Kostprijsberekening in de sierteelt Potchrysant Dieter Blancquaert 1
Demonstratieproject Telen met inzicht 1 juli 2016 30 juni 2018 2
Waarom? 1. Inzicht in kosten(structuur) = kosten(structuur) optimaliseren 2. Inzicht in kosten(structuur) = kosten beheersen 3. Inzicht in kosten(structuur) = juiste argumentatie bij nemen bedrijfsbeslissingen 3
Wat is een kostprijs? Een kostprijs omvat alle kosten die je moet maken om een bepaald product (of dienst) te leveren. (Gemiddelde) VERKOOPPRIJS is minstens gelijk aan de KOSTPRIJS 4
Vaste kosten: Vaste en variabele kosten? Kosten onafhankelijk van de productiegrootte en die blijven bestaan, ook als je niets meer produceert (vb. verzekeringen, investeringskosten, ). Variabele kosten: Kosten die variëren naargelang het productievolume (vb. productkosten, arbeidskosten, ). 5
Rentabiliteitsdrempel = Kritische omzet ( Break-even point ) K V 6
1. Productkost: 2. Arbeid: Waaruit bestaat een kostprijs? - Plantgoed Onmiddellijk toewijsbaar - Potten, substraat, etiketten - - Inpotten - Verduisteren - Verkopensklaar maken - Registratie! Niet-toewijsbare arbeid? 3. Bedrijfskosten: - Verzekeringen - Lidgelden - Boekhouding - Afschrijvingen - Verdeelsleutel? (week-m 2 ) 7
Waaruit bestaat kostprijs? Wat mogen we niet vergeten: - Arbeid meewerkende familieleden - Transportkosten - Pensioenopbouw - Sparen voor vervangingsinvesteringen - Sparen voor onvoorziene omstandigheden - 8
Hoe doen we aan kostprijsberekening? 1. Alle kosten / aantal planten => Kostprijs is gelijk voor alle planten 2. Alle kosten / beteelbare oppervlakte => Kostprijs verschilt enkel in potmaten 3. Kosten toewijzen aan partijen en locaties => Correcte kostprijs per product 9
Week-m 2 Bedrijfskosten worden verdeeld over de beteelbare oppervlakte van een locatie ( / m 2 per week). Beteelbare oppervlakte = netto oppervlakte locatie X bezettingsgraad (in tijd en ruimte) Kosten specifiek voor een bepaalde locatie worden enkel toegeschreven aan die locatie 10
Week m2 bedrijf 5 ha Naam locatie bruto opp. (m 2 netto opp. (m 2 ) bezettingsgraad (%) beteeltbare opp. (m 2 ) week m 2 Vollegrond 50000 43180 50 21590 0,12738969 Locatie 2 0 #DEEL/0! Locatie 3 0 #DEEL/0! Locatie 4 0 #DEEL/0! Locatie 5 0 #DEEL/0! Totaal 21590 Week m 2 bedrijf 0,118934158 Week m 2 vollegrond 0,0083986 (Opm.: Enkel potchrysant wordt geteeld op dit bedrijf.) 11
Arbeid 1. Arbeid in de bedrijfskosten Geen verschil in kostprijs tussen arbeidsintensieve en arme producten Zeker dat alle arbeid meegerekend wordt 2. Arbeid apart rekenen Verschil in kostprijs tussen arbeidsintensieve en arme producten Volledige analyse van het bedrijf nodig om zeker te zijn dat schattingen (# planten/uur, % niet-toewijsbare arbeid) bij de werkelijkheid aanleunen. Niet-toewijsbare arbeid Arbeid die niet aan een specifieke partij toegeschreven kan worden (boekhouding, klantenbezoeken, ) => Als bedrijfskost aanrekenen => Gemiddeld uurloon op je bedrijf verhogen met (gewogen) gemiddeld percentage NTA 12
Kostprijsberekening potchrysant 13
Potchrysant Verduisterde: 1 mei eind augustus (18 weken) Vroegbloeiende: 15 mei 30 september (20 weken) Laatbloeiende: 1 juni 30 oktober (22 weken) Kostprijsberekening op een bedrijf van 2, 5 en 10 ha Meeste bedrijven combineren met perkplanten, groenten, boomkwekerijproducten Enkel kosten/investeringen m.b.t. potchrysant in rekening gebracht Kosten/investeringen algemeen voor het bedrijf voor de helft meegerekend bij 2 en 5 ha, voor 3/4 bij 10 ha Gemiddelde loon: 25/uur 14
/ Week-m 2 0,120 0,106 0,064 0,057 0,058 0,052 2 ha 5 ha 10 ha 15
Voorbeeld: vroegbloeiende potchrysant (5 ha, 100%) Potchrysant (vroegbloeiend) Fasen: Locatie # weken # planten/m 2 Locatie 1. Pot-aan-pot Vollegrond 2 25 0,005 2. Eindafstand Vollegrond 18 2,3 0,489 Locatie: 0,494 Productkost: 0,37 Arbeid: 0,543 Totaal: 1,407 Totaal met uitval (5%): 1,477 16
Kostprijs verduisterde potchrysant 2,078 1,972 1,660 1,609 1,624 1,576 2 ha 5 ha 10 ha 17
Kostprijs vroegbloeiende potchrysant 1,958 1,839 1,477 1,431 1,447 1,394 2 ha 5 ha 10 ha 18
Kostprijs laatbloeiende potchrysant 2,067 1,936 1,546 1,483 1,501 1,442 2 ha 5 ha 10 ha 19
Kostenstructuur potchrysant (5 ha, 100%) 18 weken Meer arbeid 20 weken 22 weken 20
Zijn er mogelijkheden om de kostprijs te drukken? 1. Productkost Groepsaankopen materialen Onderhandelen bij leveranciers 2. Arbeidskost Automatisering? hogere investeringskost Verhogen arbeidsefficiëntie? Goedkopere werkkrachten? Betrouwbaarheid? Eigen% niet-toewijsbare arbeid gaat omhoog 3. Locatiekost Bedrijfskosten analyseren Bedrijf vergroten Kosten/investeringen stijgen ook deels mee Bezettingsgraad verhogen (combineren andere teelten, meerdere teeltlagen) Arbeid/investeringen stijgen 21
Wat doen we met onze kostprijsberekening? Optimaliseren waar mogelijk Voorcalculatie (Wat kan/moet plant opbrengen?) Nacalculatie (Wat heeft het opgebracht?) Simuleren (Wat als ik bepaalde bedrijfsbeslissing neem?) Verkoopprijs bijstellen Onderhandelen! Kostprijs is BEDRIJFSAFHANKELIJK DE kostprijs van een plant bestaat niet! 22
Interesse? Vragen? dieter.blancquaert@pcsierteelt.be 09/353.94.87 23