21 sept 2012 3 e congres GGzE Centrum autisme volwassenen Ervaringen met Autisme Presentatie casemanagement Eindhovens model Huidige ontwikkelingen Discussie Kenmerken Casemanagement is een vorm van hulpverlening.cliënten worden zodanig begeleid dat zij in staat zijn zoveel mogelijk in de maatschappij mee te draaien(rol herstel en zelfontplooiing) Kenmerkend voor casemanagement binnen het Eindhovens model is dat een hulpverlener aan een cliënt wordt gekoppeld Om op alle 5 levensgebieden zorg te bieden of deze zorg voor hem of haar te regelen De vraag van de cliënt staat centraal en niet het beschikbare aanbod bepaalt welke hulp wordt ingezet Het accent ligt meer op begeleiding dan behandeling 1
Cliënten met een psychiatrische diagnose begeleiden naar een situatie waarin oude rollen kunnen worden opgepakt,nieuwe rollen kunnen worden ontwikkeld en waar cliënten kunnen leven in maximale vrijheid en met zo min mogelijk professionele ondersteuning 1. Psychotische stoornissen 2. Persoonlijkheidsproblematiek 3. Ouderenproblematiek 4. Autisme Spectrum Stoornis (jong-) volwassenen met als hoofddiagnose Autisme Spectrum Stoornis(18-65jaar ) Intelligentie (>85) Langdurige en complexe problemen op meerdere levensgebieden Stoornis in de informatieverwerking in de hersenen Mensen met autisme spreken van een andere manier van denken,waarnemen en communiceren 2
Theory of mind Centrale Coherentie Executief Functioneren Informatieverwerking Taal en communicatie Sociale interactie Inlevingsvermogen Verbeelding/voorstellingsvermogen Stereotype patronen in gedrag en activiteiten Planning en organisatie gezondheid Diagnostiek Psycho-educatie Klinische behandeling Farmacotherapie gezondheid wonen tijdsbesteding financiën sociaal netwerk Casemanagement wonen tijdsbesteding/ werk Woonbegeleiding Begeleid Wonen Training Centrum Autisme Arbeidshulpverlening/IPS Sociale activering Begeleid Leren financiën Hulp bij administratieve en financiële zaken soc.netwerk Lotgenotencontact Seksuologische hulpverlening Systeemtherapie Inloop Centra (Dynamo) Colette Roy /Jan Zwanenberg 3
Assessment /CCP Toewijzing casemanager Kennismaken met netwerk Inventarisatie 5 levensgebieden Rommeting Zorgplan /zorgovereenkomst/handtekening cliënt Activiteiten starten vanuit zorgplan Na een jaar evaluatie zorgplan/rom meting Eventueel bijstellen zorgplan. 1 : 5 levensgebieden 2: Netwerken zowel intern als extern 3: Multidisciplinair werken 4: Procesmatig werken 5: Rehabilitatie visie hanteren Zorgplan Dossier vorming Hanteren van Kopjes model (5 levensgebieden) Screenen van systemen Kennis van autisme (geschoold) Rehabilitatie theorie Kopjes model (5 levensgebieden) Doorvragen (IJsberg theorie) Socratische gespreksmodel 4
1. Directief en niet autoritair 2. Accepterend 3. Positief bekrachtigend (Empowerment) perspectieven bieden 4. Aangepaste communicatie: concreet /logisch 5. Duidelijke agenda van proces en actie 6. Tempo aanpassen aan cliënt 7. Visualiseren(schrijven en tekenen) 8. Outreachend en pro actief voordelen 1. Specialisatie autisme 2. Je kijkt holistisch 3. Bestaan van de relatie met de cliënt 4. Casemanager heeft overzicht. Werkt vanuit MDT setting 5. Vaak enkelvoudige contacten (korte lijnen) 6. Mogelijkheid voor zowel hoog als laag frequente contacten nadelen 1. Langdurigheid van de hulpverleningsrelatie 2. Ontstaan blinde vlekken 3. Tijdsinvestering hoog 4. Afhankelijk zijn/worden van casemanager 5. Match kan inhoud van de zorg bepalen Casemanagement was voorheen levensloopbegeleiding Invoering FACT werk en wijkgericht werken. Hoog complexe zorg heeft aandacht vanuit maatschappelijke onrust. Vanuit levenslijnbegeleiding wordt het casemanagement kortdurend maar hoog complex Geldstroom wordt minder(kosten te hoog met te gering resultaat). Invloed zorgverzekeraars neemt snel toe. Toename eigen bijdrage zorg. Zorgaanbod moet stroomlijnen waardoor wildgroei beperkt wordt. Geweld en verloedering nemen toe. Zachte aanpak geeft te weinig effect(politieke conclusie). Van mono cultureel naar multi cultureel (andere behoefte aan zorg en behandeling dus niet alleen westers=traditioneel). Kwaliteit wordt onderschat. Productiviteit overschat. 5
Vraaggericht gaat over naar probleem gericht? Cliënt met autisme herkennen geen problemen? Zorgverzekeraars hebben veranderde doelen? Cliënt met Autisme als Hot item verdwijnt? Maatschappelijke onrust komt op bord van zorg aanbieder? Specialisatie gaat weer terug naar generalisatie? Kwaliteit versus kwantiteit werk? Inhoud van werk wordt oppervlakkiger(tijdsdruk)? Doelgroep houdt van: Duidelijkheid Voorspelbaarheid Eigen regie Concreet aanbod Levenslijn begeleiding Eigen keuze van zorg Vanuit wensen en niet vanuit problemen Geeft richting naar herstel en zelfontplooiing Rehabilitatie visie handhaven Vragen???? Cliënten willen levensloop begeleiding(geeft zekerheid). Levenslijn begeleiding is vooral effectief bij geen wachtlijst en snelle interventie mogelijkheid. Herkenbaarheid van methodiek maar ook relatie met oude hulpverlener kan effectiever werken. 6
Hulpverleners hebben vaak meer moeite om cliënten uit te schrijven. Het loslaten en eigen regie laten nemen is na langdurige begeleidingsprocessen vaak lastig. Investeren in de relatie en een bandscheppen blijft ook voor mensen met autisme belangrijk met hulpverlening (effect wordt verhoogd). Deelnemers nemen afstand van de stelling dat bij geen accepteren van hulp de ellende maar eerst moet toenemen. Ouders ondersteunen kinderen/jong volwassenen maar door hun niet aansluitende manier van bejegenen(vaak te autoritair) onderkennen kinderen geen problemen. Kernwaarden van het Eindhovens model zijn ook in de toekomst nog van toepassing. Deelnemers(cliënten en professionals)spreken voorkeur uit voor specialisatie aanpak ASS. Er blijft een spanningsveld tussen begeleiden en behandelen in het werk van van de casemanager. Centrale rol van casemanager vond men belangrijk. Als een cliënt geen hulpvraag of wens tot hulp uitspreekt,is zorg dan noodzakelijk? 7
Het is verantwoord om de genoemde maatschappelijke ontwikkelingen (bezuinigen) als hulpverlener te accepteren Generalistisch werken is beter voor mensen met autisme spectrum. Casemanagement is een pamperend aanbod voor cliënten met autisme spectrumstoornis. Het aanbod vanuit casemanagement (Eindhovens model) voor cliënten met autisme spectrumstoornis is niet meer passend. 8
Dank voor Uw aandacht 9