0 ROSA SPIER HUIS MEERJAREN BELEIDSPLAN 2013 tot en met 2016 Rosa Spier Stichting Laren
1 1. Inleiding. 2 2. Doelstelling en visie 2 3. Demografische ontwikkelingen 3 4. Wachtlijst en herkomst.. 4 5. Huidige werkwijze. 5 5.1. Cultuur.. 5 5.2. Verzorging en Verpleging.. 5 6. Overgangsperiode. 6 6.1. Huisvesting tot 2016 6 6.2. Toekomstige bewoners.. 8 6.3 Media en concurrentie.. 8 6.4. Conclusie.. 8 7. Voorbereiding op het nieuwe Rosa Spier Huis.. 8 7.1. Programma van eisen 8 7.2. Culturele sfeer... 9 7.3. Huisvesting.. 9 7.4. Zorgaanbod in de nieuwbouw.. 9 7.5. Samenwerking PG afdeling. 10 7.6. Voorlichting 10 8. Personeel en organisatie.. 10 8.1. Huidige organisatie tot 2016. 10 8.2. Nieuwe organisatie 11 8.3. Werkzaamheden medewerkers 11 8.4. Bestuursmodel.. 13 9. Samenwerking 13 9. Financiën. 15 10. Samenvatting en conclusie. 15 10.1. Samenvatting 15 10.2. Conclusie.. 16
2 1. INLEIDING Dit meerjaren beleidsplan staat in het teken van de landelijke ontwikkelingen in de (financiering van de) zorg. De onderstaande punten vormen hierin de belangrijkste aandachtsgebieden: Afkeuring van het huidige gebouw Verandering van de AWBZ indicaties Scheiden van wonen en zorg Verandering in de totale financiering van de intramurale en extramurale zorg. In dit meerjaren beleidsplan wordt aangegeven op welke manier het Rosa Spier Huis haar zorg- en huisvestingsaanbod in de komende vier jaar wil afstemmen op de geplande nieuwbouw, de te verwachten ontwikkelingen in de zorgverlening aan ouderen en de ontwikkelingen in de financiering van de zorg. Voor het jaar 2013 is een uitgewerkt jaarplan bijgevoegd. Voor de jaren daarna zal ieder jaar het jaarplan worden geactualiseerd. 2. DOELSTELLING EN VISIE Doelstelling Het Rosa Spier Huis is een woon-, werk- en zorgcentrum voor kunstenaars en wetenschappers met een sterke verankering in de wereld van kunst en cultuur. Het Huis is in 1969 opgericht door Rosa Spier en Henriëtte Polak. De Rosa Spier Stichting is een toegelaten instelling tot het bieden van huisvesting, zorg en diensten aan 67 daartoe geïndiceerde ouderen uit haar doelgroep. Het Rosa Spier Huis heeft anno 2012 de status van een verzorgingshuis. Na de nieuwbouw wordt deze status gewijzigd in een klein verpleeghuis en seniorenappartementen, waar thuiszorg geleverd zal worden. Thans biedt het Rosa Spier Huis ook huisvesting aan een aantal bewoners op particuliere basis. In de statuten van de Rosa Spier Stichting is de doelstelling als volgt vastgelegd: De Stichting heeft ten doel huisvesting en zorg en diensten te verschaffen aan kunstenaars en wetenschappers met een sterke verankering in de wereld van kunst en cultuur. Zowel de huisvesting als de zorg en diensten worden op een zodanige wijze aangeboden, dat dit het kunstenaarschap ondersteunt en de werkzaamheden van bewoners bevordert. De stichting tracht haar doel te bereiken door: het exploiteren van een of meerdere woon-, werk- en zorgcentra ten behoeve van haar doelgroep; het organiseren van culturele activiteiten in het Rosa Spier Huis; het aanbieden van zorg op individuele basis, gebruik makend van gesubsidieerde en particuliere gelden; alle overige wettelijke middelen. de stichting kan registergoederen verkrijgen, vervreemden en bezwaren en
3 overeenkomsten aangaan waarbij de stichting zich tot borg of hoofdelijk medeschuldenaar verbindt. De Rosa Spier Stichting is gevestigd aan de Esseboom 2, 1251 CP te Laren. De Stichting is ingeschreven in de Kamer van Koophandel onder nummer 41125903. In januari 2013 is het bestuur als volgt samengesteld: Voorzitter: mevr. J. Mazel Secretaris: vacature Penningmeester: vacature Bestuurslid: mevr. B. Kramer Bestuurslid: dhr. P. Hamburger Directie: mevr. B. Wassenaar Visie Het Rosa Spier Huis wil oudere kunstenaars en wetenschappers (met een sterke verankering in de wereld van kunst en cultuur) een zodanige woon- en werkomgeving bieden dat zij tot op hoge leeftijd hun artistieke en wetenschappelijke werkzaamheden kunnen voortzetten en een bijdrage kunnen blijven leveren aan het culturele leven ook al hebben zij verzorging of verpleging nodig. Het Rosa Spier Huis vindt de idee dat het kunnen blijven beoefenen van het eigen vak voor oudere kunstenaars en wetenschappers een essentiële voorwaarde is om op gelukkige en evenwichtige wijze oud te worden. Het Rosa Spier Huis is een wooncentrum met een scala aan extra faciliteiten en ruimten in de vorm van ateliers, muziekstudio s, werkruimten, ontmoetingsruimten, bibliotheken, een concertzaal en een tentoonstellingsruimte, die tezamen de culturele sfeer en het inspirerende leefmilieu creëren, waarin de oudere kunstenaars en wetenschappers hun werk ondanks hoge leeftijd en daarmee samenhangende lichamelijke beperkingen, kunnen blijven voortzetten. De zorg aan de bewoners zal waar enigszins mogelijk worden aangepast aan het werkritme en de leef wensen van de bewoners. Het Rosa Spier Huis is een zelfstandige organisatie (de Rosa Spier Stichting) en wil dit in de toekomst ook blijven. Bij een fusie zullen de doelstellingen van het Rosa Spier Huis zeker in het gedrang komen. Vanuit deze zelfstandigheid zal een organisatiemodel ontwikkeld worden, waar alle zorg en diensten zoveel mogelijk in eigen beheer uitgevoerd worden. Pas wanneer dit om organisatorische of economische redenen niet mogelijk is, wordt deze dienst ingekocht bij een andere (zorg)instelling. Om de kwaliteit van de zorg- en dienstverlening aan de bewoners te kunnen blijven garanderen, wordt samenwerking gezocht met alle instellingen in de regio, die hieraan een bijdrage kunnen leveren. 3. DEMOGRAFISCHE ONTWIKKELINGEN Om voor de komende jaren het beleid vast te stellen, is het belangrijk de demografische ontwikkelingen hierin mee te laten wegen. Omdat het Rosa Spier Huis een landelijke functie heeft, wordt uitgegaan van de landelijke demografische cijfers. Het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft over de demografische ontwikkelingen van de 65 plussers tot het jaar 2040 het volgende beeld:
4 Tabel 1 Jaartal 2015 2020 2025 2030 2040 Bewoners in 16.941.204 17.228.780 17.488.346 17.687.800 17.840.780 Nederland Aantal 65+ 3.006.234 3.400.409 3.797.996 4.197.046 4.625.271 % 65 + 17.7% 19.7% 21.7% 23.7% 25.9% Bron: CBS Naast de algemene demografische ontwikkelingen, geeft Alzheimer Nederland aan dat de kans op dementie sterk toeneemt met de leeftijd: - ruim 10% van de mensen boven de 65 jaar heeft dementie - ruim 20% van de mensen boven de 80 jaar heeft dementie - ruim 40% van de mensen boven de 90 jaar heeft dementie In 2012 zijn er 250.000 mensen in Nederland met dementie. Door de vergrijzing zal het aantal mensen met dementie explosief gaan stijgen in de komende decennia naar meer dan een half miljoen in 2040. Dit is een stijging met 117%. De toename van het aantal dementerenden tot 2050 geeft het onderstaande beeld. Tabel 2 Jaartal 2015 2020 2030 2040 2050 Aantal dementerenden 280.000 350.000 460.000 530.000 585.000 Bron: Alzheimer Nederland Voor deze groep zal voldoende aantrekkelijke, geschikte en gevarieerde huisvesting met zorg en diensten beschikbaar moeten zijn. Het Rosa Spier Huis wil voor de leden van haar doelgroep en ook ouderen die niet tot de doelgroep behoren, dit aanbod realiseren. Bij plaatsing krijgen ouderen die tot de doelgroep behoren, voorrang. 4. WACHTLIJST EN HERKOMST Gebied van herkomst bewoners Rosa Spier Huis In het algemeen kiezen ouderen die naar een zorgcentrum verhuizen, een centrum in de directe nabijheid van hun huidige woonplaats of de woonplaats van hun kinderen. De bewoners van het Rosa Spier Huis kiezen niet voor de locatie van het zorgcentrum, maar voor het wonen met gelijkgestemden. Men wil blijven vertoeven in een sfeer, zoals men die een leven lang gewend is geweest. Hierdoor komen de bewoners van het Rosa Spier Huis uit verschillende delen van het land. Onderstaand overzicht geeft een beeld van de herkomst van de senioren op de wachtlijst van het Rosa Spier Huis.
5 Tabel 3 Herkomst Aantal Amsterdam 62 Randstad 31 t Gooi 47 Overig 95 Buitenland 12 Totaal 247 Uit het overzicht blijkt dat de (toekomstige) bewoners van het Rosa Spier Huis niet kiezen voor de locatie, maar voor de doelgroep en de doelstelling van het Huis. De wachtlijst van senioren uit de doelgroep die (op termijn) in het Rosa Spier Huis willen wonen is lang en neemt ieder jaar toe. Omdat het aantal ouderen en het aantal dementerende ouderen toeneemt (zie tabel), wordt uitgegaan van een forse toename van de wachtlijst in de komende jaren. 5. HUIDIGE WERKWIJZE 5.1. Cultuur Door het ouder worden verkleint de leefwereld van senioren. Voor kunstenaars en wetenschappers is dit niet anders. Door het verkleinen van de leefwereld verminderen ook de mogelijkheden inspiratie op te doen en bezig te zijn met culturele aangelegenheden. Om deze leefwereld zo levendig mogelijk te houden en bewoners een bron van inspiratie aan te bieden, organiseert het Rosa Spier Huis veelvuldig uiteenlopende culturele activiteiten. Een aantal van deze activiteiten wordt ook door inwoners van Laren en omliggende gemeenten (o.a. de donateurs) bezocht. De culturele activiteiten variëren van concerten, theatervoorstellingen, exposities en lezingen. Daarnaast vinden er activiteiten plaats die speciaal aan de bewoners aangeboden worden of door bewoners zelf georganiseerd worden. Dit alles geeft het Rosa Spier Huis een dynamisch karakter. Met name de concerten, theatervoorstellingen en exposities geven jonge kunstenaars de mogelijkheid zich te presenteren. Deze culturele activiteiten geven ook gelegenheid tot contacten met geestverwanten binnen en buiten het Rosa Spier Huis. Door een groot en gevarieerd aanbod van kunst en cultuur in Huis te brengen, blijven de bewoners betrokken bij de leefwereld waarin zij vroeger zeer actief waren. 5.2. Verzorging en verpleging Uitgangspunten Het uitgangspunt in de zorgverlening van het team Verpleging en Verzorging is de autonomie en zelfbeschikking van de individuele bewoner te respecteren en waar nodig te stimuleren. De zorg en diensten worden dan ook zo veel als mogelijk is, afgestemd op de wensen
6 van de bewoner. Hierbij wordt rekening gehouden met het werk- en leefritme van de bewoner en diens geestelijke en lichamelijke mogelijkheden. Ook de medewerkers van de andere afdelingen werken vanuit dit principe. Het Rosa Spier Huis heeft in de afgelopen jaren gebruik gemaakt van het Prezokeurmerk, uitgevoerd door Perspect. In 2012/2013 wordt de beslissing genomen of het Huis in de toekomst dit keurmerk blijft gebruiken of dat er een keuze gemaakt wordt voor een ander, minder ingewikkeld keurmerk. Deze beslissing zal worden genomen, nadat de nieuwe zorgmanager in dienst is gekomen (1-1-2013). Vormen van zorg Tot het jaar 2012 heeft het Rosa Spier Huis altijd alle vormen van verzorgingshuiszorg kunnen aanbieden, van incidentele, eenvoudige helpende hand tot gestructureerde verpleeghuiszorg, inclusief kort durende opnames (KDO). Vanaf 2013 wordt de indicatiestelling definitief aangepast en worden door de overheid ZZP 1 en 2 uit het pakket van de intramurale zorg gehaald en omgezet naar extramurale zorg. In het regeerakkoord van oktober 2012 is aangegeven, dat ZZP 3 vanaf 2014 omgezet zal worden naar extramurale thuiszorg en ZZP 4 in 2016. Voor de zorginstellingen en dus ook voor het Rosa Spier Huis brengt dit grote veranderingen met zich mee. De zorg aan de bewoners Ook in de voorgaande jaren heeft het Rosa Spier Huis zware zorg aan haar bewoners gegeven. Zorginhoudelijk is de verhoging van de ZZP s geen probleem; het vraagt een haalbare aanpassing van de huidige manier van werken. Er is voldoende bekwaam personeel in huis om deze vorm van zorg verantwoord te kunnen geven. 6. OVERGANGSPERIODE 6.1. Huisvesting tot 2016 De periode tussen oudbouw en nieuwbouw In de jaren 2013 2016 worden de huisvesting en de zorgverlening aangeboden in het oude Rosa Spier Huis. Het grote probleem waar het Rosa Spier Huis in deze jaren voor komt te staan, is het feit, dat alleen nog de zware zorg als intramurale zorg gefinancierd wordt, terwijl het gebouw daar niet geschikt voor is. Maar ook voor particuliere verhuur zijn de woonruimten en badkamers niet geschikt: te klein en te oud. Leegstand Een hogere ZZP betekent een hoger tarief voor de zorgverlening. Omdat de verhoging van de ZZP s budgettair neutraal moet verlopen, is leegstand het logische gevolg. De huisvestingscomponent zal de komende jaren niet meer als totaal betaald worden door de overheid, maar in het tarief opgenomen worden. Dit betekent, dat er door een lagere bezetting er een tekort ontstaat in de huisvestingskosten. Geschiktheid van het gebouw Grote investeringen om b.v. de badkamers rolstoeltoegankelijk te maken, is voor deze korte overbruggingsperiode een onrendabele investering. De uitgestrektheid van het gebouw maakt, dat er in grote delen van het gebouw onvoldoende toezicht is voor de bewoners met een ZZP 4, 5 of 6. In 2013 zal bekeken moeten worden of er toch bepaalde aanpassingen in het gebouw doorgevoerd moeten worden, zoals b.v. het bouwkundig aanpassen van een badkamer.
7 In de komende jaren zal veel meer dan in het verleden, verhuurd moeten worden aan particuliere bewoners, wel dan niet met een indicatie voor extramurale zorg. Maar ook voor deze groep bewoners zijn de woonruimten en badkamers ongeschikt. Het woongenot is voor veel bewoners onvoldoende: klein, oud en daardoor niet comfortabel. Er is dus een zeer hoge urgentie de nieuwbouw zo snel mogelijk te realiseren. In het Programma van Eisen voor de nieuwbouw is reeds rekening gehouden met deze ontwikkeling. Particuliere verhuur Een oplossing voor het tekort in de huisvestingskosten is de woon- en werkruimten op particuliere basis aan de leden van de doelgroep te verhuren. De toekomstige bewoners geven echter steeds vaker aan de huidige ruimten veel te klein te vinden en daarom te willen wachten op de nieuwbouw van het Rosa Spier Huis. Het Rosa Spier Huis zal dus in de overbruggingsperiode tot de nieuwbouw een zo aantrekkelijk mogelijk aanbod moeten hebben. Dit kan uitgewerkt worden in: 1. aantrekkelijke culturele leefomgeving 2. uitstekend aanbod van zorg en diensten 3. redelijke huur 4. voorrang in de keuze voor een appartement in de nieuwbouw 1. aantrekkelijke culturele leefomgeving Het is bekend dat de leden van de doelgroep niet in het Rosa Spier Huis wonen of op de wachtlijst staat vanwege de woonruimten, maar wel vanwege de sfeer, de gelijkgestemden en (voor de gezondere ouderen) vanwege de werkruimten. Ook het aanbod van culturele activiteiten die door het huis of door bewoners georganiseerd worden, is hierin van groot belang. Voor de komende jaren zal hieraan dus zeer veel aandacht besteed moeten (blijven) worden. 2. Uitstekend aanbod van zorg en diensten In de laatste zes jaar is uit alle tevredenheidsonderzoeken onder de bewoners gebleken, dat er over het algemeen een grote tevredenheid is over de inzet van de medewerkers van de organisatie. In de komende jaren zal dit kwalitatief goede aanbod mogelijk nog belangrijker worden. Alle reden om met hoofden van dienst, OR, CR en medewerkers deze kwaliteit waar mogelijk nog te verbeteren. Omdat de zorgvraag meer zal wisselen en de afrekening zal geschieden op de geïndiceerde uren, zal in het personeelsbeleid flexibele inzet van medewerkers gerealiseerd moeten worden, binnen de kaders van de CAO-VVT. 3. Redelijke huur Mensen van de wachtlijst zullen eerder overwegen naar het Rosa Spier Huis te verhuizen, als de huur redelijk is en dus past bij het woonaanbod. In het hoofdstuk over de financiën wordt een berekening gegeven over de hoogte van de huur. 4. Voorrang in de keuze voor een appartement in de nieuwbouw Een reden om naar het oude Rosa Spier Huis te verhuizen kan ook zijn, dat men eerste keus heeft bij de toewijzing van de appartementen in de nieuwbouw. De keuze wordt bepaald door de grootte van het appartement, de hoogte van de huur,
8 begane grond of etage, zon of schaduw kant, vlak bij de overige voorzieningen (studio s en ateliers e.d.). 6.2. De toekomstige bewoners Het Rosa Spier Huis heeft een eigen doelgroep. Er is vaak al een binding met het huis, omdat vrienden, collega s of zelfs ouders in het Rosa Spier Huis wonen of woonden. In 2012 is er een enquête gehouden onder de toekomstige bewoners, waarin zij hun wensen konden aangeven t.o.v. de toekomstige huisvesting. De respons was bijna 80%. Uit dit hoge percentage kan worden afgeleid, dat de toekomstige bewoners zeer betrokken zijn bij het huis. Het Rosa Spier Huis zal in de overbruggingsperiode deze kunstenaars moeten blijven betrekken bij de ontwikkelingen van het huis. Daarbij moet zowel de stand van zaken over de nieuwbouw duidelijk gecommuniceerd moeten worden, als ook de grote veranderingen in de AWBZ zorg. Er zal dus vooral in de komende jaren veel contact moeten zijn met de toekomstige bewoners. In 2013 zal hiervoor een plan worden opgesteld. 6.3. Media en concurrentie Het Rosa Spier Huis geniet landelijke bekendheid. Dat betekent dat daarin ook een kwetsbaarheid schuilt. De media zijn al snel geïnteresseerd in gebeurtenissen in het Rosa Spier Huis. Het uitgangspunt in de manier van omgaan met de media is ze wel altijd te woord te staan, maar ook altijd zeer alert te zijn op de privacy van onze bewoners en de goede naam van het Huis. Tot nu toe is het Rosa Spier Huis het enige huis voor kunstenaars in Nederland en zelfs in Europa. Er zijn initiatieven in het land, met mogelijk een positief resultaat. Meer dan ooit moet het Rosa Spier Huis voorbereid zijn op concurrentie in het aanbod van huisvesting en zorg- en dienstverlening aan haar doelgroep. Kwaliteit bieden is hierin het sleutelwoord. 6.4. Conclusie Er zal in het komende jaar veel aandacht besteed moeten worden aan deze overgangsperiode. In de activiteitenplannen zal per jaar worden aangegeven welke onderwerpen op welke manier zullen worden uitgewerkt. 7. VOORBEREIDING OP HET NIEUWE ROSA SPIER HUIS 7.1. Programma van Eisen Enige jaren geleden is er een programma van eisen ontwikkeld voor de nieuwbouw. De uitslag van de in augustus/september 2012 gehouden enquête onder 240 toekomstige bewoners is verwerkt in het programma van eisen. In dit programma van eisen wordt ook de visie en doelstelling omschreven van de zorgverlening en het culturele aanbod. Het principebesluit is genomen tot de realisatie van de onderstaande voorzieningen: 80 appartementen in verschillende oppervlakte en prijsklasse 25 verpleeghuisplaatsen voor bewoners met psychogeriatrische aandoeningen (intramuraal zwaar) concertzaal en expositieruimte ateliers en muziekstudio s
9 bibliotheken 7.2. Culturele sfeer In de nieuwbouw wordt rekening gehouden met de werkmogelijkheden voor zowel bewoners van het Rosa Spier Huis, als voor kunstenaars die niet in het Huis wonen. Ook wordt gedacht aan het geven van toneel les of muziekonderwijs aan kinderen, het houden van masterclasses, mogelijkheid bieden voor een try-out, oefenruimte bieden aan musici, e.d. Het bestaande seizoenprogramma wordt tenminste in stand gehouden en onderzocht wordt of het aanbod in het nieuwe Rosa Spier Huis uitgebreid kan worden. 7.3. Huisvesting Het bestuur, directie en cliëntenraad willen in het nieuw te bouwen centrum bewoners passende woonruimte kunnen aanbieden aan alle kunstenaars. Dat betekent dat (toekomstige) bewoners een keuze moeten kunnen maken uit verschillende type appartementen, waarvan de oppervlakte en de hoogte van de huur verschillen. Passende woonruimte al dan niet met atelier of muziekstudio - betekent naar de visie van het Rosa Spier Huis ook dat bewoners in het complex kunnen blijven wonen als de vraag naar zorg toeneemt. Het Rosa Spier Huis gaat ervan uit dat er nu, maar ook zeker in de toekomst een grote groep ouderen is en zal zijn voor wie de beschermde woonvorm wenselijk of noodzakelijk is. Immers, uit demografische gegevens blijkt, dat de groep ouderen niet alleen steeds groter wordt, maar ook worden de ouderen steeds ouder. Er zal een groeiende groep hoogbejaarden ontstaan, voor wie zelfstandig wonen een illusie is, omdat hun lichamelijke en/of geestelijke gezondheid dit niet meer toelaat. Een aparte intramurale afdeling voor zware, psycho-geriatrische zorg is noodzakelijk om bewoners, juist als de afhankelijkheid toeneemt, niet te moeten verwijzen naar een voor hen niet passende woonomgeving. Men heeft immers zeer bewust gekozen voor de sfeer en het culturele aanbod van het Rosa Spier Huis. Het Rosa Spier Huis heeft als uitgangspunt gekozen voor het nieuwe complex zoveel mogelijk diensten te laten uitvoeren door eigen medewerkers. Naast de verpleging en verzorging aan zowel intramuraal als extramuraal wonende bewoners wil het Rosa Spier Huis ook een afdeling huishouding en een technische dienst in stand houden. Dit zal nader uitgewerkt worden in een bedrijfsplan. 7.4. Zorgaanbod in de nieuwbouw De oplevering van de nieuwbouw is te verwachten in het jaar 2016. De zorgverlening in het nieuwe complex zal worden voorbereid in de komende jaren en worden besproken met medewerkers, bewoners en CR en OR. Uitgangspunten in deze discussie/voorbereiding zijn: Geen verzorgingshuiszorg meer, maar alleen thuiszorg door eigen medewerkers. Een afdeling verpleeghuiszorg voor dementerende bewoners, zowel vanuit de eigen doelgroep als mensen uit de omgeving, die niet tot de doelgroep behoren. Appartementen van verschillende oppervlakten: zowel klein (47 m²), middelgroot (60 80 m²) als groot (100 120 m²). Alle appartementen zijn volledig rolstoeltoegankelijk en levensloopbestendig. Verhuizing intern is alleen noodzakelijk als men de regie over het eigen leven niet meer heeft. Alle andere vormen van zorg kunnen ook gegeven worden in het appartement.
10 Los van de huur van een appartement kan gekozen worden voor de huur van een werkruimte (atelier of muziekstudio). Deze werkruimte kan volgens de geldende opzegtermijn, worden opgezegd. Alle uitgangspunten in de zorg- en dienstverlening, die nu van kracht zijn (bejegening, zelfstandigheid en keuzemogelijkheid van bewoner, aanbod van passende activiteiten, e.d.) blijven gehandhaafd of worden naar de wensen van de bewoners bijgesteld in de komende 4 jaar. Om de kosten en baten zo efficiënt mogelijk te kunnen sturen, zal ook in het nieuwe Rosa Spier Huis de mogelijkheid komen voor kort durende opname (KDO). Met de ervaring van de laatste jaren kan gesteld worden dat de vraag naar KDO ook in de komende jaren verder zal toenemen. Met de verschuiving van de intramurale zorg naar thuiszorg en het toenemen van het aantal ouderen, zal de vraag naar deze vorm van zorg ook toenemen. 7.5. Samenwerking PG afdeling De toekomstige afdeling zware, PG zorg zal volgens de daarvoor voorgeschreven kwaliteitseisen worden vormgegeven. Hiervoor is samenwerking met andere zorginstellingen noodzakelijk. Nu de nieuwbouw in een meer concrete fase is gekomen, zal in de komende vier jaar contact worden gezocht met samenwerkingspartners in Laren. Door samenwerking met derden is het Rosa Spier Huis in staat onderzoek en behandeling door (verpleeg)huisarts, geriater, specialist, fysiotherapeut, logopedist, psycholoog, diëtist, maatschappelijk werker en specialistisch verpleegkundigen aan haar bewoners ter beschikking te stellen. 7.6. Voorlichting Veel aandacht zal besteed worden in overleg met de Cliëntenraad aan de voorlichting aan de bewoners van het Rosa Spier Huis. Via de Ondernemingsraad zullen de medewerkers tijdig informatie ontvangen over de ontwikkelingen m.b.t. de veranderingen voor de medewerkers. Ook de buurtbewoners en omwonenden van beide locaties zullen door het Rosa Spier Huis geïnformeerd worden over de nieuwbouwplannen. In het activiteitenplan zal dit nader worden uitgewerkt. 8. PERSONEEL EN ORGANISATIE 8.1. Huidige organisatie tot 2016 Door de bezuinigingen en de extramuralisering van de intramurale zorg moet voor het jaar 2013 zeer kritisch gekeken worden naar de personele inzet. De inzet moet bepaald worden op basis van: De komende jaren is de financiering gebaseerd op de ZZP scores. Roosters zullen moeten worden aangepast aan de uren die volgens de ZZP scores worden uitbetaald en dus kunnen worden ingezet. Flexibele inzet van medewerkers is daarvoor een vereiste. Veel medewerkers hebben al een min/max contract, waarbij het minimum aantal uren altijd uitbetaald wordt. Bij een toename van de ZZP uren, kunnen medewerkers meer uren werken. De pool met oproepkrachten moet worden uitgebreid. Met een vast team van oproepmedewerkers kan de kwaliteit van de zorg gegarandeerd worden en blijven de kosten ver onder het niveau van de tarieven van het uitzendbureau. De laatste jaren is het ziekteverzuim in het Rosa Spier Huis hoog. Helaas is
11 een groot percentage van dit verzuim te wijten aan ernstig zieke medewerkers. Het korte ziekteverzuim is niet groot. Toch moet in het jaar 2013 (in overleg met de OR) onderzocht worden op welke manier het ziekteverzuim naar beneden gebracht kan worden. De manager verpleging en verzorging zal zeer kritisch moeten zijn met de inzet van de uren. Er moet een balans gevonden worden tussen een zeer zuinige inzet van de uren en de werkdruk van de medewerkers. Kritisch kijken naar de werkzaamheden en daarin keuzes maken zal noodzakelijk zijn. 8.2. Nieuwe organisatie De zorg aanbieden vanuit het geformuleerde zorgaanbod en huisvestingsmodel vraagt van bestuur, directie en alle medewerkers een nieuwe inspanning. Uit de tevredenheidonderzoeken (2005 tot en met 2011) kan geconcludeerd worden dat de medewerkers een manier van werken hebben ontwikkeld die aansluit bij de wensen van de bewoners. Het accent zal daarom in de komende jaren liggen op de consequenties, die het nieuwe zorgaanbod, de nieuwe vorm van huisvesting en de nieuwe financiering voor de structuur van de organisatie zullen hebben. In de visie van het Rosa Spier Huis wordt ervan uitgegaan dat waar mogelijk, de diensten in eigen beheer worden aangeboden. De redenen hiervoor zijn: het versterkt de organisatie, zowel in kwalitatief, personeel als financieel opzicht; bewoners kennen degene die de werkzaamheden uitvoert en dit vergroot het vertrouwen en het gevoel van veiligheid; korte lijnen betekenen een efficiënte en klantvriendelijke manier van werken. 8.3. Werkzaamheden medewerkers In het jaar 2013/2014 zal een organisatievorm uitgewerkt worden, waarin onderstaande taken van de medewerkers worden opgenomen: Verzorging en verpleging extramurale verzorging en verpleging aan bewoners in de appartementen; intramurale verzorging en verpleging aan de huidige bewoners van het Rosa Spier Huis die meeverhuizen naar de nieuwbouw; intramurale verzorging en verpleging aan de bewoners van de PG afdeling; samenwerking met de gespecialiseerde medewerkers van collega instellingen; Huishouding extramurale huishoudelijk zorg via de PGB regeling aan bewoners van de appartementen; particuliere huishoudelijke zorg aan de bewoners van de appartementen; intramurale huishoudelijke zorg aan bewoners van de PG afdeling; het schoonhouden van de algemene ruimten in het appartementencomplex; het schoonhouden van de algemene ruimten in de intramurale afdeling; het schoonhouden van de expositieruimte en de concert/theaterzaal. Technische dienst regelen van onderhoud en het plegen van (klein) onderhoud van het totale gebouw; uitvoeren van klussen voor de bewoners; mee-inrichten van de tentoonstellingen;
12 technische ondersteuning bieden bij de uitvoeringen in de concert/theater zaal; ondersteuning bij de ICT van het huis; overleg voeren met de eigenaar van het gebouw (op dit moment nog niet bekend) Receptie receptiefunctie ten behoeve van het gehele complex. Administratie het voeren van de administratie ten behoeve van de zorgorganisatie in het kader van de uitvoering AWBZ; het voeren van de administratie ten behoeve van de particuliere zorg en diensten; het voeren van de administratie ten behoeve van de verhuur en huur van het complex. Het betalen en verwerken van alle rekeningen. Salarisadministratie. Keuken De huidige productiekeuken zal worden omgebouwd tot een kleine keuken. De functie van deze keuken zal in 2012/2013 nader worden ingevuld, waarbij in ieder geval de catering bij (feestelijke) bijeenkomsten, openingen, concerten en theatervoorstellingen meegenomen zal worden. Er zal een vorm van samenwerking met de toekomstige leverancier van de maaltijden worden uitgewerkt. De huidige opbouw van de organisatie zal in de komende jaren worden aangepast aan de te verlenen zorg en diensten en de financiering daarvan. In 2013/2014 zal hiervoor een plan worden ontwikkeld waarin de volgende aspecten zullen worden beschreven: de te leveren producten o AWBZ gefinancierd (de toekomstige ZZP) o WMO en PGB (via de gemeente Laren gefinancierd) o Particulier de benodigde formatie en functieniveaus met taak en functieomschrijvingen samenwerking met collega instellingen diensten in te kopen bij derden huisvestingskosten (huur en servicekosten) o woongedeelten o algemene gedeelten bedrijfsplan met begroting Nieuw voor de medewerkers van de afdeling Verpleging en Verzorging is dat zij straks ook extramuraal gaan werken ten behoeve van de 80 appartementen en werkzaam zullen zijn op de PG afdeling. Deze verandering en uitbreiding van taken geldt ook voor de medewerkers van de huishouding. De technische dienst zal in de toekomst kleine klussen in het pand moeten uitvoeren en samenwerken met de eigenaar van het gebouw. Ook zal zij werkzaamheden op rekening uitvoeren voor de zelfstandig wonende ouderen. ICT is onderdeel van de
13 taken van de technische dienst. De taken van de receptie zullen nader uitgewerkt moeten worden, maar de specifieke rol bewoners en gasten te ontvangen en te woord te staan, blijft de kerntaak. De administratief medewerkster zal kennis moeten opdoen over de nieuwe financieringsvorm en de verantwoording hiervan. Nieuwe management informatie systemen zullen doorgevoerd worden om de zorginzet goed in kaart te brengen. De nieuwe opzet brengt voor de medewerkers van de keuken de grootste verandering met zich mee. De productiekeuken in de huidige vorm zal in de nieuwbouw niet terugkeren. De afname van het aantal maaltijden is te klein om een gezonde exploitatie te kunnen realiseren. Wel zal een kleine keuken gerealiseerd worden t.b.v. de concerten, theatervoorstellingen, openingen en andere (feestelijke) bijeenkomsten. Van alle medewerkers van het Rosa Spier Huis wordt verwacht dat zij meedenken en meegroeien met de nieuwe manier van werken. Nieuwe vormen van zorgverlening en nieuwe vormen van samenwerking zullen echter een zeer stimulerende werking kunnen hebben op iedereen die deze vernieuwing open tegemoet treedt. De Ondernemingsraad zal nauw betrokken worden bij het tot stand komen van de invulling ervan. Personele bezetting Het Rosa Spier Huis heeft een zeer goed ingewerkt, gemiddeld hoog opgeleid en ervaren team van medewerkers. Dit geldt voor alle afdelingen. Een grote zorg is om dit in de toekomst zo te houden. In t Gooi is het personeelstekort groter dan in de meeste andere delen van het land. Het Rosa Spier Huis zal zich daarom actief blijven inspannen voor de werving en het behoud van personeel door goed werkgeverschap en een goede werksfeer te bieden. Het streven is om samen met opleidingsinstituten het aantal opleidingsplaatsen uit te breiden, met name ten behoeve van de opleiding tot verzorgende. Veel tijd en aandacht zal de komende jaren gaan naar het omgaan met bewoners met een PGindicatie. 8.4 Bestuursmodel Zodra er meer duidelijkheid is de financieringsmogelijkheden van de nieuwbouw, zal bekeken worden of de Stichting Esseboom of de Rosa Spier Stichting een gebouw/gebouwen in eigendom houden of dat alle gebouwen gehuurd worden. Afhankelijk daarvan zal vastgesteld worden welke bestuursvorm hierbij past. Onderzocht zal worden of bij het eigendom en het zorgverleningsmodel een bestuurlijk model past, zoals verwoord in de Governance Code. 9. SAMENWERKING Het Rosa Spier Huis zal een zelfstandige organisatie blijven. Vanuit deze zelfstandigheid zal het Huis met diverse partijen verschillende vormen van samenwerking zoeken. Deze samenwerking wordt gezocht vanuit de idee, dat gebruik maken van elkaars deskundigheid, ervaring, en (ruimtelijke) mogelijkheden het aanbod niet alleen zal vergroten, maar dat ook de kwaliteit en flexibiliteit van de zorg en diensten zal doen toenemen. Vivium De afdeling Verpleging en Verzorging van het Rosa Spier Huis heeft contacten met het Ambulant Expertise Centrum van de Thuiszorg Gooi en Vechtstreek, beiden
14 onderdeel van Vivium. Specialistisch verpleegkundigen van het AEC adviseren de medewerkers en/of familie van bewoners in zaken als het omgaan met dementerende ouderen, diabetes, oncologie en wondverzorging. Amaris De koepelorganisatie Amaris heeft een groot aantal verpleeg- en verzorgingshuizen in het Gooi. Ook zij zullen de ombouw naar extramurale zorg moeten maken. Mogelijk dat wij elkaar daarin van informatie kunnen voorzien. De huidige vorm van samenwerking met het naastgelegen verpleeg- en verzorgingshuis Theodotion is met name gelegen in de advisering door medewerkers van Theodotion op specifieke terreinen, zoals personeelsbeleid en overleg over de landelijke ontwikkelingen. Gemeente Laren Het Rosa Spier Huis heeft frequent overleg over de nieuwbouw met verschillende functionarissen en afdelingen van de gemeente Laren. Dit overleg zal in de komende jaren in frequentie toenemen. Daarnaast krijgen de gemeenten een bepalende rol bij de verdeling van de financiële middelen om zorg te verlenen aan de inwoners van de gemeente. Omdat deze taak voor de gemeenten nieuw is, is een nauwe samenwerking tussen gemeenten en zorginstellingen noodzakelijk om een goed aanbod te realiseren. Cliëntenraad Het beleid van het Rosa Spier Huis is waar mogelijk tegemoet te komen aan de wensen van haar bewoners. Daarom wordt grote waarde toegekend aan overleg met de Cliëntenraad om dit belang zo goed mogelijk te behartigen. Naast het algemene beleid is overleg over de nieuwbouw belangrijk. Ondernemingsraad Om de zorg en diensten aan de bewoners zo uit te voeren, dat zowel efficiency als Arbo wetgeving gewaarborgd zijn, is het van groot belang de medewerkers die het werk uitvoeren, hierin via de OR te laten meedenken. Job van Dooren Advies De Rosa Spier Stichting heeft een adviesbureau t.b.v. de fondsenwerving voor de financiering van de culturele delen van het gebouw ingeschakeld. In de komende jaren zal er met dit adviesbureau een nauwe samenwerking zijn. Stichtingen gelieerd aan het Rosa Spier Huis Een aantal stichtingen heeft in hun doelstelling omschreven dat zij een rol vervullen in het in stand houden en ondersteunen van het Rosa Spier Huis. In de komende jaren zullen bestuur en directie met name in het kader van de nieuwbouw, meer overleg voeren met deze stichtingen dan gebruikelijk: Stichting Vrienden van het Rosa Spier Huis Stichting Garantiefonds Anna Stibbe Stichting Stichting Steunfonds Rosa Spier Huis Stichting Voor en Door Kunstenaars Stichting Esseboom Stichting Nieuw Rosa Spier Huis Deze stichtingen zullen een bijdrage leveren om een gezonde financiële basis te creëren om ook in de toekomst de doelstelling van het Rosa Spier Huis te ondersteunen en te garanderen.
15 9. FINANCIËN Het zorgkantoor heeft toegezegd dat het Rosa Spier Huis in de nieuwbouw 25 intramurale PG plaatsen kan realiseren. Deze toezegging moet in 2013 gecontroleerd worden. Daarnaast zullen 80 appartementen gerealiseerd worden waar extramurale zorg aangeboden zal worden. Ten behoeve van de bedrijfsvoering in de nieuwbouw zal door een extern deskundige een bedrijfsplan worden opgesteld. Voor de komende 4 jaar is de begroting 2013 en de meerjarenbegroting van kracht. (zie bijlage) 10. SAMENVATTING EN CONCLUSIE 10.1. Samenvatting Zoals in dit beleidsplan staat beschreven zal het Rosa Spier Huis in de komende jaren een grote ontwikkeling doormaken. Daarom is er voor de komende jaren gekozen voor de volgende zes aandachtspunten: De huidige bewoners van het Rosa Spier Huis Het Rosa Spier Huis wil de zorg aan de huidige bewoners ook in de komende jaren garanderen zoals zij dat gewend zijn. Ondanks de vele extra taken en activiteiten in het kader van zorgvernieuwing, nieuwbouw en samenwerking, zullen directie en medewerkers zich inzetten de bewoners dezelfde kwaliteit van zorg te blijven aanbieden. Gebruikersparticipatie Het Rosa Spier Huis zal in de komende jaren de bewoners, toekomstige bewoners en medewerkers - via de cliëntenraad en de ondernemingsraad - de zorg, de diensten en de huisvesting vorm geven. Het Rosa Spier Huis zal zich actief opstellen om meningen en ideeën die er onder de bewoners en medewerkers leven op het gebied van zorgverlening, huisvesting en dienstverlening te inventariseren. Samenwerking Het Rosa Spier Huis zal samenwerking zoeken met alle in deze beleidsnotitie genoemde instellingen. Het uitgangspunt daarbij is, dat het Rosa Spier Huis een zelfstandige organisatie blijft, maar samenwerkt waar dit het aanbod van zorg en diensten zal verbreden of verbeteren. Ook efficiency in de zorg en diensten kan een reden vormen samenwerking te zoeken. Ontwikkelingen in de zorg Het Rosa Spier Huis zal in de komende jaren de zorg aan de leden van de doelgroep aanpassen aan de landelijke ontwikkelingen in de AWBZ. Het Rosa Spier Huis is voor de financiering helemaal afhankelijk van het landelijke beleid van het Ministerie van VWS. Het regeerakkoord 2012 geeft aan dat er grote bezuinigingen en veranderingen zullen plaatsvinden in de komende jaren. Er zal geanticipeerd moeten worden op deze ontwikkelingen en ook op de onduidelijkheid
16 die hiermee gepaard gaat. Ontwikkeling nieuwbouw Het Rosa Spier Huis zal in samenspraak met (toekomstige) gebruikers, gemeente en de collega-instellingen en participanten in de nieuwbouw een huisvestingsplan ontwikkelen. Naast het realiseren van een modern woon-, werk- en zorgcentrum voor kunstenaars en aan kunst gerelateerde wetenschappers wil het Rosa Spier Huis haar aandacht richten op een aanbod van kunst aan de inwoners van Laren en omgeving. Personeel voorbereiden op de toekomst Het Rosa Spier Huis wil haar personeel voorbereiden op de toekomst. Zij wil dat doen door de huidige motivatie, betrokkenheid en inzet van het personeel te behouden en bijscholing en ondersteuning aan te bieden om alle veranderingen goed door te kunnen voeren in de toekomstige organisatie. De veranderingen in de functies van een aantal medewerkers zullen via een sociaal plan, zoals deze in de zorgsector gebruikelijk is en in overleg met de Ondernemingsraad worden doorgevoerd. 10.2. Conclusie De belangrijkste conclusie uit dit meerjaren beleidsplan is dat het Rosa Spier Huis in de komende jaren rekening moet houden met twee belangrijke ontwikkelingen: een onzekere toekomst en nieuwe kansen. Onzekere toekomst Voor alle zorgaanbieders in Nederland en dus ook voor het Rosa Spier Huis is de toekomst onzeker. Dit geldt op het gebied van zorgverlening, samenwerking, personeelstekorten, wachtlijsten, indicatiestelling en zeker ook van de financiering van de zorg. Dit vraagt een grote inzet van medewerkers en management. Er zal veel overlegd en uitgezocht moeten worden en dat terwijl de zorg aan de bewoners gewoon door moet gaan. Door de vele veranderingen die gelijktijdig plaats zullen vinden zal een groot beroep gedaan worden op de flexibiliteit, motivatie en inzet van alle medewerkers. Nieuwe kansen De komende jaren brengen echter ook nieuwe kansen met zich mee en het Rosa Spier Huis zal deze kansen zeker grijpen. Het Rosa Spier Huis zal er alles aan doen om de nieuwbouw en de nieuwe zorgorganisatie zo te realiseren, dat zij toekomstbestendig is. Ondanks het vele werk ziet het Rosa Spier Huis het moment waarop de nieuwbouw zich aandient als een enorme kans! Het is een mooie uitdaging een geheel nieuw gebouw te mogen vormgeven en nieuwe muren te bouwen om het oude en vertrouwde concept van het Rosa Spier Huis heen.