Schoolgids De Korenaer Rector Baptistlaan 2014-2015

Schoolgids De Korenaer Rector Baptistlaan 2014-2015

Schoolgids De Korenaer Rector Baptistlaan 2014-2015

Inhoudsopgave 1 Voorwoord 2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 Missie en visie 3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.10.1 3.11 Toelating en plaatsing van leerlingen 4 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 Opbouw en inrichting van de school Algemene uitgangspunt Het schoolbestuur Onze kernwaarden (en onze beelden daarbij) Onze missie...is voor hun toekomst Onze visie: elke dag in de praktijk Uw kind aanmelden op school Hoe meldt u aan op de Korenaer? Wet Kwaliteit VSO Wet Passend Onderwijs Commissie van Begeleiding Ontwikkelingsperspectief Oudergesprekken ZorgAdviesTeam (ZAT) Diploma's en uitstroom Dyslexieprotocol Dyslexie en eindexamen Schoolspullen Het onderwijs Huidige onderwijssituatie Onderwijsaanbod in relatie tot Kwaliteitswet VSO Het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs Uitstroom profiel Arbeid Actief Burgerschap Trajecten Doorstroom binnen de school 4 7 10 12 12 14 15 17 18 20 21 24 26 27 28 28 29 29 29 32 33 34 35 37 38 40 42 43 45

4.9 4.9.1 4.9.2 Stage Stage en transitie De stageplek 45 47 48 5 5.1 Het schoolteam 49 50 6 6.1 6.2 6.3 6.4 6.5 6.6 6.7 6.8 Veiligheid in en rond de school 7 7.1 Schooltijden en speciale activiteiten 8 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6 8.7 8.8 8.9 Relatie school en ouders 9 9.1 9.2 9.3 9.4 Opbrengsten en uitstroom schooljaar 2013-2014 Functies en taken binnen het schoolteam Schoolregels Schorsen in het SO Schorsing en verwijdering Kledingvoorschriften Veiligheidsplan Protocol jassen en tassen controle Protocol kindermishandeling Protocollen algemeen Speciale activiteiten Ouderparticipatie Overblijven Vrijwillige ouderbijdrage Schoolverzuim en verlof Klachtenregeling Recht op informatie Medezeggenschapsraad Ziekmelden Foto's Geslaagden schooljaar 2013-2014 IVIO examens Geslaagden schooljaar 2013-2014 VMBO (T) examens Geslaagden overige examens Uitstroom en opbrengsten schooljaar 2012-2013 53 54 58 59 62 64 64 64 64 66 67 69 70 71 71 73 76 77 77 78 79 80 81 82 83 84

9.5 Bestendiging leerlingen 84 10 10.1 10.2 Schoolontwikkeling 86 87 89 11 11.1 11.2 11.3 Bijlagen Evaluatie schooljaar 2013-2014 Ontwikkel punten schooljaar 2014-2015 GGD Informatie leerplicht Contactgegevens 90 91 93 94

1

::: 1 Voorwoord Beste ouders / verzorgers, Voor u ligt de nieuwe schoolgids voor het schooljaar 2014 2015. Met deze gids willen we de ouders, verzorgers en belangstellenden informeren over zaken betreffende De Korenaer. In de gids vindt u informatie over de toelating, het onderwijs, de specifieke leerlingenzorg en ook algemene informatie over het team, de contacten met ouder(s)/verzorger(s), de lestijden, de resultaten van ons onderwijs, huishoudelijke zaken etc. Een goed en regelmatig contact tussen ouder(s)/verzorger(s) en school vinden we zeer belangrijk. In deze gids wordt aangegeven dat een leer- en leefklimaat, gekenmerkt door wederzijds vertrouwen en een goede relatie, voor ons de ideale basis is voor een optimale ontwikkeling van uw zoon/dochter. Een goede vertrouwensrelatie tussen leerling en de mentor, tussen de leerlingen onderling en ook tussen school en ouder(s)/verzorger(s) geeft de leerling (weer) zelfvertrouwen en zelfwaardering en leidt tot positieve, succesvolle leerervaringen. We gaan ervan uit dat u als ouder(s)/verzorger(s) op de hoogte bent van de inhoud van de schoolgids. Dit is van belang voor een goede samenwerking tussen de ouder(s)/verzorger(s), hulpverlener(s) en de school. Er kunnen in de loop van het schooljaar wijzigingen plaatsvinden. Wij houden u op de hoogte via brieven, ouderavonden en via de website: www.vso-de-korenaer.nl Als u suggesties of vragen heeft over de inhoud van deze schoolgids, aarzel dan niet om met school contact op te nemen. Namens de teamleden wens ik leerlingen en ouder(s)/verzorger(s) een heel leerzaam en plezierig schooljaar toe. René van den Nieuwelaar Locatie directeur VSO de Korenaer (RB) VOORWOORD 5

6 VOORWOORD

2

::: 2 Missie en visie De naam - de Aloysius Stichting - verwijst naar een rijke geschiedenis, waarin met grote vasthoudendheid onderwijsondersteuning en begeleiding werd en wordt geboden aan de meest kwetsbare kinderen. Ruim een eeuw lang al heeft de Aloysius Stichting verantwoordelijkheid genomen voor onderwijs aan leerlingen van 4 tot en met 23 jaar, die ernstige, complexe gedragsproblemen, psychiatrische problemen en/of leerproblemen ervaren. Mogelijkerwijs richt de Aloysius Stichting zich in de toekomt ook meer op jongeren tot 27 jaar in het kader van bijvoorbeeld arbeidstoeleiding en nazorg. Onze geschiedenis laat zien dat onze voorgangers onvoorwaardelijk betrokken waren bij jongeren. Zij lieten hun kracht effectief werken voor de zwakkeren, vanuit het idee dat mens-zijn het belangrijkste is. Zij vonden hun passie in de interactie met kinderen en jongeren. Respect en waardering waren toonaangevend in dat contact. Wat 120 jaar lang overeind is gebleven is de bereidheid om er te willen zijn voor sociaal-emotioneel zwakkere jongeren. Nog steeds wil de Aloysius Stichting vanuit wederzijdse betrokkenheid jongeren ondersteunen om zichzelf te kunnen zijn." De Aloysius Stichting biedt al vanaf 1891 onderwijs en zorg aan, zoals dat toen heette, kansarme kinderen en kinderen in achterstandsituaties. Tegenwoordig is de Aloysius Stichting een van de grotere toonaangevende organisaties in Nederland op het gebied van speciaal onderwijs. De Aloysius Stichting is er voor jongeren tussen 4 en 20 jaar met de zwaarste en meest complexe onderwijs- en opvoedingsproblemen. Beleidsmatig richt het bestuur van de Aloysius Stichting zich momenteel op de kernthema's: Kwaliteitszorg en Professionaliseren van de organisatie. De Aloysius Stichting biedt onderwijs en begeleiding aan kinderen van 4 tot en met 20 jaar die ernstige gedrag- en/of psychiatrische problemen ervaren 8 MISSIE EN VISIE

en/of laten zien. De Stichting heeft in Nederland 21 scholen, verdeeld over zestig locaties in 26 gemeenten. In totaal biedt zij onderwijs aan zo'n 3500 leerlingen. De Stichting biedt speciaal onderwijs, voortgezet speciaal onderwijs en onderwijs aan leerlingen in justitiiele jeugdinrichtingen. Er zijn ook een aantal scholen voor speciaal basisonderwijs voor kinderen met minder ernstige beperkingen, die wel extra zorg en aandacht nodig hebben. De Stichting brengt expertise ook in, in het regulier onderwijs, waar leerlingen en leerkrachten worden geadviseerd en ondersteund.. Meer over onze missie, visie en koers is te vinden op www.aloysiusstichting.nl. MISSIE EN VISIE 9

2.1 Algemene uitgangspunt Onze school is onderdeel van de Aloysius Stichting. Het unieke kind en zijn talenten staan centraal bij Aloysius. Ons onderwijs is ontwikkelingsgericht. Iedere leerling krijgt op basis van zijn ontwikkelingsperspectief (afgekort OPP) een bijpassend onderwijsaanbod. We investeren in positieve ervaringen voor kinderen en jongeren en houden in ons onderwijs rekening met hun achtergrond, leefwereld en toekomstverwachtingen. Wij vinden dat leren inspirerend, uitdagend en eigentijds moet zijn. Het doel is uiteindelijk dat onze leerlingen zichzelf ontplooien en dat zij kunnen meedoen in onze samenleving. We trekken samen op met ouders en ketenpartners, zodat we een goed antwoord kunnen bieden op de onderwijsbehoeften van leerlingen. Om daarop goed aan te kunnen sluiten, zorgen we dat we de leeropbrengsten in kaart hebben. Onze medewerkers zijn professionals die zich steeds blijven ontwikkelen. Zij werken vanuit de kernwaarden Kracht, Onvoorwaardelijkheid en Passie en laten die elke dag zien in de onderwijspraktijk. De Korenaer richt zich op jongeren in de leeftijd van 12 tot 23 jaar met ernstige en complexe gedragsproblemen en/of psychiatrische problemen. Deze jongeren bieden wij onderwijs op maat in een veilige en uitdagende leeromgeving, rekening houdend met hun capaciteiten, mogelijkheden en beperkingen. We proberen tegemoet te komen aan de hulpvraag van de individuele leerling met als doel een nieuw en passend perspectief aan te bieden. Om dit zo goed mogelijk te kunnen doen, zoeken wij steeds naar nauwe samenwerking met de ouder(s)/verzorger(s), het regulier onderwijs en ketenpartners. Met het van kracht worden per 1-8-2014 van de wet Passend Onderwijs is er een schoolondersteuningsprofiel opgesteld. In het profiel wordt aangegeven welke ondersteuning De Korenaer kan bieden en welke ambities de school voor de toekomst heeft. Op basis van dit profiel wordt steeds geinventariseerd welke expertise 10 MISSIE EN VISIE

verder moet worden ontwikkeld en wat dat betekent voor scholing. Ouders en mentoren hebben adviesrecht op het schoolondersteuningsprofiel via de medezeggenschapsraad. Het schoolondersteuningsprofiel kunt u vinden op onze website. MISSIE EN VISIE 11

2.2 Het schoolbestuur Het schoolbestuur wordt gevormd door de Aloysius Stichting. Correspondentieadres: Aloysius Stichting Onderwijs Jeugdzorg Postbus 98 2215 ZH Voorhout Meer informatie over de Aloysius Stichting is te vinden op: www.aloysiusstichting.nl Sector Zuid Het voedingsgebied voor de Aloysius Stichting sector Zuid is de regio Zuid-Oost Brabant en Limburg. De regio bestaat uit drie kerngebieden: - Stevensbeek-Boxmeer - Helmond-Deurne-Asten-Someren - Eindhoven-Valkenswaard-Veldhoven-Bladel Correspondentieadres : Sectorbureau Zuid Kerkstraat 3 6085 AX Horn tel: 0475 58 32 42 sectorbureauzuid@aloysiusstichting.nl Sectordirecteur : Jac Verstegen Mail: jac.verstegen@aloysiusstichting.nl Ondersteunend Sectordirecteur: Peter Zegers Mail: peter.zegers@aloysiusstichting.nl 12 MISSIE EN VISIE

2.3 Onze kernwaarden (en onze beelden daarbij) "Wij delen drie kernwaarden binnen de Aloysius Stichting: kracht, onvoorwaardelijkheid en passie. Kracht is waarmee wij dagelijks ons werk doen. Beelden en omschrijvingen die hier voor ons bij horen zijn: leerlingen en medewerkers in hun kracht zetten, eigen kracht ontwikkelen, leerlingen krachtige persoonlijkheden laten worden, stevig in je schoenen staan en een krachtige leeromgeving. Wij zijn er onvoorwaardelijk voor onze leerlingen. Beelden en omschrijvingen die hier voor ons bij horen zijn: doorgaan waar anderen stoppen, loslaten als het goed gaat, blijven zoeken naar mogelijkheden, in goede en slechte tijden, elkaar nemen zoals iedereen is, onbaatzuchtigheid en mag het een onsje meer zijn? Wij doen ons werk met passie. Beelden en omschrijvingen die hier voor ons bij horen zijn: met je hart, energiek, plezier, gedrevenheid, samen met anderen en ons werk is de moeite waard." MISSIE EN VISIE 13

2.4 Onze missie...is voor hun toekomst "Wij bereiden kinderen en jongeren voor op hun toekomstige plaats in onze samenleving. De Aloysius Stichting is er voor leerlingen van 4 tot en met 23 jaar, die ernstige, complexe gedragsproblemen, psychiatrische problemen en/of leerproblemen ervaren. Uitgangspunt in onze aanpak zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Wij richten ons primair op leerlingen met de meest complexe gedragsproblemen en daarnaast op die leerlingen die kunnen profiteren van onze aanpak. Wij richten ons ook op de ouders van onze leerlingen en de partners in de jeugdhulpverlening. Wij bieden onze leerlingen een passend ontwikkelings- en opbrengstgericht onderwijsprogramma of begeleidingsprogramma (ambulante dienstverlening). Dat doen wij in een leeromgeving die de ontwikkelingsmogelijkheden optimaal stimuleert en die leerlingen tot hun recht laat komen. Wij stemmen onze werkwijze af met onze leerlingen, hun ouders en partners in het onderwijs en de jeugdhulpverlening. Ons aanbod is bovendien afgestemd op de leefwereld van onze leerlingen." 14 MISSIE EN VISIE

2.5 Onze visie: elke dag in de praktijk Om aan te kunnen sluiten bij de missie van onze school en van de Aloysius Stichting hebben we onze visie en die van de Aloysius Stichting als uitgangspunt: Op school wordt gewerkt vanuit een gedeelde visie, die elke dag zichtbaar is voor leerlingen, hun ouders en onze partners. Bij de aanpak van de omgangsproblemen gaat De Korenaer uit van de volgende aspecten. Binnen het onderwijsaanbod erkennen en accepteren we de mogelijkheden en beperkingen van de leerling. We gaan er dan ook vanuit dat iedereen vertrouwen heeft in het vermogen van deze jongeren om zich te kunnen ontwikkelen. In de ontwikkeling richten we ons op zowel didactisch, pedagogisch als sociaal-emotioneel vlak, zodat de jongere op termijn een passende plek weet te verwerven en te behouden op een reguliere (of andere) school of op de arbeidsmarkt. Zo kunnen zij uiteindelijk volledig of gedeeltelijk participeren in onze maatschappij. Dit vertrouwen moet niet alleen aanwezig zijn bij de medewerkers van school, maar ook bij ouder(s), verzorger(s), hulpverlener(s) en vanzelfsprekend bij de leerlingen zelf. Vertrouwen en perspectief zijn kernbegrippen die onlosmakelijk verbonden zijn met de leerlingen serieus nemen. Elke jongere wil immers leren. Onze leerlingen hebben vaak bijzondere en complexe hulpvragen die zich niet beperken tot het leren alleen, maar ook gericht op het omgaan met een stoornis. Vertrouwen hebben in de jongeren, hen perspectief bieden en serieus nemen zijn belangrijk voor hen om zich veilig te voelen. Het gevoel van veiligheid is belangrijk voor mensen om zich te kunnen ontwikkelen. Deze veiligheid is daarom nodig voor hen om zich te leren uiten op welke manier dan ook en om zich kwetsbaar op te stellen. Door gewenst gedrag te belonen en bekrachtigen leert de leerling bijvoorbeeld weer of meer vertrouwen te hebben in zichzelf, in zijn/haar omgeving en in het opnieuw contact leggen en/of onderhouden met leeftijdgenoten en volwassenen. Het bepalen van een realistisch en haalbaar perspectief of doel is hierbij erg belangrijk. Op basis van de wensen en verwachtingen van de jongere en zijn of haar directe omgeving proberen we een doel te stellen. De uitgangspunten hierbij zijn de mogelijkheden, onmogelijkheden en realistische toekomstverwachtingen van de leerling. Deze doelen worden MISSIE EN VISIE 15

onderverdeeld in lange- en korte termijndoelen. Dit gebeurt in het ontwikkelingsperspectief, dat met alle betrokkenen wordt besproken en regelmatig wordt geëvalueerd en bijgesteld. Veiligheid hangt ook nauw samen met structuur aanbieden. Heldere en overzichtelijke structuur geven rust en voorspelbaarheid. We hebben daarom een vast lesrooster, de lessen worden gegeven door een beperkt aantal mentoren. Het leslokaal is opgeruimd en gestructureerd, en we streven naar een uitdagende leeromgeving. De leerling heeft een eigen plek met regels en afspraken binnen de groep en binnen de school. Deze regels hebben betrekking op hoe wij met elkaar willen omgaan en wat wel en wat niet geaccepteerd wordt. Structuur betekent ook: vereenvoudig situaties die voor de leerling complex en onduidelijk zijn zodanig, dat ze voor hen overzichtelijk en hanteerbaar worden. Dit gebeurt zowel in de klas, tijdens de pauze, als bij alle andere activiteiten. De vaste mentor van de leerling speelt hierbij een centrale rol. 16 MISSIE EN VISIE

3

::: 3 Toelating en plaatsing van leerlingen 3.1 Uw kind aanmelden op school Na 01-08-2014 zullen er geen indicaties meer worden afgegeven. Op deze datum is de wet Passend Onderwijs van kracht. Met de invoering van deze wet vervalt de landelijke indicatiestelling voor speciaal onderwijs en leerlinggebonden financiering (lgf). Vanaf deze datum hebben de besturen van de reguliere scholen een zorgplicht. Dat betekent dat zij voor alle jongeren die extra ondersteuning nodig hebben een passend onderwijsprogramma en begeleiding moeten bieden. Voor de leerlingen met een cluster 4 indicatie, die meer ondersteuning nodig hebben dan het regulier onderwijs kan bieden, hebben de besturen van de instellingen van cluster 4, een ondersteuningsplicht. Leerlingen waarvan de indicatie afliep per 31 juli 2014 en die ook na die datum aangewezen waren op Voortgezet Speciaal Onderwijs, zijn voor die datum geherindiceerd. Leerlingen die voldeden aan de - toen nog geldende landelijke - indicatiecriteria hebben een herindicatie gekregen voor de aansluitende periode. Zij kunnen op basis van die herindicatie ingeschreven blijven op onze school tot uiterlijk 1 augustus 2016. Leerlingen die op 1 augusutus 2014 staan ingeschreven bij ons op school (met een geldige indicatie) kunnen maximaal nog twee jaar in het speciaal onderwijs blijven. Volgens de uitgangspunten van de wet Passend Onderwijs kunt u zelf een school kiezen en aanmelden. Na aanmelding beoordeelt de school of zij aan de ondersteuningsvraag van uw zoon/dochter tegemoet kan komen (vanuit het school ondersteuningsprofiel). Kan dat niet, dan zoekt de school na overleg met u een betere plek. U dient uw zoon/dochter aan te melden 10 weken voor het begin van het schooljaar (1 augustus). U ontvangt 6 tot 10 weken na aanmelding van de school bericht of uw zoon/dochter is toegelaten. Heeft u tijdig aangemeld, maar hebt u op 1 augustus nog niets 18 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

gehoord, dan biedt de school vanaf 1 augustus een tijdelijke onderwijsplek aan. Indien plaatsing in het Voortgezet Speciaal Onderwijs gewenst is dient het Samenwerkingsverband een toelaatbaarheidsverklaring af te geven. In deze verklaring wordt ook de duur van de plaatsing en de bekostigingscategorie opgenomen. Het Samenwerkingsverband Eindhoven, waaronder onze school valt, zal mogelijk in zijn aanmeldingsprocedure deze stappen gaan clusteren, waarbij mogelijk sprake zal zijn van één aanmeldpunt. Deze procedure is bij uitgave van de schoolgids nog niet bekend. Wij zullen u op de hoogte houden van nieuwe ontwikkelingen. TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 19

3.2 Hoe meldt u aan op de Korenaer? Vanaf 01-08-2014 worden alle nieuwe leerlingen centraal geregistreerd op onze website www.aloysiusstichting.nl en de scholenwebsite. U vindt daar een link onder het kopje: registreren, die u rechtstreeks naar het registratieformulier voert. Heeft u nog geen toelaatbaarheidsverklaring tot het speciaal onderwijs (TLV), dan dient u deze eerst aan te vragen bij het samenwerkingsverband. Uw huidige school kan u hier meer informatie over geven. Uiteraard kunt u, geheel vrijblijvend, op de school van uw keuze informatie inwinnen. Na invulling van uw adresgegevens in het registratieformulier, worden de Aloysiusscholen in de omgeving van uw woonplaats getoond met een korte typering van het type onderwijs welke op die locatie gegeven wordt. Een uitgebreidere omschrijving vindt u in het ondersteuningsprofiel op de schoolwebsites. U kunt vervolgens uw voorkeur voor een school aangeven. U ontvangt een ontvangstbevestiging en een bericht naar welke school de registratie is doorgestuurd. De betreffende school zal de registratie verder afhandelen. De Commissie van Begeleiding (CvB) zal op grond van bestudering van de aanwezige gegevens beoordelen of de leerlingen toelaatbaar is binnen de kaders van het schoolondersteuningsprofiel. Anders wordt samen met u gezocht naar een andere, meer passende school. Heeft de CvB besloten te plaatsen, dan wordt er gekeken naar een passende groep. Daarop volgt een kennismaking met de directie, mentor en intern begeleider. In dat intakegesprek worden o.a. de dagelijkse gang van zaken, de regels en afspraken, het lesrooster en het gebruik van het digitale logboek en agenda besproken. 20 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

3.3 Wet Kwaliteit VSO Scholen voor (voortgezet) speciaal onderwijs hebben als taak leerlingen te begeleiden naar een zelfstandig en zinvol volwassen leven. Onder invloed van de Wet Kwaliteit VSO worden bij het inrichten van toeleidende trajecten in toenemende mate eisen gesteld. Naast scholing en zorg krijgen de domeinen wonen, vrije tijd, burgerschap, maar vooral arbeid een prominente plaats in toeleidende trajecten. De Korenaer wil in dat kader alle leerlingen resultaatgericht, planmatig en op maat kunnen toeleiden naar arbeid, of vervolgonderwijs (zo nodig op maat naar dagbesteding bij de realisatie van de nieuwbouw) De Wet Kwaliteit VSO, die per 1 augustus 2013 van kracht is gegaan, gaat uit van 3 uitstroom-profielen: a) Vervolgonderwijs : Het onderwijs in dit uitstroomprofiel is gericht op het behalen van een regulier diploma VMBO, op doorstromen naar vervolgonderwijs (MBO, HBO, WO) of terugstroom van de leerling naar het regulier onderwijs. Het onderwijsprogramma in dit uitstroomprofiel sluit nauw aan op de kerndoelen en exameneisen die gelden voor het regulier voortgezet onderwijs. Naast het reguliere diploma vmbo kent De Korenaer ook uitstroom naar het vervolgonderwijs middels IVIO diplomering (in ontwikkeling zijn symbiosevorming rondom reguliere diploma VMBO B en implementatie staatsexamens Kaderberoepsgericht en Basisberoepsgericht) b) Arbeid : Het onderwijs in dit uitstroomprofiel is enerzijds gericht op een brede persoonlijke vorming en participatie in de samenleving en anderzijds op duurzame toeleiding van leerlingen naar een passende plaats op de arbeidsmarkt door uitstroom naar loonvormende arbeid in het (vrije) bedrijf of SW-verband, al dan niet ondersteund met een entreekwalificatie en/of (branchegerichte) certificaten. De kerndoelen voor dit uitstroomprofiel zijn vooral gericht op de TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 21

transitiegebieden werken, wonen, vrijetijdsbesteding en burgerschap. c) Dagbesteding : Het onderwijs binnen dit uitstroomprofiel richt zich op persoonlijke vorming en comptentieontwikkeling rond werk- en dagactiviteiten, wonen, vrijetijdsbesteding en burgerschap door uitstroom richting een vorm van arbeidsmatige, activiteitsgerichte of belevingsgerichte dagbesteding. De Korenaer zal op termijn mogelijk ook het uitstroomprofiel Dagbesteding aanbieden. Dit in samenhang met de realisatie van de nieuwbouw. Voor de verschillende uitstroomprofielen zijn leergebieden vastgesteld met bijbehorende kerndoelen waaraan de school met de leerlingen dient te werken. Voor alle profielen geldt, dat aandacht besteed moet worden aan leergebiedoverstijgende kerndoelen. Voor de profielen arbeid en dagbesteding wordt er ook gewerkt aan kerndoelen ter voorbereiding op arbeid en dagbesteding en algemene werkcompetenties. Vakken die aangeboden worden binnen de verschillende profielen zijn: Nederlandse taal en communicatie; Rekenen en wiskunde; Mens, natuur en techniek (MNT); Mens en Maatschappij (M&M); Culturele oriëntatie en creatieve expressie; Engels (profiel Arbeid en Vervolgonderwijs); Bewegen en sport; Voorbereiding op Dagbesteding; Voorbereiding op Arbeid. Toezichtkader Inspectie Tegelijkertijd met deze wet heeft de Inspectie van het Onderwijs het toezichtkader aangepast dat gebruikt wordt bij de beoordeling van de kwaliteit van het so en vso. Daarbij staat de volgende vraag centraal: Heeft de school voor de leerlingen een ontwikkelingsperspectief vastgesteld en kan de school zich verantwoorden over het eindresultaat in termen van de uitstroombestemming van de leerlingen? In het nieuwe toezichtkader staan opbrengsten en ontwikkelingsperspectief dus centraal. Scholen moeten aan de hand van opbrengstgegevens verantwoorden dat ze het maximale uit hun leerlingen hebben gehaald. 22 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 23

3.4 Wet Passend Onderwijs In het schooljaar 2014-2015 gaat er veel veranderen. Op 1 augustus 2014 is de Wet passend onderwijs van kracht gegaan. Schoolbesturen hebben zorgplicht gekregen en samenwerkingsverbanden krijgen het geld en de verantwoordelijkheid voor de uitvoering van passend onderwijs. Vanaf 1 augustus 2014 wordt er niet meer gewerkt met het oude systeem voor indicatiestelling. Op www.passendonderwijs.nl staat steeds de actuele stand van zaken. Wat betekent de invoering van de Wet Passend Onderwijs voor u? Ouders moesten vaak zelf op zoek naar een passende onderwijsplek voor hun kind. Vanaf 1 augustus 2014 is dit veranderd. Scholen zijn dan verplicht een passende onderwijsplek te bieden aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Dit heet zorgplicht. Passende onderwijsplek Eerst wordt geprobeerd uw kind te plaatsen op de school van uw voorkeur. Kan dit niet, dan gaat de school met u op zoek naar een andere plek. De school moet rekening houden met de behoefte van uw kind, met uw voorkeuren en met de mogelijkheden van de school en van de regio. Alle schoolbesturen in hetzelfde gebied hebben met elkaar afspraken maken om passend onderwijs mogelijk te maken. Door deze regio-indeling krijgt uw kind zo dicht mogelijk bij huis passend onderwijs. Aanmelden voor passend onderwijs U meldt uw kind schriftelijk aan bij de school van uw voorkeur en geeft aan dat uw kind extra ondersteuning nodig heeft. Dit moet minimaal 10 weken voordat het nieuwe schooljaar begint. Beslissing school De school heeft 6 weken om te bekijken of het uw kind kan toelaten. Deze periode kan eenmaal met maximaal 4 weken worden verlengd. Kan de school uw kind niet toelaten, dan moet het schoolbestuur in overleg met u een passende onderwijsplek op een andere school aanbieden. 24 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

Niet eens met beslissing school Als u en de school er samen niet uitkomen, kunt u gebruik maken van advies en ondersteuning van een onafhankelijke partij zoals een onderwijsconsulent. Wordt uw kind ongelijk behandeld op grond van handicap of chronische ziekte, dan kunt u om advies vragen bij de College voor de Rechten van de Mens. U kunt ook bezwaar maken bij het schoolbestuur of bij de landelijke geschillencommissie passend onderwijs. In het uiterste geval kunt u als ouders naar de rechter stappen. Ontwikkelingsperspectief voor uw kind Nadat uw kind tot de school is toegelaten, stelt de school een ontwikkelingsperspectief op. Hierin staat welke extra begeleiding uw kind krijgt, welk eindniveau uw kind kan halen en welke extra ondersteuning en eventuele zorg nodig is. Als u het niet eens bent met het ontwikkelingsperspectief, kunt u hierover een oordeel vragen aan de landelijke geschillencommissie passend onderwijs. TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 25

3.5 Commissie van Begeleiding De Commissie van Begeleiding (CvB) bestaat uit de orthopedagoog, de intern begeleidster, de school maatschappelijkwerkster en de zorgcoördinator. De CvB ziet erop toe dat het schoolverloop, zoals dat in het ontwikkelingsperspectief van de leerling wordt gepland, beantwoordt aan de hulpvraag van de leerling en diens ouder(s)/verzorger(s). De CvB volgt daarbij de pedagogische en didactische ontwikkeling van elke leerling. Daarnaast ziet de commissie toe op de kwaliteit van onderwijs en begeleiding, vanaf intake tot de uitstroom. De Commissie van Begeleiding heeft als wettelijke taak: 1. te adviseren over het vaststellen en bijstellen van het ontwikkelingsperspectief; 2. het tenminst een keer per jaar evalueren van het ontwikkelingsperspectief en hiervan verslag te doen aan het bevoegd gezag; 3. te adviseren over terugplaatsing of overplaatsing van de leerling naar het voortgezet onderwijs; 4. het samenwerkingsverband te adviseren over de begeleiding van leerlingen op scholen. 26 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

3.6 Ontwikkelingsperspectief Voor iedere leerling wordt een ontwikkelingsperspectief opgesteld. We kijken hierin naar de lange termijn. Wij vinden het belangrijk dat het voor de leerling duidelijk is dat het zijn toekomst betreft en dat het ook zijn verantwoordelijkheid is om daar aan te werken. Uiterlijk 6 weken na instroom in het vso wordt er voor de leerling een ontwikkelingsperspectief vastgesteld. Het ontwikkelingsperspectief geeft de inschatting weer van de mogelijkheden van de leerling voor een langere periode. Het is als het ware de stip aan de horizon, waar de schoolloopbaan van de leerling naartoe leidt. Het zegt iets over het verwachte uitstroomniveau van een leerling. Door het instroomniveau en het verwachte uitstroomniveau te verbinden ontstaat een prognose of ontwikkelingslijn. Aan het ontwikkelingsperspectief zijn de onderstaande, minimale wettelijke eisen verbonden: 1. Voor een leerling in het voortgezet speciaal onderwijs bevat het ontwikkelingsperspectief ten minste informatie over naar welk vervolgonderwijs, naar welke soort arbeid of naar welke vorm van dagbesteding uitstroom van de leerling wordt verwacht en de onderbouwing daarvan. 2. De onderbouwing bevat ten minste een weergave van de belemmerende en bevorderende factoren die van invloed zijn op het onderwijs aan de leerling. Bij de eerste vaststelling van het ontwikkelingsperspectief maken we gebruik van informatie van de toeleverende school, zoals daar zijn het onderwijskundig rapport, diagnostische informatie of een eerder opgesteld ontwikkelingsperspectief. Dit schooljaar starten ook alle leerlingen met een reken- en taaltoets. In de wet kwaliteit (v)so is vastgelegd dat de school waar de leerling vandaan komt dus speciaal onderwijs, of speciaal basisonderwijs of regulier primair onderwijs een onderbouwd advies uitbrengt, waarin plaatsing in het vso en/of een van de uitstroomprofielen wordt voorgesteld. TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 27

Minimaal één keer per jaar dient het ontwikkelingsperspectief met leerling en/of ouders geëvalueerd en, indien nodig, bijgesteld te worden. Hiervoor dient de eerder genoemde onderbouwing. De onderbouwing bestaat vooral uit de opbrengsten van het onderwijs, die door de school duidelijk in kaart zijn gebracht. Dit onderstreept het belang van opbrengstgericht werken. De opbrengsten binnen De Korenaer krijgen vorm binnen het leerlingvolgsysteem (onderwijsplanner). 3.7 Oudergesprekken Voor elke leerling wordt ieder jaar een ontwikkelingsperspectief opgesteld. Daarin staan de belangrijkste handelingsdoelen vermeld en eventuele extra hulp die wordt geboden. Met ouders wordt na 6 weken dit ontwikkelingsperspectief besproken. Ouders tekenen dit ontwikkelingsperspectief en krijgen een kopie. Aan het eind van het schooljaar wordt het ontwikkelingsperspectief geëvalueerd. Wanneer het ontwikkelingsperspectief wordt bijgesteld worden ouder(s)/verzorger(s) en de leerling uitgenodigd om de plannen te evalueren. De documenten worden dan met de leerling en ouder(s) / verzorger(s) aangepast. Uiteraard kunt u, indien u dat tussentijds nodig acht, altijd contact opnemen met de mentor van uw zoon/dochter. 3.8 ZorgAdviesTeam (ZAT) Het ZorgAdviesTeam (ZAT) is een breed overleg. Daarin heeft de CvB zitting, maar hier schuiven ook externe partners aan, zoals bijv. Bureau jeugdzorg, Centrum voor Jeugd en Gezin, MEE, GGD, GGZE, leerplicht en politie. 28 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

3.9 Diploma's en uitstroom De Korenaer mag volgens de huidige wetgeving niet diplomeren. Toch blijven we zoeken naar mogelijkheden om dit voor elkaar te krijgen. Voor leerlingen die de capaciteiten hebben en die qua gedrag en omgang met hun stoornis in staat worden geacht een diploma of deelcertificaat te behalen, bieden wij nu IVIO certificaten en het staatsexamen op VMBO T niveau aan. De uitstroommogelijkheden vanuit de drie leerwegen zijn: Regulier onderwijs (voortgezet onderwijs en beroepsopleidingen zoals de ROC / Summa scholen, de Rooi Pannen en Helicon) Andere school voor speciaal onderwijs Reguliere arbeidsmarkt Gesubsidieerde arbeidsmarkt Dagbesteding 3.10 Dyslexieprotocol Ook op school hebben we te maken met leerlingen die dyslexie hebben. Deze leerlingen kunnen veelal hun capaciteiten niet optimaal benutten vanwege hun leesbeperking. Leerlingen met dyslexie dienen in staat gesteld te worden om leerprestaties te leveren die verwacht mogen worden op basis van hun cognitieve mogelijkheden. School draagt in een vroegtijdig stadium haar steentje bij aan de signalering van dyslexie. School zorgt voor een uitdagende leeromgeving, waarbij dyslectische leerlingen zich de leerstof zo goed mogelijk eigen kunnen maken, indien nodig door middel van compensatie en/of dispensatie. School raadt ouder(s)/verzorger(s) van dyslectische leerlingen aan om Kurzweil aan te schaffen als compensatie nodig is. De leerling dient zelf een laptop mee te brengen. De boeken worden door school ingescand, zodat de dyslectische leerling er digitaal mee kan werken. Dit geldt alleen voor leerlingen die een dyslexieverklaring kunnen overleggen. TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 29

3.10.1 Dyslexie en eindexamen Leerlingen die een vorm van dyslexie hebben, krijgen de mogelijkheid om gebruik te maken van een hulpmiddel tijdens het schriftelijk examen. DUO spreekt zijn voorkeur uit voor het computerprogramma Kurzweil (zonder woordenboek). Het is mogelijk om het examen te verlengen (30 tot 45 minuten) Het bovenstaande moet voor 1 december van het schooljaar aangevraagd worden bij de aanmelding DUO (met dyslexieverklaring van de kandidaat). Apart moeten ouders voor de Kerstvakantie van het schooljaar een schriftelijk verzoek indienen bij de directie voor: - Gebruik laptop (motoriek) + verklaring huisarts/fysiotherapeut - Gebruik laptop + Kurzweil / Daisyspeler. 30 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN 31

3.11 Schoolspullen Tijdens de introductie krijgt de leerling een overzicht van schoolspullen die hij of zij voor eigen gebruik dient aan te schaffen. De lesboeken worden (eenmalig) verzorgd door school. De benodigdheden kunnen per groep verschillen. Voor de leerlingen die gymnastiek in hun lesprogramma hebben, geldt dat ze zaalschoenen en sportkleding nodig hebben. Er wordt aangeraden geen dure merkkleding en/of schoenen te kopen. De leerlingen zorgen zelf voor de volgende spullen: Etui Pennen Potloden Kleurpotloden Gum Usb-stick Markeerstift Geo-driehoek Casio rekenmachine Liniaal Passer Koptelefoon voor de I-PAD Schriften Gymbroek, gymshirt, handdoek en gymschoenen Schoolagenda Bij de praktijkvakken zijn gesloten schoenen verplicht. Op de stagebedrijven geldt het kledingprotocol van het stagebedrijf. Bij het volgen van branche gerichte opleidingen / cursussen is een kledingpakket verplicht. U wordt hierover ingelicht als uw kind hiervoor kiest. 32 TOELATING EN PLAATSING VAN LEERLINGEN

4

::: 4 Opbouw en inrichting van de school 4.1 Het onderwijs Wij streven naar een pedagogisch klimaat dat aansluit bij de mogelijkheden en onmogelijkheden van onze leerlingen. Uitgangspunt is de goede relatie tussen mentor en leerling, de mentor is nabij, volgt de leerling om te ondersteunen en is voorspelbaar in zijn of haar handelen. Naast de aanpak op gedragsniveau besteedt de mentor aandacht aan het vormgeven van een didactisch klimaat waarin de leerlingen maximaal worden uitgedaagd en gestimuleerd. Daarbij wordt gekeken naar de individuele ontwikkeling en de gestelde leervraag van de leerling. Verder speelt de mentor in op het vergroten van de zelfstandigheid en het versterken van competentiebeleving. Dit houdt in dat naast aandacht voor de leerresultaten aandacht wordt besteed aan de leermotivatie, de taakbeleving, ervaren van autonomie en competentie en het omgaan met leerproblemen. Tijdens het doorlopen van de schooltijd staan de individuele hulpvragen van de leerling centraal. In het ontwikkelingsperspectief dat twee maal per jaar met u besproken wordt staan de doelen omschreven en op welke manier we daar mee aan het werk gaan. Daar staat ook het eventuele gebruik van b.v. geluidsdragers in. De Korenaer kent op de locatie Rector Baptistlaan twee uitstroomprofielen t.w. het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs en het uitstroomprofiel Arbeid. Binnen deze uitstroomprofielen wordt verder gedifferentieerd naar didactisch niveau en problematiek/stoornis. De Commissie van Begeleiding heeft hierin een belangrijke rol. Na de aanmelding en het intakegesprek op basis van de verkregen informatie wordt een beslissing genomen over de plaatsing van een leerling in een uitstroomprofiel, een passende leerroute en een passende klas. Hierbij wordt rekening gehouden met de problematiek en/of stoornis, het didactisch niveau en de wensen van de leerling en zijn of haar ouder(s)/verzorger(s). Het gekozen uitstroomprofiel 34 OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL

en/of leerroute kunnen tijdens de schoolperiode op De Korenaer veranderen als dit beter blijkt voor de leerling. Aan het einde van de VSO onderwijsloopbaan ontvangt de leerling de wettelijk vereiste documenten, namelijk: een (VO)diploma of IVIO certificering (in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs); een VSO getuigschrift (in het uitstroomprofiel Arbeid); een transitiedocument (overgangsdocument) (in het uitstroomprofiel Arbeid); een onderwijskundig rapport (in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs). 4.2 Huidige onderwijssituatie De Korenaer is een cluster 4-school voor leerlingen met ernstige gedragsproblemen en/of psychiatrische problemen. Leerlingen in de leeftijd van twaalf tot drieentwintig jaar ontvangen onderwijs op maat, rekening houdend met hun capaciteiten, mogelijkheden en beperkingen. Daarbij probeert de school tegemoet te komen aan de specifieke hulpvragen die de leerling stelt, met als doel de leerling een nieuw perspectief te bieden. Om dit zo goed mogelijk te kunnen doen wordt nauw samengewerkt met ouder(s)/verzorger(s), het regulier onderwijs en ketenpartners. Zoals eerder vermeld kent de Korenaer twee uitstroomprofielen. Het is mogelijk deze richtingen te combineren waarbij de aandacht op beide uitstroommogelijkheden ligt. De basis is altijd Vraaggestuurd onderwijs waarbij steeds gekeken wordt naar de (leer)behoefte van de leerling zelf. Binnen beide uitstroomprofielen wordt verder gedifferentieerd naar didactisch niveau en problematiek/stoornis. De school telt op dit moment ongeveer 90 leerlingen. Grofweg 70% daarvan zit in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs, gericht op het behalen van een diploma en uitstroom richting vervolgonderwijs. Eveneens 30% van de leerlingen volgt een praktijkgerichte route, toewerkend naar arbeid. OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 35

Binnen de theoretische vorming wordt gebruik gemaakt van methodes zoals deze ook in het regulier onderwijs gebruikt worden. Voor doelgroepen van een lager cognitief niveau wordt gezocht naar een geschikte methode. Binnen het uitstroomprofiel Arbeid wordt gewerkt met de methode Deviant. Qua praktijk benut de school de mogelijkheden van ATC (Arbeidstrainingscentrum), externe stages en leerwerkcentra. 36 OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL

4.3 Onderwijsaanbod in relatie tot Kwaliteitswet VSO Op basis van de bestaande activiteiten, gekoppeld aan mogelijkheden, die op dit moment vanuit het samenwerkingsverband passend onderwijs ontstaan, ambieert De Korenaer een onderwijsaanbod van 2 profielen: 1. UITSTROOMPROFIEL VERVOLGONDERWIJS- gericht op het behalen van een volledig diploma vmbo tl (staatsexamen), IVIO certificering KSE 2,3,4, dan wel terugkeer naar het regulier onderwijs. Binnen het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs biedt De Korenaer 3 leerroutes aan t.w. de leerroute VMBO TL en de leerroutes Basis en kaderberoepsgerichte leerweg. (met uitzondering van de praktijkvakken) OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 37

2. UITSTROOMPROFIEL ARBEID- gericht op een uitstroom naar (beschutte) betaalde arbeid, al dan niet ondersteund door een entreekwalificatie of theoretische en vakgerichte certificaten. Binnen het uitstroomprofiel Arbeid onderscheiden we de volgende leerroutes: de leerroute welke leidt tot arbeid in een regulier bedrijf met mogelijk landelijk erkende certificaten; de leerroute welke leidt tot arbeid in een regulier bedrijf zonder certificaten en de leerroute welke leidt tot (beschermde) arbeid in een sociale werkvoorziening. 4.4 Het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs Het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs biedt leerlingen een traject, gericht op het behalen van een diploma voortgezet onderwijs (VMBO TL) of op het behalen van IVIO certificaten. Afhankelijk van de verwijzing van de leerling kan het traject gericht zijn op volledig toeleiding naar een diploma binnen De Korenaer, of gericht zijn op terugleiding naar het regulier voortgezet onderwijs om aldaar het diploma te behalen. Binnen dit uitstroomprofiel wordt onderwijs verzorgd op basis van reguliere onderwijsmethodes in alle vakken. Diplomagerichte trajecten binnen De Korenaer worden in beginsel afgerond via staatsexamens en IVIO examens. Dat heeft gevolgen voor het aanbod. Immers de basis- en kaderberoepsgerichte leerwegen van het vmbo worden nu nog niet met een staatsexamen afgesloten (In het schooljaar 2014-2015 zullen we wel de mogelijkheden gaan onderzoeken). Derhalve richt het uitstroompofiel Vervolgonderwijs zich voor wat betreft de volledige trajecten op vmbo tl. Voor leerlingen die toch richting een bl of kl diploma willen gaan, zal De Korenaer trachten een aanbod te realiseren middels symbiose met het regulier voortgezet onderwijs. Dit laat onverlet, dat het wel mogelijk is voor leerlingen binnen De Korenaer de onderbouw VMBO op basisberoepsgericht of kaderberoepsgericht niveau volledig te volgen met afsluiting d.m.v. IVIO examens. Binnen de leerroutes in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs is een schakelmoment benoemt, waar leerlingen kunnen kiezen, op basis van 38 OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL

gerealiseerde opbrengsten, hun optimale onderwijsroute vorm te geven: Als na 2 jaar onderbouw een theoretische leerweg niet de meest geschikte blijkt, kan gekozen worden voor doorstroom naar regulier vmbo bl/kl (in symbiose) of voor doorstroom naar een leerroute binnen het uitstroomprofiel Arbeid. Op basis van de wettelijke voorschriften kenen de leerroutes binnen het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs binnen het VSO een vaste inhoud. Voor deze leerroutes gelden de reguliere kerndoelen onderbouw regulier voortgezet onderwijs binnen 7 leergebieden. Het betreft hier de leergebieden: Nederlands Engels Rekenen en wiskunde Mens en natuur (Biologie) Mens en maatschappij (aardrijkskunde, geschiedenis, maatschappijleer) Kunst en cultuur Bewegen en sport Naast de verplichte vakken moet binnen het VSO binnen alle profielen aan leergebiedoverstijgende aspecten worden gewerkt. Deze omvatten: Leren leren; Leren taak uitvoeren; Leren functioneren in sociale situaties; Ontwikkelen van persoonlijk toekomstperspectief (Deze leergebieden zijn binnen De Korenaer als leerlijnen opgenomen in het leerlingvolgsysteem) OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 39

4.5 Uitstroom profiel Arbeid De leerroutes binnen het uitstroomprofiel Arbeid geven invulling aan het wettelijk beschreven arbeidsmarktgericht profiel. Doel van dit profiel is een voorbereiding op en uitstroom van leerlingen richting een loonvormende positie op de vrije arbeidsmarkt, dan wel de beschermde arbeidsmarkt. Dit uitstroomprofiel leidt leerlingen richting werk in het vrije bedrijf of de Sociale Werkplaats; leerlingen streven in dit profiel naar het behalen van één of meer vakgerichte of theoretische certificaten. Op basis van de wettelijke voorschriften kenen de leerroutes binnen het uitstroomprofiel Arbeid binnen het VSO een vaste inhoud. Op de eerste plaats dient gewerkt te worden aan kerndoelen in 7 leergebieden: 40 OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL

Nederlands Engels Rekenen en wiskunde Mens, natuur en techniek Mens en maatschappij Culturele oriëntatie en creatieve expressie Bewegen en sport Naast de leergebieden moet binnen het vso binnen dit profiel aan leergebiedoverstijgende aspecten worden gewerkt. Deze omvatten: Leren leren; Leren taak uitvoeren; Leren functioneren in sociale situaties; Ontwikkelen van persoonlijk toekomstperspectief (Deze leergebieden zijn binnen De Korenaer als leerlijnen opgenomen in het leerlingvolgsysteem). Het laatste, maar zeker niet het minst belangrijkste, verplichte onderdeel betreft de voorbereiding op arbeid. In dit domein zijn verplichte kerndoelen benoemd op 4 terreinen: Werkexploratie; Loopbaansturing; Algemene competenties; Specifieke beroepsvaardigheden. De Leerroutes binnen het uitstroomprofiel Arbeid werken met een onderwijsprogramma van Deviant, verder is deze leerweg gericht op een aantal fases.de mentor is niet zozeer de persoon die leerstof overdraagt aan de leerling maar meer een coach die de leerling begeleidt en waar nodig stuurt richting een succesvolle inpassing. De fases richten zich op de oriëntatie richting arbeid. In de eerste fase vindt er een arbeidskundig onderzoek plaats. De volgende fase is een voorbereiding op arbeid. De basis beroepsvaardigheden worden verder getraind en uitgebreid zowel binnen als buiten de school. In de daarop volgende fase leren de leerlingen op school en tijdens de stage beroepsvaardigheden en een arbeidshouding aan. In de laatste fase wordt aandacht besteed aan de inpassing op de arbeidsmarkt en/of beroepsopleiding. Tijdens deze leerweg bieden we leerlingen de mogelijkheid aan om de lessen te volgen voor een diploma Veiligheid Checklist Aannemers (VCA). Dit certificaat is wat steeds meer bedrijven eisen. We bieden de VCA cursus aan OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 41

4.6 Actief Burgerschap Onze school besteedt aandacht aan actief burgerschap en sociale integratie. Leerlingen ontwikkelen de kennis, vaardigheden en houding die nodig zijn om een actieve rol te kunnen spelen in onze samenleving. Wij gaan uit van drie basiswaarden: democratie: iedere leerling leert zijn mening vormen, weet hoe onze democratie in elkaar steekt en hoe hij daarin kan deelnemen participatie: iedere leerling weet hoe hij kan bijdragen aan zijn eigen leefomgeving en doet actief mee in de samenleving iedere leerling leert reflecteren op zichzelf en ontwikkelt een realistisch zelfbeeld Wij zien onze school als oefenplaats voor burgerschap en integratie. Meer informatie over hoe wij in ons onderwijs aandacht besteden aan actief burgerschap en sociale integratie 42 OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL

4.7 Trajecten In het schema op de volgende pagina staat per leerroute en sectorkeuze het aanbod per vak vermeld. Naast de verplichte vakken volgt de leerling bij ons ook een verplichte stage en wordt er ruim aandacht besteed aan de leerlijnen en arbeidstoeleiding. OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 43

4.8 Doorstroom binnen de school Overgangsnorm: In leerjaar 1 en leerjaar 2 kan een leerling niet blijven zitten (mits de Commissie van Begeleiding anders beslist). De leerling volgt in deze leerjaren een basisarrangement. Vanaf het 3e leerjaar moet een leerling aan bepaalde eisen voldoen om over te gaan naar het volgende leerjaar. De leerling gaat over naar het volgende leerjaar als de puntenlijst aan de volgende eisen voldoet: o Als je eindcijfers een 6 of hoger zijn, of o Je hebt een 5 en al je andere eindcijfers zijn 6 of hoger, of o Je hebt een 4 en al je andere eindcijfers zijn 6 of hoger, waarvan er ten minste een 7 of hoger is, of o Je hebt twee 5-en en al je andere eindcijfers zijn 6 of hoger, waarvan er ten minste een 7 of hoger is. o Geen eindcijfer is 3 of lager Indien een leerling niet voldoet aan bovenstaande eisen, dan doubleert een leerling op hetzelfde onderwijsniveau of een leerling wordt overgeplaatst naar een leerjaar hoger van een lager onderwijsniveau. 4.9 Stage Arbeidsorienterende en arbeidsvoorbereidende stages zijn onderdeel van het onderwijsaanbod voor de eindgroepen binnen De Korenaer. Met de invoering van de wet Kwaliteit VSO zijn deze stageswettelijk verplicht voor de leerroutes in het uitstroomprofiel Arbeid. In deze wet wordt bepaald dat stagetijd als onderwijstijd dient te worden beschouwd. Leerlingen mogen stage lopen vanaf 14 jaar, met een maximum van 'ten hoogste 4 dagen van elke week van het schooljaar' (er moet voldaan worden aan de kerndoelen Voorbereiding op Arbeid). Er wordt rekening gehouden met de arbeidstijdenwet welke een maximum werktijd per leeftijdscategorie aangeeft. OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 45

Het doel van de stage is dat de leerlingen zich gaan oriënteren op hun mogelijkheden en interesses op het gebied van werk en/of dagbesteding. Daarnaast is stage een middel om te onderzoeken welke vaardigheden een leerling bezit of zich nog eigen moet maken en om naar de toekomst een bewustere keuze te kunnen maken in beroepskeuze. Het stagetraject wordt als volgt vormgegeven: Voor de leerroutes in het uitstroomprofiel Arbeid wordt binnen De Korenaer uitgegaan van een basisprogramma van 5 (Arbeid) jaren, onderverdeeld in 3 fases van in beginsel elk 2 jaar en laatste schooljaar 1 jaar., te weten: Fase 1: Oriëntatiefase (geen stages, maar praktische opdrachten op school en mogelijk excursies naar bedrijven). In deze fase wordt aandacht besteed aan Loopbaanorientatie. Fase 2: Beroepsvoorbereidingsfase (orienterende stages en mogelijk interne stages) Fase 3: Transitiefase (vooral arbeidsvoorbereidende stages en plaatsingsstages) In verband met de transitie aan het eind van de Korenaerperiode willen we de leerlingen al in het begin van deze periode (fase 1) kennis laten maken met stage/werk. Het blijkt steeds weer dat het erg moeilijk is voor onze leerlingen om te kiezen wat ze willen worden. Vaak speelt hierbij een rol dat de leerlingen niet weten wat er allemaal voor werk is, wat bij hen past of wat voor een vervolgopleiding nodig is. In leerjaar 1 willen we ouders uitnodigen die iets komen vertellen over hun werk en opleiding. Uiteraard wordt dit met lessen voorbesproken. In leerjaar 2 willen we dit gaan uitbreiden met een dag op het werk van de ouder mee te werken (uiteraard daar waar mogelijk). In leerjaar 3 (fase 2) gaan we een week maatschappelijke stage doen. Dan moeten de leerlingen zelf gaan zoeken naar een stageplek waar ze iets kunnen doen voor de maatschappij. Bv mee helpen in een bejaardenhuis, of een grootkeuken maaltijden voorbereiden voor mensen die niet kunnen koken vanwege hun handicap enz enz. Komen ze dan in leerjaar 4 (fase 2) dan gaan ze 1 dag op stage wat te maken zou kunnen gaan hebben met de richting die ze op willen gaan, studie of werk. En in leerjaar 5 is hier de uitbreiding van naar 2 dagen (fase 3), Binnen alle leerroutes wordt gewerkt met interne en/of externe stage. De 46 OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL

stage is een verplicht onderdeel van ons onderwijsprogramma. De leerlingen worden stap voor stap voorbereid op stage. Voor sommigen met tussenstappen. Bij het stagetraject hoort ook het oriënteren op een beroep en/of vervolgstudie. Studie en arbeid liggen in elkaars verlengde. Door deze manier van werken wordt de kans van slagen voor de jongere groter bij het beroeps- en/of vervolgonderwijs of op de arbeidsmarkt. We streven ernaar de stage zoveel mogelijk in de directe woonomgeving te laten plaatsvinden. We vragen u dan ook om zoveel mogelijk te helpen zoeken naar een geschikte plek. Mocht dat niet lukken zal ons stagebureau een plek gaan zoeken. Binnen het stagetraject heeft de school ook een Arbeids Trainings Centrum (ATC). In dit centrum is een klein groepje leerlingen onder begeleiding van een arbeidstrainer aan het werk. Er worden opdrachten van bedrijven binnengehaald die door de leerlingen moeten worden uitgevoerd. Zo leren ze zorgvuldig met materialen om te gaan en in opdracht en op tijd te werken. Er wordt gewerkt aan arbeid gerelateerde competenties. Het ATC is een goede voorbereiding op de externe stage. De leerlingen in de leerroutes in het uitstroomprofiel Vervolgonderwijs hebben in leerjaar 4 één dag stage (of ATC) op het rooster (maandag) en in het vijfde leerjaar twee dagen stage (of ATC) ingeroosterd (donderdag en vrijdag). 4.9.1 Stage en transitie Als school proberen wij de leerling zo goed mogelijk voor te bereiden op het leven na de schoolperiode. De overgang van de schoolse periode naar het echte leven, van school naar maatschappij, wordt Transitie genoemd. Transitie wonen, opleiding/werken/dagbesteding en vrije tijd zijn in de voorbereiding belangrijke peilers. Het gaat hierbij om sociale vaardigheden, werkhouding, werktempo, taakaanpak, verantwoordingen nemen, e.d. Om deze vaardigheden te kunnen oefenen bieden we de leerlingen naast de lessen: Stages. Bij de afsluiting van de onderwijsloopbaan ontvangen de leerlingen een transitiedocument (overgangsdocument). Het transitiedocument heeft als doel, de leerling bij verlaten van het VSO uitstroomprofiel arbeid een extra steun in de rug te geven bij hun vervolgstap naar de arbeidsmarkt. Het transitiedocument bevat informatie over kennis, vaardigheden, houding en de ondersteuningsbehoefte die de OPBOUW EN INRICHTING VAN DE SCHOOL 47