Inhoud. Duurzaamheidsanalyse. Hoe. Voorbeelden Oefenen. Hoe groen is groen? Duurzaamheidsanalyse. Belang voor duurzame ontwikkeling
|
|
- Mirthe Gerritsen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Hoe groen is groen? Duurzaamheidsanalyse voor duurzame ontwikkeling Themadag leren voor duurzame ontwikkeling, 12 mei 2016 STOAS Vilentum, Wageningen Dr ir Jerke W. de Vries Inhoud Duurzaamheidsanalyse Belang voor duurzame ontwikkeling Hoe Ketenanalyse en LCA Cascadering van biomassa Voorbeelden Oefenen
2 Take home Duurzaamheidanalyse essentieel om geode keuzes te maken in ontwikkeling LCA belangrijk hulpmiddel om producten en diensten te vergelijken op duurzaamheid Cascadering van biomassa geeft handzame richtlijnen voor b.v. biobased producten Hogeschool VHL Onderwijs en toegepast onderzoek Lectoraat biobased economy Centre of Expertise Biobased Economy (samenwerking met Hogescholen en WageningenUR)
3 Nadenkertje Wat is duurzaam(heid)? Introductie Andromeda Galaxy. Orginal by Rob Simpson Plaats hier uw voettekst Pagina 6
4 Plaats hier uw voettekst Pagina 7 Plaats hier uw voettekst Pagina 8
5 Plaats hier uw voettekst Pagina 9 Plaats hier uw voettekst Pagina 10
6 De bril die je op hebt bepaalt wat je ziet We dragen allemaal een andere bril Iedereen creëert een stukje van zijn of haar eigen realiteit Plaats hier uw voettekst Pagina 11 Duurzaamheid is een andere manier van kijken. Je zet een andere bril op vergeleken met b.v. alleen de economische bril. Plaats hier uw voettekst Pagina 12
7 Het opzetten van een andere bril is een grote operatie! Stel je voor dat je een nieuwe telescoop de ruimte in moet lanceren! Plaats hier uw voettekst Pagina 13 Plaats hier uw voettekst Pagina 14
8 Duurzaamheidsanalyse Drie P s People Planet Profit Ketenanalyse Waarom ketenanalyse? Integraal overzicht van hele cyclus vergelijkbaarheid Hotspots en verschuiving van impact Ondersteunt beleid en nieuw ontwerp Waarom niet? Investering, onzekerheid in data content/uploads/2012/02/greenwash large.jpg
9 Levenscyclusanalyse LCA framework Definitie doel en reikwijdte Data inventarisatie Milieueffectbeoordeling Interpretatie fase 1. Identificeren van grootste issues 2. Evaluatie door: Check op volledigheid Gevoeligheid Consistentie Anders Conclusies, aanbevelingen, en verslaglegging Directe toepassing Product ontwikkeling en verbetering Strategisch planning Marketing Anders Levenscyclusanalyse Milieueffecten, b.v.: klimaatverandering (CO 2, N 2 O en CH 4 ) verzuring (NH 3,SO 2 en NO x ), eutrofiering (NO 3 en PO 3 4 ), fijnstof emissie (PM 10 ), fossiel energieverbruik
10 Cascadering van biomassa Voorbeelden (1/5) Biobased chemicalien (b.v. glutaminezuur) Lagere klimaat impact en verzuring (Lammens et al, 2011) Grasvezels voor eierdozen ipv oud papier Lagere klimaat impact en waterverbruik (Huthamaki)
11 Voorbeelden (2/5) Bioplastics Voorbeelden (3/5) Biobased producten Vaak hogere impact op b.v. landgebruik en toxiciteiteffecten door teelt van biomassa Bioenergy afwenteling door concurrentie food/ feed en fuel
12 Voorbeelden (4/5) Greenhouse gases 150 kg CO 2 eq/fu MD Pig manure S1 Maize silage S2 Maize sil + glycerine S3 Beet tails S4 WYC 89 S5 Roadside grass De Vries et al, 2012 Concurrentie met voer verhoogt impact, met name door land gebruik (tot 188 kg CO 2 eq), en verhoogt verzuring en eutrofiering Vermeden gebruik van fossiele elektriciteit en warmte reduceert broeikasgassen (up to 280 kg CO 2 eq) Voorbeelden (5/5) Conclusies vergisting Monovergisting van varkensmest reduceert milieubelasting Covergisting met afval/ restmateriaal verhoogt bioenergieprodcutie en verlaagt milieubelasting Covergisting met diervoeders verhoogt de bioenergieproductie, maar ook de milieubelasting tot een factor 78
13 Samenvattend Duurzaamheidanalyse essentieel voor duurzame ontwikkeling; hoe groen is groen? LCA belangrijk hulpmiddel om producten en diensten te vergelijken op duurzaamheid Cascadering van biomassa geeft handzame richtlijnen voor biobased producten Voorbeelden laten zien dat groene producten soms beter scoren en soms slechter scoren t.o.v. hun fossiele alternatieven Oefenen Maak zelf een kleine duurzaamheidsberekening Zie het voorbeeld en volg de aanwijzingen
14 Einde Vragen?
Duurzaamheidsanalyse, Hoe groen is groen?
Duurzaamheidsanalyse, Hoe groen is groen? Docentendag CBBE, Sustainable Transition & Sustainability Analysis in de Biobased Economy, 4 februari 2015 Dr ir Jerke W. de Vries w w w. h o g e s c h o o l v
Nadere informatieBepaling van de effecten van melkveehouderij op het milieu met een Life Cycle Analysis (LCA) Mark Dolman en Wim de Vries
Bepaling van de effecten van melkveehouderij op het milieu met een Life Cycle Analysis (LCA) Mark Dolman en Wim de Vries Inhoud (13.30-16:00 uur) Milieueffecten van landbouw (veeteelt) Wat is het belang
Nadere informatieLCA, de maatstaf voor milieu effecten? Maurits Dorlandt
LCA, de maatstaf voor milieu effecten? Maurits Dorlandt Inhoud Levenscyclusanalyse (LCA) Meten, zweten en aannames Discussiepunten Soorten LCA s 3 Functies van LCA s Voorbeelden in de praktijk 2 Onze voetafdruk
Nadere informatieLife Cycle Analysis Granova. Heros Sluiskil B.V. Samenvatting uit rapport: Datum
Samenvatting uit rapport: Life Cycle Analysis Granova Heros Sluiskil B.V Datum 10-10-2014 Opdrachtgever Heros Sluiskil B.V. Oostkade 5 4541 HH Sluiskil Opdrachtnemer EcoChain Technologies B.V. Oostenburgermiddenstraat
Nadere informatieLevenscyclusanalyse Droogvergister HarvestaGG. Publieksversie
Levenscyclusanalyse Droogvergister HarvestaGG Publieksversie Publieksversie Levenscyclusanalyse Droogvergister HarvestaGG E.V. Elferink D.D.J. Keuper H. Kloen CLM Onderzoek en Advies BV Culemborg, juli
Nadere informatieLCA screening tool voor duurzaamheidsanalyse Dr ir Jerke W. de Vries, VHL, University of Applied Sciences
LCA screening tool voor duurzaamheidsanalyse Dr ir Jerke W. de Vries, VHL, University of Applied Sciences Workshop Planet, docentendag Sustainable Transition & Sustainability Analysis in de Biobased Economy,
Nadere informatieDuurzame melkveehouderij
Duurzame melkveehouderij Wiepk Voskamp, Lector Duurzame melkveehouderij Hogeschool VHL 19 November 2014 Wageningen UR Hogeschool VHL Nordwin College DTC LTO Friesland Campina Provincie Friesland Gemeente
Nadere informatieRegionale voedselproductie en duurzaamheid. Jasper Scholten 24 september 2013
Regionale voedselproductie en duurzaamheid Jasper Scholten 24 september 2013 Methodology and tools Sustainability performance LCA Sustainable nutrition Quiz Vraag 1: Heeft een aardbei die in de supermarkt
Nadere informatieEnergieConversiePark Moerdijk Een ECP aansluitend op bestaande verwerking van biomassa
EnergieConversiePark Moerdijk Een ECP aansluitend op bestaande verwerking van biomassa Nathalie Márquez Luzardo, Jan Venselaar (Avans Hogeschool) en Patrick Reumerman (BTG) Inleiding - ECP Moerdijk is
Nadere informatieOm te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak.
BEOORDELINGSMODEL DUURZAAM ONDERHOUD Integrale benadering Om te bepalen of een verf duurzaam is dient er, naar de mening van de VVVF, sprake te zijn van een integrale aanpak. Een integrale aanpak zou zich
Nadere informatieBenutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof. Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017
Benutting nieuwe groene (afval) reststromen als tweede generatie biobrandstof Bijeenkomst studiegroep bio-energie 19 december 2017 De wereld is van ons allemaal We zijn er alleen niet altijd even zuinig
Nadere informatieAluminium, LCA en EPD
Symposium Duurzaam Aluminium 5 februari 2015 Aluminium, LCA en EPD Harry van Ewijk IVAM UvA BV www.ivam.uva.nl IVAM UvA BV Opgericht in 1993 vanuit de Vakgroep Milieukunde UvA is enige aandeelhouder 15
Nadere informatieDe Energieboerderij 10/21/2011. Inhoudsopgave. toont duurzaamheid aan! Bio-energie: oplossing bij reststromen? Waarom Energieboerderij?
Inhoudsopgave De Energieboerderij Jan Kamp Wageningen UR (PPO-AGV) toont duurzaamheid aan! Waarom Energieboerderij? Opzet project Resultaten 2008 en 2009 Strategieën voor verbetering Waarom Energieboerderij?
Nadere informatieManagement samenvatting
Management samenvatting Onderzoek naar de milieu-impact van natuurlijk grassportvelden Dit rapport beschrijft de milieu-impact van natuurlijke grassportvelden en de mogelijkheden om deze milieu-impact
Nadere informatieBiomassa. Pilaar in de energietransitie. Uitgangspunt voor de biobased economie
Biomassa Pilaar in de energietransitie en Uitgangspunt voor de biobased economie Klimaatverandering: onze uitdaging Onze opdracht om er snel en écht iets aan te gaan doen Overeenstemming: er moet wat gebeuren!
Nadere informatieKennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess
Kennisdeling: Duurzaamheid van vergistingsprocess Drs. Ing. F. Pierie Drs. L.J.M. Heijne Prof. Dr. A.J.M. Schoot Uiterkamp 6/14/2017 1 6/14/2017 2 Inleiding vergisting Onderdelen in de keten 6/14/2017
Nadere informatieKlimaatverandering en onze voedselzekerheid
Klimaatverandering en onze voedselzekerheid Prof. Dr. Martin Kropff Rector Magnificus Wageningen University Vice-president Raad van Bestuur Wageningen UR Ons klimaat verandert Ons klimaat verandert Oplossingsrichtingen
Nadere informatieECP Beerse/Merksplas: Duurzaamheidsaspecten
ECP Beerse/Merksplas: Duurzaamheidsaspecten L. Goovaerts N. Devriendt M. Van Dael L. Pelkmans Alle rechten, waaronder het auteursrecht, op de informatie vermeld in dit document berusten bij de Vlaamse
Nadere informatieBiobased Economy. Wageningen UR Food & Biobased Research. Windesheim 3 december, Ben van den Broek
Biobased Economy Wageningen UR Food & Biobased Research Windesheim 3 december, Ben van den Broek Wageningen UR Food & Biobased Research Wageningen UR Universiteit Onderzoeksinstituten Wageningen UR Food
Nadere informatieDe verschillende duurzaamheidsaspecten van voertuigtechnologieën doorgelicht
De verschillende duurzaamheidsaspecten van voertuigtechnologieën doorgelicht Mobility, Logistics and Automotive Technology Research Centre Dr. Nils Hooftman Klimaatswijziging = NU 2 Broeikasgassen door
Nadere informatieAgrifood voor klimaat. Klimaattop 2016
Agrifood voor klimaat Klimaattop 2016 Initiatiefnemers 2 GHG emission (Mton CO2-eq) Verschillende uitstoot per sector 250 200 150 100 CO2 Land use change soybean CO2 fossil fuel consumption CO2 fertilizer
Nadere informatieBiobased economy in het Groene Hart
Biobased economy in het Groene Hart Energie & Bio/Groen Gas 27 juni 2013, Langeraar, Michiel van Galen Inhoud Landelijke doelen energie en beleid Stimuleringsbeleid Groen Gas Het proces Stand van zaken
Nadere informatieBiobased Economy in een duurzame samenleving
Biobased Economy in een duurzame samenleving Dr. Hans Derksen Lector Biobased Economy worldometer Hogeschool Van Hall Larenstein Hogere Agrarische School 3 vestigingen: Velp, Leeuwarden, Wageningen Ca.
Nadere informatieDuurzaam is de toekomst Wat is uw idee?
15/10/2015 Duurzaam is de toekomst Wat is uw idee? Agenda Introductie AEA Group Duurzaam ondernemen Wat is een LCA LCA in de praktijk Wat kunt u met LCA 1 Introductie AEA group Spin-off van Looije Agro
Nadere informatieRelevantie van (carbon) footprinting voor telers. Jasper Scholten 23 juni 2011
Relevantie van (carbon) footprinting voor telers Jasper Scholten 23 juni 2011 Inhoud 1. Blonk Milieu Advies 2. Levenscyclusanalyse (LCA) 3. Carbon Footprinting 4. Footprint van brouwgerst 5. Footprint
Nadere informatieDuurzame oplossing door houtreparatie!
Duurzame oplossing door houtreparatie! Het systeem om meerpalen te repareren in plaats van vervanging door nieuwe palen, is niet alleen goedkoper maar blijkt ook minder belastend te zijn voor het milieu.
Nadere informatieLevenscyclusanalyse van groene wanden
Groen Bouwen: Groene gevels voor duurzame gebouwen en steden Levenscyclusanalyse van groene wanden Inzicht in de milieu-impact van de verschillende onderdelen Lisa Wastiels, An Janssen WTCB 1 Mid-term
Nadere informatieVan gas los! Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw
Van gas los! Klimaat Opties glastuinbouw Dialoog In een breder perspectief: Klimaatakkoord Landbouw en Landgebruik Huidige situatie Opgave Klimaatakkoord Ambitie Glastuinbouw Minder energie gebruiken CO2
Nadere informatieDefinitie. Wat is Duurzaamheid?
Duurzaamheid Definitie Wat is Duurzaamheid? Waarom is duurzaamheid belangrijk? Bevolkingsgroei 7naar 9Miljard Waarom is duurzaamheid belangrijk? Grondstofschaarste Waarom is duurzaamheid belangrijk? Ontbossing
Nadere informatieafvalhout . een inkijkje in de Nederlandse afval- en recyclingsector Motie nr november 1979 Ladder van Lansink
Motie 15800 nr. 21 1 november 1979. een inkijkje in de Nederlandse afval- en recyclingsector afvalhout Ladder van Lansink Mini-workshop afvalhoutmarkt OVAM 2 mei 2016 Max de Vries 1 Aandachtspunten BRBS
Nadere informatieLandgebruik in Gelderland. Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s
Landgebruik in Gelderland Juni 2016, Ronald Hutjes & collega s Overzicht Emissies uit landgebruik Veeteelt, akkerbouw, bosbouw, bioeconomy Gelderland, NL, EU en Wereld Reductie opties synergiën / knelpunten
Nadere informatieMasterclass LCA. Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma
Masterclass LCA Wat kan je met LCA-studies in afvalland? Geert Bergsma CE Delft sinds 1978 Onafhankelijk onderzoek en advies Milieu, economie, techniek en beleid Energie, transport, afval, biomassa, voedsel,
Nadere informatie6 Levenscyclusanalyse (LCA) van Bioveem-bedrijven
6 Levenscyclusanalyse (LCA) van Bioveem-bedrijven G.L. Iepema (Louis Bolk Instituut) M.A. Thomassen (Leerstoelgroep Dierlijke Productiesystemen WUR) L.M. s Gravendijk (studente Leerstoelgroep Dierlijke
Nadere informatieGedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen
Gedetailleerde doelen Duurzame Zuivelketen Inleiding Via de Duurzame Zuivelketen streven zuivelondernemingen (NZO) en melkveehouders (LTO) gezamenlijk naar een toekomstbestendige en verantwoorde zuivelsector.
Nadere informatieDe circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor -
De circulaire economie in praktijk - met de natuur als mentor - Duurzaam innoveren door te inspireren en betrokkenheid te creëren Roderick Conijn Senior Account Manager Overheid European Sustainability
Nadere informatieMilieucijfers SuperWijzer
Milieucijfers SuperWijzer Achtergrond onderzoek Geert Bergsma en Marieke Head Ketenanalysegroep CE Delft Doelstelling onderzoek CE Delft Wat is de milieubelasting van verschillende eiwitproducten te koop
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2015
Milieubarometerrapport 2015 HvA Milieubarometer - 2015 HvA Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen die de milieubelasting van
Nadere informatieMilieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf
Milieubeoordeling houten bruggen Diana de Graaf Vergelijkende milieustudie bruggen Onderzoek Brede studie met meerdere sectoren Specificatie, berekeningsmethode, data Niet-materiaal gebonden specificaties
Nadere informatieVoorbeelden circulaire economie - Projectresultaten in de praktijk
Voorbeelden circulaire economie - Projectresultaten in de praktijk Wageningen Food & Biobased Research WU-Operations Research & Logistics 01-02-2017, Jim Groot Drie voorbeelden PPS Eindeloos Groenten -
Nadere informatieLevenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, 30 mei 2017
Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater Geert Bergsma, 30 mei 2017 LCA Grondstoffen uit rioolwater Fosfaat: eindige grondstof, noodzakelijk voor landbouw PHA: interessante
Nadere informatieKlimaat, energie en mest: de toekomst van de bodem
Klimaat, energie en mest: de toekomst van de bodem Duurzaam bodembeheer 24 januari 2008 Peter Kuikman, Alterra, Wageningen UR, Centrum Bodem Onderwerpen Bodem en Klimaatinteracties Invloed klimaatverandering
Nadere informatieSamenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen
Samenvatting Duurzaamheid van het afvalwater transport systeem; LCA methodiek toegepast op verschillende diameters en materialen Inleiding De complexiteit van ons afvalwatersysteem is, naast de lange levensduur,
Nadere informatieDe rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017
Jan Peter Nap Hanze Research Energy De rol van biomassa in de energietransitie Inleiding Debat 22 nov 2017 Energietransitie 2 Er staat veel op het spel Klimaatverandering - CO 2, opwarming, milieu, afspraken
Nadere informatie3 April 2013, CAH Vilentum, 2D. Inhoud presentatie Sturen op broeikasgassen Zwier van der Vegte. Duurzame melkveehouderij.
Sturen op Broeikasgassen Duurzame melkveehouderij 3 April 2013, CAH Vilentum, 2D KTC De Marke Wageningen UR Livestock Research Inhoud presentatie Bijdrage veeteelt aan BKG emissies welke stoffen welke
Nadere informatieEnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, Korte uitleg over de bijeenkomsten. KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16
EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 Korte uitleg over de bijeenkomsten KIVI-E/USI energynl2050 UvU 13 /10/16 EnergyNL2050, een serie van 4 bijeenkomsten, 2016-2017 (1) Organisatie: KIVI
Nadere informatieBiodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid.
Biodieselproductie uit palmolie en jatropha in Peru en impact voor duurzaamheid. Een Levens Cyclus Duurzaamheids Analyse Auteur: Baukje Bruinsma November 2009 Samenvatting. Door het verbranden van fossiele
Nadere informatieProduct Sustainability Indicator
Product Sustainability Indicator Waarom een scorecard? Duurzaam bouwen is al lang geen trend meer. De vraag naar duurzame gebouwen groeit en daarmee de vraag naar duurzame producten. Maar wat is een duurzaam
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2017
Milieubarometerrapport 2017 HvA Milieubarometer - 2017 HvA Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen die de milieubelasting van
Nadere informatieToelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage
Toelichting op de Nederlandse Roadmap Bioraffinage René van Ree & Bert Annevelink Informatiebijeenkomst Innovatieagenda Energie, 3 november 2009 Inhoud presentatie introductie begrip bioraffinage Nederlandse
Nadere informatieRijkslandbouwschool. Wageningen UR NIOO-KNAW Centrum voor Bodemecologie. Wageningen Campus: volop innovatie. Drie bodemtypes. Groei wereldbevolking
Rijkslandbouwschool Wageningen UR NIOO-KNAW Centrum voor Bodemecologie Prof. dr. Martin J. Kropff, Rector Magnificus Duivendaal 1886 Drie bodemtypes Wageningen Campus: volop innovatie Binnenveld Wageningse
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2016
Milieubarometerrapport 2016 HvA Milieubarometer - 2016 HvA Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen die de milieubelasting van
Nadere informatieSamenvatting LCA Ioniqa. Screening carbon footprintanalyse
Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Samenvatting LCA Ioniqa Screening carbon footprintanalyse Deze samevatting is geschreven door: Erik Roos Lindgreen Geert Bergsma Delft, CE Delft,
Nadere informatieTKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie. Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015
TKI-KIEM WP1 - Methode voor integrale Energie- en Milieuprestatie Erik Alsema, David Anink, W/E adviseurs 1 april 2015 Doel Ontwikkeling van integrale methodiek om de milieueffecten als gevolg van energiegebruik
Nadere informatieCuraçao Carbon Footprint 2015
Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2011
Milieubarometerrapport Stimular Milieubarometer - Stimular Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen die de milieubelasting van
Nadere informatieBiobased Economy economie en duurzaamheid
Biobased Economy economie en duurzaamheid Peter Besseling Senior beleidsmedewerker duurzame industrie Directie Topsectoren en Industriebeleid Inhoud presentatie 1. Introductie 2. Kansen voor biobased en
Nadere informatieLevenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater. Geert Bergsma, mei 2017
Levenscyclusanalyse fosfaat, cellulose, alginaat en PHA uit rioolwater Geert Bergsma, mei 2017 LCA Grondstoffen uit rioolwater Fosfaat: eindige grondstof, noodzakelijk voor landbouw PHA: interessante bioplastic
Nadere informatieEen herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij. - met de natuur als mentor -
Een herstellende bijdrage leveren aan milieu en maatschappij - met de natuur als mentor - KIVI 23 september 2014 Inclusief en circulair innoveren en co-creëren door te inspireren Geanne van Arkel Sustainable
Nadere informatieIntegrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017
Integrale Milieuanalyse Vlaamse Voedingsnijverheid 2017 Afsluiting Doelgroepprogramma Vlaamse voedingsnijverheid (2011-2016) en Voorstelling IMA voeding 2017 28 maart 2017 Inleiding IMA Voeding 2017 is
Nadere informatieTechnologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN
Technologie ontwikkeling als aandrijver van de circulaire economie Biobased economy met MEST & MINERALEN Jeroen Sluijsmans mob. 06 53544671 / sluijsmans@kiemt.nl Symposium Circulaire technologie Saxion
Nadere informatiewerk maken van een groene economie
Groen onderwijs 2013 2011 VMBO groen 34.472 MBO 30.060 8.891 WO 6.456 onderwijsgroep CONTACT Wilt u meer weten over het groene onderwijs? Neem dan contact op met de Groene Kennis Coöperatie, het innovatieplatform
Nadere informatieDuurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving
Duurzaamheid bouwwerken - Nieuwe Nederlandse en Europese normen en regelgeving Agnes Schuurmans Voorzitter NEN 351 281 (CEN TC350) Rockwool International 1 Bouwbesluit - 1 april 2012 Milieuparagraaf Artikel
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2013
Milieubarometerrapport 2013 DARETRONICS B.V. Milieubarometer - 2013 DARETRONICS B.V. Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie naar grafieken en tabellen
Nadere informatieCO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2017
CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2017 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Zienergie BV Adres: Dokter Stolteweg 2 Plaats Zwolle
Nadere informatieEnergievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Nadere informatieDe Ecologische Voetafdruk als duurzaamheids graadmeter.
De Ecologische Voetafdruk als duurzaamheids graadmeter. Hans Lyklema, Wageningen Univ. Mede namens de Werkgroep Voetafdruk Nederland 1 Probleem: Ons omgaan met de Aarde is niet duurzaam. Onze aanpak: 1).
Nadere informatieIntroductie DELaND. Decentrale Energie-Landschappen Nederland-Duitsland. Interreg IV Groen Gas Project 17
1 Introductie DELaND Decentrale Energie-Landschappen Nederland-Duitsland Interreg IV Groen Gas Project 17 Swinda Pfau, MSc. Radboud Universiteit Nijmegen Institute for Science, Innovation and Society 2
Nadere informatieDuurzaamheid van melkveebedrijven in Noord-Nederland
Duurzaamheid van melkveebedrijven in Noord-Nederland Variatie in milieu-indicatoren tussen bedrijven in opdracht van Greenlincs Juni 2015, Co Daatselaar, Henri Prins en Tanja de Koeijer LEI Report 2015-087
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2014
Milieubarometerrapport 2014 VINCI Energies Netherlands BV Milieubarometer - 2014 VINCI Energies Netherlands BV Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie
Nadere informatieEcologie & BREEAM. Lucas Marijs, 6 december 2013, Utrecht
Ecologie & BREEAM Lucas Marijs, 6 december 2013, Utrecht Duurzame ontwikkeling Even terug naar de basis Duurzame ontwikkeling De basis Duurzame ontwikkeling is ontwikkeling die aansluit op de behoeften
Nadere informatieKetenanalyse. Datum: oktober Pagina 1 van 15
Ketenanalyse Datum: oktober 2016 Status: concept Pagina 1 van 15 Ketenanalyse Afvalstromen oktober 2016 Bedrijfsgegevens Bedrijf: Aannemingsbedrijf van der Meer B.V. Bezoekadres: Verbreepark 23 Postcode
Nadere informatieReactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030
Reactie visiedocument: Duurzame bio-economie 2030 Prof. dr. M.B. Katan, Prof. dr ir R. Rabbinge & Prof. dr. L.E.M. Vet Bijeenkomst Commissie Corbey / Utrecht, 16 januari 2015 1 Light use efficiency: terrestrial
Nadere informatiePotentieel van nieuwe vergistingstechnologie
Bioenergie in Overijssel Potentieel van nieuwe vergistingstechnologie Jan de Wit, Ralph Lindeboom en Willem Brus Bioenergiedag oost nederland 31-oktober-2013 Partners Saxion werkt aan een duurzame toekomst
Nadere informatieMILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE. Suzanne de Vos-Effting
MILIEUPROFIELEN VAN SCHEEPSBRANDSTOFFEN IN DE NATIONALE MILIEUDATABASE Suzanne de Vos-Effting OPZET PRESENTATIE Motivatie RWS milieuprofielen scheepsbrandstof Aanpak berekening Resultaten Gebruik milieuprofielen
Nadere informatieWat is CO 2? Waarom CO 2? Waarom Milieubarometer i.p.v. CO 2? Waarom CO 2 -footprint? Inhoud. Cursus CO 2 -footprint
Inhoud Cursus CO 2 -footprint Hoe maak je de footprint en wat heb je eraan? 27 mei 2013 Voor de Werkgroep Monitoren van MPZ Wat is CO 2 en waarom hebben we het daar over? CO 2 -footprint t.o.v. Milieubarometer
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting De toenemende energievraag in de wereld, de uitputting en ongelijke verdeling van fossiele brandstoffen en de gevaren van klimaatverandering vormen de drijvende kracht achter de ontwikkeling
Nadere informatieCO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018
CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 585 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Adres: Plaats Telefoon: e-mail: Jan Manenschijn Datum
Nadere informatieKwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs
Kwaliteitshandboek v1.0 CO 2 -Prestatieladder Roelofs Datum: Januari 2013 Bezoekadres Dorpsstraat 20 7683 BJ Den Ham Postadres Postbus 12 7683 ZG Den Ham T +31 (0) 546 67 88 88 F +31 (0) 546 67 28 25 E
Nadere informatieProcedure 07 CO 2 -prestatieladder. 24 februari 2013 (FKO)
Procedure 07 CO 2 -prestatieladder 24 februari 2013 (FKO) Inhoudsopgave Inleiding 3 1. Stuurcyclus Energiemanagement 4 2. Methodiek voor de emissie inventaris 6 Procedure 07 CO 2-prestatieladder 2 Inleiding
Nadere informatieWageningen University anno 2013 Verleden en heden
Wageningen University anno 2013 Verleden en heden 50 ste jaars 18 oktober 2013 Martin Kropff, rector magnificus Ons domein: gezonde voeding en leefomgeving health, lifestyle and livelihood food and food
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2013
Milieubarometerrapport 2013 Locatie Bolswarderbaan Antonius Zorggroep Milieubarometer - 2013 Locatie Bolswarderbaan Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik en afvalproductie
Nadere informatieAanpak AVG. Rob Hendriks Hoofd ICT. 23 januari 2018
Aanpak AVG Rob Hendriks Hoofd ICT 23 januari 2018 - voorbereiding - aanpak - actiepunten - aandachtspunten agenda wat, maar niet hoe https://autoriteitpersoonsgegevens.nl 1. het AVG-team: directiesecretaris
Nadere informatieSamenvatting. economy.
Samenvatting 6 SAMENVATTING Samenvatting Door toenemende technologische kennis en innovatie is het steeds beter mogelijk om de verschillende bestanddelen van planten, bomen, gewassen en dierlijke reststromen
Nadere informatieKetenanalyse Transport
2015 Ketenanalyse Transport Rapportage: KAS 2015 Datum: 21 augustus 2015 Opgesteld door: Rick Arts Versie: 1.2 Inhoud 1 Inleiding... 3 2 Doel... 4 2.1 Data inventarisatie... 4 2.2 Identificeren van partners
Nadere informatieHerijking doelen Duurzame Zuivelketen, aanpassingen naar aanleiding van opmerkingen adviesraad 17 december 2014
Herijking doelen Duurzame Zuivelketen, aanpassingen naar aanleiding van opmerkingen adviesraad 17 december 2014 Aan: Nadere informatie: Adviesraad Duurzame Zuivelketen Op heeft de adviesraad Duurzame Zuivelketen
Nadere informatiePK Benelux BV. Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen
PK Benelux BV Plan van aanpak maatschappelijk verantwoord ondernemen INLEIDING Dit Plan van aanpak gaat over maatschappelijk verantwoord onderrnemen en Maatschappelijk verantwoord inkopen (ook wel duurzaam
Nadere informatiePower-naar-methaan (P2M): het alternatief van de biologische route
Jan Peter Nap Hanze Research Energy & Hanze Research Biobased Economy Power-naar-methaan (P2M): het alternatief van de biologische route groene elektriciteit voor nieuw groen gas? Bron: NRC 210917 Klimaatminister?
Nadere informatieGroen-Punt Groep B.V.
CO2 Emissie-inventarisatie 2017 Project Zuidplas 09 april 2018 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE
Nadere informatieNutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal. Jan Peter Lesschen. Kimo van Dijk en Oene Oenema
Nutriënten en organische stof stromen en voorraden op wereld en Europese schaal Jan Peter Lesschen Kimo van Dijk en Oene Oenema Introductie Bodemvruchtbaarheid ongelijk verdeeld in de wereld Natuurlijke
Nadere informatieMono vergisting in Wijnjewoude?!
Mono vergisting in Wijnjewoude?! Jan Willem Bijnagte bijnagte@cocos.nl www.cocos.nl 06 82404591 Inhoud CCS Mono mestvergisting Gasverwaarding Noord Deurningen Bio-Up Kansen Wijnjewoude Mono mestvergisting
Nadere informatieGroen-Punt Groep B.V.
CO2 Emissie-inventarisatie 2018 Project Woerden 12 maart 2019 Groen-Punt Groep B.V. Groen-aannemingsbedrijf Punt B.V. Groen Punt Uitzendorganisatie B.V. Chroomstraat 1d 3067 GN Rotterdam INHOUDSOPGAVE
Nadere informatieOpties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa
Opties voor productie van duurzame energie in de regio Helmond d.m.v. van mest en andere biomassa Jennie van der Kolk, Alterra Helmond, 22-02-13 Nico Verdoes, Livestock Research Inhoud presentatie Wetenschapswinkel
Nadere informatieVermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste
Vermeden CO 2 emissies door recycling van e-waste Monitoring 2013 Datum: 6-5-2014 Versie: Eindrapport Project nummer: CL1039 In opdracht van: Hendrik Bijker, Wecycle. Uitgevoerd door: Jorrit Leijting,
Nadere informatieHet klimaat en onze bodem
Het klimaat en onze bodem Gera van Os, Lector duurzaam bodembeheer Het klimaat en onze bodem Ons klimaat verandert Wateroverlast Droogte Verzilting Klimaatakkoord Transitie is nodig voor adaptatie en mitigatie
Nadere informatieMilieubarometerrapport 2014
Milieubarometerrapport 2014 Gemeentehuis Achtkarspelen Gemeente Achtkarspelen Milieubarometer - 2014 Gemeentehuis Achtkarspelen Inhoud De Milieubarometer vertaalt gegevens zoals elektriciteitsverbruik
Nadere informatieKOP VAN DE PRESENTATIE
GREEN PAPER AND CARDBOARD ANALYSE ALTERNATIEVE PLANTAARDIGE VEZELS VOOR PAPIER EN KARTON Dronten, december 2013 KOP VAN DE PRESENTATIE Door Hogeschool CAH Vilentum Annemarie van Leeuwen Michiel Klaassen
Nadere informatieMATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE
MATERIAAL-MILIEUPRESTATIE EN DE CIRCULAIRE ECONOMIE Wat zit er achter instrumenten zoals GPR Gebouw, MRPI-MPG en BREEAM-NL / DGBC Materialentool? Harry van Ewijk (SGS) NVBV-Kennisdag, 14 juni 2017 1 HARRY
Nadere informatieECONOMISCH ONDERZOEK EN ADVIES. Maatschappelijk kosteneffectieve Energietransitie
Maatschappelijk kosteneffectieve Energietransitie Inhoud 1. Introductie Decisio en Energie 2. Achtergrond: energietransitieopgave 3. Onze gereedschapskist 4. Maatschappelijke kosteneffectiviteit 5. Meer
Nadere informatieOnderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies
Onderzoek kosten actualisatie BEES B Pieter Kroon/Wouter Wetzels; ECN Beleidsstudies Ten behoeve van doelgroepen overleg VROM maart 2008 www.ecn.nl Inhoud 1. Nederlandse situatie 2. Positie BEES B ten
Nadere informatieStakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0
Stakeholdersbijeenkomst SBK Routekaart naar NMD 2.0 Ir. Piet van Luijk / min. BZK 03-12-2013 1 Waar staan we Bepalingsmethode die aansluit op Europese bepalingsmethoden Nationale MilieuDatabase die geschikt
Nadere informatie