Triodos Groenfonds Jaarverslag 2012 TLIM
Duurzame voeding en landbouw Duurzame landbouw erkent de relatie tussen het milieu, onze gezondheid en het voedsel dat wij eten. Duurzame boeren vermijden het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en kunstmest, en hanteren strenge normen voor het welzijn van dieren.
Triodos Groenfonds NV Jaarverslag 2012 Informatie voor aandeelhouders Algemene vergadering van aandeelhouders 26 april 2013 Ex-dividenddatum 30 april 2013 Betaaldatum dividend 6 mei 2013 Triodos Investment Management is een 100% dochter van Triodos Bank en is de beheerder van Triodos Groenfonds.
Kerncijfers bedragen in duizenden euro s 2012 2011 2010 2009 2008 Intrinsieke waarde ultimo 495.317 492.524 558.007 572.245 460.751 Aantal uitstaande aandelen ultimo (in duizenden) 8.733 8.525 9.712 9.816 7.924 Inkomsten 7.759 14.843 16.862 16.092 17.324 Gerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen -6.121 157-64 0 128 Ongerealiseerde waardeveranderingen van beleggingen -2.032 3.764-7.734 2.317 16.740 Kosten -5.771-6.410-6.813-5.890-6.367 Bedrijfsresultaat 1.988 8.433 10.048 10.203 11.085 Resultaat -44 12.197 2.315 12.520 27.825 Lopende kosten* 1,22% 1,27% Total expense ratio (TER)* 1,20% 1,25% 1,16% 1,17% 1,23% Groen belegd vermogen ultimo 68,4% 71,6% 77,1% 74,5% 79,1% Per aandeel bedragen in euro s 2012 2011 2010 2009 2008 Intrinsieke waarde ultimo 56,72 57,78 57,46 58,30 58,15 Resultaat ** 0,00 1,41 0,24 1,54 3,53 Rendement Triodos Groenfonds (inclusief herbelegging van dividend) 1 jaar 3 jaar gem. 5 jaar gem. 10 jaar gem. Sinds oprichting gem. Intrinsieke waarde exclusief fiscaal voordeel 0,0% 1,0% 2,4% 2,0% 2,8% Intrinsieke waarde inclusief fiscaal voordeel*** 1,9% 3,2% 4,7% 4,4% 5,2% Referentie index 7,1% 6,9% 7,4% 5,6% 6,9% Bron: vwd group De referentie index is de Citigroup Netherlands Government Bond Index 5-7 jaar. De referentie index komt niet in aanmerking voor het fiscaal voordeel. * In navolging van Europese wetgeving wordt per 1 juli 2012 een nieuwe Europese kostenberekeningsratio toegepast. Als gevolg hiervan zal op termijn de term Total Expense Ratio (TER) worden vervangen door lopende kosten. De lopende kosten betreffen de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden exclusief de kosten van de beleggingstransacties, interestkosten en de kosten die verband houden met het toe- en uittreden van deelnemers die niet vergoed worden uit de op- of afslag gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde gedurende de desbetreffende periode. Bij deze berekening wordt iedere calculatie en publicatie van de intrinsieke waarde in beschouwing genomen. De total expense ratio (TER) geeft ook weer wat de kosten van een beleggingsfonds als percentage van het gemiddelde eigen vermogen over de verslagperiode zijn. Het verschil met de lopende kosten is dat hierbij de gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de intrinsieke waarde aan het eind van de kwartalen. ** Het resultaat per aandeel wordt bepaald op basis van het gedurende het boekjaar gemiddeld aantal geplaatste aandelen. *** Dit fiscale voordeel betreft een besparing aan inkomstenbelasting van maximaal 1,9% over 2012 van de waarde van de aandelen tot een maximum van EUR 56.420 (2012) per belastingplichtige. Het fiscale voordeel betrof over 2011 respectievelijk de voorgaande jaren een besparing aan inkomstenbelasting van maximaal 2,2% respectievelijk maximaal 2,5% van de waarde van de aandelen afhankelijk van de individuele positie van de aandeelhouder.
Inhoud Pagina Groen beleggen 6 Bericht van de Raad van Commissarissen 7 Verslag van de Directie 8 Algemene gegevens 24 Jaarrekening Triodos Groenfonds NV 2012 26 Overige gegevens 49 Raad van Commissarissen 53 Directie 54 Adres en colofon 55 5
Groen beleggen Triodos Groenfonds belegt voornamelijk in door de overheid erkende groene projecten die duurzame ontwikkeling bevorderen. De belangrijkste sectoren waarin het fonds belegt, zijn duurzame energie, biologische landbouw, natuur- en landschapsontwikkeling en duurzaam bouwen. Triodos Groenfonds biedt beleggers die bewust met hun geld willen omgaan, de mogelijkheid rechtstreeks bij te dragen aan een groen en duurzaam Nederland. Triodos Groenfonds is in juni 1998 ontstaan uit een fusie van drie groene beleggingsfondsen van Triodos Bank: Biogrond Beleggingsfonds (opgericht in 1990), het Windfonds (1993) en het Groene Beleggingsfonds (1995). Triodos Groenfonds heeft daarmee aan de wieg gestaan van de Regeling Groenprojecten van de Nederlandse overheid. Deze regeling bestaat sinds 1995 en maakt het particuliere investeerders mogelijk onder aantrekkelijke financieringsvoorwaarden te investeren in projecten die de ontwikkeling en het behoud van natuur en milieu bevorderen. Triodos Groenfonds was een van de eerste groene beleggingsfondsen met de officiële status van maatschappelijke beleggingsinstelling onder deze regeling. Ten minste 70% van het eigen vermogen wordt belegd in projecten die door de overheid`zijn erkend als groen en die aan de duurzame beleggingscriteria van Triodos Bank voldoen. Het belastingvoordeel voor beleggers bedraagt in 2012 maximaal 1,9% boven op het fondsrendement. Op basis van nieuwe wetgeving wordt het belastingvoordeel niet verder afgebouwd, maar blijft ook na 2012 gehandhaafd op 1,9%. Triodos Groenfonds, het oudste groene beleggingsfonds van Nederland, is een initiatief van Triodos Bank. Triodos Bank wil menselijke waardigheid, zorg voor de aarde en de kwaliteit van leven in het algemeen bevorderen. Triodos Groenfonds richt zich binnen die missie met name op de zorg voor de aarde. Dat doet het fonds door duurzame initiatieven te financieren voor een schoner milieu, een prettiger leefomgeving en duurzame voedsel- en energiebronnen, voor nu en in de toekomst. Triodos Groenfonds wordt beheerd door Triodos Investment Management. Triodos Investment Management is in het bezit van een vergunning op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft). 1,9%fiscaal voordeel voor beleggers bovenop het fondsrendement 6
Bericht van de Raad van Commissarissen Aan de aandeelhouders van Triodos Groenfonds Graag bieden wij u het jaarverslag 2012 van Triodos Groenfonds NV aan. Het jaarverslag bestaat uit het verslag van de directie, de jaarrekening en de overige gegevens. De jaarrekening over 2012 is goedgekeurd door KPMG Accountants NV. De controleverklaring is onder de overige gegevens in dit jaarverslag opgenomen. De Raad van Commissarissen heeft tijdens haar vergadering op 5 maart 2013 de jaarstukken besproken. Conform de regelgeving en de statuten van het fonds, heeft de Raad de jaarstukken goedgekeurd. Het boekjaar 2012 is afgesloten met een netto resultaat van EUR -44.000. De Raad van Commissarissen stelt voor décharge te verlenen aan de directie en aan de Raad van Commissarissen voor de vervulling van hun taken in het afgelopen boekjaar. De Raad van Commissarissen is in de verslagperiode vier keer bijeen geweest. De Raad heeft zich bezig gehouden met de ontwikkeling en de beleggingsresultaten van het fonds. Daarbij hebben de commissarissen actief toezicht gehouden op het door de directie gevoerde beleid betreffende dubieuze debiteuren. Ook het beleggingsbeleid en het aantrekken van nieuwe financieringen, de ontwikkelingen rondom de Regeling Groenprojecten en de ontwikkeling van de rente op de kapitaalmarkt en de invloed daar van op het fondsrendement, waren onderwerp van aandacht. Daarnaast kwamen het halfjaarverslag, het jaarverslag, de marketingstrategie en de naleving van wet- en regelgeving door het fonds aan de orde. Tot slot is gesproken over actuele ontwikkelingen in de sectoren waarin het fonds belegt, met name over het onzekere politieke klimaat rondom duurzame energie. De Raad is tevreden over directievoering van het fonds. De dialoog met de directie was kritisch opbouwend. Er is ondermeer intensief gesproken over de oorzaken van het relatieve hoge niveau aan voorzieningen die hebben geleid tot het fractioneel negatieve resultaat. Tijdens de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 27 april 2012 is de heer Jules Kortenhorst benoemd als lid van de Raad van Commissarissen. Volgens het rooster van aftreden zijn in april 2013 de termijnen van de heer Peter Kok en de heer Jan Paul van Soest verstreken. Na de gebruikelijke twee termijnen stellen beiden zich niet herbenoembaar. De overige leden van de Raad spreken hun waardering uit voor de jarenlange grote betrokkenheid van beide leden bij het fonds. De prioriteitsaandeelhouder is verzocht twee nieuwe commissarissen met gepaste expertise voor te dragen. Zeist, 8 maart 2013 Peter Blom Marjolein Elings-van Hooidonk (voorzitter) Peter Kok Jules Kortenhorst Annemiek Rijckenberg Jan Paul van Soest 7
Verslag van de Directie Triodos Groenfonds kende in 2012 per saldo een instroom van EUR 11,2 miljoen aan nieuwe middelen. Het fondsvermogen steeg daarmee tot EUR 495 miljoen per ultimo 2012. Triodos Groenfonds heeft in 2012 een fractioneel negatief rendement gerealiseerd van 0% (2011: 2,6%). Het rendement is lager dan vorig jaar, voornamelijk vanwege additionele voorzieningen die het fonds voor dubieuze debiteuren heeft moeten treffen. Die voorzieningen zijn voornamelijk genomen in de sector biomassavergisting. Bij enkele posten in de sector biologische landbouw was een deel van de uitstaande leningen, dat reeds voorzien was, definitief afgeschreven wegens oninbaarheid. De performance van de rest van de portefeuille is echter goed en de rente-inkomsten zijn op peil gebleven. De directie van het fonds verwacht dat de voorzieningen voor dubieuze debiteuren komend jaar weer meer in lijn komen met het langjarig gemiddelde van het fonds. Voor de regeling Groen beleggen en het bijbehorende fiscale voordeel pakte jaar 2012 positief uit. Per 18 juli 2012 trad de Wet uitwerking fiscale maatregelen Begrotingsakkoord 2013 in werking. Daarin is vastgelegd dat de fiscale stimulans voor groen beleggen met ingang van 1 januari 2013 niet verder wordt afgebouwd, maar op het niveau van 2012 (maximaal 1,9%) wordt gehandhaafd. Dat is goed nieuws voor alle beleggers in Triodos Groenfonds en voor ondernemers die een beroep willen doen op een groenlening uit het fonds. De directie van het fonds ziet dit besluit als de (definitieve) erkenning van de groenregeling die zich al 17 jaar heeft bewezen als een bijzonder succesvol, effectief en efficiënt publiek-privaat financieringsinstrument. De groenregeling is een instrument dat bij uitstek past bij de voortvarende aanpak van het nieuwe Kabinet voor de energie- en klimaatproblemen. Zo heeft het Kabinet de doelstelling voor het aandeel duurzame energie in 2020 verhoogd van 14% naar 16%. De bijbehorende middelen ter stimulering van duurzame energie (de Subsidieregeling Duurzame Energie 2013) zijn daarnaast met EUR 1,3 miljard verhoogd. Een positieve ontwikkeling die in 2013 kansen biedt voor Triodos Groenfonds. Met de toevertrouwde middelen en de positieve ontwikkeling op de markt voor groen beleggen verwacht Triodos Groenfonds in 2013 veel nieuwe leningen uit te zetten. Daarmee wil het fonds een zo groot mogelijke impact bereiken en een aantrekkelijk rendement voor beleggers realiseren. Marktontwikkelingen per sector Duurzame energie Het afgelopen jaar is een lager aantal duurzame energieprojecten gerealiseerd. Dit komt door de economische en politieke crises in Nederland en de onzekerheden omtrent het voortbestaan van de Subsidieregeling Duurzame Energie (SDE) na 2012. De beschikbare SDE-middelen zijn in 2012 bijna volledig toegekend aan de bijstook van biomassa in kolencentrales en geothermie projecten. Aan slechts één windturbine werd SDE-subsidie toegekend. Biomassa en windenergie met SDE-beschikkingen van voorgaande jaren lieten de belangrijkste groei in opgesteld vermogen is zien. De windopbrengsten, en daarmee de rendementen van de windprojecten, waren fractioneel lager dan in 2011. De uiteindelijke jaarproductie lag ongeveer 10% lager dan gemiddeld. EUR 495 miljoen eigen vermogen ultimo 2012 8
In 2012 werd vooral geïnvesteerd in kleinschalige zonne-energie bij particulieren, in het MKB en op overheidsgebouwen. De ontwikkeling van grotere initiatieven in windenergie bleven echter fors achter ten opzichte van voorgaande jaren. Door de verandering in het politieke klimaat worden plannen uitgesteld of zelfs afgesteld. Ook de afhoudende opstelling van banken bij de financieringen van technisch en financieel risicovollere initiatieven zoals biomassa en geothermie leidt tot uit- en afstel van projecten. Aanvraagprocedures voor vergunningen duren bovendien nog steeds lang. Biologische landbouw Ondanks de minder rooskleurige economische ontwikkelingen nam de consumentenvraag naar biologische producten wederom fors toe. Ten opzichte van het eerste halfjaar van 2011 zijn de consumentenbestedingen in de eerste helft van 2012 met circa 12% gestegen. De belangrijkste productgroepen waren biologisch vlees, vleeswaren en biologische zuivelproducten. Het supermarktkanaal is nog steeds het belangrijkste afzetkanaal van biologisch voedsel. De sector had in 2012 te maken met circa 20% hogere voerprijzen. Toch blijven de marktperspectieven voor de sector positief door de groeiende vraag naar biologisch vlees. De verkoop van biologisch vlees in supermarkten en speciaalzaken groeide zoals verwacht fors. Ook voor de biologische melkveehouderij geldt dat de (kracht-) voerkosten hoger lagen dan in 2011. De relatief goede melkprijs zorgde echter voor een gemiddeld positief jaar. De vraag naar biologische zuivel stijgt nog steeds. Dat biedt perspectief voor melkveehouders om van gangbaar naar biologisch om te schakelen. Bij de biologische akkerbouw en vollegrondsgroenteteelt wordt Nederland steeds meer een speler in EU verband. Dit biedt kansen voor de sector, maar vraagt ook om steeds meer ondernemerschap en goede kennis van de Europese markt. Scandinavië en Frankrijk bieden bijvoorbeeld kansen doordat het aanbod in deze landen niet aan de stijgende vraag op binnenlands niveau kan voldoen. Daarnaast is Duitsland op dit moment een grote afzetmarkt. De Duitse consument hecht echter ook steeds meer waarde aan lokaal geproduceerd voedsel. Dat kan een risico zijn voor bedrijven die hoofdzakelijk aan de Duitse markt leveren. Des te belangrijker dat de sector de productie en de spreiding van de afzet goed op de afzetkanalen afstemt. Duurzaam bouwen Ook de vastgoedsector ondervond in 2012 de gevolgen van de economische crisis. De beschikbaarheid van vastgoedfinancieringen liep aanzienlijk terug. In dit uitdagende klimaat wist duurzame herbestemming zich juist in positieve zin te onderscheiden. De verduurzaming van bestaande gebouwen resulteert in de verbetering van het energielabel. Verschillende leegstaande industriële monumenten en kantoorpanden krijgen een andere bestemming en/of functie op het gebied van zorg, wonen en cultuur. Deze ontwikkeling is in lijn met de beoogde richting van Triodos Groenfonds. Natuur en landschap Als gevolg van de kabinetsbezuinigingen in 2011 en 2012 is de aanleg van nieuwe brede verbindingszones tussen natuurgebieden gestopt. Deze verbindingszones zijn onderdeel van de overheidsplannen om een Ecologische Hoofdstructuur (EHS) aan te leggen. Daarmee werd ingezet op behoud van natuur en verstevigen van biodiversiteit en binding met de omliggende agrarische sector. Het nieuwe regeerakkoord staat positiever ten opzichte van natuur en landschap. Toch lijkt het erop dat er ook vanuit dit regeerakkoord nog steeds te weinig middelen aan de provincies beschikbaar worden gesteld om de achteruitgang van natuur en biodiversiteit tegen te gaan. Hierdoor wordt het nog belangrijker dat er vanuit de markt verdienmodellen worden ontwikkeld die nieuwe natuurontwikkeling mogelijk maken. We zien dat er zowel vanuit de provincies als vanuit de samenleving én het bedrijfsleven steeds meer bewustzijn komt voor natuurbehoud. Er ontstaan steeds meer projecten 9
waarbij marktpartijen nieuwe natuur financieren. De omzetting van biomassa uit natuurgebieden voor omliggende woonwijken en de integratie van natuurgrond in landbouwbedrijven zijn hier voorbeelden van. Sectorverdeling per 31 december 2012 De beleggingen 46,2% DUURZAME ENERGIE 23,9% BIOLOGISCHE LANDBOUW 16,7% NATUUR EN LANDSCHAP 13,2% DUURZAAM BOUWEN De beleggingsportefeuille van Triodos Groenfonds bestaat voor het overgrote deel uit leningen aan projecten en twee (relatief kleine) beleggingen in landbouwgrond. Deze vormen samen de financierings portefeuille (92% van de beleggingsportefeuille). De resterende 8% van de beleggingen bestaat uit een portefeuille met duurzame obligaties van instellingen met een voldoende duurzaam karakter passend bij het profiel van het fonds. Per 31 december 2012 is 68,4% van het eigen vermogen van Triodos Groenfonds belegd in door de overheid erkende groene projecten (71,6% ultimo 2011). Dit is lager dan de eis van de fiscale Regeling Groenprojecten 2010. Die stelt dat minimaal 70% van het eigen vermogen belegd moet zijn in projecten met een groenverklaring. Het lagere percentage is het resultaat van een combinatie van uitgestelde uitkeringen van enkele in 2012 gecommitteerde leningen, projecten waarvan de groenverklaring nog niet was verkregen en de grote instroom van nieuwe middelen in december 2012. Ultimo januari 2013 was Triodos Groenfonds weer boven het vereiste belang van 70%. De waarde van de beleggingsportefeuille daalde van EUR 400,9 miljoen (ultimo 2011) naar EUR 385,5 miljoen per ultimo 2012. Dit is een geringe daling van 3,8%. Er werden minder nieuwe leningen uitgekeerd dan dat er leningen werden afgelost. Daarnaast werd voor EUR 6,0 miljoen afgeboekt op leningen. Gezien het positieve nieuws dat het belastingvoordeel ook na 2012 op 1,9% gehandhaafd blijft, acht de directie de tijd rijp om weer een groter deel van het eigen vermogen in impactvolle nieuwe leningen te beleggen. Nog niet alle in 2012 gecommitteerde leningen werden echter ook daadwerkelijk in 2012 uitgekeerd. Deze gecommitteerde leningen komen in 2013 tot uitkering. Over het gehele jaar is ruim EUR 40 miljoen aan nieuwe leningen uitgezet. Dat is bijna twee keer zoveel als in het jaar daarvoor. De nieuwe leningen werden voornamelijk verstrekt in de sectoren duurzame energie, duurzaam bouwen en natuur en landschap. Dit is terug te zien in de sectorverdeling: vooral het aandeel duurzaam bouwen nam toe (van 10,0% ultimo 2011 naar 13,2% eind 2012). Ook het aandeel natuur en landschap steeg gering. Het aandeel in biologische landbouw en het aandeel duurzame energie namen af. De verwachting is dat het aandeel duurzame energie in 2013 weer zal toenemen. Duurzame energie Het totaalbedrag aan uitstaande financieringen in duurzame energieprojecten daalde ten opzichte van vorig jaar naar EUR 162,3 miljoen (2011: EUR 181,3 miljoen). Dit kwam doordat er meer werd afgelost dan er aan nieuwe leningen werd uitgekeerd. In het eerste kwartaal van 2013 vindt de uitkering van een aantal reeds gecommit teerde leningen plaats. Daarmee zal het aandeel duurzame energie naar verwachting stijgen. Ultimo 2012 bedroeg het aandeel duurzame energie 46,2% van de leningenportefeuille (2011: 49,6%) met het grootste belang in windenergie (36,1%). Andere vormen van duurzame energie maken 10,1% van de beleggings portefeuille uit (2011: 9,6%). De investeringen in deze categorie namen in 2012 toe tot EUR 35,6 miljoen (2011: EUR 35,2 miljoen). Deze toename komt voort uit uitkeringen van nieuwe zonne-energieprojecten. Het zonne-energieproject van Yellow Step Solar, dat zonnestroominstallaties 10
Financieringen per 31 december 2012* (bedragen in duizenden euro s) Aantal projecten Nominale waarde Reële waarde Duurzame energie (46,2%) Windenergie 32 126.694 131.474 Zonne-energie 6 3.606 3.926 Bio-energie 7 19.417 7.490 Overig 5 12.545 14.279 Totaal duurzame energie 50 162.262 157.169 Biologische landbouw (23,9%) Biologische landbouwbedrijven Melkveebedrijven 54 22.394 23.632 Akkerbouw 19 12.431 13.144 Tuinbouw 17 11.057 10.921 Veeteelt 21 9.462 9.193 Gemengd bedrijf 9 9.888 11.256 Zorgboerderijen 8 4.934 5.401 Fruitboomteelt 13 6.249 6.021 Bosbouwbedrijven 1 59 62 Overig 11 4.964 5.255 Totaal biologische landbouwbedrijven 153 81.438 84.885 Handel biologische producten Slagerijen/slachterijen 2 107 112 Groothandel 2 207 216 Totaal handel biologische producten 4 314 328 Biologische voedingverwerkende bedrijven 5 2.062 2.153 Totaal biologische landbouw 162 83.814 87.366 Duurzaam bouwen (13,2%) Duurzame kantoren 3 9.102 10.682 Duurzame woningen 15 37.269 38.846 Totaal duurzaam bouwen 18 46.371 49.528 Natuur en landschap (16,7%) Projecten gericht op de instandhouding van natuur- en landschappelijke waarden 11 58.758 60.663 241 351.205 354.726 * Het totaal van de financieringen plus de portefeuille duurzame obligaties is gelijk aan het totaal van de beleggingen volgens de balans. 11
ontwikkelde en installeerde op daken van onder andere de Stopera en de Apenheul, is een mooi voorbeeld van zo n nieuw zonne-energieproject. Triodos Groenfonds heeft 50 duurzame energieprojecten gefinancierd met een totaal vermogen van circa 316 megawatt (ultimo 2011: 392 megawatt), waarvan het grootste deel windenergie is. Deze installaties produceren samen rond de 823 miljoen kilowattuur (kwh) groene stroom per jaar. Dat is goed voor het elektriciteitsgebruik van ongeveer 235.000 Nederlandse huishoudens. Dit levert een besparing op van ruim 307.000 ton CO 2 -uitstoot per jaar. Met de 32 windprojecten heeft Triodos Groenfonds circa 13% van het in Nederland op land opgestelde windproductievermogen gefinancierd (2011: 15%). Het totale windenergievermogen in Nederland groeide in 2012 met 119 MW van 2.272 naar 2.391 MW. Daarvan staat 228 MW in zee. Triodos Groenfonds streeft in 2013 een groei, en verdere verbreding van de leningenportefeuille in voornamelijk wind- en zonne-energie en duurzame warmtenetten na. Grootschalige (wind)projecten zullen vaker in samenwerking met andere financiële partijen worden gefinancierd. Het fonds verwacht in 2013 te participeren in enkele grotere windprojecten in Nederland. Deze werden eigenlijk al in 2012 verwacht, maar konden in dat jaar nog niet gerealiseerd worden. Daarnaast ziet het fonds veel lokale duurzame energie-initiatieven. Triodos Groenfonds wil deze projecten graag ondersteunen en ziet het als haar taak hier een actieve rol in te spelen. Zo contracteerde het fonds in 2012 een lening voor twee windturbines van de coöperatieve vereniging Meerwind. Dit lokale initiatief wordt gedragen door de inwoners van Hoofddorp. De lening zal naar 12
Yellow Step Solar Yellow Step Solar is een ontwikkelaar van zonne-energieprojecten en heeft zonnestroominstallaties geplaatst op de daken van onder andere de Stopera in Amsterdam, Apenheul in Apeldoorn en woningcorporaties in Amsterdam en Utrecht. Totaal is 825 kilowatt piek geïnstalleerd. De opgewekte energie wordt rechtstreeks aan de bewoners en gebruikers geleverd. Deonnestroominstallaties produceren jaarlijks ongeveer 750.000 kwh, goed voor ongeveer 214 huishoudens en een besparing van bijna 430 ton CO 2. Yellow Step Solar is een mooie aanvulling op de bestaande portefeuille van zonnestroomprojecten van Triodos Groenfonds. 13
verwachting begin 2013 worden uitgekeerd. Het fonds hoopt in 2013 meerdere lokale duurzame energieprojecten te financieren. Biologische sectoren Het totaalbedrag dat Triodos Groenfonds aan financieringen in de biologische landbouw en voedselverwerkende industrie heeft uitstaan, daalde in 2012 tot EUR 83,8 miljoen (2011: EUR 95,1 miljoen). Het aandeel van de sector biologische landbouw in de portefeuille van het fonds daalde gering naar 23,9% (2011: 26,0%). De uitkeringen hadden betrekking op uitbreidingen van bestaande klanten van Triodos Groenfonds. Deze biologische (landbouw)bedrijven verstevigen hun huidige positie door uit te breiden. Daarmee creëren ze de mogelijkheid om hun eigen veevoer te verbouwen. Een goed voorbeeld is biologische geitenhouderij Agro Service Tuenter dat 17 hectare aankocht en daarmee voor een groot deel in de eigen veevoerbehoefte kan voorzien. Zo kan het bedrijf de veestapel verdubbelen. De inzet van Triodos Groenfonds is voor dergelijke partijen van groot belang. Het fonds wil biologische bedrijven stimuleren om te innoveren en bouw - activiteiten en energie- en watergebruik te blijven verduurzamen. Vooral partijen die in de meest brede zin in biologisch en duurzaamheid investeren, blijven aantrekkelijk als ambassadeurs voor Triodos Groenfonds en haar beleggers. 16% doelstelling aandeel duurzame energie in 2020 Duurzaam bouwen Het volume van de financieringen van Triodos Groenfonds in duurzaam bouwen steeg in 2012 naar EUR 46,4 miljoen. Daarmee maakt deze sector nu 13,2% van de beleggingsportefeuille van Triodos Groenfonds uit (2011: 10,0%). In 2012 werden enkele grotere impactvolle nieuwe leningen uitgekeerd, bijvoorbeeld aan het AV-Huis. Dit is een nieuw audiovisueel bedrijfsverzamelgebouw op een voormalig industrieel terrein in Breda, dat dankzij groene investeringen geheel in haar eigen energieverbruik kan voorzien. Met dit project heeft de ontwikkelaar laten zien dat duurzaam bouwen en duurzaam huren erg goed samen kunnen gaan. De ontvangen groenverklaring voor het AV-Huis is het bewijs van de vorig jaar ingezette trend dat ook buiten de kantorenmarkt naar duurzaam bouwen wordt gekeken. Zo financierde Triodos Groenfonds ook De Boshoeve in Nieuw Vennep: een duurzame accommodatie met daarin een kinderdagverblijf en natuurwerkplaats. Ook is er een etage ingericht voor ondernemingen met oog voor de natuur. Het gebouw voorziet in eigen energie en zuivert zelf lucht en water. Het fonds hoopt in 2013 meer van dit soort projecten toe te voegen. Het succes hiervan hangt vooral af van het (tijdig ) doorgaan van die projecten. Natuur en landschap Triodos Groenfonds heeft ultimo 2012 EUR 58,8 miljoen geïnvesteerd in de sector natuur en landschap (2011: EUR 52,6 miljoen). Hiermee neemt deze sector 16,7% van de beleggingsportefeuille van het fonds voor haar rekening (2011: 14,4%). In 2012 verzorgde het fonds de herfinanciering van enkele provinciale natuurprojecten. Door de bezuinigingen is bij veel provincies en landschappen de noodzaak ontstaan om uit te wijken naar alternatieve verdienmodellen en samenwerkingsovereenkomsten met marktpartijen. Waar mogelijk wil Triodos Groenfonds de samenwerking met natuurorganisaties op dit vlak verder versterken om projecten ook daadwerkelijk te kunnen faciliteren. 14
Een belangrijke mijlpaal in 2012 was de ingebruikname van het natuur-, annex waterbergingsgebied De Onlanden van Waterschap Noorderzijlvest. Triodos Groenfonds heeft dit project enkele jaren geleden mede gefinancierd. Door enorme regenval en de daardoor hoge waterstand, werd het gebied in januari 2012 versneld in gebruik genomen. Triodos Groenfonds wil dergelijke projecten graag mogelijk maken. Kwaliteit van de financieringsportefeuille Triodos Groenfonds wijst alle leningnemers een risicocategorie toe. Dit gebeurt op basis van een risicoanalyse. In het staafdiagram hierna wordt per risicocategorie het volume van de portefeuille als percentage van het totaal weergegeven. Risico 1 staat voor het laagste risico en risico 5 staat voor het hoogste risico. De kwaliteit van de financieringsportefeuille van Triodos Groenfonds is over het algemeen goed. De gewogen gemiddelde risicoclassificatie (het gemiddelde van de gehele financieringsportefeuille van Triodos Groenfonds) bedroeg ultimo 2012 2,8. De directie vindt dit een gemiddeld goede en bij het fonds passende kwaliteit. Ten opzichte van ultimo 2011 (de gewogen gemiddelde risicoclassificatie was toen afgerond 2,9) is de risicoclassificatie vrijwel gelijk gebleven (een lichte verbetering van 1,7%). Dit betekent dat het debiteurenrisico voor het fonds ten opzichte van 2011 onveranderd is. Risicoclassificatie 60 50 40 30 20 10 0 Risico 1 Risico 2 Risico 3 ultimo 2011 ultimo 2012 Risico 4 Risico 5 Uit het diagram blijkt dat de beleggingen in risicoklasse 1 en 3 vrijwel gelijk zijn gebleven. Procentueel nam het aandeel risicoklasse 2 toe. Risicoklasse 4 is afgenomen, doordat een aantal landbouwfinancieringen in rustiger vaarwater kwam. Risico 5 nam van 8% van de financieringsportefeuille in 2011 toe naar 9% in 2012. Deze toename is het gevolg van de verschuiving van een biomassavergistingsinstallatie naar risicoklasse 5. Voorzieningen dubieuze debiteuren Ondanks het feit dat de gemiddelde risicoklasse van het fonds relatief gelijk bleef, resulteerde de economische crisis in 2012 in een (verdere) verslechtering van een aantal leningen in risicoklasse 5. Dit waren vooral leningen in de sector biomassa. Terwijl de elektriciteitsprijs verder daalde, bleven de biomassaprijzen in 2012 hoog, mede door Europese en mondiale ontwikkelingen. Het fonds moest daardoor additionele voorzieningen treffen voor leningen aan enkele agrarische biomassavergis tings installaties. Deze leningen zijn vrijwel geheel voorzien. De ontwikkelingen bij dubieuze debiteuren binnen de sector biologische landbouw waren relatief stabiel, met uitzondering van één grote debiteur. Hierbij moest een aanzienlijk deel van de lening definitief wegens oninbaarheid worden afgeboekt. Dit deel was reeds voorzien en had hierdoor geen effect op het resultaat. Verder waren er slechts geringe mutaties. De totale voorziening dubieuze debiteuren werd in 2012 verhoogd naar EUR 19,9 miljoen (2011: EUR 6,9 miljoen). Hiervan moest EUR 6,1 miljoen aan voorzieningen definitief worden afgeboekt. Het uiteindelijke niveau van voorzieningen voor dubieuze debiteuren kwam daarmee ultimo 2012 op EUR 13,8 miljoen. Dit is 3,9% van de financieringsportefeuille per ultimo 2012 (2011: 1,9%) en 2,8% ten opzichte van het fondsvermogen (2011: 1,4%). Omdat de economische crisis in Nederland zich ook in 2012 voortzette, vindt de directie het voorzieningen niveau acceptabel. De biomassavergistingsinstallaties en de landbouwprojecten worden zeer nauwgezet gemonitord. 15
Het fonds heeft uit deze ontwikkeling lessen getrokken, namelijk dat de technologie van biomassavergistingsprojecten nog niet uitontwikkeld is het management van deze projecten in de praktijk complexer bleek dan vooraf werd voorzien. Het wil echter niet zeggen dat het fonds geen biomassaprojecten meer financiert. Biomassaprojecten spelen namelijk een belangrijke rol in de verduurzaming van de energiesector in Nederland, met name op het gebied van de productie van warmte en groen gas uit (industriële) reststromen. Echter het fonds zal dit in principe alleen doen, indien de ontwikkelaar en beheerder van het biomassaproject zelf over de nodige biomassa beschikt (zie bijvoorbeeld het project Meerlanden) en het project over voldoende (overheids)garanties kan beschikken, waardoor het marktrisico beperkt blijft. Gezien het feit dat binnen de overige sectoren (windenergie, duurzaam bouwen en natuur & landschap) geen leningen in risicoklasse 5 zijn terug te vinden, wordt voor 2013 verwacht dat de voorziening voor dubieuze debiteuren niet aanzienlijk meer zal stijgen. De andere leningen in risicoklasse 5 zijn kleiner dan de leningen in bovengenoemde sectoren. Buiten de dubieuze debiteuren presteert de portefeuille goed en blijft het directe rendement uit rente-inkomsten uit deze leningen op peil. Liquiditeitenbeheer Triodos Groenfonds is wettelijk verplicht minimaal 10% van het eigen vermogen in liquiditeiten of andere direct opeisbare tegoeden aan te houden of voor voldoende andere waarborgen te zorgen. 16
Het AVhuis Het AVhuis is een duurzame audiovisuele broedplaats waar film- en animatiemakers, creatieve ondernemers, vormgevers en multimedia-experts samenwerken. Door bijzonder duurzame toepassingen als een zonnecellendak (EPDN), zonwerende beglazing, ondergrondse koude en warmte opslag, LED-verlichting, bewegingsmeters en hemelwaterinfiltratie, is het gebouw zelfvoorzienend in haar energiebehoefte en volledig klimaatneutraal. Het AVhuis heeft daarmee een Groenverklaring voor duurzame nieuwbouw gekregen. Hierdoor heeft het AVhuis voor deze duurzame investeringen een beroep kunnen doen op een financiering met rentekorting van Triodos Groenfonds. 17
Met name in de eerste maanden van 2012 heeft een deel van de beleggers aandelen in Triodos Groenfonds verkocht. Om daarvoor voldoende liquide middelen beschikbaar te hebben, heeft de directie van het fonds het geïntensiveerde liquiditeitenbeheer dat sinds 2011 is ingezet, gehandhaafd. Het beheer van de liquiditeiten had in 2012 expliciet de aandacht van de Raad van Commissarissen. Het fonds begon het jaar met 22,5% liquiditeiten. Op 31 december 2012 werd 25,8% van het eigen vermogen in liquiditeiten aangehouden. Gedurende 2012 zijn deze liquiditeiten deels in deposito s en deels op spaarrekeningen onder marktconforme condities aangehouden. Ongeveer 6,2% van het eigen vermogen is belegd in obligaties van instellingen met een voldoende duurzaam karakter, passend bij het profiel van het fonds. Resultaat Financieel resultaat Het resultaat van Triodos Groenfonds is opgebouwd uit het bedrijfsresultaat en de ongerealiseerde waardeverandering van de beleggingsportefeuille. Over 2012 bedraagt het resultaat van het fonds afgerond EUR 44.000. Dit is het saldo van het bedrijfsresultaat van EUR 1,99 miljoen minus de ongerealiseerde waardedaling van EUR 2,03 miljoen. Het bedrijfsresultaat bestaat uit de rente- en andere gerealiseerde inkomsten verminderd met de totale fondskosten. De opbrengsten uit beleggingen en liquide middelen over 2012 bedragen EUR 13,8 miljoen. Dit is in absolute termen lager dan in 2011 (EUR 14,6 miljoen), maar ten opzichte van de gemiddelde omvang van de leningenportefeuille waren de gerealiseerde rentebaten procentueel in lijn met die van 2011. De getroffen afschrijving van EUR 6,0 miljoen verlaagde deze gerealiseerde inkomsten van EUR 13,8 tot EUR 7,8 miljoen. De kosten bedroegen in 2012 EUR 5,8 miljoen. Het kostenniveau is in verhouding tot het fondsvermogen fractioneel lager dan dat van 2011. Het bedrijfsresultaat over 2012 bedraagt hiermee EUR 2,0 miljoen. Vanwege de genoemde afschrijving is dit fors lager dan in 2011. Zonder deze afschrijving zou het bedrijfsresultaat in lijn liggen met dat van 2011. De ongerealiseerde waardeverandering van de beleggingsportefeuille wordt in 2012 beïnvloed door vier factoren. De eerste factor is een eenmalige positieve correctie op de koers in mei als gevolg van de nieuwe belastingwetgeving waarin het fiscaal voordeel wordt gehandhaafd op (maximaal) 1,9%. De tweede factor heeft betrekking op een eenmalige negatieve correctie op de koers in december als gevolg van een verfijning van de waarderingsmethodiek van het fonds. Mutaties in de voorzieningen voor dubieuze debiteuren en de ontwikkeling van de rente op de kapitaalmarkten zijn de laatste twee factoren. Deze vier factoren tezamen resulteerden in een ongerealiseerde waardedaling van EUR 2,0 miljoen (ter vergelijking: 2011 kende een ongerealiseerde waardestijging van 3,8 miljoen). Rendement Het rendement van Triodos Groenfonds wordt berekend op basis van de intrinsieke waarde van het fonds, inclusief de herbelegging van het uitgekeerde dividend. De intrinsieke waarde van het aandeel Triodos Groenfonds per 31 december 2012 is EUR 56,72. Dit is een daling van 1,8% ten opzichte van 31 december 2011 (EUR 57,78). Deze daling komt vooral door de toegenomen additionele voorzieningen voor dubieuze debiteuren. Het rendement voor beleggers in Triodos Groenfonds over het afgelopen jaar bedraagt 0,0% (2011: 2,6%). Dit is inclusief het in 2012 uitgekeerde dividend van EUR 1,04 per aandeel. Beleggers in Triodos Groenfonds konden daarnaast in 2012 in aanmerking komen voor een fiscaal voordeel van maximaal 1,9% bovenop het fondsrendement. Inclusief het maximale fiscale voordeel was het rendement voor de belegger over 2012 1,9%. Dit is 5,2% lager dan dat van de referentie index, die niet in aanmerking komt voor dit fiscale voordeel. Het verschil komt met name door de voorzieningen voor dubieuze debiteuren die het fonds heeft moeten 18
Waardeontwikkeling sinds de oprichting 160 150 140 130 120 110 100 90 dec-02 dec-04 dec-06 dec-08 dec-10 dec-12 Bron: vwd group Triodos Groenfonds op basis van intrinsieke waarde plus heffingskorting Citigroup Netherlands Government Bond Index 5-7 jaar minus vermogensrendementsheffing (Box 3) treffen en het verschil in duration, die voor het fonds korter is dan bij de referentie-index. Buiten de voorziene posten, zijn de rentebaten van de portefeuille, die de basis vormen voor het uit te keren dividend, goed op peil. De directie streeft ernaar om een stabiel dividendrendement aan de aandeelhouders te bieden en onderschrijft daarom het voorstel om het volledige bedrijfsresultaat exclusief de definitieve afboeking voor oninbaarheid uit te keren als dividend. Dit betekent een dividenduitkering van de volledige EUR 8,0 miljoen, waarvan EUR 6,0 miljoen ten laste van de agioreserve van het fonds. Hiermee ligt het dividendrendement over 2012 naar verwachting in lijn met dat van 2011. Kosten Triodos Groenfonds betaalt een beheervergoeding aan de beheerder van het fonds, Triodos Investment Management. Deze beheervergoeding is de grootste kostenpost en wordt vooral gebruikt voor personele kosten die bij het verstrekken van nieuwe financieringen en het beheer van de bestaande financieringen gemaakt worden. Met name in de sector biologische landbouw is dit beheer over het algemeen vrij intensief. In die sector is namelijk sprake van een groot aantal kleinere leningen. Uit de beheer vergoeding worden ook alle inspanningen die samenhangen met de administratie en het voldoen aan de rapportageverplichtingen bekostigd. In navolging van Europese wetgeving wordt per 1 juli 2012 een nieuwe Europese kostenberekenings ratio toegepast. Als gevolg hiervan zal op termijn de term Total Expense Ratio (TER) worden vervangen door lopende kosten. De lopende kosten betreffen de totale kosten gedurende de afgelopen 12 maanden exclusief de kosten van de beleggings transacties, interestkosten en de kosten die verband houden met het toe- en uittreden van deelnemers die niet vergoed worden uit de op- of afslag gerelateerd aan de gemiddelde intrinsieke waarde gedurende de desbetreffende periode. Bij deze berekening wordt iedere calculatie en publicatie van de intrinsieke waarde in beschouwing genomen. De lopende kosten over 2012 bedragen 1,22% (2011: 1,27%). 19
De total expense ratio (TER) geeft ook weer wat de kosten van een beleggingsfonds als percentage van het gemiddelde eigen vermogen over de verslagperiode zijn. Het verschil met de lopende kosten is dat hierbij de gemiddelde intrinsieke waarde is gebaseerd op de intrinsieke waarde aan het eind van de kwartalen. De TER over 2012 bedraagt 1,20% (2011: 1,25%) Risico s Triodos Groenfonds belegt middelen van aandeelhouders voor hun rekening en risico. Om hen zo goed mogelijk te informeren staan alle risico s waaraan het fonds onderhevig is, beschreven in het prospectus en de Essentiële Beleggersinformatie van het fonds. De directie geeft ieder jaar in de Toelichting in de jaarrekening (zie pagina 30) een uitleg over de manier waarop gedurende het verslagjaar met risico s van de beleggingen is omgegaan. De belangrijkste risico s in 2012 hebben voorgedaan en de beheersing daar van staan ook hieronder kort beschreven. Renterisico De ontwikkeling van de kapitaalmarktrente heeft effect op de waarde van de portefeuille van Triodos Groenfonds. Dit is het renterisico. Met andere woorden: als de marktrente verandert, verandert ook de waarde van de belegging (bijvoorbeeld een lening aan een windpark). De portefeuille van het fonds wordt dagelijks gewaardeerd tegen de reële waarde, waarbij de waarde van de portefeuille stijgt of daalt naar gelang de kapitaalmarktrente respectievelijk daalt of stijgt. De term ongerealiseerde waardeverandering van beleggingen wordt daarbij als algemeen financieel begrip gebruikt. Ongerealiseerd betekent dat de waardeverandering nog in de lening vastzit. Het is dus slechts een tijdelijk resultaat dat pas gerealiseerd wordt als deze belegging verkocht zou worden. In 2012 daalde de kapitaalmarktrente ten opzichte van 2011. Dit had een positieve invloed op de ongerealiseerde waardeverandering van de leningenportefeuille. Debiteurenrisico Aan beleggingen in de vorm van leningen, obligaties en landbouwgronden zijn debiteurenrisico s verbonden. Triodos Groenfonds beheerst dit debiteurenrisico door het stellen van zekerheden, Rendement Triodos Groenfonds (inclusief herbelegging van dividend) 1 jaar 3 jaar gem. 5 jaar gem. 10 jaar gem. Sinds oprichting gem. Intrinsieke waarde exclusief fiscaal voordeel 0,0% 1,0% 2,4% 2,0% 2,8% Intrinsieke waarde inclusief fiscaal voordeel* 1,9% 3,2% 4,7% 4,4% 5,2% Referentie index** 7,1% 6,9% 7,4% 5,6% 6,9% Bron: vwd group * Dit fiscale voordeel betreft een besparing aan inkomstenbelasting van maximaal 1,9% over 2012 van de waarde van de aandelen tot een maximum van EUR 56.420 (2012) per belastingplichtige. Het fiscale voordeel betrof over 2011 respectievelijk de voorgaande jaren een besparing aan inkomstenbelasting van maximaal 2,2% respectievelijk maximaal 2,5% van de waarde van de aandelen afhankelijk van de individuele positie van de aandeelhouder. ** De referentie index is de Citigroup Netherlands Government Bond Index 5-7 jaar. De referentie index komt niet in aanmerking voor het belasting voordeel. 20
zoals garanties, hypothecaire zekerheid of verpanding van vorderingen. Bij de aanvraag en tussentijdse beoordelingen van leningen gebruikt het fonds bovendien een stelsel van beoordelingscriteria om kredietrisico s te beoordelen, te beheersen en waar nodig bij te sturen. Een nadere toelichting op het debiteurenrisico staat in de paragraaf 'kwaliteit van de financieringsportefeuille' op pagina 20. Risico ten aanzien van wet- en regelgeving Het rendement voor de aandeelhouder is mede afhankelijk van de fiscale regeling in de inkomstenbelasting voor bezittingen in groenbeleggingen. Daar gaat politieke besluitvorming aan vooraf. Indien de wetgeving op dit punt wordt gewijzigd kan dit invloed hebben op het uiteindelijk rendement voor de aandeelhouder. worden uitgekeerd. Daar kwam een onverwacht grote instroom van nieuwe middelen bij. De Regeling geeft aan dat indien er tijdelijk en incidenteel niet kan worden voldaan aan het vereiste percentage dit nog niet leidt tot verlies van de status. De directie heeft in januari een deel van de gecommitteerde leningen weten uit te keren en kwam daarmee per ultimo januari weer boven de 70% groen belegd. Verdere uitkeringen van gecommitteerde leningen volgen in de loop van 2013. Bovendien is de directie volop bezig nieuwe leningen te contracteren. Hierdoor is voldaan aan de vereisten van de Regeling. Dit is ook afgestemd met de belastingdienst. Risico met betrekking tot status als groenfonds Op grond van haar status als groenfonds heeft Triodos Groenfonds de verplichting ten minste 70% van haar middelen te beleggen in groenprojecten. Indien het fonds op enig moment minder dan 70% van zijn middelen in groenprojecten heeft belegd, kan dit tot fiscale heffingen leiden bij Triodos Groenfonds. Een blijvend tekort aan groenprojecten kan tot verlies van de status van groenfonds leiden. Dat heeft tot gevolg dat de fiscale voordelen voor de aandeelhouder vervallen. Ultimo december was tijdelijk minder dan 70% van het fondsvermogen belegd in officieel erkende groene projecten. Dit werd veroorzaakt doordat enkele reeds gecommitteerde leningen nog niet voor eind december konden EUR 11,2 miljoen instroom aan nieuwe middelen in 2012 21
Verklaring van de beheerder Triodos Groenfonds wordt beheerd door Triodos Investment Management BV. Triodos Investment Management heeft als beheerder van beleggingsfondsen een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten. De beheerder is verantwoordelijk voor de juiste bedrijfsvoering van de fondsen onder beheer en behoort daarover verantwoording af te leggen in het jaarverslag. Triodos Investment Management beschikt over een beschrijving van de bedrijfsvoering, die voldoet aan de eisen van de Wet op het financieel toezicht (Wft) en het Besluit gedragstoezicht financiële ondernemingen (Bgfo). Gedurende het afgelopen boekjaar heeft Triodos Investment Management verschillende aspecten van de bedrijfsvoering beoordeeld. Bij haar werk - zaamheden heeft Triodos Investment Management geen constateringen gedaan op grond waar van zij zou moeten concluderen dat de beschrijving van de opzet van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 van het Bgfo niet voldoet aan de vereisten zoals opgenomen in de Wet op het financieel toezicht en daaraan gerelateerde regelgeving. Op grond hiervan verklaart Triodos Investment Management als beheerder voor Triodos Groenfonds te beschikken over een beschrijving van de bedrijfsvoering als bedoeld in artikel 121 Bgfo, die voldoet aan de eisen van het Bgfo. Ook heeft Triodos Investment Management geconstateerd dat de bedrijfsvoering effectief en overeenkomstig de beschrijving functioneert. Derhalve verklaart Triodos Investment Management met een redelijke mate van zekerheid dat de bedrijfsvoering gedurende het verslagjaar 2012 effectief en overeenkomstig de beschrijving heeft gefunctioneerd. Vooruitzichten Triodos Groenfonds streeft ernaar om met behulp van de groenregeling zo veel mogelijk impact op het gebied van duurzame ontwikkeling te realiseren en daarnaast een marktconform rendement te bieden voor beleggers. De groenregeling is een instrument dat bij uitstek past bij het halen van de kabinetsdoelstelling voor het aandeel duurzame energie van 16% in 2020. Windenergie is een van de belangrijkste pijlers om de doelstelling van 2020 te kunnen behalen. Daarbij is het hoopvol dat de provincies recent tot een goede en verantwoorde verdeling zijn gekomen om in 2020 in Nederland in totaal 6.000 megawatt aan opgesteld vermogen in windenergie te realiseren. Ook de extra middelen die de overheid ter stimulering van duurzame energie (SDE 2013) ter beschikking heeft gesteld, bieden in 2013 kansen. De instroom aan nieuwe middelen van eind 2012 maakt het ook mogelijk om op deze kansen in te spelen. Het fonds blijft zich in 2013 richten op de koplopers van de groep innovatieve en duurzame ondernemers in de sectoren duurzame energie, biologische landbouw, natuur- en landschapsontwikkeling en duurzaam vastgoed. Ondanks de voortdurende crisis, staat (juist) duurzaam ondernemerschap volop in de belangstelling. De vraag naar groenfinancieringen in deze sectoren is onverminderd groot. Triodos Groenfonds kan in die vraag voorzien. Het uitdagende economische klimaat vereist een degelijke monitoring van het fonds management. Dit geldt met name voor de sector biomassavergisting en biologische landbouw. Vooral de prijzen voor biomassa en (kracht)voer zijn belangrijke aandachtspunten. Triodos Groenfonds blijft onverminderd de volgende lijn volgen: - Ten minste 70% van het eigen vermogen is belegd in door de overheid erkende groene projecten die eveneens aan de duurzame beleggingscriteria van Triodos Bank voldoen. - Overige middelen worden liquide aangehouden. - Triodos Groenfonds streeft ernaar het bedrijfsresultaat en daarmee het 22
dividendrendement in lijn te houden met voorgaande jaren. - Triodos Groenfonds streeft ernaar een rendement inclusief fiscale voordelen voor de belegger te realiseren, dat in lijn is met de referentie-index. De vooruitzichten voor Triodos Groenfonds worden voornamelijk bepaald door de interesse van beleggers voor een investering in het fonds. De directie streeft ernaar de interesse van beleggers in het fonds in 2013 te verhogen om zo in te spelen op de kansen die zich voordoen voor een groenere energiehuishouding van Nederland. Het resultaat uit bedrijfsuitoefening van Triodos Groenfonds ontwikkelt zich naar verwachting in 2013 stabiel. Het totaalrendement is primair afhankelijk van de ontwikkeling van de rente op de kapitaalmarkt, onder aftrek van eventuele voorzieningen voor dubieuze debiteuren. Hierbij vormt het belastingvoordeel van 1,9% een aantrekkelijke aanvulling op het fondsrendement. De wetgeving voor beleggingsinstellingen is sterk in ontwikkeling zowel op Europees niveau als ook in Nederland. Hier zal Triodos Groenfonds de komende jaren mee geconfronteerd worden. De concrete gevolgen van de diverse wet- en regelgeving voor Triodos Groenfonds zijn nog niet bekend omdat de wetgeving veelal nog in ontwikkeling is en nog geformaliseerd moet worden. Duidelijk is wel dat per juli 2013 een Europese richtlijn de Alternative Investment Fund Managers Directive (AIFMD) gaat gelden. Triodos Groenfonds zal de vereisten uit deze richtlijn in 2013 en 2014 moeten gaan implementeren in haar bedrijfsvoering. Zeist, 8 maart 2013 Directie Triodos Investment Management BV Marilou van Golstein Brouwers Michael Jongeneel 23
Algemene gegevens Triodos Groenfonds is een open-end beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal en heeft haar statutaire vestigingszetel in Zeist. Triodos Groenfonds is aangesloten bij Euronext Fund Service te Amsterdam. Het fonds heeft de officiële status van groene beleggingsinstelling en valt daarmee onder de wet- en regelgeving van de Regeling Groenprojecten 2010. Het doel en de feitelijke werkzaamheden van een groenfonds dienen hoofdzakelijk (ten minste 70%) te bestaan in het direct of indirect beleggen van vermogen in door de Nederlandse overheid erkende groenprojecten. Particuliere beleggers kunnen via Triodos Bank en iedere andere bank waar zij hun beleggingen aanhouden aandelen Triodos Groenfonds kopen. Het fonds staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten in het kader van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Triodos Groenfonds wordt beheerd door Triodos Investment Management BV. Triodos Investment Management is in het bezit van een vergunning op grond van de Wet op het financieel toezicht (Wft). De Autoriteit Financiële Markten treedt op als toezichthouder. De directie van Triodos Investment Management BV bestaat uit mevrouw Marilou van Golstein Brouwers en de heer Michael Jongeneel. Het management van Triodos Investment Management BV wordt door de tweehoofdige directie gevoerd. De Raad van Commissarissen houdt onder meer toezicht op het beleggingsbeleid. Deze Raad ver vult eveneens een adviserende rol richting de beheerder. Leden van de Raad van Commissarissen worden op voordracht van de prioriteitsaandeelhouder benoemd door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders. De Raad van Commissarissen bestaat uit mevrouw Marjolein Elings-van Hooidonk (voorzitter), mevrouw Annemiek Rijckenberg, de heer Peter Blom, de heer Peter Kok, de heer Jules Kortenhorst en de heer Jan Paul van Soest. Werkwijze Triodos Groenfonds belegt direct in groene projecten, hoofdzakelijk in leningen op basis van hypothecaire zekerheid, bankgarantie en/of verpanding van vorderingen en opbrengsten uit contracten. Daarnaast wordt een deel van de liquide middelen die het fonds aanhoudt, belegd in duurzame obligaties. Rente- en dividendinkomen van het fonds worden na aftrek van kosten in de vorm van dividend aan de aandeelhouder uitgekeerd. Fiscale status Vennootschapsbelasting Triodos Groenfonds heeft de status van fiscale beleggingsinstelling als bedoeld in artikel 28 van de Wet op de Vennootschapsbelasting 1969. Dit heeft tot gevolg dat het resultaat van het fonds in beginsel is onderworpen aan een tarief vennootschapsbelasting van 0%, mits steeds aan alle daar voor geldende eisen wordt voldaan. Dividendbelasting Op de door Triodos Groenfonds uit te keren dividenden wordt ingevolge artikel 4 lid 2 Wet op de Dividendbelasting 1965 geen dividendbelasting ingehouden. Regeling Groenprojecten Aandelen Triodos Groenfonds worden aangemerkt als maatschappelijke beleggingen. Beleggingen in deze specifieke categorie ontvangen een vrijstelling in box 3 in de zin van de Wet op de Inkomstenbelasting 2001, tot een maximum van EUR 56.420 (voor 2012) per belastingplichtige en EUR 112.840 (voor 2012) voor fiscale partners gezamenlijk. Daarnaast geldt voor 2012 een jaarlijkse heffingskorting van 0,7% over de waarde van de beleggingen die in box 3 zijn vrijgesteld. 24