schaal voor de cursusjaren 2010-2011 en 2011-2012 (bijna) aan de gestelde doelen vanuit het ministerie. Voor beide groepen personeelsleden geldt wel dat ze naast hun functie ook een lesgevende, groepsverantwoording dragende invulling moeten hebben die minimaal 50% van hun tijd is. Bij de combinatiefunctie BC-IB zal deze (vrijwel) niet aanwezig zijn en zal er mogelijk alsnog vacatureruimte opengesteld (moeten) worden voor de LB-schaal. De exacte percentages leerkrachten LB op school- en bestuursniveau moeten nog worden berekend. Dit op basis van de teldatum 1 oktober (elk jaar!). Er zijn rekeninstrumenten die daarvoor gebruikt kunnen worden. Bij eigen berekeningen worden nu al twee dingen duidelijk: - De eerste paar jaren ontstaat slechts een (zeer) beperkte vacatureruimte op de scholen. Dit ook door de reeds aanwezige LB-ers. - Het verschil tussen het aantal LB-functies op schoolniveau en bestuursniveau is veel groter dan 10%. De eerste jaren wordt de ruimte op bestuursniveau benut om goede, passende vacatures voor leraar LB te realiseren. De omvang daarvan zal per school verschillen door de grootte en de betrekkingsomvang van de eerste kandidaten. Openstellen vacatures op schoolniveau of bestuursniveau Schoolvereniging Rehoboth kiest er voor om de eerste jaren (2010-2011 en 2011-2012) de LB zoveel mogelijk in te vullen met mensen van de school waar vacatures ontstaan. Daarna zullen de LBvacatures bestuursbreed worden opengesteld. Uitzondering: Wanneer en (nog) geen geschikte kandidaten zijn op de school waar de vacature ontstaat. Tijdelijke aanstelling Het is de bedoeling dat een duidelijke set functie-eisen, een goed werkende gesprekkencyclus en een zorgvuldige sollicitatieprocedure leiden tot een succesvolle invulling van de LB-functies. Voor sommige leerkrachten zal het definitieve karakter van zo n benoeming een drempel betekenen. Ook directeuren kunnen eerst een tijdelijke periode adviseren. In artikel 5.4, eerste en tweede lid van de CAO PO is bepaald dat een bestuur, anders dan bij andere functies met functies in het kader van de functiemix niet kan en mag experimenteren. Wel geeft de CAO PO de mogelijkheid om met de betrokken medewerker af te spreken dat de LBtaak in eerste instantie een tijdelijk karakter heeft (max. 1 jaar). Deze mogelijkheid is opgenomen in artikel 5.1, tweede lid van de CAO PO. Na afloop van deze proefperiode kan de benoeming/ aanstelling in LB definitief worden. (Dit gebeurt zo al bij de benoeming van bouwcoördinatoren). Functioneren in de LB-functie Hoe zorgvuldig de benoemingsprocedure ook is geweest, het kan altijd voorkomen dat een leraar LB niet (meer) functioneert in zijn functie. Er zijn dan twee mogelijkheden: - vrijwillig terugtreden en wordt weer in een LA-functie benoemd of - ontslag uit de LB-functie en opnieuw aangesteld in een LA-functie bij het bestuur Toepasselijke CAO-bepalingen zijn: artikel 5.1 lid 2: geen andere functie dan na voorafgaand ontslag; artikel 6.2 lid 1: vaststelling salaris niet hoger dan het hoogste salaris in schaal LA
Het is mogelijk dat er bij het terugtreden in de oude LA-functie eigenlijk geen plaats is in de formatie voor een leraar LA. Ontslag is in een dergelijk geval technisch mogelijk maar is in strijd met goed werkgeverschap (werkgelegenheidsbeleid). De betrokken leerkracht functioneerde voor de LBbenoeming ten slotte goed tot uitstekend in de vorige functie. De bepalingen in het reglement Participatiefonds zullen er over het algemeen toe leiden dat de wachtgeldkosten voor rekening van het schoolbestuur komen. Er zijn in dat geval twee mogelijkheden: - de medewerker wordt in een LA-functie op een andere school van het bestuur benoemd of - de eigen functie wordt ontdaan van LB-taken en gaat weer aan de slag als leraar LA. Bij een eerstvolgende gelegenheid wordt dan een andere leerkracht in de LB-functie benoemd. Ambulante tijd Iedere school in Nederland heeft te maken met allerlei ontwikkelingen die vragen om een verbeterde expertise in de school op allerlei terreinen: de resultaten voor taal en rekenen, rugzakleerlingen, passend onderwijs et cetera. Zie hiervoor onder andere de Kwaliteitsagenda Primair Onderwijs van staatssecretaris Dijksma. Iedereen die werkzaam is in de school, werkt er aan om op een zo goed mogelijke manier uitwerking te geven aan deze eisen die aan de scholen worden gesteld. Doordat schoolbesturen aan leraren LB bao hogere eisen stellen dan aan leraren LA bao, zal bij de taaktoedeling wel rekening worden gehouden met het niveau van de werkzaamheden. Het is echter niet zo dat het aantal taken groter wordt. Er wordt een andere verdeling van taken over de leraren gemaakt. En zelfs dat is de vraag: als het goed is, kijken directeuren nu al wie het best geschikt is om bepaalde taken uit te voeren. Kortom de functiemix gaat over een andere verdeling van taken en wellicht een betere uitvoering daarvan. Er komen niet opeens nieuwe taken bij! Bij het opstellen van de functie-eisen werd duidelijk dat bij een leraar LB bao allereerst hoge eisen worden gesteld aan zijn/haar functioneren als leraar LA bao en aan zijn/haar vaardigheid om zijn specifieke kennis te delen met zijn collega s. Daarnaast zal de leraar LB bao een aantal bij die functie behorende taken moeten waarmaken binnen de normjaartaak. Hieronder volgt een aantal mogelijkheden met betrekking tot de inzet en werkwijze van leraren LB bao: - het benutten van zijn specifieke expertise bij de voorbereiding van de lessen, die hierdoor een hoger niveau krijgen; - het zelf schrijven van complexe handelingsplannen voor leerlingen met een behoefte aan extra ondersteuning op het eigen expertiseterrein; - het volop benutten van de beschikbare uren voor deskundigheidsbevordering ten behoeve van het verdiepen van de kennis op de eigen expertise; - het verzorgen van presentaties op studiedagen en tijdens bouw- en teamvergaderingen; - het beschikbaar hebben van een aantal uren per jaar om als vraagbaak te functioneren voor collega s en om deel te nemen aan werkgroepen voor onderwijsontwikkeling; - het op schoolniveau tijdelijk inzetten van ambulante tijd voor de uitvoering van bepaalde projecten; - het op bestuursniveau tijdelijk inzetten van ambulante tijd voor projecten op bestuursniveau; - het opzetten van bestuursbrede werkgroepen op de specifieke deskundigheidsterreinen zoals zorg, taal en rekenen; - etcetera. Centraal staat de vraag hoe het lerend vermogen in de school kan worden vormgegeven en welke rol hierbij is weggelegd voor leraren LB. Werkenderwijs zal blijken of het mogelijk is om de leraren LB bao tot hun recht te laten komen, waardoor duidelijk wordt wat hun meerwaarde voor de school is.