Techniek en mobilities paradigma vullen elkaar duurzaam aan



Vergelijkbare documenten
LVMB-thematafel Stedelijk Verkeersmanagement

SMART MOBILITY: INNOVATIES IN STEDELIJKE MOBILITEIT. ir. Bart Vuijk

NKL Seminar Ecomobiel. Kennisdeling Wat levert het op?

Dierenbegeleider en het werkterrein van het dier. Opbouw presentatie. Wat hebben we? (1) Voorstelling Anton Vos

NKL Seminar Ecomobiel. Kennisdeling Wat levert het op?

KIVI NIRIA jaarcongres Sustainable Mobility. 6 november 2013 Eindhoven. Robert Coffeng Adviesgroepmanager Mobiliteit Oranjewoud

Overtuigend en Ontspannen Presenteren

Overtuigend en Ontspannen Presenteren

Afstudeer Atelier: BrabantStad Begin Colloquium. Teun Lavrijssen

Ontwerpen van een telemedicine systeem Deelsessie: W304

Gedragsonderzoek als hulp bij het wegbeheer

MASTERCLASS AGILE MANAGEMENT

Inhoud. Duurzaamheidsanalyse. Hoe. Voorbeelden Oefenen. Hoe groen is groen? Duurzaamheidsanalyse. Belang voor duurzame ontwikkeling

Workshop: Communicatieprocessen en de Nationale Omgevingsvisie (NOVI)

Mondelinge presentatie of poster

BusVision. Is Nederland klaar voor elektrisch busvervoer? Nico van Egmond 15 april 2014

Iedereen overal en altijd laden

Overzicht. Introductie. Warming-up Intermezzo: Een kleine geschiedenis Cooling-down. Iwan Wopereis. 4CID Symposium 2017, Nijmegen 21 april 2017

NIEUWE WERKEN VRAAGT NIEUWE CONTROLLER EEN VERANDERENDE ROL? Casepresentatie jaarcongres controlling / de 9+ controller

Hoe realiseer je een Smart City?

ITS EN VERKEERSVEILIGHEID Ei van Columbus of Zwaard van Damocles? 21 april 2016

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

het mobiliteitsbudget en cash for car

[STUDIEHANDLEIDING PROJECTMANAGEMENT]

c l e u r e n _ m e r k e n RUIMTELIJKE PLANNING EN ARCHITECTUUR

Workshop Samenwerken en Leiderschap

SURFacademy Toets Tweedaagse DIGITAAL TOETSEN, GA ER MAAR AAN STAAN!

TRENDSPORTAL SLIMME MOBILITEIT VOOR MORGEN. Peter van Wijlick 31 oktober 2017 Gemeente Bergen

Wil je de veerkrachtoefening ontvangen? Mail naar

Gevestigde belangen in energie en transport innovaties. Prof. dr. Marko Hekkert

ICT in Digi-Taal Presentatie titel

Succesvol samenwerken in de Regio Eindhoven. Plaats voor een heading

LEERACTIVITEIT Elevator Pitch Ent-teach Module 4 Financieel management

Docentendag HOG Bouw en Ruimte

Hoogwaardig OV-betalen voor aantrekkelijker OV door reiziger centraal

Leiders op koers. Een programma voor klinisch psychologen, Gz-psychologen binnen leidinggevende functies en psychiaters.

WORKSHOP LOOPBAAN OP PEIL OUTLINE (60 MIN)

Inkoopsucces door beleidssucces: inkoopleiderschap Ondernemende inkooprol broodnodig!

KIVI NIRIA jaarcongres

Where innovation starts. Vakken eerste jaar Psychology & Technology

Duurzaamheidsanalyse, Hoe groen is groen?

BSc Tourism. René van der Duim en Martijn van Santen


Evaluatie Kennissessie met en bij Philips Healthcare 25 november 2014

Leveranciersbijdrage voor realisatie zorgdoelstellingen Ondernemende inkooprol broodnodig!

Samenvatting. Interactie Informatiewaarde Werkrelevantie Totale waardering 8,5 8,4 8,9 8,6

Een eenvoudig, robuust en duurzaam spoorsysteem. Jan Koning, 6 november 2013, KIVI NIRIA Jaarcongres, TU Eindhoven

Activiteitenpatronen en ruimte: verkennend onderzoek in de Utrecht- Hilversum-Amersfoort regio

Beleving en waardering van infra en gebied

DOOR-ZIEN EN ANTICIPEREN VOOR ADVOCATEN Non-verbale strategie analyse Vaardigheidstraining

CONCEPT MEMO. Opening Start met Actualiteitenrondje

BSc Tourism. De volgende presentatie start hier om 9:30 uur

3TU Virtuele Collegezaal

Opzet werksessies Energiebesparing in de Zorg

Mobiliteit en het MINA-plan 4. Axel Verachtert Planningsgroep MINA-plan

Hapklare brokken voor een leven lang leren

No Risk No Glory? k(no)w risks, k(no)w FUN, k(no)w opportunities, k(no)w future!

Postzegel. niet nodig. Antwoordnummer Universiteit van Tilburg WB Tilburg. Telos

Voorlichting en studiekeuze

Kritisch Realisme: de basics

Hogeschool Utrecht Lectoraat Crossmediale communicatie in het @reintjanrenes

ROUNDTABLE Sustainability in Career and Care

Whitepaper Hybride Cloud Met z n allen naar de cloud.

KENT U DE KROON OP HET WERKPRIJS?

Avondseminar. Making Testing Matter Simulatie en Model-Based Testen. Nspyre nodigt u uit voor het Technology Seminar:

Nieuwe didactiek vwo 2 en 3 Connect College: resultaten van een onderzoek. Prof. dr. Perry den Brok

Vragenlijst deelnemers Vlaams Lerend Netwerk STEM SO

Hoogeveen Bereikbaar. Presentatie informerende deel. Gemeenteraad (17 april 2008)

18.00 Veroniqué Swinkels (BBK/DVS) en Natascha Kooiman (Smaackmakers) Aftrap Helene van Zutphen (Nederland Schoon) Samen voor een schone buurt

Ministerie van Economische Zaken

Patiëntenparticipatie bij de ontwikkeling en evaluatie van E-health zorgontwikkelingen

OPLEIDINGSSPECIFIEKE EISEN AAN DE VOLGORDE VAN DE CURSUSSEN

Horizon MKB instrument & Fast track to Innovation. Martijn Lammers. Nationaal Contactpunt voor het MKB in Horizon 2020.

Take Home Examen. Castells visie op de netwerkmaatschappij is te pessimistisch

Workshops VNVA in het kader van het NVR project 154 Doorbreek huiselijk geweld; Praat erover

Jaarcongres KIVI NIRIA Presentatie Alexander Rinnooy Kan Lid Innovatieplatform

De indeling van de sector Gedrag & Maatschappij

TU/e Bachelor College Herontwerp bacheloropleidingen. VSNU Conferentie Studiesucces 13 juni 2012 dr. Diana Vinke en drs.

Planning futures. Workshop Interactie tussen GEO- ICT en Ruimtelijke Planning in de praktijk. 12 juni maart 2008 Wageningen Universiteit

Programma Hoogfrequent Spoorvervoer (PHS) Corridor Amsterdam - Alkmaar

Elektrisch Rijden. Transitie Wagenpark en Bestelbussen werksessie 1. Flip Oude Weernink, Mark Gorter 13 april 2018

Vroeg vreemd (buur)taalonderwijs

Evaluatie PvKO Mastersessie 10 april 2014

1)Hoe ziet de digitale toekomst van gemeenten eruit? 2)Wat betekent dat concreet voor arbeid en organisatie?

Beïnvloeding van risicobewustzijn. André Maranus

soc1aal Bert Mulder Haagse Hogeschool De InformatieWerkPlaats

Annick de Vries Rathenau Instituut

Radboud Beyond Borders. Voorlichting Internationalisering Sociologie. Ellen Verbakel & Lucas Schokker 6 november 2018

Multi-disciplinary workshop on Ageing and Wellbeing

Workshop: Zonne-energie op Middelbare Schooldaken. 29 maart 2018

Strange Strategy and Change

Introductie van het onderzoeksprogramma HUGS

Beter worden door te leren van vergelijken in blended leertrajecten

Bijeenkomst Bouwen met Staal, Certilas, TÜV Nederland. Jeroen Seip

3D bestemmingsplannen en BIM

UITNODIGING G23 Netwerkdag 13 februari 2012

Rijden op H2 is meer dan een andere bus Op weg naar een schone toekomst. Kivi Niria congres Sustainable Mobility

Tietel slide. Titel slide 2 Module 2. tekst. Beïnvloeden. Juni Trainers: Sarah Strübin en Willem Ezerman ALFABEELD ORGANISATIEONTWIKKELING

ACTIVATIE VAN SMART CITY & COMMUNITIES PLEASE DO S AND DON TS

LEAN ISO Mede mogelijk gemaakt door ISO 9001:2015

Transcriptie:

Techniek en mobilities paradigma vullen elkaar duurzaam aan Tips en aanbevelingen voor de praktijk Een interactieve workshop KIVI NIRIA Jaarcongres 6 november 2013 Sustainable Mobility

Wie zijn wij? Waarin zijn wij ingenieur? Welke plek heeft DUURZAAM in ons werk? Dr. ir. Dick Ettema Associate Professor aan de faculteit Geowetenschappen van de Universiteit Utrecht Drs. ing. Sjef Moerdijk BA Doctoraat-onderzoeker Instituut Mobiliteitsonderzoek van de Universiteit Hasselt (B) Jean Prouvé Mobile gas station, 1945

Programma: 3 blokken x ca. 20 minuten Blok 1: theorie New Mobilities Paradigm Sustainable Travel Blok 2: casus Introductie casus Elektrische Voertuigen Eindhoven Aan de slag Blok 3: evaluatie en afronding Presentaties en resultaten Conclusies, afronding

Plaats paradigma Enkele relevante titels New Mobilities Paradigm

Discussiethema bij voorbaat Waarom/hoe kan dit paradigma (toch!) bijdragen aan een aanpak van maatschappelijke vraagstukken, specifiek het ingenieurs-aspect? New Mobilities Paradigm

Kortom: interpretatie nodig t.b.v. Jaarcongres KIVINIRIA Hoe krijgt de ingenieur in onderzoek of analyse grip op beweeglijkheden? Grip door sleutels: 1 Mens, definitie? Poging: SN subjectieve beleving 2Duurzaam: exit homo economicus intrat bounded rationality New Mobilities Paradigm

Vier niveaus met interactie en invloed op elkaar maken gedrag New Mobilities Paradigm

Ecologische duurzaamheid Fijnstof,NO 2, VOC, CO, stank, geluid, verzuring (NO x, SO 2, NH 3 ) CO 2, verzuring, ozon Sociale duurzaamheid Financiele draagkracht, fysieke beperkingen, activiteitenpatronen Economische duurzaamheid Bereikbaarheid, concurrentiekracht Sustainable travel

I C T Wegen naar duurzaamheid Technologisch Electrisch rijden, infrastructuur, motortechniek Gedragsmatig Informeren Overtuigen (attitudes, normen) Voorbeelden Opleuken (emotie, affect) Behoeften > well-being Organisatorisch Ruimtelijk Administratief/financieel Werkorganisatie Sustainable travel

Casus Elektrische Voertuigen in Eindhoven

Er rijden in NL nu 13.144 op de weg (bron: Agentschap.nl / RDW 30 september 2013) Casus Elektrische Voertuigen in Eindhoven

Ter vergelijk Nu: 180, ruim geschat 300 EV door Eindhovenaren in gebruik In 2020: 2500-2750 EV door Eindhovenaren in gebruik Nu: 1 oplaadpunt op 1700 Eindhovenaren In 2020: 1 oplaadpunt op 300 Eindhovenaren? Casus Elektrische Voertuigen in Eindhoven

Elektrisch rijden, systeemsprong in infrastructuur en informatiesysteem, in relatie tot mobilities (de beweeglijkheden van de beweeglijke mens en zijn artefakten). Opdracht We hebben vier vragen: 1. NMP en Sustainable travel. Welke aspecten, anders dan technology fix spreken u aan? Waarom? 2.Rekenen aan EV in Eindhoven : hoeveel, waar, wanneer, hoe zien ze er uit? 3.Sociologische aspecten: is er een mobilities -check? Hoe ziet de gedrags- transitie er uit vanuit NMP en Sustainable travel? Verandert het gedrag? Past EV in de activiteiten-patronen van mensen, i.c. van Eindhovenaren? Hoe? 4.Maar ook psychologische effecten: status, well-being. Waarom wel/niet? Wie wel/niet? Welke check? Hoe zou zo n check er uit zien? Casus Elektrische Voertuigen in Eindhoven

Casus Elektrische Voertuigen in Eindhoven

Presentatie en (hopelijk) conclusies 1.Hoe ziet de introductie van EV in Eindhoven er uit? Wat zijn cruciale componenten/ingrediënten voor succes? Wat moet juist voorkomen worden om succesvol te zijn? 2.Wat heeft NMP, wat heeft Sustainable travel toegevoegd? Kunnen we de niveaus van gedrag aan elkaar relateren? 3.Is ons ingenieurs domein verrijkt? Waarin wel/niet? Casus Elektrische Voertuigen in Eindhoven

Plenaire presentatie 1.Succesbepalende elementen voor Elektrische Voertuigen in Eindhoven 2.Ander dan gebruikelijk gedachtegoed ( NMP, Sustainable travel ): meerwaarde of last? 3.Ingenieurs domein verrijkt of verzwakt? Waarom/hoe? Evaluatie en afronding

Hoe verder in eigen praktijk? Relevante artikelen en boeken op een rij in een extra bijlage slide Presentatie beschikbaar via KIVI NIRIA na jaarcongres Interessante onderzoeksprojecten/-activiteiten, iets anders : Sjef Moerdijk e. jeftink@wish.nl m. 06 21522820 Dank voor uw inzet! Evaluatie en afronding

Relevante titels/auteurs om verder te lezen: Handbook of Sustainable Travel. Gärling, T., Ettema, D., Friman, M. (Eds.) (2014). Springer. The Rise of the Network Society. Castells, M. (1996). Cambridge, MA: Blackwell. Mobilities I: Catching up. Cresswell, T. (2010). Progress in Human Geography 35 (4): 550 558. The new mobilities paradigm. Sheller, M. and Urry, J. (2006).. Environment and Planning A 38 (2): 207 226. Sociology Beyond Societies: Mobilities for the Twenty-first Century. Urry, J. (2000). London: Routledge. Tourism Mobilities: Places to Play, Places in Play. Sheller, M. and Urry, J. (2004), London: Routledge. Re-Thinking Mobility. Contemporary Sociology. Kaufmann, V. (2002), Aldershot: Ashgate. Automobilities. Urry, J., Featherstone, M., Thrift, N., (Eds.) (2005). London: Sage. Bijlage